Katalog

Enson jbilgîleHe r ^Jgenişletilmiş günün ansiklopedisi IOO Sayfa, 10 IiraGenel d<i9,tım »ATEŞ J umhuriYe Kurucusu: YUNUS NADÎ ŞEYDİR Hta Suyln'ln, filml ve mUzlgl nâlâ anutulmayan Ünlü romanını Dütun büyuk kıtabevlerinden arayınıs. Yeni çıktı. 25 Ura HABORA KtTABEVl P K. « Beyazıt İstanbu) (Cumhunyet: Î337» 50. yıl, sayı: 17646 Telgraf ve mektup adresl Cumhunyet Istanbul Pona Kututu: litanbul No 24« T e l o l o n l ı r : 22 4290 22 42 96 22 42 97 22 42 98 2243 99 17 Eylül Pazartesi 1973 ŞİLI'DE CUNTA DURUMA HAKİM GÖRÜNÜYOR DIŞ HABERLER SERVÎSÎ SANTÎAGO Şüi askerl cunta*ı, ulkede vonetıme zorla el kovuçunun altınca gununde, ul kpdekı dırenme hareketlerini buiuk olçude yenmış gorunmektedır Allende'nın ıntıhanndan sonra, cuntanın sılâhh evlemine karü sılahla karşı kovmaya çalışan ışçı, oğrencj ve asker toplulukları, arımasız bır şekılde susturulmujlardır Şılı'dekı \abancı gozlemcıler \e gazetecıle~, telaçh askerı bırlıklerm genış çapta tutuklamalara devam ettıklerim büdırmışlerdır. Bu aratfa, askerlenn, ozellıkle çatı?malara katılıp katılmamalarını dlkkate almadan, hemen butun ısçıleri yakaladıklan goze çarpmaktadır. Askerî birlıkler, universıtelerde de genış çapta tutuklamalar vapmaktadırlar. Mıllileştınlmış fabnkalarda halen bütün isler durmuş bulunmaktadır. Askerlerin kontrolü »1 tında bulunan bu fabrıkalara, sa botajdan korkulduğu ıçın ışçılerın gırmelerıne henuz mıisaade edılmemelrtedır. Halen Santıago ve alparaıso gıbı buyuk şehırlerde hayat nor male doomektedır. Dun halkın makssalann onunde yıvecek mad delerı içın uzun kuvruklar meydana getırdığı gorulmuştur. Asken lcuyruklarda başkasınm sı rasını kapmağa çp'ışanlan ceza (Deramı Sa. 7, Sü. 8 de) Birıkmiş memur maaş farkınm 1500 hraya kadar olan Ekim'de ödenecek ANKABA (Cumhuriyet Bıironı) Memurların bınkmıj olan 9 aylık maaj farklarından net 1500 hraya kadar olan bolumu, Ekım avırıda, bakıye alacaktan bır kısmı da Kasım a>inın ılk haftası ıçınde odenecektır. Bununla ılgüı Bakanlar Kurulunun kararı dunku Resml Gazetede yayımlanmış ür Bakanlar Kurulunun kararı foy ledır: « 1 2 3 Mart 1973 tanhli ve (Devaroı S». 7, SD. 3 de) Gökçekaya barajında zarar 300 milyon lira 100 megavat gücündeki jeneratörlerden biri parçalandığı, diğeri de m o n t a j strasında düşürülüp kullanılmaz h a I e geldiğinden; g a r a n t i b e l g e l e r i geçersiz sayıldı Önümüzdeki aylarda devreye girmesi ve yılda 500 milyon kilovatsaat e l e k t r i k e n e r j i s i üretmesi planlanan Gökçekaya B a r a j ı beklenen yararı sağlayamayacak 2 dev jeneratörden biri düştü, diğeri paslandı ANKARA Yılda 500 milyon kılovat elektrik enerjısı üret*cek olan Gdkçekava santralı ıçm Amerıka'dan getırtılen 100 megavat gucundeki jeneratorlerden bın beklemekten paslandığı, dığen de montaj sırasinda düşüruldüğü için kullsnılamaz hale gelmıştır. Tetaısyenlerin montaj sorumlulugunu uzerıne almadıklan ıki dev jeneratorün 300 mıl Yılmaz GÜMÜŞBAŞ yon lırs değennde olduğu. barajm ancak tek jeneratorle ışletmeye açılacağı oğrenılmıştır. Eaptadıgımıza göre, AID kredisıyle sağlanan 100 megavat gucundekl Ilk Jeneratör, Amenkadaki bır fırrna tarafmdan ımal edılmış ve Türkıye'ye teslim edil mek uzere Yugoslav oandırah bır gemiyle yola çıkanlmıştır. Fakat jeneratorün Turldye'ye tesliml sırasında oir anla$mazlık çıkmış, Yugoslav gemisıne öde. necek taşıraa ücretin) AID ka Allende''nin cuntacılara, «Ben sizin gihi hainlerle pasarhğa oturmam» dediği acıhlandı Şıli cuntasının ba$ı General Pınochet, dun verdığı bır demeçte, Başkan Allende'ye dort kez teshm olmasını ve ulkevı yakınlarıvla bırlıkte terketmesını onerdiklerını açıklamıştır. öte vandan Mekslka'da yayımlanan Excelsıor gazetesi cfe, Allende'nın yakınlanna dayana rak, Baçkanın bu teklıfleri red dederken, «Ben hainlerle pazarIı2a oturmam, bunu sızın gıbı ı korkaklar japar» dedığını vazmıştır. Bu arada Ba\an Allende İle ıkı kızı ve dort torunu, avrıca Allende taraflı«ii 33 Şılilı rfun Meksıka'ya varmışlardır Bılın dığl gıbi Meksıka Hükumetl bu kısılere siyasal sığınma hakkı tanımıştı. Bavân Allende'vı havaalamnda Meksıka Cumhurbaskanı Echeverna kajşılamış, bınlerce kışı bu\uk sevgı gosterısınde bulun mujtur BULENT ECEVIT: "14 EKİM'DE EN ÇOK OYU CHP ALACAK,, ANKARA. (Cmnlmrıyet Bflrora) CHP'nın dun Ankara Tandogan Alanında duzenlediğı açık hava toplantısına onbmlerce yurtta; katıltnıştır. Genel Ba;kan Icevit'ın ilgi, heyccan ve buyuk ıcvgi gosterileriyl» dınlendlgi açıkhava toptantısınd^n sonra, buyuk topluluk tumuyle Anıtkabır'e jurumuş, Ecevıt ve bır kısım partı yonetıcüeri AtaTANDOĞAN MEYDANINDA YAPILAN AÇIKHAVA TOPLANTISINDAN SONRA AMTK^BRE GELEN ONBİNLERCE CHPLİ. TOPLUM POLİSLERİNİN KORDONU ALTINDAKİ ATANIN YATTIĞI BÖLÜME SOKULMADI . türk ve devrım şehltlerlnin manevi huzurlarında saygı duruşunda bulunurken Anıtkabır av lusunda kendılerını izlemişur CHP'nın tum ıllerden gelen adayları lle orgut temsılcılennın de katüdıgı toplantı, önce kapa h salon toplantısı blçimınde planlanmıştı Ancak, Gençlık \e Spor Hakaniıgı nın kapalı salon toplantı>iinı engellemesı u?erı ne. son anda acık'ıava toplantı »ı yapılması kararlaştırılmıstır Bu %uzden, daha once veterınce du\urulma olanağ; bulıınamajan toplanlıva yurttajların gosterdlklen buvuk ilgi dıkkat çekıcı bır nılelık almı^tır bul etmemıştır AID kredisıyle sağlanan malzemelenn ancak ABD gemllerivle tasınabllectfgını anlasmamn da bu yolda olduğunü bıldiren AID yetkılilerl tasıma ücreünin Türk Hükümeti ta rafından öderunesl gerekti£ınl bil dırmişlercLır. Bu vüzden Islanbul'a gelen lenerator ortada kalıruş, tasıma ücreünl alnıayan Yugoslav firması, leneratörü tes lirn etmemistir. Bunun üzertne harekete Reçen ilfnliler Malıve Bakanhğına başvurarak tasıma ücretinin odenmesını istemı$ler fakat bu ödemeye BakanlıK da vana$mamıştır Bu arada vazıs malar uzun süre devam etmış sonunda hükumet bır (ormul bularak taşıma ücretınl ödemıştır Üniveröite giriş sınavı çarşamba günü yapılıyor ANKARRA Iptâl edılen Üniversıtelerarası gırıs sınavı 19 Eylul Çarşamba gunu yapılacaktır. Sınav, yurt ıçınde. Istanbul, Ankara. Izmır, Trabzon, Erzurum Elâzıg, Eskışehir illennde, yurt dışında ıse, Lefkose, Bonn Nevv York sehırlerınde saat 10 00 da vapılacaktır Adavlar. venılenen sınavlar içın herhangı bır ücret odemej'ecekler ve ellerinde bulunan gın? kartlannda «Hsterilen yerlerds sı nava gırBoeklerdır Geçıcı sıns kartlan, bu ikıncı sınavda nazara alınmavacak. Sınav Komısvonu Baskanlıgından, almacak «gırış esas kartı» geçerlı oiacaktır Ada\lar sınav saionuna srrerken. sınava pri« kartından b«slu. 1 miivior,nı i«hBta yarayaei'c • belcevı rle yanlarındc b"'undu'scaklardır Üııv»rs'te!earas' Gins Korrisvo^u Ba«;kanlı?ı. adavlare vanlarında vnımu«ak uclu kursun kae n sılsı eıbi mftİ7«"n(»vı hıiımduımalannı rla hatiflatr ştır (a a) Garantt belgesi geçersiz Ancak, bu getismeler olurken uzoın sure açıkta bekleyen ve iyı korunmayan dev lenerator Gok çekaya'ya getırılıp kontrol edil dığınde paslandıgı saptanmu ve teknısyenler bu durumdaki bır Jeneratorun montaj sorumluluğu nu üzerlenne alamavacaklarını bıldırmışlerdır Bunun üzenne ilgılıler leneratdrü yapan Amerıkan flrmasina başvurarak bu «Jurumdâ ne vapseaklarmı «or muşlardır. Fırma verdığı cevapta. kendisınm olavda hıçbır s> rumlulugunun bulunmadıfmı paslanan bır lenerator ıçın vapı lacak bır şev kalmadığını bildi derek, garanti belgesinl de geçersız saydıklannı duyurmuşlar dır Boylece dev Jenerator ortada kalmıs. montajı da vapılamamıjtır. Gökçekaya barajı İçın getlrtl len yıne 100 megavat gücündekt ikıncı teneratorun ıse, montafı sırasmda dusuruldüğü ve önem lı ânzalar meydana gelmesi se bebıvle montajinın vapılamadığı saptanmıştır Jeneratorıi vanan fırma, bunun da earantt belgesi nı »eri a'mıştır Paslanan ve duşürulen ıkj dev jeneratcun degerınin 300 mıl>on lira olduğu ve yenileri gel meden bunlardan yararlanma ola nağının bulunmadıgı oğrenılmıştır Bu durumda, önümüzdeki ay larda devreye gırmesi ve yılda 500 milyon kılo\'atsaat elektrik enerjısı üretmesi beklenen Gokçekaya oarajının ancak tek ünıtesı ışletmeye açılabılecek ve bek lenen yaran sağlamavacaktır. 1964 yılında yapımına başlanan baraj 1 mılyar 65 milvon lıraya malolmuştur ve dBhq 1972 yılın da ışle^meye sçılması bekleıııyor du. Ecevİt'in konuşması Saat Ifcllflürf başla;. an açıkha va ı.oplantısınaa. Genel Başkan Bulent Ecevıt m konuşması sa(Devamı Sa. 7, Sü I de) Lütfı Doğan MSP'nm Erzurum senato adayı oldu • ESKİŞEHÎR AP SENATO ADAYLlGl IPTAL EDILEN ECZACI DERMANEL'IN YERÎNE DE ADAYLIGA HASAN ERGEÇEN GETIRILDI ANKAK\ Sıvasî partıler ta rafından 14 Ekım mılleUekılı ge nel \e Cumhunyet Senato u kısmi seçunlerı ıçın aday olanlann lıstelerı Yuksek Seçım Kuruluna verüdıkten sonra, bunlann arasın dan çekılen veya Yuksek ^pçun Kurulunca adayhktan çıkarı'.anla rın yerlerını alanlar Resml CJazete üe açıklanmıştır. Yuksek Seçım Kurulunun konuya ılışkın kararına gor?, MSP Erzurum Senato aday lıstesının bırıncı sırasını, Dıyanet Işlan es kı Başkanvekılı Lutfi Dog?n al mıştır. Ayrıca, bır suçtan oolayj hukum gıydığı gerekçesıyle Eskı şehır AP Senato adaylığı ıptal edı ler Faız Dermanelm jerıne de AP Eskışehır Senato adaylığı lıs tesının bırıncı sırasını Hasan Ergeçen almıştır 5 bin kışilik spor salonunda yapılmasına ızın verilmeyen CHP topiantısını açıkhavada onbınlerce kışı izledı ANKAR* CHP nın başkentte 5 b n kış lık Atatürk Spor Salo nunda du?enlemek ıstedığı «Or gut toplantısı» AP'lı Gençlık ve Spor Bakanı Celalettın Coşkun un u n vermemesı uzerıne dun açık hava mıtıngı halıne donüş tu ve 5 bm yerıne onbınlerce kısı Genel Başkan Ecevıt'ı gormek ve konuşmasını ızlemek olanağina kavuştu Spor salonunun CHP'ye veıılmemesı havlı tarüşmalı ol mus bu ned°nle AP'lı Bakanla CHP Genel Sekreten E^upoglu nun arası açılmıştı Ancak sıkı yonetımın ıznıyle açık havada vapılan CHP orgut tODİantisında kı kalabahk \e ılrden bır eun oncekı ofkesı neseve donüşer Eyupoglu. Anıtksbır merdıvenle rını tırmanırken gene) merkez b nasma donunce Spor Bakanın» «Te:ekkur teîerafı» çekeceğını sovluvordu Eskı Ankara Valısı şımdı Gençlık ve Spor Bakanı olan AP'lı Coşkun'un Genel Başkanı va da partısımn ybnetıcıle rı ne derler bılınmez ama; CHP vonetıcıleri dünkü buyük ılgıden oturü «Kapalı salon toplantısı»na ızm venlmevişlnı sevınçle karşı ladıklanru gızlemekten kaçınmıyorlardı Zarar 300 milvon Emekli Albay Arkış bir yıla mahkum oldu Deni* Uezmls grubundan 6nce ldam, ionra 15 vıla mahkum olan üsmaıı ArkıS'ın babası Emeklı Top Albayı Mehmet Arkış, cordunun manevi sahsıvetlnl tahkir» fuçundan 1 vıi »İır hapis ve 4 ay Erzincan'da (Szetlm altında buluntfurulma c*tasına mahkum olmtiftur Ankara Sıkıvonetım Komutan lığı i numarali Mahkemesınde gorulen fiava ^onunda fcnıçkU Albaj Mehmet Arkı$ oglunu hapıshanert» divaret eulfcı bn *ırada vuk«ek sesle ordumın man«vl sah«ıvetin} tcucuk duşurucu nltehkte tconusmalar yap» tnakla «uçlanmıstır istanbu) Harp Akademisinds Iförevlı tken oSlunun Elbistan' da tutuklanm««ınrian «onr» ordudan avrılan Mehmet Arkış, «avunmasınds Konuşmalanna vanlıs anlamlar »enlrtllını 1leri surmüj ve mahkumıvet karannı temyı? rriprptım hıldırmıştır. Finochet'nin sözleri Allende yonetimıni zor kullanarak rfevıren cuntanın ba«ı General Pınochet, dun Luksemburg Radyo ve Televizyonura verdiğı demeçte, olaylann başın dan bu yana en çok yuz kışının olduğunü ve varalı sajısımn da 300 u aşmaj'acağım sovlemıştır. Başkan Allende'nın tozianndan Izabel Allende de oncela gun yaptığı açıklamada, «Babam ken dısıne ıhanet etmış olanlann elino duşmemek ıçın ıntıhar etmıştır» demıştır. öte yandan Şılı Cuntasına karîi dunvanm çeşıtlı ulfcelerınden gelen tepkıler devam etmektedır Şüılı Generallenn fcaba lcuvvet (Deranu S». 7. Sü. 6 da) CHP nın açıkhava ler (THA) toplan'ısmı ızlejenler ve goğsunde Ecevıfın lesmı bulunan gomleklerı gıjen genç Sterlin'in yeni alış ve satış kuru açıklandı Gezisini iptâl etti Pamuk işçisi taşıyan kamyon devrildi, 22 kişi öldü Timisi, "TBP toplumcu ve Kemalisttir,, dedi ANKABA Turkıye BırlJc Partısı Genel Baskanı Mustafa Tımısı, Partı Merkezınde vaptıgı konuşmada, Turkıje Bırlık Par.ı sınm toplumcu ve gerçek Krıralıst bır partı olduğunü ıfade etmıstır TBP Genel Başkanı Timısi Par tı Genel Merkezınce basına yazılı olarak dajıtılan konuşmasmda Ataturk devrımlen konusunda'cı goruşlerını açıklıyarak ozetle şun ları soylemıştır: Bırlık Partısi, içersinde bulun ISPARTA Konva'dan Denızlı'>e pamuk ısçısı goturmek te blan b r kamvon, Afjon'un Dmar ılçesl jakınlarında devrilmış 22 kısı olmuş, 35 klşı de yaralanmıştır Yarahlar, Isparta Devlet Hastanesine kaldırılurkive'de uzun yıllaruı sağmıştır. ladığı denemelerle bir gerIhsau Gutfen yonetımındeki çeğı artık iyice öğrrendık. Bn kamyon, Dınar • Haydarlı ara gerçek îudur: Llktmiıde nufus sındam Akçakoy boğazında vı hızla »rtmakta. vatırunlar artan rajı fazla hız yuzunden alama nufusun ihtivacına cevap vere>ıp şarampola yuvarlanmıjtır cek oranda artmamakta, çoğalan Fecı kazada olen 22 kışıden kım nufusun ısteklen karsılıksız kalllklerı saptanabılen 16 kiîi şun maktadır. Su, vol, sigorta okul, lardır hastane. elektrik, konut gıbi uyFatma Alabacak Kadın Ge jar va^aroanın osgari koşnllarınçer. Cennet Sdçıkar.» A\se Cu vığınlar, sabırsız bir ra. SuleMnan Pak Ömeı Pak, dan U7ak ıçindedirler Hızmetler beklcyiş Cemıle Pak, Mu^tafa PaU Ünmu Alabacak Ra?ıve Geçp H? ağır gelısmektedır. Her seçim cer Cura, Mahmut Ko«ar, Mh doneminde partiler bır siîrii vamet Cura, Mehmet Kuşak, th • ttte bulunmakta, ama bu vaat«an Guden (şofor) Ahmet Alabacak. OLAYLARIN ARDINDAKt GERÇEK Vaatler ve Ciddiyet ler kâğit üzerinde kalnukta, ertesi seçim dönemi yaklaştığı zamaıı yeniden vaatler ortaya atılmaktadır. YaUrımlan veteri kadar arttıracak, hızlandıracak temel tedbirler] sıyasi ıktidarlar çimdiye dek alabilmı» değillerdir. 4dalet Partısinin seçim bildirgesındt. şu satırlar, partilerin vaatler konusunda ne denli eorurasu7 davrandıklarının bir orneğidir: «Konut ın*aatmda bnce alt yapı tesıslerı ıkmal olunacaktır. Arsa fıyatlannın spekulatıf te?ebbuslere manl olacak ve belU bır donemde bellı bır bedeli muhpfaza edecek şekılde tutulmasına çaiışılacak, şehır plaalan bu konuda araç olarak kullanılacaktır» Hıç kuşknsur bn Mtırlan oknvan vatar.daşlar pulumsemekle vetineceklerdir. Bir kere konut inşftarında hele gecekondu kesimlerınde alt vapı tesıslerinin önce tamarnlanması simdıye dek mümkun olmamıytır. bundan ionra olaca•*• (Devamj Sa. 7, Sa. 3 de) duğumuz toplumun farkhlajbrılan yapısını, ayncalıklarını, ozel hak ve tesadufilıklenni, kendıne ılâhi bır hak goninuşu veren ve ıçınde çok yanlışlar taşıyan düzeni, siyasal ve ekonomık bağımh lığı bır evren ıcabı olarak değıl, aşılması ve mukemmelleştırılmesı mumkuiı bır an olarak gorur. Bu donuşumu gerçekleştırmek, asal ve sosyal hurrıyetleri bırleş tırmek ve bunlann nimetlerinden ülku ve ulusu nasiplendırmek içın Ataf'irkçıi bır devrunın gerele lılığme ıçtenlıkle ınanır » (aa) Î 650 boraks işçisi işbaşı yapmadı BCRS4, (Feridnn Evrenosoğiu) Mustafakemalpaşa'da Sır rı Yırcalı'ya aıt Boraks Maden Işletmesınde çalışan 65ü lşçl, sendıka temsilcısi 4 işçınin ısten çıkanlmalarını protesto ama cıyle, Cumartesı Rünü lsbası yap mamışlardır. Dıin de Pazar olmasına ragmen, işletrneıe gırea isçiler, arkadajlan işe alınıneaya kadar dırenışe devam edeceklerinl açıklarruşlardır. ANKARA Merkez Bankası geçen yıl dalgalanmaya bırakılan tngılız sterlınınin • n alış ve sa \e i tıs kurunu açıklamı«tır Bugun den ıt'baren uvgulanacak venı (Devajm Sa. 7, Sö. 4 de) kurla ılgılı açtklama soyledır«tngiltere hükümetınce 1972 Ha CAN YUCEL VE • ztran ayında dalgalanmaya bıra kılmış bulunan ve uluslararası ARKADAŞLAR! AP: «Din eğitimi kambıvo pıvasalarmda teşekkul eden kur ortalamalan esas alına HÜCREDEN ÇIKTI isteğe bağlı olacak» rak zaman zaman Turk lırası alış satış fnatlan tespıt olunan AD^NA, (Cumhorivet Bürosn). AVK4RA AP Genel Başkan sterlının bu defa defişen kur orYardımcısı îsmet Sezgin dün talamasına gore Merkez Banka Adana Ce^aevi'nm fivasal hude seçim beyannamesınin «MıIU sınca 17 Evlul 1973 Pazartesi <a kumluler kıimında 18 gun once eğıhm. külttir ve sanat ile va bahından ıtıbaren «eçerlı olmak çıkan ve varalanmalara neden kıflar» bolümunU açıklamış olan kavga «onurıda riısıplm cedzere yeniden tespıt edılen Turk «AP'nın egıtım oarolası herkcs lırası alış • satış fıvatları şoyle zalarına çarptınlsrslt Mucrflere kapatılan ve araldiıpırt» o/an ve dır içın eğıtimdır» demiştir Sez çevırmen Cdn Vucel in rte bulun gıiı aşın akımlarla fıkrl sahada Dovız alış 33 lira 60 kuru« duiSu mahkıimlat hucrelerındea mucadele edebılmek ıçin Cum effektıf alış 33 lira 60 kumş, do Clkanlmıslarrlır hunyeti tanıtan ve komünizmın vız satış 34 .ıra 27 kuruş 20 san ıçyuzünü açıklayan bır serı nej tım effektıf satış 34 lıra 60 ku Ulavlann çıkmfmrrian uç gün (Devanu Sa. 7, Sü. 5 de) ruş 80 santım » 8noe Affana C?/aevı Mudurlugu(THAi ne atanmıs olan Celâriei özel," olayın âdeta kendı«inl karşılamıs bulundugunu bunun tcotu bır rastlantı ve sanscızlık eseri olduSunu sSvlemu ve «Ce?aevlen bir disiplin veridir Dlslplin# avkırı hareket etmeven her klsrlve tnosnca (fsvrsnılaraSından ktm«enln ku^ku«u elamaz. Orhan KARAVELİ Cın Yüeel ve arkartaslan da 17 kHının bulunıftıSn laha Ivl bir odava «lınmıstir Kenrtllerinin rahstca okııvup v»»abilmelerl olanaSınm »aSlanması İçın ç»reCezayir, Tunus ve tspanya'yı anlatıyor.. ler aranmaktadır » AKDENÎZDE 3 ÜLKE Bugün dördüncü sayfamızda:. Can yütvl hücrerfen çıktıktsn «onr» «8l ve dostian tarafınd»n »fy«ret edilmls kenrtisine €geçml» olsun» denilmistir.