Katalog

CUMHURİYET 1 Ağustos 1973 OTıil ^ , YAPTWM. ALTlN tbtH. ALTIK ICMD.. i t f AITI w KOiA\SXuM DV/c T U T T U M . İ y fij ALT/MA KOMAÂI SAT/N DA KoMiSYflNALplMDİYörl. N£ £!>££.?... 29 ALTIN£J>££. OTUZ ÂLTIN£TMfZ... ??/> Î2AH ETTÎM,TX/ 0S " HllıM '.»„ ^ At.KLAMANH Î>A MAKuUt 6İÇÎ AMA.BiRAZ. KAg^jKĞi tö ... TtiÂŞA MAHAL YÛK * DİKLEYcCtuİZ, SuN^A AJ>AL£TMARK* PAliMiZP£ î>tÛL V£ VÎtî>ANİ/WM(ZI a üç ALTı^ı DA İfc/H'AM Alaca Karanlıkta.. AYSEL ALPSAL16 Telefomat fnce, eırialr ses! odamn sessizllgîn» yapıpp kaich. ÇifdeTn sabahtan ben safır blr sessizliğe gömülen telefona hınçl» baktı. Zilln Uçtincü çalışında elıni uzattı. Buyurunuz eiendım. Buyunr.ak aiae aıt sultaıum. Boyun eğmek de btee duser Çıfdemin beyrdnde çınlayan bmlerce kahkahsmn ortasında, bu aozcükler donüp duruyordu. «Buyurmak sıze alt sultaaun.» üzun acılı bekleyiş, bu bejhlc, sersemce sozler ıçm mıyda? Gozlenni yumdu. Sıkıntı yumağı incecik, ip ip yü» reğine dolanıyordu. Aloo' Cıgdem, ıen degil misin? Evet. Benım, diyen Çiğdem'in öffcesl köpük köpuk çevresıne yavılıyordu. Bırden ses kesıldi de. Nasılsın sultanım? 1yıyım. «Havır M deglllm. Kusmak üjereyim. Ben •abahtan şımdıye dek senınle konuşmak ıçm beklıyordum. Hem de nasıl! Ama bu özentıh ses bekledıgım ses değü. Bu yapmacık, aptalca sözler bekledıgim sozler değiL Hayır senl dinlemıyeceğım. Dınlemiyorum » Evet Gttndüz' TaWl döılivonını. Sana Wnz kjzgınım da. Bana sabahleyln aranm demıştin. Blllyorsun. Vertlen soz tutulsun isterim. Sonra. Beklemek aıkıcı, korkunç... Hiç sermlyorum. Yine baslama tatlım. Böyle ufak tefek şeylerin üstunde durmağa değmez. Benim bir dolu lşım var Masamda da senlnkl giM t«lefon yok. tstedlğlra zaman scnl arayamiyorum.. Uzun zamandır sinemaya gitmedik güzel filmler var Sınemava gidelım ml? Bugün mu' Hsyır. Bugün çok lşlra var. Yann fldellm Yarın saat dortte Taksımde, eczanenın onunde ser.i bekleyım. Taraam mı? Tanuım. îvl günler' öperimt Sana da' Ben de1 Çığdera elınde tuttuğu telefona, minlk deliklere uzun uzun baktı. Ses kesıltnce ofkesı de sonuvermujti. Cetvele uzandı. Sımsıkı tuttu. Kafastun 1çlnde çarpsşan, duşen, koşuşup duran düşünceleriıun gittlkçe yukselen seslnl lşitmek ist«mıyordu. Bunun tek yolu da çalışmaktı „ ÇaUşacaktı. Nural lçerl glrdığınde, Enver'le Çiğdem'in başları masaya eğilmişti. Yanlarına feldiğlnl duj madılar. Heyr' Bu ne çahşkanl'k bo>le' Mimarlanmızla crvfinebılirız1. Bugun, ayakkabı almak için B«yoğlu'na çıkacak Çığdem Haatm nerede acaba? Kusura bakma Nuralcığım' dıyen Çiğdera ayağa kalktı. Unutmusum Şımdi çıkarız. Cıd, unutmak wmn başlıca ozelliğin. Nanl kusura bakarım. Amnu, çabuk hazırlanmazsan. o zaman karnmam! Seıun için ızm aldım. Ona gore' Çığdem, masasuun ustunu toplamadan olduju pbi bıraktı. Dalgınlığına üzülmüstü. Hemea çıkUlar. Galatasaravda dolmuştan indıl«r. isüklAl Caddesı kalabalıku. Çığdera Beyoğluna hcr çıkısta, Istanbula geldıfı ük jılları hatırlaıdı. Çocukluğu ve Use jıllan değışık tafra |«hırl«rinde geçmıştı Babası Memduh Bey, ceza yargıcıydı. Dosjalanna gomulroü*. oldukça sert, katu kurallara sıkı sıkı>a bağlı, kılı kırk yaran dürust bir insandı Çalışraaktan çocuklarma ayıracak zaman bulamardı. Annesı Ayşe Hanımınsa ev ışlerıyle orulu bir jaşantısı vardı. Çığdem her ıkıiirun de orta yaşı aştıklan bir çağda, yanlışlıkla dunyaja gelmıjtı Aüede bıraz şaşkınhkla... Gıderek de sevınçle karşılanmiîtı Celâl on yedi ya$mda, ergenlık bunalımlan geçıren, aksi, huysuz bir delıkanlı, Kenan on dort yaşında, cle a\Tica sığmaz, afacan, sevunlı bir çocuktu. On bir yasmda olan Nıluferse hâlâ bebekleriyle oynayan, melek yüzlu bir kjzdı. En çok o sevınmıştı >enı kardeşe . Onu bebeklerınden bırı saymış, annesınden çok o bakmıstı kuçfîk kardeşınc. Çığdem de ablasınt çok severdı. Buyudukçe bu sevgısı artmıjtı Ezıkliği de.. Bu ezıklığe, annesının arkadaşlan bümeden sebep olmuslardı Çocuk kaç kez kapı arplarından bu teyzelerın, «Çığdem Kıluier kadar gutel değjl'.. «Çığdem de guzel ama Nılufer m guzellığı başka'» dedıklerıni. annesının de «Ama bu kızım Nılufer'den çok akıllı Akıl kupu o'» dıye onlan cevapiadığını ışıtroıştı Kadmtar, kuçuk kızın beynine nanl bir tohum attıklarından habersiA hemencecık baska konuya geçerlerdi. Çığdem ilkokula başlamadan, okumayı, yazmayı ve rakamları oğrenmışü Annesının «akıl kupu» sozunu yanlış çıkarmamıştı Ancak ortaokulda iyı bir oğrencı değüdı Arkadaşları «kutuphane faresı» derlerdı ona .. Bol bol kıtap okur, çok az der» çalışırdı. Sınıf geçecek kadar Sonunda, babası, onun kıtap okumasmı yasaklamak zorunda kalmıstı tyi ders çalışması ıçın de. orta son sınıfta. jakın bir ıldekı jatılı kız lısesjn* fondermıgtı. Lıse>ı d* o okulda bıürdı. (Devaım ?ar) LOZAN'A DOĞRU Curzon'a göre, İngiliz gururu yeteri kadar zedelenmişti; daha fazlasına katlanamazlardı 10 Kasımda M Poinc»re yenl bir formul teklıf ettı: Konfs.ansın onceden tespıt edılm.? clan :3 Kasım gunu resmen açılmasını, ondan sonra esas muzakereler ıçın bir hafta ertelenrr.esını son bir çare olarak ılerı surQÜ Bu bir hafta ıçınde Muttefıkler kendı aralarında goruşeceklerdı. Konferansın açıus toplantıs: snf şeklî olacaktı. Burada. her ulkenın bir kışiyle temsü edılmesı jetecektı. Ama herhalde tespıt edılen gunde Konferans acılmalıydı. M Poıncare şojle dıjordu «Ilk tespıt edılen tarıhı gerı bırakmanın pek vahım guolukler yaratacağını duşunmekte ısrar edıyorum Esasen Turk hejetının Is'anbul'dan Lozan'a hareket ettigını, Paza r aksamı Doğu Ekspresıyle oraj a varacaguu bu sabah ogrendım Bu hareket şunu gostermektedır kı, Turkler, konferansın toplanmasuıda herhangı bir gecıkme olursa bunun kendılen yuzunden olmadığmı behrtmeğe onem vermektedırler » Lord Curzon buna ayni gün ce\ap verdı «13 Kasımda ne Rumbold, ne de ben Lozan'da bulunamaaz» ded: Onceden Lozan a sekreterlerını de gonderemeyeceğmı bıldırdı Onun goruşüne gore «mılleUerın yarısırun ve tngıltere'n n bulunmayacağı bır açış toplantısı gulünç» olacaktı Yalniz M. Pouıcare'mnf durumunu kurtarmağa yara5 acaktı. Pran&a, Ingıltere ıle onceden goruşüp anlaşmak uzere Başdelegesı M. Barrereı hemen Lonara'ja gondermelıydı Yoksa Müttefıkler Turklerın karşısmda «utanç verıcı bır fıjaskoya uğrajacaklar dı > Ingılız Buvukelçisi, Lord Cur «on'un bu goruşunü bır notayla Fransa'va ılettı. Ertesı gun, 11 Kasımda, a\rıca M Pomcare ıle goruşmeye gıtti Fransız Başbakanı, Cumhurbaşkanıyla bırlıkte, Almanva'yla yapılan mütarekenın vıldonumunu kutlamak uzere Compıegne ormanina gidıvordu. (Mutareke anlaşması oradak» trende ımzalanmıştO Büjoıkelçi, M Poıncare vı trende buldu . Bır saat kadar süren gerg n bır tartı^ma oldu Tarti'smada Fransa Cumhurbaşkanı ile Italja Bwukelçısı Kont Sforza da nazır bulunduiar Ingılız Büyukelçısı aldığı talımat uzerine, muttefıkl°r arasmda onced»n anlaşmak ıçın Başdelege M Barrere'in henıen Londra'ja gondenlmesmı ıstıyor ve 13 Kasımda îngılız delegelerınm Lozan'a gıdenıejeceklennı bildinyordu Fransa Cumhurbaşkanıyla Başbakanı, konfenuısın 13 Kasımda açılmasında ısrar ettüer. M Poıncare, Lord Curzonla şahsen goruşmek ıstedjğını soyledı. M. Barrere'ı Londra'ya gondermek lstemiyordu Fransa Basbakanı şu nokta uzerınde ısrarla duru\ordu «Turk ler ta Asya çollennden C) kalk p gelıyorlar, 1 000 mılden fazia vol vapıyorlar, Lozan'da kımseyl bu lamazlarsa bunu, Batılılann ken dilenne bır hakaretı sayacaklardı » Bu bakımdan Fransız ıkınci delegesı 13 Kasım sabahı Lozan' da bulunacaktı. Fransa aynca, Yunanistan ve Romanva delecelerının de aynl gun Lozan da bu lunmalannı istemışti. M Poınca re, Lozan'a gıderken 18 Kasım gunü Parıs'te Lord Curzonia bu luşup, Boru"=ebıleceğıni bıldıriyordu. Parıs'ten Lozan'a beraberce gidebılecekleruu soyluyordu. Mılttefıkler durmadan tartişıyorlardı. Bu arada Ismet Pa» yola devam edıyordu. 11 Kasım gıinü müttefikler hâlâ kendı ara larında bir anlsîmaya varamaını; lardı Lord Cuızon 13 Ka*ım günU konleransta bulunmayacağı nı keslnllkle bildırrmşti. Ama Fransa, hlç degilse bırer temsılcmm katılmasıjla konferansın açılışının zamanında >apılmabinı istıjordu Konferansın 20 Kasıma ertelenıp ertelenemej eceğı 11 Ka sım gunu de anlaşılmış değılaı. Londra ile Pans arasmda telgraf lar, telefonlar bırbırını ızlıyordu. Mesajlar karmakarışık gıbıydı Fransız Buyukelçısı Londra' da, îngılız Buvukelçısı Parıs ta ustuste teşebbus yapıyorlardı. Konferansa katılacak .ulkeler" de şaşırtılmıştı Lord Curzon, bırçok ulkeye konferansın 20 Kasıma tn ra'tıldığını bildırmisti Fransa ıse tersıne 13 Kasımda konferansın açılacagını soylemış ve delegelenn o gun Lozan'da hazır bulun malannı jstemıştı Ülkeler de ka rarsızîUt ıçındelerdı Şaşmadan konferansa gıden yalniz Türk jie yetıydi Ismet Paşa Lcan'a doğru yaklaştıkça müttefıklenn, ozel lıkle Fransa'nın telâşı büsbutun artıyorda. Son dakıkada Konferans suya duşebilirdı Bu, mu'ârekenln sor.u, yer.i bır savasın ba sı olabılırdı U Kasım gunü hafta sonuydu. Gunlerden Cumartesı>dı. Bu gun ogleden tonra da tarüsmalar ae\am et'ı ET son Lord Cur zon, Londra'dakı Fıansız Büyukelçısıyle goruçtü Bu gorujmede, Lord Curzon un ıfadesıne gore, Konferansın 20 Kasıma ertelenmesıne karar verılmıştı Bu tar h kesındı. Ama bunun Fransa Basbakanı \e Dışışlerı Bakanınca da kabul edılmeden kesınleştiğı sovlenemezdı Konferansın kesın lıkle 20 Kasıma bırakıldığı ancak 12 Kasım Pazar gunu anlaşılmıştır ve Parıs'tekı Turk Mu messiline de o gün büdırılmistır. Artık Ismet Paşa Lozan'a varmak üzereydı, Konferansın gerı bırakıldığmı ancak orada kesmlıkle oğrenecektı. Lord Curzcm'un istedıgi olmujtu Fransa bovun eğmıştı Konfe rans geri atılmıstı. Ama Ingütera nın asıl amacı Konferansı geri attırmak değüdı. Lord Curzon, Turklerın karjısına yekpare bır cephe halınde çıkılmasını istiyor, bu yapılmadan konferansa gitmi yordu. Asü onemlı olan konferansın 'arıhı değıldi» dlvor ve devam edıyordu: «Fransa, Ingiltere ve mumkunse ttalya arasında onceden bir anlasmava var madan, Konferansa gıtmeğe hazır olmadığım; sdyîed.m.. Konfa rans masasında asıl müttefıklerimizın açık ihtılâfnla karsılaşıp Türklerin gözünde ve Avrupa onünde Hukumetimi ve memleka timı küçük diışuremem Fransızlar va itaUanlarla da savajroai.a hazır değildım.. Lozan'a vg. rınca ya bütün alanlarda Türkl» Yazan: Bilal N. ŞİMŞİR •• * . • „ Kırümaz sanüan İngütı gururu, Çanakkale'd* onarUmaz yaralar almışti. re teslim olmak zorunda kalırız veya Fransa, ltalya ve îngıltere arasında kesin bir anlaşmaya va rılır.. • Açıkça soylemiyor ama Lord Cuzon soyle dıyor gıb'dır: Turk lerın askerl zaferıyle tngılız gururu yeteri kadar zedelendı Ingıl tere, yeteri kadar kuçuk duştu. Müttefikler, yekvucut Ingıltere' nın yanında yer alsalardı îngılte re bu duruma duşmeyecektı. îtal >a Kemalıstlere musamahakâr davrandı. Fransa Ankara'ja kur vaptı M. Franklin • Bouıllon fri bı kımseler Ingıltere'nın arkasın dan entrıka cevırdüer. Kemalhtler, Muttefik ccphe\ı parçaladılar ve bu hale geldiler Bunlar yetmıyormuş gıbı, îngıltere bır de Konferans masasında mı yenilgiye uğrajacaktı? Avrupa ve dünya önünde Mus tafa Kemallerın, Ismet Paşaların dnunde yenilmeye tahammul edemezdl. Bu defa lşi sağlam tut rnak zorundaydı. Sapasağ'.am bır Muttefik cephesl kurulmalı Konferans masasına oyle oturulmahydı . Lord Curzon, blr h&ftalık zaman kazanmıştı. Bu blr hafta lçinde gücünü, MUttefık cepheyl perçınlemege harcayacaktı. Şimdlye kadar, Lord Curzon'un fikirlerl tam açıkca belU degildL Hangi konularda Müttefikler an laşacaklardı? Son bir hafta ıçındekı yazı$malarda henüz açık • seçık bir progTam joktu. Bundan sonra, bır ortak programa ve\a net bir anlaşma metnın» dogru gıdılecekti. Bunun Içm şo\!e bır yol izlenecekti: önc« dıplomatık teşebbuslerle zemin hazırlanacaktı. Fransa'nın veya îtalya'mn dlrenislerl kınlacaktı Sonra açık blr metin sunu lacak, bu metın üzerinde anlaşmava vanlması istenecekti. En sonra Lord Curzon, Fransa VB 1ta!. a Başbakanlanyla görüsecektı. Boylece, bütün konularda anlaşmaya varılacak, ondan son ra Türklerin karşısına çıkılacak tı Başka türlü söylemek gerekirse, 13 18 Kssım günleri dap» lomatık jazışmalar yapılacakö. 18 Kasım Cumartesl günü Lord Curzon'la M. Poıncarö gorilşeceklerdi. Ertesi gün de Mussoliri ile buluşacaklardı. Ondan sonra, 20 Kasım günü Konferansın açılışına gıdeceklerdl. MALKOCOĞLU yazan veçizen:Ayhan BAŞOGLU BEYAZ İLÂHE Yarın: Lord Curzon paniğe kapılıyor DİŞt BOND ve vîiifEJP sov ^ ^ " ^ ^ PBE.NSEStölLA. BEN İPl TİFFANY JONES GARTH