Katalog

Iki asırdır kıymetini arttıran eser (Çocugunuzu fena torbns ediyenunuı) yazan:G.SALZ ÇIKARAN: TÜRKfYE YAYlNEVt Dağtton.BATEŞ umhuriyet Kurucusu: 7UNUS NADt HAYATA DÖNÜŞ Karaslavofun yenl eseri 15 llra İSYAN Traven'in dev romanı 4. baıım 15 Hra İSPANYOL ŞENLİĞI H. P. Rey*in romanJ 15 ür* HABORA KİTABEVt P. K. 6 BeyazıtIst. (Cumhuriyet: 5746) 50. yıl, sayı: 17583 T e l g r a f v e n e k t u p » d r e t l : Cunjhurtyet LsUnbul P u s t a K u t u t u : Istanbul N o : 246 T t l t f O D İ ı r : 2 2 4 3 9 0 2 2 4 3 9 6 2 3 4 3 97 2 3 4 2 9 8 334299 16 Temmuz Pazartesi 1973 Bayrampaşa Belediyesi su işlerinde, makbuzları değiştirip yolsuzluk yapan 4 memur hakkında soruşturma açıldı İhsan ONUR Tekel idaresi, karaborsayı önlemek için bayi kârının arttırılmasını kararlaştırdı Yalçın BAYER Teke! Genel Mudürlüğü, sigara karaborsasuıın önlenmesi amacıyla bayilerin satıs komisyonlannı bütün tekel maddelerinde ortalama olarak yüzde 100 arttırma karan almıştır. Halen ortalama yüzde 3,5 4 olan bayi kân yüzde 6 7'ye çıkanlacak ve tekel bayilerinin hizmet ücretleri «bir , ölçüde» yükseltilmiş olacaktır. Konuyla ilgili olarak 1177 sayılı TUtün ve Tütün Tekeli Kanununa dayamlarak bir tüzük hazırlanmış ve Danıştay'ın tetkikine gönderilmiştir. Tüzük. Danıştav'. ın onayından çıkarsa satış komisyonlart, bütün tekel maddelerj için yeniden saptanacaktır. îlgililer, komisyonların düşük i olması nedeniyle Tekel bayilerinden büyük bir böliimünün filtreli sigaralan karaborsaya sürdük : lerini belirterek, «Satış komisyon larınm yüzde 100 arttınlması da, sigara karaborsasına bir çözüm getirmeyecektir. Karaborsava yiiksek fiyatla sigara veren bayiler bu artıstan ds tatmtn olm» jacaktır» demişlerdir. Tekel'in verdiği kfirı düşük bularak karaborsaya sigara süren bazı bayiler üzerinde yapılan kontroller sürdürülmektedir. Son kontrollerde Istanbul'daki 15 bin ' (Devamı Sa. 7. Sii. 6 da) i Oral; "TBMM onaylamadan uzatma karan yürürlüğe konulamaz,, dedi CHP sıkıyönetimsiz seçimde israr etti ANKARA, (Camlrariyet H > M ) CHP Grup Baskanveklli, Denisli Milletvekili Hüdai Oral, dün aıtayönetimie ilgili yazüı bir demeç vermis, «CHP"nin tıkıybnetimsiz, temel hak ve özgürluklerin tam i?lediği bir seçim istedigini» bildirmiştir. Sikıyönetimi uzatma karannın mutlaka TBMM'ce onaylanmadan yürürlüğe konulamayacağını hatırlatan Oral, bu konuda sunları söylemiştir: «Hükümetin, sıkıyönetimin uzatüması İçin parlamentoy» gönderdiği önerinin çoğunluk sağlan maması nedeniyle görüfülmemesi haiinde hükümetin uzatma karanmn hüküm lfade edeceği yolundaki hükümet ortağı iki partinin yöneticilerinin görüsleri hukukl dayanaitan yoksundur. T.B.MAI. toplanıp uzatma kara n almadıkça sadece hükümet karan ile sıkıyönetim uzatılmı? olamaz. Sıkıyönetim ilan ve uzatma kararlarının T.B.M. Meclisince Bayrampaşa Belediyesi Su tşleri Müdürlüğünde • büyük bir yolsuzluk olayına el konulmuş ve dört memur hakkında koğuşturma açslmıştır. Yolsuzluk olaymı Bayrampaşa Belediye Başkanı Muzaffer öztekin doğrulamış ve «Olaya adlan karışan memurlar görevlerinden alınmıştır. Koğuşturma derinleştırilmektedir» demiştir. Görevjerinden alınan Tahakkuk Şefi Muzaffer Akay, memur Coşkun Beşe. Fernat Aydemir, Hüsarnettin Özcan, iddiaya göre abonelerden tahsil ettikleri su ücreti makbuzlannın suretlerinde tahrifat yaparak miktarı düsürmüşler, aradaki farkı zimmetlerine geçirmişlerdir. Memurlar, örneğifı 76/30239 numaralı makbuzla 18747 sayılı aboneden 428 lira tahsil etmislerdır. Aboneye bu miktarı gösteren fatura verirken, suretinde 228 lira yazmışlardır. Aynı me i murlar 1857 sayılı aboneden de ' 76/30251 numaralı makbuzla 548 | lira tahsil etmislerdir. Ancak yapılan incelemede, bu raakbuzun suretirrde 176 lira gözükmüştür. Aboneler, kendilerinden kullanmadıklan halde çok su parası ahndıgmı bildirmeleri üzerine olay meydana çıkmıştır. Dunım, Bayrampaşa Savcılığma intıkal ettirilmiş ve tüm evraka MTIKGUL Errurum Atatürk el konulmuştur. Koğuşturmanın daha açık şekilde yUrümesi için Üniversitesi Rektörü Kemal Bıyık memurlar görevlerinden »l'nmı; oğlu, Üniversiteler Kanunu haklardır. kındaki göriişünü açıklaraıs ve paralı eğitim sisteml Ue gerçek anlamda sosyal adaletin tecelli edeceğini öne sürmüstür. Adalet Bakanı: Bıyıkoğlu demecinde şöyle miştir: «Güvenlik «Malt gUcU müsait olan kimseler için üniversite tahsilinin paraMahkemelerinin h oluşu ve onlardan alınacak paralarla fakir öğrencllerin mall nerelerde bakımdan takviyesi böylelıkle gerçek sosyal adaletin tecelli e^ . kurulacağı bu tiriliçi daha fazla gence tahsil | yapabilme $ansının yaratılması j hafta içinde Üniversiteler Kanununun getirdi j gi en dnemli yeniliklerden biri [ kararlaştırılabilir» dir.» (THA) Bıyıkoğlu paralı egıtımı savundu onanmaguıdan «onrrn Anayua Mahkemesinin denetimlne tâbi olduğu da unutulmamalıdır. ANKARA Başbakan Naim Anayasa Mahkemesi savas hali { T«lu, devlet dairelerinden, medışında sıkıyönetim ilftn ve uzatma kararlannı gerçek nedenlere j muriyete girecekler ve memurl»r hakkında MİT'e soru soruldayanıp dayanmadığmı tnceleyemasını isteyen ve bazı gazeterek sonucuna göre iptal edebilir. lerde metni yayımlanan genelSeçîmler | geyi kendisinin göndermedipir.ı AP. ve C.G.P. Stkıyönetim j bildirmis, «Memurların fişlenMahkemeleriyle, Devlet Güvenlik ' mesı v.s. bahis konusu degildir» demiştir. Talu. haftaiık «Yankı» Mahkemelerinin bir arada uygu1 dergisinin bugün çıkacak olan (Devamı Sa. 7. Sü. 3 de. i nüshasında yayımlanacak demecinde bu gazete haberıni, çıktığından hemen sonra valanlamamasının nedenint «Ben yayımla nan haberlen tekzip. vs da düzcltme yoluna gitmekfen hoşlanmıvorum» diye açıklamrştır. Başbakanın. bir gazetenin metnini vayımladıüı eenelge ile ılgili acıklaması söyledir: «Ben Bajbakan olduktan sonra bu konuda ne bir genelge, ne bir ramim yolladım Hiç bir şev yapmadım. Eski bir sey var mı dır diye merak ettim Baktım onbes seneden ben memurlanr nasıl tavin edileceklerı hakkın i da esaslar tespit edilmiş. Bunlar bar.a çok normal gelril. Bir talebe paso.su almak için bîle bir iyi hal kâgıdı v.s. lâ?ım | Memur tayin edprken de birta Talu'ya göre, memur için MİT'ten bilgi almak 15 yıldır süregelen eski bir usul kım araştırmalar yapılıyor. Polisten, »avcılıktan ve gerektigl zaman MtT*ten sicili soruluyor. Ama bu eskıden berl yCrürlükte olan bir husus. (Devamı Sa. 7. Sü. 1 de) Ecevit "Geride beceriksizlik, tedbirsizlik ve acı dolu bir dönem bıraktık,, dedi A.NRARA CHP Genel Baskanı Bülent Ecevit, Ankara Oa yayımlanmakla olan bir gâiete ile bir dergıye veroıgı demeçlerde. «geride bırakılan yasama donemlnın üzüntüler. acılar becerikslzlikler ve tedblrsulıklerle dolu olduğunu» söylemıs. «Ba dönemin yaratıcılan tanb ve Türk halkı önünd* d« torumludurlar ve «orumluiuklarından kurtulamayacaklardır» öemlştır. Ecevit bu arada bir baska soru üzerine de. AP Genei Baskanı Süleyman Demirelin hükümet anlayısının çagda$ demokrasi ile bağdasamadığını öne sürmüs tür. CHP Genel Baskanı Bülent Ecevit, «Yeni Halkçı» gazetesinin kendisine yönelttifl soruJarı cevaplandırmış, geride kaîan dört yıllık yasama döneml ıl« İlgili bir soru üzerine özetle jun lan söylemlstir: (Devamı Sa. 7. Sü. 2 de) BİR GEZİNİN ARDINDAN Tosun'u kurtaramadık Fikret OTYAM ANKARA Böyle güzel bir «Tosun>a az rastlanır. Gepegençti, sahibi, zaman zaman zor zaptediyordu. Kuyruğu yeşil dallarla süslenmişti, o güzel blçimli başı AP forsuyla bezenmiçti. Tarihî kalıntılann arasına yaptıklan evlerde pansiyonculuğu , sürdürüp gecimlerini sağlayan Sideliler, ellerindp «Evlerimizin yıktınlniasına engel olunuz» gibi pankartlarla bekliyorlardı Demlrel'i, tapmaŞın alrmda. Türkiy^ mi? Herkesin bir der \ di var, süslenmiş hayvanmm bile. Haydi Sidelileri kurtarabüirdi Demirel, bu tosunu da bar! biz kurtarahm dedik.. Tosun ild bin liraymıs. Muhtar, Dcmirel Jçin •yırtrnı». Eti kasapta satılırmış. ' Sahibiyle sıkl bir oazarlığa girdi Cüneyt Arcayürek. «Bıralc şu ha^*vanı. ssna beş yüz lira vereceğim» dedi. Adam kasaba sordu. Kasap kan tutmuî bir hava içindeydi. Sshibî de mel mel ba ' kıyordu tosununa. Sonra muhtar geldi. «Olmaz biz karar ver j dik. keselim» dedi. «Bu sayede,! fakir fukara et yiyecek. diye sö j zü aldı, kesmek, kan akıtmak için ı titreyen kasap Muhtara sorduk j tomnun kaç lira olduğunu. «Bin, ( bin bes yüz» diye cevapladı. «Sa j hibi iki bin diyor. hem kasapla i ra verilecekmiş» dedik. «O, istediği kadar desin, kestikten sonra pazarlığını yaparız. fakirlere | dafıtınz etini» dedi. O da, «Siyasi Partiler Kanununun 134. maddesinin fe) bendine göre, güneş batarken tosun kesmek yasaktır» diye atmca mııh^ar telâş ' lanır gibi oldu, ama AP"li ya, bo; ' verdi. Oysa Gene! Baskanı, gün ı battı mı ağzını açmıyordu. Derken Demirel'in otomobili geldi, kasap ve bir adam ya Allah çekip pat diye devirdiler tosunu. «Aman etmeyin, dunın Ûemirel'i de katahm meseleye» demeye kal madı, kasap bıçağı sallsdı. tam da kesemedi, hart hart sürüyordu bıçağı ve bir turist dehşet içinde (Devamı Sa. 7. SB. 4 de Arabalı vapurlar günde 16 bin araç taşıyor Asya ve Avrupa kıtalan arasında yapılan arabalı vapur seferlerindeki tıkanıklık, Boğaz Köprüsünitn açıhşına 3.5 ay kala tam bir sorun olmaya başlamıştır. tki yaka arasındaki geçişlerin voğun olduğu su günlerde, 4 arabalı vapurun revizyona sokulmasıyla sıkmtı iyiden iyiye artmıştır. Kilometreleri bulan araç kuyruklan, Üsküdar ve Harem'de sabahları, Kabataş ve Sirkeci'de de akşam saatlerinde görülmektedir. Şehir Hatlan, halen Kabataj • Üsküdar arasında 4, Harem • Sirkeci arasında 5, Kartal Yalova arasında 2 ve tstinye Paşabahçe arasında da bir arabalı vapur çalıştırmaktadır. «Kız Kulesi», «Eyüp», «Kabatas» ve «Hürriyet» arabalı vapurlannın bakımda olduğunu ve bunlardan ikisinin önümüzdeki günlerde sefere aokulacağını bildiren Şehir Hatları llgilUeri, «4 Arabalı rapurun revizyond* olmasına karşılık, bu yaz iki yaka arasmda gidip gelen araç sayısının artarak günde 16 bine yükseldiğini» bildirmişlerdir. Bu artışa daha çok, okullann tatil olması ve yazlıkjara gidilmesi, otomobil sayısuun artarak iç turizmin gelişmesi, Almanya'dan dönenler ve sebze ve meyva kamyonlanmn Istanbul'a mal getirmeleri neden olmaktadır. Potografta, tenha bir zaman olarak kabul edilen saat 14'de Üsküdar arabalı vapur lskelesiıün durumu görülüyor. (Pototraf: THA) Süleyman Demirel: Cumhurbaşkanını kendisi seçen bir parlamento yarattık ANKARA (Cnmhnriyet Bürosn) AP Temsildler Meclisi, Genel Başkan Demirel'in baskanhğmda iki gün süren çalışmalannı tamamlamıştır. Yayımlanan bildiride. 14 Ekim seçimlerinin siyasî istikran sağlayacaSı kayddilmi« ve bunu ekonomik ve sosyal lstikrann takip edeceğine inanıldığı belirtilmiştir. AP Genel Baskanı Demirel ise, yaıv tığı kapanı? konuşmasında. «1973 seçimlerl koalisyonlar getirirse, Türkiye oraya, buraya sallanmaktan kurtulamaz» demiştir. (Devamı Sa. 7. Sfi. 4 de) • ANKARA Bakanlar Kurulutıun bu hafta içinde yapacağı toplantılarda Devlet Güvenlik Mahkemelerinin nerelerda ve kaç tane kjrulacağını görüserek karara bağlayacağı tahmin edilmektedfr. Adalet Bakanı Hayri Mumcuoğlu dtin kendisine yöneltilen bir soru Ozerine «konunun bu hafta Bakanlar Kurulunda ele alınmasının muhtemel bulunduğunu» bildirmiştlr. Mum cuoglu mahkemelerin nerelerde ve lcsç tane kurulacagına kurulun karar vereceğini, bu bakımdan konu II© ilgili kesin bir durumun henüü mevcut olmadıfını da söylemiştir. (THA) Giris sınavı skandalına bir Meclis üyesinin karıstığı one surulau ANKARA, (CumJıuriyet Börosn) tçel Bağımsız MiUetvekili Celâl Kargılı. dün verdi?i demeçte üniversitelerarası jriris sınavIannın iptaU konusunda hiç WT siyasi parti genel baskanımn ha rekete geçmedigini belirterek penel başkanlaruı öu tutumunu kınamıştır. Kargıh, demecinde Anayasa Mahkemesi tarafından kapatıian özel okullann yerleriru öee) | dersanelerin aldiğıru ilade ede j rek egitimi temelden sarsan bu kuruluslann derhaJ taaliyetleri ; ne son verilmesim ıstemis ve sözlerine şöyle devam etmistir: «Üniversitelererası giris «ınavlan sorulannın cslınmasıyla ilgili skandala büvük caDta adı karışan Mayata>! adlı bir ö?e< dersanenin ortakian arasmda AP Istanbul Milletvelcii: Sayın Hasan Güngör'ün de bulunduŞu iddia edilmektedir Böyle bir iddia dof ru ıse. Döylesine bir j sebekeye ortaklık yapmak suretiyle bir parlamenterin de kat j kıda bulunmuş olması Uzücü ol { maktan da öte gerçekten üzerinde | hassasiyetle durulmasi lânm ?e len düsUndürücil bir konudur Üniversltelerarası giris sınan sorulannın calınarak satıldıgı noterden tasdikll belgelere dayanmış olmasına ve bu Konııda yapılan Ihbarlar adli makamlarca dcgerlendirilmis bulunmasına ragmen halen üniversitelerarası giriş sinavlannı imal etmemis olmak bu durumdan msgdur olan 150 bin civarındaki gencin lstikball ile alay etraek demektır.» Istanbul ve Ankarada 5 yılda et fiyatı yüzde 5794 arttı Ümit GÜRTUNA ANKARA, (Camhuriyet Bfirora) Et ve Bahk Kurumu Genel Mudürlüğü tarafından hazırlanan bir raporda, Kurumun 1972 yılında 142 milyon lira zarar ettiği belirtilmiçtir. Raporda ifade edilriiğine göre, 1968 yılının 100 olarak kabul edilmesi haiinde tığır eti satışındaki zarar 1972' de 742,7'ye yükselmiş, yani yalnız sığır eti satışındaki zarar be; yılda yaklaşık olarak 7,5 misl) artmıştır. Aynca perakencfe satışlarda »ığır etinJn Ankara ve Istanbul* da son bes yılda ytzde yüze yakın arttıgı kaydedilmiştir. Kurum Genel Mudürlüğü tarafındsn hazırlanan raporda, Kurumun rarar ve kân söyle gösterümistir: 19H8 1969 1970 1971 1972 Alaca Karanhkta Aysel ALPSAL'ın Romanı EGİTtM VE MESLEK BASARISI BtB KADIN YAŞAMINI DOLDURMAYA YETECEK Mİ? MİMAR ÇİĞDEM'İN LULUĞTJ NEREDE? MUT yükselmesl teşkil etmektedlr.» Gorüldüğü gibi Kurum taraiından yapılan satışlarda sığır eti satışmda son beş yılda 7,5, koyun etinde ise 5,5 tnisli zarar edilmıştir. Bozbeyli Demirel'i; vatandaşı, hukuk dışı eylemlere itmekle suçladı Siyasal parti sözcüleri dün yurdun çeşitlı kentierinde seçım fcampanyası öncesmde zemin yoklama temaslan ve konusmaları vapmışiardır. DP Genel Başkaru Ferruh Bozbeyli, Erzunım îl Kongresmde, «1969'da iktidara gelenlerin al(Devamı Sa. 7, Sü. S de) Beş yılda Raporda aynca son bes yıldaki et fiyatlan da yer almaktadır. Geçinme erjdeksierine göre Ankara ve tstanbuldakı kasaplarda perakende et saüşlanru gösteren tablo söyledir. (Devamı Sa. 7. Sfi. 4 de) Yann: Cumhuriyet'te Sıkıyönetimin uzatılması illi Oüvenlm Kunılu. SıkıvönetimİD Siirt'ten kaJdınlmasuıı. lstanbnl ve Ankara'ds iki ay. Divartıakır'da bir ay siirevle nzatılmasno önRörmüstür. Kurnlnn bo voldaki tavsiyesi HüHimetc* deterlendirildikten sonra. Bakanlar Kunılu. Büvüh fVüllet Meclisini toplantıya ca^ırmak sorondadır. Zıra bu k»>nudaki Aoavasa hiikmu nodnr: cSıkıyönetimm ner defasında ıkj ayı asmamak Uzere uzatılma sı, Türkıye BUyük Millet Mecl'sinln teranna baglıdır Bu k&rarlar Meclislertn birleşik tOD lantısında alınır^ OLAYLARIN ARÖINDAKt GERÇEK Meclisler su sıntda tatilde olduiundan «Bakanıar KuruJunun istemı Üzerine Cumhurbaşkanınca» toplantıya cagrılması ve ZH Temmuz'dan önce vapüacak ba toplantıda ^ıkrvönetimin nzatılması karannın verilmesi eerekir. Seçim böureıertne dacılmıs bnlunan parlamenterler, cafn Ozerine Ankara'ys telecekler ve karan terdiMeo »o»ra gene daeılacaklardır Bnmınla beraber Cumhuriyet Halk Partlsı de tstilde boinnan Parlamentovo omn» affı Için olağanfistfi toplantrr» c*~ * * * • Iıllar Zarar 25.314^63 Kâr 3.704.091 «Uluslaşma ve Dî!» 34.715.973 49.518.893 H2.096.914 N Yazan: Dr. Yakut IRMAK TÜNTTS NADİ ABMAĞANI YARIŞMASINDA İKÎNCÎLÎĞÎ KAZANAN BU İNCELEME Erdost'un kesinleşen cezası 22,5 yıla çıktı ANKARA «Sol yayınlan» »orumlu yönetmenı, yazar Muzaffer Erdost hakkında, çevirip yaymladığı kitaplardan dolayı mahkemelerce verilen matakumiyetlerin 22,5 yıl» Yargıtayca onanmıs ve kesinleşmişür. Erdost, «Marksizm ve Mlllî Mesele» ile «Sağ ve Soı Sapma1ar Üzerine» adlı kitapları diltmize çevirip yayınladığı için, (Devamı Sa. 7, Sfi. 3 dej 1969'da kâr Kurumun 1969'da kâr etmesl raporda eu gekilda açıklanraaktadır: «1969 yılında kârll sonuç ver*n et satıslanmızın cebebi, bir önceki yıla nscaran fiitır canh «lım ftyatında yüzde 1,3: koyun canlı alım fiyatınd* yüıde 'IX oranınd» cüzl bir artıs olmasına rajmen. uretimdebl yüzde 16 ve yüzde 45 oranlanndaki artışlar 11* satış fiyatl«rımızın Bugün 2. Sayfamızda Maddenin nnlamından Meclisler toplanamazsa Mkıyiinetımin kendilığinde'j kalkacağı ortaya çıkıyor. Bu ooKtada hertaagi bir tereddüte *er voktur. Zira Anayasa'da vsızıb neden. lerle Hükürnet dh deta Sikıyönetimi ilân it*ieinde bunu «hemen» Türldve Bfivüh Mlllet Meclisinin onamaaına sunar Bn dnrum Sıkıiönetrmlo Uk bes flânıvla UeiBdir Sıtnyönethnin devamı ttonusundr ıw Sıkıyfinetitn sâresi bitmeden b1rle?ik Meclis toDlant.sı eerfklldir Bo toplantı rapilamad'tı uunnıı Sıkıvflnetim otomatlkman kalkmalrtadır. (Devamı <*a. î. Sü. 3 üe)