Katalog

CUMHTJRİYET 26 Hazîran 1973 •>, Öünyada Bugün JDış haberler Politikada sorunlar Avrupa neden korkar? ERGUN BALCI irinci Sekreter Leonıd BrejneVın ABU aıyareu «^ e « ü . Dışişlerı Bakanı William Kogers, üç gün önce yaptıgı konuşmada. ABD . Sovyet görüşmeıen suasınu* VVastenfton un Atlantik lttifakı müttefiklerine karçı olan ta^nh'Jtlerinı nıç bir zaman unutmayacağma daır teminar verdı. Fasat Avrupa nın kuşkusu gene geçmedı; basından ızıedıfrımu saoan üe Der geçen gun daha da artıyor Neden korkuyor Avrupa"; Duzeyde ıkı super devleün kendi sırtınoan Dir pazarlısa rnşmesınden. yaşlı kıtadaki ABD askeıierının ıeK tarafl! çekilmesinden korkuyor. Sade. mesele o Kadar oast aegıldır ve Avrupa'nın korkusunu ıjice anlayabiUnek ıçm r>nkaç yuztın ABD askennın dışında dana genış çerçeve icınde ıncelemefc gerekir. Avrupa kısaca i ö dev arasındaki yakıruaşmaoan korkmaktadır 1718 taniıli «Le Monde» gazetesinde Kobert Lattes. »»ugün Amerikan teknolojisının yardımı ile •;elı«eoek ve r»kabet gucu artacak olan Ras sanayiinın üretti^ r.allar yarın Avrupa pazarlarına akacaktır. dıye yazarak va.U «ıtinır Tjşkusunun bir yönünü dile getırmektedir. Sovyet nazannn Amerüîa tarafından kapılması. ou ülkenuı Sovyetler Bi'jfme venvfr 'iıracatın hızla artması Avrupa'nın kuşkulannın dığer rır yorıü Buçun askeıi bakımdan Batı Avruı>a'dan drtT^a etçlü yann ise ekonormk açıdan da yaşlı tata ıle rekabet eaebıtpcelc duzeye enşmış. malları Avrupa oıyasas.nı tsgaıe <ıaz>ı D:r Sovyet Rusya. tkıncı bır Japonya tşte Avrurt'y forüutac fıayal budur. Ve Avrupalı bu korkusunu son zaınanla'da Bdtı basınmda sık sık rastlanan «Fnlandiyalılaştırma» iviz(.üfü ıle tanımlıyor. Yanı yaslı kıtanın lktisadî ve sıyasl alanl.ırda Sovyet Rusya'nın etkısi altına gırmesı.. Peki ne olacak? O zaman Sovyetler Birlığl uüo'enmesın.. Batı kapıtalızminın rahat nefes alabilmesı ıçın sosyalıst bir ekonomı gelışmesin. Olur mu böyle anlimsj ^eyT Olmaz tabıi.. Iste bu noKtada yaşlı kıtadaki ABD biılixiex,n^ı durumu karışıyor ışe. VVashıngton'un Sovyet ek"nom:s:n! suçlenclırrnek; için yapacağı teknolojık ve ıktısadi vardıms (Ajofova ABD' den uzun vadelı. düşuk taıziı kredı :stemek;edi') ^k sıaraK Avrupadaki ABD bırlıklennin tek taraflı çekun^si 'ntimal' Avrupalı yonetıcılerin uykusunu kaçınyor ABD bırlıkjenni" çekılmtsi üe askerl güvenliğını kavbedecek denpeı.m fiarsı tarafa kaymasından ötürü sivasî çalkanflara suıre ulacak Batı Avrupa ekonomisınm de bu sarsıntılaraan ftkiıfnecegı yaşlı kıtanın siyasi ve tktısadî alanlarda EO'Aîetier Birheınin nüfua bol^psıne kayacağı düşünülüvor. Aslında ABD Sovyet ıktisadi ışbir'iğmm Avnıoa'nJr Kuskularında o denli büvük rol oynadığını saimıoruz Ztra 3atl Avrupalı yönetıciler de büırler va da bilme'erı ^ereKir ö , ekonomik refaha kavuşrauş, halkının nayot «tiaaardın 1 vukseltmıs bır Sovyet Rusva, Kimi iktisadi sorunıarmı cözememış, Batı ekonomisınm dolu dizjır; gelışiminı naser.e mrsıa ızijv^n ve elınde tüm dünvayı ınıha edebîlecek nükıeer eüce safııp blr So\Tetler Bırl:ginden çok dsha az tehlıkelıair Avrupa'yı ürküten, fcozlann hem ekonfnniK. r^m ae asKerl yörüerden karsı tarafa geçme egihmınde oraıasıctr. Brejnev, Nixon'ı yalnız bıraktı ovyet lıderi Brejnev'in dün sona eren Amerika gezısı, onceden beklenen bütun so r.uçlan saglamıştır. Artık iyica içlıdıslı oldukları anlaşılan Başkan Nıxon ve Genel Sekreter» Brejnev, çeşıtlı teknik anlaşmalardan başka, «Stratejik Sılâh lann Smırlandırılması Görüşmelenni» (SALT) yeni bır döneme getırecek olan önanlasmayı da ımzalamışlardır. Yedı ılkeyı kapsayan bu önanlaşma uyarınca, Cenevre'de görüşmelerini surdüren taraflar, 1974 sonundan önce yeni temel metm üzerınde çalışmalannı sonuçlandırmış olacaklardır. Sovyet Komünist Partısi Genel Sekreteri Brejnev'm Amerika gezı smin sonuçlannı, sadece irnzalanan anlaşma metinlerine baglamak yetersiz olur. Bu gezi ıle Brejnev, Araerikan kamuoyundaki bağnaz Sovyet aleyhtariığını da bır ölçüye kadar nötrahze etmeyi başanmştır. Halkla ilışkıler uzmanlarına taş çıkartacak bır ustalıkla gırışimini yürüten Brejnev, basm mensuplanndan po litıkacılara, tüccarlardan azinlık grupları temsilcilerıne kadar çeşıtli kesimlerden Amerikalılarla dıyalog kurabılmıştir. Amerikan Gallup kamuoyunun eğılımini anlama kurumuna gore, halk arasında Sovyetler nakkında ıyı duşüncelere sahip olanlann oraıu yüzde 5 ten, yüzde 34'e yük selmiştir. 1950'lerın McCarthy gün lerinde Sovyetlerden nefret etmey| ulusal bir görev olarak kabul eden yüzde 88'hk çoğunluk ise, bu gün yüzde 57'ye düşmüştür. tmzalanan anlaşmalar ve Amenkan kamuoyuna Sovyetleri sevdirme görevleri dışında, Brejnev'in üçüncü başarısmı, dünya kamuoyu uzun bir süre bilemıyecektir. tki liderm başbaşa konuşmalarm da ele aldıklan global düzeydeki konular ve uzlaşma noktalari, zamanla anlaşUacaktır. Resmî bildı nlerin süslü cümlelerine gizlenen bu uzlaşmalar, belki bir Ortadoğu banşında, belki de yeni bir Akdeniz dengesmde yavas yavas ortaya çıkacaktır. Şu anda kesin olan, AmenkanSovyet yakınlaşmasının bütün meyvalarim vermeye hazır bir ağa ca benzedığidır. V» bu gezi «ona ererken, Batı dünyamızı yeniden kendıni ugraştıran sorunlann tar tışmasına girmektedir. Özelhkle NATO müttefikleri, «Yenı Atlantik Yasası» tasarısının derine inmeye başlayacaklardır. Bazı yorumculara göre, Kıssmger'ın ortaya attığı Yeni Yasa fik rı, şimdiden reddedilmıştır. Aneak gelışmelere daha dikkatli bakıldığı zaman, tasarinın reddedilmek yenne, Avrupalılarca isteniîen bir yöne çekilmeğe calışıldığı görülüyor. Nitekım geçen hafta Pariste konuşan NATO Genel Sekreteri Luns da bu noktaya de ğınmiş ve «Amerikan çağrüarma olumlu ve ikna edici cevaplar vermek kaçınümazdır» şeklmde konuşmuştur. Gerçekten de Amerika ıle Avrupa arasındaki tartışmanın, bır yerde tatlılıkla sürdürülmesi zorunludur. üluslararası ticaret sis temınden, Avrupadaki Amerikan askerlerine kadar uzanan pek çok konu, Batı Avrupa ıle Amerika'nın kaderlerıni bağlamaktadır Batı Avrupamn NATO içındekı geçınış tutumu, Fransa dışında bütün ülkelerin gükleer güçlerini Amerika nın ehne bırakmıştır. Temmuz başında toplanacak olan «Avrupa Güvenhk Konferansı» ile Ekımde toplanması beklenen «Karşılıklı ve Dengeli Kuvvet îndirimı» Konferanslarinda, AvrupalUararası s o runlarla Amerika'nın en yetkili ol ması da bu yüzdendir. Brejnev, Amerika'dan sonra Iki gün k&lacağı Pransa'da, mutlaka bu konulara da değinecektır. Ame nka'va De Gaulle'den ben başkaldıran Fransa'yı, Brejnev'ın bır Amerikan dostu olarak ıknaya çalıştığını görürsek saşmamalıyız. Kısacası Brejnev'ın gezısı, yeni bir dünyanın temellerinin sağlam laştınlması ile sona ermiştir. Bundan böyle girilen donemde, bu Amerikan Sovyet yakınlaşma sınm etkilerinl bütün dünya hissedecektir. Ancak Washington'da görüşülmesine yeniden başlanan Watergate soruşturmasını. Nıxon • Brej nev temaslarımn etkılemış olacağı nı sanmıyoruz. Komünıst dostundan uzakta kalan Nıxon, şımdi yeniden kapitalist Amerikan sısteminin ağır saldınları ile başbaşadır. Her gün veni bir suçlama ve açıklamaya hedef olurken, «Ah bir Moskova'ya gidip, dostlar arasında dinlensem» diyecegi anlan sık sık yazacaktır. Böyle çeliskili bir dünyada, bunu da olağan saymak gerekir. Dean, "Watergate skandalı,, konusunda yeni ilginç açıklamalarda bulundu • «Nixon'ı güç durumda bırakacak tüm evrakın; nehre Dean, skandalı bütün aynntılan ıle soruşturmakta olan Senato Komisyonu önundeki ıfadesine, başkanı bu şekilde suçlayarak baslamıçtır. Dean, Başkan Nixon hakkında bazı şeyler söylıyeceğini belirttiğı vakıt komisyon ölüm sessizliğine bürünmuştur Toplantı, televızyondan naklen bütün Amerıka'ya verilmıştır. Dean, daha sonra. Watergate skandalını ört bas etmek için gırişilen çabalara kendisinin önderlık ettığım kabul etmis ve bütün yaprıklarıni, Başkan Nıxon'ın iki yakın danışmanına sürekli olarak haber verdiğuıi söylemıstir. Dean'in sdzünü ettiği danısmanlar, gbrevlerinden istifa etmış bulunan Haldeman ile John Ehrlıchman'dır^ John Dean, gerek Haldeman v» gerekse Ehrlichmar.":n, skandala atılması emredilmişti» daha ilk günden bulashklannı belirttikten sonra su açıklamalarda bulunmuştur: lanan eski CtA görevllsi Hunt'ın yurt dışına kaçınlmasım tavsiye etmiştir. • Ehrlîchman, daha sonra, N:xon vönetımini eüç durumda bırakabilecek bütün matbu evrakm Potomac nehrine atılmasinı emretmiştir. • Eskı Adalet Bakanı John M'tchell, \Vatergate sanık'.arına s'is pa^ verilmesınj öngören p!âtiT bi77at onavlamıshr. (a a) B S WASHİNGTON Vatergate skandalının 1 numarah siması eskı Beyaz Saray danışmanlanndan John Dean, dün bır senato komısyonunda Başkan Nıxon'ı suçlayarak, «Skandalın ört . bas edilmesi çabalarır.da başkanın da rol oynadığına inanıyorum. Ancak Başkan bu tertibe, tepkilerini idrak edemeden bulaştırilmıstır. Bütün gerçekler ortaya çıktığı vaktt başkanın affedıleceğını sanıyorum» demiştır. Ölüm sessizliği Zararh zabıtlar 9 Haldeman'm yardımcılanndan Gordon Strachan, Watergate bınasına gırümesinden sonra elde bulunan bazı «zararlı zabıtlan» ımha etmiştır. 9 Ehrlichman ise, Demokrat Parti merkezinde suçüstü yaka Bayan Gandt'ye Londra'da yumurta atıldı LONDRA Pakistanlı göstericıler, dün Hindıstan Başbakanı Bayan Indıra Gandi'nin içınde bulunduğu arabaya yumurtı atmışlardır. Olay, Hidistan liderinin, Ingiltere Başbakanı Edward Heath ile görüştükten sonra Downing Street'den aynldığı bir sırada meydana gelmiştir. 1971 Hint Pakıstan savaşından sonra Hindistan cezaevlerinde tutuklu kalan binlerce Pakistanlının serbest bırakılmasını isteyen Pakistanlı gdstericiler, Bayan Gandi'nin arabasını çevirmek istemışlerdir. Polis, arabayı yunjurta yağmuruna tutan gösterıcilerden ikisini tutuklamıştır. (• a) LONDBA Üluslararası Af Örgütü, Uruguay'da, sı>rasi tutuklulara işkence yapıldıgını ıleri surerek Uruguay Hukümetını, ıdd4alar hakkında etraflı b;r soruşATİNA Yunanistan'm eski turma açmaya çağırmıştır. Başbakanlanndan Stefanopulos, Bağımsız bır kuruluş olan ülus29 Temmuz tarihinde yapılacak lararası Af Örgutu. dunyanm çeşıtlı ülkelerinde, sıj'asi tutukluolan halk oylamasmda Yunan ların serbest bırakılmasını saghalkım «hayır» demeye çafır lamaya çalışmaktadır. mıştır. Örgüt. Uruguay'da işkencenin başlıca sorgu ır.etodu haline gel75 yaşındaM eski Başbakan 13 dığmı ıddıa etmıştır dığer eski Bakanla birlikte yaOrgüt genel sekreterı Martin yımladığı btr bildiride, halk oy Ennals, trnıguay Cumhurbaşkam lamasının Sıkıybnetim altında ve Juan Maria Bordaberry'ye gönYunan halkının iradesmi ser' derdiğı b;r telgrafta, uruguay'da bestçe kullanma olar.aklanndan yenı tutuklamalar yapıldığma dayoksun olduğu bir zamanda ya ır alman haberlerin endişe uyanpılacağına değinilmekte ve mem dırdığını sövlemiştir. leketin maceralara süruklenme1 Örnekler mesi için baUun «hayır» oyu' kullanması gerektiği belırtilmek1 Ennals, geçen ay, güvenlik kuv tedir. (af.p.)l vetlerince tutuklanan Oscar Men Stefanopulos, Yunanlnara direnme çağrısında bulundu Üluslararası Ai Orgütü, işkence konusunda Uruguay'ı uyardı diata admda genç bir çtftçinm ansizin ölumunün endışeyle karılandığını belirttikten sonra, 13 yaşırda bır gencın de. Montevıdeo"dakı ordu genel tnerkezmd», üç gün müddetle sorguya çekildığıni, başka bir olayda ise, orta yaşh bır erkeğin, 10 ay süreyle çeşrtli defalar sorauva çekilip ıskenceve maruz bırakıldığını, salnerıld:kten hemen sonra te<rar tutuklanıp tekrar işkence edıldigını sövlemiştir. Ennals, Uruguay'da. sıvasî tutukiulara işkence vapıldıftmın bır gerçek oiduğunu sözlenne eklemıştir. (a a) Irak Devlet Başkanı Bekr, Bulgaristan'da SOFTA Irak Cumhurbaşkanı Hasan El Bekr, Bulgaristan Devlet Konseyı Başkanı Todor Jivkov'un çağnlısı olarak, dün uçakla Sofya'ya gelmiştir. Jıvkov ve Bekr, özellıkle ekonomi ve endüstri konulannda görüşmeler yapacaklardır. Irak Dev let Başkanı. 28 Hazıran'da ulkesine donecektir. ABD savunma bütçesinden 14 milyar dolar kısıntı yapılması istendi VVASHtNGTON Amerika Bırleşik Devletler* Savunma Ba kanlığı esta ybnet cııennden Hir grup, savunma nasraflan jçin ayrılan oderıek'en 14 milyar do lann ıç kaikınmt nT)8ramlanna harcanmasuu ıstemıştir 300 bhı asker Yuvanızı AEG'den mahrum bırakmayınız! VAyorlonabifen raflar Kamboçya'daki hava harekâtı için harcama yetkisi kaldınldı Amerikan Temsilcıler Meclisi, Amerika'nın Kamboçya uzerinde sürdurduğu hava harekâtı için ayrılan butün odeneklerin kesılmesıni öngören bir teklifi, dun oy çokluğu ile kabul etmiştır. Teklif, daha önce de Senato'da kabul edilmişti. Nixon, 10 gun içinde vetosunu kullanıp 10 gun içınde tekrar kongreye Reri gondermezse teklif, kongre toplantı halinde oldugu takdirde, kanunlaşmış sayılacaktır. ^Yüksek randımanlı " roll bond " tipi evoporatör... Yekpare olüminyum. Vözel etlik. vSoğuk kontrol damloitğ». vDönyaca ünlü AEG kompresö'rü. </Yurt içtnde ve yurt dışında 5 yı! gararttiii. AEG 1020 10,2 ayak (290 litre) Poliiiretanlı, monoblok gövdeli, yekpare emaye Agne\v: "Başa geçerseın içte değişiklik yapabilirim,, 3.390 lira Birçok kişi, üstün kalitesinden ötürü, AEG'nin daha pahalt oiduğunu sanmaktadır. Oysa, günden güne artan üretimiyle, AEG bugün, halkımızın satın alma gücüne qok uygun bir fiyat oolitikası izleyebilmektedir. Fazla bir ödeme yapmanızı gerektirmeden size daha çok şey veren AEG'leri mutlaka görünüz... Hepsi poliüretanlı (ince duvarlı), Vıepsi monoblok gövdeli, hepsi emaye 12 değişik model arasından yerinize ve ihtiyaanıza en uygununu seçiniz... Bilerek alınız! veya ayda 240 lira taksitle. Mehmet BARLAS Balina avının 10 yıl süre için durdurulması istendi LONDRA Tunes gazetesinde çıkan ve ileri fcelen bırçok Okyanus uzmariimn ımzasını ta sıyan bir yazada, balina avının bütün dunyada 10 vılhk biT süre ioin durdurulmas' tstenmistir. Bu arada tngilteve'de Uluslaı arası Balina Komisyonu ü?e)er de böyle bir mon»toryumun yü' nitülmesı çaraerıni buimuK ü»« re Londra'ds 'oplsnmava bnşlamıştır. Bu bilım adamıannıa toplantısının hedefi MHiin dunyada balina Hlriinün or. 'sıt kalkmamasını temin etmektıı. (UPI) •tsîanbul feıîim" pejîn sefı^ ffyafıdır. "birinci marka" lOaajUK 17M • 4166 AEG NEW ¥OHK AmenKa Bir. leşik Devıetieri CurrJnurbtışkanı Yardımcısı âpıro Afmew Başkan Nıxon*iD at'Ja etmesi ve kendisinin oaşkarflık görevınl devTalmajii nalinde <bç politikada herhaajı cır aegışıklik vapmayacağım, ancajs ıc sivasette hazı degiîiklUJer yaoacagiEi söy lemiştir. «Tune> deıgısı, Watergate olayı ve muhtemeı sonuclan konusunda, BaşKan Yarchmcısj Agnew'a atfen «unlan vazmaktadır: c Başkan Mxon da bizler gib) insan olduguna göre, hata işlemıj olabilir. Ancük bu hatalann çok küçük oıdugu fcanısmdayım. Watergate olavı bir sey; açıkca ortava Koymuştur: Curanurbaşkanlıeı ?ıb' yüksek bıı mevkiden heı seyi îzlemek mürr tün degildir. Emırıennai yürü ten tdmselenn dirayet ve lnsaWEIXtNGTON (îenl Zelanda) ni Zelanda Pransa'nm yaptıgı fına baSlısımz. Başkan Nucon ısttta eder vt Avustralya'nın Pransa'nın Pa denemeİPri nnce sert şekıldp kma ben başkan olursam dıs v*üti sifikte nükleer denemeter yapü nııslar ve daha sonra da tTluslararası Adalet Divanma başkada hıçDir değişiklik vapmsya ğı bölgeye gemi göndermesinden sonra Yen] Zelanda'da aytıı dav vurmuşlardır (UPİ) cagım. B&çkan Nison eercekfr çok vüksek ve vararlı bir dı< ranısta bulnmaya karar vermiştir. politika ızlemiştir Ancak 'nem YenJ Zelanda Hükümeti taraleket içl meselelerde farklı dav , Kamboç'un en büyük ftndan vapılan açıklamaya gttre ranabilirim.» (ai.p.) deneme bölgesine eidecek eemi cephane deposu de Madencilik Bakanı Pranser Co'man da bulunafiaktır. New Orleans'da havaya ucuruldu Açıklamavi yapan Yeni Zelftn da BasbaVam Norman Kırk «Br yangın: 28 ölü PNOM PEN Kamboç'un en görevi verine (retirecek olan Ba NEW ORLEANS New Or kanı bir sapfcanm tçirıde 20 fcisl büyük cephane deposu olan ve bssk«»nt Pnom Pen ve çe%'re«inı leans'ın Pransız mahallesındekı arasında kura çekerek te^hit e+ savunan eami^nnian ve hava bir barda dün gece büyük blr tik» demf«tir. Kırk bv adlar ara alanmı b^le'en Kambo' CTjhane yangın çıkmıstır. Yetkılilerin bil sında kenrtiiininMnin de bulur iiginin «npmli bir kı«;mı Bnceki dirdıklerine göre, vangındaki ölü J du*ıınu «iBzlerine eklemistir. gece «Knmünist Kmerlen> tarasayısının 28'i bulduğu tahmln e ] Bilindigi eibi Avustralva ve Ye fından havaya uçurulrriıgtur. dilmektedrr. KAYTP tstanbul Trafik Mi; Polis blr ağız kavgası Uzerine Komünist Kmerlerin cephaneban atese verdıği, sonra da bir dürlüğünden aldıgım agır vasıtliğe gece karanlıgından favdalspencereden atlayarak kaçtığı sa •jhliyetimi kaybettim Hükümsü/ narak vakİ9«»'Wan VP pphaneHdür. nılan bir Hmseyi aramaktadır pin (lzerine Rovret çanısı 122 thsan ATALAT Birçok kimse de yaralanarak has jmmiik tnniaria ateş açtıklan bil taneye kmldınlmıılar. (al.p.) Cumhuriyrt 4989 dlrilmektedir {»•) Sımdı gelelım Avrupa'da sayılan 300 binl buıan ABD birliklerine. Bu birlıklerin çeülmesı ıhtimali. vasl) sıua yönetıcılerinın neden uvkusunu kaçırır? 250 mılvonluk oir toplulufun savunması 300 bın ABD asKerine mi kalmstır? Bu sorulann cevabı NATO'nun savunma politikasında, Avrupa'nın da bu polıtıkavı yorumlamasında yatar. Batı güvenlıginin «on analfzde en büyük teminatı ABD'nin stratejik nükleer ?emsıyesidir. Ama 1967 vılında NATO'da esnak mukabele teorisinin kabul edümesı ıle bu semsiyenln Avrupa açısından ifade ettigi garanti azalmıstır Zira esnek mukabele doktrıni. nükleer silâhlara başvurmadan önce, konvansiyonel silâhlarla savası öngörür Uzun sürebilecek bövle bir savaşta NATO'nun çok krıtik duruma döstügü an son çare olarak nükleer silâha basvurulur. Bu süre içınde de önemll toprak parçalan karşı tarafa gecebillr, ya da Avrupa'nın büyük" bır böliimü imha olabilir. NATO. Varşova Paktına ne kadar uzun süre dırense, Avmpa'nın yıkımı da o denli büyük çapta olacaktır. Yani Avrup». Vsrşova Paktına direndigı süre, ABD'nin nükleer müdahalesi geeikecek. bu arada da yaşlı kıta İmha olacaktır. Oyg» Var?ora Paktı'ns karşı giiçsüz ve konvanslyonel silâhlarl» direnme yeteneSi sınırlı bir Avrupa. ABD' yı savaşın ilk günlerinde nükleer tehditle ortaya atılma zorunda bırakacaktır Soruna bu açıdan baktığımızda llglnç bir «onuç çıkmaktadır ortaya: NATO'nun Varşova Paktı karşısında konvanslyonel sılâh bakımından püçsüzlügü üe Avrupa'nın eüvenligl «ynı do*rultudadır Bu güçsüzlük oranında Avrupa'nın euvenüöt artmaktadır. Zira güçsüı bir NATO. ABD'nin nükleer şemsiyesinın vakit kaybetmeden açılmasını gerektlrecek. Varşova Paktı'na karsı uzun süre davansbilen bİT NATO ise bu semsıyenin açılmasını geciktirecektlr Halen Varsova Paktı'nın, NATO'ya karşı tank sayısında l'e 3. uçak «avı«;ında ise l e 2 oranında üstun olduğu kabul edılmektedır Nisan ayıncîa \ATO gezimiz sırasında gittiğımiz her yerde. Varşova Paktı'nın gerek asker ve silâh savısı. gerekse sılâhlann kalitesı bakımmdan NATO'dan çok ü>;tün oldugu belirtılmış, 6zellikle Güney kanadındak) birliklerin siiâhlannın demode oldugu söylenmişti. Hayretler içinde. «Peki bu denli zengin Ulkelerden oluşan NATO, neye farkı kapatamıyor?» dive sordugumuzcfa ise, Avrupa ülkelerlnin parlamenter sısteme sahip olduklan ve Doğu Bloku gibı savunma eıderlerinı kolaylıkla arttıramadıklan cevabını alıyorduk. Oysa bu durumun bir yerde, Avrupa'nın çıkanna da uygun düştügü herhalde eerçektir. Ya 300 bin ABD askeri? Bunlar Avrupa'nın nükleer güvenllginin ıkinci teminatıdır Zira ABD, Avrupa"nın savunmasına katıldığı, kıtada asker tuttuğu Slçüde, bir savas sırssında nükleer tehdirfe başvurma ihtimali artacaktır. Napoli'de konuştuğum yuksek nitbeli bir ttalyan subayı açıkça söylemişti bunu. «ABD birlikleri bizim için daha çok siyasi teminattır. Bir savaş vukuunda yaşh kıtada ABD askerleri varsa, Washıngton muhakkak işe müdahale eder» demisti. Ve bugün Senatör Mike Mansöeld. Avrupa'ya «Başınızın çaresine bakın, biz birliklerimizi çekeriz. Çok sıkışırsanız nükleer silâhla yardımınıza gelir. Sovyetleri durdururuz* demektedir. «The Guardîan» gazetesi muhabırt Peter Jenkins, Amerika'da Mansfield'in basını çektigi cereyanın gittikçe güçlenerek, engellenemeyecek btr nitelige bürünme eğiliminde olduğunu yazmaktadır. Türklye'de tüm umutlan ABD'ye bağlamanm tehlikeü olduğunu, Ulkemizın daha bağımsız bir savunma slyaseti izlemesi gerektiğıni yazan yazarlar kimi çevrelerce yıllar boyu «Komünist» ve «Moskovacı» olarak nitelendirilmışlerdir. Oysa bu «Komünist» ve «Moskovacı» yazarlann en büyük kaygısı, NATO içinde bağımlı siyasetten kurtulamayarak ağırlığını koyamayan bir Tıırkive'nın büyük sıyasal konjonktür çalkantısında ortada kalması ihtimali idi. Bu çalkantı bugün olmaktadır. Yeni Zelanda Madencüîk Bakanı nükleer denemeleri protesto için Pasifik'e gidiyor