Katalog

4 Mavıs 1973 zun genç kuşak ozanlarınm ıki vı'dır çıkardıkları aylık bır yazın dergı=ı Sağ ol»unlar bana da yollarlar dergi'erını ılgı ıle, se\eıek okurum Önce şunu soylıveyım. dergıje Uoyduklan adı, o Ozun adını bır turlü benımsejemıyorum Dıleklen şu .Samlerın şıır» •Poete«lenn poeme» vazmalarma karşılık <Ozan«larn da «Ozun. jazmaları Anlamıior değılım uzun*ülermı bır «şair>e «ozan» demışız, ama «şıır>ı olduğu gıbı bırakmi5iz. ojsa onu da değıştınp >ozan>a berzer bir sozcuk bulsak 1yı olmaz mı' Boyle dusünmuşler ve ortaya o «ozun» «ozcugunu atıvorîar, dırenıvorlar bunda xkı yıldır. Ancak «Poe"te» ıle «poeme» arasmda. «saır» ıle «şıır» arasında bır kok bır. lıgı var ama «Ozan> ıle «ozun» arasında vok oyle bır bırlık, ıs+esek de olmaz. olamaz Bırı bıze sorsa o ıkı sozcuk ıcın, «Bunlar benzıyor bırbırme, koklerı de bir mı''» dive. nasıl bır yanıt verınz* «Koklerl bir değıl ama bız benzettık.» dıyebflir mı. yız? «Şur» ıçin yeni bır sozcuk Turkçe bır sözcuk aravalım, ama onun ılle de «ozan»a benzemesl ıçın çabalamak neve' A'sç •«ıır» karsılıgı olarak «yır» sozcuğunü onermi'tı «\ır» va da «ır» olarak \ar eskı metınlerde ama tntmadı vır, kımse benim=emedı onu Tutsa\dı «Bi7de ozanlar yır yazar» demekten çekınecek mıvdık' Nıtekım eskîler, ozanlarma jır sojletmekten hıç çekmmemişler. O Olaylai! ve gif|&İîer: bir karsılastırma vapıvor <'hake><=ppa'e HFR ŞEY ın ın«anlasn HMdıı Mo ere l>e î\S'\Nai! her se\ı yan«ıtan t«kıden okumu=tum. dunvanın en buvıık O7anının (Sh<ike=peare ln> bır tng lı/ olma] ıle o\unen Ingıllzlere «Ya Molıpre'» dıve «nrulun ca «Mnl'prı» m 1 ' O butun dunsanın malıcır» delermış îngıluler Burada «ıra«ı gelmısken ^aza\ım CezaM' Fran^a çatı«ması sıra^ırda Cezaur onderlerın den bin Molıere'ın en buiuk du^manlarınffcn bırı oldugunu «ovlemi'=tı Ben anla\ amamıştım OKURKEN.. Melih Cevdet ANDAY Gılgameş denıldi mı bır destan anımsanır. O destanın geçtığı yerlerden gehyorum Işte ellerım, kollanm, kaslı \° ağır, tşte saçlanm, sakallarım, kı'lanm. Işte dudaklarım ı«*e .. derken, Sevmek egemen. Adnan Ardağı'nın Nereje ağaç' Boyle dolu dızgin? dıye başlayan «Doludızgın Ağaç» adlı şıırm de buraya tümden alrnak ısterdım Mustafa Çakıcı nın dort şıırını de çok ilgJnç buldum Yerımce «O Kuşlar»ın ılk parçasmı yazayım: O kuşlar oynak barışçü Sankl bin atlı Süreraci, goçmen denen Uzaktan, Afrıka'dan gelen adları özgüı O kuşlar çok kanatlı .. Ozun'un butün ozanları, Mehmet Yardımcı da, Hüseyın Atabaş da, yanılmıyorsam bıçım ka>gucuna çok önem venyorlar. tyı de edıyorlar. çıkardığı «tnternatıonal Theatre fnformatıon» adlı dergı, son savısında Molıere'e dort jazılık \er aurraış 1673'te, ellı uç \aşında o!en ozan ıçın (uçjuzuncu vıl) dunyada torenler, toplantılar duzenlenıvor. Elll uç ulkede ovunları je nıden ortar'anmıs (sahnelenmiş), abc sırası ıle Afganıstan'dan Yugo>:lav\a'j a tfeğın En çok oıun koyan ülkeler Federal Almanva ile Polon\a, onları Kanada Belçıka ve Fransa ızlnor Tek o\unla katılanlar (dergldeki listeye bakar^k \azıvorum) Avusturya, Bolıvja Kore Ek\ator, î^panva, Bırlesık Amerika, Macarıstan, H.ndıstan, Italya, Isvıçre, Turkiye. Dergıde JeanLouls Barrault'nun, Jacques Copeau'nun (ılk 1922'de basümış), J. L. Le Galloıs' nm yazılan yer almış Molıere'm olumu konulu bu son yazımn anlattığı ne ilginç ve duşundurucudur' Papazlar Molıere'ı bır Hristıyan, bır Katolık olarak gommek istemezler. Molıere nerdey>=e gozden kaçırılarak karanlıkta verilecektlr mezara Ama o gun halk kapısına toplanıp dua eder onun içın. JeanLouis Barrault, «Moliere Yasıyor» adiı yazısında onunla Shakespeare arasında ılgınç Akıl Akıldcm Ustündür fkelenmıştı Almanya daki ışçı olmasa senın ariban bu yolîarda 7QT yürur dı\e soylendı. ötekı kasıldı Nederunış o? Aga sen hıç gazete almaz mısın? Alırım Pekı re dıye alırsın gazeteyı? Kupon7 keserım. Başka Resımlenne bakarım Bak agam »azete alırken once Inıpcnsuz pıyargo. suz alacak«m sonra da vazısını okuyacak<;m Ben o kadar uzun ışe gelemem Ovleyse bsn anlataMm sana Tunuyeje her bır ıs ıçın doviz lâzım Oysa bizım fi tarıhmden ben ıhr&carımız az ıthalatımız çok feamgın pamuk tutun tındıK, JICU üzurn gıbi şeyler Bunların satışı ıthalat ıçın eer*kli dovizi sağlamaya yetmıvor. Aradakı fark nasıl kapan.yorı üaU'dakl işçılenn \ olladığı aovızlerle „ Ne yapalım yara? Hıçbır sey ynpma' Bia dışarı lşçi ihraç etmekle işsızhgı kısmen onluvoruz bu bır Uıtardak ışcılerın volladığı dovızlerle dış odemeler dengesını Karatnoruz bu ıkı Dışardakı işçılenn yolladığı dovızier b ıraclakı aılelenne Turk parası olarak odenıvor Dojlcce ıç pazarda tuketım olanaklan artıyor bu uç DışardaKi bu cnıhona yakın işçi bugun Türkive'de olsa hergun sosval Datlamalar zıncırleme gıderdı bu dort DışardaKi ısçuenrı votıadıkları dovızlerle plan gereklerinı yürutebıliioruz bu beş. Dışardakl ışçılenmiz Avrupa ekonomısıne katkıda bulunu\or Avrupa da bıze kredı açıyor. vardım edıyor bu altı. Dışardakı ışçılerimız buradakı aıle ve akrıba'arjiı gecndîrıyor, toplumda dengeyı sağlamaya yardım edıyor... yedi. Daha savayıın mı' Peki bu işin sonu ne olacakT Sen düşün! Bız hep dışan lşçi mi ihraç edeceğızT Edebıldiğuniz kadar edeceğız. Neden' Içerde adama ış bulamadıktan sonra ne yapacaksın? Ya dışarısı da tıkanırsa' O zaman Allah kerım1 Sımdılık ıdare ednoruz ya .Bak şu vıtrmlere! Lebalep yabancı mah Pıkaplar. teypler, radyolar, mutfak eşyaları, gıyım kuşam eşyaları, nıce cıcıler™ Nereden geliyor bunlar' Butun bu dukkân. haydı yeni adıyla sojhjelım butık sahıplen >atıp kalkıp dışardakı ışçdere dua edıyorlar. Masa lâmbası mı ıstedın? Elektrıkü üraş makmesı mı? Ekmek kızartacağı mı' Mevva suyu ıçın malune mı ? Ulan su ışçüer olmasa sen medenıyet mı gorurdün? Yok artık! Otomobılıne projektor mü istersin? Yeni doğmuş Ç»" cuğuna Almanya'dan mama mı' Jıletlı berber tarağı mı' Ne istersin' Medeniyet böyle mi gelır? Böyle gehr elbet . Sımdı bız Avrups'va işçi yolladık değıl mı7 Ne kadar' Bır mılvon \arın ıkı mıljon. obur gun beş mılyon"' Buna karşılık bız de onlardan adam getırtecegız. Almanı, Fransızı, lngılızı, Belçıkalısı, tsveçlısı Hollandalısı îsvıçrelısi Bugun bır mıl>on, •>arın* uç mılyon, obur gun beş mılyon Ne japacaksın bunları' Tunst yapacagım1 Duşun bır yol Çanakkale'den Bod. rum a, Bodrum'dan îskenderun'a tunst Oteller moteller plaj lar, lokantalar. restoranlar, pansijonlar, gece kulupleri, guneş, denız, kum, ırısan hem de ınsanın Avrupalısı'.. Gel keyfun gel Bunlar da bıraktı mı dovızlerı „ Yanl? Yanl biz gıdıp A\rupa'nm sokaklarını süpurup a>ak ışlennı yapacağız Avrupalı gelıp b.zım Turklye'de eğlenecek' Bız orada ayak ışlennı >aptıkça doviz kazanacağız, onlar gelıp burada paşalar gıbı eğlendıkçe, gene bız doviz kazanacagız' tji akıl be! O Uzmanlar Kuşkulu:; UNESCO'nun çıkardığı avlık Courıer dergısl (dunyada on dort dilde basılan bu dergınin jakında Istanbul'da Turkçe olarak yayımlanacağlnı duvdum) «on cavısını, kevıf Için alınan zehırll çekıntılenn rfunva olçu'unde yarattığı tehlıke\e avırmıs U?man!arca vazılan çok ılgınç \azıları korku Ile okumsmak elde degıl Bırçok ülkede onuç. ondort vaşlarında çocuklart da ıçlne alan bu öldürüeu salgın, sükur ki blzden uzaktır. Ama salgının actsını çeken toplumlarda vapılan incelemelerı gene de gözden uzak tutmımalıyıı derırn. Dergide uananlann tartıstıgı bir konuyu burada Szetlemekten kendlml alamıyorum Gazete, cfergı, radyo, televizyon gibi haberleşme araçlannda, halkı bu salgına karşı uyandırmak ıçın yapılan y»vımların lyı mı, kotü mu sonuç verdıjınde uzmanlar sallantılı durumdadır. Çunkü bu yayımlar. konuvu, bilımsel olmaktan çok, abartıcı, hatta merak uvandına blr bıçimde verdikleri için yararh olamıyorlarmıa. Zararlı olduklanndan bıle kuşkulanıh>or. Ozun dergısmı çıkaranlann, sSzcuklen «aile» lçındp duşunmelerını anlıjorum, sevıyorum, ama olmayan bır «aıle» yaratmalannı anlıyamıyorum. özun. ozan'a benzemeseydi belki ben de onlarla bırlık olurdum Sozu, o dergi ozanlannın gerçekten seTerek okuduğum sıırlerıne (Tıadı, ozünlerıne dıyeyım) getıreyım Sozgelışı, Osman Numan Baranus'un • Sevmek Egemen» adlı şıırmi bırkaç kez okudum Yenmce şu parçayı alayım o uzun surden: Insanın bır yanı var, dınlenik bir boğa Hep dağlar ardından derdini söyiemez ya, Yerınde duramıyor, vekmıp dolanıjor, Soluğu alevalev ve burnu ıkı mağara: Guluyor ona, güzelhğmce hoyrat doğa. Halkın Sağduyusu İTt'mn (tnternatıonal Theatre înstıtut • Uluslararası Tiyatro Enstıtüsü) yılda dort kez Gençlik Kuliipleri, Egitim, Kiiltür.. Hıfzı TOPUZ ransa'da ufak bır tasra lısesinin (Chateauroux> konferans salonunda 200 kişı toplanmıs, televızvon seyrediyoruz. Salona dort beş televizyon alıcısı verleştırmişler Programtfa akşam haberlerı var. Televızyonu izlevenler de çe^itll ligelerden gelme UNESCO kulupleri temsılcısl gençler, li«e oğretmenlen, profesorler, sanatçılar, kultur ve bılım adamlan, kentm belediye başkanı, Le Monde ve France Soır gazetelennden birer yazar ve televizyondan ıkı gazetecı. Tartışma Gemi Yapım Sanayiimiz ve Görüşler Gemi Yapımında Beliren Tehlike KENDİ TERSANELERİMÎZDE YAPABILECEGIMIZ tKİ TANKERİ NE YAZK Kİ DIŞARDAN ALDIK. Son on yıl içınde ahşap takacılıktan çelık tekne yapımına geçmış olan gemi inşa sanayıımızın üzennde vıne kara bulutlann be lirmekte olduğunu endışe ile izlemektevız 1969'da 933 sayılı kanunun ıptâlı ıle cıddı bır darbe yemış olan tersanelerımız son de valuasyon ve artan navlunlarm dolaylı etkısı ıle tekrar toparlan mış gıbi gorunmekte iseler de, bu kez Ankara'da hazırlanmakta olan bır kararname soylentılerının tehdıdındedır. Bu son bır iki yılda alınan sevındıricı teşvık tedbirleri. duşuk faızli sayılabılecek orta vadelı kre dıler ve hattâ uzun vadelı kredı ler ıle gemi inşa sanayıınde bir hareket başlamıs., Turkıyenın ge lışen ekonomık kalkınma^ma paralel olarak navlun ımkânlan çogalmış," sonuç olarSR' artatt "feîeB" den doğan arz imkânlan rorlanmıs, ozellıkle özel sekior kendi munferıt çaba ve ımkânlan ile mu tevazi dahi olsa Antalya, tzmır, Yanmca ve Istanbul dolaylannda irılı ufaklı bırçok tersane kurmuş ya da kurrnak te?ebbOsünde bulunmuştur Bu arada mevcut tersaneler de genışletılmij, çelik isleme ve DWT kapasitelerını arttırmiîlardır Askerî tersaneleruniz birer ozel teşebbus gıbi doner sermave bazı uzennde çahstırılarak bu çabava genış olçüde katılmıslar; 5300 tonluk tankerler, 18 000 tonluk kuru yuk gemılen vapma va kovulmuslardır Denızcilık Ban kasında da faahvetler vardır. Hukümet. bu gelışrneleri göz önunde bulundurarak 7 81970 ta rıh ve 7/1119 sayılı karan ıle yurt dışından gemi satm alınmasmda gemi yaşının tankerlerde azamı uç. kuru yuk gemılennde de beş olması. tonajlarının ise tankerler. de 10 0 O DWT kuru yük gemıle O rınde 2500 DWT ve yolcu gemılerının de 5000 GRTdan aşağı olma ması esası konularak ticaret fılo muzun çağımızm imkânlan duze • m erişebılmesi ve tersanelerımı v e zın kuçıık kapasıtelerinın gelışti rılmesi öngörülmuştür Ne yazık kı bu kuralı ilk çığneyen \ıne bır iktısadî devlet teşekkiılu olan Denız Naklıjat T A O olmuş ve Japonvadan 2 adet 5000 DWTlik tanker ithal etmiştir Bu tonajda tanker imal edebilecek asgan 6 tersanemızın varh ğına rağmen \e bu gemilerin nail nıçın satm alınmış olduğu hâlâ tartıçılırken, bu kere ıthalâtta tüm yaş ve tonaj tahdidinı kaldıra cak olan bır karamamenin hazır lıklanna Ankarsda başlanıldığını endışe ile izlemekteyiz Bu kararnamenin vurürlüfe eir mesmın doğuraca&ı sonuçlar goz onune alınacak olursa bunun ta bıî snnucu zaten emeklemekte olan Turk tersanecılığı ölecektır Bugun ?emi sahıplerini kolav ve ueu7 vollarla birer «çalı^an hurda»va kavu«turabıl"cek olan bu imkân cok kısa ramanda bavraeı mız altmds binktırpcesi buvrık tasıma tonajı sonuçta eereek ıhtıvacı secerek bu <;avede uctjz ge mıye kavuşmuş olan armatorleri mizı bu gemıleri cali":tıramaz duruma dusurmus olacaklardır Ke za vaşlı pemılenn tâmır bakım ve parça kulfetleri de Vı«a zamanda sahıplerının omuzuna çokecektir. Bustbı Bzellıkle geml tnşaatnda çok eeri kalmı$ dnrumdajrz Tersanelpr kendi imkanlan ile 30 000 DWT'e kadar eemi imal edebılecek kapasıteve ancak g»lebılmiş ve daha fazla penişleTre ımkânını Tuzla ve Pendık'te ku rulması kararlaitınlan btlyuît tersane sahalanna çevirmlşlerdir Denizcillk Bankasınm dogu nun devi flHI) Ishikawajıma Harima Heavy Industrles Co. Ltd. ıle vapmış olduğu adı kadar kansık bır Japon efsanesre donem anlaşmasmm ılk tohumlanra bu yüzyılda vermesl beklenmektedır. Tuzla'da kurulacak olan sektor tersanelennin dagıtım lsi du avnca Isln içinden çıînlamı F GEMİ ALIMI İÇİN KONAN KURALI. BİR İKTİSADİ DEVLET TEŞEKKÜLÜ ÇİĞNEMEMELİ İHTİYACIMIZ OLAN GEMİYİ KENDİMİZ YAPMALIYIZ; BU OLANAĞA SAHİBİZ yacak olan bir arap saçına donmuş ve Tunzm, Malıye, Ulaştırma, tmar tskân Bakanlıkları ve Istanbul Nazım Plân Bürosunun yuruttukleri ve birbinne tamamen zıt bir şekılde tezahur eden çahşmalan sonucunda, bağlantı yollan ve mendireği yapılmış olmasına rağmen, hâlâ tatil koyü, manna va da tersane olması kararlastınlamaıms olan kovun ne olacağı belli değildir. Bu arada, doğan ve mevcut zorluklan yenmek amacı ile GÎOK «Gemi tnşaatı Onanmı Gelıştirme Kurulu» sdlı bır tesekkül de Ulaştırma Bakanlığı Müsteşarlığı Başkanllğmda, sivil ve askerl tersane mudurleri, Akadermk u>eler ve meslek odaları teşekkullenni bir araya topmaya baslamıştır. Bugün tersane olarak bir arsada \a da jol kıyısında olsrun, denızden uzak ve vakında mevcut imkânlar değerlendinlerelc bır şeyler yapılma\a çalışümaktadır Ama, amaç bu çabayı koordıne etmek, teşvık etmek ye daha iyi koşuDara itmektir. öte ysndan, çok kısa vadell çıkarlar için bu mevzuda ithalatı lıbere etmek oturduğumuz dalı kesmekten öteye bırsev ısbat etmiyecek, binbır güçlükle ekilmiş olan bir tohumu çürütmekten ileriye gidemeyecektir Bugun Halıç, Pendık. Yalova bozulmakta olan filo arbğı Yunan gemileri ile dolup tasmaktadır. Komşumuzım kilo İle sattığı bu gemılere bayrağımızı çekıp tıcaret fılosu adi altrnda dolaştırmak bıze yakışmaz taya çıkmaktadır. Yanl. seçilecek denız ışletmecılıgi polıtıkasmda, ihtiyacımıa olacak fsemileri temın etmenin yöntemi ne cıacaktır? (Denız Işletmeoılıği derken, kabotaj natlaıımız dısı anlaşümalıdır). önce deniz işeUmecfliği poiitikası üzennde duruimalıdır. De nız Işletmecılıgi bır tasıma hızrretıdır ve bu hıTınet uluslararası sularda, uluslararası koşullarda yerıne getinlır. Hizmetın gerekIırdıği şartlar <Ja o derece ağırdır. Bu ağır Börünüm, bayrak dalgalandırmamn gereği, toplumu hızmet tıcaretıne ıtmek ve bu tıcaretten ulkeye yarar sağ. lamak, ıthalat ıhracat tasıma. larında gereklı hızmeti njflll olanaklarla karçılamak ve uluslar arası ortama çıkmak şekıllenndedır. Su halde, dente işletmecilıgi poiitikası bır ulke için bırkaç sekılde olabılır. Kendıne yeterli olma yanı satın aldığı malı kendi oîanaklanyle tpşıma; bolgeye hakım olma ve dunyaya >ayüma. Turkiye bu yontemlerden bınni seçmek zorunaadır, •e polıtıkasını ona gore sapta^ mak durumundadır. Son zamanlarda iilkemizde bu çerçevede vıpılan tartışma, Yuı anistan örneğı de venlerea. denız işletmecıhğtnuı yararlı olma\acak bır yone ıtılmege çalışılmaktadır Bu içletmeciHkte Tur kıye, Yunan ornegını ele alamaz Ne Türkıye'nın devlet >sletmecıhğı, ne de armatbrleri, Yunanlı armatonerın sahip olduğu şanlara sanıp değüdır. Denız Işletmecılığmin Uk şart' gemı saıııbi oımak ıse uoncl şartı acenta sahıbı olmaktır. Turkıye'nm dunyanın kaç ultesmdp mıllî «centası vardır. In celemeğe değer bır konudur. O gunfcu programm olağanustü hıç bır yanı yok; herhangi bır haber programı Dunyada o gün olağanustü hiç bır s»v olmamış Televizyonu izlerken gençler not tutuyorlar Yarım saathk program sona ermce yetkilıler kursüdekı yerlerını alıyorlar ve tartışma başlıyor. Gençler teker teker röz alıp haberlerin hazırlanışı, seçimi ve verılışi uzennde elestinler \ıpıjor, goruşlerıni belırtuorlar Hangı haberlere öncellk verılmiş' Herbınne ne kadar zaman avrılmış' Gazeted haberi hangı ses tonu ile okumuş* Haberle bırlikte gosterılen re^iTi ve fılmler ne ölçude habere uvgunmus» Programm genel eSilımlerı nedir'' Haberler gerçekleri re ölçüde yansıtıyorî Televizyonun doğruluk ve tarafsızlık ölçuleri nedir'. Gençler ter rfokturüyor televizyon gazetecilerine. Bırı kalkıp şoyle bir soru yoneltlyor Özgur musunüz programı hazırlarken' Size hiç blr baskı yapılmıyor mu' Haberleri dıledıgımz gıbl mı seçiyorsunuz' Keden Sfleyse Kamboç olaylarını verirken durumu yalnı» tek açıdan yansıtıyorsunuz? Olavlann karçısmda halkın tepkıMni gostermeve kalktığınız zaman neden geçerli kiîileri seçmıvorsunuz da pazarda rastladığmız satıcılann boş sozlerini duyuruyorsunuz bizlere? Sız programları halkı eglendırmek. uvutmak ıçın mt hazırlıvorsunuz, joksa dınleyicılere bır şaU«x katartdınnak. içın mı' Butun televizyon yönetimlni vargılıvor gençler. öğretmenler ve profesorler de gençlertfen yara. Sonra tele\ızyon gazetecıleri karşılık veriyor bu eleştırilere: Yaymlan hazırlarken her ulkenın gerçekJerlni yansıtmağa çalısıyoruz. Ama olmuyor Neden' • Bazı ülkelerde «ansür var; ekıp gonderemiyoruz. • Geri kalmıs Clkelerde roportaj çok pahalıya gelıyor; bunu her zaman başaramıyoruz. • Sız bızden kCltürel ve eğıtici vavmlar istivorsunuz Ama dınleyieılenn çogu bundan hoşlanmıvor. Yaymlann uzennde halkoyu araştırmalan yapıvoruz; «aşırtıeı sonuçlar ortava çıkıyor. örneğin Andrö Malraux konu<s1'ij|u zaman dırle\icı oranı yüzde onikiye duşuyor Ama çarkı varışmaları oldu mu bu oran yuzde d'oksana yaklaşıyor Halkın dikine gıtmeden ortalama vollar bulmaga çalışıvoruz îşte bütun guçlük burada. Dmlevıciyi hoşnut etmek içın egıtici ve oğreticı yayınlardan vazgeçerek programlan uyuşturucu ve kotü etkılî yavınlarla mı doldurmalı' Mahmut T. öngoren bunu çok ıyi inceliyordu bu «avfada çıkan bır vazısırda (27 Mart 1973). Gençler bu konularda hıs odun vermek istemıyorlar. Pekı kım bu gençler* Dun\anın birçok ulkelerinde olduğu gıbi Fransa'da d a * UNESCO gençhk kulüplerı var Bunların savısı 400'e vaklası^ or Gençler yonetiyor bu kulupleri. Bunların amacı UNESCO'nun ele aldığı sorunları incelemek ve tartışmak. Su kanıja vardım kı, UNESCO genclık kulüplennde çok J var. DuS şunun bır kere, gençlere bu konularda kafa yormalan ıçın olanakîar sağlanıvor, onlar da venı gorüçler ortava atıyorlar. Duşunce kolehğmm bazı yolları kapanmtş oluyor. Eğıtımdp, bılımde, sanatta, kultürde, haberlesmede demokrasive belkı de bo\le alısıhr. Ama bu işe gençler kendileri önayak olmalı. Bızde nasıl olur bu aşama' UNESCO Turkiye MılH Komısvonu elbette bovle bir akımı destekliyecektir. Ama ıstemesını bılmelı Haydi bakalım lıseüler, davranın! Ticaret filomuz kendımize yeterlı değiîdir 800 bin ÜW tona jatan olan tılomuzun vansı devlet adına ışlstmecılık vapan kuru lusumuza aıttir. Bmada çelışiK bır durum ortaya çutmaktadır. TaşıyabUeceğimiz yüklenmızi, gemı tonajımız yetersız olduğu içın yabancılar tasımaJrta ve bıa karşıuğında 2 mılyar TL. döviz tdemekteyız. Tonajımmn vetsr sızlığme rağmen 19'/ 2 yılında, devlet adına ışletmccılık yapan kuruluşun zararının seoebı nedır11 önce bu araştırılmalıdır Bu eraştırmada kara pers»oneltaın fazlalığının getırdığı zaıann çok ustünde, gerçek z&rar sebeplerırin (ışletmeciilk, acentalann oy tıadığı oyunlar) o.taya çıkacağını zannederim. Bugun bu tartışmada, bazı çev relerce varümağa çalışilan sonuç, denızcılığın lıbere edılmesıdır. Yanı «bırakın geçsmler, bırakın yapsınlar» felsefesme gehnmekte dır. Kâr goren, ıstedıği yerden ıstedığı şekılde gemı alsın, denız cılığe gırsın, dıledığı anda da diledığı gıbı satsm Turkiye bu felsefe ıle denızciligi gehştıremez. Her ulkecın kendıne ozgu şartla«sorardır Ayrıca bu felsefe da bugun ıflas etmiştir Denizcılıkte ülkemız bugun içın kendıne veterlı oünağı amaç edınmehdır Kademelı olarak bol geve ve dunyaya yayılmak devam e^mehdır Yalnız devlet ışletmecılıgi ıle mıllî armatorlerin surdurdüğü ışletmecıhk, bırbırıne rakıp gorunumunde olmamalıdır. Bu polıtıkada ıkıncı bır görünum ortaya çıkmaktadır. Kendımize yeterlı bır taşımacılık ıle bolgeye ve dunyaya jayılmada, ıhtıyacımız olacak gemılen nereden temln edecegız' Sanavüeşme zorunda olan Turkiye ıçın de ni7cılık, ı$letmecılıi}i VP yapımcıÜçuncü Beş Yıllık Plantn gerundadır Işletmecıhk ıçın uuıyaç duyulan gemilerin temıni, yurt ıçme ddnük olmalıdır donen anlaşmasınm ılk tohummi yapım sanayıı boiumünün ılkoler ve tedbırler kısmından bırkaç satm aynen buraya aktanjTjrum. «Gemi ıhtıyacınm karşılanması bır plan çerçevesınde zamanlandırüacak, yurt ıçı sıvıl tersanelerde, askeri hızmetlerı aksatmamak kaydı ıle askeri tersanelere öncelık verilmesı esas olacaktır. îhtıyacm yurt ıçı üretımle karşılanmayan kısmı ıthal edilecektır > TıirJnye'de. gemı malıyetı dün5Ti ölçülerme göre yıiksek değildir Butun kbtu şartlara rağmen bu böyledır Meselâ 33 mılyon keşıf bedelle 5 sene önce yapımına bağlanan Istanbul Fenbotu un mahyetı 70 mılyon TL olaca ğı zannedılmektedır Oysa aynı eemının bugtin dunya pıyasasında rayıç bedelı 90 mılvon TL Uze rındedır. Yapım suresinı kısaltr mak ıse tamamen bıze, bızım anîay>? ve tutumumuza bağlıdır Bazı olumsuz Börünümlere rağmen ümitsız değılız Denızcılığe vs gemı yapım sanayıine, son altı aydır Ulaştırma Bakanlığı tarafından gozle görülür bır egılme vardır Senelerdır tüm denızci kuruluşlann önemle üzennde durdugu «Denız Tıcaretı ve Sanavı Bakanlığı» va da bu BakanlıŞa geçıs olmak üzere Istanbul' da bır (tDenız Tıcaretı ve Sanayıı Müsteşarlıtı» kurulma jsteğı Rerçekleşmemıstır ama Dlastırma Bakanlığı bunyesmde Denız falen Musteşar Yardımcılığı gerçekleşmışür Şımdıhk resmî bir hüvıyetı olmamakla beraber GtOK (Gemi înşa Onanm Organızasvon Kurumu> DUK (Denız Ulaştırma Koordmasvon) ve Lımanlar Koordınasvon Kurumu kurulmuştur Geçtıgımız gunlerde de bu Bakanlık bünyesınde ikı veni Genel Müdurlügün kurulduSunu ögrenmis bulunuvoruz Denız ülaştırma Genel Mudıirlüğü ve Imalfit Genel Müdurlüğü Bılhassa GİOK ve DUK'da süreklı bir çalışma vardır Denızcılığın ve gemı vapım sanavıinin belı." pıoblemlen ortaya konarak çÖTüm tedbırleri önenlmektedır Yalnız burada vspilan çahşmalar ve ortava cıkan raporlar bundan önee oldugu eıbi kütuphane raflannda kalmamalıdır ». r S Daskalofun 34 dıle çevrılen dev romanı: (25 TLJ BÜYÜK MÜCADELE 2 BASKI'sı tukenmek üzere Kıtapçınızdan nemen alınus. HABbRA KİTABE\rl P K 6 Bevazıt Istanbul Cumhurıyet 3191 Okuyucu Mektupları Sakaryafda ortaokul ve ilkokullartn bina sorıınıı Sakarya ilmin bıtişiğinde bulunan Erenler kasabasına, bavram zr, areüne gıttım Bır gece kaldığım bu kasabada çok uzucu bu olay anlattılar. Saym Mıllî Eğıtım Bakanı gerçekten bu yazımızJa ılgılenıp cevap lutfederlerse memnun kalınz. Erenler kasabasında blr ilkşır, ev olarak kullanır öğrenokul vardır; çocjiklann okucılere üst kat yasak Üst ka. masına uygun değıl Ahır gıbl tın altı der«hğı bovlesıne lojEski, çökecek sekilde Nıteman halıne eetırlldikten sonkim geçen yıl buraya yehl bfr ra kaJan alttakl altı der«=lıkılkokul vapılması karan tl . ten üçunde uç sınıf olduğ ınGenel Mecli«îinden çıktığı haldan 120 oSrencı ' yerleştınlır de Vali Mustafa Uvgur prog . Kalan üç der'hgın bo« olduğu ramdan çıkarıvermiş Bu yılın bu yı] hprke«çe eörulur ll Genel Meclısi toplantısında Bır Cnrohunyet oknrn okul vapımı ,kabul edılmis Kasabaya bir milyon lirava yakın glderle, ıkı katlı 12 dersliklı ortaokul yapılmış Topu topu 70 oğrenci vazılmıs tki dersanede toplanmıs Ve'ıler, ılkokul mudurü, kasabanın Beledive Başkanı. Maarıf Mudurune cikmi'îlar eazetelere yazdırmışlar ve tlkokulun Etller Çarşısı Dugunkü duveni ortaokul bırasının alt karumu ıle traflk bdkımınaan tındaki altı dpr^lige Verlestınlbuyuk kanşıkhk gostermekıemesı uvgun ESrulmis, uvgudır üaha oncelen de tıkanlanmıs malara sebep olan voğuo traflk Bebek Caddesının açılmaÇok eeçmeden bu vent orta sıyle daha da kanşık bır hal okula bir mudur tavin etfılmi' almıştır Bebek Hısarustu Cad gelmis ışe başlamıs Te«ari f delert ve fctıler ara vollannın bu va veni ortaokul müdııru bırleştigı noktada genellıkle Vali bevın kavmakamlık ettıİkı uç otobus ard arda sıralangı verden eelıvor Tanı^ıvormakta cfolmuslar manevra valar ahpaplar pıp park etmekte çarsıva mal Vali bev bi» emir verlvor getıren kamvonlar mal boSu «atırlara dıkkat edın me nşaltıp vuklemekte ve butun leket eerçekleri ne halrie Bır bu kesmekes ıçınde vatandd» emır verivor: ılkokul oSrencilar yaSmur ve çamurda orolen kertdi pcİh biralanna derbüs, 0olmus peşmde Itosm»khal eecerekler Okula biti«ı'c tadırlar Avrıca çarsıva veva verde oturmakta olan Ukokul okula gıdıp çelen çocuk ar ögretmeni derhal 24 saat iç'nıçın avnı ver, bir Daşka von de evi terkpdecek orası dersden tehlike kavnsSı olmakta lik olacak tlkokul ngrencile'i devam etmektedir çift BSretlm vapacak. Büvök bir telâs Emir fcesin. Bu bakımrfan otobu* planîlkoknl BSretmeni evînden atonlugunun Profesorler Sıte«i tılır. tHrokul çoeuklan veni Blnsındeki oçıklıSa alınma=ı ortaoVul blnasind'an atılır, otohüs manevrası «erviej bu •jaheede. kırda ders vaparlr. sıteler ve Ctvannda o'uranlaVe Sgretmen evi der^Tlk olur, ra hızmet etme«l ve çarsı trsilVnkul cncuMan clft fiSrptifiüinl fprahlstma«ı bakımıpdan me, in gfbl, daha Bnce kendlIprinee de eavr1«ihhi enmlen Sayın belpdtve vetkilılerinin ahır gibl odalarda Bğretlme emir ve mOsasdelerini beklıdevara ederler. yoruz. Modenı o güzeHm ortaokulun <ist katınrfa müıtfîr A. Eren KEMAHLI Y Muhendıs Denizciliğimiz Geliştirilmeli • ITHALÂl ÎHRACAT TASIMALAHINDA GEREKLİ HIZMETÎ MtLLÎ OLANAK LARLA KAR^ILAMALI VE ULUSLARARAS1 ORTAMA ÇIKMAL1YIZ . Ülkemiıde donızcıhgımİ7in pe l'şmesı ıçın spçıiecpfe yontem uzennde uzun zanıanaır bır tartışma vardıı Cıeüşmf ıçın tartırşma gereıdıdır Yataız denızcilık denıldıgırıde once kavram uzennde a:ıla*mak gereRMğınc :nanı>orum öız de§'zoılı§ı bır fr.dustn oıaraK dü'ninüvor ve tuna denız endustrısı dıyoruz. fcu endustrı Uius.ararası sularaa gemi ışletmecıügınden, gemı japımcılığına denız tunzmmden •^unger avcılıgms VP lıman îşletmecılığıne kadar azanan gerış bır ka\ramdır Bu genış Kavram ıçmde son vıllarda pn çofc tartışma, gemi î'Jetmecılıgı ve çemı yapımcılıg mız çevresındp olmaktadır Kedenı de «çıktır Uluslararası t.carette taşimacıLgın % 8P1 derız yolu 'ledır Ülsemlzde tse bi' mıktar »«98'e yakmdır Bu ncdenle ıthalât ve inracat taşımalarımızda dPmzcııık bizim :çm hayatl onemded*r Ayrıca uluslararası denizlerde ülkeden ülkeye taşımacılık yararak vurda doviz k&zandınlnıası da duşünultırse bu önem bır kat daha artmt>k»&dır Bu cururrKîa SencUlıfınden Türkıvp'nın denız taşımacılığı ve gemi yapım sanavu poiitikası or Geçırdığım ağır bır mıde kanamasında ılk müdahaleyı yaparak benı çok buhranlı bır durumdan kurtaran eşsız ve vefalı dost lç. Hst. Mut. TEŞEKKÜR jıuıııııııııııııııııııiHiıııııımııııııııımıııııııııııııııııııııııııııımııııu TEŞEKKÜR Ş Sevgıli kızımız MELTEM ÇELtK'm belkemıfı ameliyatını r Ankara'da Çankaya Hastanesinde büyuk bır hazakatla ba«arr mış ve kızımızı sağlığa kavuşturmuş olan Ankara Tıp Fakulte2 sı Ortopedı Hocası = SAYIN PROF DR | = ~ = = = ( S = = r Güngör Sami ÇAKIRGİL Ve yardımcılan Ortopedı Mutehassısı Eayın ERDOGAN ALTINEL, Anestezı Mutehassısı Sayın FtLÎZ Tf Zt NER ıle amelıyat hemşıresi Sayın DÜRRtYE AKÇÎN'e ve HEi gostermış olan dığer personele en denn şükran ve ıninrıetienıruzi bıldınnz. ( S = = E S İ A «t » s J r r ıiııııııııııııııııııııııııııı.ıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııııuıın ivpt 3196 ^IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIUIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIimilllllllllllÇ İ TEŞEKKÜR | H Babam Mufıt özkaya'nın ameliyatını başar ıle vapıp sıfa Z va kavu^turan Karşıyaka Devlet Hastanesı'nm KivmetU Üpe = 5 ratoru müşfık msan | Dr. Süha SÂLTIK [ = Beye, Hemşıı* SaJiha Kayaalpe Semüıa Erbsy, Necla Palay = r Yurdagiıl Yalçın, Alı Çalışkan'a mmnet ve sukranlartmı arz = r eder, her türlü yardımlannı esırgemeven Hastaa«» BasheKmi E | Osman Sami Dicle'ye | = = E E Kiralık Daireler Etıler. oto'talim sahası karçısında, kalonferlı, gömme banyolu. Müracaat Gazete Muhabirleri Yapı Kooperatifi Şantiyest. Cumhurıyet 3194 r ve butun hastane personeüne teşekiürü bir borç oiluim E Dr. ATALAY Ö/KAYA S Çocuk Mütehasmn E Karşıyaka t7MlR nınıııırınnıııııııııııımıınııııııııııııııııııııııııııııııııııııııınnıiHiııİT Cumourivet 3201 kaldınldıgım Şışlı Etfal Has tenesı 1. Hancıje Servısınde benı en sıcak ilgı ve ıhtımarnla tedavı ederek şıfaya kavuşturan mumtaz insan Sersıv Şefı Op. Dr. MEDİH EGEMEN > Muavını Op Dr. Rasim Tosun'a Op. Dr. Tansu ErteknTe Op. Dr. Yaşar Çafiar'a OP. Dr. Miıfit ölçmen e Op. Dr. Orhan Alper'e Op. Dr. Şınasj Can'a tedavimde ılgılenni esirgemeyen; lç Hst Mut Dr. Suat Efe'ye, Bevlıye Müt. Dr. Regaıp Şen'e, Rontgen Mut. Dr Necdet Bayn'ya, Servısin çok muşfık hemşıreleri; Nedıme, Sevcıhan, Sevtm ve Semahat hanunlara, Florence Nıghtmgale Yuksek Hemşire Okulu Asistam Anahıt Cebıç'e, oğrencıleri Iclâl, Fâılâtün, Sevım ve &rkadaşlanna, Hastanenın laboratuvarlanndatd değerli doktor ve per sonele, servisın dığer gorevlılenne, Benı içten ilgıleriyle son derece duygulandıran Hesap Uzmanlan arkadaşıanma, Istanbul Grubumuzun çok değerli mensuplanna, mektupla telgrafla, telefonla ve bizzat ziyaret suıetıy le ilgilerird esirgemeye.n dost ve akrabalanma «onsuz şukranlanmı sunanm. ÖMER BERK Dr. MUAMMER ERTAN'a Etiler otobüs durağı ileri alınmalı £ Ali Osman ADAK GEMt MÜTTENDÎSLERÎ ODASI BAŞKANI (Cumhuriyet: 3197)