Katalog

CUMHURÎYET 12 Nisan 1973 S nsan dedığımiz varlıgı, sonımluluk du\gusunI dan avrı duşunebılır mısınız' însanı ha}\an • dan ajıran nıtelık bılınç olduğuna gore bilıncı, bır olçude sorumluluk duygusundan başlca ne>le tanımli} abılırslnız' însan denen yaratık, yaptık'armın bılmcınde olan, her davranışını her an aç klamava hazır, dairanışlarırın hesabmı bır bır verebılen vermesı gerekcn bır kımsedır bence.. Bır tnsana, neden dun\ava geidın, neden kanser oldun dıje soramazsınız ama nıye ftlan ısı japtm, nı>e fılan dernege partıve gırdın, nıye falan eylerne katıldın dıje sorabılırsın z, eğer sorma vetkinz vetkınızle bırlıkte o vetkı\e lâyık gucunuz, kulturunuz, bılgmız, ınsafınız \e durustluğunuı varsa Namık Kemal'e Vatan Kasıdesı'm nlçın yazdın, Vatan Yahut Sıhstre jı nıye kaleme aldın dıve sormus olanların ne denlı zavalh, Namık Kemal ın sevıveslnden ne denlı aşağüarda olduğunu bır duşunun îrsanlıktan .drakı» kaJdırma a çalışanlara karşı çıkan şaır, gunun rezıl koşullarını dıle getıren mısralamla peşın peşın vermış degıl mıydi rorbalara gereken karşüığı'" Tâ Sokrates'ten bu >ana, yuzyıllar boyunca süregelen daha da surecek olan a\ dın çılesi, ınsan lıktan «ıdrakı» kaldırmaya çalışan guçlerın kendılerı gıbı kultursuz, anlavıssız adamlannca sıga\a çekılmeM çekılebılmesıdır Buşünun dunvasında, tapkı on dorduncu yuz>ılda oldueu gıbı, tutujorlar, tutabıhvorlar msanı aç, susuz iıjkusuz bırakıp soruvorîar «Neden solcu oldun'< dı>e. «Neden ezılenlerden \anasın. neden yoksullan tutuyorsun, nıçm ;şçı haklarım savunuvorsun''» dıye sormujorlar «Solcu. sozunun belırczlığı, kavpaklıŞı, o lçlere korkular salan buyusu d&ha bır ışlen kolaylaştınjor da ondan. Yakm zamanlara kadar, en yetk li makamlarca bıle «olcu kavramı bulanık, dumanlı bır kavram olmaktan kurtulamamıstl. Bugun da hâlâ kurtulmus «avılmaz. Olaylar ve BİLGECE BİR ÎŞ Vedat GÜNYOL adlı eserle dogrudan doSruya değıl, dolaylı olarak ilgılıjdı Ortada solcılukla suçlanan bir eser ve o esenn toplatılmasını protesto eden on bır sanatcı vardı Da\a dort • beş duru«ma<Ja aklanmavla *ona erdı, ama, havlı eğıtıcı bır nltellk kazanarak varkıları uzun surdu Sa\cı ıle yargıç, onlerıne bırden gelıveren bır dava dosyasım ıneeleme\e fırsat bulamamıs, daha once de bu konuda kafa \ormadıkları, ^a da ^ oramadıkları içın, mahkeme salonunu dolcfuran meraklı bır a\dm kalabalık onunde ha\lı bocaladılar. Savcı gore\ı gereğı sanıklan suçlarken hayatmda 'lk ke' du\ duğu anlasılan Babeuf'un adını Babos, Babios gıbı irpık bıçımlerde okuvarak «alonda alava k na eğılımı gosteren uzucu bır ha\a \arattı sdvın jargıca gelırce, o da, Babeuf u Frarsız Devrımı fılozoflarının eserı olarak nıtelendırmekle, salondakılen şaşkına dontfurdu Ama, ıkınd duruşmada, lş değişmış, do<i\alar ıncelenrmş kıtaplar karıştınlmıs, Babeuf le Devrım Yazılan yerlı yenne oturtulmuştu. Bugun Türkhe'de, özellikle agır ceza mahkemelermde, 1964 lerden bu vana, bu\uk olçude olajlann zorlaması sonucu, solculuk konusunda, bilgıyle lnsafı bağdaştıran, kasıtlı bılırkisi raporlanna rağmen, vıcdanlarınm sesıne kulak veren durust \argıçlar \ ar Ama bu yargıçlann onune gelınce\e kadar, »olculukla suçlanan kımselerın, çoğu kez bılçıslz, belırlı şartlanmalardan geçe geçe katıla>:an iırîanlarca lorgulara cPkllmelerını na^ıl onle\ebllir'7* Ihbarlann, gammazlıklann hele art nlyetler hesaba katılmaksızındeğerlendırildiğl bır ortamaa, tutukluluk «uresınm on be? gün gibi uzun bir zanan dılımi içıne alınması, bu bakımdan urkutucuaur Yakın adalet tarıhınuz gostermıştır kı, soiculukla suçlanan \e yargıç onune çıkanlmalan gecıktırılen kımselerın yuzde doksan dokuzu ıftırava uğrarmş, kasıtlı ka»ıtsız polıse ıhbar edılmış Insanlardır 1953 lerde başımdan geçen bır soruşturmayi anlata5^m sıze 1952 jılmda, Harvard Ünıverbitesmde edebıyat derslermı ızlemek aınacı>le, Rockefeller Vakfı'mn çağnlışı olarak Amenka'\a gıdecektım Vakıfça butun ışlemler olmuş, uçak bıletım bıle alınmıştı Iş Mıllî Eğıtım Bakaruığından vurt dışına çıkma \e pasaport almak ıçın gerekli lzru almaya kalmıştı Ankaraya gıttım. Sorumlularla görüstum. Sen gıt, izın Kâ ğıdını ikı gun lçınde gondennz, dedıler O^sa aradan on gun geçtığı halde haber çıkmadı Ne var kj, beş gün içınde Amenka'da bıüunmam gerekıjordu Yoksa hakkımı yıtırecektım, Sabattuı Eyuboğlu «îzrn beklemene gerek yok, avnkat olarak pasaport al», dedı. ö j l e yaptım ve günü gunune Amenka'ya ulaştım. Daha derslere yenl baslamıştım H, Mılll Eğıtım Bakanlıgından bır yazı geldl, durmadan yurda donmem istenı^ordu Nej'dı bu Isteğm gerekçesı' Ortaokuldan smıf arkadaşım olan Tevfık îleri, Demokrat Partı ıktıdarının Mılll Eğıtım Bakanı olarak, benım Amenka da oktunamı sakıncalı buluyordu Gen donmedim tabü. Bır yıl sonra, Istanbul'a ayak basar basmaz, tslâm Anslklopedisindeki gorevime son verılmlş olduğunu Bgrendım O zamanlar bağımsız milletvekıll olan Halıde Edıp ın ara\ a gırmesıvle görevime yeniden kavustum Ne oldu sonra? Mılll Eğıtım Bakanlığı soruşturma açtı. Üç kez Mılll Eft. MüdurlU ğüne çağnldım. Beni esmer, orta bojlu sonradan insanhğuu or"a\a kojan asıkça yuzlü bır mufetnş karşıladı Yazılı sorulanna karşıhk \er dım Uçuncu buluşn amızda, nasıl oldu bilmem aramızda sıcak bır ılışkı kuruluverdi kendılı ğınden Oncelerden kulağı bukülen mufettış, üç karş'laşmadan «onra benı koruma zorunlu ğunu d'nar olmuştu Bana goster lme\en drs\dmcti Amenka'da geçen gjnl°nmm ba?arıs'z savılnigını eğer Amerıkadakı unıversıteden baş<ın belgesı eetırmszsem, sıttm sene terfı ed^m \ecegımı kara lıs'ede kalıp çuru\ ecegımı so\ledı MeŞer vasal hakkını kullanarak vabancı ulkelere «nd»n her ögreıTien donuşunde kenaılıgmaen baksnlıga bır rapor \ererek ustun basaıılat Razandıgını bıldınrmış Ovsa boyleıne bu ışlemden habenm \oktu I^evse mulettıse u^arak gerekli belgelen getırttım ve oosvama koydurttum Ama ıs bu kadarla k9'madı Bakan. lık benı kımlıg m gızlemek ve sah»e bevand» bulunmakla suçlayarak Aslıye r P z a Mankemesl ne verdı Beş dakıka bıle surme\en bır durusma sonunda aklanıverdım. M HARFi dını unuttuğum bır dıl uzmam: Turkçede M ıle baş'ıyan kelıme yoktur demlştl Bu sozaen çıkan anlam Konuştuğumuz dılde M harfıyle başlıyan butun kelımeler yabancı kokenlıdır. Mütalea munazara m?lumat masa makas, mahut müşahade, v b Turüçe Sozluk e bır goz atm bılrrıv«.rum u^r «ütısna» bulacak mısmız7 Masa gıbı gunluK \aşamda kullandığımı» sozlerın bıle vabancı koıcenlı olraasına ne denır' .. Halk agz'nda «ısıiemle mıskemıe udum muzüm, yemek memek pevnır meimr» gıbı Qej şleı sık kullanılır Dıl uzmaiı buna d kkat etmış \e dernş kı. Turk halkı mademkı uzum muzum, karpuz marpuz dıye konuşuvor, bu dılde M ıle başlayan aebme olamu Bu ıddıanın dogruıugunu yanlışlığını gent dılcıler tartışsmlar Ben bu konuyu Sabahattın Eyuboğıu'na açmıstım. O da bır anısını dıle getırmıştı Evuoo*lu Fransa da bulunduğu yıllarda Turkçe'nın bu ozeılığını Fransız arkadaı. laruıa anlatmış, anlamamışlar ılk onc6 .. Sabahattın: Canım, demış, anlamıyacak ne var! Biı kelinNTıin başına M harfı gefırdınız mı pejoratıf bır anlam fcazanıyor Bu Fransızca'da da murakun Tabıe Tiabıe, hommemomme raısın maısm, tromage mromage Fransızlann çok hosuna gıtrruş bu ış Başlaoiıslar Türkçe dekı yontemı k°ndı dülerınde kullanıruıya: Chemıse memıse Eyuboğlu Hah, demls. Voıture moiture „ Oldu Reforme meforme Tamam. Îşte şımdi bızım Tuıtaye de yaptığımus r»formlar Fransızca dakı oz anlamıyle reformlar değu mefurnJardır Nasıl muzum üzum dcgılse, madamın adamla bır mşkisı voksa, memek yemek gıbı karın doj'urmazsa moıtuk Kiltuk gıbı rahat degılse meform da reformun kankaturüdür. Dostlar ahşverışte gorsun kabüuıden tasanlar nazırlanmakta, ya da cıddiyetle hazırlanan tasanlar komısyoniarda kırpılıpkırpılıp kuşa dondürulmekte, gonülsuzlukle parlamenterlere sunulmaktadır. Hıç unutulmasın, toprak refonnu tasansı konuşulurken bır tutucu partınm mıl'ervekill' Sonunda ip olsa bıle, demıştı, bu tasan kanunlaşamaz' Ya ne olurî Manunlaşır! Gerçekte bu işlerl artık «orlamaya da gerek yoktut. Reform adı altında meformlar çıkaracağımıza hıçbir «ey çıkarmadan seçıme • meçime gitsek daha ı>i . özdenlikten uzak bır tutumla kıme yaranacağız? Bundan on, on Iki yıl once 27 Mayıs Devriml kadroları devlet planlamast gereğıni ileri surunce bir tutucu mılletvekıli kursuje çıkıp hevecanla bağırmıştı* Bız plan değıl, pılâv isterız! Plandır, pilâvdır, eriştedır, bulgurdur, dıye tartışra»lar sonunda tutucu sıyasi partılerin gozleri açıldı önce «plan komunistlıktir» dive nitelenirken, sermayecilığin de bır planı olabıleceği, hatta kapıtalıst gelışmenın planla yurümesınin daha atallıca bir ış olduğu anlaşıldı. Plan, kalkınmanın değil bu tur amaçlann aracı dıye kullanıldı. Şımdı de reforma karşı duran çevrelerin avnı yontemi bemmsedikleri gorülmektedir Sen reform mu istıjor1 sun Önce «hayır» dıvenler, sonradan reformu da kendi amaçlanna uvgun araç bıç'mın* getırirler. Daha doğrusu reformu biçime getirırler. Peki, ne olur? Meform .. Zaten demokrasi • memokrasi, SzgürlCk • mözgürluk, kalkınma malkmma, parti martı, politikacı molitikacı, yazar • mazar, halk malk, aydın maydm, haplshane • mapıshane, ceza • meza dejıp duruyoruz. Bu deyış jalnız «muhtıra»va uymuyor. M ile başladığına gore galıba muhtıra Turkçe değü. A Karsı Çıkanı... Neye geürmek istıjorum sözüT Şuna Bır rastlantı ıle devlet mak'nesırun b'işma geçen bazı ınsanlar kendi çıkarcı Inş lıklermden soyunmuş gorunüp, halkın koruyucusu kesılıvenyorlar bır çırpıda. Oysa kışısel çıbarlarını, dostluk duşmanlık duygularını on plana geçırmekte hıç bır fırsatı kaçınnamaya bakıyo^lar Kendı duşuncelenne a\Kir aavanaD ınsanlan sorgular, soruştunnalarla yıpratmak, ortadan silmek ve kamusal alanda at koşturmaktan başka bır şey duşunmuyorlar Butün çabaları, ezıjetlen, kendı yerlennı daha bir güçlendırmekten başka bır amaç taşımıyor Ne dıyor Valery: cBır devlet, yaşayan VB kenaıne kar*ı çıkanı ns kadar koruyabılırsa o kadar guçludur » Evet kendme lcarşı çıkanı koruyabilmekl Çok zor bır ıs, ama, o olçude de bngece D'r İ9, Bütün dünyada, aydınlara yapılan basküann temelmde, yukanda anlattıgunız gerçe* yatıyor Devletın, kendme karşı çıkanlan Koruyacak, nıçın karşı çıktıklannı araştıracak yerde, onlan köru körune ezrneye kaıkışması tarıh onunde kolay bağışlanır bır tutum değıldır. Tanh boylelerınl az mı o m y a ko^musturl Yargıçlar Var! 1964 ten 1966 \ a kadar suren, gonunda aklan» ma\la bıten Babeuf Da\ası bunun en behrgın brneğıaır. De\rım Yazıları adlı kıtabın toplatılmaMnı protesto amacıjle TakMm Atatürk anıtna çelenk koyan Turk Edebıvatçılar Bırliğı ne bağlı on bır sanatçı, Go«teri Yurujuşu Ya^asıra aikın d'airanış gerekçesiyle, bir gun sabah sabah e\lerınden alınarak guçustu mahkemesine venlmışlerdi. Dava. bir aslıje ceza mahkemesince ele alındı. Suç, Devrım Yazıları YÜREKSİZLER, GİZLENMİŞLER. OKTAY AKBAL Evet Hayır HIZLI NÜFUS ARTIŞI SORUNU 19 yüzyılın başında 750 mıljon olan dünya nüfusunun 20 yüzyılın yıne başında 1,5 mılyara, 20 yüzyılın ortasında da 3 mılyara çıkması, yanı yüz yılda artan nufu«un 50 yılda aynı artışı gostermesı, bütun dunya ülkeleruıı duçündürmeye başladı ve sonunda Bırleşmış Mılletler topluluğu da bu hızlı nüfus artışı konusuna egılme>1 zorunlu gordtl. Zıra, yapılan hesaplara gore, bu hızlı nilftıs artışı devam ederse, 21. ytlzyılm başında dunya nüfusu 7 mılyara yukselecek. îşte dünya çapında bu büytık tehlıkeye de «Nüfus Patlaması» denılmıştır. Nüfus artışı ıktısaden gelışmıs ülkelerde "il ve altında, az eelışmış Ülkelerde ise *o3'e kadar yükselmektedır. Boylece bugün dünyada genel olarak nüfus ar tışı oram °»2'dır ve istenüen da bu oranı düşürmektır. Doğumlann kontrolü, daha doftrusu ıstenmıyen gebelıklerin önlenmesı fıkn aslmda yenı de(fıldir, hattâ çok eskı bır tarıhçesl vardır. Mılâttan önce v» sonra gebelıği önlemek ıçın değışık çarelerın arandığı ve çeşıtü usullerın ve bıtkılerin kullanıldıgı bılınmektedır Bugün, ıktisaden güçlü ve hayat sevlyelerı yüksek olan Ulkeler, memleketm nüfus artışı ıle ıktısad! kalkmmanın arasmda yakın bir ılgı bulunduğunu kabul ederek, bır yandan kalkinmayı gerçekleştırmek ıçm çalışmışlar, öte yandan da yıllarca önce doğum kontrolunun uvsulanmasına başlamışlardır Zamarüa butün ülkelerde konu benımsenmış ve kalkinmayı sağlamak, halkın sağlıpını ve refahını daha ıyı bır düze>e ulaştırmak ve çok onemh olan beslenme sorununu da halletmek ıçın istenmıyen gebelıklenn önlenmesı. doğumlarin yalnıa istenıien gebelıklerle olması ve bo\lece nufus artışınm kısıtianması gereklıdır teshısınde genellıkle herkes bırleşmıştır Bızde de Devlet bu gorüş açıtından hareket ederek yenı bır nüfus poh*ıkası gutmeğe karar verdı ve nüfus planlanması kanun teklıfını Türkıye Buyuk Mıllet Meclısme sundu Mechslenn kanunu müzakereleri suresınce v<» hattâ onu ızleven vıllarda konu leh ve aleyhe buvuk tartışmalara yol açmıştır Basmda, semmerlerde, yuvarlak masa toplantılarında, yazarlann, uzmanlann ve çeşıtlı kuruluşlann goruş ve fıkırlennde şıddetli çarpışmalann yer aldığını okuduk ve ızledık Bunu gebelıği onleyıcl haplann ve rahım ıçı araçlann, zararlı mı değıl mı, kanser yapar mı yapmaz mı tartışması kovaladı Busün de bırçok Ülkelerde kabul edılen ve uygulanan, sosval ve ekonomık endıkasyonlarla daha lıberal bır tıbbî tahliye va da kürtaj, Türkıye içın zorunlu mu, değıl mı konusu sahnede B ır yanda Yureksızler Koalısyonu, 8te yanda Gızlenmısler Koalısyonu CHP ıçmd» ıki topluluk bırbırının karşısında Ne bolunmekle aona ermez bır partıymış şu CHP' Bölunujor, bolunuyor yına de b r şey olmuyor! Belkl de «bir şev» olamadığı ıçın bolunup auru^or. O «bır şey» nedır, dersınız'' Seçımle ıktıdara gelmek, daha doğrusu gelememek galıba' 1950 den bu >ana «eçırn kazandığım goremedığımız bu partınin tek ozellığı bolunse de parçalansa da seçmen oylannın yuzde otuz beşle yırmısırı alabılmesı Gıderek payı azalıyor Ekıra 73 te Ecevıt'çı CHP'nın yanl Paşa'sız bır CHP'nın eskı donmuş oyunu alıp alarr ı> acağını gorecegız. Şimdi yapılan her tahmın erken Her ıoz yanlış Paşasız bır CHP, Ecevıt'ın ortanın solu pohtıkasınm uygulaMcısı olduğunu ioyleyen bır CHP, bakalım yuzde kaç oy alacak' İSTENMEYEN GEBELİKLER VE DOĞUMLARI ÖNLEYEREK NÜFUS ARTIŞLARINDAKİ HIZI YAVAŞLATMAK İSTİYORSAK TEK ÇARE İNANDIRICI BİR EĞİTİMDİR. Doç. Dr. Ümit KIRDAR tün iyi niyetlenne va çabalanna, 1 Başlangıçta psıkolojlk hatertıplenen seminer, konferans, ta yapilmıştır Doğumun Kontroyurt ıçı ve yurt dışı toplantılara İL ve Aıle Planlaması deyımlerı rağmen elde edılen sonuçlar doîngıhzceden aynen tercüme edlyurucj mudur'» sonısuna yazık lerek kabul edılmıştır. Bunlann kı hayır dıyeceğım yenne amaç esas alınarak «Istenmıyen Gebelıklerin Önlenme24 ekım 1965 sayımında TUrkiye si» deyıpu kullanılseydı, ayrıca nüfusu 31,391,207 ve yıllık »rtıa Aile Planlaması yenne «Aile Sağoranı *oO 24,9. 25 ekım 1970 salığı» dense ıdı sonuç daha yayımında nüfus 35,666,549 ve yıllık artıs oranı «oo 25,5, (1). 1970 rarlı, daha etkıh olacaktı O zaman doğumun esas alındığı, ç o sayunına yurt dışmdaM 400 bın cuğu ve istenıien gebelığın kalsçı dahıl değıldır. bul edıldiği, buna karşılık ısteŞu halde, 1965 • 1970 sayımlan nüfus artıs oranında bmda 0,S nılmeyen gebelıklenn önlenmesının amaç olduğu açıkça anlaşıbır artıs olduğunu ortaya koylacaktı. Aıle Planlaması devvml muştur. Bunun anlamı TUrkıye'de bır noktada allerjı yarattı. de uygulanmakta olan Aıle PlanDevlet yatak odarmza kadar gilaması nüfus artış hızını yavasrecek ve yapacağımız çocuk salatma yolunda etkıh bır rol oyyısına da kanşacak, tepkıleri yer nayamamıştır. Yıne bu sayım, almazdı Aıle Sağlığı deyımı daha nufus artışı yönünden Turkıyeyumuşak karşılanacak ve daha nın Avnrpada 5, dünyada 15. ülkolay ızahı yapılabılecekti. ke olduğunu gostermıştır. Ya Yureksızler ıle Gızlenmışler ne >apacaklar o gune dek? Bır bolunme daha mı' Yoksa ıki hızıplı bu CHP mı gırecek secıme' Daha altı ay var, o gune dek çok 9er olup bıter, hem CHP de, hem ulkede' Gunler çok şey doğuruvor En umulandan en umulmayana kadar „. Bakarsınız Yureksızler ağjr basar, bakarsınız Gızlenmışler.. Ya da Yureksız Gızlenmıj koalısyonu kurulur, oolar da AP ıle ayn bır koalısyon yaparlar. Koalısyona CGP de katılır, tamam olur' Hele Demokratlkler de gırdi ml ışın içıne, al sana Ulusal Ortaklık' Muhalefette da Bolukbaşı ıle Tımısı, bır de sosyalıst çızgısıni başarıvla surduren Avbar kalır. Bu gunlerde goreceğız kım kimi kımle aldatacak, kım kımle isbırlığı yapacak, kımi de dıjarda bırakacak. Yureksızler'. Kime fore' Gızlenmışlere gore. Nıye yilreksızler' Hem de nıye Yureksız burokratlar? Gızlenmışler bunu kapalı geçıyorlar laf kalabalığına getınp. Kimden korkmuşlar bu kadar da Yureksiz sayılmışlar Gızlenmfşlerin görunde Pekı ya Gizlenmısler? Kimden, nıçın, nasıl, nereye gızlenmışler' Nasıl gızlenılır herşeym açık açık tartısıldığı, görusulduğu bır ortamda7 Anlamak lor. Hem diyeceksmız neyi anlıjoruz kı' CHP ıçındekı ıki avrı koalısyon topu topu doksan kışı kalan Meclıs grubunda kozlarmı paylaşsmlar da CHP kesın kışılığıne kavussun Gızlenmışler mı Yureksizler mi ağır basacak' Bassın, kurtulalım bJmece çozmekten' Yureksızler gerçekten yureksız midır' Gızlenmışler sahiden bir yerlere gırmış saklanmış mıdır' Bana sormavın. Bu tanımlan kendılerl uygun görmuşler bırbırlerıne Sen yüreksızsin, sen gızlenmışsın, sen burokratsın, peki sen nesın' Hepınız bal gıbı burokratsmız, kımı kandıracaksınız* Kımmız banka penceresınden bakar halka, kıminız profesor odasının kapısından, kıminız yuksek memurluğun merdıvenınden, kımmız köşkünün bahçesınden llle de karşındaki burokrat olacak, ama »en gıyımınle, kuşamınla, yaşamanla, kafanla bürokratın en koyusu olduğun halde burokrat sayılmayacaksm «halkla bütunleîtnıj» bır avdın bılıneceksın' . îşın bır de gerçek gorünuşü var, o da su Gızlenmışler sahiden gızlenmış kirrseler Açık açık çıkmıyorlar ortaya, imzasız yazılarla saldırılara girışıvorlar Ovsa onlann yureksızler dedığı kımseler apaçık, tam bır yürekhlıkle konuşuyor, yaayorlar Nasıl yureksız olur mevdana çıkan kışı' Ama saklanan elbet Gızlenmış sajılacaktır Ne yapalım, dıştan gorunüş boyle. Gızlensmler, yureksız davTansınlar, va da bırbırlermi boyle suçlasmlar, ama jenı bır bolunmeye gırışmesmler. CHP seçıme dek butunluğunu korumalı. Partıyı dışardan yoneten burokratların halkla az çok butunleşmış pohtıkacılara karşı «siz yureksızler, sız burokratlar» dı\e yıkıa propagandalarma son verılsm. CHP bu halıyle de bılınçll halk yığınlannın tek umududur. Ecevıt'ı>le. Kınkoğlu'suyla, çusu>la busuyla guvenılır bır çızg de tutırahdır kendını Sen vureksızsın, sen burokratsın, havır sen burokratsın, Uatelık de glzlenmişsın çeşıdındea çocuk kavgalan yakısmıyor Ataturk'un partısım yonetenlere, ulus karşısına yenı ılkelerle, gomşlerle çıktüdannı soyleyenlere Hıç mı hıç'.. lar en emın bır metod olmakla beraber bazı bun>elerde yan ve zararlı etkıler meydana getırmek tedırler. Bu ıtıbarla bunlar bır hekım muayenesmden sonra hastane, dıspanser veya benzen yerlerden venlecek reçete ıle satümalı ja da verılmelı ve her ay kontroi edılmesi prensıbıne bağlanmalıydı. 4 Kanunun da öngordüğü gıbı yurt çapında eğıtıme geçılmehydı Bence, bugün yürütülmekte olan program ve uygulamalar ıvı nıyetle duşünulmuş ve planlanmıs olmakla beraber, yeterlı olmamıştır. Geçmış ıçın tartışmaja luzum yok Esas olan gelecek ıçın en yapmalı? Bu sorunun cevabını verebilmek ıçın şu soruyu cevaplandırmak gerek. O oo25 26 gıbı hızlı nüfus artışı TÖrhdye ıçın gerekh mı, değümı' lstenmı>en gebelıkleri ve doğumlan onlemek, boylece nufus artış hızını yavaşlatmak ıstıyorsak tek çare eğıtımdırl Fakat, nasıl bır eğıtım? Bütün okullarda, ünıversıtelerde, ordu eğıtım merkezlennde kadın, erkek cınsıyet organlannin anatomısını, fızyolojısını ve bütün gebeliğı önleyıci metodlan mahzurlariyle. üstünluklenvle anlayabıleceklerı bır ıfade ıle öğretmektır. Ben konu ile ilçılı kıtabımda bunun üzennde ısrarla durdum, (2) Bugun de avnı gorüşteyım, hal kın kulturune, anlayışına, ınan cına uygun bır eğıtım asıldır 3unun yanı sıra, çocuk ısteyenlere yardımcı olmalı, kısırlar pa rasız tedavı edılmelı, aynı zamanda tıbbi, sosyal, ekonomık ve moral nedenlerden dolayı hasta ne ve klmıklerde serbestçe kürtaj yapüabılmelı. Yonetıme gelınce; Türkıye'de mevcut 24 bakanlıktan bırınde vanı Sağlık Bakanlıgında kurulan Nufus Planlaması Genel Mudur lugu yurt çapında bır eğıtımı saglajamamıştir. Bu Genel Mu durluğun Ana Çocuk Sağlığı Mudurluğü ıle bırlestırılmesı de bıyuk bı» fayda sağlayacağı ka nı=mda değılım Bence, Devlet Planlama Teşkılâtı, Devlet Istat'stık Enstıtusü, Başbakanlık Kultür Musteşarlığı gıbı, Başbakanlığa bağlı Aıle Sağlığı Enstıtusü veya Musteşarlığı kurulmalı ve buna bağlı her ay muntazam toplanan, Genelkurmay, Mıllı Savunma Bakanlığı, Mıllî Eğıtim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Kdy Işlen Bakanlığı, Çalışn'a Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkılâtı temsıicılennden ve aynca konu ıle ılgıli kışılerden oluşan bir danışma meclısl olmahdır (1) 35 ekim 1970 Genel Nufus Sanmı. Oevlet tstatıstık EnstıJüsu, Yayın No. 616. (2) Doç Dr. Ümid Kırdar. Aile Pl?nlaması, CSnsıvet Me»eleleri ve Gebelığın önlenmesi. 1968. Ne Yapmalı? • • • • • • • • • • •• • » • • • • • • • • • • • • • • • • • • » • •• • • • • • • • DURU TURİZM ö NtSAN ye MAYIS B4.YRAMI GEZİLERİM 8UNAR ( T A K S İ T L E ) | • • ULUDAĞ BÜYÜK OTEL Her sey dahil 4 fün 700 TL. | <> Basarısızlık Nedenleri 557 Sayilı Nufus Planlaması Kanunu nun yürurluğe girdığı tarıhten bugune kadar sekız yıl geçmış bulunuyor Bunun ılk avlarını hazıruk devresı olarak da kabul etsek, geçen 77,5 yıl bir mgulamanın muhasebesı ıçın erken savılmasa gerek Bence Aıle Planlamasının nufus artış hızını yavaşlatma yolunda etkıh olamamasmin nedenlen bırkaç faktorde toplamr 2 Rahım ıçı aracı takanlara ve vardımcılarına, bır sure ıçın de olsa ozel bır ödemede bulunulması halk üstunde olumsuz b'r etkı >apnuştır. Aynca gezgın ekıplerle, halk yeterl kadar bu konularda eğıtılmeden, rahım ıçı aracmın takılması ve zararsız da olsa bunu takıp eden kısa surelı kanamalar, halkı kanser yapar korkusu içıne ittı 3 Bugun Turkıye'de muhtelıf fınıalar tarafından vapılan \e sayılan yedıyı bulan gebelıği onlejıcı haplann reçetesız, serbest satılmalan. Bılindığı üzere bun ÎZMİR BÜYÜK EFES OTELİ 4 Gun 750 TL' | GÖREME • IHLARA VADİSİ 4 gun 550 TL. BURSA ÇELİK PALAS OTELİ Ulndat dlhll 4 gün 550 TL. | ANTALYA ALANYA Cçak ve vemekler dahfl 4 gün 1100 TL. Aynca; Yaz Gezılert ve MARMARÎS Tatü Köyü J Rezervasvonlan îstevenlere BRüŞÜR gonderılır + Beyoğ'u Istiklâl Cad 184 Tel 44 54 09 44 81 28 44 54 09 • EDIRNE ILI CUMHURİYETİN 50. YILINI KUTLAMA KOMİTESİ BA$KANLIĞINDAN Edırne'yi tarihf, coğraft durumu sanat eserlen şenır ohısumu \e turızm vonünden sembohze edecek EDÎFNE AMBLEMî YARISMASI açılmıştır 1 Yansma serbest ulusal ve tek kadeTneUOİT 2 Yarışma 10 Mayıs 1973 günü saat 17 00 de son» «racektır i Yanşma ile ilgüi sartnama Komıte SâKrcteruğuıdeo temın edılır 4 ÖDÜLLER: 1. ödül „ „ 7^00 TL. 2 ödül 3.500 l'L. 3 ödül 2 000 TL. 1. Mansıyon 1 000 TL. 2 Mansıyon 600 TL a Amblem; füâma 8ilt, rozet okuı arması, antet soSuk damga, kabartma. madalyon, pano uatın etaaa ve r*Tizeri verlerde fcullanılacaktır 8 Jürl Edıme lll Cumhuriyetin 5ü YÜITO Kutiama Komitesl Başkanlığmca seçilmiştir. Cumhuriyet 251S •• •••••••••••••••••••••••••••••••••»••••••» Cumhunvet 2519 SEKRETER Teni kurulan bir anonim şırket îngllızce ve.Daktılo bılen Sekreter aramaktadır Müracaat: TOZMETAL TİCARET ve Sanayi AŞ. Adres MuaUim Naci Cad No: 1 Kat: 2 Ortaköy Tel 48 05. 79 Cumhuriyet 2520 İ.E.T.T. Işletmeleri Umum Müdürlüğiinden Teftış Kuruluna MUfettış Muavtnl alınacaktır. 1 Sınava katılabılmek Içın, A Hukuk, îkt'sat, Si'asal Bllgıler Pakülteleri, Iktisadl ve Tıcarl Ilımler Akademisi ve>a bu çeşit tansü veren ve eşı*lığı Devletçe kabul edllen avnı derecedekl yabancı devlet omuıannın bınnden mezun olmak, a Askerlığını yapmış olmak ve sınavın açıldıği senenla Ocak avının 1 ınci gününde 30 yaşını geçmemiş bulunmak, Sınavıar yazılı ve sözlu olarak 1415 Mayıs 1973 günlerl vapılacaktır bmav konulan ve diğer mevrular lçüı Î E T T . Umum Mudurîuğu Metrohan 5 Inci katta, özltik tşleri TB Slcil Müdurluğıine müracaat edılmesl. (Basın: 137842508) 8 Yıllık Uygulama Devletm Türkıye'de yenı bır nüfus politıkasına yonelmesı 557 sayalı «Nüfus Planlaması Hakkında Kanun» 1 nısan 1965 tarıhınde TUrkıye Buyuk Mıllet Meclisınde kabulü ve 10 nısan 1965 tarıhınde Resmî Gazetede vayımalmması ile başlar Ne drçor bu kanunun temel hükümlerı' «Nüfus Planlaması, fertlerın ıstedık len savida ve istedıkleri zaman çocuk sahıbı olmalan demektır Bu husus, gebehğı önleyıci tedbırlerle sağlamr. Nüfus planlaması zaruretının halka duyurulması ve bu hususlarla ılgıli eSıtım bŞretım ve uvgulama Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlıgınca hazırlanacak bır yonetmelık esaslarına gore askerî resmî ve (tbnüllü tesekküllen ile işbırlıği vaparak vurutu'ur Bu maksatla Sağlık ve Sosval Yardım Bakan lıgı ozel teskılât kurmava ve eebelıei onîevicı ılâc ve araclan muhtac olanlara parasiz veva maln'Ptınden ucuz fıvatla vermeve veva verdırmeve veva sattırmak içın tedbır almaya yetkılidır» Bu amacla SaÇlık Bakaniıfında Niıfus Planlaması Genel Müdürlüfü Kuruldu öte yandan da Türkive Aıle Planlaması Deme&ı faalivete geçtı. «Bu kunıltıslarda trorev almıs meslektaslanmın bü Menkulün Açık Artırma Ilânı T.C. GEBZE ÎCBA MEMUiaUĞUNDAN: Dosya No: 972/282 Talimat Blr borçtan dolayı hacızli yeşil renkte mazotla çalısır bü vük ana ışletıci motoru olan ve buna merbut taş, kum ve çakıl avırt eden 3"ü büyuk 3'ü kuçük dinamosu olan 5 Ekavatore havi taş, kum ve çakıl larıp ayırt eden NACE marka sabıt 350 000 lira değerli makına ve 50 000 llra kıymetll 40^54 5 VV/HP üzerlnde 967 model dinamosu olan DEESELMOTOR Skoda marka 674250 S 110 tıpi laneratör ve yine 2022 No. lu 864/12 tıpi RÜSTON HONSEY marka 50 0 0 0 lira kıvmetlı Ieneratdr 8 5 1973 günü saat 14 00 15 00 arası Gebze Dılovası Çift Hat ınşaat santıvesinde 1 inci artırma ıle satışı yapılacağı meskur gun kıvmetinin "a 75'me lstekli çıkmadığı takdırde 9 5 1973 günü aynı yer ve saatte 2 nc) artırma vapılarak en çok fıyat verene satılacsağı ve satış şartnamesınm icra dosvasından görulebıleceği masrafı venldiği takdirde sartnamenin 1 örneğinin isteyene göndenleceği, fazla bilgi almak is+eyenlerin yukarda vazılı dosya numarası fle lcra memurhıguna nas vurmalan Bftn olunur (Basın: 28022507) = == = = ^^ ZTTHAL GtRAK İle TTJNCER GÜZEL Evlendller 7 4 1973 Zonguldak MİLÜ REASÜRANS TÜRK ANONİM ŞİRKETİNDEN: Şırketımızın 1972 >ılı teme tuunun levzıme 15 N san 1973 tanhınden ıtıbaren Turkı%e 1 Bankasmın Ankara Merkezıyle ls= tanbul'da Yenıcamı ve Galata Subelerınde başlanacaktır Hisse senetlerinın ıbrazında arkalarma şerh \enlmek suretiyle beher hısseje brut 12 30 1 ra temettu odenecektır Hıssedarlann yukanda sözü geçen banka gışelerıne muracaatları ılân olunur. ^••«••••••••••••••a•••>•••••••! Cumhuriyet 2521 (tlâncüık: 1785) 2518 Pamuk TelefU İJstüpü, Hatalı Ve Parrn Bez Satışı Muesesemızde mevcut pamuk telefı ü=tüpü, hurda ambalaj bezı ıle hatalı ve parça bezler 2S 4 1973 Çarşamba gUnü saat 13 de pazarlık suretivle satışa ckarılacaktır Mallan ve şartnamevi gormek, teminat yatırman üzere en geç . arlık günu saat 12 \e kadar müessesemız Dcaret Servısıne muracaat edılmesi rıca olunur Mevlidi Şerif 9 3 1073 Cuma gunü HaUcın rahmetina kavusan tevKİll annemlz •«••••••••»••V EMİRE YALIN'ın azlz ruhuna lthaf olunmak 0zere 15 4 1973 Pazar eunü iklndl namazından sonra Maltepe camllnde okunacak M»vlidl S«rlfe akraba, dost v» bötOn dln kardeslerimlzi targtyl» davet ederlz Bvlâflan Cumhuriyet 2S24 MİLÜ REASÜRANS \ TÜRK ANONİM \ ŞİRKETİNDEN: \ Şirketımiz 30 Mari 1973 tarıhinde toplanan Hıssedarlar Alelâ İ de Umumi Heyetmde Murakıplıklara FAtK ÖKTE ıle BÜLENT • AYDIN'ın «eçilmış oldukları Sırketımiz Esas Mukavelenamesi j î nm 38 maddesıne tevfıkan ılân olunur SÜMERBANK BAKIRKGY PAJV1UKLU SAMAYİİ MÜESSE^^Sİ CBasın: 137432510) l (llâncılık: 1785) 2517