Katalog

CUMHURÎYET 9 Mart 1973 Dünyada BugüriV Dıs habeiler Tarihî ve aktüel roman debıyatta roman tıtru rönesans sonrası Avrupa kulturunun bır urunudur Romancılann çoğunun arasından çıktığı orta sınıfın duşunce bıçunlennı yansıtmıştır roman Avrupa romanda alajcı gerçekçılıgı «Don Kışot»aa, çevresel gerçekçılıgı «Robınson Crusoe»de gor muştur Cınsel psıkolojı, Laclos un •Tehlıkelı Hışkıler»ı ıle romana gırmış Rous^eau da romantızmı sokmuştur roman turune Butun bunların vanmda tanhî romamn kokenı araştırıldığı za,man \Valter Scott (1771 1832) adı ıle karşılaşıyoruz Scott tnglltere ve tskoçya tanhındekı onemlı olavları konu alarak yırmı cıvarında roman yazmıştır «Ivanhoe» ısıra lı kitabı gunumuzde bıle okunan, fılme alınan bır eserdır Scott'ta başlayan tarıhî roman turu, sonra alabıldığıne gelıştı 19 uncu yuzyüda bu turun Stendhal'da zırveye ulaştıgını, Tolstov'da çok boyutlu değerlendırmelere da vandığıru gorduk Edebî değeri olan bir tanhl romaıiı, amator bir edebivat meraklısı olarak kabaca şovle tanım lamak mumkun Romancı, yarattığı kahramanlann kadenne Mne von venr, onlann ruhsal durumlannı yıne kendısı yaratır Pakat bu kahramanlar, belırli bır tarıh bolumundeki buyük sos> al'gelısınun içınde yaşarlar Az j a da çok, fakat mutlaka etkılenırler bu gelışımden «Parma Manastın» nın kahramanı Fabnce'ln hayatına Napolyon savaslarının Avnıpa'sı yon venr meselâ Tanhi roman yazan bır usta ile, roman. yazarak tarıhı anlatmaya çalışan yazar arasmdaki fark kolayca anlaşılır Bu ikınci ornekte, romanın kahramanlarının kişılıklen joktur Hatta bü tun kahramanlar bir kjşi gıbıdır ler Yaiarın tarihl gonişlerıni jansıtmak ıçın, kendılenne sıra geldıkçe goruşlenni • açıklarlar ve hatta ölürler Ba=ka bır dejişle, romandakl butün ka£ramanlann hepsi, aslında yszann kendısıdır Çağdaş edebjvatta, tanhl roman turıinun başarılı oraeğıni Sovvet yazarı Soljenıtzuı'de bulabılmz. Son kıtabı «1914 Ağustosu» nda Bırıncı Dünva Savaşı donemıni, «tlk Çember» de Stalın Rusya'sını ustaca zemıne yerleşürmiştir Türk okuru, once Batıda başlavıp sonra buıun dünyaya vayılan romsn ve tarihî roırmnı yakından tanıyor' Oerek çevırıler gerekse Turk yazarlarının eserlen Kemal Tahır de olduğu gıbi tanhî romanı sade taıutmadı, kıtlelere sevdırdı de Şımdı okurun onunde, Amerika da başlayıp dunyaya kok sa lan yenı bır •tanhi roman turü bulunjvor Buna belkı tanhî roman demek de hatan Aktuel roman, belkı daha doğru bır ıfade olacak Bu tür roman yazan, önce işleyeceğı konuyu seçıypr Bunun üzerınde derın araştırmalar japıyor. Sonra da, kahramanlarını varatıp, bunlar aracılıgı ıle okuyucuva çok onemlı bır sıvasal olavı va da bılımsel bır sorunu tafsı!âtı ıle anlatıvor Leon Uns. Irvıng Wallace gıbj yazarlar buna ornek verılebılır Son ajlarda bu tur romamn yenı bır ustası tarafından jazılan ıkı kıtap duımıze çevrıldı Frederıc Forsvthm once «Çakal»ı, sonra da «Odessa» sı yaumlandı. «Çakal» da De Gaulle u oldurmek ı«tp\en G>7İı Ordu ujelerın n \e bır kıralık katılın romanı • v ardı «Odessa» da İse «avaş «onra»ında venıd^n dırılmeve çalı<an eslvi Nazılerın, başarısız denemelerl anlatılıvor Bu romanlafın buvuk bır kejıf içınde, okuvarM surukleverek ol unan kıtaplar olduğu ınkar edılemez Ancak bir \anl«rı var kı okurun dıkkat eimesı gerekıyor Çunku vazar e,Ie aldığı konunun gerçek jam ıle kendı kafasındakı quîuncelecı bellı etmeden bırle^tırıvor Arava bılınen, unlft leımlerı de karıştırınca, sankı belgesel bır açıklama vapmış gıbı olu\or Bır roman değıl de, bır tahKikat n resmi *onucunu sankı okuvorsuruz Sonra da ortava bu romanı ckuvarak bır snaşî olavın ıçvuzunu ogrendlğınl «anan ve tartışmaTara gıren ınsanlar çıkıvor Tarihî u d a aktuel roman okunurken, bunun bır roman olduğu, '\azamn kışılığını ve duşunce b^cımını van«ıttığı unutuirramalıdır Tarıh* % a da «ina^et < a =cece romandan ogrenılemez E Schmidt, Ortak Pazar Maliye Bakanlarım markın değerini serbest bırakmakla tehdit etti BRÜKSEL Dünya para bunalımına ortak bır vaklaşım saptamak uzere Bruksel'de toplanan Ortak Pazar uvesı dokuz ulkonın Malıje Bakanlan, Batı Alman\a'nın markı dalgalanma j a bırakma tehdıdı ile karşı kar şı\a kalmıslardır Batı Alman\a, kendi devlet bankasının artık dolar destek alımı yapma>acagını ve Amerlkan dolarını, serbest bırakacağ n ı belırterek, Ortak Pazar uvelerının kendı paralarının parıtesını aralarında «aptadıktan «onra hep bırlıkte dalgalanmaja bırakmalarını tekllf etmıstır Alman Malıve Bakanı Helmut Schmidt önceki gece Bonn's or tak bır para sıyaseti Uzennde 1 anla^mava vanlamaması karş sında Alman markını butun paralara karşı serbest dalgalaıı tnava bırakmaktan başka bir çare goremedıĞını bildırmıştır i L A N Mensucat Santral Türk Ânonim Şirketi Hissedarlarına Slcü No lR4(13/2789 Şlrketimlz hissedarlan asağıdaH GÜNDEM'de vazıh hususlan gSrüşrnek ve karara baglamak üzare 30 Mart 1973 tanhıne musadıf Cuma gunıi saaf 14 30 da Istanbul da Kazlıçeşme Demırhane Caddesı, 126 numarada kâın Sırket merkezınde 4di Umumi Heyet haünde toplanacaktır Toplantıya asaleten ve ya vekâleten ıştırak edecek olan Sayın Hissedarlanmızın hamılı bulunduklan hısse senetlerinl toplantıdan en geç bır hafta once Şırket Merk»zıne teslım etmek «uretıyle veya bu hısse senetlermi toplantı sonuna kadar muhafaza edılmek uzere bır bankava tevdi etmek ve mukabılınde bu hısse senetlerinın kıymet, adet ve numaralannı çosteren bır makbuzu vıne toplantıva taKaddum eden en peç bır hafta evvel Şırket Merkezıne teshm evlemek suretıyle gınş kartı alrnalan ve bu toplantıja teşnf etmeleri rica olunur Toplantıda vekâleten hazır bulunacak Sayın Hlssedarlanmızm aşagıda metni vazilı vekâletnamevl t tanzım ve vekıllerı manfetıvle toplantıva takaddümen şırke*ımıze tevdi e meleri Esas Mukavelemızın 56 ıncı maddesi uvannca Savın Hıssedarlanmıza duvurulur GUNDEM'ın 7 ıncı madde^mde ver alan mevzuun muzaker"si içın Şırket sermave^nın en az dortte üçune malık olan pay sahıplenntn veya temsilcilennın bu toplantıda hazır buhmmalan ve tetclıfın kabulu içın ise mevcut revlern üçte ikısinin muvafık rey vermiş olmalan iktıza etmektedlr. Idare Meclısi tarafından tavin olunan vekâletname sekllMensucat Santral T A Ş 'ne 30 Mart 1973 tar.hıne musadif Cuma gunü yapılması mul'arrer hulunan ve GÜNDEWi Ilân «Mm1ş olan Hisscdarlar Umuml Hevet toplantısmda ve nisap hasıl olmadıgı takdirde bu toplantınm ertelen<îceği gün yapılacak toplantıda benibizl temsile Gündem'de yer alan hususlann kâffesi hakkınia namımısa rey kullanmağa ve Şirketınız* mevdu hısse senetlerımlz mevcut i«e bu hısse seneflerimızi top'antının hitamından sonra namımıza tesellUm etmeğe ve makbuzunu imzalamağa mezun ve selâhlyeüi olmak Uzere ı vefcil tavln ettim/ettik Kar ve Zarar Hesabı, Bilânço, Yıllık tdare Mecıisi Raporu ve safj kazancm nssı) daSıtılacagı öususundald tdare MPCIISI teklıfı ve Murakıplar tarafından venlen raporlann Dmumt Hei'otin Toplantısmdan en az onbeş gıln önce Şırket Merkezınde pav sahıplerinın emrıne ârnâde bulundunıldugu Sayın Hıssedarlanmıza duyurulur. G CN D EM : tdare Mecllsi ve Murakiplar raporlannın okunması ve tpsdfld 1972 yılı Bilânço ve KârZarar hesaplannın tet^ik edılerek tasdikl ve tdar» Meclis) ile Murataplann ibrası 3 îdare Meclısınln, kânn dağıtma şekli ve tanhl hakkındakt teklifının müzakeresi ve bu hu=usta karar ıttıhazı. 4 Müddetleri biten îdare Meclısi Azalan yerine yenileruun seçılmesi ve 1973 yılında tdare Meclisl Azalanna verılecek huzur haklanmn tavım, 5 1973 senesi içın murakıpların veniden seçilmesl ve yıllık tlcretlermin tesbıtl 6 Tıcaret Kanununun 334 ve 335 ınci maddeleri mucibince Dmuml Hevetçe işbu maddelcrde yazıh lşlerl tdare Meclısi Azalannm yapabılmesıne tzuı ve tmisaade verilmesi 7 Bınnci gurubu 313 1973 tarıhınden evvel ve dığer grubu 22 7 147c! tarthlnden evvel olmaiıak ve fakat bırincı grup tahvıller 22 7 1973 tarihıne kadar ıhraç edılmemışse mecmuu ıçin 22 71973 tanhınden evvel olmamak uzere tahvıl ıhracına müsaade »tmek Her ıkı tarihte ihraç edilecek tahvıllerin ve bıruıcı gnıp 31 3 1973 tarıhme kadar thraç edilmemişse bu tanhten sonra ıhrac nlunacak tahvıllerin azaml miktarlarını ve tatbık edılecek azamj faızi tayın eylemek azaml ttfa sürelertnî tesbıt etmek içın karar vermek ve gerek bu hususlarda ve gerekse ıhraç edılecek tatıviller Karsılıfı temmat tesısmi luzumlu gorduğü takdırde uygun bulduğu temınatı tesıs etmek hususunda ve nıkandald tanhleri gozonunde tutmaK şartıvle ıhraç tanhlenni tesbıt edebılmek üzere tdare Meclisme yetld vermek 8 Başkanlık Divaruna Umum Heyet Zabtının unzası hususunda yetkı vermek 1 2 Sakıncalan Markın tek başına dalgalan ma>a bırakılması, Almarya'nın uzerınden dolan destekleme yu kunu kaldırabılecektır Ancak bunun Almanya İçin ıki sakmcası bulunmaktarfır. Bınncısı doların, marka gore değerl daha duşecek otekı Al man mallarının Ortak Pazar ulkelerıne Ihraç fivatı yukselecektır öte yandan, Ortak Pazar Ma l h e Bakanlan, uluslararası pa ra bunalımına son vermek ama cıyle Birleşık Amerik» ve J» ponva'dan neler isteveceklerı hususund» hemen hemen »nla c mava varmışlardir Kaddafi, Arap liderlerini suçladı LONDR* Lıbja Devlet Başkanı Muammer Kaddafi Arap dunyasmın oteki lıderlerım kısır ve muflıs bır pohtıka ızlemekle suçlamıştır. Kaddafi Araplar sı>aset lennı değıştırmedıkleri taktırde Sıyonıst İmparatorluğun varlığını tanımak zorunda kalacaklarını ve muhtemelen Yahudı devletının vatandaşları olacakJarını soylemış ı tır Kaddafı'nın Bıngazı'de Lıbyaiı aydınlarla konuşmasını devlet radyosu yayımlamıştır Kaddafi konuşmasında ABD ıle Sovyetler Bırlıgı'nı de Arap bolgesının geleceğıne karşı komplo kurmakla suçlamış, Amenkalıların bunu Israü'e sılâh vererek, Ruslarm ıse Sovyet Yahudüerının îsraıl'e goç eünelerme izın vererek İsraıl'ın ınsan gucunu arttırma yoluyla japtıklarını ılen surmuştur Lıbya lıderl, Arap yonetıcılenn Israıl e karşı ızledıklerı sıyasetın kısır ve muflıs oldugunu çunku Arapların Arap Fılıstın'ı kurtarma duşuncesını bır yana bırakükları nı soyleınıstir. Banglades seçimlerinde Rahman* ezici zafer kazandı DAKKA Ba<;bakan Muci burrahman'ın iktıdardakl Ava mi Birlığı, oncekı gun bır duzı ne muhalefet partısini sılmıs bovlece Bangladeş'ın ilk parla mentosuna muhtemelen tek par tı sistemını getirmiştır Seçim gorevlıleri oy savımına dun de devam ederken, Avamı Bır'ıS' gavrıresmî tahmınlere gore 288 sandalveden 131'ını ka zanmıçtır Muhalefet partiieri ıse tek uyelık alamamışlardır Bakanlarından ıkni seçımde pfic dıırumda bulunmakla bır lıkte, Mucıburrahman'ın kabı ne«inde bir dfegi'iklık japıp yap mnacajı bılınmemektedır. Dolarlar g^eri alınmah Teklıflenn ayrıntıları açıklan mamıs olmakla beraber, ana hatları şoyle ozetlenebllır* Ortak Pazar ulkeleri Birleşık A merıka'nın dolan 12 Şubat devaluasjonunda tespıt edılen o randa tutmasını ıstemektedırler Bunun içın Amerıka son ıkı vıl içınde bellı başlj ülkele rın merkez bankalarınca toplan mış olan 45 mılvar dbların bır kı^mını gerı almalıdır Bu ıse bırkaç sekılde yapılabılir 1 Altın «atmak, 2 ötekı ulkele1" den borç almak, 3 Birle«ık Amerıka'da faız hadlerıni jük «eltmek Akdeniz büyük bir çöplük oldu ALASStO, (tUlva) Bir Fransız Italyan bıyoloıı komısjonu, butun Akdeniz ulke'enne denızın hızla artan kırlenmesinın onlenmesı ıçın çağnda bulunmuştur Komısyon, Akdemzm buyuk bır çopluğe dondügür.u belırtmış, sanayı artıklarının lrırlenmede en tahnpkar rolu oynadıgını, aynca kent kanaüzasyonlannın ve tankerlerın derxizde bıraktıklan petrol anıkl&rmın kırlenmede baş unsurlar oldugunu belırtmıştır Komısyonun hazırladığı rapo. ra gore, Akdemzde en fazla kırlenmış bolge TSreo denızıdır. Ko ıriısyon, denız bıtkılerı ve nayvanları uzerınde muhtemel etkılerı aynntılı olarak ınctlemeden once denıze hıçbır artığm dokulmemesı gerektığmı belırtmış tır Komısyon, sanayı artıklannın denızı kırletmesını onlemerın tek çareiinın bunlan antnıak oldugunu belırtmıştır Komısjon, hukumetlen bu tesıslerm fmansmanına yardımda bulunmaya çağırmıştır Sadece 1talvan sanayıınde artıklann antılmasmm 2 4 mıljar dolara mal olacağı hesaplanmıştır. Ven daha çok dalgalarunalı Avrupa'nın Japonja'dan lste dığı ıse, Yen'i Dolar ve Avru pa paraları karşmnda daha yuk sek oranda dalgalanmaya bırak mak Konferans sozcusu, dığer teklıflerm Cuma gunu Pans te yapılacak olağanustu para konferan"=ında Amerıka'ya bıldirileceğını açıklamıştır. <>») İDARE MECLISİ (Tulmar. 723/1484) Ariantin'de milyoner bir qazete sahibi kacırıldı BLENOS AIRES Arjantinde «Cronıca» gazetesının ve •Kanal 11» adlı televızyon ıstasyonunun sahıbı olan milyoner Hector Rıcardo Garcia kaçırılmış tır Pıcardo Garcıa'nın kaçınldığını, sahıbı bulundujru televızyon haber vermıştır Televızyon ıstas yonu dun akşam yayınını keserek Garcıa'nın kaçırıldığmı bıldırmıştır 40 yaşmda olan Garcia mesleğe foto muhabın olarak baslamıs ve 1962'de «Cronıca»vı yavımlama ya başlamıştı Garcia 1971'de de «Kanal 11» ıstasyonunu satın almıştı Garcıa'nın gerek gazete, gerekse televızyon ıstasyonu Buenos Aıres te en Eozde yayın araç ları sayılmaktadır Sovyetler Telif Hakları Konvansiyonıınu imzalamaya karar verdi MOSKOVA Tas« Haber Ajansının bıldırdıgıne gore Sovyetler, «Dunva Telif Hakları Konvansı>onu»nu ımzalamava karar vermışlerdır Bunun en onemlı nedenının Sovvet kıtaplarının dışarda çok savıda basılması olduğu alerı surulmuştur Tass'ın bıldırdıgıne gore, 50'den fazla ulkede bır yıl içınde Sovjet vazarları tarafından yazılmış vaklasık ola>ak 2 bm 500 kıtap basılmaktadır Ajansın habermde değınılmemekle beraber, bu kıtapların bazılan, yazarlarma ode me yapılmadan basılmaktadır Telıf§ Hakları Konvansıyonunun Sovyetler tarafmdan ımzalan *ması hahnde Rusja'da kıtaplan basılan jabancı vazarlara da Sov vetlprm telif hakkı odemesı zorunlu olacaktır (aa) TEŞEKKÜR Sıverek'te va zıfe başında şehıt edılerek bızlen denn acılara gark eden se\gılı varlıgım bırıcık eşım, kıymetlı babamız, MASSEYFERGUSON MF135 baktör fiaü haklanda t Behzat TOKSÖZ'ün Sıverek te ve Istanbul'a getırılışı esnasmda joi bo yunca merhumun naşina >akın ılgı gosteren zevata ve meslekdaşlarına, avnca cenaze merasımıne bızzat ıştırak eden Sayın îçışlen Bakanı FERIT KUBAT, Istanbul Valısı VEFA POYRAZ, Merkez Komutanı Tum General FEVZI AYSUN. II Jandarma Komutanı Ragıp CINGÖZOĞLU, Emnıyet Genel Muduru ORHAN ERBUĞ Istanbul Emnıjet Mu duru AHMET PAFTALI, es kı Istenbul Emrıvet Mudu1"lermden MUZAFFER ÇKĞ LAR, Polıs Okulu Muduru TURAN ERMAN, Emnıyet Mudur Muavınlerı, Hava Lıman Muduru ILGIZ AYKUTLU 3'ncu Şube Muduru GULTEKIN DEMIR ve Şube Mudurlerı üe merhumun vefakar meslek arkadaşlanna ajnca telgrat, telefon ve çelenk gondererek buyuk acımızı paylaşan dost ve akrabalarımıza en derın mınnet ve şukranlarımızı arz ederız Eşı ve Çocuklan (Cumhunyet 1497) acıklama: Son devalüasyonlar nedeni ile Massey Ferguson MF 135 Tıpi tanm traktörlerinin fiatının Sanayı ve Teknoloji Bakanhğınca yükseltılmiş olduğuna dair asılsız söylentiler duyuimuştur. Traktorlerin perakende peşm satış fiatı 2 Mayıs 1972 tarihinden beri ve halen Sayın çıftçılerımizin bunun üzerinde herhangi bir bedel ödememelerini rıca ederiz. 1lerde traktör fıatında vaki olabılecek değişikliklerin, tarafımızca, şımdıye kadar olduğu gıbi, gazetelerde ilamndan sonra yürurlüğe gıreceğıni sayın ıhtiyaç sahiplerinin bilgilerine aynca saygılarımızla arzederiz. Rio karnavalında 174 kisi öldü RtO DE JANERİO Rıo de Janerıo karnavahnın dorduncu gununde polıs olu sayısının 174 e 5 ukseldığını, ancak bunun «olağan» oldugunu sojlemektedır Karnavalın çok çılgın bır eflence duzevı varattığına değınen polıs vetkılılerı, «Bu nedenle de kalabalıktan ya da aşın eğlerceden olenlere ra«tlanıyor» ctemektedırler (UPI) Mehmet BÂRLAS 64.000üıadır. UZEL TICARET VE SANAYI LlMlTED ŞlRKETl Parasız Yatılı Okullara IESTLE HİZIELAMA mekmpla VEFAT Gazıanteplı Mazlum Efendi ıle Afıfe Hanımın kızları mer hum Yargıtav Başkanlarından Saıd Barlas'ın esı, merhum Cemıl Saıd Barlas ın, Necıp Saıd Barlas'ın ve Dr Gurbuz Bar la= ın annelerı, Fatma Mehmet, Canan, Selım \Iurad1, Avşe, Dı'ek Emre ve Cemıl Barlas'ın babaannelerl Emıne Lale, ferhan Barlas'ın kavınvalıdelerı; butun BARLAS aılesının degerlı ve kıymetlı buvuğu (Cumhunyet 1495) KAYIP Istanbul Ünıversıtesı Edeoıyat Fakultesınden aldığım Sebekemı kaybettım. Hukumsuzdur. Ahmet Bozkıroğlu Cumhurıyet 1512 ZAHİDE BARLAS vefat etmistır 10 Aralık Cumartesi gunu (yann) Şışlı Camiin de kılınacak oğle amazından sonra, Yenıkoy'dekı aile kabristamnda toprağa verılecektır. A t LE S t (Cumhuriyet • 1510)