Katalog

Cumhuri/et BASIN AHLÂK ÎASAS1NA TAAHHÜT EDER. Sahıbi: Cumhuriyet Matbaacılık ve Gazetecilîk T.A.Ş. adına NAZİME NADİ Sorumlu Yazı îşlerı Müdüru: OKTAÜ KLRTBÖKE Basan ve Yayan: CL'MHURİÎET MATBAACILIK ve GAZETECtLİK TJV.Ş. Cağaloğlu Hajkevj Sk.No: 3941 BÜROLAR: * * AKK'.RA: Atatfirk Bulvan Yener Apt Veruj Ci . ır Hel: 12092u 129544 ABONE ve İLÂ.N 1 3 6 12 Aylık Aylık Aylık Aylık Knri lçı 30. 90. i8a 360. ttu u ıv 52.50 J57 5C »15 830. İZMİR, Hallt Zly» Bulvan No 65. kat 3. Tel: 31230 • 24709 GÜNEY İLLERt K.uruköprü 34 sokak No. 40 ADAKt Tel: *550 3934 BaslıK ıMaktul 1 ve ı acı sayt* tSanUmlı 3 üiicü tayfa (Santüol) 4. 5. 6 ocı savtm ıSantunt) Ntsan. NlkAh Cvientne Uofum Ölum. Mevlid Tesekkur 15 Sm) Ölum. MevUd. TesekkUı 23 »S Sm.) İSU uır» atı 8» 1» ıon • 100 • 150 t • > • SA V 10ü 1S1 KUKUŞ AP ile CGP Taylan'ın adaylıgından vazgeçti intikal ettirlldi. Fakat daha 5nce hatta Cumhurbaşkanı seçiminin ertelenmesi söz konusu olduğu son günlerde bu çözümü o çevreJere bizzat telkin ettiğini kendisinden öğrenSunayla görüşme dlğimiz Başbakan sayın Ferit Eeertt, Cumhurbaşkanı Sunay* Melen bile. sonraki oylama sım önerilen çözümün esasını redrasında kendi telkininin de sodetmediğinl, kendi görev süresi nucu oiarak ortava çıkan bir içinde gerekli mekanizmayı işlet çözümün gerçekleşmesine yarmeyi uygun bulmadığını, adayın d:mcı olmadı, oy bile vermedi. kişilığine itiraz etme anlamı taOnun için, artık bu gibi telkinşımadığını belirtmiş, şöyle deleri eiddiye almazsak mazur gö vam etmlştir: rülmemiz gerekir düşüncesindc«Sayın Sunay, Cumhurbaşkanyim. lığı süresinin son günlerinde çok S Bu teUrin nedır? acı bir deney geçirmiştir. CumC Bunu sayın Başbakans hurbaşkanı seçimini Iki yıl ertesorun. Ertelemenın ılld ve soleme önerisi kendisinden gelcunun sayın Melen'den gelmiş memlşti. Tallhsiz gelişmeler ve olduğunu dün kendisinden öğkural dışı etkiler yüzünden Cum rendim. Isim için bazı telkinler hurbaşkanı seçiminin çok zoroldu Melen tarafından, parlalastığı ve yeni bunalımlara yol mento içinden ve çekilmiş adayaçtiğını gören iki büyük parti, lar arasından isimler vardı. Adalet Partisi üe Cumhuriyet S Saym Ecevit, siz aracılaHalk Partisi, bu seçimin daha ra karşı polıtika adamısınız. ehrerişli bi» saraanda ve daha Nitekim son gün!erde aracılan sağlıklı bir biçimde yapüabilmeçıkanp, en büyük si5"asi muarısl içln böyle bir öneride bulun zınnızla yanyana gelip. başbaşa muşlardı. Ona rağmen, Sayın verip çözüm arama voluna gitSunay. haksız tarizlere, ağır sal tiniz, kısmen de olsa sonuç dınlara uğramıştır. Bundan bü aldınız. EUdli çevreler denilen yük Uzttntü ve kırgınlık duymus çevrelerle, aracıl&rdan sıynlıp tur. Erteleme düşüncesini orta neden görüşmedıniz böyle bir teşebbüsünüz oldu mu? ya atahlardan ve kendisine bu çözümü kabul etmesi için ricada C Böyle bir teşebhüsün ve telkinde bulunanlardan bile partilerden ve politikacüardaı bazılannın sonradan takındıklan felmesini asla dofru Dulmam. olumsuz tavır karşısında, Saym îçine dUstügumUz karmaşık duSunay'ın duygularını anlamak rumun başlıca neaenleri arasmsor degildir.» da bazı poutikacılarjı orduyu poMtikaj'a karıştuma. fcendi siDemokratik koşullar ?asal amaçlanna âlet etrr.tf hevesleri ve çabalan gelmektedir. Ecevit devamla, Sunay'ın, ken Bu çabalann sonucu da ordumuzun da ne kadar güç durumdisi görevden aynlıncaya kadar lara düşürülebileceği RÖrü'müsbir Cumhurbaskanı seçilememesi halinde, kendisine vekâlet e tür. Ancak, özelhkle içinde bulundugunuz koşullarda güç sodecek Cumhuriyet Senatosu runlara çözum bulunması için. Başfcanımn. gerejcli mekanizmayı çok zorunlu durunnlarda solşleterek parlaınento dışmdan rumlu mevkilerdeki yetkililer, bir adayın atanmasının mümkün olabileceğini de hatırlattığını, partilerin sorumlulanyle ancak ve ancak sorumlulanyla görüşadayı veto etti, anlamı taşıdığı yollu haberlerin de yoramların me ihtiyacmı duyarlarsa, bunu anlayıçla karşılamak gereMr dü da doğm olmadığmı söylemiştir. fUncesindeyim. CHP Genel Başkanı olağan sayılabüecek bir çözümün «ElbetBaşarı dileği t« TBMM lçinden» Cumhurbaşkanı seçmek Olduğunu sözlerine S Yaptığımz açıklamadan, eklemiş ve ozetle söyle devam sorular a verdiğiniz cevaplardan sonra, önerileriniz de askıda etmiştir: kaldığına göre, CHP devreden «Cumhurbaşkam seçimi» sıra*mda, olağan demokratik koşul çıktı diyebilir miriz? C Şu andan sonra nasıl gelardan büsbütün jızaklaşılrrııştır. Demokratik parlamento ku hçmelerle ve olanakJarla karştia şacağımızı bilmeden bir şey söy rallan dışında etHlerle ve yöntemlerle karşılaşılmıştır. O gün leyemem. S Sayın Feyzioğlu, Demlden seçim , killtlenmiştir. Parlamento dışından kilitlenmistir. rel'le yaptığı görüşmeden sonra parlamento üyeleri arasından Bu nedenle, parlamento dışmdan bir seçim yapılmasının uvgua bir yeni aday aranması uygun oiacağı gönisünü ifide etti. bir yol oiarak görünmüstür.» Acaba bu görüş, dünkü anlasCHP Gehel Başkanı yeni çömadan bir sapma mıdır. voıcsa züm önerisi üzerinde anlaşan yeni bir değerlenme mıdirî üç partinin bir kjşi üzerinde de C Sayın Feysdoğlu'nun sflj ğil, bir ilke üzerinde birleştikle lediklerini sizden duyuyorum rinl belirtmiş, «bağımsızlığını, EŞer öyleyse bir önceki soruya tarafsızlığını korumuş Anayasa verdiğim cevaptaki bir çörüm. kuruluşlanndan birinin başkam bizim dışımızda aranacak denı aday ^östermeyi düşünmüş mektir, basan dilerim. lerdir» demiş sözlerine şöyle deEcevit, başka bir •soru lizerivam etmiştir: , ne de, grubunun oy vermeme yo «Böyle bir «dayın Cumhur lundaki karannın yürürlükte ol başkanı olma yeteneginin güven duğunu bildirmiştlr. cesi, bulunduğu makamın niteliDemirel'in gidir. O makamlara, ancak, çetbı karakter, bilgi ve yargı sıaçıklaması navlanndan (çepildikten sonra eAP Genel Başkanı Süleyman rişilir. Bu smavlardan başanyle Demirel, dün Cumhurb&skanı geçerek o makamlara erişmiş deseçimi ile ilgili oiarak yaptıgı gerü insanlardan birinin, içinde bulunduğumuz dönemde, parla açıklamada şimdiye kadar olan menfonun hür iradesiyle Cum geMşmeleri anlattıktan sonra CHP ve CGP ile birlikte saotahurbaşkanı seçilmesi büyük andıklan çözüm yolunun da gerlam taşır. Anayasa ve hukuk çekleşemeyeceğinın anlaş:ldıgım devletine bağlılığın ve rejimi her bildirmiştir. Demirel. TBMM* bafamdan sivilleştirme lsteğinin, nirj soruna bir çözüm bulaeagıgüç olağan dışı koşullar altında na inanmakta devan: ettiklerinl ortaya çıkan bir beliıttel sayıl bildirmiş, «Bundan böyle de temak ge»eMr.» mel prensiplerimizi koruyarak Anayasa ve parlamento üstünlü Sunay'm süresi sona erdlkten sonra bu çözümün uygulanabi ğüne olan titizligimızi devam leeeği yolunda ileri sürdüğü dü ettirmek suretiyle bir hal çaresi bulunması için gayret sarfeşünce üzerinde sonuna kadar durmamn yararlı olduğunu ö deceğimiz tabiidir» demiştir. AP Genel Başkanının açıklaneren Ecevit, cTabii, bu, ancak ması şöyledlr: öteki partilerin de uygun bul«AnajasamızTn 95. madaesine malan halinde geçerlillk kazagöre, Cumhurbaşk&nı seçimi nır» diyerek konuşmasım tayetkisi TBMM"ye aittir TBMM mamlamıçtır. hür iradesi ile bu görevı iia etmeye Sorular cevaplar mıştır.13 Mart 1973 günü DaşlaTBMM'de partiler çeşitli gruplara mensup üyelerle batKilitlenme • Pajlamento dığımsız üyeler yer almaktadır smdan oldu de'diniz. Seçim AP dabil olmak Uzere hıçbir TBMM'de olduğuna göre bu kilitlenme nasıl oluyor, biraz da partjnin tek basma Cumhurbaşkanı seçimine yeter oyu mevcut ha açfklar mısınız?» sorusuna değildir. Ashnda mevcut bile Ecevit şu cevabı vermiştir: olsa gizli oyla yapılan bu seçim. «Parlamento dışı kural dışı de şu partinin veya bu partinin etkiler . nedeniyleclir ki Cumhangi neticeyi aldığı veya hangi hurbaşkanı seçimi Parlamento reticeyi almadığı münakaşası dışından kilitlenmiştir, rfeyimiyapılamaz. Zira, nangı netice ni kullandım. Eger demokratik nhnırsa alınsuı bu TBMMVe ait kuraüar dısına çıkılmasaydı olacaktır. böyle bir durumla karşılaşılmaz dı. Böyle bir durumla karşılaAP iyi niyetle ve temel prenşılmış olmasında müessese ola siDİerini savunmava devam ederak, Parlamento da demokrasi rek 13 Mart 1973 tarihine kadar de sorumlu' tutulamaz.» tskmdığı tavn o ^Unden bu yaS Yetıt teşebbüsler sırana da sürdtirmüştür. TBMM »ında yeni bir müdahale olahak ve yetküerinin korunmasınmıyacağı yolundB teminatınız oa hassBSiyetini ve kararlılığım nedir? . göstermiştir. Ayıı zamanoa T. B M.M.'nin Cumhurbaşkanı seç C Benim bir temlnatım yok me görevini ifa edebilmesi için tur. Sadece temennim vardır. de siyasetin vasıtalanndan fayS Cumhurbaşkanı seçimini daİBnmayı kendi prensipleri içe etkileyen' faktörler bugün de rısinde ön plânda tutmuştur var mıdır? Dört turda netice alınamayınC . Bize dolaylı olarak irtikal ettirilen bazı haberlerden, ca ondan sonraki turlarda seçilmeye en çok yaklaşmış bulunan övle etkilerin devam ettiHleeeadaym seçilebümesini sağlamak ği anlamı çıkanlabilir, fakat ve bu suretle TBMM'nin görevietkisi söz •konu'iu olabiiecek çev ni yapabilmesini kolaylaştırma'c relerin düşüncelerinin gerçege ne kadar uyeıın oiarak bize in maksadiyle çeşitli temaslarda tikal ettirildigini su anda bi'e bu!unmuş, bu temaslar sonucunbilecek durumda deîiüm Be da 17 Mart 1973 tarihlnde durumu d.eğerlendirmiş seçimin nenim cörü^iime eörP. parti o!arak bize tfüşen şudur: Böyle et ticeye ulaştınlmasındaki müşkilâtı görme ve seçimin ertelenkiler olsa bile. yokmuş gibi mesi için bir Anayasa tâdil tekdavranmalıyız. Anoak davranılifini hazırlamış. 19 Mart 1973 şimızı belirierken her kurumun de TBMM'ye tevdi etmiştir. Btı içinde bulunabileceŞi ve ivi nitadil teklifi ile ilgilj oiarak 22 yetle kurtıılmak isteyehilecegi Mart 1973 de Millet Meclisinde güclüklerin çözümüne de de299 lehte ve 80 aleyhte oy kulmokrasi »nlavisımızdan htçbir lanılmış, 300 oy sartı dolayısı taviz vprm<>V=f7İTi yardımcı olile bir oy noksan bulunmasınmalıyız. dan ötürü neticeye ulaşılamamışTelkin tır. Cumhuriyet Senatosundaki duruTn da aynı şekilde 104 oy S Dilekler size nasıl inti lehte 54 oy alevhte neticelenmlş, kal ettirildi? üçte iki çoğunluk bulunmadığı C Sayın Melen tarafından (Bastsrafı 1. Sayfada) güçlükler, engeller çıkarılmazsa, bu girişımi başarılı bir sonuca ulaştırma olanağı bâlâ vardır.» için Anayasa tadlll gerçekleştirilememiştir. Yeni çözüm yolu Neticeye ulastınlmasında güçlük bulunan, seçimin ertelenmesi için girişümis olan teşebbüsün akamete uğraması sonunda 25 Mart akşamından itibaren TBMM'nin bu görevi yapabilmesi çareleri üzerinde durulmaga tekrar başlanmıştır. 25 Mart aksamı ve dün (önceki gün) partiler arasında sürüdUrülen kesif temaslar sonunda üç partinin mutabık kalabüeceği bir çözüm tesbit olunmuş ve bu yolda TBMM^ri içinde bulunduğu durumdan çıkarabilme öngörülmü*, bu nun gerçekleştirilmesi içta teşebbüse girilmiştir. Diln »kşam (önceki akşam) sayın Cumhurbaşkanımızla yapılan temtvs s<v nunda bu çözüm yolunun e«çekleşemeyeceği anlaşümısbr. TBMM'nin Anayasa'mn 95. maddesindekl görevini ifa mükellefiyeti devam etmektedir. TBMM'nin her meseleye olduğu gibi bu meseleye de mutlaka bir çare buhınacağma olan lnancımızı muhafaza ediyoruz. AP oiarak TBMM'nin bu görevinin lfasında bu zamana kadar soruraluluk duygusu içinde hareket ettik ve bundan böyle de temel prensiplerimizi koruyarak Anayasa ve parlamento UstünluğUne olan titizligimlzi devam ettirmek suretiyle bir hal çaresl bulunması İçin gayret sarfedeceğuni* tabiidir.» Kırk dakika süren görüşmeden sonra Feyzioğlu, CGP Başkanlık Divanı toplannsına katıunıştır. Cumhurbaşkanı seçimi konusundaki son gelişmelerin değerlendirildiği toplantıya girerken Feyzioğlu, «Toplantıdan sonra, bu akşam için bir açıklamamız olmayacak» demiştir. CGP Başkanhk Divanı toplantısından sonra çalışmalara, Genel îdare Kurulu olarak devam edilmiştir. THA'nın haberine göre, Feyzioğlu bu arada, dün son olarak ortaya çıkan durumu görüşmek üzere Demirelie konuşmak i*temiştir. Ancak Demirel, Feyzioğ lu'nun bu isteğine herhangi bir cevap vermemiştir. CGP Genel Idare Kurulunun toplantısından sonra Genel Baş kan Yardımcısı Emin Paksüt, sunlan söylemijtir: «Problem ne, çözum için ne1r düşünüyor iktidar sahİDİeri? îktidar. kuvvet sahipleri deyince, Parlamento kudretini kastedîyorum. Parlamenter oy mekanizması krudreti ne der, bümem.> Aydın Yalçın'ın AP'den ihraç gerekçesi acıklandı Ankara Milletvekili Aydın Yalçın'ın, AP'den «Parti tüzük ve programına uymadığı, partiyi kişisel çikarlan na alet ettiği ve gizli olan konuşma ve kararlan açıkladığı» gerekçesiyle ihraç edildiği bil dirilmiştir. A.A. muhabirinin bu konudaki sorularmı cevaplandıran AP Ortak Disiplin Kurulu Başkanı Manisa Milletvekili Süleyman Çağlar, Yalçm'ın, ihraç karan üzerine mahkemeye başvurmasınm kendi bileceği bir iş olduğunu belirtmiş .şöyle konusmuştur: «Sayın Aydm Yalçtn, AP'yi mahkemeye verecegıni açıklamıştır. Bu elbetteü kendi bileceği bir iştir. Yalnız şu kadannı söyliyeyim ki, Sayın Aydm Yalçm, AP bünyesinde bulunduğu süre içindeki vaki tutum ve davranişlannı vicdanının bir köşesine koysun, öte yandan da kendisince kaleme aundığını iddia ettiği AP tüzüğünün 78. maddesini dü şünsün. Sayın Yalçın, 78. maddenin (a), (b), (d), (e) ve (f) fıkralan muvacehesinde vicdanında kendisini beraat ettiremez sanıtlffl. MELEN (Baştarafı 1. Sayfada) Genelkurmay Başkanlığına vekâlet eden Org. Eşref Akıncı ile Genelkurmay Ikinci Başkanı Org. Turgut Sunalp'ı makamında kabul etmiştir. Saat 13.30 da AP Genel Başkanı Süleyman Demirel beraberinde Genel Sek reteri Nizamettin Erkmen olduğu halde Başbakanhğa gelmiştir. Saat 15.45'e kadar süren görüşmeden sonra Demirel, Nizamettin Erkmenie hirlikte Baş bakanın makamından aynlnrştır. Ayrılma sırasında herhangi bir kimsenin Demirel'İ uğurlamaması dikkati çekmiştir. konuşmuş, «Şimdiye kadar olan seçim sonuçlanndan Silâhlı Kuvvetler rencide oldu mu?» sorusuna ;se, «Hayır... Hayır... yok» karşılığmı vermiştir. Orgnl. Akıncı gazetecileri selâmladıktan sonra beraberinde Genelkurmay İkinci Başkam Orgnl. Turgut Sunalp olduğu halde 16.07 de Başbakanlıktan ayrılmıştır. Melen ise, saat 16 50de Başbakanlıktan aynlmıs. Başbakanlığın merdivenlerinde gazetecilere: «Beklediğiniz içln teşekkürler. Ancak, söyleyecek bir şeyim yok» demiştir. Başbakan, «Toplantılar devam edecek mi?» sorusunu ise, «Evet» diye cevaplandırmıştır. RP, Gürler'ın (Baştarafı 1 Sayfada' ki başkanı Kontenjan Senatörü Faruk Gürler'in adaylıgından başka mantıkî çözüm yolu kalmadığımn, AP tarafından da anlaşılmakta olduğunu göstermektedir. Ancak, Parlamento'da çoğunluğu eh'nde tutan AP'nin bu çözüm yolunun gerçekleştirilmesine yardımcı olmak için, şim diye kadar izleyegeldiği tutumu birdenbire değiştirmesi, olanaksızdır. Bu nedenle, Cumhurbaşkanlığı sorununun önumüzdeki Pazartesi gününden önce çözüm lenemiyeceği ve Pazartesi gününe kadar, bugün Sunay'dan boşalacak bu makama Cumhuriyet Senatosu Başkanı Tekin An burun'un vekâlet edeceği ifade edilmiştir. AP Genel ldare Kurulu toplantısından sonra herhangi bir açıklama yapılmamakla beraber, Genel Başkan Demirel'in Başbakanhkta dünkü temaslarıy le İlgili tartışmalar hakkında bazı haberler sızmıştır. Bunlardan anlaşıldığına göre, ordunun yetkili komutanlanyle Demirel'in Başbakanlıkta yaptığı görüşme, AP Genel Id'are Kurulunca oldukça iyimser bir göriişle değerlendirilmiştir. Bu iyimser görüşün, AP'nin Cumhurbaşkanhğı sorununda ilerki günlerde takınacağı tutuma da ışık tutacağı anlaşümaktadır. AP Genel ldare Kurulu toplantısıyle ilgili olarak bilgi aldığımız AP yetkilileri, Başbakanhktakı görüşmelerde AP Genel Başkanına herhangi bir zorlama yapılmadığını bildirmışlerdir. Bu yetkililere göre, görüşme, karşılıklı anlayış havası içinde geçraiş, ancak ordunun yetkili komutanlan, Genelkurmay eskl başkanı emekli Orgeneral Gürler'in adaylığının Silâhh Kuvvetlerce «iyi kar şılandığım», Kontenjan Senatörü Nihat Erim'in adaylığının da yine Silâhh Kuvvetler tarafından «yadırganmadığını» belirtmişlerdir. Toplantılar sürecek Demirel'in sözleri Demirel göriişmeyle ilgili olarak şunlan söylemiştir: «Sayın Başbakanın daveti üzerine geldik. Görüşmede Saym Genelkurmay Başkan Vekili ile Sayuı Genelkurmay tklnci Başkanı hazır bulundular. Söyleyeceğim bu kadar.» AP Genel Başkanı gazetecilerin Cumhurbaşkanı seçimi ile ilgili çeşitli ve ısrarlı sorularma karşılık, «Benden birşey alamazsınız» demiş ve hiçbir açıklamada bulunmayacagını birkaç kez tekrarlamıştır. Bozbeyli (Baştarafı 1. sayfada) mıs metodlurla çözüm aramak tan vazgeçihnelidir. Bu yol çıKar yol değildir Çözüm volunun TBMM'nin içinde ve demok ratik kurallara dönülınesinde olduğunu bir kere daha ifade ediroruz» şeklinde konusmuştur DP Genel Başkanı Ferrub Bozbeyli, şunlan söyemistir: «Yapılan açıklamalara göre, 1 parti, Anayasa MahKemesi Başkanı sayın Muhittin Taylan'uı renatörleştirümesı suretiyle. Cumhurbaşkanlığnıa aday gösterümesi konusunda ittifak ermişlerdlr. Eaym Sunay'ın bu teklifi reddetmesinden sonra, senatörleştirme mekanizmasının Cumhurbaşkanı vekılı eliyıe Işletihnesi cihetine gidilmek isten aiği anlaşümaktadır AP ve CHP Genel Baskanlan, kısa zamanda görüslerini değistirerek, TBMM'nin Cumhurbaşkanı seçme görevini yerine getiremeyeceğinde ittifak etmişlerdir. Parlamento dışından geien telkin ve tavsiyelere uyarak, Cumhurbaşkamnın sUresini uzat ma formülünde anlaşmışlardır. Melen, evine gitti Başbakan Melen, Feyzioğlu ile görüşmesinden sonra, Sağlık Bakanı Kemal Demir'i Meclis'teki makam odasmda kabul etmiştir Melen, saat 19.30'da Meclis'ten ay nlırken, gazetecilerin sorularma verdiğl cevapta, •Partilerin başkanlan konuşmuşlar, benim bir diyeceğim yok» demiştir. Başbakan, temaslann devam edip etme yeceği yolundaki soruya, «Ben gidiyorum. Bu gece torunumla evimdeyim. Başkalarmın ne yapacağmı bilmem» karsüığıru vermi» tir. Akıncı'nin sözleri Sayın Aydm Yalçın'a, bundan sonraki siyasî hayatmda başarı dileklerimi sunanmj Feyzioğlu grupta konuştu CGP Ortak Grubu dün toplanarak Cumhurbaşkanı seçtml dolayısiyla ortaya çıkan ıon liyasal durumu fSzd«n feçirmistir. Ortak Grupta bir konuşma yapan Genel Başkan Feyzioğlu, «Dünkü temaslar sırasında CGP dışardan yeni bir Kontenjan Senatörfl tayini yolunun güçlüklerlne ve sakuıcalanna samimlyetle ve açık yürekle dikkatl çekmiştir. TBMM'nin taraf sız üyeleri arasından bir Cumhurbaşkanı seçiminin en doğru çözum oiacağı yolundaki görüsümüzCn isabeti dün gece sayın Cumhurbaşkanı ile y»pılan temastan sonra daha İyi anlaşılmışhr ümidindeyiz» demiftir. Feyzioğlu, partisinin basından beri Cumhurbaçkanının TBMM üyeleri arasından seçilmesi için gayret gösterdiğini öne sürmüş, özetle şunlan söylemiştir: «Bugün geldiğimiz merhalede partiler genellikle tarafsu blr Cumhurbaşkanı seçmek konusunda birleşmi? görünüyorlar. Hiçbir parti kendi üyelerinden birini Cumhurbaşkanı yapmak ısrannda değildir. Biz, sayın Ecevlt'in seçimlerin kilitlenmesinin sorumluluğunu Parlamento dışı çevrelere yükleyen görü şüne katılamıyoruz. Bugün açıkça ortaya çıkmıştır ki, bizim rfışımızdakl bazı partilerin men suplan yerine getiremlyecekleri vaadlerde bulunarak Cumhurbaşkanlığı seçiminin kilitlenmesinde rol oynarmşlardır.» Askerî sava (Bastanfı 1. Sayfada) min bir mahkemesidir. Dolaylı olarak hasım durumundadır» demiştir. Askerî Savcı Hakim Yarbay Doğan Dülgergil, okuduğu eî hakkmdaki mütelâaasında, sanıklardan TSre, Bahadır, Kaynak ve Yıldınmtürk hakkmda TCK'nın 146/1 maddesl uyannca ölüm cezası; Ali Aydın Çiğ, Zerruh Vakıfahmedoğlu, Göhül Tolon, Rukiye Dülger, tsmail Tayfur Cinemre, Cemal Alpaslan Ertuğ ve Mehmet Faruk Kurtuluş haklannda da 146/3 uyannca 515 yıl hapiı cezası istemistir. SSJCda çalışan işçilerle anlaşma olmadı ANKARA, (Cumhuriyet Bfirosn) SSK'da çalışan işçilerin bagh bulunduğu Sosyalîş Sendikasınin Genel Başkanı özcan Kesgeç dün yaymladığı bir bildiride, Kurum yöneticilerini işçileri greve zorlamakla suçlamıştır. 28 aydan beri süregelen toplu iş sözleşmesi müzakerelerinde anlaşmaya varılamayınca Uzlastırma Kuruluna gidildiği, sendika olarak kendilerinin bu kurulda tesbit edilen haklan, isteklerinin altında olmasına rağmen kabul ettiklerini iddia eden Kesgeç, SSK yöneticilerini suçlamış, mecbur kalırsa 10 bta işçinin 37 ilde greve gideceklerini açıklarnıştrr. Demirel'den 20 dakika sonra Başbakanlıktan ayr.lan Genelkurmay Baskanv>kil< OrgeneraJ Eşref Akıncı, gö'lismeyle ilgili olarak şunlan söylemiştir: «Gel diler, onların şörüşme konuları Byrı. Biz kendllenyle başka kooular Üzerinde durduk > Orgeneral Akmca, «GörOsmî sırasında silâhlı ruvvetlerin bir arzusunu ifade eranis mi?» sorusuna «Hayır... iJaha lazıa bir şey sormayın» karsılığını vermiştir. Orgnl. Akmcı, «Cumhurbaşkanı seçimi en kısa süre İçinde yalır mı?» sorusuna karşüık, «Bunu parlamento bilir» şeklinde Yakın Tarih (Baştarafı 4. savfada) «... Arada blr büyük başhklarla Cenup Cephesj Kumandanı Refet Paşamn süvari alaylan bilmem nerede düsmanı hezimete uğratmış veya Ali Fuat Paşa, Eskisehir'den tngilia kıtalaruıı sürtip çıkarmış diye blr takım raüjdeler verebiliyorduk. Yegftne ihtiyaturuz. paşa ünvanım bir giyme Içine almaktan lbaretti. Zira bu kumandanlar «Bâ lradei seniye silki askeriden ihraç olunmuş» ldam mahkumlanydı...» Yakup Kadri'yi bir gün lkl shril polis. «Ikdam» gazetesi idarehanesinden alıp götürüyor ve başka gazetecilerin de bulunduğu Bekiraga bölüğünde bir odaya kapatıyorlar. «... BOylece saat gecenln onu oldu. Biz hâlâ bekleşiyorduk. Yanm saat sonra. bir manga nefer bt«l onlerine kattılar ve lkl büyük asma lâmbayla aydınlatılmış Divanı Harb Mahkeme salonuna soktular. ... Mustafa Paşa, bir mtlddet önünde duran kâfıtlarla gazete küpürlerini kanştınp okuduktan sonra. başını kaldırdı. Herbirimize ayn ayn bakıp, koyu bir Kerküklü şivesiyle: tçintede Yakup Kadri kündir? dedi. ... «tkdam» gazetesinln bir sayfasında etrafı kırmızı kalem le çizgilenmiş blr süttin göstererek «Bak, oku şu telgraf havadlsini» dedi. Bu Ali Puat Paşamn Eskişehir'de kazandığı bir askeri muvaffakiyete dair kısacık habeı^ dl ve yan lşleri müdürü bu haberi murettiphaneye verirken. Ali Fuat aduun sonundaki Paşa ünvanını giyme içine almayı da unutmamıştı. Yalnız sanınm 36 puntoluk harflerle gösterişli baslık koymak gafletinde bulunmuştu. Nemrut Mustafa Anladın mi şirnd! isin vehametini?. dedi. Ali Fuat denilen bu ast. lftiradei seniye silki askertyeden ihraç olunmuş ve fetvayı serifle idama mahkum edilmiştir. Ona paşa demekle hern padişahımız efendimize. hem de ahkâmı şeriyeye karşı koymuş oluyorsunuz. Bundan başka Anadolu âsilerinln zaferinden bahsetmekle. harbln daha uzun müddet devamına yol açıyor^ sunuz. Yani milleti bos yere kan dökmeye teşvik ediyorsunuz. Yeter gayri bu ittihatçı oyunlan. vj. v.s.» Sonunda gazete yazı tşlerl müdüril birkaç ay hapse mahkum oluyor. Yaktrp Kadrt bu olaym sonunu anlatıyor: «... Şu halde. diveceksinlz, bu kadar hafif blr basın suçunu yarsılamalt İçin bir Divanı Harb Heveti neden böyle bir eece vansı duruşmasına lüzum görmüştü? Onu da sonradan anlavaeaktık. Mefer bu heyet üyeleri. gece lçtlmalan için. başta Nemrut Mustafa olmak üzere gece lçtimalan fçin iki mlsli Ucret alırlarmış.» tşte Yakup Katirl kusagım ve TUrkive'vi bu durumdan Atatürk ve Kurtulus Savaşı kurtardı. Ama n kuşak bu büytik olaym buhranlannı eünlük havatlannda vasadılar. Bu vüzden, biz bugUn onlan anlamakta zorKık çekiyoruz. (1) Yaknp Kadri Raraosmanotİn. Ankara Akba 1934. tkind haski. (2) Vakup Kadri Kar»osmanoglu Zoraki Diplomat. tnkılSp KiUbevl 1AS5. (3) Vakup Kadri Karansmanoeln Vatan Yolunda (MI111 Mücadele Hatıralan) • Selek Yannlan 19S«. (4) Y.K Karaosmanoğln. s. 53 58. Demokrasi zaafa uğradı Hukuka ve Cumhuriyet ilkelerine aykın olan bu formUie, Millet MecUsi ve Cumhuriyet Senatosu kesinUkle (hayır) demiştir. Bugün CHP ve AP Hderlerinin Mechslerin kararından gerekli sonuçlan çıkaramadıklan ve demokrasi dışı yeni zorlama lara baş vurduklan anlaşılmaktadır. önce TBMM'nin Cumhur başkanı seçeraeyeceği görüşünde birleşenler, şimdi, parlamento içinden bir Cumhurbaşkanı adayı bulunamayacağı düşüncesinde ittifak etmişlerdir. Parlamento dışında aday arama voluna gidilmesi. Meclislere ve demokratik usullere itibar göstermeme alışkanhklarımn devamıdır. Bu türlü demokratik hukuk kurallan dışında bazı zorlamalarla bulunacak formüllerin demokra simizi zaafa uğrctaeağı aşikârdır. DP olarak, demokrasi ve parlamento dışı çözüm yollan arayanlarla beraber olamayacağımız tabiidir. Parlannento dışı çözüm yolu arayanlar bu tutumlanyle, parlamento itibarını göigeledikleri gibi, bazı Anayasa kuruluşlarını poliüka içıne çekerek, bu müesseselerin de yıpranmasına yol açmaktadırUr İkiden biri.. AP yetkiülerinin bu ifadeleri, Anayasa Mahkemesi Başkanının adaylığı konusunda üç parti arasındaki anlaşmanın sonuç vermemesinden sonra ortaya atılan üç addan birinin AP tarafından benimsenmediğini göstermektedir. Bilindiği gibi. Anayasa Mahkemesi Başkanı Muhittin Taylan üzerinde AP, CHP ve CGP arasında vanlan anlaşmanın sonuç vermemesi üzerine, yeniden Parlamento içinden çıkartılacak adaylar üzerinde durulmuş ve înönü, Gürler ve Erim'in adları öne sürülmüştür. AP yetkililerinin ifadelerinden anlaşıldığına göre, înönü'nün adaylığı söz konusu edilmemektedir. Erim ile Gürler arasındaki bir seçişte ise, Silâhlı Kuvvetlerin eğüiminin Genelkurmay eski başkanı üzerinde yoğunlaştığı anlaşılmaktadır. Bu eğilimin, dün Demirel'in Başbakanlıkta yaptığı görüşme sırasında da saklanmadığı, yine AP yetkililerinden öğrenilmişür. Bu durumda, AP yetküilerinin de açıklamaktan çekinmedikleri gibi, alternatiflerin olumsuz sonuç vermesi, Kontenjan Senatörü Faruk Gürler'in adayhğım yeniden sözkonusu etmiştir. Ancak, Gürler karşısında AP çoğunluğu nun tutumu, AP yetkililerinin iddialanna inanmak gerekirse, yine de bir sorun olarak devam etmektedir. Bu tutumun yumusatılması için zaman gerektiği, AP yetkililerinin dünkü Genel Idare Kurulu toplantısıyle ilgili olarak verdikleri kısıtlı bUgilerden de belli ohnaktadır. Diğer sanıklar Sanıklardan Kadir Dursun Çağ h ve Tayfur Demir haklannda TCK*nın 146/3 maddesinin uygulamasını isteyen Savcı, Cemi] Tat lıbal hakkmdaki kamu davasının düşmeanl, bu sanık hakkmda aynı suçtan Ankara'da baş ka blr dava açıldığındaa. talep etmiştir. Sanıklardan Alâaddin Tütüncu'nün TCK'nın 151. maddesi uyarmca blr yıl hapsi. Erol Tulpar'a 146/3 maddesinin flci kez trygulanması isteğinde bulunmuş tur. Difer sanık Sahnan Kaya'nm 146/3'ten beraatını isteyen savcı, bu sanığm 6136 sayılı kanuna mu halefetten eezalandırılmasını talep etmiştir. Söz alan sanık avukatları, davaya neden olan olaylann, Türk Ceza Kanununun 146. maddesi içinde mütelâa edilemeyeceğini, bu nedenle savunma görevinin zorlaştığını belirterek, savunma için mehil isteğinde bulunmuftur. Mahkeme. sanıklardan Rasan Tayfur Demir. Elif Gönül Tolon, Cemal Alpaslan Ertuğ ve Rukiye Dülger'in tahliye taleplerini reddederek duruşmayı. savunma için 17 Nisan Sah saat 13.30'a bırakmıştır. Eli silâhh akıl hastası yakatandi ' Bakırköy Akıl Hastanesinden 3 yıl önce kaçan ve aranmakta olan Maraşh Oruç Ceyran, Kadıköy'de bir antikacıya ateş ettikten kısa bir süre sonra yakalanmıştır. 1964 yılında işlediği bir cinayet suçundan Buca Cezaevinde yatarken Bakırköy Akıl Hastanesine kaldırılan sanık, 1970'Je buradan kaçmıştı. Tehlikeli bir akıl hastası olan sanık, gözaltına alınmıştır. Sorumluluk payı Partisinin açıktan veya kapalı olarak kimseye söz vermediğini, kimseyi «Adaylığa veya süre uzatılmasına teşvik etmedigini» ifade eden Feyzioğlu, gelişmelerde CGP'nin sorumluluk payı olmadığını da öne sürmüs, söyle devam etmiştir: «Mutlaka çözümlenmesi gereken Cumhurbaşkanı seçimi sorununa çare bulabilmek için partiler arasında meden! ölçülerle temaslar yapılması normaldir ve faydalıdır. Yalnız DP nin saym Genel Başkanının resmi aday olarak kaldığı seçim turlariyle sonuç almamayacağma göre bu temaslar zarurî hale gelmlstir. Çünkil temaslar sırasında CGP dışardan yeni bir kontenjan senatörü tayini yolunun güçlüklerine ve sakıncalanna samimiyetle ve açık yürekle dikkati çekmiştir. TBMM'nin tarafsız Oyeleri arasından bir Cumhurbaşkanı seçmenin en doğru çözüm oiacağı yolundaki görüsümüzün isabeti dün gece Saym Cumhurbaşkamyle yapılan temastan sonra daha iyi anlaşılmıştır ümidindeyiz. CGP olarak sayımıon adaylar ve izlenecek usuller konusunda tek basımıza sonuç almamıza ün kân vermediği aşikârdır. Bu durumda bütün çözüm yollannı tıkayan bir parti davranışı içinde olamazdık ve olmamalıyız. Bu seoeple dUnkü temaslan yapmayı uygun gördük 29 Marta kadar Cumhurbaşkanı seçimi yapılamadıgı takdirde vekâlet mtiessesesi isler mi? Bu konuda değişik görüşler vardır. Bununla beraber saym Cumhurbaşkamnın 28 Mart ta görevden aynlmak dUsüncesin de olduŞu anlasılmaktadır. Anayasanın 73 maddesiyle Cumhurbaşkanlanna tanınan blr ay içinde kontenjan senatörlügü doldurma yetkisinin Cumhurbaskanı (förevden ayrıldıktan sonra ve kâlet edecek C. Sentosu Başka nınca kullanılabilecegi ve böyle ce Cumhurbaskanlığı seçimi scrununun çöTüleceSi eörüsüne kntılmıyoruz Bu noktada sayın Ecevitin gftrüslerini DayİHsmamız miimkün deftildir Böyle bir uyeu lamanın hukuk! ve siyasî sakincaları ortadadır. hedef TBMM' nin süresi içinde Cumhurbaşkam seçimini yapmasıdır. Gerekli oy çokluğu saŞlanarsk TBMM üyeleri arasında tarafsız ve yeter li nltellkt* bir Cumhurbaşkanı seH'melldir.» Sesten hızlı uçaklar Amerika üzerinde uçamayacak WASHÎNGTON Federal Havacılık Idaresi, 27 Nisan'dan itibaren sivil uçaklann Amerika Birleşik Devletleri üzerinde sesten hızlı uçmalannı yasaklamıştır. Kararm gerekçesi olarak, çağdaş teknolojinin «patlama» sesini önleyememesi karşısında çıkar yol olarsk sesten hızlı uçuşların yasaklandığı beh'rtilmiştir. (»a) Çıkar yol değil Biz, TBMM'nin kendisine Ana yasa ile verilen Cumhurbaşkanı seçme görevini verine getireceği inancındayıs. Biz, TBMM lçinde Türk devletine baş olabilecek ve bu görevi llyakatle yerine getirebilecek birçok değerli zevatm var olduğu kanaatindeyü!. Cumhurbaskanlığı seçimine çözüm arayanlar, her şeyden önce, bu inancı baslangıç noktası yapmahdırlar. Aslolan, bu konuda şu veya bu partinin, kendi görüşüne öncelik kazandırması varışı değü, mem leket İçin hayırlı bir sonuca demokratik parlamenter kurallar içinde ulaşabilmektir. Parlamen to dışından ve geçersizliği anlaşılmıs metodlarla çözüm aramak tan vaz geçilmeudir. Bu yol, çıkar yol değildir. Çözüm yolunun TBMM'nin içinde ve demokratik kuraüara dönülmesinde olduğunu bir kere daha ifade ediyoruz.» Bir başka toplantı DevGenç (BasUrafı 1. Sayfada) DUnkil duruşmada DevGenç sanıklanndan Prof. Muammer Aksoy söz istiyerek özetle şunlan söylemiştir: «Fakültedeki derslerim dolayısiyle duruşmaları takip etmem zor olmakta, ejHtim ve Bgrenim aksamaktadır. Bu bakımdan îstanbul'dan getirilen sanıklar huzurda iken, diğer sanıklar da dahil bütün DevGenç sanıklanndan, benim gerek derslerde, gerekse dışanda herhangl bir yerde kendilerine eylemlerde nasıl hareket edecekleri. eylemlere geçme zamanınm geldiği ve eylemlerle Ugill herhang) bir konuda fikir verdiğim, telkinde bulunduğum olmuş mudur?» Bunun üzerine söz verilen bazı sanıklar colmamıştır» şeklinde konusurlarken, sanık trfan üçar aynen şunlan söylemiştir: «Ben şimdilik bu konuda blrşey söylemiyeceğim. Zamam ve sırası gelince gerekli açıklamalarda bulunacağım.» Duruşma hâkimı zaman ve sıradan neyi kasdettiğini sormuş Uçar da «Bu kıstasın tayinini ben bilirim» cevabını vermiştir. Öte yandan, dün saat lT'den sonra Genelkurmay Başkanlığında da bir toplantı yapıldığı öğrenilmistir. Snnay (Baştarafı 1. Sayfada) yeni Cumhurbaşkanı seçilinceye kadar bu görevi vekaleten yürütecektir. Sunay, saat 18'de Çankaya Köşkü görevlileriyle Cumhurbaş kanlığı Muhafız Alayı mensuplarma veda edecek ve askeri törenle uğurlanacaktır. Genelkurmay Başkanlığına vekalet eden Kara KuvveÜeri Komutanı Orgeneral Eşref Akıncı, Sunay serefme bu akşam Ordu evinde bh: veda yemeği verecektir. Prof. Akman'a Almanya nişan verdi ANKARA, (Cumhnriyet Bfirosn) Ankara Oniversitesi Ziraat Fakültesi profesörlerinden Dr. Arif Akman'a Federal Almanya Curahuriyeti tarafından liyakat nişanı (Croix d'Oficcier) verilmiştir. Arif Akman'a bu nişan, Türk tanmına, tarım öğrenimine fermantasyon teknolojisi bilimine ve Türk Alman hükümetleri arasındaki tarıma ilişkin hizmetlere büyük katkıda bulunduğu için verilmiştir. Anayasa (Bastarafı 1. Sayfada) lis komiserlerinden veya amirlerinden yahut ümuml Meclis veya Belediye Meclisi azalarından biri aleyhine ise 2 aydan, 2 seneye kadar hapis ve 250 liradan 500 liraya kadar ağır para cezası ile cezalandınlır. Hakaret ve taarruz Büyük Millet Meclisi azalan üe temsil sıfatını veya emir ve idare selfthiyetini haiz ruesadan veya hakim ve Cumhuriyet müddeiumumileri ile bunlann yardımcılan ve sorgu hakimlerinden biri aleyhine vaki olursa 3 aydan 30 aya kadar hapis ve 500 liradan 750 liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır. Eğer birinci fıkradski hakaret fiill maddel mahsusa tayin ve isnadı ile vaki olursa, Bir numaralı benddekl halde 4 aydan 3 seneye kadar hapis ve 300 liradan 3000 liraya kadar a ğır para cezasrna, İki numaralı benddeki halde 5 aydan 3 seneye kadar hapis ve 400 liradan 3000 liraya kadar ağır para cezasma, Üç numaralı benddekl halde 6 aydan 3 seneye kadar hapis ve 500 liradan 3000 liraya kadar a j ğır para cezasına hükmolunur. • Ant içecek tsveç (Baştarafı 1. Sayfada) Daha scnra Isveç Hükümeti, Göçmen Dairesini uyararak, Korkmaz'ın anne ve babasının yıllardan beri kör ve felçli olduğunu, çocuğun Türkiyedeyken de ağabeysinin yanında yaşadığını bildirmesi üzerine Daire, ünceki kararını değıştirerek, Korkmaz'ın Isveç'e girebileceğine ve ülkede yaşayabileceğine karar vermiştir. Muzaffer Korkmaz'ın yeniden tsveç'e girebilmesine karar verilmesi üzerine btrçok Isveçli ve Isveç'te yaşayan Türk, gazete ve dergilere başvurarak, Korkmaz'ın Türkiye'den gelebilmesi ve Isveç'te yaşayabilmesi için gerekli parayı karşılamaya hazır olduklarını bildirmişlerdir. Bu arada, Korkmaz konusuna genis yer veren tsveç gazete ve dergileri, 13 yaşındaki Türk çocuğunun Isveç'te okuyarak televizyon uzmanı olmak istedfğini ve Muzaffer Korkmaz'ın, bu konuda çok yetenekli olduğunu bildirmektedlr. (AP) Cumhurbaşkanı Sunay, bu gece ile yarın gece Orduevinde kala cak, bu arada yann TBMM'ye giderek, Senatoda Tabiî Senatör olarak ant içecektir. TBMM'ye ge lişinde Sunay, törenle karşılanacaktır. Cumhurbaşkanı Sunay, 31 Mart Cumartesi günü de dinlenmek üzere. THY uçağıyle Istanbul'a gi derek, bir süre kalacaktır. Tanıklar (Baştarafı ı. Sayfada) 20 yaşındaki Yusuf Dil, beraat etmiştir. Duruşma sırasında 1. Ağır Ceza Mahkemesı Başkanı N'adır Altay. sanığm komünizmi ve anarşistleri övdüğünü öne süren 9 tanığa «Komünizmden ne anladıklannı» sormuş, •Anarjist>i tanımlamalannı istemistir Tanıklar, bu konuda bir şey bilmediklerini, köyde öğretmen hakkında böyle konuşulduğunu söv.'emışlerdir Bunun üzerine mahkeme başkanı öğretmen Yusuf DİI'e dönerek. «Oglum. sen aydın bir gençsin. bunlar ise, cahil Insanlar Bundan sonra konuşacağın yer ve klşileri iyi seç. vnksa başın dertten kurtulmaz» demiştir. (Baştarafı 1. Sayfada) Başbakanla görüşmemd'en edindiğim intiba, baskı unsurunun hâlâ var olduğunu göstermekteriir» cevabını vermiştir. Ecevit, grtıp toplantısından sonra gazetecilerle konuşmuş, «Meclis dışından Cumhurbaşkanı adayı konusunda israr ediyor musunuz?» sorusuna »Bu iş, Par lamento dışmdan fiilen kapanmış göriinüyor» cevabını vermiştir. Ecevît 10. tnrda da Melen Feyzioğlu görüsmesi Başbakan Ferit Melen, dün sast 18.15'de CGP Genel Başkanı Feyzioğlu'nu kabul etmijtir. ALTIN Cumhuriyet Reşat Hamit Aziz Napolyon 24 ayar 22 ayar 266. 475.290. 265230 39.50 36.40 YARÎN: Reform ve yeni bir dünya (Baştarafı 1. Sayfada) dayı rerruh Bozbeyli, 51 oy almıştır. 23 oyun boş çıktığı, 3 oyun da geçersiz sayıldıSı 10. turda tnönü'ye 6, Mustafa Ro• 267. ! na'ya 5, Turgut Gülez'e 4. Mustafa Ulusoy ve Refet Rendeclve 480. 295. | 2*şer. Sabahattln özbek'e de 1 270. i oy vertldigi snlaşılmıstır. Z35. j 10. turdan sonra. toplantıya 40. son verilmiştir. Seçim turlan• 38.651 na, bugün de devam edllecektir.