Katalog

4 ÜNİVERSİTEYE SİRft FEH SNIH ®Sabah,öğle \e akşam sınıfları. ?>Test teknığine uygun ve test u\gulamah öğretim. ÖMETİM DMBIIİ ^ 5 K«SIM 19731 TEM t«7« 3 KASIM 19731 TEM 1974 ı» KASIM 19731 H*2 1974 1 0 M 1 O K 1»731TtB1»7 24 «R1LIK 19731 TEMH74İ 24 «RİLIK 19731 HAZ't7<| BIR ÖĞRETİM YHJ SURELİ ' b r o ş ü r ::,te\erçk genıs btlçı al < H J G Ü K $ E N 0ERSANFSI umhuri Kurucusu: YUNUS NADİ •5 Kudret TÜRK EDEBİYATINDAN SEÇME PARÇALAR 576 (!6x24) sayfa: 30 Ura. BATI EDEBİYATINDAN SEÇME PARÇALAR 528 (16x24) sayfa 25 lira 50. yıl, sayı: 17695 Telgraf ve rrekfııp adr<>«! Cumhurıvet Istanbul Posta Kutusu: Istanhul Vo: 248 T e 1 e f o tı 1 a r : 22 İJ 9(1 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 5 Kasım Pazartesi 1973 İNKILÂP ve AKA KİTABEVLERİ (Üâncılık: 4410) 9047 Gelir Vergisi içinde aylıklıların payı arttı MAAŞLARDAKİ ARTIŞIN BÜYÜK KISMI GELİR AYNI VERGİSİ OLARAK ÖLÇÜDE HAZİNEYE DÖNERKEN TİCARÎ VE SINAÎ KAZANÇLAR VERGİLENMİYOR 1970 YIUNDA BEYANNAMELİ VE VERGİ YÜKÜMLÜLERİNİN VERGİ HASILATI %9.9 ARTARKEN, MEMUR MAAŞLILAR °/o 43.9 ORANINDA FAZLA VERGİ ÖDEDİ Verginin 7.66 sını maaşlı ve ücretliler ödüyor CUMHURİYET HABER MERKEZİ Gelir,Vergisi hasılatı içinde, memur ve ücretlilerin ödedikleri verginin payı artmıştır. Buna karşılık. gelır vergisi açısından beyannameli vergi yiikümlüsü olarak bılınen tıcari, sınaî ve benzeri kazanç sahiplerinın payı ı azalmıştır. Orta gelir dilimleri bakımından müterakki olan mev cut gelır vergisi sistemınin son yıllarda değişmesine rağmen böy le bır durumun ortaya çıkmast, müterakkilığın gerçekte yalnız memur ve işçilere uygulanabıldığini göstermektedır. Memur maaşlarındaki artışın büyük bir kısmı gelir vergisi olarak tekrar Hazıne'ye dönerken ticari ve sınai kazançlardaki artışlar aynı ölçüde vergılenernemektedır. Gelir vergisi yukümlüleri esas itıbariyle ıki gruba ayrılmaktadır. Bunlardan bir grubu, tıcari, sınai ve benzeri kazanç sahıplen oluşturmaktadır. Bu grup vergi yükümlülen, her yıl kazançlarını vergi dairelerıne verdiklerı beyan namelerde belirtmekte ve vergi1 ler bu bıldirime dayandırılmakbunu ise memur ve ışçiler meydana getirmektedır. Bu grubun, gelirlerini beyanname ile vergı dairelerine bildirmelerı söz konusu değildır. Memur ve işçılerın ver(ıleri maas vt ücreüerı ödenirken kaynaktan kesılmekttdır. 77 bin lise mezunu bu yıl üniversite ve yüksek okullara giremeyecek Şükran KETENCİ îstatistiklere dayarularak yapılan hesaplamalara gore üniversiteler ve yüksek okullara MSPİ1 Başkanları koalisyon için Genel tdare Kuruluna tam yetki verdi Turhan ILGAZ ANKARA. (Cumhuriyet Bürosu) MSP ıl baskanlarmın. hüyuıc çoğunluiu ıic Partl Genel Idare Kuruluna koalısvon konufunria tam yetki verdıgi ofirenılmiştır. Genel İriare Kurulu bugün toplanarak aldıgı vetkı çerçevesinde bir karara varacaktır CHP kanadında ise, şimdüile bır bekleyiş hüküm sürmektedir CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, koalisyonla ilgili girişimlennin sonucunu. «Taviı vermemeğe kararlı olarak» beklemektedır CHP Milletvekilleri seçmen yaşının 18'e indirilmesi için yasa önerisi \ verdiler Beyannameliler New York Tımes gazetesi Başkan Nıxon'un ıstıfa etmesini İS LSO.1 NEW ¥ORK Birleşik Ameri ka'nın en etkili gazetelerınden «New York Tımes», dünkü sayısmd» Başkan Nıxon'ın ıstıfa etmesini istemiştir. Gazete bu konuda yayımladığı uzun bır baçyazıda şoyle demektedir: «Başkan Nıxon, ulusvtn kendisinı gorevden uzaklaştırmak zo runda kalmadan kendi kendine gorevden çekilirse hem Amenkan halkma hem de kendi kendisinson hizmetini yapmış olacaktır.» Gazetenin başyazısı şöyle sona ermektedir: «Başkan Nixon görevde kaldığı sürece. Cumhurbaşkanlığı bir skandallar dery&sınsı batacak ve bu dunım Amenkan kamuoyunda kaygı ve kargaşalık yaratacak tır.» • ı ^J " girmek için puanlann düşürülmesini bekleyen 77 btn uzennde • kı lise ve rtengı okul mezunu » • çıkta knlacaktır. I Üniversiteler ve yüksek okul ' lara sıriş için düzenlenen merkezi g;nş sınavina bu vıl 14() bin uzerinde öğrenci katıîmışür. Sanat ve ticaret lıseien içın ayrı ayn düzenlenen pns sınavları ile birlikre. üniversiteler ve yüksek okullanmızın kontenjanlannı paylaşmak ıste<en ögrenci sar.sı 160 bin 500'ü bulmnktadır Ancak ginş ünavlan ders yılı bıtımınden fbütunleme sınavla nndan) önce vauı'dığı iç:n lise ve dengı okullardan mezun ola majanlar da bu <;ınavİBTa Katıl(Devamı Sa. "!. Sü. 7 de) tadır. Dığer büyük yükümlü gru Izmır Barolar Bıriığı'ni "Af., ıçm çalışmaya çağırdj Vergi dağılımı Gelır vergisi yukümlulerinin son vıllarda ödedıklerı vergılerin mutlak ve yüzde olarak dağılımı tabloda gosterılmıştır. Toplam gelır vergısı içinde, 1967 yılında ANKARA Istanbul CHP mil yüzde 52 oranında bir payı sağletvekılı Reşıt Ülker ve 46 CHP'li layan maas ve ücretlilerin katkısı parlamentcr tarafından geçen ya gıderek artmıştır. 197ü yılında sama döneminde verilen ve kayüzde 59'a çıkan bu pay; 1971 yı bul fdılmeyen seçmen yaşının 21' İmda yüzde 66 olmuş ve 1972 yıden 18'e indırilmesi ıle ilgili ya I lında da aynı yüksek düzeyı kosa önerısi yenılenmiştır. | rumuştur. Geçen yasama döneminde' (Devamı Sa. 7, Sü. 2 de) 30.4.197U tanhın#e verilen yasa | önerısi önce ilgili komisyonlara havale edılmiş sonra seçimle ıl, gılı yasaları ıncelemek içın kurulan geçıcı komisyona göndenlmişse de komisyonda ele alınma1 mıştı. Seçimle ilgili kanunlar üzerinde çalışmak üzere kurulan par tılerarası kotnisyonlarda da gerek 1970'de gerek 1973'de öneri CHP dışında kalan partıler tarafından reddedilmişti. ^asa önerisinin yenılenmesi içirl Istanbul CHP Milletvekilleri Reşit ülker. Mehmet Emin Sungur, Abdurrahman Köksaloğlu,, kili Alev Coşkun bir yenileme istemini CHP grubuna vermışler ve bu önergeyi imzalamak üzere bütün CHP"li parlamenterlere açık tutmuşlardır. (THA) Korutürk, yeni hükümetin kııruluşuna kadar atamaların •. Diğer gazeteler öte yandan, dün ıki gazete da ha, «Detroit News» ile «Danver Post» da. Başkan Nixon'ın görevinden istifa etmesi gerektiğinı üeri sürmüşlerdir. (al.p.) Kanlı çarpısmalara «ahne olan &urı>e cepneM. atekeMn ılânından soma '•ukunete Ka\u>mus vs bu cephede ateskes hattının tam anlamıyla kontrol altıı«ı alınması mumkün olmuftur. Fotoğrafta, bastonunun uzerine oturmus bir Biılesmiş Mılletler gozlemcisi, j ardımcısına, Suriye'nin güneydoğusundan geçen ateşkes hattını gosterırken goruiuyor. Kâzım Özeke ve Izmır Milletve, erteleiinieSllll . , istedi ANKARA, (Cumhurivet BUrosu) Cumhurbaşkam Fahri Korutürk'ün, yeni hükümetin kıırulacağı tarihe kadar geçici süreyle görev yapan Talu kabinesmder memur atamalanna son vermesıni istediği öğrenilmıştir. Bilindiği gıbi, seçimlerden son ra Talu hükümetı. bır dızı vüksek dereceli memur atamalanna baslamıştı. Cumhurbaşkanı Konıturk tarafuıdan yeni hükümetı kurmakla görevlendirilen CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit ise, kurulacak hükümetı guç durumda bırakacak bu tür tasarruflardan kaçınılmasını istemiştir. Korutürk'ün Ecevit'in bu geçerli istegini gözbnüne alarak Talu'yu tasarruflarmdan ötürü ujardıfı belirtilmekted.r DEMİRSOY: «DERNEKLER KANUNU DEClŞMEZSE GENEL GREVE GİDECEĞİZ» ELÂZlG Yol4ş Sendikası kongresinde bir konusma yapan Türkls, Genel Başkanı Seyfi Demirsoy, «Dernekler Kanunu haklarımızı kısıtlamıştır. Tadilât yapılmadığı takdirde genel greve gıdeceğiz» demiştir. «14 Ekim'de seviyeli bir seçim yapıldı> diyen Demirsoy, şoyle konurmuştur: «Henüz hükümet kurulmadı ama kurulacaktır. Türkiye hükümetsiz kalamaz. Sıcağı sıcağına yeni seçime gidilmez. Millet hayat pahalılığma çare ve genel affı bekliyor.» Hiçbir hükümetin kuvvetli sendika istemeyeceğıni savunsn Demirsoy. sendikaları bölmek için mezhep ayırımı yapıldığını, işcilerin buna aldanmaması gerektiğini söylemiştır. Demirsoy, karayolu işlerinın müteahhide verilmemesmi de istemiştir. Demirsoy'un konuşmasmdan sonra hava elektrıklenmiş, «Sendika ağaları her seçımde mıkrofon cambazlığı yapıp bizim sırtımızdan yukselivorlar» sözune karşılık Demirsov, «hizmetırvizdeyiz, uşağımz değiliz» şeklinde cevap vermiştır. Bunun üzerine işçiler «bir lâf sizi nasıl alevlendiriyorsa, %ızim de hakkımızı istememizc kızmayın» demişlerdir. ATİNA'DAKİ GÖSTERİDE 60 KİŞİ YARALANDI, 30 KİŞİ TUTUKLANDI ATİNA Atina mfzarhğmda eskı Basbakanlardan i'apandreu için dün sabah yapılan dini törenden sonra başlayan gösteride polıs ıle göstericiler arasında çıkan sokak çatışması soııucu ll'i polıs olmak üzere 60 kışi yaralanmıştır. Gösterılere 10 bin kışının katıldığı, bunlardan çogunun da gençler olduğu bıldirilmektedir. Kamu Işleri Bdkanlığınca öğleden sonra yapılan açıklamaya göre, olaylardan sonra göstericilerden 30 kişi tutuklanmış ve haklannda kovuşturmaya geçilmiftir. Olaylar, Atina Merkez mezarlığında baslayıp göstericiler polisin ılk kordonunu yararak baş(Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) Araplar, petrol ambargosunu sürdiirmeyi kararlaştırdılar ORTAKPAZAR DIŞİŞLERİ BAKANLARI DA BUGÜN, PETROL SORUNUNU GÖRÜŞMEK ÜZERE BRÜKSEL'DE BİR TOPLANTI YAPACAKLAR (DIŞ HABERLER SERVİSİ) KÜVEYT Arap ulkeleri Petrol Içlerı Bakanları d\ın Kuveyt'te toplanarak Israıl'e sempatısı olan ya da destekleyen ulkelere uygulanmakta olan «Petrol ambargosu»nun devanıını kararlaş'ırmıştır. Toplantıdan sonra bır açıklama yapan Kuveyt Petrol Bakanı Abdurrahman El Atıki, i'rail 1967 yılında işgal ettiği butün Arap topraklarından çekilinceye kadar bu uygulamaya devam edilmesi hususunda taraflarır göruş blrliğine vardığını bildırmiştir. Öte yandan; Kuveyt hükümetinin, Portekiz'e karşı ekonomık ve özellikle petrol alanmda bazı tedbirler almayı duşunduğu de açıklanmıştır. Ortakpazar ülkelerinin Dışişleri Bakanları da petrol sorununu incelemek üzere bugün Belçıka'nın baskenti Bruksel'de toplanacaklardır. Arap ulkelerınce petrolü yüzde 90 oranında kısılan Hollanda. bu toplantıda enerji konusunun ele alınmasını istemektedir. Hollanda'da 3 milyon insan petrol kısıtlaması nedeniyle kontın yasak gereğince dun ozel otomobillerini kullanamamıştır. Iki gün süreyle Ankâra'da çalışan MSP ıl başkanları toplantısında, parti yöneticılennin örgüt temsilcilerinl «Ikna etmek için» çaba harcadıklan nelirtilmektecnr MSP örgütünün ve bır kısım MSPIı parlamenterin • siyasal deneylerden uzak oluşu», koalisyon konusunda yöneticilerin karşısına en büyük guç lük olarak çıkmiftır. Genel Bas kan Erbakan çevresindeki Genel îdare Kurulu üvelert, ıki gün boyunca, ıl başkanlsrı ıle teker teker konuşarak CHP ile koalisyon konusunda onay tağlamağa çalışmıslardır. Bu çalışmalar i«tenen sonucs ulaşmif ve ıl baskanlarmın büyük coğunluğu Genel tdare Kuruluna J/.MİK, (Lumhnriyet Ece Riikoalisyon ıle ıleili girl«im!er rosu) tzmır üntosu ^onetım için tam yetki vermtşlerrilr BuKurulu önoeki gün yuDtgı topna ragmen birkaç il baskanının lantıda, al Konusunu eıt alıııış , kesinlıkle CHP MSP koalİF.vove dün Başkan İskenacr üztunıına karşı olduklan da blldiranlı"nın ımzasını tasıyan bır rilmıştır. mektubu Türkiye Barolar Bırlıgıne göndermıstır tzmıı Baro(Devamı Sa. 7, Sü. 2 de) su cönderdığı ınektupta <At polıtika sorunu degıl bır adaıet su runudur Sıyasal oır lutul aeğ!l, BASKENT gerçek ve hukuAı olavdır> aenılmıs. Turkıye Baroıar Bırlığınm NOTLARI bu konuda voğiın Dir çaıışma içine aırmesı ıstenmıstır Al Kanununun Cumnurıyetm 5ü vıldönümüne raslatılmamasının af umuduyla vaşavan mılvon larca vatanaaşımızan umütlaıının sondügü belırtilen mektuptt> Tür kıve Barolar Bırligımn ılk atılımda al kanununu ele almalan Fikret OTYAM ıstenilmış. tasanlar hazırlanara'i Cirışimlerde buıunmanın eerekliANKARA AntalyaVı bilmem lığı uzerinde durulmustur. ama, başkent Ankara'ya fena gel Adi suç ve siyasi suçun «ne di soğuklar, zamlarla, öksürük v» olduğu» sorulan mektupta bu bö tıksırıklarla, ardı ardına yapılan iüm özetle şoyledir: atamalarla ve ardı ardına yapılan «Adi suç nedir, siyast suç neaçık, kapah toplantılaria.. dir? Sırf siyas! suç nedSr, nispî Sizleri bilmem ama, bendeniz siyasi suç nedir? Tedhişçilik her sabah Resml Gazeteyi oku(Devamı Sa. 7. Sü. 6 da) (Devamı Sa. 7. Sö. 7 de) Yöneticilere yetki Kim reva görür bunları? Bu köşeden ALTAN ÖYMEN Abba Eban, "Sina'da sürekli olarak kalmak arzusunda değiliz,, dedi TEL AVtV Ortadoğu'da Suriye cephesınde çarpışmalann tamamen durmasına, karşılık, Mısır cephesinde yer yer çatışmaların patlak verdiği ve taraflann birbırlerini ateşkesi ihlâlle suçladıklan haber verilmektedir. Son olarak Israil askerî sözcüsü önceki gün bır açıklama yapmış ve kuşatılmış durumda bulunan Mısır 3'üncü Ordusuna bağlı bazı birlıklerin Israıl çemberini yarmak içın yeni bir tesebbüste bulunduklarını öne sürmüştür. İsrail askerî sözcüsü saldmya geçen ve çemberi kırmaya çalışan Mısır birliklerinin püskürtüldüklenni iddia etmıştir. Kahire'de yapılan bır açıklaroada ise Israıl'in bu iddıası yalanlanmış ve son ikı gun içinde Mısır ve İsrail birlikleri arasmda hiçbir çatışmanın patlak vermediği bildirilmıştir. Israillı yetkıliler dün de bıı açıklama yapmışlar ve Süveyş Kanalının Doğu kıyısına çıkanlmış olan Mısır birliklerinin, îsrail çemberini varmak amaciyle (Devamı Sa. 7, Sü. 5 de) Ilk Gıdılecek Yer MSP Genel Başkanı Erbakanın AP Genel Baskanı Demırel'e yazdığı mektup şöyle başlıyor: «Sayın Süleyman Demirel AP Genel Başkanı Ankara YÜKsek malumunuz olduğu üzere..» Ve şöyle bitiyor: «Bu vesile ile saygılarımızı sunarız.» AP Genel Baskanı Demirel'in bu mektuba cevabı ise şöyle bashyor: «MSP Genel Başkanlığına 31.101973 tarihli mektubunuza cevaptır » Ve şöyle bitiyor: «Bilgilerinizi rica ederim.» Yanı Millî Selâmet Partisınin, ne Genel Baskanını adıyle anmaya. ne o Genel Başkana, ne o partiye bir nezaket lâfı söylemeje tenezzül ediyor AP Genel Başkanı .. Ötekının «Sayın»ına karşı «mektubunuza cevaptır».. «Saygı»sma karşı «Bilgilerinizi rica . » Tabii bize ne!.. Kendi tislubudur.. Bazı 1 an, mektuplannın biçiminde de kral tavrına bürünüp. başkalarına lıul muamelesı etmekten hoşlanırlar Yalnız mektuptaki azarlavncı nav*. sadece biçimde de kalmıvor. Öz olarak da. MbP'ye dlyor ki AP Genel Başkanı: Sen CHP ile koalisyon kurarsan «mHletin ıs»emedı6i» bir iktiden işbasına getirmış olursun.. Sorumlu olursun. (Bu da enteresan ja.. 450 milletvekılınden 234'ü bir araya çehrse. bunun adi «milletin ıstemediği» iktıdarmış.. Peki «milletin iste. diği» iktidar kim? Utanmasa «Benim» diyecek... 149 sandalyasıyle..) Iyi ama azızım sen ne ıstiyorsun? Seçim sonuçlan açıklandıgı andan itıbaren «Hiçbir koalisyona girmeyecefün. Muhalefet görevinl yerin9 getırecegim» diye haykırıp duran sensin.. N« istiyorsun?^ Koalisyona jnr. Hayır Rirmem, Koalisyon kur. Hayır kurmam. Karısma övleyse de, başkalan kursun. HayiT karışınm. Kurmasınlar. Ee peKi sen ortada nükümet olmadıkça o yaftasmı boynuna astığın «muhalefet görevi.nl kıme karşı yerine getıreceksinT Adi ustünde birader.. «Mu halefet».. «Muaalif»^ Karşı olmak.. Karşı olan.. «Kime?», ya da «Neye?» sonısunu vanında taşıyor.. Ortada karşısına çıkılacak kimse olmadan «karşı» çıkılır mı? Haa olur tabii.. Birtakım garip adamlar vardır.. Her şeyç karsıdırlar. Yatakların(Devamı Sa. 7. Sü. 2 de) OLAYLARIN ARDINDAKt GERÇEK jlkemizde 19«0ların ilk yanjsında milli petrol somnu ka'muovunu birincj derecede il(filendiren konolar arasındaydı. Milli petrol kampanyasına yazarlar ve gençler katılıyorlar, açık oturumlar vapılıyor. toplumıı bir heyecan kaplıyordu. Anadolu'da petrolün, 1) aranması, 2) üretilmesi. 3; antılması. 4) dağıtılması işlemlerinde millt kuruln«lara öncelik vcrilmesi istenivor, yürürlükteki Petrol Kannnu eleştiriliyorda. Bu kampanya bilinçli yöntemlerle engeUendi. Önce yönetimde milli petrol davasını benimsemis genel müdür ve tniidürler görevden nzaklaştınldı. 1965 seçimle Petıol Sıkıntısı Nedenleri ve Çareleri riyle AP tek başına Hükümet kurma olanajpıu sağlayınca, petrol polittkası veni siyasi iktidann istemlerine £Öre biçimlendi. 12 Mart 1971'den sonra kurulan Birinci Erim Hükümetinde Bakanlık görevini üstlenen İhsan Topaloğlu, millî petrol politikasını yeniden vürütmek istediyse de kısa sürede istifa etmek zorunda bırakıldı. Bu kısa tarihçe süresinde. petrol politikasının değişmesine paralel olarak Türkiye'de otomotiv sanayii montaj modelinden bav layarak geliştirildi. Petrol ürünlerinin tüketimi hızlandınldı. Likit g3z. mazot kullanımı gereksiz jere arttınldı. Hatta enerji kaynaklarını fueloil'a dayama politikası bile geçmiş iktidariara bir ölçüde bonimsetildi. Bu yakın tarihçeyi bugün hatırlamak gerekli sayümaiıdır. Çünkü Türkiye miz Ortadoğu bunalımı nedeniyle ciddi bir pctrel sıkıntısiyle yüzyüzedir. Yakınd» petrol tüketiminin karneye ba|Uuıacağı haberleri de yayınlanmaktadır. Milli petrol politikssının ne denli gerekli olduğu şimdi ortaya çıkmaktadır. Geçen on yılda dünyada büyük değişimler kaydedilmiştir. Bu değişimlerin biri de Ortadofu'dakj petrcT kıraiük ve seyhliklerinin ••* (Devamı Sa. 7, Sü. 4 de) Irak petrolü Beyrut'taki yetkilıler ise, Suudı Arabistan'm Kanada'ya petrol sevkiyatmı durdurduğunu belirtmişler, ancak kararın ne zaman alındıgını açıklamamıslardır. Aynı kaynaklar, Suudi Arabistan'm Güney Afrıka'ya petrol ikmalini de durdurmuş olabıleceğinden söz etmıslerdir. Şam'dan açıklan dığuıa göre ise, 150 bin ton Irak ham petrolü Surive'deki terminallerden dünya piyasasına ihraç edılmiştir. ü! Suç sayılıyor Fılipinler Devlet Başkanı Ferdınad Marcos, dün bir kanun çıkartarak, benzin ve öteki petrol Uninleri karaborsasının «Devlet güvenliğine karşı ışlenmış bir suç savıldığmı» ilân etmiş, bu suçu işleyenlerin askerî mahkemelerde yargılanacaklarmı söylemiştır.