Katalog

1973 &£\/ tVİİt, Ff AMMIPO OUVEy V£ CulYAHÛ foMÖÛU DufcUMUN* <r£Çril£j*.% İHTÎYATİl v / f f E K ı ' H ^ ft'fr HAftEKET Î İ ü ^ mtâ\ Bfc NA*AftriArıi> 4ALDIW>, ^,AL. <M jjıl. ..» 1 OLfVEV ttl F M » gü KlSA, KALlM V£ A&AUÜ Ö&AK fa Kı DcM»W>£N YAPiLMi^ • ÖAYAKlYOP r Toz Duman Içinde TALİP APAYDIN 57 lyl olur he. Ben nerde sak1arw.ağım biliyor musun? Nerde? Kırk yıl düşünsen aklına gelmez. Emme başkasına söyleine. Yok söylemem. Bizım Tacım dedenin çatısında saklana. cagım. Kimse şüphelenmez oradan. İyi enune ya yıkıldıysa? Yıkılmaz, niy6 yıkılsm? Yatır yıkılır mı? Dee eski zaman yapısı, sağlam. İyi alul. Nasü çıkacaksın, yüksek degü mi? Biz çocukluğumuzda çıkardık, kolay... Olmazsa duvara bir ağaç dayarım. üzerine basıp tırmanınm. Yaz günü orası havadar olur. Tavanın üstüne yatar uyurum. Dqrt yıllık yorgunluğu çıkannm ağzına tüküreyim. Akşam sonu eve geünm, hah» dogru oraya giderim. îyi. Ben de gelirim olmazsa. T e kadarC cık yer, yarım saatte tırmanırız. Olur, gel istersen. Emme kımseye görünmek yok. Şafak sökerken, gün ı*ımadan gel. Olur, tamam. Hemen değil ha Bir ikl gün erlenmizde kalırız. tstedigın zaman gel canım. Köye iyice yaklaşmışlardı. Ali'nin boğazı kabanyordu. Kalbi çarpıyordu çaDuk çabuk. Heyecandan agzı kuruyordu. Işte geldik, dedi Hamıt. Insan dediğin kus misalı. Bir ay önce nerdeydik, şimdi nerdeyiz? Halep nere bura nere? Emme ne memleketlerden geçip geldik değü mı? He .. Ali konusmuyoıdu. Önunden geçtıkleri evlerin kanJtıslna bakıyordu. Hiç degişmemişti köy. Tıpkı dört yıl önceki gibiydi. Ses soluk yoktu geceleyln. Adımları kendiliginden hızlanıyordu. Ktil Hamit arkada kalırustı. Köyün alt tarafına yakın, avlusuz, tek kat lı evin önüne gelince Ali yıllardur düşündügü şeyi yaptı, eğilip topragı öptü. Çok şükür Allahım, dedi ta içten. Kavuştürdun beni. Hamit arkadar. yetişmisti: Gözun aydın arkideş, dedi. Hayırlı olEun hadi tnşallah sonu da iyi gelir. £afol. Gelmiyecen mi. buyur? Yok, ben gelmeyim. Sen gıı çoluk çocugunla hoşgeldin yap. Ben burada bekieyim. Varsa azıcık peynir ekmek yolla. Bir taa da su. Yiyerek köyüme giderim ben. Şurdan çıkıvenrim. Yetisebilir misin? Yetisirim, daha şafak yeni söktü. Olmazsa bir kuytuya girer geceyt beklerim. Sen beni düşünme gayri. Gerisi kolay. Peki öyle olsun, dedi Ali. Hadl hakkım helâl et. Ben Tacım dedeye gelir seni buluxum. Vardı kapıyı vurdu. Ses gelmedl önce. Bir daha vurdu. Hamit otuz adım kadar geriden bakıyordu. «Biz de böyle varacagız, dedi. Bir de içeri almayıversinler herifi. Olur mu olur. Oldügü duyulmuştur, karıaı da tutmuş erlen. miştir başkasıyle. Ayıkla pirincin ta?ını.« Gülecegi geldi. Sonra yanm kaldı gülmeıi. «Ya bizimki de öyle olduysa?» Yok canım, diye söylendi. Allah göstermesin. Bizım kan yapmaz öyle şey. Imkânı mı var? Ali tekrar vunıp seslendi: Hoo Cennet! Geriye dönüp baktı, uzakta dikllen arkada?ının karaltısını gördü. Cennet decüm, aç! Aç bele kız, ben geldim. Hee... Aralannda kısa bir konusma oldu. Yavaş ol, sus! Kapı açıldı. Açılmasıyle birlikte bir aglama sesi yükseldi. Sus kız, aman ha, yavas ol! Işık yandı, kapı örtüldü. Kendisini tutmaya çalışan bir kadının aesi duyuluyOrdu. Hamit baktı, gözü yaşardı. Burnunun direği sızladı. Hey Allah, diye söylendi. Sevinclnden afhyor baksana. Ne zor şey. Oturacak bir tiimsek aradı, yoktu. Yere oturdu, beklemeye başladı. Biraz sonra çocuk sesleri duyuldu. Hep birlikte ağlaşıyorlardı. Ali'nin «susun kimse duymaaın, yavas olun» dadiginl anladı. Bir zaman bekledi. «Beni unuttu herhalde. Kalkıp yürüsera mi, vakit geçıyor.» Tam kalkacakıt, kapı açıldı. Cennet kadın koşarak geldi: Al kardaş, dedi. Kuru ekmek, başka hiç bir şeyimiz yok, kusura bakma. Sagol bacı, bu da yeter. Hadi eyvallah. Gule gırte. AllabisiiM rastgetırsıt>. Çok. şükür Allahıma, bu günü gördük. Hamit cevap vermedi. Döndü yürüdü. Topalhyordu. Bacağı beli, her yeri ağrıyordu. Kara çavdar ekmeğıni kemirmefe başladı. Bir yandan acele ediyordu. «Aman geç kalmıyalım, gün agarmadan varalım.» Geriden horoz sesleri duyau. Inceli kalınlı seslerdi. Köyün horozları ötüyordu. tonra bir köpek uzun uzun havladı. (Denını Var) Atatürk Günlerinde Sosyal Demokrasi Prof: Dr: Muammer AKSOV £r/m, Inönü'nün "Sosyalist değiliz ve olmayacağız,, cümlesini eleştiriyor Hüserin Rsfip'm, Celâl Barar' tn, Mahmut Esst Bozkurt'un «Devlet sosyalizmi» diye nitelendir dikleri Türk Devletçiliğinin, yani Atatürk tarafmdan Anayasaya konuian devletçilik ilkesinin, bir tür sosyalizm anlamına geKUgi, kimsenin marksistlik, hele komünistlikle itham edemiyeceği bir politikacı Hukuk Profesörü taraîından da kesin şekılde anlatılmıştır: Nihat Erim, 1967 yılının .jİk.âünJflrinde CHP Parti Meclisinde yaptığı 18 sayfalık bir konuşmada, Ismet tnönünün «Sosyalist değiliz ve olmıyacagız» cümlesini de taşıyan 18 inci kurultaydaki konuşmasını eleştirmiş ve bu arada «CHP ilkeleriyle, batılı anlamda demokratik sosyalist (Sosyal Demokrat) Parti olan îngiliz Isçi Partisinin birbirine çok yakın oldugunu» kesin surette belirtmiştir. Prof. Erim' in bu konuşmasını, ileride «Bugünkü Sosyal Demokrasi Savunucuları ve Komünizm Iftiralan» baslıklı başka bir yaa serimizde geniş ölçüde nakledeceğiz. Şimdilik Nıhat Erim tarafından bir nüshası bize şahsen verilmis olan bu konuşmanın, «Türk Devletçiliğinin bir tür sosyalistlik olduğu» nu açıklayan cümlelerini aktarmakla yetinecegiz: «... Meşhur bir profesör varthr: Elie Haievy. Bu zat, 20 sena Paris Siyasal Bilgiler Fakültesinde yalnıı sosyalizm okutmustur. Bu zat der ki, «Dünyada kaç tane sosyalist varsa o kadar da sos yalizm vardır.» Yanl sosyalizmin tarifleri, zamanımızda bu kadar çeşitlenmiştir. Yinc bu zat det ki, «Laissez fair, laissez passer bırak yapsın, bırak geçsin. yolundaki 19. asrın Hberal telâkkisine itiraz ettiğiniz anda, sosyalistlesmeğe başlarsınız. Ve kendisi bütün bu cereyanlar içinde sosyalizm için müşterek karakter olarak şunu bulur: •Ferdin gelişigüzel ekonomik davranışları yerine, cemiyetin ekonomiyi düzenlemesi, bütün sosyal izmlerde müşterek olan budur.» «Şimdi bu tariften hareket eder sek, CHP programını da ele alırsak: «CHP programı bu tarife gö re sosyalist bir programdır.» Dev letçiliği ne ile izah ediyoruz? Sığar mı devletçilik liberal anlayışa? Sığar mı devletçilik kapitalizm anlayışına? Sığmaz! Devletçilikte, bilhassa «devlet roülki yeti» üzerinde durmuyorum, Dev. let müdahaleciliği var. Biz müdahale ederiz. Bizim devletçiliği mizin devlet kapitalizmi kadar kuvvetli yönü, devlet müdahaleciligidir. Biz bırakmayız, zayıfı kuvvetliye ezdirmeyiz. Biz fakiri zenginin uşağı haline getirtme mek için tedbirler alırız, kanunlar çıkarınz. Paşam, 1946'da Çalışma Bakanhğını kurdunuz. Geürttiğiniz yabancı mütehassıslar, o zaman İngılterede iktidarda bulunan İşçi Partisinin işçi mütehassısları idi ve biz daha o tarihte CHP olarak Avrupa'da en ileri, işçi lehine sosyal sekürite mevzuatını Türkiye'ye getirmeğe çalıştık. Şimdi ben CHP'nin. bir karak terinin de, eğilimlerimiz ne olursa olsun, hepimizde müşterek olduğuna ınanıyorum: CHP'de kollektivist yoktur, lstirakcı yoktur. Ama bunun dışmda, bakın su kitap, Îngiliz Basvekili Harold Wilson'un «lşçiler Ne Istiyorlar» adlı bir kitabıdır. Bunu Ansiklopedi Britanik için yazmış. «Işçinin gerçek mahıyetini ancak sizin kaleminizden anlatabiliriz» demlşler, o da yaz mış. (...) Bizim partimiz (Îngiliz İşçi Partisi) diyor, demokratik bir partidîr. Ve hiç bir şeye demokrasi prensiplerini feda rtmez. Bütün bu söylediklerimizi, demokratik siyasi hürriyetler içinde yapacaktır. Îngiliz İşçi Partisinin Anayasasının 4'üncü maddesine 1961 kongresinde bir ilâve yaptılar. Bu ilâve 12 maddedir. Paşara, bu ilâvenin manalarını söyleyeceğim. Her maddesini 11 madde diyeceğim, çünkü bir noktada ayrıldıgımızı görece£iz bu ^ n CHP'nln llerl Hedefler B«yannamesl, tlk Hedefler Beyannamesi, 196S Seçim Beyannamesi, Programımız ve son Kurultayda kabul ettigimiz meünlerin her birinde, bu maddelerdeki prensiplerin, hedeflerin birl vardır. (.„). Şimdi 12 madde dedlm 11,5 deyişimin sebebi, İşçi Partisi, kamulaştırmamn sınınnı bızim program kadar sarih çizmemiştir. Bizım programda "ağır endüstri vesaire" bir sıntrlama koymuştur. O diyor ki, «kalkınmanın zaruri kıldıgı nispette». Tasavvur buyurun, sosyalist olduğunu ilân etmiş bir parti, ricat yapacaksa, bu kadar yapabilir. Bundan fazlasını yapamaz. > 4..U* Jlj.1 L4f 0* •Jt ,1 f t ı t k i' «•i«t 11 r * • i. tr 4ı. V 1Iİ1 ^ i>»y >i^jJ«»«»: j j i i l » Bunu arzetmekten maksadım • şu, arkadaşlar: Sosyalizm keli.«* mesi üzerinde bence lüzumsuz yere fazla duruyoruz. Sosyalizm k >" V J ; & *•*&« kelimesinden lüzumsuz yere MA %ri t fazla korkuyoruz. (...) Isveç'te• ki de sosyalizmdir. Îngiliz İşçi' Hüseyin Ragıp'ın devlet sosyalizmi öneren 3üncü yazısının sonu. Partisi de sosyalisttir. lsveç sosyalizmi, %95 özel mülkiyetla idare ediyor memleketi. Ve otuı senedir idare ediyor. Kamulaştırma rejimine girmeden. Biz ki, CHP ki sosyalistim diyemiyecek, siz de müsaade etmediniz ve aksini söylediniz. Tenkit ediyorum. Haksız yere bağladımz gelecek kurultayları. Arkadaşlar böyle biz birbirimizi korkutarak, birbirimizi endişelendirerek, bu ortanın solunu bir umacı haline getirmeyer lim. Biz ne olduğumuzu biliyor muyuz? Biliyoruz. Kendi abdestinuzden şüphemiz var tnı? Yok. Ben şahsen kollektivist ekonomi dışmda sosyalizmin bütün prensiplerini benimsiyorum, Bilhassa insancıl prensiplerini benimsiyorum. Ve CHP'nin iftihan, se refi bu olacaktır, insancıl prensipler. (...) Kapitalist ya da karroa ekonomili ülkelerin mutlaka hürriyet ve demokrasi Ulkeleri olmadıkları, bazilannın faşist diktatörlüklere sürüklendiği malumdur. Fakat hiçbir kollektivist sis temin, kişi hak ve hürriyetlerini gerçekleştirmeğe ve siyasi de mokrasiyi kurmağa muvaffak olamadıgı da bir gerçektir. (...) Bunun içindir kl, CHP, kapitalizm gibi kollektivizmi de kabul etmez. Iktisadi alanda optimum yatırım ve üretimi sağlayacak, siyasî alanda hürriyeti, hukuk devletini ve demokratik rejimi ayakta tutacak bir karma ekonomi düzenini, TUrkiye için en dogru yol olarak görüyoruz. , Biz bütün konuşmalanmızda aşırı solu reddetmişiz, aşırı sağı reddetmişiz. Bu ikisi arasında. fikir hürrtyetini muhafaza edelim. Kim bana mâni olabilir? Ben Kurultayımın verdlğı karar ları kabul ediyorum. Ama sunu da tekrarlıyorum ki, gelecek iki kurultay sonra daha ileri jçidecegiz. Demeyecek miyim ben bunu? Bunu demekte bir zarar yok. Bizim parttmlzde, sosyal demokrasiyi komünizmle bir tutup, sos yal demokrasiyi de komünizm fâ bi suçlar hale gelirsek. ben dısarda konuşamam paşam! Yani bir Avrupalı Ue karşı karşıya ge çip konuşamam. Camm, suç olur mu sosyal demokrasi? îtalya DER FISCHER WELTALMANACH 1969 Herausgegeben ünd verfaBt voh Prof. Dr. Gustav FochlerHauke TUKKEI (Turltiye CuttihuriyeH) Slaoti.u. Itfitrvngtfermı ıNkflfonclc, de~5k'd'sctıe un^ soîîaie Rtpublilıt Parloment (»Grofie Nol'Onolvçrgamtn'ung*! m » 2 Kommern (Volkskommer untl > *S«na)); dt« Abgeordrwten vverden ouf vitr Johre gewâhlt V/ohlberethtîjt alla Töber 22 J. olf«n Bürger Neje Verfqssufg on 9 7. l ^ î gebıllrgt W«hrpflicM • ıVervrcttungsglıederung ın 69 Prcvinzen (ILJ. dıe <n Regıonep zusammengefaSf 'vverden Staalıs()erhau|it: Prösident (Cu^ıhur Reısı) Generol Cevde* Sunoy, jeit |1964 K«gi«rvng>di*f: Ministerprâsident Suleyman Demirel, AP, als Chef «in«r APRegierung AttBcnministtr: Ihsan Sobn Cogloyongıl >art«im: Sert don .Wahlen vor> 19<S: ıtootssoziolittis^a ıRepubllconısche VolksporteJc fCumhuriyt Holk Pattisiı/CHP) m aer vomnommer IJ4 der o u iıtze, dıe"VjereJıKgk«it»par« tei>MP 240, dıe >Parteı der Neuen Türkei''İYTP 19 ur.d d'e >Rep. Bsutrn M, NationalpoıieuuCKMP 9 &tzf;.auâerdem •NationıparttM 31 n. •Turk> Arb«il«r* Fıscher Welt Almanach'ın, CHP'yi Devlet losyalisti Cumhuriyet Halk Partisi olarak nıteleyen cümleleri.. Cumhurbaskanı Saragat, sosyal gösteriyor kl, bizim fiilen tatdemokrat. " Bütün Batı Avrupa, bik etmekte olduğumuz, kabul sosyal demokrasi ile idare ediliettigimiz prenslpler v« anlayış yor. Almanya Hrisüyan Demokbizim ona verdiğimiz ad ne ratlan, Sosyal Demokraüarla işolursa olsun adı Ingillz l?çl birliği yaptılar, Dışişlerl BakanPartisi. Beynelmilel literttCrde lığını onlara verdile:. Biz kollek sosyalist bir parti olarak Ingiliı tlvist değiliz, olmayacağız, kaİşçi Partisinjn bugün tatbik et. bul. Ama, sosyal demokrasiyi ağ mek istedigı, resmen kabul et. tına alan arkadaşa: Senin burada işin yçk, haydi kalk git. tiği 12 program maddesine, kü» çük bir fark dışmda, bugün biBunu da demeyelım. Belki, ne zim yürürlüftte olan Kurultay bileyim ben, 2 sene sonra yeni U kararlanmıza tıpatıp uymaktaneler gelir, bibniyorum. Dünya dır. Bu böyle olunca, b'en bu tedeğişiyor, herşey tekâmul ediyor. Le Monda Diplomatique'nln ge > lâşı anlamıvorum; Bu hareketin frenlenmesi. bu hareketm çen Eylül ayı nilshasında «Avruöncülügünü yapan, bu hareke» pa sosyalizminin âkıbeti» diye bir tin yükü altına girmiş ve bizim yazı serısl vardı. Avusturyada için, partimi» İçin calısmalar* falan, artık ekonomidfe kolıektikoyulmus arkadaslann heveslnl, vizm teVkedilmis sosyalizm taraşevkıni, hızını fcesmek, beni fından. E... böyle olunca, benım rahatsız etmektedir. Bunu yap* ne farkım kalmış? Kendimızi al datmıyahfn, ne farkım kalmıç?! mayalım, çünkü bugün ilirod» de, politika tatblkatında da za(...) Ortanın solünu degil, doğten sosyalizm ile oeoliberalizra rudan döğruya sosyalist olan arasındakl sınırlar sanh degilÎngiliz İşçi Partisinin bugün yüdir^ (Nihat Erim'ın. CHP Parti rürlüktefci, kurultayında almış Meclisinde 1967'nin ilk günlerin» olduğu 12 maddelik bir kararın deki konusmasından» madöe • madde biztm programımızla, seçim bildlrimizle, KurulYarın: Hüseyin Ragıp'ın tay kararlanmızha karşılajtırma yazılarının niteliği ıını yaptım. . BH karşılaştırma MALKOCOĞLU yazan veçızen.Ayhan BAŞOGLU ŞÜPHELİ ZftFER TAIK V İ M 17 Kasırnı Şevval 21 Ruml 1389 Katım Hicri 1393 Gunef Öjla Ikındl Aksam Yatsı lmıak 6.47 1159 14 34 ]6,48 18.24 507 1.57 7.08 9.43 12.00 135 12.16 DİŞİ BOND .*.". = Asuman SENGİR (SOPUOÖLU) Ue Diş Hek. Ertan SENGİR evlendiler Beşiktaş 16.11.1973 S nl Cumhuriyet: 9469 ZAYİ Kuleli Askeri Lisesınden almıs olduğum diplomamı Uaybettim. Hükümsüzdür. OCCZ T1NAR Cumhuriyet: 9476 KAY.IP Fakülte ş«bekemi ve ÎETT kartımı kaybettim. Du yuxurum. 1.Ü.H.F 13839 Melih Tansen Cumhuriyet: 9470