Katalog

CUMHURİYET 8 Ekiro 1973 •• KANUMİ fMÎ'MİH VE Httifi ftAfcfta Öi «AlfFYAM IM HAPİVHAHEOEN DİMİIİM TMÎMATt ıLf 4£LMi|ft£«L ' HfUfFYAM'l, u BtZîMCrTOfr. Toz Duman İçinde TALİPAPAYDIN.17 ««Bu böyie gitmea, lmkânı yok. Memleket göz göre göre batsın, olmaz buı Hepten mi öldük yavu? Nerds başımızdaki akıllı adamlar, yiğt ld?iler? Haber salsınlar, çagırsınlar Wsi. Toplasınlar. Ne yapac&fımra soylesinler. Böyle «ıhrpsiz gibi bırakılır mı memleket? Naaü iç bu?. Yumruklanm sıkıp havayı dofdu. Olmaz bu! dedi. Kıvranıyordu. Atın kulakları arasıodan Uerilere baltfı, gunes yanıgı topraklarda, bir umursamazlık, bir kendini koyvenoJglik vardı. Olmaz bu! dedi tekrar. Eafma soluna baktı. Siyah îngjlie fcuması gîysfleri içinde canlı bir adamdı. Yüzü saglıklı insan yüzüydu. Havayı degistiriverdi. Sabahleyin ciftiığe geJdiydim... Naman hadi gene Tacun'da kılayım dedim, yiirüyüvtıılım. lyi yapün Hacı eiendl. H05 geldin. sef» geldin. Bir j ı m n bunüı, malum ya? Öyie tabii. Biz de öyle biliyorua. Hani Tacımular namaza gelmiyorlar mı? Hepiniz bu kadar mısuuz? Gelirler daha. Harmanın koyu zamanı oldugu için, millet çalışıyor. Hıı... Çalışsınlar elbet. Çalışmayana ek raek yok. Hem de müslüman adam çalısacak, öyle degil mi boca efendi? Imam Ziverin dizine vurdu. Öyle Hacı efendi öyle. Buyurdugun flbi, çalışmadan olmaz. Ben Arabistan'da güzümle gördüm, o muslümanlar ne çauşıyorlar, ne çah$.yorlar.. Cennete çevirmlşler her yeri. Hem çaiışıyorlar, hem dua ediyorlar. Ikisi birden olunca, Allah da veriyor tabi. Elbette, Allah vermeyince olur mu? Hacı Nuri tekrar saga sola baktı. Biıinl anyordu herhalde. Bir şey mi emrettin Hacı efendi? Bizim Hıdır emmiye baktım. Namaza gelmez mi acaba? Onunla görülfecek bir ijimiz var da, konıı§allm diyordum. Kfldir ağa anladı. Tarla. satrr.a l$i vaıdı, onu konuşacaktz belüki. Tarla meselesi mi? He. Satanm demiş de... Hacı efendi maşşallah durmadan mal ilıyorsun. Böyle zamanda mal almak... Hacı Nuri güldü. Gülünce kırmıa yürJ parlıyordu. Niye cböyle zamanda» dedin? Ne olmuç zamana? Bilmem. Ortalık bina kanşık da... Bofrer adamım, niye kanşık olsunî Kan«ık raanşık dcjil. Her şey düzelir Allahın iaıirle. Ha», düa gece rüya gördum, onu »nlatsyım size Hayır olsun. Hayır olstın Hacı eiendi. Hep ügilenmişlerdi. Geridekiler egülp yüsüne baknıaya ba$Iadılar. Hayınmz karşı gel&in. RUyamda peygatnber eiendinuzi gordüm. Yaa, hayır ola? Ziver efendi birden toplandı, dizlerinin Ustüne oturdu. Hep dikkat kesüdiler. Nasıl g*dün? Anlat H»cı efendi? Ben basan görurüm Peygamber Efendimizi. Emme bu aefer b«$lu türlu gördüm. Bismilla... Yüaunfln şöyie ön tarafı, fcıpkırmızı alün. Arka torafı da ak gümU?. Bir gözel, bir parhyor, bakmaya kıyamazsınız. Gözlerim ksnaştı. Hemen tekbir getirdlm. Bana bakıp güldü: «Söyie ya kurban oldugum, dedim. Yolnmuzu »ydmlat! Yoluma aydınlık dedi. Padifahm Mnden gidin dedi. O benim vekilim,» dedi. Zirer efendi Hct eliyle dizine vurdu: Ya? Hay yaşıyasın... Hay agzıru seveylm. Sonr»? Sonra, sonduğu yerde kayboluverdl. Yukarda bir jimzek çaktı. Başnnı kaldınp baktım, emme hiçbir sey goremedim. Gitmişti. Allah Allah... Gülhüy»llahı ehet... îşta böyle. Hepsi heyeeanlanmıştı. Ne demek ola bu? Çok giael rüya, dedi Ziver hoca. öyle gözel bir rüya M, Peygamber Efendimiz ,bü. tün müslümanlara haber yolluyor. Yolunu şafirmışları ikaz ediyor. Aklınm b&şınızs alın diyor. Oh oh oh... Çok memnun oldum. Çok serindim. Hay yaaiyasın Hacı efendi. Bundan gözel mücde olmas bize. Iki kere kalktı oturdu. ' ' Göriünöz ya ded^ öbürlerine. Ben size demedim mi? Padişah efendimizin yolu haktır. O dogru jroldadır. Allah şaşıranları islah etsin! Hacı Nuri*ye döndü: Oh deyim Hacı efendi, şu bizim yolsuzlara da anlat bunu, ne olur? Biraz kafaları dtizeltsinler. Kiramiî onlar? Ba?ta Molla Mamıt. Yanında bir Ud kişi daha var, gençlerden. (Devamı var) 1973 SEÇÎMLERÎ EŞlGİNDE Karikatürler: Turhan SELÇUK PARTİLERİN MİLLETVEKİLİ ADAYLARININ MESLEKLER İTİBARİYLE YÜZDE DAĞILIMI H S Araştırma Röportaj: Günaydın ERDOCMUŞ İcen BÖRTÜCENE Partilerin yapıları ile savundukları görüşler arasında tam biruyum yok IPARTİLERİN MİL LETVEKİLİ ADAYLARININ MESLEKî DAĞILIMLARI VE BİR DEĞER LENDİRME. Siyasl partilerimizin milletvekili adaylaıuun m«slfii yapısı incelendiğinde flginç sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Bu sonuçların başında kuşkusuz en önemlisi partilerimizin çoğunlogunun henüz bürokratlar yönetiminden kurtulamadığı gerçegidir. Toplumamuzda bir üretim aracına sabip oLmaksıun hem iktidar hem de artı ürünün bir böKinıüne el atabilme şanauu tarih bojunca koruj'abilmiş bürokratların hemen hemen her partide önemli yerler tutması, yapısal değişme geçirdiklerini ileri süren partilerin bugünkii durumlarını bile ihtiyatla karşılamayı gerekli kılmaktadır. Ancak emckçi halk yığınlan i!e kendilerini ördeşleşmiş görmeyi ya da onların yandaşı olmaya başlayan bürokratların varlığı belli birkaç partide görülmektedir. CHP ve TBP deki bürokratlann yerini böylece ttrumak zorunluluğu bu partilerin ortaya koyduklan teşhis ve çözürn yollarnıdan anlaşılmak tadır. Aocak gene de hatırda tutmakta yarar olan bir başka nokta da şudur: Emekçiköylü, işçi ve esnaf sıaıfına dayandığını ileri süren bu partilerde bu mesleklerdeki nıilletvekili adaylarının cn azından bürokratlar kadar yer tutması gerekecekti. Oysa, bu kesimin CHP'deki oranı ",'• 0.9 işçi, •0 1.8 sendikacı ve °» 13 esnaf ve sanatkir ile ancak '/« 3e ulaşmaktadır. Benimsediği ekonomik sosyal ve siyasal görüşlerı ile AP de emeklilerle birlikte •• 57.4 ora/ nında bürokrata karşın °/t IA oran:nda işçi ve esnafın aday fösterilmesi bir ölçüde tutarlüığı açıklamaktadır. AP içinde yer alan bürokratlann kipıtalıst sınıfa girme ya da onlann emrine geçme efilimdeki kişiler olma ihtimalini kuvvetlendirmektedir. Oteki partiler de de "• 45e kadar degişen oranlarda bürokrata yer verilmesi sıyasi partilerin tü münün devlet idaresinde önemli yeri olan bürokratlardan kolaylıkla vazfeçemiyecek durumunda olduğunu kanıtlayacak niteliktedir. Öte yandan sanayicilerin hemen hemen her partide 0.7 den • 5.1"e gibi oldukça dii» şük oranlar içinde dağıiması sanayi kapitalizminin henüz deviet yönetiminde dolaysız aüırlık taş> yamadıfını ya da bu ağıriıklarını dolayh yolla fcendileriyle öadeşleşmeye hazir bürokrat ya da serbest meslek aracılığıyle yürütmeyi t«rcih ettiklerini doğrulajaeak nitelikte görülebilir. Tüo carların durumu önemsenmeyecek ölçekte ağırlık gösterreektedir. Hemen her partide belirli ağırlığı olan tüccarlar '.'0 6.9'dan • 19.6'ya varan bir dağılım gös> termektedirler. Bu durum ticaret kapitalizminin henüz arenayı sanayi kapitalizmine devretmek niyetinde olmadıgını yansıtnıaktadır. Siyasi partilerin iktidara gelme, ya da güçlü bir muhalefet yaratabilme çabasında yararlandıkları başlıca temel unsurlar dayandıklan destek grupları ve finansman kaynaklan olmaktadır. Kökenine. ideolojik yaklaşımlarına göre bu unsurlar vurt içi ve yurt dışı belli odak noktalannca partilerin seçimlerdeld tutumunu nicelik ve nitelik bakımından belirlerler. özellikle finansman ksynaklan partilerin yurt aonınlarına kendi açılarından getlrecekleri çözüm yollanrun topluma duyurulmasında büyük olanak saglamaktadır. Yan gelfrleri ve parlamentodaki sayılan ile oranrılı olarak devletten aldıkları fınans kaynak ları bü>ük olan partilerle, küçük çapta olan partiler ne seçım lere yeni girecekler, güçlülerin yanında güvensiz ve kuşku içinde bırakmaktadır. Bu temel nedenden ötürü, ban parüJer yeni yeni destek kaynaklan ile ttendiliğinden bütünreşmekte, toplam yapısının din, anarşl, sömürtlye karşı çıkma, orduvu yanına alma, Menderes gibi duygusal tutkular ve benzer boşluklarmdan yararlanrr.aktadır. Halka inme çabalarında genellikle kullandıklan bu boşluklannı örten partilerin temel eğilimleri yapısal sorunlara yaklaşımlan ve getirdikleri çözüm yollanndan ortaya çıkmaktadır. Bu kez partilerin bu açıdan değerlendirilmesine bir bakalım. ! AP CHP CGP a S 53.6 42.4 19.8 233 15.3 30.9 17.3 s c 1.1 2.7 1.3 İ a •Jı % z 8.7 5.6 * c ? . z 02 0.9 2.9 5.1 3.1 79 3.2 0.7 tKACI DP MP MSP MHP TBP 2.4 2.0 0.2 3.4 1.4 14.8 30.8 14.4 183 2.7 12.0 12.4 5.6 11.6 8.0 8.6 4.4 43 6.6 9£ 6.9 14.2 193 124 17J 13.1 8.4 i I IX 1.1 38 2£ 33 4.0 5.4 2.8 0.9 a i i 1.1 1.3 6.7 3.1 17.7 6.2 12.6 22.7 J C U a 4.4 2.7 9.1 5.2 8.2 4.3 63 2.4 2.0 13 63 28.4 0.7 1.1 0.7 1.8 3.1 12 3.6 2.4 3.8 2.9 13.3 9.3 20.8 14.7 113 53 MALKOCOĞLU yazan veçizenrAyhan BAŞOĞLU ŞÜPHELÎ ZAFER II PARTİLERİN GENEL DEĞERLENDİRİLMESİ. Yöneltilen dokuz soruya Paıti Liderlerinin verdikleri cevaplar:n toplumsal ve sınıf açisından değerlendirilmesı ılginç bir sonuç yaratmaktadır. Sekiz partiden yalniz CHP ve TBP sorunîarin temei kökenlerine yaklaşma/. KAYNAK: Besml Gazete. 8 Eylül 1973 tadır. Ancak bu ikı parti sorunlann ortadan kaldınlmasında bir birlerinden ayrılmaktadır. CHP kapitalist üretim ilişküeri içinde sorunlann gerçek çözümUnil nman boyutunda ileriye atarken, bunlann baskılannı azaltıcı bir sosyal yaklaşunı benimsemiş görünmektedir. Böylece sorun düzeyinde kökene üunekte fakat, çözüm yollarinda görüntüde kalmaktadır. Öteki partilerin sorunlann çözümlenmesinde görüşlerı şöylece özetlenebilir: Liderlerin yaklaşmaları ile parüJerin yayımladık, ları bıldinlerde ortaya konnlan çözüm,yollarjnda genellikle kökene inilmemektedir. Bu tür yaklaşımın topluma yansıyan issıslik, pahalüık gecekondu ve beozeri sorunlann halka anlatılmasında bir kolaylık sağladıgı ön» sürülebiîir. Ancak yapılan görüşmelerde oıellıkle soruniarın kökenine inmek amacıyla yöneitilen ara soruları cevaplamaktan özellikle kaçınma ısteği gözdea uzak tutulmamalıdır. Demokratik Partl sorulan dokuz sualin cevabını toplumdaki oligarşık kalmtılann ve bunlann mevcut hukukî düzenini toplunıun aleyhine çahşürmalarına bağlarruştır. Ancak iç oligarşık kalmtılann dışa bağımlılığını sap tayamamıştır. Bu nedenle milliyetçi bir görünüm içinde olma sına rağmen dış çekim merkezleri ve AET'ye ilişkin sorulara daha önceki sorulardaki tutarhlı ken sorulsrın temel nedenl olağından sapmış gözüken cevaplar ratc «Mabdut özel ve devlet sekalınmıçtır. torcülügu» uygulgması olduğunu MSP dokuz suall cevaplandınr belirterek kendi iç tutarlılığıru ortaya koymujtur. Ancai sorun larm çözüm yollarinda vaygm sanayılesme ve balka yaygınlas(Devamı «. «syfsda) DİŞt BOND rOKUMDAVıM MULİME 'K/I'M TİFFANY JONES GARTH e« çE I U M 4 B1BACIKI BU gJEN MÜCUBIM ıcoe KA.C PCPfCTBM SONBa