Katalog

CUMHURÎYET 8 Ekim 1973 Bir Nesil ve Bir Dünvar Nurullah Esat Sumerin ölümü. sanıyorum ki. çok az Insanda ruhi etk:1er yanacak, yahut hatıralar canl»rirîıracaktır. Çünkü Sumer. bir çevre insanı dpgildi. Toolum içinds. tonhımdan kopmus gibi yaşardı. îcine dönüktü. Ne aktif. bir politikacıydı. N» parlak bir hatip. tpsir uyanri'.ran bir parlamento adanıydı. Denebilir ki, ns konusur, ne de vazardı. Parlamento öncesi hayatında da. kendi şahsiveti icine kapannvstı. Parlamentoda Maiive Bakanı. bir aralık Dısislerl Baksn Vekili ve nihavet. havatmın sonlanna do&nı ikl deiTe Tsfanbul Senatörü olarak icra ve vasama bayatlarir.da yeralmıstı. Ama, bütün bu pörevler sırasında da. kendi irıinde ve kendisi i\* ya$ayan. çevresinde de ancak, biraz da kendi s»ssWi$i içinde ona uyan bir havaya gömülüyr>n. Küskün deftil. fakat kendine özgü vas:flan o'an bir şahsiyetti. Halbuki gerlve baktıgimız zaman, ondaki bu valmzlıSın, bu :ç hayat adamlığınm yanında, bir başka insanla da karşılasınz. Ben bu şahsiyet aîanuıdan bir kaç uzak hatıravı canlandırarak rahmetlinin ic âlemi iîe karakterini yansıtan baz' sahneler vermek îstiyorum. O zaman görünecektir ki, bu icine kapal! avdımn ruh dünvasınria. hepimize hitab etmesi gereken bazı cevherler vardır. Evvelâ şunlan verelim: Nurullah Esad, Birinci Dünya Harbi içinde re mtitarekesinde. Aimanya'da okuyan gençler arasındadır. Ama oradan. bir takım sokak ve birahane hatıralan ile dejil de, bazı dünya görüşleri ve baa sosyal slstem arayışlan ile dönen bir gencler grubunun müşterek vasıflanm ta?ır. Eu vaMfların örfrtisü, Birinci Dünya Harbi icinc'eki Kao?. yahut bosluk içinde bir $eyler aramaktır. Kendilerini akınhya bırakmavıp, dünyanın ne oldu^u. Avrupa'nın nereve gitti^i. memlekette a!ıo yiirüven işaal ve istila felâketlerine rağmen Türkiye'nin sreleceği ve bu gelecek içintie kendilerine düşebilecek hizmet ve vazifelerin neler olabilecegi hakkmda durmadan konuşmak, düşünmektir. Ama sunu da kaydedplim. Dünya, Avruna. hele Almanya derken ufuklar. o kadar rla berrak dejrlldi. Mesela Rusya. tarihin kaydetmedigi bir ihtilâi içinde kavnıyordu. Almanya. Soarfakist hareketler icindeyK. Hitler de kımıld'vordu. ttalya'da faşizm canlanmak üzereydi. Ve Türkiye'nin uzerinde esen, daha işgalin ilk gününden beri bir muammâyd!. Hesapsız fikir hareketleri veya siyasl egilimler Olaylâr ve görüşler Tarihî Bir HesapJaşma? Şevket Süreyya AYDEMIR ise. diinrayi Mffıyordu. Mesela Ftansa'da başlayan «Aydınlık» hareketi glbi. Bu. fikrl bir «olculukru. Almanya'daki. Avrupa'daki gençler, nihayet Istanbul'a dönmenin yolunu buldular. îktisatçı Vehpi (Sandal). Nizamettin All <Sav). Vedat Nedim CTcir\ Veteriner Cevdet, Burhan fBelge), Fransa'dan dönen Dr. Şefîk Hüsnü. îsviçre'den pelen Sadrettin Celâl (Antel). Etem Nejat, îsmail Hakkı ve daha niceleri... îlk tecrübe «Kurtuluş» isminde, «ol eğiUmlt bir derpl. blr parHleşme deneyi, sonra Avdınlık isimli, bilimsel nitelikte. daha sol bir dergi ve saire... luk lttifakı lçindeydik ama, Moskovs, gene 6% Moskovaydı. Ankara'da da tabii çarklar harekete Reldl. Nurullah Esad'ı, işte bu sırada tanıdım. Istanbul'da hiç kim^enin bana ilk mektep hocaîijı dahl vermeyeceğinl anlayınca, hazırladığım bir iktisadi tezi koltuğuma alarak Ankara'da ona ba?vurdum. Bu tezin adî. «Türk parasının periyodik dalealanma karakterleri» ldi. Nurullah Esat bana bir hafta sonra. kendUine muavin olarak tayin edildigiml bildirdl. Teşekkür. fakat hayret ettim. Ona ?eçmi«tekl hayatımı tekrar hatırlattım. Cevabı $u oldu: tnönü'nün tahkik tarzı ba?kadır. Karakol raporlan ve sokak ihbarlan ile J iför» mez. Tezinlzl gördü. Tayinin'.2i o emretH. Daha doğrusu siz jimdi, onun tavsiye ettijtj insansınız... Bs?vekil tsmet Paşa'nm odası. Nurullah'ın odasma bitisik gibiydi, Biraz sonra Paşa da (töründü. Halbukl aym hafta lctade Maarif Vekftletind» de bir rjmum Müdür YardımcılıSına atanmı?tun. Çalışma yerim. Maarif Vekili Necati Beyin ısran üzerine, Maarif Vekftletl olarak secfldi. Ama Nurullah Sumerle yakınlıjımız «ürdü. thbarlara Kulak Asmayan! Fakat Anadolu'da İstiklâl Sava$ı, artık sonucunu veriyordu. O halde hedef, artık belliydi: înkiiâbm emrinde çaîışmak! Kaldı ki bu mücadelenin daha en karanhk günîerinde. bu gençlerden bir kısmını Ankara çekti. Vehpi fSandaO Ticaret, Nizamettin Âli CSav) Sanayl Umum Müdürleri olduiar. Dah» sonra Nurullah Esat fSumer) Ankara'da vazife aldı. A)j îktisat Meclisi kuruldu. Oraya Kâtibi Umuml fGenel Sekreter) tâyin eriildi. Burhan Belge, Cumhurbaşkanlığında vazifp almıştı. 1928'de Vedat Nedim (Tör) Milll tktlsat ve Tasamıf Cemiyetinin Umum! KâtiplijHne getirild:. Şasılacak teşkiîât ve idare trudretı pöîterdi. Ben de aym yıl ortasında Ankara'ya KPîmistim. Arkamda bir sıra mahkümiyetin, hapislerin. mahkemelerin zincirlemesi vardı. Fazla olarak Almanya veya Fransa'da değil. Ordudan terhisimden sonra Turana gitmi?, Moskova'da okumuştum. Sovyetlerle dost, hatta bir tür dost vtze edecekü. Bu yabaneı bankalann başında lsı 1856'dan beri çalışan, daha doğrusu devlet kontrol eden Osmanlı Bankası vardı. O OsmanL Bankası ki, Umum Müdürü,, Sadrazamlara bile pek gitmezdi. Maliye Nazın ile, Sadrazamla, ancak müşavir tercümanı vasıtasiyle konuçurdu. Nurullah işinin başına pidince, bütün bankalann transfer evrakmı toplayan dosyalann her pün, bizzat Umum Müdürîer tarafından kendisine getirilmesi u«ulünü koydu. Bankalar. Ankara'dan gelen yeni adamın bu emrine uyduîar. Ama. Osmanlı Bankası diretti. Ve tabli transferler de yapılsmadı. Ankara'ya müracaattar hîç netice vermedi. 1856'dan beri bizzat devlet olan Osmanlı Bankası ve onun Umum Müdürü evvelâ. içi sekreterier. şube müdürleri. nihayet Umum Müdür yardımcısı ile idare ederim sandı. Fakat sonunda. Umum MUdür. Türkiye'de bir şeylerin d?fciştiğini anladı. Dosyasını koltugunun altına aldt. Konsorsiyum Başkamnın odasmın kapısına geîdi. îçeriye haber verildi. Cevap çuydu: Biraz beklesin! Bir köşeye sindi. Bekledi. Nihayet haber çıktı. Müdür artık vaziyeti anlamıştı. Eğilerek Nurullah'ı selamladı. Fakat Başkan onu. nezaketla karşıladı. Halini, hatınnı sordu. îmzalarım verdi ve: GidebiHrsiniz, dedl. B«n bu hikâyeyl o «aman Nurullah beyden dirJemi?imdir. Ve bu kısa sahnede, tâ 1856'dan beri Türk devletine yapılan küçümsemelerin, yalvartmaların, hatta hakaretlerin. tarihl bir hesaplaşmasını frörürüm... Fakat i? bu şekli alınca, yabancı sermayenin temsilcileri ve bir takım Osmanlı Pasalannın eski efendilert, bu sefer alıştıklan başka bir yolu aeçtiler. Metre Salem lsimll. Yahudi asıllı bir banka aracısı ile Nurullah'a. eski usule dayanarak önemli bir menfaat tekltf etti. Nurullah bir defa bu ağm içine düsünce. o zaman herşey düzelecekti. Düsünmeli ki o günlerde bir Umum MUdürün ayhgı 300 liradan lbaretti! Nurullah usU bezirgânı sükunetle dlnledi. Yumuşak yüz g&sterdl. Gün tayin edildi. Ve Metre Salem bu sefer daha teklifsizce, çantasmı açn. Fakat para demetleri elinde kaldı. Çünkti tertibat alınmıştı. Dolap kapaklan açıldı. Baskın tam zamanuıda yapıldı. Ve bu işlerde plşkin Metre Salem, gallba o gün sınır dışı edildi. Ve bu muameleler cereyan ederken, herhalde şöyle düşünmüs olması mümkündür: Ehet, Ankara'da artık, başka türlü Insanlar var. Haf tanm raporu Tutsaklar Eğitimi ÜNİVERSİTEYE GİRİŞ SINAVLARINDA GENÇLERE SORULAN SOSYAL BİLİM SORULARINA BAKIP DA ÜRPERMEKEK ELDEN GELMİYOR. EGtTÎMDEKÎ BÜYÜK ÇELİŞKI ŞUDUR: SOSYAL BİLÎMLERDE ÛERİYE D ö NÜK, FEN BİLlMLERtNüE ÇAGDAŞLIGA Ö ZENEN BtR UYGULAMA YAP1L1YOR. K1SACASI, TEKNOLOJÎK GÜCÜN TUTSAKLAH1NDAN OLUŞMUŞ BİR TOPLUM YARAT1LIYOR. SADUN TANJU Finli atlet Vnrml öldü. Elli yıl öncesinln spor ilâhı idi Nurmı. Uzun oıesafeh koşularda geçilmezdi Irf24 Paris Olimpiyat Uyunlannda beş altın madaly» kazanmıştı. Ülkesine dönüşü büyük bir olaydı ve Finianaiı,&'da yer yerinden oynadı. Ününü 1928 olimpiyadında da sürdürdü. Paavo Nurmi gerçekten büyüktü. Büyüktü ama. elli yıl önceki dünya için.. Bugün Da\id Bedford'ia yanşsaydı on bin metrede tam 5 dakisa gende kalırdı. Ptıttemans ondan bir dakika 18.2 sanıye öncs göğüslerdi 5000 metrenin bitiris şeridini. 15ıXI metrede Jim Ryun'ın en az 150 metre gerisinde kabrdi, neraeyse yarım tur. Büyüktü ama, zamamnda büyük. , Uzakta Kalan Pırıltılar.: Oysa zaman yeni büjTJkler yetiştiriyor durmadan., In« sanlık ve uyparlık durmu^r, yürüvor. Nurmı. elli yıl önceki dünün dünyasımn hayranlık uyandıran ialdızı idL Basan artık onun dereceleri ile ölçülmüyor. Genye dogr ru baktıgınız zaman. bü> üklük ölçüsünün zaman ıçindekl degişimini görebiliyorsunuz. Tarihin eökvüzünde oek çok yıldız var. Ama çok uzakta. Bir pınltı. Tek basına gözümüze çarpacak ve bizi aydınlataC3k kadar ışık vermiyorlar. Tarih nedir? DünOn yıldızlanndan daha parlagını ya. ratanııyorsak; ışıgı, bilgiyi, volu kendi çağımızdan alamıyorsak, bize bunu öğretmiyorsa tarih, faydası ne? Başka Türlü Insanlar! 1930 ytlındaydık. Dünya lktlsat buhranı en çiddetli safhalan fle blzi de sarrruçtı. Çökmek veya çökmemek davası lçindeydik. Ervela, paramızın istikran saglanmahyd!. Blr konsorsîyum kuruldu. Bunun basına Nurullah Esad'ı Ba^kan olarak getirdiler. Istanbul'da, Bankalar Caddesinde bir dairede çalışacaktı. Ve yabancı bankalar da dahil olduğu halde, bütün tranaferleri o Tarih Bu mu? Ama bakın biz tarihi nasıl öŞretiyonız pençlprimize.. Fun tahtma geten bfiyfik hnkiimdar kimdir evlâdım? tlk Roma 1ınparatorunun Tasiyetnamed hangi tapınakta saklanmıstır ÇDcuğum? Niğboltıda Haclıları perişan pden Osmanlı Padişahı kimdi a'lanım? Gedik Ahmet Pa;anın İtalya'da aidığı kaleııin «dı neydi kııım? Kitabı Bahriye'yi yazan kantanı deryanm adını «öyle bakim deîlkan'î . AnrJolu Türtc Birli&i"i hangl padişah kurmustu küçük? Girid'i atan serdar kimdi yavrucuğum? Bizim fjlâhatçı sa'r ve be«fekâr iinlü bir padişahunı» vardır. söyle bakim adını bana hanım kızım.. SEÇÎM SONRASI... OKTAY AKBAL Evet Hayır 50. YILIN DIŞARDA TANITILMASI elevizyon fizerine bir ara}tırma yapmak için çıktığun bir AvTiıpa gezisi sırasında yabancı basın ve yayın kuruluşlarının Cumhuriyetiınizm 50. yddönümü dolayısiyle ülkeraize son derece büyük bir ügi gösterdikle rini gördüm. Avrupa gazeteleri, dergileri, radyolan ve telcvizyon ları kendi elemanlarına ya da Türkiye'deki yerli ve yabancı tem silcilerine hazırlattıkları belgeleri aylarca önce kullanmaya başlamı; lardı. Ayrıca, 50. yıldönümü törenleri sırasında yüzlerce gazetecinin, radyocunun, televizyoncu» nun ve filmcinin Avrupa'dan ül kemize geleceğini de biliyoruz. Bu ilgi ve olanaklar sayesinda Avrupalı meslekdaşlanmızın sadece kendi hazırlayacakları belgelerle yabancı basın v« yayın or ganlarında Türkiye'den olumlu^ bir sekilde söz edeceHerine emin~ dlabiliriz. vet, bir de seçim sonrası var... Şunun şurasında bir haftacık kaldı. Pazar eünü oylan atacagız sandıkîara. Kimler girecek, kimler çıkacak o sandıktan. 14 Ekim Pazar akşamı geç saatlerde durum belli olacak. Ttirkiye bir dönüm noktasından daha geçecek. Bir yerlere doğru sidecek o hızla. Nereye? Kimse bilemez şimdiden. Dilegimiz, saf.am volda. basına veni engeller çıkmadan yürümesi demokrasimizin... İktidara kim gelirse selsin herkesin özlemi budur: Çok rartili demokratik vasam, Anayasal düzen sürüp gitsin. Şimdiden söriinen CHP'nin umulandan daha büyük bir ny toplayacajfı, kücük partllerin önemsi? kalaca*ı. AP'nin i?e büy;ik savıda sandalye yi'irece&i... CHP özgür secimlere eeçtiğimiz dönemdpn bu yana en büyük başansını 1973'ün 14 Ekiminde sö^terecpge benzivor. Baslançıcta CHP*ve vüz • viiz virml sandalypvi uro^n eörenler. simdi bu saym vüz elliden öteve EÖHirmüşlerdir. CHP, daha dognısu Ecevifin lidprligindeki bu rıar*i. iki vüze yakın milletvekili cıkararak mı? Bir iktidar deöisikliji ile karsı karsıva kalacak mmz? Bir hafta öncedpn b«vle dlisünmek erkendir belki. Ama bir anda bövle bir dp$is'klikle karşılaşırsak apışıp kalmamak için durumu bu vöntipn dp e!e ülmakta sar.ar var^ .Hçm seçmen, hem de iktidara adav Wr T>arti açısmdan... CHP iktidara. tek başma bir tkHdara hazır mıdır? BıiKUns dpv sna muhaiefet parti>;i göreviyle yetinen. bu seçlmlere eirprken de yine bu çizeid* kalma%n hesaplavan. oHa olsa bir iktidar ortaklıeı ihtimalini prizli bir özlem olarak içinde sakla\an bu parti birdenbire kendi bovutlannı asmıshr. Ecevit'tir bu hesaolan altüst eden BÜC.. CHP busün Ecevit'le özdeşlrsmistir. Anadolu'nun köylerinde kasaba'annda kentlerinde «B:r de Eeevit'i denevelim» sloşranı yerlesmis. vayevnlasmiştır. CHP defüdir. Ecevit'tir. Ecevifin üderligindeki bir sivasal Brşrüttür, kadrodur söz konusıı olan... Durmaksızm yanıltılan. aldatılan halkımız. bu ictenli*:. halka ba&lıhjh, ıstırap çeken. yoksulîuk içinde çıroınan yıjtınlara sevgisi eözlerinden okunan ltdere, Ecevit'e bel baÇlamıstır. Bir kez de Eeevit'i iktidara «etirio deneyelim, diye düsünmekfedir halk vıgınlan. özellikle kiir'jk memur, esnaf. isçi, köylü busline dek deneve o'eneye e«kittiŞi birtakım poîitikacılan bırakıp. Eeevit'e sanlmıştır. Ecevit'e inanmak istiyorlar. Ecevifin sözlerlne baSlanıyorlar. Bütün bunlan düşünerek 14 Ekim aksamı sandıktan Ecevit kadrnsunun iktidar olarak çıkması hiç de saşırt:cı olmayacaktır. CHP 22ö'i aşan bir milletvekili çogunluSuvla jjelirse Iktidara sorun yokrur. Ecevit Başbakan olur. CHP Grubundan seçer güvendigi kişileri bakan olarak. ulusa verd:*i sözü tutmak icin girişir atılımlara... Birkac yıl içinde ya basarır, ya da başaramaz. Orası ayn konu... Ama CHP'nin de AP'nin de kesin co&unlugu elde etmemeleri var bir de hesapta. Yani biri 200, öbürü 190 milletvekili çıkanp da iki büyflk parti de îktidar olamazsa. o zaman nasıl bir durumla karçılasıne? İlk akla (telen iki partinin ortak bir hükümet kurmalandır. Olabilir mi? Olabilir. Ama yararsız, sonucnız bir denev olur bu. Uzun süremez, basarıîı is göremez. îki partinin temel felsefeleri. förüşlerı öyiesine birbirin« terstir! Küçük partiierin yardımıyl» kabineyi kurmalan da sö« konusu olabilir belki.. Ya o da yetmezse, ya bu durumda da iki büyük parti Meclis'te yandan cok oyu saglayamazsa? Türk demokrasisi içfn en kötü durum budur: Kabine kuramamak, kurulan kabineleri uzun süre yasatacak oy çokluğunu sağlayamamak. yeniden çekişmeü dengesiz. güçsüz bir parlamento dönemine girmek.. Durmaksızm kavgalarm koptuğu bir Mecli». Uç • be? de»lsikli&iyle riüşürülen kabineler. oy ardmda koşan parti liderle» ri.. Basında, kamuoyunda huzursuzlugun elle tutulur hale srelmesi, gençligin yeni umutsuzluklara düşmesi, halk yıfiınlannın basıbo» kalan hayat pahalılığı önünde bitkin düşmesi. Önümüzdeki dönemde iki büyük partiden biri Meclis'te tam çogunJuğu alamazsa karşılaşacağımız manzara budur. Kimsenin istemeyeceği. hpşlanmayacağı bir dunmdur bu da.. Seçmen yurttaş oyunu bütün bunlan bilerek kullanmahdır. Kim kendinden yana, kim kendine karşı, kim ictenlikie konuşuyor. kim KÖZ bo^Tiynr. aldatıyor?.. Bence tek ölçü şu olmalı, bir kez denenmişi bir daha denemeye kalkışmamak.. «Deniirelii AP'yi altı yıl iktidarda gördük, sonu ne oldu bıliyoruz. Niye Türk ulusu Ecevifçi CHP'ye bu olanajı tanımasın. Kemalist Devrimin en eüvenilir bir aydını. bir lideri olan Bülent Eeevit'i iktidara getirmesin... «Ne yoksulluk ne baskı. Nc ezilen ne ezen.. tnsanea. hakca bir düzen» diyor Ecevit. Türk seçmeni böyle bir düzende yaşamak istemez mi? Öjieyse biliyor ne yapaeağım... E Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Seyir, Hidrografi ve OşinogTafi Daire Başkanıığından bildirilmiştir. DENÎZCİLERE VE HAVACILARA 129 SAYILI BÎLDİRİ : 19 Ekim 1973 tarüıinde saat 07.00'den 1800'9 kadar aşağıdaki noktaların birleştiği saha içinde seyretme. demirleme, avlanma ve bu sahanın 500 metreye kadar olan yüksekliği can ve mal emniyeti bakınundan tehlüeiidir. KARADENÎZ KARABURUN ÖNLERİ 1 Ind nokta: Enlemi 41 derece 30 dakika mızey Boylamı 28 derece 40 daküca aoSıa 2 nci nokta: Enlemi 41 derece 30 dakika kuzev Boylamı 28 derece 49 dakika dofu 3 üncü nokta: Enlemi 41 derece 20 dakika kuzey Boylamı 28 derece 41 dakika dogu 4 üncü nokta: Enlemi 41 derece 15 dakika tcuzty Boylamı 28 derece 49 dakika dogu DENlZCÎLERE VE HAVACILARA ÖNEMLE DUYURULUR (Basın: Z42..0) 8071 tenniş midir? özellikle bu »or» nun uzerinde durmak gerekiyor. Çünkü bugün 50. yıldönümü dolayısiyle Avrupa'da Türkiye'ye îşte bö'yle sınavdan geçirdiler çocuklarımızı bu yıl ünisrösterilen ilgi ne yazık ki geneU versiteye giri» sırasında. Geçmiştn ölü ışıklanvle yasayanlalikie basm ve yayın organlaruv nn gözlermi kamaştırmak isteyenler: geriye dönük. eeriye hayda görülüyor dıyebiliriz. Avruran bir öjretimle çaihndan konarılrrş kuspklan "iitmek hepa'daki halkların ve devletlerin vesindedirier. Atetürkmüş. Kurtuluş Savaçı imiş, devrimlermis, çeşitli nedenlerden ötürü iynı ellinci yılma erisen Cumhuriyeti tan'hinin piyasal. sosyal ve konuya smırlı ve çogu zaman ekonomik soronlan.vnv*, kimin umurunda? Bugünü anlafpn, karşılıklı saygı ilişkilerini asnrıabuçünü aydmlatan Tarih'e maıfder! dersin ve geneeeik ksfayan bir ilgi besledikleri çşıtll ları macalla, dedikodu ile şişirirsin ki, içine ba;ka bir je? yazarlar tarafmdan belirtilnüsgirmesin.. tir. Ne denli acıdır lö Türkiye bugün dışarda hiç bir zarnan Atatürk devrinin yaratbğı >evgi, saygı ve övgüyü devam ettıremeTıra? makinesinin, TV alıci'îinın, bıi7dn1anının, otomohilin di. Fakat işte buna rağmen yave onlan yöneten devlet ve hüku basın ve yayın yeni modeüni nörünce. elindekinin eskiliginden mutpuzluk bancı basın ve yayın organlan, kuruluşlarımızın met yetküileri, son yıllarda Türnedeni ne olursa olsun, 50. yıldöduysun diye yeniye ra?beti azdıranlar; yeni düsünce. yeni in50. yıldönümü dolayısiyle yaban kiye aleyhinde Avrupa'da yapüan nümüne büyük bir ilgi gösterisan, yeni düzen denince nasıl d> peri?an olııyorlar! Düne "zcı organlan beslemek ve onların yorlar. O halde şu soruyu da soryayınların etkiîini lilmek için lem duyabilirsin. yann'm hayalleriyle avunabilin=in, ama faaiiyeti arasmda ülkemizin adını mak hakkımız olmalıdır: Bu il50. yıldönümünün yaraüığı fırsat bugünün iizermde düsünmeğe başiadm mı. tehlikelisin. kendi hazırladığıraız belgelerle giden yarajlanmak için tüm protan daha büyüğünü ve önemlisini geçirtmek amacıyla neler yaptık Çocuklarımızı tehlikesiz y&tiştirmek istiyorlar. asla yakalayamıyacaklardır. Türlannı incelediğimiz taktirde orta" paganda've tanıtma kuruluşteflk.i}e'de,^»Hİ .tuiuUuiara. işken5, sopuçjann çıkacağı muf tfuz faaliyetej ^geçiril üniversîteye (tirlş s:navırda Ma!a7.drt ve AIparslan*ı le film yapanresmi Olumsuz yayımlar ce yapılmadığını belirtmek ama,fctpTt|.«dîften lOmanı kimin vaıdıjını s^ruyorîar. BugünkS dışardaki kitle haberleşme araçcıyla yabancı televizyon yayınlasosyal yapıyı, riyasal yapıyı. bugünkü insam konu edinen Bu arada aynı yayın organlan Ne var ki böyle bir inceleme larından yararlanmayı düşün»T«»k rında resmi temsilcilerimizi koromanın çağdaj yazannı bilip de ne vapacaksın? Türk nın özellikle son yıllarda Türkiyapmaya burada ne zamanınıız, çalıştırılmış mıdır? Sözgelişi bunuşturtmayı başaran bu yetkilile (rrncliehıe T İ çöst'ren şair Namık Kemal mi. Mehmet O ye'deki çeşitli olaylan ve davrane de olanaklarımız elveriyor. gün Avrupa'da en geniş kitlelere Emin mi. Mehmet Âkif mi. Tevfik Fikret mi. onu bilecekrimiz acaba yabancı basın ve yanışları kmayan iddialara, demeçle Yine de halkoyunun şu sorulann erişen TV artık renkli yayın vap sin. Fazıl Hüsnü'yü. Orhan Veli'yi. Cahit Sıfkı'yı. Melih yın organlarım besleyebilecek ore ve belgelere de yer verdikleri cevaplan uzerinde aydmlatılmatığına göre bizim film merkezleCevdet'i. Nevzat Üstün'U. Oktav Rifat'ı. ömer Faruk'u, lan kurvJuşlarımızdan 50. yıldö bilinmelidir. Fakat hakktmızdası yararlı olur sanınm: 50. yıldörimiz Türkiye'yi tanıtacak renfcHa«an Hüseyin'i, Behçet Necatigil'i sevip de ne edeceknümü dolayısiyle yararlanmayı ne ki olumsuz yayınlara rağmen Avnümü dolayısiyle yurt içindekl li film hazırlıgına önem Termiş sin? Romancı dedin rai. Ahmet Mithattan haslavıp Resat denli akıl edebilmişlerdir? Acaba rupa basını ve yayını kıtada 50 midir? tanıtıcı faaliyet (özellikle ülm Nurl'de duracaksın. Batıd'an Tolstoy'u. Zola'vı. Stendhal'i, bu kuruluşlarımız bugüne dek yıla ulaşan tek Cumhuriyct olma yapımı) için 80 milyon lira aynlAnatol France'ı. Flobert'i biloceksin. Kemal Tahirmiş. Yayabancı radyolara, televizyonlara, sı bakırmndan simdi Türkiye'yi dığını biliyoruz. Aynı amaçla »ar Kemalmis, Orhan'mış. Fakir'mis. Sait Faikmis. Ha«an sinemalara, gazetelere, dergilere Bugün bu frfbi sorulan sıralaolumlu yönden ele almaya hazıryurt dışı tanıtma faaliyetine kaç Izzetmiş. Halikarnss Bahkr.sıvmıs. Sartre'mıs, Asttırias' 50. yıldönümü dolayiFİyle kendi manuı çok kolay olduğunu ya dır ve işte bu yabancı orgsnlar milyon aynlmıştır? Bugüne dek mı=, Hpinrich Böll'müş, Dcs Passos'muş, Solzenltsin'mis hazırladıklan kaç belgeyi ifönde da artık çok geç kalındıgını ilebugüne dek bu olumlu yayınlaCumhuriretimlzin 50. yıldönümü gülüp geçeceksin. rebilmişlerdir Her çeşit sivasal riye sürenler çıkabilir. Ne var kl rı yalnız kendi olanaklan ile için yabancı radyolara kaç raddüşünceden, amaftan ve Türkiye verilecek cevaplar basın ve yaperçeklestirmişlerdir. Oysa bugün yo programı, kaç televizyon prog«nlar caffdaş, cürkü onlar bııeünu anlatıvorile ilgili olumsuz iddialardan yok yın konusunda ne denli basarıiı ülkemizde 50. yıldönümünün Av ramı, kaç film göuderilmiştır? lar ve sen dünü anlamadan özlemeli, yarını bılmeden beksun bir şekilde hszırlanacak bu ya da basansız oldugumuzu orrupa basın ve yayın organları ülemelisin. Bunlar hangi yabancı kuruluslar belgelerin özellikie Avruca radyo taya çıkarmaya yarayacagı gibi zerinde yarartıjh olumlu havadan tarafından kullanılmıstır? Yoksa ve televizyonlarında kullanılması yararlanarak yabancı bafin ve ya 50. yıldönümünde ünümüzü, etbu gibi faaliyete hiç önem verilkolay olur. Üstelik yalnız tanıtıym kuruluşlanna yazı. ses ve gö kimizi, nüfusumuzu ve onurumumemiş ve bugün artık en etkilecı nitdikleri kapsayacak olduğu rüntü olarak belge hazırlayabile zv yükseitmek içir kapımızın yici kitle haberleşme araçları için de bu gibi belgeleri hazırlaResat Nnrfnin Taprak Ilökömfl'nü seyrettim Yenl cek niteliklerde çesiüi kuruluşla ucuna gelen fırsatı nasıl degerolarak kabul edilen yabancı radmak zor bir is sayılmaz. İşte yu Komedi Tiyatrosu'nda bu hsfta Alı Rıza bey. düşüncenmız vardır. lendirdiğimizi de gösterecektir. yo ve televizyonlarla 50. yüdönttkardaki gerçeklerin ve bir aylık siyle, ahlâk anlayışı jle. karsr ve davranıslanvla ne kaEğer bu sorulann cevaplan oRadyo. TV. film. sesli ve yazılı mü dolayısiyle son derece rüzeygezim nrasında elde edebildiğim dar eskiydi. Bir kuşak önceki ünlü romancının. bugünün lumsuz bir hava taşıyorsa. bunbasın ve müzik gibi faaliyetleri de kalan bir ilişkj mi kurulmuşölçüleri dısında kalan düsün ve rfuygu yapısı insanı nasıl izlenimlerin ışığj altmda. resmî dan en çok Türkiye aleyhinde kapssyan bu gibi kuruluşlarımız tur? Sözselisi bu yabann radvo tedirgin ediyordu. Avrupa basınını ve yayın organve TV kuruluşlanrun 50. yıldölannı işgal eden iddialan unutnümü dolayısiyle yazdıklan yazıGerçi yazar tartısmak istiyordu birçok seyi. Katı ahturmaya çalışan vetfcililer üzüllara ilgili kuruluşlarımız hiç mi ISk ve terbiye kurallarının önü alınmaz rieSismesini blr melidir. Çünkü 50. yıldönümü cevap vermemektedirler? Yoksa yıkılış, bir bozulma olarak göstermeye vöneliyordu. Eski onlara bu iddialann ağırhgım cevap ve TV programı ve filmi •hlâk'ın karsıtı ahlâksizhktı ve insan karsı lcovamavıp ria gönderileeeğine dair söz veriîdihafifletmek İçin eşsiz bir fırsat boyun eğdi mi, Ali Rıza bev gibi «bana pasta vermiyorlar» ği halde bu gibi sözler sonradan veriyor. Fakat elbette sorulann diye mızıldanan bir yandell clup çıkıyordu. yerine mi getirilmemektedir? olumsus cevaplan en çok Türk ulusunu lizer. Çünkü ortada olan En büyük fırsat nokta Atatürk'ün kurdugu Cumhuriyefin 50. yıldönümünde çegŞehir Tiyatrosu ovuncularının başarılı oyunlan bile Bugün yabancı TV kuruluşlan das haberleşme tekniğine uygun Taprak DSkSmn'nd'eki eskiliği. çaîa uvma7İı2ı haksız varfle dizi filmler bakımından işbirbir biçimde yurt dısında kendi g ı n unutturamıyordu. Niçin vaprak dökümü de. veni bir ligi yaptıgını açıkça belirten ye belgelerimizle anılıp anılamayafilizlenis değil? Yasanılan ?amanın yaşanmıs zamanlardan yabancı TV filmlerini rahatlıkla cagıdır. Yok eger sorulann hepdaha iyi olduğunu ögretmeriikçe genç kuşaklara. hayatı güyayımlayarak birtakım ülkelerin sine olumlu cevaplar verilebiU»elleştirme ımıcır.ı yaçatabilir mi«iniz? propagandasmı yapan bir yayın niyorsa, bundan en çok gurur kuruluşumus var. Acaba bu yaOys» egitim, sosyal bilimlerde geriye dönük. fen grubu duyacaklann basında muhakksk yın kurulusumuz durup dururbüimlerinde uzaktan da olsa caSı izleyen çelişkisi ile yaOnay N o : 743 ki işin sorumluluğunu yüklenken propagandasmı yaptığı ya»amı guzelleştlrme amacına hizmet etmiyor. tersine. tekmis olaniar yer almalldır. Yalbancı ülkelerin yayın kuruluşla1 Dövizi Petrol Ofisi Genel Müdürlüğünoe tem:n nolojik gücfln tutsaklanndan oluşmus bir toplum yaratmamz unutmayalım ki haklı bir riyle aniaşıp, karşıhk olarak onedllmek üzere asağıda Cins ve miktan yazılı (1) kalem £a çalısıyor. gurur duyabilmek için sadece malzeme, Idarl ve Teknik Sartnamesi esaslan dahilind* lann televizyonlannda Türtriye' yurt dışından satın alınacaktır. nin tanıtılması ve 50. yıldönüişin sorumluluğunu yüîclenmek Bu eSitimle tutsaklar yetiştirirsinlı. miinde Cumhuriyetin öneminden yetmez. Aynı zamanda da işi baDEMİR ZİNCİRİ, Lokma tip. Bakla çapı: 52 mm. 17 KÎLİT söz edilrnesi için bir çaba gösşanya göturmek gerekmektedlr. 2 Satın alrnacak (1) kalem malzemeye ait ıdarl ve teknik şartnameler, Taşkızak Tersanesi Döner Sermaye Genel Müdürlüğü Satınalma Komisyonu Başkanlığından 100, TL. (yüz lira) lık Donanma Vakfı'na yardım makbuzu karşılıfında temin edilir. 3 Teklifler 23/11/1973 tarihinde saat 11.00'e kadar ö Taşkızak Tersanesi Döner Sermaye Genel Müdürlüğü, Satınalma Komi«yonu Başkaniıgına verilmis olacaktır. Teklifler Komisyon Baskanlığınca aynı gün saat 15.00'te açılacaktır. 4 Po?ta ile şartname gönderilmez ve yapılacak müÖ 1 tsimlerl, vesair flgill bilgileri aşagıda yazılı lşıer 1974 yılma sarl olarak 2490 sayılı fcanun hükümlen «ereğince fcaoalı Ö racaatlara cevap verilmez. Postacfa vaki gecikmeler kabul zarf usulüyle ihale edilmek üzera eksiltmeye konuimuştur. ö edilmez. 2 Eksiltme, Samsun Kaptanağa Sok. K a 4'de Yapı îsler! 8. Bölge Müdürlüğü thale Komisyonunda aşagıd& oeurtuen 5 Teklifler idart şartnamede yazılı olduğu şekilde tarih ve saatlerde yapılacalctır. verllecektir. a 3 Eksiltme şartnamesi ve diğer evrak mesaı saaüerinae Yapı Isleri 8. Bölge MUdurlUgünde bedelsiz görülebılit. 6 Genel Müdürlügumüz 2490 sayılı Kanuna tabi dea 4 Eksiltmeye girebümek tçin isteklilerin; ğildir. ö » a) Asafıda belirtilen geçici teminatlarını 7 Genel Müdürlüğümüzce herhangi bir teklifin seb) l9Ti yıü vizeli Ticaret ve Sanayi üdası belgeslnl. çilmesi ve uzerinde muameleye geçilroesi Genel Müdürc) Eksiltmeye girebileceklerini gösterir veterlik belgesinl, lük ile SATICI arasında bağlanü garantisl yükletneı. «tşbu yeterlik belgesi müracaat dilekçesine ekli olarak eksiltme sartnamesinde belirtilen ve usulüne göre hazırlanmıs bulunan •IHK«KKHM««H plan ve teçhizat teknik personel taahhüt bildirisi ve mai) durumunu gösterir banka refersnsı ile mali durum oılcbns: ve Ba. (Basın: 24165) 8068 yındırlık Bakanlığından almış oldukları (C) grubundan tcesif bedeli kadar isin eksütmesine glrebüecelüenni gösterir müteahhitlik kamesini Yapı tçleri 8. Bölge MUdürlUğune rererek alacaklardır.» zarfa koymalan lâzırndır. . Î CUMHURİYETİN 50. YILINDA AVRUPA TELEVİZYONLARI TÜRKİYEYE BÜYÜK BİR İLGÎ GÖSTERİYORLAR. ANCAK BU İLGİDEN YARARLANMAK İÇİN GEREKLİ ÇABA GÖSTERİLİYOR MU? Mahmut T. ÖNGÖREN Tehlikesiz Eğıtim YaDrak Dökümü T.C, DZ. K.K. Taşkızak Tersanesi Hasköy İstanbul Çelişki:: Döner Sermaye Genel Müdürlüğü g Bayındırlık Bakanlığı Yapı îşleri Genel Müdürlüğü 8. Bölge Müdürlüğünden tLÂN Okulumuz maas ve ayniyat mutemefliğine. yüksek okul mezunu bir memur ahnacaktır. tsteklilerin Müdürlügumüze müracaatian rica olunur. 5 tstekliler, teklif mektuplan navi zarflanru ihale saatlnden bir saat Cncesine kadar makbuz karsılı&mda thale Komlsyo^ nu Baskanlığma verecekJerdir. 6 Yeterlik belgesinin verilmesi İçin 19 Ekim 1973 Cuma (jtmü saat 17.00*den sonra yapılacak müracaatlarla. telgrafla vapılacak müracaatm ve postada vakl gecikmelerin Kabul edllmiyecegl 11 Sn olunur. tşin adı Kesii bedeli Geçici teminaü Dıale tarihi ihale saati 1973 ödeneği 1974 ödeneği Merzlfon Genel Llse, 2^00.000, T U 79.Î50. TL. 22 Kkim 973 Pazartesi 11.00 100.000. TL. Kalanı Çorum TJo. Me 4.350.000, T U 144^50. TL. 22 Ekim 1973 Pasartesl 15.00 900.000, TL. Kalanı TokatReşadiye Pratık Sanat Ok 1.700JJU0. TL. 64.750. TL. 23 Ekim 1973 Salı l l i » 500.000. TL. Kalanı (Basın: 24093) 8065 İ. T. İ. A. NİŞANTAŞI ECZACILIK YÜKSEK OKULU (Basın: 24179) 8070