Katalog

CUMHURİYET 10 Ekim 197' ekim 1973 genel »eçımlerine çok yaklaş»ığımız su gunlerde seçım sloganlan, yazı ve soz bıçımınde, butun yurdu sannıj bulunmaktadır Artık polıtıkacüarımızm da ağzından duçiıeyen «Edırne'den Ardahana kadar> uzerıne >aa vazüabılır veya kâğıt japıştrrılabılır her cısun uzermde taşıt araçlarmda ve sıvasal toplantılarda. seçıme kalüan parulenn sımgelenyle sloganl a n bmbırıne karıjmaktadır. Kuçuk hari değışıklıklenyle el değıştıren, kelırae eklemelenyle anlamı gerıye tepünlen sımge ve sloganlar yolboylarının surprız karşılayıcılan olmuşrur, denebılır Slogan bolluğu ıçınde, bır bunalım dönemrnden genel seçım atmosfenne gıren Turkıye'de dıkkatlen uze rıne en çok çekenı sıvasal kanımız ve tercıhımız ne olursa olsun, vazımızm basllğında yer alan •Tek Umnt Ecevıt» sloganı olsa gerektır. Bu sloganı ılgınç hale getıren, Turfaye'ıun içın<3e bulunduğu durumu \ e çelışkılen üç kelunevle ozetlemekte olusudur Turkıye nın çozum bekleyen sorunları \e ılerı surulen çozum yollan bakımmdan tutunacak dal ve bel bağlanabılecek •ıımut» bu s'oganda dıle getırılırken, başka dusuncede olsnlara onerılen bır partıden çok bır «lıder» olmaktadır Bıze kahrsa bu sloganm en buyuk çehşkısı bu noktada aranmak gerekır Gerçı, tarıhın bunalım donemlerınde lıderler fıkırlenr de onune geçerek, duşuncenm ve eylemın olduğu jt »r umu dun \e guvenın de bavrağı halını almış\.r<î r. Ne var kı, <lokomotıf> ne kadar guçlu olsa da onu baş a m a ulaştıracak olan. lokomotıfı çevresıvle bır]iK*e oluşruran «katar.dır Bunun ıçındır kj ıktıdaIarın başansı, aon tahlüde bır «kadro.nun basarısıdır Bu açıdan ele alındığında «Tek Umut Ecevıt.ın vakın çevresı, fıkır ve karar organları, on plana çıkmaktadır. M Olaylar ve görüşler TEK UMÜT ECEVİT,, Prof. Dr. Cavit Orhan TÜTENGİL İKTISAT FAKÜLTESİ ÖGRETIM ÜYESİ naf ve renaatkâr», tkuçuk tuccar», «metnur» ve «serbest mes »k erbabı» otak sorunlarma çozum aranan toplum katları olarak belırlenmıstır «Ak Gunlere. adını taşıvan .Cumhu1 ^et Halk Partısı 1973 Seçım Bıldırgesı.nde 1%9 seçımlerınde kamuojuna sunulan «Duzen Değışıklığı Programı«nın dennjık ve olgunluk kazTıdığı soylenebüır Bır vandan goruslerde tutarlılık sağlanırken. bır \anoan da kamuovunun tercıhleıını etkılemek bakımın dan son vılların olavlarını başarılı bıçımde bır degerlendırme duş kınklıklarına uğrayan, vaadlerle oyalanan ve sonunda «Hanya'yı Konya'\ı oğrenen»len Yenı CHP karşısmda tavır almaya goturmu«tur Bojle bır ortamda vaygınlık kazanan ve topluluklarca benımsenen «Karaoğlan» sozunun de bır anlamı olduğunu sanıyoruz. Ojle gorunujor kı Bulent Ecevıt'ı «Karaoğlan» olarak adlandıranlar halka vakın b r kışılığı ona jakıjtırmaktadırlar Alçak gonülluluğu, gosterışsız yaşan'.ısı olçulu varlığı ve dost vakınlığı onu kıtlelerın ozlemlerını dıle getıren bır halk onderı halıne getırmıştır Çıkmazlar ortamında çoklan, parti'sız ya da CHP dışındakı partılerı daha oncekı vıllarda oylarıjle desteklemış de olsalar, genel seçımı sşan bır ozellık taşıyan 19Î3 seçımlennde •Karaoğlatı.a sarılacak gorunmektedır. 1965 seçmlenni tahhl eden araştırma'inda Prof Dr Nermın Abadan ılgınç bır sonuc» varmıştı Ona gore «1965 genel seçımlennın verılen Turk seçmenlerınm daha gerus olçude belîi bır partı ıle ozdeşleşmek eğılımı lle siyasi kararlarını verdıkleri sonucuna yoneltrneMedır. Seçmen kıtlelen çogunluğunun, sı.ası partılerın programlan seçım kampanyasının ba^mda halkoyuna sunulan esaslarla seçım bolgeierınde gostenlen adavlann kışıhklenyle fazlasıyle ılgılenmeyıp, kendı gorus ve kanaatlenne uygun bulduklsn partıyı, ele<=tjrmeksızın bezumsedıideri «nl«şılmaktadır Başka bır de\ımle, Turk seçmenlerinın tercıh ettıklerı partı ıle ozdeşleşmek (avru\et) halıne gelme yolunu tuttuklan gorulmektedır Dolavısıyle Türk seçmenlerınm varısından fazlati bazı (dava)lar va da bellı (şahıs)lar lehma ovunu kulianmamış daha çok ftuttu&u partıivi desteklemıştır». (Bk Ansyasa Hukuku ve Sıyast Bıhmler Açısından 1965 Seçımlennın Tahlüi, Ankara 1966, s 385). İzlenimler Bır genel seçımden çok referandum veren 1973 seçımJerınde kamuovu voklaması n:tehğmdekı haber ve yorumlara dajanılaraK «Karaoglan» ımajının «ıktıdar»la ozdeşleşmek eğılımt gosterdığını belki de sonuçlan araştıracak bıIım »damlan tesbıt edeceklerdir. 1950 seçımleri ile yapılan kıyaslamalar ve «oy patlaması» kelımelenyle dıle getmlen tatamın veya özlemın kokenınde. buyük olçüde, bu ozdeşleşmenin yer al dığı sanılabılır Ote yandan, ekonomık, sosval va pohtık sorunlara arka çevıren. b*n «ocünlerle ya da dın • mıJlıvet kahramanlık somürüsüyle oy toplamaya çalısan örgütler. 1969'dan bu ymna. «Yaşlı»dan «Genç»e 1950 yılından bu yana «muhalefet» gorevi vapan daha tutarlı olma çabalan a>rılma ve bolunmelerle sonuçlanan, «>aslı» bır lıdenn vonetunmden «genç. bır lıdenn yonetunıne geçen CHP, Cura rurıjetle \aşıt olduğu halde toparlanma ve venılenme olanagını kendısıne destek olan bır tabana borçlu bulunmaktadır Kurulusundan berı «halk» olarak adlandınla gelen bu belırsız taban, «ortanın solu« adı venlen yenılenmed^n sonra bır belırgınlık kazanm.j, «koylu» temelı üzerinde «ışçı», «es aradan dSrt yılı çok fazlasıyle a?an blr bilinçlenma ve olgunlaşma donemımn geçtıgını her halde goreceklerdır. Bağımsızlar bir yana bırakılacak olursa, 1969 seçımlerıne de sekiz partı katılmış buîunuyordu. 14 7 mılyon seçmenden 9 J mılyonu oy kullanmış, bunlardan 9 mılyonu da geçerli savılmıştı 1969 seçımlennın ıkj partısı BP ve GP 1973 «çımlerıne. bırer harf ı'âvesıjle TBP ve CGP olarak Eirmektedırler TIP ve YTP bu seçımde «namev cut»tur Bılındıgı gıbı TÎP Ana\asa Mahkemesm ce kapatılmış, YTP ıse vaHığına son vermıstır Geçen seçımde de a\m sımgelerle «eçıme katılan AP CHP MP re MHP'ye, bıraı «nce adını veraığırmz ıta partı dışında DP ve MSP de eklenın ce vanşa hazırlanan 8 parti belırlenmış olmak tadır DP, AP'den avnlanlarla olusmuş blr par*l olduğu halde MSP daha once Anayasa Mahkemesınce kapatılan fakat rönetıcileri yargılanmajan MNP'nın yerlnî almaktadır Seçım propagandalarım olanaklan ölçtisunde izleven bır vur'taş olarak edındıtımız izlenımlerl «>oylece öretlemek tnıimkündur1) 1973 seçtaılerının daha fincekt teçimierle kıyaslanmavacak bır ozelhk taşıdıÇı demokrasının kaderınn ve tılkenm gelecegınm bu seçımlere sıkıca baSh bulundugu taraflarca kabul edılmektedır 2) Goruşler ve eleştinler büvuk blr tçıklık fçmde dıle getınlmekte yasalarm tanıdığı 6rgürluk çerçevesınde kamuoyu oluş'urulmava çalıçılmaktadır 3) Kırpılmıs bır yelpazevi andıran seçım platformunda partılerın buvuk çogunluğu seçım terazısınra «sağ» ke/esinde bulundugnndan «buyukı jarış»ın sağa daha çok açılma b.çımınde eelıjtigl gorulmektedır 4) Son seçımlerin Iktıdar partısı bir savun ma telâşmdadır ve ıktıdar vorgunlugu ıçınde bulunuvor gıbıdır 5) Kıtlelen dermden etkıledığı anla«ılan «Karaoğlan» Inonu'suz CHP've ıktıdar volunu belkl de açabılecektır En azından CHP'yl ıktıdar ortağı yapacaktır. 6) Genel ılgıve bakılırsa seçıme katılma oranı yükselecek. (1969'da bu oran »u 64^'tu> o\lar üçlü parti yapısı dofrultu«unda öbeklesecektir. 1973 seçımJennın en buyuk bılmecesi ıse 3 partiain hangısi olacağıdır. Ereğli Emekçileri 1 İnsan bedenınde belıren bır kuçük sivîlce tıp bilımlnde bazen bu\uk bır anlam taşır Btr ufacık çıban, bır ağır hastalığın teşhısıne varar Toplum \asamında da boyledır. Önemslz gorurtude bır olay bır hastalığın dışa jansımıs sımgesıdlr baren Sozgellsı Sana i Bakanı Nuri Bavar'ın AP seçım gezı'enne bal renkiı Mercedes 280 S ıle katılma'i Turkıje|de bır garıp hastahğı ortaya koymaktadır Fıkret Ot\am'ın cBaşkent Notlan»nfiı va?dıgına pcre dejen 400 bın liravn asan bu arabavi Nurı Bavar'ın emrıne Ereğli Demır Çehk Şırketı vermış Demek EreğU Demır Celı* Slrketı. A P n ı o emrınde bır kumpanjadır. 2 Nasıl olujor bu? Ereğlı Demır Çelık Sırketi Amerikan Koppers flrmasının bır ortaklıSıdır Vaktıvle bu ştrkete degçın çok va\ın vapıldı Zamane iktıcfarlannın Koppers flrma^ına verdığı açııc kartla, şu sıralama uzerınde gelışmıştı fabnkanın >apımı: «Ereili'nin knrnlti'îona ait incelfmevi ve iktisadî etfida \apan finna: Koppers Companv Inc. Erefli Demir Çelik Sirketının doknz kisilik vonctım kuralnnda öç temsılci bulunduran hıssedar: Koppers Grnbn. Sirkfte gerekli » milvon dolarlık fabnka ünıtesıni saflavan firma Koppers Grubu. Musavir fırma: Koppers Grnbu Montaja npıaret ve ılk ısletme Koppers Grnba. Se\k ve tdare Muşavın »irma: Koppers Internatıonal. Bazı muhendislık hizmetlen: Türk Koppers» Bu hıkâ e içinde kurulan tesısler, tabıî Turkıveve son derece pahalıva malolmu» baslangıçta tasarlanan malıyeC en azından ıki katma çıkmıştır «00 milvon sermayeli Ereglı Demır • Çelik Şırketi hisseîennın 306 milvon liralk bölumu vanı vansıncfan çoğu Sumerbank ve Karabuk gibl devlet kurulu«lanna ait oldugu halde devlet kunıluçlan jonetım kurulunda yandan az koltuâa sahıptırler Kredi, kefalet sermave bakımından devlet olanaklarıvle bır Amenkan fırmasına vaptırılmış ko<=koca şırketın bugün devlet dışında fizel guçler elınde bulunması ne demektır? 3 Bu sorunun cevabı 1973 seçimlerinde elle tutulur b!çımö*e ortava çıkıyor. Ve EreSH Demir Çelik Sirketi, A P I i Sanayi Bakanı Nun Bavar'ın altına «eçım propagandası ıçin 420 bın lırahk Mercedes'ı çekiverivor Ama bu işin sadece gorünen yanıdır. AP seçım propagandasına Eregli Demir Çelik Şırketinın baska hangı vollarrian yatınm vaptığını bılmıvorur Bıldığımız, sermave«inın yarısindan çofrı devletin olan bır koskoca şırketın seçim savaçında AP'nln vanında ver alma«ı ve devlet parasıyle sıyast partiler çatışmasında taraf tutmasıdır Ortada ileı çekıci bazı sorular tfa vardır: Acaba AP11 Bakanın seçim propaEanda'ina lerce llralık pahalı bır otomobıhn tahslsıne sırtcetın yonetım kurulu mu karar vermıştlr? Deviet temsılcılerinin tutumlan ne olmuştur? Her halde bu sorulann cevabını valnız biı merak etmiyorur. Bugunlerde Ereîlı Demir Çelik Şirketır.de greT yururluktedır. Şırket yonetimı işçilenn isteklenni kabul' ettnedigi için greve gıdılmlstır. Oysa şlrketin örunlenne yeni zam yap Imı«tır ve yıll k kâr yüz mllvonların ustundedır Avrıca şırket kurulusundan bu vana sureklı bıçımd» devlet imtıvazlanndan yararlanarak ticaretini yurutmu^tur Her halde istedıkleri zammı alamadıkları içın grevi sürduren Ereğli l<=çıleri de şırketin AP seçım propagandasına 420 bın lıralık Mercedes'ı nasıl tahS J ettığıni merak etmektedırler. 4 önümözdekı Paıar seçim gunüdür. Ereglı emekçileri hangi psrtıye oy vereeeklerT Isçl dileklerım reddedıp AP'li Bakana mebus olması için b»l rengı Mercedes verenlerin parüsın« mi? Yoksa... İKTİDARDA KfM VAR? OKTAV AKBAL Evet Hayır EREGLİ GREVİ ÜSTÜNE eçen yazımızda Ereğli D e mır Çelık Işletmesuıde (ERDEMIR) başlayan grev Uzerınde durmuştuk. Bılgılenmız sadece bu ışlere ılgl duyan bır yurttaşm elde edebılecegı (gazete vo kamuya açık yayınlaraar) bılgıler smırinda bır değerleme ıdı Aslında davranışımiz Erdemır gıbı, yurt ekonomısınde Dtrıncı derecede onem taşıyan b r kuruluşun uretımının kesıimes.r.den duyulan uzuntuden ılen gslen bır tepkı ıdı Bu yazıda bılgılenn eksık olduğu da belır+.'m ş ve taraflar bılgi verırlerse, >enı bır değerlendırmeve tâbı tutacağımızı kavdetmıştık Geren ışveren ve gerekse ılgıli sendıka bu ışaretımıze uyarak tamam layıcı bılgılen bıze verdıler Bu bılgıler uzerınde bır degerlendırme japma gerejftaı duyduk 6 ım \ar ıktıdarda' Kımse yok galıba' Herkes muhakf de ondan \en§tıren venstırene Dk kez Turkıye'de bır seçuns • ıktıdar.sız gınlıyor Daha doğrusu gorunu? oyle Butun partıler muhalefette, ıktıdann sahıbı \ok Pahalüık dı>orlar, çunu dıjorlar, bunu dıvorlar, suçlu ıktıdardakılerdır, bız gelırsek 15b=»"na sojle yapaız, böyle yaparız buyumyorlar. Kımler? AP'den MP>e kadar herkes CHP, AP ve ıktıdar partısı gozuyle bakıyor. Sekız yıldanberl AP ıktıdardadır ona gore' 12 Marta kadar kesınce. sonra da kurulan Enm, Melen, Talu hukumetlennın de en buyuk ortağı olarak AP kotu gıdışten baslıca sorumludur. Bugunku Talu kabınesınde de AP'lı Bakanlar çoğunluktadır, hattâ kımlenn Bakan olacagına saym Demırel karar vennıçtır. CHP ve lıden sayın EceMte gore bugun AP ıkndardadır Her seyden o sorumludur. Ote >andan AP de kendını muhalefette sayıyor 12 Martta bır garıp razgâr esmıştır, Demirel kabınesı gorevden aynlmi}tır Yerıne gclen Er,m CHP'lıydı, ust uste ıkı kabıne kurdu, oyleyse CHP'dır 12 Marttan sonra ıktıdann sahıbı . AP'den bırkaç Bakan ahnmıştır gerçı, ama parti olarak AP'nın bır rolu olmamıştır bunda Sonra Melen gelmıjtır CGPh bır mületvekıh olarak Başbakanlık gorevı japmıştır Bu kabınede de CHP'U Bakanlar vard r, hattâ Talu kabınesınde büe CHPIıler vardır Ama bunlar partıden avrılmışlar, orası ayrı konu. Kuacası AP 12 Marttan berı ıktıdardan uzaktadır. Olup bıtenlerden CHP'den daha az sorumludur Kısacası CHP de, AP de, J2 MartUn «onra ıkudar »orumluluğunu benımsemıjorlar Kendılerıne gore haklı jonler var bu savlannda AP gerçekten de 12 Marttan sonra ıktıdan bıraktı, kurulan tarafsır kabınelere Bakan verdı CHP gıbı. CGP gıbı . CKP den b r Erım BaşDakan olarak ıkı ortaklık kabınesı kurdu, ama Erım sonradan avrıldı partısmden Aynca butun bu kabuıelerde CHPlı bırçok Bakan da vardı Ama bu Bakanlar bugun CHP uyesı değıl Bugunku CHP kadrosunda 12 Marttan sonrakı hukumetlere katılmı^ bu CHPIılerden hıç bırı vok Işm tuhafı bır kışı var, o da 12 Mart sonrasında kurulan kabınelere AP'lı uje olarak katılmış Karakaj' Yanı 15ın ıçınden çıkmak zor Hattâ olanak dışı' Karmakanjık bır durum ıç ıçe ışler. Sen ıktıdardaydm ben muhalefettevdım dıye çekış sabahlara dek, bır şev çıkmaz bundan Savın Demırel ben 12 Marttan sonra hıç bır ışe karışmadım der, oysa kabınelere u>e vermıştır, Medıste grup olarak butun yapılanları onaylamışfr. hattâ ıktıdarda olduğu yıllarda bır turlu gerçeklejtıremedıgı bır buvuk ışi başarmıştır Anayasa yı ozledıği bıçıme sokmus va da sokturmuîtur Ote yandan Ecevıt'çı CHP'nn bır tek jstedıgı olmamıstır Partıb uyeler Bakan hattâ Başbakan olaugu halde olaylar Ecevıt'p CHP nın ıstemedığı yonde gelışnuştır Bu yuzden de partıden yenı kopmalar olmuştur Gerçek 5u kı bugunku CHP 12 Marttan softra hıç bır zaman ıktıdar olamaaı olmak da ıstemedı Talu venne Melen Hukumet Başkanı olmalıydı şu gunlerde' Mechs'ın en kuçuk grubunun bir üvesı ıktıdann he»abını verıvor, koca gruplara dayanan partılerın lıderlerl de ondan he«ap soruvor durumda goruneceklerdı Epev eglenceh bir gorunusle karşı karşıva kalmıs bulunacaktık Dıveceksınız :ımdl>cı durum daha az eğlencelı de«ıl' Hıç bır part n e uve olmavan Sayın Talu ıktıdarda, kabınesınde APIı ve C G P h Bakanlar ıse kendılennı ıktıdar savmnor bu partılenn lıderlerl her konuşmalarda ışlenn bozukluğunu neıerın duzeltılmesı gerektığını ^ojlevıp duru\orlar Pahalıhk da. butun kusurlar. eksikler de herhalde şu bes • altı aylık Savın Talu'nun Başbakanlığmın urunu' Hele altı \ıllık tam bir ıktıdar doneminin «orumluluğunu unutup kendlnı bas muhalıf sayan Demırel'e ıse ne demeb* Bugun iktıdar boştadır, boşluktadır Gerçek anlamıyla «ahipsızdır temelsizdir, havada kalmıştjr 12 Mart Muhtırasıvle Turkıve'je verı bır gorunus, bir yön vermek isteyen guçler ortadan çekılmıştır, o muhtırayı imzalayan kışıler emeklıve avrılmıştır 12 Mart Muhtırasındaki dllekleri benımseven baska guçler var mıdır' Yeni hukumetten de aynı rfoğrultuda gıtmesl i'tenecek mıdır bır gun» Diyelim Sayın Demırel venıden iktidara geldı de o muhtırada istenenlere tam ters bır 3 on tuttu, ne olacaktır' Butun bunlar a y n konu, ayrı sorun Şımdıhk vanıtsız kalacak sorular. Ama gorunen Turkıye'de bugun bır iktidann olmadıgıdır Herkes muhahftır, herkes kendlnce bir «ıktidar» kurarak bırtakım sorumlular duşunerek ona çatmaktadır. Bırbirlenne Ne' «e şunun şurasında birkaç gun kaldı.. Sandığa kım pırıp kım çıkacak 7 Kım «ıktıdar» olacak' Bugün ıktıdarda kım var, ora«ı onemlı degıl artık: vann, yani bır hafta sonra ıktıdarda kım olacak, orası onemli. R ÜSTÜNDE ASIL TARTIŞILAN ŞEY ÜCRET ZAMMIDIR; YAN KONULARDA ANLAŞMA BUNA BAĞLIDIR. Arslan Başer KAFAOĞLU ra yardım yapılacaktı. uzlaştırma kurulu karannı Maden t ş yasadan doğan hakkıru kullar.arak kabul etmemıştir. Bundan sonra ışveren greve gıdılmema koştıluna bağlayarak, kurul karannda 150 kuruşluk saat tlcreti zammını 175 kuruşa çıkarabıleceğını ve ıkınci yıl ıçın *'ol5 zaro verebıleceğuıı, buna paralel olarak da kurul kararı ü^tunde zam lar yapabılecegını Maden • I ş e bıldırmıştir. Maden • 1} bu önerilere karşı ışçılerının oylarına başvunnuş, ışçıler de çok büyük çogunlukla greve gıtme yolunu seçmışlerdır. Grev bugtm 38'ınci güntinü doldurmuştur Kim haklı, kım haksız tartışmasına gırmeden şunu behrtelımJS güııdür ERDEMIR hergün 8 mılvon lıralık üretım gelırınden yoıtsun kalmıştır Bu yoksun ka 1 şm ülkeye malı>etı ( 3 8 x 8 = ) 304 mılyon lıra, ama her urunun a>nca ıslenerek yurda deger kjzandınldıtı dusunulürse, bızırn varsayim ve hesaplanmjza gö« 800 mılyon liradır. Temel mal sıkıntısı çekılen, mal almak ıçın aylarca sırada bekletılen bır fabrıkanın Urunlerinden değıl 58 gun, 38 dakıka bıle yoksun kaUnması gerçekten acıdır. Bu anlaşmazlığın bır an once çozüme baglanmasında büyuk \arar vardır, once anlaşılması gereken bu noktadır Ama böyle dedık ve jazdık diye taraflann ısteklennı bır tartıya vurmaktan kaçuıacak degılız altında iç pıvasava mal verme zorunluğunu dajatmıştır Bır devlet ışletmesıne ozel pıva^a daha elverışlı koşullarda çsJışan dun>a ışletmelerınden daha ucuza mal sattırmalı, hele Erdemır buyuk borç yuku altındajken, reva değıldır Erdemır, bu >etmıyormuj gıbı, urunlennı dunya pıyasa fı>atlanna yaklastıran zammı (dık kat edılsın yaklastıran deyımını kullandık) tam toplu sozJeşme gö rusmelen surerken yapmıştır. Bu ruhsal gerılımı daha da «rttırmı? tır Bu zam bır vü önce yapüsay aı, alacakların bır fasmının önüne geçılır, hem de •imkânunız ^ok» zorunda kalınmazdı. Gecıken bır karan zamansız olarak alıranın bır savmnması, belkı ka bahatı «Hukumete soz geçırememe» olabılır. İşveren ve sendika Önce olayları oeğerlendıreünr Sendika ve îşveren (Maden • t ş ve Erdemır), uzun gorüşmeleden sonra Uzlaştırma Kuruluna gıtmıslerdır Uzlaştırma kurulu kararı şöyledır Asgart saat ucre tı olan 561 kuruşa bırıncı yıl 130 kuruş eklenecek, yemek ücre'ı gunde 7 lıra, Utıl harçlıfı 400 T L'na, yakacak parası 600 lıraya, çocuk zammı 25 lıraya (her çocuk ıçın), askerlık yardımı 1 maaşa çıkanlacaktı Aynca o j renımde olan ışçı çocuklan iç n olnıl derecesuıe gore 150300 lı Taraflann hakhlığı lsin esasma vanı taraflann hak lı'ık derecelerıne gelınce, etrafuı da asıl tartışma olan şey ucret zammıdır. Dığer yan konular, bu noktada bir anlaşm» olursa, çözu me bağlanabılır. Bu durumda bı ze duşen bu noktada bır çozumün nasıl olacağuu araştırmaktır. Erdemır ılgılılenne gore l'ıncı yıl ucretlere saat bast olarak yapılacak 175 kurus zamla en az ucret jılda. yuzde 32 artışla, 37 636 lıra olacaktır Bu iyi bır tam sayüır: Sendika ılgılılennın yaptıklan ircelemeye gore ıse bu zam yeter lı olamaz. Sendıkaca vapılan uıce lemeye göre, 1972 de 100 olan ha yat pahalılığı 1973 te en az 4*20 artacaktır Bu artıs gozonune alın dıgında aıtış "• ll'e ınmektedır. (Aslında sendika hesaplan Erdemır ın ılk önensJ olan 100 kuru; zamma gore vapm ştır. Bız bunu 175 kuruşluk zamma gore Erdem r'den aldığımız rakam ışığında degerlendırdık> Gerçekten de bır sendika sağladıgı parasal gelır arti'i ıle değıl gerçek ucret artı şı ıle uyelerıne kendını kabul et tmr. Bu yonden de zamlan fîyat konjonktjrune gore ayarlar. Rakam] ar ve fıyat endekslenyle hasır neşır olmu? bır insan olarak, 1972 1973 fiyat artıs duzeyınm •3 20 cıvarında olacaginı kabul et mck gerekır. Çünkü bütun dunvada fiyatlar artarken Turkıye'de de artacaktır. *'• 7 kalkınma hı 71 ıle gelışen bir ulkede sendıkanm uyelerıne *'• 11 bir gelir artışı sağlaması pek fazla bir sey değıl dır Çunku, Erdemır 1970*den be rı gerek işçi başına verun artışı nın ve gerekse parasal olarak sa tı? gelırlerı arüşının fazla olduğu •e felecek yılda da fazla olacağı bır iş yendir Ama su gelir artı ?ı yeterbdır Fakat daha onemlı bir nokta var. Erdemır ıle MadenIs bundan oncekı toplu sozleşmevı 197O"te yapmıstır. 1970'den 1972'ye kadar ucretlenn değısimi «oyle elmustur: Geçim Endekd 100 1374 151 190. Yönetim kusuru Herseyden once belırtelim M, işın ele alınışından önce ve sonra ERDEMIR buyuk bır jonetım kusuru ıçmdedır Bu yurdunıuzun en onemlı ısletmelerınd°n bırının başında bulunan kadro, personel polıtıkasını kanştırabıleceğı kadar kanştırmıştır. TOT> lu sozleşmeli personelın, bu sozleşmelerde degışen yaşam koşullarına gore ucretlerını arttırabıleceğı ancak bu dayanağı bulunmavanlarm ucretlenmn syarlanması gerektığı karanna, bir kaç vıl once varan ERDEMIR, tesp t ettıgı ucret skalaJanm zaman zaman bır katsayı uygulavaraic arttırmaktadır Bu katsavı h»r yıl, va da bellı zamanlarda değil, Idare Meclısmın karar verdı^i zamanlarda olmaktadır Asiır.da buradakı sıstemın basıt gbrunmesıne karşılık, personele iyı anlatılamaması, bavat pahalılığı endekslen ıle objektıf bır bağ kurulamaması, A grubu denılen vs toplu sozleşmeden yararlanmajan personelle yararlanan personel arasında ruhsal gerılımler va ratmıştır ERDEMIR bu yanlış •e objektıl olmayan ücret polıv tıkasıjle, teknik elemanlan ya bulamamakta, ya da kendısıne baglayamamaktadır. Üstelık de teknik eleraan dışmdakıler buyuk ruhsal doyumsuzluk lçtndedır. Bu ucret duzenının sendıkaca anlaşılamayışı cıdden üzılcüdur ve sendika ıçin ıyi not değıldır ama, anlaşılması ışçıye ve personele zor gelen bu düzeni surdurmek, her ıki grup personelı bırbınne kaynaştıramayışinın sorumluluğu da elbette işletme yonetımıne aıttir. tkıncı olarak ERDEMtR V6net^mı ve hukumet dünya standartla rmdan çok daha kuçuk standart ta ve elverışsız koşullarda çalışan Erdemır'e dunya fiyatîarınm Tıl 1970 1972 Bu 1973 1974 Parasal Cetet 100 124,8 1245 170 ELEMAN AL1NACAKTIR Istanbul şubelerımızın memur ihtlyacını karşılamak amacıvla Bankamıza sınavla memur adaylan aluıacaktır. MURACAAT EDECEKLERÜE CAK ŞARTLAR, a) ARANA Inşaat Mühendısleri Almacaktır TUrkiye Çlmento banayu 1 A Ş "n)n mflteahhide thale sureUıe ınss edecegı muhteüi çimento faonKalariDCta 'osaM Kontroı Sefı oiaraJi ve avrıca deneı MüdürlUkte görevlenairumel! Lzerc as^arı 3 yıllık şantıye tecrübesj otan tnşuat YdkseK Mühencüsleri veya Inşat MUbendisıen alınacaktır tstekMlerin şartlan eörusmek uzere Sırketunızm Ankara Kavakuoeje'tieJD Genel Mudürlıik bınasında ln«aa. Müdürlüğune şahsen reya yazı tle basvırmalan rıca olunur. (Basın 24270) 8128 b) c) Tıcaret Lısesi veya Lıse mezunu olmak (Dengı okul mezunları sınava gıremez) 18 yasını bitirmış, 30 yaşını geçmemış olmak Erkek müracaatçılar ıçln, askerlıginı yapmıj bulunmak Müracaat edeceklerin, 24 Ekim 1973 tanhıne kadar, dıploma veya mezuniyet be!gesi, nüfus hüviyet cüzdanı ve fotoğrafü bır dılekçe ile Şubemiz Personel Semsine şahsen başvurarak sınav gıns belgelerini almaları rıca olunur. Sınav 25 Ekim 1973 tarihlnde saat 9 00 da subemızde yapüacaktır. T. C. ZtRAAT BAVKASI İSTANBUL (KARAKÖY) ŞüBESt • •» • • • > • » •• • • • •• • • • » # • • »• • • • • •• » • • • • » • # • •• • Mübarek Ramazan Bağıslarınızda Sakatları da ıınutmayınız TÜRKİYE SAKATLAR DERNEĞİ Istanbnl Şnbesi Ç * P \ Tel: 21 Kt »2 t (Cumhurıvet S144) (Basın: 24326/8139) Gerçek Ücret 100 908 80 3 891 tabloyu 1974'e doğru nzaürsak durum fu olur: GÖKSUN BELEDİYE BAŞKANLIĞINDAN 1 Kahramanmaras tli Goksun llçesı Beledive Buğday Ha'ı ıniaati 249U savılı Kanun gerejince kapalı zarf usulu İle eksıltmeve konulmustuT 2 lsin keştf bedeli 795 179 65 liradır. i Eksıltme Kahramanmaraş lli Goksun llçesi Beledlye Ihale Komısyonunca (Encıimen) 20/10/1973 gÜnu saat 1000* da vapılacaktir 4 Lk'iltme sartramesi ve dıger evraklar mesai saatlerı dahıhnde Belecfive Baskanliğında gorulebılir. 5 Eksıltmeve gırebilmek içın isteklilenn: a) Sz 5^7,19 lıra aecıcl teminatını, b) 1973 vilına ait Tıcaret ve Sanavi Odası belgesinl, c) Muracaat dılekçeleri lle birlikte verecekleri (Eksfltm« şartnamesinde belırtılen ve usulüne göre hazırlanmıs) plan ve teçhizst beyannamesinı teknik personel beyanname«ını taahhut bevannamesi nialî durum bOdinsıni ve ekl banka referansı lle Bavtndirlıl' Bakanlıgından almış olduklan (C) Grubundan i?in kesıf bedeli kadar lsin ek«iltmesine gırebileceklerinı eösterir i? bitirme belpe^lni (aslı) lbraı suretıvle Bayindırlık Mudörluîunden alacaklan yeterlık belgesı tle fhale Komi^vonun» gelmelerl 6 Yeterük belge«ı alınması ıçin son mâracaat tarihi 19/10/1973 eunü me«a1 snatj «oruna ksdardır Teierafla müracaatlar ve postsdakl gecıkmeler kabul olunmaz Kejfıvet ilân olunur. (Basın 24126) 8130. VEFAT VE TEŞEKKÜR Eskı Dınar Kadısı merhum Hafız AU Nıvazı Gurcan'ın sevgıli torunu, Gurcamar Un Fabrıkası sahıbi Osman Gıtrcan üe Fıknye Gurcan'ın sevgüı oglu, Nuray Gurcan'm sevgıli eşı, Çığıl ve Osman Gurcan ın sevgılı babası, Necdet ve ^.edret Gurcanın sevgıli kardeşı Cemal ve Kebıre Şımsek ıa sevgıli damadı, Mehmet ve Şadıye Gurcanın sevgıli jefenı Co$kun Oğtız ve Dr Orhan Dursun Gurcan'ın sevgıli amcazadesı Nurnan Gurcan, Gunay ve Gungor $ını*ekın sevgJı enıştesı, Nıyazı, Barkın, Etıl ve Mustafa Guıcan'm sevgıli amcası, înci, Muheyya *e hngın Gurcanın sevgıli kayınbıraaerı, can parçamıa Şu durumda sendıkalı işçinın gerçek ficreti Krdemır'in «aatte 175 kurusluk zammına rağmen 1970'e göre yuzde 10,1 ferilemij olmaktadır. Uzun dönemd* »endıka haklıdrr. Ama sorunu daha etraüı ;ekliyle gelecek yazıda ıncelemeyt devam edeceğu. Çunkü ıse ekono mj dışı faktorler katılmış olduJundan açık baa çözümlere var» mak gereklıdur. TÜRKİYE ZİRAl DONAT1M KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDEy Kurumumuz Merkez ve tasra teskilâtmda çalıstırılmak uzere, askerlıgmı vapmış 35 vaşnı asTiami1; olanlar arasından seçılecek, asagıda nıtelıklen gostenlen tekn ,c eleman almacakfr. Bu nıtelıklerı haiz ıstekhlenn, luzumlu belgelerivle bırlıkte en geç 15101973 gunü mesaı bıtım'ne kadpr Gencl Mudurlufumuz Emlâk ve Yapı lşlerı Mudurlugune şah^cn muracaatlan rıca olunur. Adet NITELİKLEnt 1 Yuksek Mımar veya Mımar (Asgarı bes vıihk mesleki tecrubesi olanlari 1 Inşaat Yuksek Muhendısi (Statıker a«gan bes yıllık veya Muhendıs rrr^lel1 tecrube^ı olanlar) 1 Makuıa Yuksek Muhendısi <A«g;an bes vıllık bıns kaloveya Muhendıs veja nfer ve sıhhf te'îi'îat fconuMakine Teknıken larınds tecruh?<^ı otanlar) 1 Inşaat Teknıken (Aseari bes vıllık me<Iekî tecmbe'i olanlar» fKada«tro Meslpk OVutu 1 Tapu Teknisyeni me7unu olan ve asenrı 3 yıllık meslekl tecrube^ı olanlar) 4 4 4 YAVUZ GÜRCAN Ü 8 10.1973 Pazartesı gunü vefat etmlştır Merhumun cenazesl 9 1019'S Sal? günü (dün) Dınar Ulucamıınde kılınan oğle naniozını muteakıp aıle kabrıstanJığında toDraga venlmıstır. Buyuk acımuı pa>lasan akraba va dostlara tesekkur ederiz. AİLESİ fCummrriyet; 8145) Heybeliada Kültür Derneğinden: Demeğımızm olağan Genel Kurul Toplantısı 21 Ekım 1973 Pazar ffünu saat 17 00 de Dernek Lokalı'nde japılacaktır. G Ü N D E M : 1 Açılıs, 2 Genel Kurul Bnjkanlık Dıvanı seçımı, 3 Yönetim Kurulu faahvet raporunun okunması, 4 Vanrtım Kurulunun ibrası, 5 Yenl Yonetım Kurulu ve Denefleme Kurulu ü>elerinin ^ecirr' S So• ular, dılekler, 7 Kapanif. * (Cumhurivet: 8151) 4 * 4 4 4 * 4 4 4 4 4 8ÎC3