Katalog

CUMHURÎYET 22 Eylül 1972 saııv İNCELEME: Doc. Dr. AÜ SAİT YÜKSEL Almanya'ya en çok kalifiye işçi Türkiye'den gidiyor etiştirmenin gerektirdiği bjüyük aîfyapV ,'giderlerini göze almak yerine, ihtiyaç durumuna göre dışardan yetişkin işgücü ithal etmenin kolay ve ekonomik oluşu; göç alan üîkeleri, göç eden işçiler arasmda kaîifiye eleman oranım a r t t m c ı birta, kim tedbirler almağa sevketrnektedir. Bu çabaîar çevresinde olarak 1969'da Almanya'ya gelen işçilerin % 16,7'si kalifiye niteîigini taşırken, î970'de bu oran Vo 22,5'a yü'kseitüebilmiştir. Aşağı.daki tablo, kalifiye e4eman oranı en büyti'k olan işçi gruplarınm özellikle Tunus ve Türkiye'den sağianmakta olduğunu gö,stermektedir: ' ' ' Almanya'ya giden işgücü içinde kalifiye eleman oranı (Yüzde olarak) : • 1968 1969 1979 Y âece acemi (yardımcı ımgelernt) işçiîikten, normal sıra işçiliğine (angelernt) geçiş anlamma kullanılmaktadır. îş ve îşçi Bulma Kurumu'nun dönüş eğiiim anketierinde (2) dışardaki işçiîerimizin % 0,48'inin «emrinde işçi çahştırdığı» tesbit edilmişse, bunlarm da ashntîa tecrübeli işçi (Vorarbeiter • grup başı işçi) niteliğini taşıdıklan tahmirt ediîir. Almanya'da yabancı işçiîer arasmda acemi (yardımcı) işçiîikten sıra (normal) işçiiiğe yükselme oranı erkekîerde °o 26, kadmlarda *'o 18'dir (3). Yabancı işçiler arasmda meslekî yükselişe ilgin sizliğin nedenleri oîarak söz konusu araştırmada b 25'inden fazla çahşma yüzünden yorgun cfüşme, % 21'inden oturdukları yerde bir meslek kursunun bulunmayışı, Vo21'inden. vardiyalı çalışma, evde çocuğa bakma ve°,ö 7'sinden malî yetersizîik ve °b 16' smdan da ilgi duyma'ma cevapları alınmjştır. Almanya çapındaki bir incelemede yabancı işçilerin sadece • 2'sinin Almanya'da meslek eğitimi olanağı bulduğu tesbit ediî» ' miştir. (4) Türkler Yunanlılar îspanyolîar Italyanîar Tunusluîar 26.4 6,7 24,2 4,7 28,2 / 2.4 3.5 34.0 5,2 4.1 İşletme büyüklükler! * Çahşan işletmelerin büyüklükleri ffe, göç yollayan ülkelere > dönüşte değerlendUiîebilecek kalifiye eleman yetişmesini engeîle27,1 , 29.9 yecek yapıdadır. 33.9 Almanya'da çahşan yabancı fşçilerin % 20'si 50 işçiye kadar ça[Kaynak: BfA, Auslaendische Arbeitnehmer 1970, s. 31 ve 1969, s. 32] hşşnı olan işîetmeîerde; °'o 6O'ı 500'e kadar işçisi olan ve °,'o 20*si de büyük işletmelerde çalışmaktadırlar (5). Görülmüştür ki, küDPT 1970 programmda, giden işçiîerde vasıf gizleme eğilimi çük işletmeler genel olarak yeterli yabancı dil bilgisi oîan yabancı de gözönünde tutularak, dişa göçen Türk işçileri arasmda kalifiişçileri çalıştırma eğilimindedirler. Yabancı iscilerden sadece °o 4'ü ye eleman oranının ",'» 60'a yaklaştığı ileri sürülmektedir. (kadmlarda "o 3'ü) 10 işçiye kadar çahş'am olan işletmelerde iş Türk işçileri için ,de halen Ortak Pazar ülkeleri uyrukları garrnektedirler, Ticaret ve hizmet sektöVünde rle yabancı dil bilIçin geçerli olan hareket serbestliği tüzükîerîne benzer bazı ön«Vsi tercih faktörüt olmaktadır. • celikler kabul ettirilebilseydi, Türkiye'nin dışttrıya vasıfsız eleman gönderrnfe duğrultusundaki pîân politikası yönünde uygulamayı Çalışılan iş kolları .'' .% * ^fiiştirsbiîme olanağı da arttmlrmş olacakh. Aynca belirtilrneüdir ki; yabancı işçi talep eden iş kolları çoŞıra îşçisi ,, \ îunlujcla meslekî kalifikasyon oîanağj sınırlı; işj güç. ya da ücreti Göç yollayan.ülkelerin. kurulan sanayileri için gerekli olan az olması gibi ncdenlerle yerli işçilerin rağbet etmed'ikleri dallartalifiye eleman kayıplarma karşı, gelişmiş ülkeîçrçde . tecrübe ve dır. Geçen yfl Aîraanya'da yabfincı işçinin genel istihdamdaki pa1 s? İfikn yon kazanacak işçilerin dönüşlerihde ülkele.riryn kalifiye yı o.'ıy 9 olduğu halde; işi ağır, ücreti sz, ya da kirli çalışmayı geilfman açiklârmı kâpatabilecekleri b^lirttti'r; Bugüne kaâarki Alrektiren*iş kollarındaki yabancı işçi oranının bu ortalamanın üsnanya uygulaması, konuya bağlanan umutlarin fazla şişirilmiş oltüne çıktığı, görülmüştür. Nitekim e yabancılann istihdam payları 3u";unu ortaya 0 koymuştur. Çünkü Almanya'daki bütün yabancı • lâstik pl^stfk ye'asbest imaîâtm<îa '« 18.4; Taş, Toprak Kiremit îrkek işçilerin /o70'i, kadınların °b 80'iniu ihtisastan uzak sıra'.işsanayiinoVe % 16,1; inşaat dalında^/ıf 17,5; metal döküm ve imalâçisi olarak çalıştıkları görülmüştür. Geçen yıl yapılan" bir araştırtıncTa °,'o 14; deri tekstil ve giyifn sanayiinde ? ı 13,6 geneî ofarak < ' nada Almanya'ya sadece bir tek işletmede bir yabancı işçini» imalât sanayiinde °h 11.9 ve kömür ocaklarında °'o 9,3 ile genel orısta (Meister) olarak çahştığı anlaşılmıştır. Söz, konuşu araştırtrilatnanın üstüridedir. Yabancilarıri hizmet sektörü istihdammdanada mesejâ j.700 yabancı işçisi olan Henkel >firmasmda bir tek ki ortaiama payları °'n 3,6'dan ibaret iken; lokanta 9hizmet ve gaf^ 'abancı usta bulunmadığı, Bayer (Leverkq,sen) de çaljşan 3000 ya ' sonluğunda bu oran % 14,8; hastane hizmetlerinde /o 7'ye yüksel* tanci işçiden sadece 6'smın. grup bâşı işçi (Vorarbeiter) usta demekteriir. (6) » ;il olarak çahştığı görülmüştür. , " * r 1970'de Türklerin Almanya'da iş kollanna "göre çalıştıklan Bugünç karibr meslekî kalifikasyondan söz edilıyorsa, bu, saalanların dağılımi şöyledir: » * t Türk işcilerinin çalıştıklan if kolj,an 44,5 Demir ve metal sanayii • 17,0 Diğer metal sanayii (inşaat malzemesi dahil) 15,2 înşaat • * 6.2 T|carât ve hizmet sektörü (Taşıma hariç) 9.7 Tekstil ve giyim sanayii [Kaynak: BfA, Auslaendîsche Arbeitnehmer 1970, s. 10 Karş. 1ÎBK, Araştirma, 1971, Tablo: 7] ^ . YABANCt ÜLKEYE GÎDE1S ACEMİ İŞÇİNİ1S KALİFİYE ELEMA1S OLARAK GERİ DÖVECEĞİ İDDİASl ASILSIZDIR Kalifiye eleman sıkıntısı îcerdeki sabit gelirlilerin dış» göç eğilimlerini arttıran faktörler etkilerini sürdürdükçe, göç yoiîayan ülkelerin kendi iş yerleri ft;in dışardan kalifiye eleman arama zorunluğunda kalmalarının nrneğini geçen yıldan beri kısmen Yugoslavya vermektedir. Bu* Çü/ı .Yugöslavya'daki toplam işgücünün o/o 10'u dışarda çalışmak. t&dm Kalifiye eleman sıkltttifh ağırlığını duyurcfukça Yügoslav makamları ya dışardaki isçilerihi geri çekme ya da başka ülkelerrlen kalifiye işçi celbetme sorunu ile karşı karşıya bulu»maktadır~. !ar, Bugün Trieste'nin otel holdingleri ÇekosloVgkya'dan, Split ve DubTovnik'in lüks otelferi îtalya ve1 Avusturya'dan işçi getirtmekte; Split gemilerinin tayfahğını gürtey îtalyahfar yapmakta; Zadaf gemi hatlannda 36: îranlı îiemi mübendisi çalışmaktadır. Bu ihtiyacı gören Yügoslav makamları, işçilerine yurda cfönüşü» ko'laj'laştırıcı ve özehdirici gümrük vb. tedbirler almışJar ve mese!â değeri Ş5.000, dinarı geçTneyen ve mesleklerinde kultanacak'lan 25'e kadar makina ve cihazın gümrüksüz ithaline müsaade eden tüzükler çıkarmışlardu. Aynca bayram ve, yılbaşı gibi tati], • ziyaretlerinde dışardan gelen işçilerini istasyonlarda karşılayanlar. 1 arasında artık yalnız işçi aileleri cîeğil: ellerinde boş ış yerleri ve ' rt fll«;mda falısan iseilerui, hn memlekettevdeki problemlerine. ücretlerini gösteren, ya da istedikleri ücretleri ve oturma şartlakeye döndüklcrindc bir de günırük problemi eklenmektedir. rını soran el ilânları bulunan Yügoslav îş Kurumunun yetkilileri Iş1e. Edirne çümrüğünde kontrol edilen i de yer almaktadır. Dubrovnik'teki «MincPta» firması, dışardaki YABANCI İŞÇİLERE GENELLİKLE İŞİ ÇOK PARAS1 AZ, YA DA YERLİ İŞÇİLERİN RAĞBET ETMEDİKLERİ KİRLİ İŞLER VERİLİYOR Turizm alanında . Dışandan yetişkin işfücü ithai etmenin kolay ve ekonomik oluşu, göç alan ülkeleri, göç eden işçiler arasında kalifiye eleman oranını arttırıcı blrtakım tedbirler almağa zorlamaktadır. Bu çabaiar sonucunda 1969'da Almanya'ya gelen işçilerin yüzde 16,7' si kalifiye niteliğini taşırken, bu rakam 1970'te yüzde 22,5'e yükselmiştir. (Fotoğraf: ARA GÜLER) zaman zaman gazetelerde görülen kalifiye eleman istek listeleri, Kurum'un bu tesbitini her zaman doğrulamasa gerektir*•• • • •• işçilere yolladığı tebrik kartlannda iyi yillar dileğini çabuk dönüş temennisine bağlamıştı. Yunanistan'da da özellikle turizrn alanında kalifiye yabancı eleman ihtiyacı büyümektedir. Geçenlercîe gazetelerimizde, Yunan gemilerinde çâlışmaya giden bir grup Türk denizcisinin fotoğraf ve haberleri yer ahyordu. Bugün Pelepones Yarımadası Güneydoğu ueunda Yunanhlar Mısırlı kalifiye işçiler çahştırmaktadırlar. Hattâ Gana'dan getirilmek istenen §iya*hî işçiler için Yunan sendikalan itirazlarını yükseltmekteydile'r. Böylece dışarıya işgücü' göçünün yaygm olduğu Yunanistan'da bile şimdiden bazı alanlarda kalifiye eleman sıkıntısı başgöstermiştir. (7) Bizde gerçi îş ve îşçi Bulma Kurumu'nun yüzden bir araştırmasında (1969 yıhnda 30 şubeye yöneltilen dokuma işçisi ihtiyacı ile ilgili) kalifiye eleman sıkıntısının henüz «had safhada» olma"dığı belirtifmekted*ır; fakat ilânla eleman arama ahşkanlık ve ihtiyacinın yaygm olmamasına rağmen, bazı sanayi kuruluşlarinın Yarın: Göç ülkesindeki sosyal sorunlar (1) Mehrlaender, Auslaendische Arbeiter in der BRD, Köln 1969, s. 36 (2) İİBK, Yayın No. 85, ağ. Araştırma, 1971, st 17 (3) BfA, Auslaendische Arbeitnehmer, 1970, s. 84 (4) îşçi çocuklarının meslekî eğitim sorunu da ilerde söz konusu edilecektir. * (5) Spiegel • Bericht, 19.10.1970, s. 62 (6) BfA, Auslaendische Arbeitnehmer, 1970, s. 9; Unutulmamahdır ki, yabancılann çalışır göründüğü hizmet sektörüne; belediye temizlik işleri, hastabakıcıhk, hastane temizliği, ev hizmetçiliği vb. de dahildir. , i' • . (7) Spiegel Bericht. 49/1971, s. 124 "V. • ' : .: ' : "• T. C . •• • •• * DZ.'K.'K. Taşkızak Tersanesi , DOSYA N O : 355 , • '. • ' . • .1,' ;• ;*'•'; .. .' ... > RADYOTELEVİZYON İMALÂTINDA ÇALIŞACAK, . BU KONUDA ÎECRDBELİ ve ASKERLİGİNİ BİTİRMİŞ' Yarım esrar ele geciıildi DÖNER SERMAYE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ HASKÖY İSTANBUL.," * Taşkızak Tersanesi Döner Sermayfr Genel Müdürlüğü ihiyacı için kapah zarf usulü ile Teknik ve îdari Şartnarneöe aelirtilen esaslar dahilinde aşağıda cins ve miktan yazıh (9) calem malzeme satın alınacaktır. ftalmnemn cinsi Miktarı Maktu geçicî Son teklif üallast tulumbası 4 adet teminat verme günii Saati Tangın tulumbası 4 » >intine tahüye tulunv >ası 4 » . "atlı su tulumbası 4 » )z. suyu tulumbası 4 » 65.000. TL. 23.10.1972 11.00 totorin transfer ulumbası 2 » fağlama yağı tulum>ası 2 » 2 » lidrofor, tatlı su îidrofor, Dz. suyu 2 » . Teklif ler îdarî Şartnamede yazıh olduğu şekilde verilecektir. ! Yukarıdakj malzemeye ait îdari ve Teknik Şartnameler, bu işle iştigal ettiğine dair bir belge getiren firmalara verilecektir. ! Posta ile şartname gönderilmez ve postada vâki gecikmaler kabul edilmez. ı Taşkızak Tersanesi Döner Sermaye Genel MüÜürlüğü 2490 sayılı kanuna tâbi değildir. • Genel Müdürlüğümüz herhangi bir teklifi seçmesi "ye üzerinde muaraeleye geçmesi Genel Müdürlük ile satıcı arasmda baglantı garantisi yüklemez. İhaleye iştirak eden firmalar tekliflerini : yukarıda göste • ' rilen tarih ve saatte teklifle ilgili maktu geçici teminatı veznemize yatırması veya vadesiz Banka* temlnat mektubunu teklif zarfınıh içine koyarak önce Satınalma Ofisine kaydettirmesi ve sonra Döner Sermaye Satın Alma Komisyonu Başkanma vermesi. (Basın: 21678 6722 EIEKTROHIK MÜHENDISI MAKİNE KOHSTRÜKTÖRÜ Cihan Komandit Ort. Sanayi Şubesi Barbaros Bulvarı 109 Yıldız İstanbul ' ' .İlâncılık 9069 6732 milyonluk J 5 i t e s i Demirciler için ARANMAKTADIR. * Memur Alınacaktır Ünitemiz Servislerinde boş ve boşalacak memur kadro larına atanmak üzere 9.10.1972 günü saat 10.00'da yapılacak sınavla yeteri kadar erkek memur alınacaktır. Aşağıdaki şartlan taşiyanların smava giriş belgesi almak üzere Diploma, nüfus cüzdam ve 2 fotoğrafla birlikte Aydmhkevler Samsun yolu kavşağındaki PTT Eğitim Merkezi Müdürlüğü Personel Servisine şahsen müracaatları ilân olunur.» Ankara PTT Eğitim Merkezi IVflüdürlüğü ŞARTLAR : . 1 lSJ'yaşından ftüçuk 30 yaşîndan büyük olmamak( 2 En az Ortaokul mezunu olmâk . * 3 Askerliğini yapmış olmak " '" '* 4 Vücu*ça herhangi bir sakatlığı bulunmamak 5 Halen bir yerde çalışmakta bulunmamak ve çalışıp ay» nlmış olmamak. (Basın: A. 1425521510 6718) Bakırköy Jarıdarma Komutari' lığı birlikleri, önceki gece Bah j çelievier Başak Sokak 20/1 sa | yılı Ömer Balaban'ın evini bas ; mış, yurt dışma çıkarılmak ü ' •zere hazırlanan yarım milyon j lira tutarında esrar ele geçirilmiştir. Aslen Kilisli olan ve îstanbul; da trikotajcılık yaptığı biltürilen Ömer Balaban, «Benim esrarla ilgim yok. Akrabam.olan Mehniet Balabari, bu çuvalları, bir süre önce Kilis'ten getirip bıraktı. Alacağını söyliyerek ayrıldı. Uyuşturucu maddeler ona aittir» demiştir. Özel paketler halinde çuvallara doldupulan 90 kilo esrarla ilgili soruşturmanın sürdürüldüğünü söyliyen jand<arma4ilgilileri büyük bir şebekenin meydana «çıkabileceğini de belirtmişlerdir. Ömer Balaban, gözaltma alınmıştır. ,.; 45 gecekondu yıkıldı Yesilköy Havaalanının geçici kabul islemi basladı Maliye Bakanı ABD'ye Birleşmiş Milletler Kalkmma Proferamı özel Yardım Potiu iie müştereken Gaziantep'te kurulan «Küçük Sanayi Geliştırme Merkezi Pılot Projesi» nde Proje Müdürü olarak îalışmak üzere Makina, Sanayi veya Elektrik Y Mühendis veya Mühenriıs alınacaktır tyi înp;ilizce bilen 10 yıi civarında İş tecrübesine sahip îlanların müracaat formunu almak üzere şahsen veya Tiektupla Sanayi ve Teknolojı Bakanlığı Küçük Sanatlar uresi Reisli^ine 7.10.1972 tarihine kadar müracaat etmeleri ;Pırekmektedir. ' Ücret vüksek oiup tecrübeye göre tesbit ftdilecektir. Çaışma yeri Gnz^ntep'tir. (Basm: A. 14300 215656717) Proje Müdürü âlınocakfır Yüksek Oğreninı Kredi ve Yurtlar " Kurıımu İstanbul Yurtlar Müdürlü ğünden Müdürlüğümüz binasmın 30.700, TL. keşif bedelli onarım işi açık eksiltme suretiyle yaptırılacaktır. Şartnamesi mesaî saatleri içersinde her gün Müdürlüğümüzde görülebilir. İhaleye girmek isteyenlerin 1.842, TL. muvakkat teml nat yatırmaları ger^kir. îhalesi 9 Ekim 1972 Pazartesi günü saat 15'de Yurtlar Müdürlügünde vapılacaktır. " Kurümumuz 2490 sayılı kanuna tâbi. değildir. (Basın: 21C96 6720) DENİZ ÖĞRENCİLERI BUGÜN TÖRENLE MEÇ KUŞANACAK Deniz Lisesi 199. yıl mezur. larının diploma, Ödül dağıtımı ve Deniz Harp Okuluna katıhşları nedeniyle bugün saat 15.30 da bir tören yapılacaktır. öğrencilerin and içeceği ve meç kuşanacağı törenrfe, Deniz Harp Okulu Komutanı Tuğami ; ral Hasan Yumuk ile, Deniz Lisesi Komutanı Güverte Kurmay i Albay Suphi Aksoydan, birer konuşma yapacaklardir. Deniz Harp Okulu'ndaki tören, geçit resmi ve konukların büfede ağır lanmasiyle sona erecekth1. KeresteciJ.er Sitesi yapım alanmda bulunan gecekonduların önceki gün yıkılmasıncfan sonra, dün de Londra Asfaltı üzerinde kurulacak Demirciler Sitesi'ndeki gecekondular, güvenlik kuvvetlerinin kordonu altında, dozerlerle yıkılmıştır. 45 gecekondu ve bu gecekondulara yapılan ek inşaatların yıkılması, öğlene doğru başlamış•tır. Zeytinburnu Belediye Şube j Müdürlüğü tarafından daha önce yapılan tebligatlara rağmen, yıkılacak mahalleri boşaltmayan Jcişiler haklarında gecekondu kanunlarına aykırı hareket edildiği gerekçesiyle kovuşturma açılmıştır. Dünkü yıkım sırasmda, gecekondu sakinleri, evlerinden eşyalarını boşaltmış, bundan sonra da yıkım başlamıştır. Gecekonduları yıkılanlar, «Yaklaşan Mağazalara dadanan bir hırsızlık şebekesi ele geçirildi ' Silivri Karakolunun yanındaki av malzemesi mağazast ile Rumeli hisar ve Zeytinburnu'nda birer mağaza soyan 3 kişilik hırsızhk şebekesi, yakalanmıştır. Fatih'deki bir mağazayı da soy mayı plânlarken Bayrampaşa'daki bir gecekonduda ele goçirilen sanıklar, gözaltına ahnmış. 150 bin liralık av malzemesi, satıldığı yer lerden toplanmışür. Uluslararası Para Fonu ile Dünya Bankasmın yıllık güvenör ler toplantısına katılacak olan Ma liye Bakanı Ziya Müezzinoğlu, dün Washington'a hareket elmiş tir. . kış kıyamette nereye 'gidece ! Amerika'ya gitmeden önce Brük ğiz?» diye ^yakınmışlardır. İlgi • sel'de Ortak Pazar yetkilileri ile liler, gecekonduların tapulu atemaslarda bulunacak olan Müraziye yapıldığını, uygulanacak ezzinoğlu, «Washington'daki tr*p başka bir işlemin olmadığını lantının gündeminin ağırhk noksöylemişlerdir. tasmı, üzerinde iki yıldan beri büyük bir dikkat ve itina ile ça hşılan uluslararası para sisteminın islâhı teşkil ettiğini» söylemiş ve çahşmalar sırasmda konuya yön verilmesinin beklenmekte oldnğunu belirtmigtir. Müezzinoğlu, aynca ülkemız ekonomisini ilgilendire"n konularda Dünya Bankası Başkanı Mc Namara. Uluslararası Para Fonu Direktörü Schweitzer ve ö'eki ilgililerle görüşmelerde bulunaYesilköy Havaalanina, uluslar cagını bildirmiştir. Maliye Başrası bir hava limanı kimliği kanıyla birlikte Merkez Bankası kazandıracak «Master Plân» Başkanı Memduh Güpgüpoğlu ve çerçevesinde yapımı tamamlaBakanlık Para Fonu Subesi Münan yeni pistin. Ekim ayında dürü Cengiz Alper de Washinguçakların gündüz saatlerinde ton'a gitmişlerdir. inişkalkışına açılacağı bildi,rilmiştir. 120 milyon lira keşif bedeliı olan ve 84 milyon 500 bin liraya i ihale edilen pist, keşif artışı ne i deniyle, 101 milyon 311 bin liraya çıkmıştır. Bayındırlık Bakanlığından dün îstanbul'a gelen bir teknik îstancul Veteriner Başmüdürheyet yapımı tamamlanan yeni < lüğü tarafından düzenlenen 1972 pistin geçici kabulünü yapmaya J yılı bölgesel ve final ehli haybaşlamıştır. van sergipi, dün Gülhane ParGeçici kabul işlemi tamamlan kında açılmıştır. Sergide 22 sidıktan sonra pistin uluslararas; yahalaca (Holsteini inek ile 23 kurallara uygun olarak boyandüve yer almıştır. masına ve işaretlenmesine ge22 inek arasında ikı bırinci, çilecektir. Yeni pistin gece saatbeş ikinci ve 15 üçüncü. düveler lerinde de trafiğe açık bulun arasında da üç birinci. beş ikindurulabilmesi için gereken ışık ci ve 15 de üçüncü seçilmiş, . «•a landırma işlerine ise, daha son hiplerine toplam 50 bin lira ödül ra başlanacaktır. dağıtılmıştır. Gülhane Parkında hayvan sergisi a çı Idı