Katalog

SATTA DÖRT sCUMHURİYET: 21 Temmuz 1972 Bulmaca 1 23 MALKOCOĞLU yazan ve çizen: Ayhan BAŞOGLU ÇELİK HANÇER Yıpranmış, tanınmış ve eskimiş politikacıdan uzak durmak McGovern ştmdiyeckk yerleşmiş birçok geleneği Amerikan poîitikasına öylesine hiçe saydı ki parti içinde ya da dışında politikayla ilgilenenler onu bir anlamda politikaya karşı kişi olarak tanunlıyordu. George McGovern'in yüzlerce hayranlarından bıri fılm yıldızı Shırley McLaine, McGovern'ın Wmconsin eyaletındeki yoklama seçımini kazandığından bir gun sonra şoyle dıyordu: «Bu adamın en önerali yanlanndan biri yornlmak bılmemesi. Hergun sabahın altısından, gece yansına kadar durmadan, dinlenmeden çalışması.» Bayan McLaine, gerçekten Jnandığı adayadayının dogruluğu ve karakterl hakkında da şoyle dıyordu: «Senatöre nasıl böjlesine 18 saat çalıştığını, zaman zatnan yoruhıp halka yanlış bir şey söylemekten korkup korkmadığını sordum. Senatör McGovern, halka dogruyu söylemenin kampanyasında en biıyfik «ır oldueunu, şayet doğrudan baska birsev söylemezse her kasaba vc kente gittiğinde bir kasabi va da kent once ne söylediğini hatırlamaya çalışmaktan knrtulduğunu re bovlece encrjisini dıger politikacılar gıbi lüzumsuz yere ne so>ledigini hatırlamakla harcamadığııu bildirdi.» McGovern'ın ksmpanyasını yü rütenlerden bir genç Avukat^ Gary Hart, Senatörün çalışma plânını şoyle açıklıyor: «önce parti organizasyonuna değil gerçek halka dava, nan bir ag kurraak, her küçuk.koyde, kasabada, kentte, büyün kentte McGovern'i sevenfer, onun yoluna inananlardan bir ordu knrmakh, isimk. lkinci adım niifyonerlerin parasına değil, McGo\ern'a inanan yüzleree, binlerce kişiniıı bağışlann* dayanmak, bu bağışlan toplayarak kampanya yapmaktı. Üçuncü adımsa bilinmiş, talunmlş, eskimiş politikacılardan ötede dnrmak, genç politikada tecrubesi olmavan ama nlköcü, memlekete Te memlekctin gelecesine Inanan kişilcri kullanmaktı. Kısaca McGovern gönülİBİerden bir ordu kurdu» Oğüz B. NAVMAN Amerika'dah yazıyor SOLDAN SAĞA: 1 YoksuHuğa yakm geçim zorluğu veya hislerimizi mcıten tallerıri .verdiği rahatsızUk, oi çektiren dunjm. 2 Yabancı ' Aşktan aşka geçen çeçitli ve geçici sevdalar peşinde koşan 3 Sulanarak fcuru. kıvamını kaybetmiş madde Dili Hind Avrupa dıl ailesinden olan ırk 4 TERSt yüreMer acısı Alaturka musfkide bir makam. 5 Bir kış meyvası Kamer. 6 Fl zanaatleri veya küçük ticaretle geçinenlerin srnıfı 7 Hatay'da bir göl İki gözü görmez 8 TERSt bir, çegit peynir . Bir nota 9 Kimyada titanın simgesi Celse.. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1 Arzulanan bır şeyin o'masiyle duyulan heyecanla karışık hıs . Bir besin. 2 Kaplıca TERSt dolayısiyle anlatmak. 3 Ba^kasınm yaptığı zaran ödemek sıneve çekmek 4 TERSİ aTtı üstü düz. karnı şışkuı, kendısi yu varlak yanyana getirilen tahtala. nn üzerine çember takılarak ya» pılan büyükçe kab Büyuk tahıl ambarı. 5 TER5I hayat bır »ıvı Bır meselede ilgılilerın fıkrıni sormak. 6 TERSt kimyada plâtınin si"igesi . Elin ıcı TERSİ ayıp duygusu. 7 TER St bir Içkimız Bır n"ta. 8 Komsu bır ülke . TERSİ Almanva'da bır şehir. 9 Ke di köpek yavDünktl bolmacamn rusu . Yemek hdledUmis ıeUI (Eski dil). McGovern hakkında olumlo seyler söyleyen tinlü sinema yıldızı Shirley McLaine ama bir türMl bulamadıkları klşıydi. Yenl kazandıklan oy gucunü bu adamı seçraek ıçın kullanmak yapacaklan en doğru ış olacaktı. yılı olarak göfirı» lmkânını \erdi. McGovern kazandığı jnizlerce delege oyuyla Kurultayd» yapüacak iüc oylamada adaylık ıçın gerekll 1509 oyun çok ama çok yakınlanna geldı. Bu durumu gören Demokrat Partı ağaları hem şasırdı hem de k"rktu. Bu adam, bu radıkal duşuncelen benimsernekle kalmayıp kent kent dolaşıp halka bıldıren Bozkırlı Halkçı Demokrat Partı (!) için ve memleket (!) ıçın tehlıkeh olabılirdi • ETKEN B OZKIRLI Halkçı McGovern'a bu alanda yardım eden en buyuk etkenlerden bın Amenka'da geçen yıl 18 yaşındakılere oy hakkının tanınraası oldu. Birdenbire kapının dışmoakıler kapıdan ıçenl gırmek ve ıçerde, sevdıkleri, guvendıkıerı ve inandıklan adaya yardım etmek ımkanım tazandı. Bu anlamda McGovern bırdenbıre bınlerce, onbınlerce destekleyıcı buldu. Çunku McGovern daha 1963'lerde Vietnam Savaşı' nın ne anlamda kotu, amaçsız, alçakça bır savaş olduğunu soyleyen ılk senatordü. Ne Muskıe, re Humphrey ne de dığerlerı boylesıne ınanmış, boylesme kesın olarak Vietnam Savaşına, bu savaşlarm en adaletsızıne, en adisıne karşı durmamıştı. Bu yuzden onbınlerce genç, kız erkek McGovern karapına koştu. Bu şımctıye dek umut ettıklerı • ŞANS OKLAMA seçımlerl başladığında Demokrat Partı'nm 196S seçımlerınde Başkan Yardımcılığı içın aday seçtığı Edmund Muskıe, 1972 seçımınde Nixon'u Beyaz Saray'dan uzaklaştıracak tek adam, tek Demokrat olarak sayüıyordu. Halk oyunu araştıran kurumlar yaptıklan soruşturrnalarda Muskıe' ye ön şansı veriyor, McGovern' ın adından bile söz etmiyorlardı Ilk yoklama seçımleri geleneksel yoklama seçimleri eyaleti New Hampshire'da yapıldı. Mus kıe, New Hampshire eyaletine yakm Maln eyaletındendi. New Hampshare'da, Amenka'nın ortasuıdan, Bozkır eyaleti Dakota" dan gelen McGovern'i Mmse tanunıyor, ve eyalet sâkmleri bıle McGorem'a şans vermiyordu. >'ew Hampshire seçimlenriin so nucu McGovern'i destekleyenleTI değıl ama onlardan başka herkesı saşırttı. Bu yoklama seçımınde McGovern, Muskie'yi heraen hemen temızleyecek kadar oy aldı. Muskie seçimleri kazandı ama herkes Muskıe 5 erıne yenı bır ısımden söz edıyordu: Bozkırlı Halkçı Senator McGovem. Y • PROTESTO ü ADAMI durdurmak, aday İjğını önlemek gerekti. Bu adam 1968'de kapınm dışında bırakılanlarla birlikte Kurultay salonuna girecek ve bu salonu bir gösteri, bir radikal protesto alanı haline getireceku. Bu adamı destekleyenler, gençler, kadınlar, karalar, Meksıka asıllı, Kmlderili asılll Amerikalılar, yoksullar, tüm olarak kapının dışında kalmış ve kalmalıydı. Bu adamın delegeleri Şikago'da Daley ve omuzdaşlarını deîegelikten uzaklaştırmış, Teksas'ta ilk kez Meksika asıllı, genç Amerıkalıların, kurultava delege olarak katılmasım s"ğlamış, Amerika'da bu demokTatık ulkede, şımdıye kadar göruUio, duyulmamış ışleri yapmrya kalk mıştı. Şayet bu adam aday olarak seçilır ve garip bir şansla başkanlığı kazanırsa bu memleketın hali ne olurdu? Bu soru!ar birçok parti ftğasının kafasında dolaşıyor ve McGovern'ın, ya da McGovern probleminın çozümlenmesi ıçın parti ileri gelenleri (!) kafa kafaya venp çareler arıyorlardı. B Keıuıed\ 'nin ölurnünden soora Baskanlığ» getirilen Johnson, Vietnam da her seye rağmeD kesin bir zafer sağlayacağını umuyordu. • OYLAMA B UNDAN sonra McGovprn' ın başarısı. bozkır yangını gıbı Amerıkanın her yanım bir anda sardı: Wisconsin, Nebraska, Oregon, Rhode Island, Kew Jersey, New Meksiko. Kalıforniya v ? New York eyalet< lerinde McGovern halkın gonlünu çalarak yoklama seçimlenr>ı kazandı ve destekleyenlcnne 1972 seçimlerinl gerçekten ilginç bır seçim ve umutlu bir seçim Y A R I N : McGovern niçin parti ağalarını korkutuyor? DİŞİ BONÜ Bu Topalı gördSm mfl ben? Nerden görecen bey Hoş gormediğm daha ryl Tövbe hfiyüh sözümf bole bi evlâdım olsa eliminen keserim... Kö>e geceyarısı gelir, girer bi ahbabının e\lne gıdene gadaı ya bi ya iki kere çıkar dışarı. Oyun. icki bulduysa hiç çıkmaz... Bu adam kardeslmdl benim. Kel Hiiseyin onUrın bn i$in« nasıl hıâni olabileceğimİBaolatmağa başlamıjtı. •O teceyf nmıtemıjacağım. Keh Hüseyin Öğretmenin kaçırılacağın haber verdiğindenberi hepimiz ujanık bulunuyorduk. Daha soyunmamtîtım. Gaz lâmbasının ı$ığında Zola'nın (Germinal)ini okuyordum. "£: All dayı telâşla içeri girdi: 91 Bey! Çabuk! dedi. Bu köyün hırhsı, hırsızı benden sorulur ağbi... Tarlada işleri gaNe var dcmedim. Merdivenleri nasıl indiğimizi bilmiyorum. Ali hrsa Kel Huseyine haber iletirler, jehre hasta jtidecekse Kel Hüseyi dayı fısıl fısıl anlatıyordu bir yandan: (Dereye atlan çekmişler, Ca. ne, Aşağıpmarda ka.Mtıakamın cipi gahr Kel Huseyine; köy odasında feriu Mcmij onlann haşında bekliyomu^, otekiler de el ayak çekilince \âf idarlerken lâflarına iki lâf katar'aji, oda işlcrine gelmlyosa: (Kel e\e gireceklermi;...) Nesrinin yanında ev sahiblnia kızı yatıyordu, Ali Husejin bu, aklı başında bi b.. olsa bi baltaya sap olurdu.) derler. dayının anlattıklarına gore onu da bir bahane ile dışarıya bit yer« Babasından ozenmiş ellchcın... göndermişler. Biz san Musaların böşeyi dbner dönmez Nesrinin evine Kel Husejin sigarasından bir duman savurdn: doğru iki golgenin kaydığını gordiik Birisi kapıya omuz veriyordu; Slusa habcr verdi bana. Oteki gece Kostebck Alinin odasında, köşeden fırlayan baska bir gblge onun üzerine atıldı birdenbire: oteki Topal, Alinin oğlu It Mustafa. Caferin Memiş oturmu? öretmeni go gölgeyc de ben yetiştim. Kel Hiiseyin: nuşuyorlarmı;: Topal (Kajmak gibi gan) dijorraus öretmenden için. Ali dayı sen. kapıyı bekle! Bu anasını avradını s~ tiklerime ı n Otekiler de ağza almmaz şcjler soylemişler. Musanın yanın'da bb>le düşmanlığı nasıl olurumuş bi öğretcyim. şc\Ieri gonıı^nıaılar. Pencetcje yaklaşraca böle şeylerden banstttiklcBenim yakasınden yakaladığım Topaldı. Birdenbire belindeki bı. riııi du>muş, içeri girmemiş ordan diynemi?: (Gacıralım ..1 dimis Ca çaga davranmıj, yakasını elimden kurtarmış, gerilemeğe çalıjıyordu; ferin Memiş. Köstebek Alinin ngatı geliyomuj odaja, Musa belli et kabada>ılığı da bırakmıyordu elden: memek için hemcn içeri girmiş.. • ' . * • • .' • ' Yaklasma hanım evlâdı. dokerim bağırsaklarını dışarı... Atın kamuu çizmenin topuğu Ile okşadım: " f. '. '\ . • . Tabancamı almamıştım. Alsaydım belki de kılıfında durduğo gi Ne yapacağız? Sevredecek miyiz? bi durmayacaktı. Hafif ayı^tgt vardı; bıçağın parıltısı insanı biı tuhai Kel Huse%inin onuruna dokunmuştum sankl: ediyordu. Gıluıa hata gelirse bana da Kel Husejin demesinner... At onn elinden it! dcdim. Şu ihtiyar halinen ben bile bırakmara onnarm eline.. BU oteki G ün sıkıyorsa gel de al eşşoğlu eşşck! GSziin vardı earıds demoselcmeyi unutmadık daha. ğil mi? Oteki mesele dediği anamın kaçırılmasıydı herhalde. Öğretmen Kel Hiiseyin öbür Urafta öteki gölge ile kucak kucağa kavga edibayanı birkaç dcfa tbrahimin yanında gormuştüm; Guzelden riyade yordu; tt Mustafaydı uğraştığı Ağır ağır Topal ın üstiine yürumeyt hoş bir kızdı. Yaşına göre olgun bir hali vardı. ihtiyar, hasta bir ba çalışıyordnm, O daha miisait bir fırsal kollamak ister gibi geriliyor. bası \ardı Ankarada, ablasının yanında; onu yanına gctirmek istemiş, du; birdenbire kayıp yere yuvarlanmıştı; farkında olmadan m«nd» koy yerinde bakamam di>e korkmuştu; iji bakmaian için ona nara pisliğine basmiîtı herhalde. Bıçak elinden fırlamıştL Onu karanlıkU gondcriyordu. Sı\ah gozleri, İleri doğru çıkık bir alnı vardı; konuşur erişileraiyecek kadar uzağa fırlattım Şimdi karçı karşıyaydık. Doğruken gozlcrinin içi güliiyordu sanki. Hoşuma gittnişti. Selmadan sonra lamaraıştı; üzerine atıMım. neresi rastgeiirse yumrukluyordum: yanında bir başkalık duyduğum ilk kadındı, O da benden hoşlanmı? tt! Bıçakla kabadayüığı herkes yapar Gösterscne erkekliğinltı herhalde. Okula, tbrahime nğradığun zamanlarda mutlaka yanunuKüfrediyordu, homurdamyordu; elimde sıcak bir «uıntı hissettim; da bulunmaya çalışıyordu; okuduğu şe\ler iızerinde durmadan soıu. dişleri kanıyordu herhalde. Kımıldayacak hali kalmannstı. Doğrulyordu; tbrahim meslefinin dışuıdaki konularda okumaktan hoşlanma dum. Yüziine riikürür gibi toprağa hir tiikrük atttm: dığından komışmalarımıza iştirak edemiyordu çok defa. Onu nıum S.. Ur giti "Topal bacağınla biı daha böyle haltetme!. kün olduğn kadar tatmin etmeğe çalışıyordum. (Cclâl ağbey) diyordn Zor kalkd ayağa. Ağzından salya ve kan akoordu. Gözlerinde bana. Bugiin bir başkalık vardı: Takup a;a ile karşılajmış, Hüseyinüı hırs ve kln okunuvordu. verdiği gazetcden Solmanın nikâhlandığını bğrenmlş, Nesrini kaçn. . Gomam senin yanına. mak istediklerlnl haber almıştım. • ." 1 fârkam rsr) 48 TİFFANY JONES GARTH yargıçiann seslertai duymaya başlamıştı. Galile, kalbl çarparaktan dinlemekteyken kapı açümış ve bir rahip yardımcısı, adıru çağırmıştı Onu, ışıklarla aydınlatılmış, geniş bir odaya göttirdüler. Odanın ortâsındak) büyük bir masanın üzerinde, çarmıha gerill bır tsa heykeli vardı; arkasmdaysa, üç yargıç otunnaktavdı Başkanlık etmekle olan sunuz Hasta, gözlennl konuşmaa Fırenzuola' gözlerini kaldırdı: ya dikmiş ve kendısınden geç Sanık hasta mıdır? dlye mıştı Kendıne geldiğınde, u sordu latince saklar onu giydırmeye başladı Eklem agnlan çetanekte lar. Dokümanlan yanına aldı olup vatmaya gereksinmem var. ve kendisfnl tahtırevanına ta Pekiy. Oturmana mtl<aade şıdılar. Niccoluıi ona eşlik et edivoruz. Pakat yemln etmek mekteydi. Gideceklen rere var Uzere. çimdilik ayakt* kalınız. düüannda sarmaştüar. Galile Durusma açümiîtır dünyanın en şiddetlı agnlarını saptanımından sonra, duyaraktan yere lndi Enkizisvargıçlar avağa fcalkmı» ve sayon"un kapısı üzerine kapandı. nık yemln etmiştl Sonra hep *** oturdular. Galile"ye bir koltuk 12 Nisandı. Sanık. aziz Enkl eösterjrken Pîrenzuola onu g» zisyon*un duraşma salonuna gd tiren usak İle rahip vardımcısıtülüyordu öyle acı çekiyotdu nı dışan çıkarttı Sanık kendinizl azizofis ki, bağırmamak lçirı dişlerini «ıkmaktaydı Yürüyemedıği t önüne getirten nedeni bilip Mlçint bir usak ve bir de benedik. medigini sövlerln. ten rahip yardımcısı koluna ResmJ neden bence bilingirmiş, öyle gitmekteyd! Anti memektedlr. Pakat sanınm M, »ambra gellp de oturtulunca, son eserlme llişkin iorulanniB kapı arasından Içerde tartışan cexaplandırmak için. Anlayışlı ve sâkin olunuzl Size herhangi biı kötülük gelmeyecegine dair sös vermemış mıydım1' Ben, herşeyı yoluna koydum. Gıizei bır odaruz olacak ve kapınız kilitlenmeyecek. Hattâ bakımınız. ıçın uşağınızı da birlikte gdtürebıleceksınız. Beslemmıniz elçılikçe sağlanacak. Ayağa kalktıgınızda, odaruzın açüdığı koridorda dolaşabileceksıruz. Bana lnanınız. korkacak hıçbır şey yok. Bu üzttntnilü haben, sızden son da kikaya kadar gızledım. rianrlanınız hemen bugıin gidıyor Yazan; Zsolt HARSANY Çeviren: Tank ÖZBİLGEN Gerçekten de bu kitap söz konusu. dıye başkan elinde duran Diyaloglar'ın bu nushasını gösterdl, Evet. Bu Kitapta veralan herşeyin yazan olduğunuzu kabulleniyor musunuz? Kabullenivorum Pekiy önce öncüllen ele alalım. Slz, 1618 vılmda Roma'ya bir eezi vaptınız. Tamam mı? Evet Bu ?ezlnln amaeı neydi? CopernJe teorilerinin. Killse mensuplan araaında hasımlan oldugunu işitmistim Floransa'da bile. per Caccini adlı biri, Polonyaij dio bilfîininin lzlenmesine karşı, kürstl Uzertnden saldınlan!8 bulunmaktavdj. Bu olayın ardından ben Kilisenin söz konusu e&retıve ne bakınv dan karsı olduSunu Ö5renm<>k İçin Roma*ya eeldim Gprcpkte ?ezim. 1(515 araltBınrfa oldn »e fakat ertesi nlın 1 Nisanma B kadar orada kalflim. Bu «zİTİ vapman kendlni« ml kgrarlaşttrmıstınırt Tamamivle. Demek hlçbtr çağn alnuv mıştı nız? Hayır tyi anımsayımz! Azizofl» sızi çafnklamamıs mıvdı? Bunca beklenen an, sonunda gelıp çatmıştı Papalık ;«lışma odasının kapısı açıldı ve tsa'nın veryüzundekı temsılcısınta atietık heybetb biçuni, odamn ortalık yerinde gbrundü Galile ona yöneldl diz çöktü ve terltgınm halkasını öptü Sonra Azi2 Per* ln, vafctiyle Paul Vin yaptığı glbl, kendislnl kaMırdlgınj duvum ladı. Papanın ytlzü, sevüiç ve dostlufc deyimlemekteydl: Biz « a «rtık senll benll konuşmuyordu tçten bir sevınç le bekledık ve ummaktaya a, gezinlî rshat Eeçmlştlr Azlzllğinlze teşekkUı m*9nm Dunyanm Egemen) <rt c»nlm eskl dostum önünde agılmekten gunırluyum.