Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA ÎKÎ sCTJMHURÎTETs 19 Temmuz 1972 Cumhurîyet'e mektuplar '•'«ekıyılojik gelısımın somut örneklejiylç, •• dev yapılarıpm çarpıcı etkisinden kur" * tnlmak olanajı yok Amerika'da. . Görkemli Amerîka Parlamentosunun önünden geçerken yesil ısık yanmıstı, yol bizimdi. Fakat polis, arabamızı durdur'dn. Küçük ve güzel bir arabaya >ol verdi. Bo küçük arabadakitıi arkatfaşım ianıdı. «Bir millrtvekilinin sekreteri» dedi. • . Elfeette . ,lnsan her yerde aynı. Hele ça*. gunızda en. ilerr sayılanjilkelerde en ilke'l davranışları gormeye alıstık artık ' Beyaz" mermerlorle bezenmis, sütunlar vığını bas. kent YYashington'da lâcnert • giysili polıs, adam kayırmayı, düzenden öncey'e almıstı. Bakanhklara giden gerris asfalt caddel'e. rin kenannda çöp sepetleri Birkaç zenci hu sepetleri karıstırıp bir seyter anyordu. Ta. sama nmudunu bunlara baglamısa benzerdi. Bilitjcsizve amaçsız bir tuketimin simgesiyle bu dev çöp ''kntqlan çeHskiIer ülkesi Amerika'yı'iyi beljrliyordu. Acayip "kılıkh, saçı «akalı uzamıs, pant'oIonları yırtık hipi gençler, rataeı \or?aru Be>az &arayJm önune sermısler. bir seyler içivorlardı. Bnrada gecelerlermre Vietnam savasını protesto ediyorlar. Polisler de önlerinde devrıve geziyor. Pankartlar asmjşlşr, Cumhurbaskanını yeren''yazılar . "„!,*••**,' BİRKAÇ NOKTADA AMERIKA V 1 derebiliyor. Kısaca ber kisinin seçime katılması sağlanmif olnyor. Polis oy verme bakkına saniptir. Ancak, seçim günü sandığın UO. rtıetre Uerisinde dnracaktır.Birçok eyaletlerde oy verme faakkına sahip olmak için, '01^0% bir yıl oturmus olmak sarttır. Ameri' ka'da seçime giren adayların hemen ' ı&9'n avnkatlatdır. , •• * • • • Propaganda '. Devlet Daireleri ve halk ilişkileri •>•* Prof. Dr. Ragıp ÜNİER Parlamentoniın yârfısı" MJ ir ülke, üzerinde yajsavan •kisilerin ör* * gürlügü oranında uj gardır. Bu.nun görfintüsü paTİamentnsunda vansır ' Teknik tücün yarattıgı büyük japtlar însancı bir ozgü kapsamazsa biçimsel "bir görüntüden öteye gidemez. • Amerika Parlamentosunda 100 senatör, 435 millejvekili var. 13 de Bakanlık mevcut. MiIIeUekilIeri 2, senatörler 6 sene için seçili>or. Kontenjan nsaliî ynk. Her parlatnento üvesi için bü>ük bir ofts a\rılmıs. Burada <$ . 25 kisi çalıstırılabilivor. Calısanlann maas ve masraflannı karşıhtmak uztre milletvekillerine tıida 150 bin, senatörlere 200 bin dolar verilivor. Avrıca her iıve kendi seçim bölgesinde özel ofisler kiralnabilir. Gerek kira, g«rek içinde çalısan memur ların masraflannı devlet karsılıyor. Senator ve milletvekillerinin maası vılda 42 bin dolar. Üyelerin mektnpları ve her tur vazıları parasız gider. Kâğıt ve zarf çibi şeylerin basjl maşı için 3500 dotar verılı>or. 20 bin dakika telefonla kohuşrha haklan var. Her üye ay'da 2 defa nçakla Amerika'da istediği yere gidip g£İi\«r ve para ödemijor. Parlamcn}o her yrl 3 Ocak'ta açılıp Ekim, Kasım, Aralık ayların(Ja tatile girivor. Meclis her gün toplanıyor. Çalısma süresi 9'dan 17'\e kadar. 17'den sonra 19'a kadar üyeler kendi ofislerinde çalısı>orlar. Senatör \e milletvekîllerLnin devamsızlığı halinde uygulanacak bir müeyyjde (vaptırım) yok. 500" savfayı bulan bir lctüzük uy£ulanmakta. Içtuzüğün yorumu 11 cilt. Beıı, Encyclopedia Britannica sandım. Senatör \e milletvekillerinin parlamento dısı yapacakları is sınırlanmamıs. A\nkat, mühendis, doktor çpne bürolarında çalısabilrvorlar. Parla. mentoda, Baskan fiye sayısının 1'5'i toplandjij anda oturomn açıyoj: Bir konnffa oylama için 1/5 yeterli sayılmaktadır.' Eğer bir itrraz yoksa 4 kisj ile dahi kanunlar çıkıyor. Parlamentonun çok zengin bir kitaplıâ \ar. aynı zamanda çalısma merkezinde 450 uzman ve yüzlerce mertıur çahsıvor. Bnrada çalısanların hiç bir partiye bağlı olmamalan gerekli. Bilimi, politika dısında tntmaft için . Bılim b'ağımsız oldukça yücelir, jüceltir örneğin: Japonya'nın Brezilva'd'aki Büvükelçisi kimdir? Napolvon'un Avusturya tmparatorn ile yaptığı antlasmanın' metni nedir? Danimarka bisiklet sanayiinin 5 sene sonra Amerika bisiklet sanayfine ne gibi bir etkisi olacaktır? Yanıtlar bnradan alınır. Parlamenterlerin kannn teklifleri de barada kalerae alınıyor ve kanun tekniğine uygun bir. biçim veriliyor. , onu vargılayamaz. Biz oradayken Philadelfia' da önseçirnler j^apılıyoVdı^ Cnlü adaylarr ' yakından gördnk. Amerika'da seçim, para de mektir. Seçim karopanyasf devam edıp giderken Cumhurbaskanı adaylanndan Maski, televizyona çıktı; «Parajn bittiği için seçimle. re devam eâemiyeceğitn» dedi ve çekildi. S e . ,çimlerde propa^audaya çok önem veriliyor. Bı/nnn için para toplanıp, çaylar, baltlar, yemekler veriliyor. Blrçoh» zenginler ada\lara 'oldnkça yüklü paralar verlyorlar. Bu, kanu' na.aykın sayılmıyor. Milletvekili olmak için o eyaletin sınırlan içinden olmak gerekli. Senatörlük için böyle bir knral yok. Seçim kQ ". tükleri çok düzenli. Her seçmenin kiiny^si' ve , unzası sandık knruln önünde hazır. 'Seçmrn. oyunu »taca|ı zaman fmzasını alıyor; bn, e»ki imza üf karşılastırıRyor. Ov verme islemi' otcnnatik makinalarla yapıldıjından, seçim SBÇD diye bir sry.kalmamış .. Seçmen otoma. tik makina'ya girerken önee hangi partiye oy verecegini bildiriylJr. Sonra tıy veıeceği hücreye'gjren seçmenin başka partive ov verme ' si otomaNk açılır kapanır bir koll» önleniyorçünkü, di|er partinin dügmelerl arfık işlemez öluyor. Bir seçmen iki sene seçime istirak fttmezse seçim kiitüğünd.en çıkarı'lıyor. Bn da her kisinin seçimden sorumln olması gerektiçıni belirtiyor. Seçmen hasta ise doktor raporu ile ovunn gönderiyor, ki bn, geçerli sa. jılıyor. Askerlik görtvi ya da memnrîyetle ynrt dışına giden kişi oynnn mektapla g8n jHamalarda partı Ooyunn istedifi gibidisiplini yok.Her fiye kallanabilir, kimse " t l " er sehrin her sokağmda, her adayın bir •"• •* kaptanı var. Bu kaptanlar, adayın yardımcılaçı tarafından seçiliyoT. Kaptanlığı kabnl ed%n zat, koluna adavın «alâmeti farika» sını takıyor. O sokaktaki bötün e\leri bjrer birer dolasıvor. örnegın «Adavımız Hemphrv' nin size selîm ve saygjlan var. Ovnnnzn bize >\erin» diyor. Şeçîm çünü gene kapı kapı dolasıyor: «Buqrön seçim *ar. nnntmavın Hemphrv'nin sfeKmları var» diyor > 'Adav, sehir içjnde dolasıp ç'ok el sıkmak zornnlnfnndadır. Doğdnğn sehte çiderek eski öeretntenlen n | ve korasalannı Tivaret etmesi büyuk etk;ler yarahyor. özetle adav ne kadar çok el sıkarsa • kadar basarı sansına sahiptir. Sehir içinde ofisler kiralanıyor. bn s«çim ofisleri bir âietn.. Genç ihtiyar, zengin fakir* yüzler1! • ce kısajı çirip çıkıyor borava. Ama herkes he»epanlı, herkes atıigan, herkeş. bi^ şejler yapmak istivor. • ,", . . Bir olay ya da benzerleri çok olan bir örnek: Vefat eden annemın dul avlığına ait banka çekierml ıade etmek ve bılgi vermek üzere, Emeklı Sandığı Genef Müdurlüğü, Istanbul Irtlbat Mddürlü»üne gıttım* Müdür odasına girerek belgelen gosterdim ve «İki gün önce anne*mi kavbettim. Bnnlar geri k»lan banka çekleridir. Gerekli işleftıin vapılmasını riea ederbn» dedim , . . "Görünüşte emekiüıği yaklaşmış olduğu anlaşılân ve tecrübelf olduğu sanjlan mudür bey . okuduğu gazeteden. başınj . kaldırdı haşln bir ses tohu ve tşaretle «Servise!.> d«dı. «Hangi servise?» soruma karşı yıne aynı şıddetle: «Hadııma!» oevablnı verdi Büyük koltuklartı donatılmış, göstenşll müdür ödasından çıktım ve adj söylenen memur hanımı buWum, Bu anda gerekli iştemler yapüırken «aten acılarla vüklü ve dolu olan yureğim venileriyle daha da burkuldu. durdu. Çoğu zaman, vatandas hükumet kapısında bu ve daha baska tür muamelelerle karşılaşıvor Bu herkesçe bılinen bir eerçektir , Gündeme alınmasını rica edivoruz ömrünün 50 yılmı orada geçirmis, vabancı ile evlenmjş, TSrk n%rngnndan çıktms zengui Türkler gördiim Hepsi vatan 0 Szlemi ile dola. Türkiye için ne yapabiliriz Nasıl yardım edebiliriz'1 dive çtrpınıvorlar Ne çare bizim . tarafımızdan onların bn, olnnıln isteklerinl ır» ?ulamava dSnüsturecek hiç bir e^lem vokO\saki serçekteo biivük varatları olabilir. , Bizftr geneDikle önvar^ı İle vnri dısında nznn süre kalmış olanlan özümüzden kopmns sa. var \e kına'nz. Ben aksini eörmekle mullu\um. Türktin yapısında \atanseverlik vardır. Banu yitirmesinın olanağı, kosullar ne olırrsa olsun, yoktnr. Yeler ki, ana\atandakiler enUrs köprfllerini atabilsin .. belirtmeden geçemiB nrada bir' noktayıdışma gitmiş ve hattâ vecegim.:. Tnrt I UNDEN UNF Bir içlanş : , meselesi tzmirin eski DP millet\ekilleri, yeni Anayasa. degisıkligi konusu ortaya çıkınca, kendilerini siyasal hakları kullanmaktan alıkoyan engellerin ortadan kalkraasım istemisler... Cidden düsünülecek ve üzerinde durulacak bir konu.. 1960'ta parlamento üyesiyken Yassıada'ya giden bu arkadaşlar orada, sonra da çesitli hapishanelerde uzun süre mahkumiyetlerini çektiler ve bir gün özgürlüklerine kavustular. Şimdi de yedi sekiz senedir hürdürler ama, siyasal haklardan mahrum yasamaktadırlar. Yani 12 yıllık bir (eksik vatandas) olma devresini sürdürmektedirier. Biliyorsunuz Cumhuriyet Halk Partisı ve Sayın Inönü'nün delâletiyle, siyasal hajdarın iadesi yolunda bir teşebbüste bnlunulmustu. Fakat herkesin bildiği gibi bu kanun, Meclisten geçmisken Senato'da bazı partizan ve küçük hesaplar dolayısiyle geri çevrildi. Darum dört yıla be*i övlece heklemektedir. Evet, bu kimselerin* sırtmdıT* haî tah tırtumlann günahı vardır, ama, jeni biF^Ana^gsanın zırlandığı ve yeni bir partiler kanununun hazırfanmak uzere oldufu bir devirde ve on iki yıllık bir çile çekildikten sonra, acaba Türkiye'de böyle bir afla vatandaslar arasındaki fark j lılığı kaldırmanın zamanı gelmedi mi? özellikle o günlerden j ders ahnmamış olunduğnnu belirten «rnekler gözlerımizin ] önünde durdnktan sonrs... > Sayın tnönü, siyasal affa doğru giderken her halde söyle î düşünmüştü; DP ve CHP arasındaki tnücadelede vatandas • Iar bölük bölük birbirlerinden avrılarak Bayar'ın ve tnönü' nün arkasmda sıralandılar, bunlar kövlerde,, kahvelerini, ,' hatta iki camisi olan yerlerde camilerini bile ayırdılar . Bu bölünme devlet bünyesi içinde etkilerini hâlâ gördüğümuz"' partizanlığa yol açtı. Türk vatandasında bir lidere sadakatle bağlı kalmak egilimi mevcuttur. Bayer ve tnönü büyüU bir olgunluk gösterrrek barıstılar ve zaman zaman eski ivı günleri beraberce vâd etmek imkânını buldular. Her ikisinin de düşüncesi her halde siyasal rekabetler ve kendilerine • taraftarlık yüzünden birbirlerinden uzaklasan vatandasları tekrar birbirlerine yaklastırmak, bövlece iç barısa hizmette bulunmaktı . Bu iyi niyeti maalcsef bir başka unsur, yani AP'nin DP'ye varis olarak gelmesi önledi. AP idarecileri eski DPtüerin bir gün kendi partilerine hâUim olacaklarmdan korktnlar, bnylece bu barıs maalesef gerçeklesemedi. Gerçeklesemedi ama, 12 Mart ile AP de umdugunu bulamadı. ı Şimdi daha genis düsüntnek, meselevi particilik vönünden ' değil, memleket vönünden ele almak zamamnın gelraiş ol < duğuna inanıyoruz. Aslında 27 Mavıs devriminin haklı olarak maHkum ettigi insanlardan bir çoklan da siyasetten çekildi. Her biri bir baska yönde hayatlarını tanzim ettiler. Gerçi böyle bir af çıktıgı zaman ağır tecrüb«lere ragmen yeniden sivasete atılacaklar vardır, ve bunlar DP iktidarını kötü âkibete sürük. lemekte bas rolü oynamıs Menderes'in idamına sebep olmuş ve tam sornmlulnğu taşırms olan kimselerdır ama .. Biz hiç zannetmiyoruz ki 19501961 arasının bu cins politika horozları, yani, Türkiye'deki ^ijasal njücadeleji partizanlık u|runa dejenere edenler, fekrar kendilerine uvgutı bir iklirn bulabilsinler, kusaklar, ınsanlar. fikirler değisti. Bugün memleketin içinden sıvrılmak istedigı bir bunalımdan dolavı huzursuz olduğu inkâr edilemez. Bugün her zaman dan ziyade millî birlige, huzura ve istikrara muhtaç olduğumuz bir gerçektir Büyük problem 1924 Anayasasım kendi partizan ihtirasları yüzünden kusa çeviren insanlarla, millet arasındaki ihtilâf değildir. Bu ihtilâf bü.vük çapta unutuldu, bugün biz onların da karsı durmak istedikleri anarsi ile kavga edîyoruz. Onlar da nefıslerinde çektikleri ile büyuk tecrübelere sahip oldular. Da\a yalnız bir kaç yüı vatandaşa seçmek ve seçilmek hakkını tanımak değil, bütnn Türkiye'de bir zamanlar birbirlerinden sivasi sebepierle, veya liderlere bağlılık yüzünden ayrılmıs. birbîrlerine küsmüs vatandaslar arasında kopan baglann yeniden baglanmasıdır. Biz bugün bu iste millî bir menfaat görmekteyiz. Bu mesele artık bitmeli. tarihe gömülmeli, unutnlraalıdır, diyoruz. K O N G RE üogum yapan. kan Raybeden anneye, vavrusuna ve yuvasına kavusması ıçtn kan bagışlayınıı. Kulübümüzün tnuted se,elîk kongresı 22.7572 cumjrtesı günu saat 19'^a, eksenyet oltnadığı takdirde 29.7572 cumartesi günu aynı saatte kuJüp lokalinde yapüacaktır. Üyelerimlzin teşrjflerl rica olunur. • . ' Sanyer Avcılık ve Atıcılık Kulübü ldare Heyeti {Cumhuriyet: 5221) iyarbakır Üniversitesinin temel atüı• şı törc»i dolayısiyle yap tığı konnşmada Başbakan Melen kamu ve özel sektörün sanayileşmede X8İ' alacaklannı, sanayi kuruluşlannın AnadolıTnun bü> tün bölgelerine da ğüacağını söylemiş ve bu yoldaki teşvik tedbirleri ile ilgili ka nunun yakında çı • karüacağını belirtmiştir. Hükümet Başkanı^ bu SÖzleri sanayi.ttliŞmeye verHen önemi açıkça belirtecek niteliktedir. O ve Yazan : Proi. Dr. Ahmet KILIÇBAY t.Ü. tktisat Fakültesi ögretim Oresi Bkımı ile gerçek Uretim gücü halıne gelir.. Gerek terdl yatınmlann zaman içindeki akımında, gerek ka pasiteler arası ıhşkide meydana gelen dengesizlıkler gdzle gorule meyen büyuk kayıplara sebep olur ve milli sınai üretim gucunun unınlandan çok küçuk kalmasına yol açar Ahenksızlıkler finansman, ddvlz bürokra1;!, idari mekanızma tşle\ışı müteşebbis öavranış! ve difer eTkenlerden meydana gelmektedir. Gerek 22 yrllık Yeni Strateji"de \e gerek Üçüncu Beş Yılhk Plân taslağında bu »orunlar, sıstemli, tutarlı ve bağlantıh bır bıçımde ele ajınmamıştır Gelecek yıllar da yalnıa bu sebeplere bağlı önemli engellenn ortaya çıkacağına (gerekli ve yeterli tedbırler alınmazsa) muhakak gözü ile bakılabilir. kısmmın kamu sektörilnde gerçekieştirilsnesi gereği. Böyle bır sonuç kamu gellrlerinin artmasına bu da vergilere baglı bulunacaktır Bu, tasarruf ybntlnden sanay^ieşmenin ağırlığımn kamu sektarüne yöneimeslni ifade jstmekteâlr. ^öyJece yatmm ve sermaye b"lnkmıi ağırlığınm da kamu sefctörüne yöneleceği ve özelkamu sektörlerl oranları bakımından bazı yapısal değışmelerin olacaği da şuphesızdir. Böyle vbır değışmemn fıyatlar, maliyetler ve özel yatmmlar ve endu«;trılerarası denge bakımından önemll sonuçlar doğuracağı muhakkaktır '.*.'• Beş yıllık donem tçınde 450 mılvon dolarlık ıthal ikâmesı sağlavacak vonde bır sanavilesme sdz konustıdur Başka bır de yımle, evvelce ıthal edılen 450 mılyon dolar değerinde mal, donem sonunda yurt içinde üretılecek ve satısa arzedılecektir. tthal ıkâmesi nıtelığtnde bulunan 450 mılyon Dolarlık sınal üretim Rücti aıtısınm şöylece da gıtılması tasarlanmıstır. 4050 milyon 'Dolarlık tüketim kapası tesı. 100 110 milyon Dolarlık makına ımâlâtı ve elektnkli mamul ler «anavll ve 300 320 milvon Do larhk kısmı ise demirçelik. dlğer metâller kimya. sunt gübre kâgıt ve petrol •artinlertee alt bulunmaktadır. Öte vanda ıhracatın, daha çok •îinal mamullere ka>Tnası ve top lam ihracat tutanmn °i 40 kadannın smaî mamul]erden mevdana Eelmesı ıcm teflbirler almacafctır Bunlar arasında ver alan bnemli mallar sunlardır' Gıda. eiyım deri mamullen, demırden baska metâllef Urkiye'nln hızla sanayileşmesi tçin yukanda belîrtılen hususları ayn ayrı ete almakta fayda «ardır Bunların başmda fmansman sorunu gehr. Sanavileşmenin «erektırdigı yaJırımları finanse edebilmek Içın 22 yılhk^ bir'dönern içlnda toplam tasarrutun gayr\ safl milll gelire oranının Vo40'a yaklaşrnası gerektlği belirtllmiştir. Bu bü >uk bır orandır. Ote yanda, Uçün cu Beş Yıllık Plân taslağmda be lirtıldıği gibı tasarmfların büyttk bir kısmırun kamu maliyesi çerçevesı içinde gerçekleştınleceğı belirtilmektedır. BUtün bun Iar milU tasarrufla toplam yatırım arasında aracılık eden ve kalkınmada büyuk varan olacak bulunan trtr «Kurum«:al)» unsurun yeterli b\t ıtına ile plânâa v er almadıgını gostermektedır. Gdnüllıl milll tasarrufla yatmm lann finanse edılmesinl sağlayacak «Aracılaı grubu» (sermave pıyasası kuruluşlan) gerek varlık, gerek zıhnıyet ve davranıs olarak yaratılmamıştır. Gönullü tasarruftan SSfbank Sumefbank, Ziraat Bar.kasv glbi kurulu^lar da pav almaktadır Ö»el tnevduat halinde bu knrulus'arda bınken paranın ne kadannın kamu ık'ısadî kurulus vatınmJannı fınanse ettiği tam olarak tayın edılememektedir Î TürkiyeiUn ekonomik sorunlaruıın başmda «Sanayileşme» yer almaktadır. Sanayileşme hız lı ekonomik kalkınma için zorun ludur. Sanayileşme çoğalan nüfusun yarattığı işsızhk sorununu çözümlemek İçin zorunludur. Sanayilesme tanmsal bölgelerden şehırlere akanlara ış alanları açmak için «orunludur Avrupa Ekonomjk Topluluğu'nda tam üye olarak katılabılmek ve Topluluğa dahıl ülkelerle yararlı eko nomık ühkiler kurabllmek için de sanayileşme gerekli görunmektedır Sanayıleşmenın gereğı boylece kabul edildıjlnden toplam üretıro içinde sınal Uretimın 8 payının • 18'den 'o37'ye çıkarıl» ' masmı Ongbren plfln taslagı hazırlanmıştır 20 vılı aşan bir zaman süresını kavrayan donem içinde gerçekleştınlmesi gereken bu amaça çok kolav ulaşüamıyacağı açıktır 22 yılı kavrayan 19731995 vülan tçlnde sanaytin pa^nın «öl8'den Oo37'je çıkması sınaî tretımın bu ftüne göre ''o 19 artması demek değildir. Zira 22 yıl İçinde milli gelirde de çok büvük artışlar olacaktır Böyle bır durumda 1995 vümın millî gelırı içinde "o 37 oranında biT yer tutabîlmesi Için sanayi sektörünün çok buyük bir hızla pelismesı çerekmektedır Sana>i sektorünün yeterH hızla büyüvebilmesi vatn.mlann artmasına bağlıdır Yatırımlann artması ise onu beslevecek «Tasarruf» artışma Ihtlvaç gösterecektir. 22 vıh ka\rayan Yeni Stratejinin ilk beş vıllık dılımi olan Üçüncu Beş Yıllık Plân taslagında bir konu ele ahnmış ve 19731977 vülan arasında milll tasarrufun, Gayri Safl MilH Hasıla içindeki oranımn "'o 19 6'dan • 25.5'e yük « ' seltilme«;l öngörülmüştür Milll tasarrufta bu Ötçüde bir artışm güçlüğil kabul edllmiş olacak kl. tasarruflann arttınlmasmda en büyük Katkıran kamu kesiminden gelmesi zorunluTugu da kabul edılmiştir Bu nedenle, kamu tasarrunannın vılda f'o 20 arttınlarak 1977'de 1972 yılındakkıin 2 ^ katına \iikseltilmesi gerekmektedir ukanda Szetlenen hususlar birçok bakımdan önemlıdır. Evvelâ, tasarrufun mll 11 gelirdeki payının hızla arttırılması. sonra da bunun büyük bir ^femur Yardımlaşma Kurumu Kanupu Komisvonda görüşülerek ıvedilikle gönişülmek üzere Millet Meçlistae eeldl. Sayın mılletvekilleri kendilerini alâkadar eden mal! mevzularda yarım saat gîbı kısa bır sure tçinde kanun çıkarmaktadırlar En asagr 800 bin memur ve bılhassa'30 bıne vakın bir emekli kltle^lni alâkedar eden bu kanunuıj aylardan berl Millet Mecîlslnde gündeme almmaması genis bir tonlulu*a, haTs lı olarak. endise venvor. Memurlann nafaKasından kesılerek bir milyon lirava yakm blr vekün teskıl eden bu paralann baska verlere sarfoldu*u endı$esını uvandınvor Yetkıtşlemler tamamlandıktan son Ulerce bır bevan ferahlık varara sayın mUdUrün odasma venl toeaktır Hürmetierlmi arr ededen gırme gereginl duvdum. rım EmekH memur Vatandas da yetennce sesını Cavit duyurmalıydı Haşin davranışından ve ışaretinden üzıintü duvdufurnu. bir cümlelik başsağlığı dılememn bile emekli, dul ve yethn lsieriyle görevli böyle bır dairenin âmirinden beklenağinı; devlethalk UişkiMilll Egltim Bakanlıgına twglerınin hâlâ gereği gib! kurula lı (Mektupla öğretım ve Teknik madıgmı sofuk olduğunu: boy Yaymlar Genel Müd ) teksir ele glderse kendislnln de bır gun dılmış ders notlan balınde mek benzeri sonuçlarla ksrîilaşabile tupla oğretım yapmaktariır cetıni Ifade ettim Radyoculuk bölümü notlan ıçın aşagıdaki hususlar üzenrde so•Burası müdür odası! Şavet rumlu ve yetkılılertn ılg^lonmeişiniz yapılmazsa o zaman ban» sinl saycı İle dilerim gelebîlirsiniz' Hem bunlan ba1 TeksiT notlan çok SPZ na öğretemezsinrz!..» cevabını okunmayacak kadar lekeli vealarak oradan avTildım. ya mürekkebi dolgun harflarle çıkmaktadır Ve blr yorum: 2 Sayfalan değışık büyukDemokrasiye güys sıkı sıkıya lükte olduğu tçln cıltlenecek du sanlıyoruz. Ancak yıllardır bü rumda değildir kumethalk ilışkılerlni bir türlü 3 Notlar İçin 75 llrB gibı duzenlevemiyoruz tşler aksı yüksek Ucret alınmHk» buna yor, halka, sert tepkilerle guç kar$ılık 200 sayfa kadar teksir lükler çıkarılıyor. (Taoii ıküdar edilmi? not gönderllmektedir daki partililerin ve tanıdıgı o4 Translstör ve ISmbalı lanlann Işleri bu görüsün dı radyo İçin ayn ayn 75 tıralık şındadır ) Ucret alınmakUdır Boylece orJDemokmsi,. sadece .tıiçlmsel talama olarak 400 sayialıS tctü bir sandık ve seçim görüntü Uaskılı teksir notlan i30nraya gelmektedır TranBistöt »e lâmsunden ioaret değil; toplumun balı radyo kurslan (radyo kur» her kesiminde, tasada, tavgnçta lan) adı altında blı tek branç ve ülküde ortaklaşa ilişkller bu kabul edilmelldır lunan erdemli bir yönetlm »e 5 Memlekette televtzyonun yaşam düzenidlr. Bu düzende yayümasına karşılık Bakanhk devlet memurlannın payı bü bu brançı kurarak teksir notlayıjk ve yüoedir nnı dağıtmaya baslamamıştu. Rafet Koca Kemal tSTÜN tstanbul Kadık8y/tST. Mekfupla öğreiim ve kötü feksîrler Tesvik sorunu urkıve'nın 22 yıllık bır 66nern içındekj sanayıleçme kampanyasında ozel sektör sanaviının buyuk payı olacaktır. Yukanda ele alınan sorunlar dolaylı dolay=ız bu sektörün sanayüeşmesi ile ilgılidir Buna rağmen Turkıye'nın sanavıleşmesıne olumlu katkıda bulunabılmesi !• çin özel sektörün özel sorunla» rınln çözümlenmes) ?ereklidir TEŞEKKÜR Kardeşim Sabahat Karataş'ın hastalığının teşhls ve tedavisinde. ameliyannda gösterdiği büyük muvaffakiyetle şifaya kavusturan Haydarpaşa Gögüs Hastalıklan Hastahanesl Ooktorlanndan Sayın Operatör Doçent Bir oCiumuı oldu •dı B E N O t NUjrttn Vellttln H1511 $ tstanbul 17/7/1972 f Dr. MEHMET ABÜÇ beye alenen teşekküı sder, sukranlanmızı sunarts. Avnkat Lln Raratas (Cunüjuriyet: '5222) Sorunlar erek 22 yılı kavrayan Yeni Stratejı, gerek Üçüncü Beş Yıllık Plân taslaği Türkiye'nin hızia sanavileşmesi İçin ekonomik vapıda ve sanaylin ıç vapısında Bneml] değismelerin meydana gelmesmi öngörmektedir. Sanayileşme ve onunla llglli olan vapısal değiîme Türkiyenin ekonomfk kalkınmas» açısır dan en öneml) sorundur G te yanda Devlet Butçesınden kamu yatınmlannın fmanse edilmesi, transfer ve sermaye teskıli yolu ile tktisadî Devlet Tesekkullerinin genisletllmesi kamu kesımindekl fmansfnan Sorun lannı doğurmaktadır Nıhavet milll tasarruf açığını kapamak tçm alınacak dış yardım ve kredilerle ta=arruf ve döviz açıfını kapamada yardımcı olan doviz halmdekl işçi tasarruflannın genel finansman tablosu içindeki yerlerine ohırtulraası avn bir sonındur Sana yıleşme süreci içinde üzerinde çok büyük önemle durulması gereken hususların başmda mılli tasarruf. tasarruf ve döviz açığı. toplam tasarruf ve yatınmlann finansmanı sorunlan kurumların mekanizması ve işleyisl yeniden ele ahnması gereken sontnlardır O Turk karma ekonoml modeli içinde özel sektörün durumu, işlevişi dikkat çekici niteliklere sa hıptir öze) sektor plyasa ve fivat mekanizması İçinde bir bakıma serbestçe karar veren blrım lerden mevdana gelmekle beraber, kararlarda kısıtlayıcı unsur Iar, bilinmeyenler ve devamlı değısenler bu sektörün kendl kaidelert içinde çalışmasını güçleştirmektedir özel sektörün gerekenl yapmamasında kendisl kadar tradesi dışmda bulunan fcoşullar sornmludur Gerek Yeni Stratejı'de. gerek Oçtincü Beş Yıllık Plânda karma ekoi}omintn ısleyışıni engelleyen etkenlerin ayıklanıp temizlenmesl ve uvgun, venmll, lvi içler bir karma ekonomJ modelinin temellerinin atılması gerekır. Böyle bir ciddi çalısmaya Plân taslaklannda rastlanamamısiar • te yanda özel sektör yatınmlarmın ve faaliyetlerinin teşviftl ıçın yeni kanun çıkartılması söz konusudur. Böyle bir kanunun ana pjfin modeli, karma ekonomlnin Işleylsl, ve ozel sektör faaliyetlertnln özellikleri dikkate almarak hazırlaıı ması gerekir Teşvik tedbirleri, he'hangi 6zel faaliyet kolunun kârlılığını arttıran veva yatınm lan kolaylaştıran ve vuktimlülüğünü azaltan tedbirler olarak e'e alınmamalıdiT Cumtıurtyet 5228 Adalet Bakanlığından Mütehassıs Alınacaktır Adll Tıp Meclisinde açık bulunan ikmcl derece kadrolu Meclis Rels Muavınlığı ve Meclis Uyelıklenne Dahıltye Harıcıye Mütehassıslan ile üçÜncti derece karirolu yedek üvelıklerine Harıcıye Dahiliye ve Pataloiı Anatoml, Fızık Te^ kikler Şubesi MUtehassıslan 6 ıncı derece tcadrolu Baportor ve Mütehassıs aljnacaktır îsteklflerin belgelefl üe Bakanlığımıza müracaat etmelert UâD olunur. (Basm: 18528 ' A. 11668/5216) O litikasmm yarstılmasi dur zonınJu Sonuç Fiziksel denge ve zaman atınm harcamalarmın yapılması ile sermaye bırikimi ve üretim güçlerl artısı aynı şev değildir Perdi ünıtelenn üretim erüçlerı artışı ile bunlann sonucu ve bir bakıma toplamı .olan milH üretim gUeü artışı ay nı >e7 degildtr İsim değişikliği Mehmet Abdulkadir olan ismira Istanbul 20 Aslıye Hukuk Mahkemesınm 30.61972 tanh; esas 972/ 1720. karar 972/1860 sayılı kararı ile Kadır olarak değı$tırılmıştır Kadir ERSOY Cumhuriyet 5227 Y Sanayileşme, planlanan yatınmların finansmaD kaynaklannın bulunması ve yatırrmm harcamalanmn yapılması Ue gerçekleşemez Sanayileşme bütiin yatınm faahyetlertnde zaman zinciri ve faaliyet bağhlığı itıbarivle tam bir ahenşın kurulmasına bağîıdır Sanayileşme eko nomik zlhniyetin davranısların, yaşama ve anlayış tarzının değiş mesi ile sılo sıki ilgiüdir. * A P Y NIMBÜS Yeni kurulan bir finnamn ve ya tesıslermi genişleten esM bir firmanın vıllık hesaplannda görülen yatınmlanıı hepsinin o yılın Uretitn gücünü arttırdıSını kabul etmek tmkânsızdır. Zıra yahrrro harcamasmm vapılması baska, bundan doğan Oretim pticünün hizmete girmesl başkadır. öte yanda sabit sermave stok larındaM artış üe üretim gücü artışî aynj şey degildir: Araâa teknik bir katsayı Ue kurulan bir bağlanö var&r. Nihayet her ünttenin aretiın gücü artışi onu besleyen enerii. ham madrte mal zeme ve Ithal edilmis ara malı Her tesvtk tedblrinin bir sosval maliyet) vafdır ' ıTeşvik orada vapılmasa tdl ve ba;ka alanlarda ne sonuçjar doğururdu?» sorunu varöır Bırntın lyl hesaplanmas» halinde teşvik tedblrlerinin mfin'ekonomfve getirdıSi vükümlfilöğO veys kayıbı ortaya çıkar Öte vanda teşvik tedbirlerinden yararlanan 6zel teşebbüs kollannın bn voldan yaratacaklan kapasitenin. dolaysiî ve dolaylı katkılarm hesaplanması d? zorunludur Bu sebeple teşvık tedbirleri üretim fcollan İçinde seçici (selektiO olduğu eibl, za man akımı içinde de seçici nitelikte olmalıdır Zlra her kolun millî uretim gücünde dolaylı dolav sız katkısı "farklı olacağı gfbî bu katkılar zaman içînde değişecektir Bu sebeple seçici. avırıcı. gerçekçi ve dinamık bir teşvik po lânlı karma .konomi duzenl içinde Türkiye'nin sanayilesmesi birçok sonınlann çözümlenmesine bağlıdır Bunlan şöylece sıralayabiliriz. • Sanayileşme her seyden önce yatınmlann finansman kaynaklannda vanl milH tasarnıl ar tışma ve dövîı cellrîne haelıdır 22 vıllık strateji ve 3 Bes Yıllık Plân bu konulan makro seviyede, toplam değerler olarak ele almıs fakat tasarrufla yatmmlar arasında knrum<nl haelanlılnr zin cirinf eerek kamu. gerek Özel sektörde tam olarak kuramamıstrr. Bo almda ayrmtılı çalışmalara re ratmnılann finansmanı somnpnn finansman sistemlnin isleyisi arntmdan ele almaya ihtiyaç vardtr. Üçüncü Bes Ydlık Plân, it vermekte ve ihracatın geliştirümesi sorunu veterli encle ele alınmoktadır Avnıpa Ekonomik ToplultıŞr üvelisi bakımmdan ihraeatın eelistirilmesine daha büyük afırlıV vermek gerekirdi. Zira ithal Ikamesî nîspeten koîay, smal mal ihracatı buna pöre çol? 6aha «ordur. Zora alısmaV ve eiîclfikierl yenmelt ve Avrupa ETconomik Top luluğuns tam üye olabilmek için ihracatı gelistiren sanayi dallann da daha hızlı sdım atmaya ıhtiyaç vardır • Kama ve özel sektör yatınm harcamalan ile (terçek üretim kapasiteleri artışlan ara«ında çok karmaşık bir bağtantı vardır Bunun gerek ferdî üniteler ve gerek üretken birimlet arasın dakl âhenffi kurarak yönde geliştirilmp<îi znpunludur 0 Sınat gelişmede toplam finansman kavnâklan kavnaklamı daâilıç) ve vahrımlaı kadst kapasite artislannm dağılısı ve endü^tnlerars^ı âhenein de onemi vardır Karm» ekonomı icınde bövle bir düzenın 1rurulma«ı çok güç ve ayrmtılı çalısmalan eerektiren bir hn=rustur • Türk eknnnmi^inin dışa dönük bir sanavllpsmr dfizevine eee mesi. smaî mallar ihrac edecek bir giice uiasmasi demektir Bo sadfcp teknik hir sorun deSil. bİT »Ihnlvet. davranıs ve dıs nnznrtam» sonınndur Bn anlamda bir «anavitrsmp hnsün anla» Hıeımi7rtan farH> hlr hıfıım» vasama tnrrına sahip olmayı gerekHrerekfir ı^aes<!i ^ansvileşme. rakamla ve tekniVle ifsHe erlUen sonınlann yanında davrsnts. tutnm riîîsıînfis ve 7İrınivetle belirienen nitel'k»<»rîn hirliVfe v* »honlç ir'nrfp değişmesini gerektirmekte» K