Katalog

12 Temmuz 1972ı îCüMHURÎTET; SAYFA ÜÇ N1T0 içinde fikir aynliğı Humphrey ile Muskie çekildiler dış Profesor Kafl Schıller, Baü Alman Kabinesi .içindekı mücadelesıni döviz kontrollen ile ilgili bır konu yüzünden kaybetti. Aslında bu sadece görunen sebepti. Karl Schıller ddvız kontrolune karşı çıkıyor, kabine içindeki arkadaşlan ıse kontrolü savunuyorlardı, Ancak yukarıda da belırtildıği gibi; Karl Schıller'in kabıneden istifasına yolaçan asıl sebep, döviz kontrolleri konusunda çıkan tartısma ve bunu izleyen mücadeleler değildir. Karl ScbJUertn genel olarak tutumufıu beğenmeyenlerin, dikenli dılınden hoşlanmıyanlann. ha^ ta yüzündeki ifadeden hoşlanmıyanlann kurduklan bir koalisyon uzun bır sıiredır savasa. hazırlanmakta ve kendisıni gorevden uzaklaştlrmağa çalışmaktaydılar Profesörün yerine gelen Hehnut Schmidt'in ise önemh değışiklıkler yapmıyacağı ve Karl Schiller'in izinden jürüyecegi tahınin edilmektedır KarrSchüler'in sahneden çekihnesinin Fransızlan memnun edeceği ise bilınmektedır. Fransızlar spekülasyondan korunmak lçın, uzun süre doviz kontrollerim savunmuşlar ve bunu Ortak Pazar içindeki diğer ülkelere de kabul ettirmek lstemıslerdl Şımdı Batı Almanya Merkez Bankasınrn da onayıyla Bonn yöfleticileri ayni çeyi uygulamağa çahşacak, sebep olarak ta spekülasyondan korunma gerekçesini göstereceklerdır. Ancak Batı Almanya'nın, eleman ve dığer unsurlar yönünden, doviz fcontrollerml sağlayacak kuvvetli bir mekanizmayı harekete geçinnesine imkân olmıyacaktır. Daha baska bir deyişle, Baü Almanya bn hedefe kolaylıkla ulasamıvacaktır. Yeni rejımin atacağı adımların üki, «EurcMark» sorununun bir süre askıya alınması olacaktır Bu tedbir. hem Batı Alman bankalan hem de muhte basında meı fcredi istekuleri için oldukça yumuşai bır tedbir niteliğmdedır Büvük bır çoğunluğa sahip bulunmayan, bu nedenle de sert tedbırler almasına ımk3jı olmıjan Batı Alman Hukiimetirun şımdilik bu tedbirle yetınmesl bu bakımdan şaşırtıcı sayılmaınalıdır Bu noktada hır gerçeğe değinmek te yerinde' olur. Baü Almanya bir kez daha Fransa üa ılişküeri uğruna, yetenekli devlet adamlanndan bırin; feda etmis bulunuyor. Profesör Ludwig Erhard'ın görevden uzaklaşmak zorunda kalışında da durum aynı ounuş ve o tarihlerds siyasl gözlemciler, Baü Alman kalkınmasının mimarlarmdan biri olarak üa yapmış Erhard1ın, Fransa Ue ilişkilerin selâmetı uğruna harcandığını iddia etmışlerdı Ancak Profesör Erhard'ın kabine dışında kalışı da bır şey değıştırmemlş ve Fransa ile Batı Almanya arasındaki göriiş aynlıklan devam etmışti. O yülarda iki Baü Avrupn ülkesi arasındakı uzlaşmazlık konularmm 'en önemlisi Ortak Pazar'ın gemsleülmesı sorunu idi. Baa Almanya tngiltere'nin üyeliğe aünarak Ortak Pazar'ın genişletilmesinı savunuyor, Fransa ise çeşitli nedenlerle buna karşı çıkıyordu. Kuvvet indirimi fiörüşmelerine liangi ülkelerin katılacagı kararlaştırılamıyor p * • • McGovern Başkandk DIŞ HABERLER SERVİSİ MtAlVlt BEACH Guney Dekota Senatoru George McGovern, Demokrat Parti Kurultayında Başkan adayı seçilmeyi garantılemıstır. McGovern, Cum huriyetçılerm yeniden muhtemel adayı Başkan Nixon'a karşı Dacokrat Partının Başkan adayı olarak çıkmasındaki başarısına, kurult&yda aldığı oylar ile diğer rakipleri Humphrey ile Muskie'nra adaylıktan çekilmeleri buyük rol oynamıştır. Assocıated Press Ajansınm delegeler' 'arasında yaptığı bir anketten, McGovem'in ılk oylimada .gerekli çoğunluğu sağlayacağı anlaşıimaktadır. McGovern'ın şimdı kurultayda iki rakibi bulunmaktadır. Bunlar, bir sure önce vurulan ve kısraen mefluç kalan Alabama Valisi George Wallace ile senator Henry Lackson'dur. Bonn'da değişiklik DIŞ HABERLER SERVİSİ BRÜKSEL Karşılıklı ye dengeli kuvvet indirimi konusunda Doğu Bloku Ue başlatıJacal goruşmelere hangi •ülkelerin katümalan geraktıgi konusunda, NATO ulkelen arasmda gorüs aynüklan başgostermıştir. NATO Bakanlar Konseyinm geçen Mayıs ayında Bonn'da yaptığı toplantıda, zemin yoklaması nlteliğindeki Uk temasların prat* ydnden mümkün olan en kısa zamanda başlamssı içın prensıp kararma vanlmışü. Daha sonra bu temaslann Kasım ayının İkinci yarısında başlaması kararlaştınlmıstı. Ancak bu temaslara hangi ülkeler temsilcılennin katümaları konusu bır karara bağlanamamıs ve bunun daha sonra kararlaştırüabılecegi ılefi Bazı NATO yetkılilerl, temaslar ve gqrüsmelere, topraklan ve sılâtfh kuvvetleri pabis konuEU olan ülkelerin kaülmalanm istemekte, bu ülkeler arasında da Amenka', Batı Almanya, Ingıltere, Beneluks devletleri ve Kanada'nın ısımlerinı saymaktadıriar. Dığer grup ıse bu gorüşe karşı çıkmakta, savunma konusunda hiçbır bölünmenin kabul edılemiyecegını Ueri surmekte, temaslara bütün NATO ülkelerinın katılmalarını istemektedır. Bu grup, kuvvet indınmine sorumsuz şekilde gıtmenin bütun NATO içın tehlıkeli olduguna da inanmakta ve goruşmelere bu nedenle katıbnak istediklenni ifade etmektedır. * . ' • • . • Jîaşbakan. Tanaka • • Kuzey İrlanda iç savaş eşiginde (Basından) Ohh, teJılikeyi atlattık, az kaldı banş dönemine giriyorduk (İngiliz karikatürü) • Prof. Dr. Ydmaz ALTUĞ aponya'da Saio kabinesinde Sanayi ve MUletlerarası Ticaret Bafeam bultman Kaknei Tanaka 5 temmuzda, istifa eden eski Başbakanın yerine muhafazakâr eğilimli Liberal Demokrat Partl Başkanlığına ve Başbakanlığa atanmıştır. Tanaka 54 yaşındadır ve butün hayatmda genç yaşında büviık işIcr başarmıştır. 29 yaşında milletvekili. 39 >aşında bakan, 43 yaşında Maliye Bakanı olmuştur. Müstesna bir dinamizral \e miithiş bir ihtirası vardır. Tanaka kendi kendini yetiştirmiş bir köylü çocuğudur, üniversite tabsili yoktur, sert ve çok çalışkaıı bir insandır. Kendisinden önceki basbakanlar daima Japonyamn en lyi üç dört üiversitesinden b.rinin mezunu idiler. Kuzey Batıdaki az gelişmiş bir bölge olan Niıgatau fakir bir köylünün oğlu olan Tanaka İS yaşında hayatını kazanmak için okulu terketmek zorunda kalmıştı, kız kardeşi de fabrika işçisi olarak çalışmaktaydı. Tanaka bir insaat şantiyesine işçi olarak girdi, askerliğinl Mançuryada assubsy olarak yaptı. Sonra Bayındırlık Bakanlığı hesabına çalışan bir şirkette memur oldu. Geceleri mimarlık yüksek okuluna devam ediyordu. Patronun kızmı aldığı zaman şirketin mfidürö olmuş bulunuyordu. tkinci Dünya Savaşi sonundaki hnar hareketleri sırasında muazram bir servet yaparak siyaseie girdi, bu sırada 29 yaşında idi, milletvekili seçildi. Tanaka bürokrat obnayan iş adamı tipi bir basbakandir. Şiradiye kadarki Japon Başbakanlannın çoğunluğu eski bürokratlar olup, emekli olunca parlamentoya girenlerdi. Liberal Demokrat Parti kongre>i 478 Diet (Japon parlamentosu) mensubu Ue 47 il başkanından meydana gelmekte idi. Tanaka, Sato'nun 10 yıldır tuttuğn rakibi 67 yaşındaki Dışişleri Bakanı Fukada'yı 190'a karşı 282 oyla Uanci turda venmiştir. llk turda oartl başkanlığı ve basbakanlık ıçin Tanaka ve Fukuda'dan başka eski Dışişleri Bakanlanndan Takeo Miki Ue Masayosi Ohtra da adaydılar. tlk turda Tanaka 156, Fukuda 150, Obira 101, Miki 69 oy almıştı. Tanakanın kazanmasına asıl yardım eden Parti tcra Konseyi Eaşkanı Yasuhiro Nakasone'nin adayIıktan çekilip Tanakayı destekleyeceğini söylemesi ohnuştırr. Rakipleri Tanakanın bir programı olmadığını iddia etroekledirler. Onlara göre Tanaka fırsatçı bir insandır. Dostlan ise sekiz yıldır iktidardaki Sato hükümetınin birçok meseleleri çözümlemediğini, beklettiğini. bunlann artan fiyatlar, hava kirlemnesi, yeter sayıda obnayan meskenlerin insası gibi memlekette üretimin rekor dereceye varması üzerine ortaya çıkan soronlar olduğunn belirtmektedirler. Tanaka'nın Japonya*nın yabancı doviz ihtiyatlannı dış ülkelerde uznn vâdeli yatırunlarda kullanması beklenmektedir. Aynca Japonyanuı stratejik maddeler satın alacağı da bir gerçektü*. Tanaka Japon yabancı döviz ibtiTatlannı daha rahat kullanmak için özel bir hesap açmak ıstemekte, buna Japon Malive Bakanhfi karşı çıkmaktadır. özel hesap Yra'e daha müstekar bir durum sağlayacaktır. Yabancı döviz ibtiyatlan hâlen 15* milyar Yen tutmakfadır. Tanaka, Ç5nTe bir an önce flişkiler kurmadan yanadır, yaşblara parasız tıbbî yardım ve bütün nlkede az ücretli saglık merkezleri acılmasını istemektedir. Tanaka, «Öneelikler iktisadî gelişmedpo balkın refahına döndüriî!melidir» demektedir. «Elektrikli beyinle çalışan buldozer» denilen Tanaka'nm. ülkesine büyük hizmetler yapacağı açık olarak gözükmektedir. I kıım IrliiıııLııliiorryiıılilı iirııı BELFAST, (aa) Kuzey Irlandalı protestanlar, tngiiiz hükumetinın «İRA» tedhiş teşkilâtuıa karşı etkıli tedbırler altnakta âcız kalması halinde «Ka nunu kendi eüerine alacaklarun» ilân ederlerken, başkent BeUa.st sokaklan pazartesl gecesı ve s * lı sabahı erken saatlerde, süâlı sesleriyle çırJamıştır. Tekerriir Tarih şımdi de tekerrür etmektedir. Karl Schiller tstıfasından önceki günlerde, her kontroltin yeni kontrollere yol açacağuu ileri sürüyor ve kolay bir yol olan bu yola gidilmemesıni istiyordu Schıller'e göre, Baü Almanya gibi dünya ıhracat piyasasına yakından bağll bir ülke, dünya ücaret faaliyetlerinin tasıUanması ile sonuçlanabilecek tedbirlere gitmekten tıtizlikle kaçınmalı idi. Prolesör Schiller Batı Almanyatun, kısıtb bir ölçü ve alanda da olsa, kontrol sıstemmi kabul etmesinin, sonunda bu volu açacağını İddia ediyor bunun Alman ekonomisi lçio davanılmaz tir yük mevdana getireceğıni behrtiyordu Alman sanayicileri ise, öcaret faalivetlerinin kısmöya uğramasından en az mark'ın dalgalanmağa bırakılmasından olduğu kadar çekıniyorlardı Oysa gerek Almanya gerek diğer ülkelerdekj denemeler, baskılar arttığı zaman dalgalanmağa bırakma karannın kaçmümaz hâle geldiğinj de yeteıi kadar göstermiştt' Profesör Schiller bazan bütUn Ortak Pazar ülkelerl paralannın dalgalanmaya bırakılmalannı da savunmuştu. Bu görüşün bazı Hıristiyan Demokratlar tarafmdan benlmsenen bir görüş olduğu da bülnmektedır. Bu bakımdan. Kasım veya Aralık ayında yapılacak genel seçimler Baü Almanya kadar olduğu için Baü Avrupa için de büyük önem taşımaktadır. Kurultay oylannı aldı Demokrat Parti Başkanhk Kurultayı, dun sabahın erken saatlerine kadar devam eden, elektrikli, eğlencell ve hâdıseli bir oturumdan sonra 271 California oyunun tamamınm Senator George McGovem'a venlme sıni oy çokiuğuyla kabul etmiştir. McGovern kuvvetlerı. Kurultajın bu tarihi karannı sevınç gosterileri içinde karşılarken, Hubert Humphrey taraftarlan da oylamanın tekrarı için Başkanhk Divanına bir önerge ver mıslerdır Bjı onerge, spnucu degiştirmemistir . 'J . . . tngjliz hükümetinin Kuzey Aya izinsiz posta îrlanda baş yöneticisi William Whitelaw, Londrada Avam Kazarfı götüren marasmda yaptığı konusmada, bundan birkaç gün önce «İRA» Uderleriyle gizli bir görüşme Apollo15 yaptığmı, ' ancak hiçbır sonuç elöe edemedığfnl soylemişttr. Belfast'jn bazı semtlerinde, Astronotları',,.•katolikler, protestanlar ve tngi. liz birhkleri arasında pazartesi cezanlandınldı gecesi paUak veren çatjşmalar, WASHİNGTON, (a*.) Amerikan Havacılık ve Uzay Ajansı, Ay'a ızınsız 400 posta zarfı goturen \e bunlardan 100 adedınl Baü Aimanya'daki bır tanıdıklanna gonderen Apollo15 astronotlarına disiplın cezası vermtştır. Ay'da damgalanan zarflann, pul koleksiyoncul&nna 1.500'er dolara satıldığı ortaya çıkmış ve «NASA», Astronot David Scott, Alfred Worden ve James lrwin'in hatah davranışlanndan dolayı cezalandırılacaklarını ve ilerde kendılenne gorev venlmesı düşünulurken de bu tutumlannın gozonünde tutulacağını açıklamıştır. Apollo15 murettebatına da önceki ay uçuşlannda olduğu gı bı Ay'a posta zarfları dahıl bazı şahsi hâtıra eşyası gotürmelert için izin venlmişti. Fakat astronotlar bu eşyayı, ya kesdıleri saklayacaklar, ya da çok ya lun dostlarına verebılecekler, şahSÎ kazanç sağlamak amacıyla kunanamayacaklardı. Astronotlar, Ay'a gıdiş dönüş yolculuğu yaptıklannı gosteren işaretleri taşıyan 232 zarfı yanlannda göturmeye yetkihydiler. Apollo15 astronotlan 400 adet fazladan zarf götürmüşlerdir . Çekildiler '; . ; 1 Allende: <4 sabahm erken saatlerine kadar devam etmiştir. Politikacüar, ülkeyl bir tç savaştan ancak bir mucizeojn kurtarabilecegini iddia etmişlerdir. Ingiltere, pazartesi gecesi Btlfast'a 600 kişilik yeni bir komando birliği daha sevketmiştır Ingiliz Genel Kurmayı, 1200 kişilik yeni bir takviye bırliğuvn Bacaklarını kaybetmiş bulude dün sabah yola çıkacağını ve nan Amerikalı David Trekbu şekilde ülkedeki îngjliz asIer, tekerlekli sandalyesini binek tası gibi kullanarak ata biniyor. kerlerinin sayısının 16.800'e yük Resimde Trekleri biraz sonra bineceği atı tımar ederken görüyoruz seleceğini ftçıklamıştır. *Seriatör McGovern'ın "Callfornia'da elde ettığî zaferden sonra, Senator Hubert Humhprev, Demokrat Partmin önumuzdeki seçımlerdeki başkan aoTavını ^e. cecek olan Kurukayda adaylıktan çekildığıni açıklamıştır .Tohnson devrinde, Başkan Yardımcılığî yapmış olan Humphrev, kendisıni destekleven deIegelerin istedikleri ' adava ov vermekte serbest olduklarını sö\U?miştir Humphrey'ın kararından sonra başkan adayla< rıntfan Senator Muskie de adayhktan' $İİİ Ocak ayında büyük tehlike atlattı,, SANTÎAGO, (Şili), (a.f.p.) Şih Devlet Başkaru Allende dün akşam televizyon ve radyoda yayınlanan çok önemli bir konusma yapmıştır Başkan Allende konuşmasında özellikle, Şıli'nin siyası sistemınin Ocak' ve Şubat ayında temehnden teh dit edıldiğini belirtmıs, «Anayasamız temelinden degiştirilmek tehlikesiyle karsı karsıva kaldı ve ülkemiz parlamenter sistemin değişmesi tehlikesi atlattı. Bn son derece vabım durnm demokrasiyi ortadan kal dırabilirdi» demiştir. Ülkedeki mevcut siyasl duruma 6 a değinen Başkan Allen * de. bazı kimselerin Anayasanın arkasına saklanarak ikilik çıkarmağa ve devrimleri baltalamağa çalışmalannm Clkeyi felâkete sürükleyebileceğine işaret etmiştir Ata böyle binilir • Tel Avîv'de paflamada 11 kişi . . yaralandı T L AVİV, <a a) Dun saat 11.30 sularuîda TelAvıv otobüs terminalı umumi helâsında bir bomba patlamıştır. Pohs. 11 kişinm yaralandığml açıklamıştır. The Financial Times ANNEStNÎN CENAZE TÖRENÎNDE HAZIR BULUNACAK «Dassault» Yunanistan'da uçak fabrikasi kurmaktan vazgeçti WASHİNGTON, <a.a.) Amerikan «Aviation Week» dergisinin son sayısında ileri sürüldüğııne göre «Mirage» uçaklan ımalaüyla irn vapnuş Fransız «Aviors Marcel Dassault» şırketı, Yunanistan'da, Amerikan «Lockbeed» ve Yunan «Oiimpic Aintrays» şırketleri ile ortaklaşa bir uçak bakım ve yedek parça fabrıkası kurma tasansına katümamaya karar venniştir. «Dassault» un bu karara varmasına, Yunan hükümetinın, Amerikan «Mc DonnellDouglas f4» uçaklannı Miragelara tercih etmesı neden olmuştur. Dergi, «Dassault» nun, 50 milyon dolarlık yatınmın 19 milyon dolarını karşılamayı, Yunanistan'ın «Mirage» ısmarlayacağı umuduyla taahhüt etmiş olduğunu Ueri sürmektedir. Seri imalât için son derece lıassas ve verimli Mercouri'ye 5 yıl sotıra Yunanistan'a girnte iznl verildi ATÎNA. (ajı.) 1967 yılındaki darbeden bu yana Fransa'da gonüllu olarak yaşayan fürn yıldızı Melina Mercoun'nüı, Atına'da ölen annesinin cenazesinde bulunmak üzere Yunanistan'a gırmesüle izin verilmişür. Yıldız ve Londra'da surgün olarak yaşayan kardeşi tspiro, 1967 yılında îngiltere'de ölen babalamnn cenazesi ile bırlikte Yunanistana girmek lstedıklerinde kendilerine izin venlmemışti. ABD nçaklan sa bendini bombaladılar HANOİ, (aj.p.) 20 kadar yabancı gazeteci, dün sabah erken saatlerde Amerikan uçaklarınm Hanoi dolaylanna karşı gıriştiğı bombardımandan guç lükle kurtulmuştur. «France Presse» ajansı Hanol özel muhabirinin de içinde bulunduğu grup, Kuzey Vietnam baskentınden 60 km. uzaklıktakı cNara Saç»tayken, bir duzıne kad*ar Amerikan avcı bambardıman uçağı, gazetecilenn gezmekte olduğu bır su benti sistemıne bomba ve roketlerle hücnm etmiştır. Bılindiğı gıbı. Amerika Birle=ık Devletleri. Kuzev Vietnam su bentlerıni bombalamadıgırn bırçok kez ılen sürmuştu Kanafani cinayeti ile ilgili 9 kişi tuhıklandı BEYRUT, (a^.) Arap müliyetçıliğini savunan «El Yövm» gazetesi, dünkü sayısmda, Hasan Kanafani'nin öldürülmesınden sonra açılaa soruşturma s o nucu dokuz kışinm tutuklandığım yazmaktadır. Bunlardan yedısl, cinayet gecesı başka yerde olduklarını ispatlayarak serbest bırakılmışlardır. tkasi lse, halen üıtukludur. SAJIH TAŞLAMA MAKİNUERİ AZDIRMA FREZUERİ STAIMKOIMPDRT MOSKOVA SSCB RABAK ELEKTROLİTİK BAKIR VE MAMÛLLERİ ANONİM ŞİRKETİ ORTAKLARINA: LEFKOSE Kıbns sorununa barışçı bir çozum jolu bulmak amacıyla başlatılan beşlı gorusmelere dun Lefkoşe'de devam edılmıştır. Cuma gunu yeniden tekrarlanacak beşlı goruşmelere 22 Teru muzda iki haftalık ara verılecektir. Gorusmeler bundan sonra yıne başlayacaktır. devam edilecek 5. görüşmelere Cuma günü TEŞEKKÜRİ Ebediyen «raçnJdan ayrılan çok sevgıli annemiz SAFİYE ÖZBEK'in vefatı dolayısiyle cenaze törenlne lstirak eden Kuzey DenJz Kumandaıüığına; çelenk gön dermek lutfunda bulunanlara; telefonla ve evmüze gelip başsağlığı dıleyerek bizleri teselU eden akraba; dort ve muhterem zevata tesekkur ederiz. OZBEK alle*l ••••••••I !••••••••• ••*• •••! RADYAL MATKAPLAR KRANK MİLİ REKTİFİYE MAKİNEURİ ÜNİYERSAL TAŞLAMA MAKİNELEHİ En zengin çeşlt a ödemede kotoytüt D DertHri teslim o Bakjm servisl llâncılık: 8132/5054 Savm Ortağunız, Şırkeümiz sermayesınjn 70 milyon liraya çıkanlması dolayısiyle taahhüt ettiğimiz ve birinci dortte biri fevkalâdeihtıyatlardan ifrar suretiyle ödenmiş bulunan hisselere ait ikinci dörtte bir için en geç ödeme tarihi 31 Ağustos 1972 olarak tesbit edilmiştir. Ödemelerin bu. tarihe kadar yapüması saygı ile rica olunur. Tediyeler TAKSİM Gümüşsuyu caddesi No: 90 Dersan Han'daki Şirket merkezine veya Türkiye tş Bankasının Galata Subesindekj 2871 numaralı hesabımıza yapılacaktır Fevkalâde ihtiyatlardan karşılanan Uk ddrtte bire ait olarak şirket merkezinde verilmekte olan ilmühaberleri şündiye kadar almamış olan hissedarlannnzın Sirkei Merkezine müracaatlannı rica, bu vesile ile hatırlatınz. İDARE MECLİSİ (tlâncılık: 8305) 5062 Cumhurlyet 5051 A£KfcS* .