Katalog

SATFA SEKİZ CUMHTJRÎYET :28 Mayıs 1972 ISTANBUL'DA SANDALCİL1K DA ARTIK TARIHE KAR1Ş1Y0R Yaşam savaşı veren fhtiyar sandalcının nasırlasmış avuçlan akşam olunca alev alev yanar. Kürek ve deniz, onun en yakın dogtlandır. 60 kişiymişler, altısı kalmış... Selihattin GÜLER Mehtaplı gecelerde, denizcilerin türkülerini dinlerdim çocukluğumda. Gün batısımn devam ettirdiği yosun kokularının sahilleri etkisi altına aldığı gecelerd"e. Çok uzaklardan gelirdi denizcilerin türküleri. «Heyyamola, heyyaleu, yissa hooo, heyyamooo, heyyamooo, yissa hooo...» Iskarmozlann gıcırtılan, teknelerin bordalanna vuran sulann çırpıntıh seslerine karışır, yakamozlarda kaybolur giderdi.. Sonra ne oldu bilmlyorum bü tün bu görüntüler. Tüm güzel. likleri ile kayboldu gitti. öldüler, bittiler, tek tek. Ihtiyar denizcinin gözleri daldı. Ellerini açtı. Dudaklan kıpırdadı. Önce gökyüzüne, sonra da çevresine bakındı. Nasırlaşmış ellerl ile küreklere yapıştı. îskarmozlarda bir gıcırtı başladı. Kimbilir kaç sandal eskitmişti. Belki de hâlâ o, eskf anılannın dönmesi için dua ediyordu.. Eyüp sahillerinde «De Gaulle» diye tanınan Mustafa Dayı, nesilleri tükenraekte olan sandalcılardan biridir. rüya oldu eski anılar, yaşantılar. Kenarlan dantele islemeli tenteleri İle, Kâgıthane sefasına çıkan sandallar nerede? Nerede o Kurbağalı dereden akın akın Kalamışa, Moda Koyuna inen sandallar. Nerede Göksu Deresi? Nerede Hasköy, Halıcıoğlu plâjlan? Pisliğe bataklığa gömüldü. Kayboldu bütün bu güzellikler. Şimdi o eski güzellikleri sürdünnek çabasında olanlann da nesilleri tükenmek üzere. Venedikte kanallar kapanıyor mu? Gondollar dünyamn her yönünden bu rayı akın eden turistleri gezdirmiyor mu? rası da. Turistik bölge. Müslüman ülkelerindeki hacı adaylannın ilk ugradığı, yerli yabancı turistlerin akın ettiği Eyüp • Sultan. Sahile inmeğe insan korkuyor, tiksiniyor. De Gatıl • le'nin bir benzeri y#şar Eyüp Sultanda. 68 yaşında.' Sandalcı. Okumuş adaıi. Öğretmenlik yapmış tam 10 yıl. Beşikdüzu Öğretmen Okulundan diploma almış. Ticaret yapmış öğretmenlikten sonra. Bütün D u r y lardan önce, yine sandalcı imiş. Dönmüş yine eski mesleğine. Öğretmenlilrten alJığı maaş yet •memiş. Ticaret alanında da isı yaver gitmemiş. «Bileğe kuvvet» demiş sanlmfş küreklere. «Beni De Gaulle'je benzetir1 ler.' Resimlerimi çekmişlerdi bir süre önce. Şimdi beni (De Gol) diye ^ağınr barâ'da herkes» diye konuşuyor. îste Eminönu ile Karaköy arasında dolmuş yapan şandallar, varkalar. motorlu tekneler. Köprünân gerisine Itilmişler. O güzelim sahiller ne olmuş, kimler alıp götürmüş, buinmez. Tarihi yapıtlann muhtcfem gölgesi bile konıyamamış hiçbirini. . (Fotoğraflar: Tulay Divitçioğlu) KİM DİNLER? Kim dinler, kim görür bütün bunlan?Tabiatın verdiği güzellikleri yokederken, bu güzellikleri süsleyenler de yavaş, yavas yok oluyor. Ama, kim görür; kim dinler, kim engel olur, kim «Dur» der bu hazin yok oluslara. «Aheste çek kürekleri mehtap nyanmasın» sarkısı yerine gökler gürlese ds bizler uyansaydık ne olurdu? YAZIK DEGİL Mİ? Soruya, sandalcıhktan %aşlad»k. Mustafa JJede de Karade.,* nizli idi. «Mayamız deniz, de, nizin güzelligi ile «yoğrnlduk. Bak şn sahillere tonın. Sen bana kaç parl aldığımı, nasıl çaIıştıgimı soracafın yerde bunJan kaleme alacajın yerde, bn pislikleri yaz. Elbirliği ile ıslâh edelim, bataklıklardan kurBirer fos';i yığinı haline* gelen sandallar artık o eski gSnlerden kaltnlalım. Ama biz ne dersek boş. ına bir anı olmuştur. Sahillerin yitiriien güzellikleri ile onlar da Yapacak olanlar düşünecekler tek tek tükenmektedir. günün birinde herhalde, Bi> ihtiyarladık. lhtiyarladık, ihtiyarlamasına ama eücümüzden knv vetimizden birşey kaybetmiş ,de|iliz. Bafadan ^kalkar Üskudara hiç dinlenineden liürek çekerimj» dedi. Yedi denizler arslanı «Arslan Dede», şimdi küçü cük sandah ile Halici arsınlıyor. Bir rüya ki orada hep şarkılar vardı. Gerçekten artık tüm VUSLATIN BAŞKA ÂLEM DÜNYAYI DOLAŞAN ADAM Bulmacanın cozumu SOLDAN SAGA: 1 Baltaoğlu Süleyman. 2 . Alcott, Izar, Leopar. 3 Ba, Pelin, Rüya, Ye. 4 . Üst Nuh, Odnab, Soda. 5 Rk., Aksak, Pay. 6 Şaka, Basiret, Ümera. 7 Ibsen, Nogaylar. 8 Handel, Lalo, Ekrap. 9 Ra, Rizev, 1lik, Af. 10 Bayat,. Bali Bey, Asi. H Âfet, Al, lka, Ezmag. 12 . La; Manet, Monet, Ara. 13 . Atlantis, An, O», 14 Ec, Edep, Ait, Aşfi. 15 Aznal, Eros, Kitleç. 16 Nif, Canberra, Esnaf. TUKARDAN AŞAĞIYA: 1 Babür Şah, Balaban. 2 Alaska, Arafat, Zi. 3 Lc, Kinaye, Lenf. 4 Top, A.B.D., Atmaca. 5 Atena, Sert, An, Lc. 6 Otlukbeli, Ante, 1 Ihsan, Leiden. 8 Lin, As, Leb, Tserb. 9 Uz, Okinava, Poe. 10 . Sard, Rol, Lima, Sr. 11 Ürün, Ego, İkona. 12 Valta, Iban, îka. 13 Elab, Yele, Elti. 14 Ye, Mülkiyet, Te. 15 Mors Mark, Hals. 16 Ap, Opera, Âmâ, Şen. 17 Naydar, Pasarofça. 18 Reaya, Figani. SAYFADAKİ (Yeni Ajans 1598) 3787 EIPMAN Yurdumuzun sayılı kuruluşlan olan müşterilerimize reklamcılığın bütün konularında hizmet ediyomz. Bu hizmetleri gereğince yapabilmek için okıımasını seven, yazmasmı bilen çeşitlikonularda (ekonomi, edebiyat, güzelsanaüar, sinema...) merakları olan olaylann analizini yapabüecek bir mantığa sahip ve yaratıcı yönleri bulunan yeni elemanlara ihtiyacımız var. Çok şey bekliyoruz. Ne yapalım ki, müşterilerimiz de bizden çok şey bekliyor. Yalnız bir özrümüz var: aldığımızın karşılığını veriyoruz. jGEL jGE VEFAT Merhum emekli General Burhanettin Denker'in kızı, Dr. Nezihi Denker, Muallâ Denker, Yıldız Denker'in ablalan, Dr. Israet Denker'in görümcesi, Emel Denker'in halası, Faruk Çıdam'ın dayızadesi, Neclâ Çıdam'ın büyük görümcesi, Bedrettin Çıdam'ın büyük halası, Ist. Belediyesi Emekli Avukatlanndan Ayşe Handan DfiNKER 27 Mayıs 1972 Curaartesi günü vefat etmiştir. Cenazesi 28 Mayıs 1972 Pazar günü (bugün) Şışli Camiinde kılınacak ikindi namazım milteakip Edirnekapı Şehitliğine defnedilecektir. Tanrı rahmet eyleye. AtLES! (Cumhuriyet: 3805) Reklamcılık gıbi heyecan ve yaratıcılık isteyen bir iş dalında çalışmayı düşiinüyorsanız ve yukarda saydığımız niteliklere sahip bulunduğunuza inanıyorsanız yazm bize. M A N A J A N S Reklam İşleri A.Ş. Ebussuut Cad.. 7981. Sirkeci îstanbul Hoparlörünü damına dikmiş balık meyhanesinin önünden sandala bindik. Bozuk plâğın cayırtısı karşı sahilden duyuluyordu. Sakalları ak, başında beresi, üzerinde kalın yün hırkası, gözlerinde gözlüğü tartemiz giyimli ihtiyar sandalcıya selâm verdik. Karadeniz sivesi ile sordu; « Garşıya mı ceçecesunuz?» O ESKİDEN İDİ «Şöyle bir dolaşacağız» deYaz kış boynundan eksik et. dim. Gözlerinin altından foto mediği yun kaşkolunu düzeltti. muhabirine baktı. «Tarist miNasırlann\ış ellerini oğuşturdu, dnr arkadaşun» dedî. Ne söyleçenesini lıvazladı. Kaşlarını inyecegimi bilemedim. Kaç yıldır dirdi. göz kapaklarını kıstı. Yüdenizlerde olduğunu sordum ak zü oyulmuş bir kaya parçası gilırna gelen ilk soru olarak. «Ben bi idi. «De ki deyeyim» diye mi? Ben dogduğnmdan bn yadevam etti Mustafa Dede: na hep denizdeyim» diye karşılık verdi. «Niçin hep denizdesiV O gnzenm sanaarlar*eskıniz. Memlekette tarlan yokden idi. O emsalsiz roesire yermn?» Güldü, «Yok ya. Hem leri eskiden idi. O mavi deniztarlayı ne edeceğim? Biz denizler eskiden idi. Hepsi eskide cilerin tarlası denizdir. Dünya kaldı. Biz de eskidik. Turist denizlerini dolaştım. Meraleketmi dedin? Yok canım. Hançi ler gördüm. Galmadum ha oraturist bn sahile inip de ba sanlarda. Döndüm celdnm bennm dal I ara biner bn pislik içinde. cennei vatannma. Gemici idnm Biz ancak cumadan cumaya iş da o zamanlar. Şimdi kendi kayapanz. Karşıda mezbaha bn yigumda kendim çalışarnm. Şnyanda Eyüp Saltan Camii. Git knr Tanrıya. Olmadım namerde %t\ Konya altı saat. Sandalcılık mnhtaç. Altı çocnğum var. Geöldü.» çinnp ömrümüzü doldnrmağa Daha çok konuşacaktı. Yaraçalışıyonız» diye cevap verdi. sı deşilmişti. «Çok, çok eskiden Arslan Dayı, uzun yıllar Emin ° adam başına yüz para alırdık önü ile Karaköy arasında kükarşıdan karşıya geçmek için. rek çekiyordu. Altı sandal kalDört kişi 10 knrnş ederdi. Şimmış şimdi bu iskelede. Nesilledi 75 knrnş alıyornz adam bari tükenmek üzere imiş. Öyle sına. Dört kişi üç lira eder. söylüyor Arslan Dayı. Eskiden Haydi hesapla gerisini» dıyerek tam 60 sancfal bu iskelede iş yahayıflandı. parmış, «Kimisi öldü. Kimisi Başını geriy« çevirdi. Birer terketti, kimisi Alamanyaya kütük yığmı halinde duran isgitti sandalcıların. Ehh bizim keledeki sandallara baktı. Tüde zamanımız dolacak biz de kenmiş bir neslin ıosiUerini angidecefiz. Eskiden böyle mi idi drrjyordu sandaüar. Ötekiler de bnralan. Zaran yok, yine de tükenecekti. Sandalcının parkendi toprağımjz, vatanımıı» maklan gerildl, bilek cTamarladedi. rı kasıldı. Ağırdı su. KürekleGeri dönüyorduk. Dolmuş ya. rin ucundan çamur sızıyordu, pan sandalları gösterdîm, «Bun. pislikle boğuşnyordu tekne. Ve iar da Karadenizli mi?» dedim ihtiyar sandalA, eski denizci «Onlara (Varka) derler. Santürküleri yerine bağırıyordu dalcılan da Kastamonuludur. alabildiğine sessiz dünyası içinBiz karşidan karşıya iki bnçnk de tüm gücü ile. Uzaklaştı, liraya geçeriz. Eh şükür para uzaklaştı, sandal da ihtiyar kakazanamıyornz ama sağlığımıyıkçı da diğerleri gibi kaybolzı kazandık. Kuvvetimizden bir ?ey kaybetmedik» derken göz ' du pis sahillerin ötesinde kara, kapkara sularm ötesinde.leri daldl, sahildeki lokantalar' dan kopan müzik cayırtılannGün batısı. meltem, artık bu dan ötürü yüzünü buruşturdu ı,'örede türküler yerine pisMkIskeleye çıktığımızda «Ufıır leri, pis kokularr getiriyordu. ola» diye bizi uğurladı. Kiirekleri aheste çekseler de, bütün güçleri ile denize daldır«alar da mthtabın uyanacağı DE GAULLE voktu... Pis kokular çevrenin üzerin bütün ağırlığı ile inmişti. İs28 Mayıs Rebiülâhır 15 kele sandaila dolmuştu. Sulaı öylesine korkunçtu ki, insan buna denlz suyu demeğe dili varmıyordu. Nerede yabancıların «Golden Horn» (Altın Boynuz) dedikleri Haliç? tşte o V. 4.31 12.11 1610 19.31 21,28 2.22 I «Altın Boynnz» dedikleri Ha. 9.01 4.41 840 1200 157 6.53 Ilç'in son kesimleri. Eyüp bu 2 çocuk, feci şekilde öldü tSTANBUL HABER SERVİSİ Kadücöy ve Kartalda; biri balkondan yere, diğeri de su kuyusuna dftfeh iki kız çocuğu ölmüştür. Fikirtepe 1. Sevim Ikinci Aralık sokak 1 sayıda oturan Resul UğUr'un II yaşındaki kızı Hatice, apartıman balkonundan betona düşerek ağır yaralarlmış, bas taneye • götürülürken can vermiştir. İlgililer, çocuğun tamamlanmamış balkonda oynarken den gesini kaybederek düştüğünü söy lemişlerdir. İkinci olay, Kartal Topselviler mahallesinde geçmiş, Kâmil AyTRT tstanbul Televizyonu, dın'ın üç yaşındaki kızı Sevün, dün meydana gelen bir teknik evinin önünde oynarken, 4 metre ariza nedeniyle saat 21.15'e ka derinliğindeki üstü açık su kudar Ankara'dan naklen yaym. yusuna düşmüş, boğularak ölyapamarmş, bu saatten sonra müştür. Çocuğun cesedi, kısa bir normal yayına geçebilmiştir. süre sonra kuyudan çıkanlmıştır. îstacbul Televizyonu, saat 19.28 Savcıhk iki olayda ihmal ve difc de olağan sinyalini verdikten katsizlikleri görülenler. hakkında sonra yayına başlamak üzerey ko^aışrurma açmıştır. ken, Ârikara ile olan bağlantısı kesümiştin Saat 19.28'den 21.15'e kadar İstanbul Televizyonu tarafından 3 ayn «Müzik, müzik» filmi gösterilmrştir. TRT İstanbul Televizyonu teknik ilgilUeriyle PTT ilgililerinin uzun süren çalışmalar son'un giderdikleri arızanm', üludağ ile Çamlıca arasmdaki radyo link hattmda olduğu saptanmış, 21.15* de anzayı bildiren anons yapılKadıköy Fikirtepesinde inşaat dıktan sonra, Türkiye' Küveyt yaptırmakta olan bir müteahhit, Ordu maçı verilerek Ankara'dan para isteyen işçileriyle yaptığı kav naklen • yayına başlanabilmiş gada bir işçiyle annesini ağnr >"aralamıştır. tir. Müteahhit Mehmet Köseoğlu, Arıza süresi içinde İzmir televizyonunun da bazen kesildiği, arkadaşı Mehmet Tavukçuoflu îstahbul"un arızasıyla birlikte ile birlikte Çamkurusu sokaktaki onun da giderildiği belirtilmiş inşaatlanna. gitmişlerdir. Alacak yüzünden işçilerle kavga eden tir. Köseoğlu, tabancasım çekmiş ve iddiaya göre, işçilerin üzerine ateş etmiştir. Olayda; işçüerden Çe tin Altuğ kasığından, annesi Saaaet ise ayağından ağır yaralanmışlardır. Aynı inşaatta çalışan Çetin Altuğ'un babası Hasan AlBir tamirhanede çalışan Burhan tuğ, Çetin'in kardeşi Mtin AlAktan, Bağlarbaşmdaki bir gazi tuğ kurşunlara hedef obnaktan noda yediği etten zehirlenerek öl ff'iclükle kurtulmuşlardır. müştür. Köseoğlu ile arkadaşı TavukOlayın sorusturmasmı yürüten çuoğlu. o'aydan sonra kaçmışnö'betçi avcı, Aktan'm arkadaş lardır. Soruşturmaya mahallin ka larınm ifadesi üzerine, lokantada 'ikolunun el koyduğumj belirten ki etlerden örnekler alarak tahD 'Içililer, «Sanıkların yakalanması le göndermiştir. na calışılmaktadır» demişlerdir. istanbul TY'sî, dün gece I saa) 45 dakika naklen yayın yapamadı Bir miiteahhit, işçisi ile annesini ağır yaraladı Gazinoda yediği etlen öldü