Katalog

SAYFA AI/n :CUMHÜRtrET Mettn GÜVEN 21 Mayıs 1972 Haftadan Adnan TAHİR 40 21 Mayıs 1933 tarihli DİLENCÎ D tLENCtLER konusunda k.mbılır kaç karıkatur görmuş kaç fıkra okumuş, kaç nukte dınlemışsınızdır şundıye kadar"" Orneğın: Koşe başmda saçı sakalma karışmış bır dam Goruntusu berbat.. Ustbaş dckuluyor . Tepeden tırnağa perışan Insan değü. insan musveddesı adetâ. Luks bır araba >aklaşı>or kaldırıma bır aralık.. Genç bır kadın mıvor . Sadaka verıyormuş gıbı yaparaktan şoyle dıyor berduşa' •Aksam jemeğine misafirlcrimiz var, fazla gecikme olur mu kocacığım...» *** • SU İHTİYAR dılenciyı goruyor musunuz"1 . Aılında bir doktor kendısı. Kımsesız . Dunyalığı bol . Ama dıleniyor. Nıçın mı dılemyor' . Işte sıze nıçının çunkusu . Bır fakire raslamış gunun bınnde Fakırın yanında bır kopek Kopeğın ağzında bır çanak Gelıp geçenler para attıkça bu çanağa, teşekkur anlamında, tatlı, ama çok tatlı sesler çıkarıvor hayvan. Mın>on, tertemız, aynı olçude de sevımlı Doktor, bayıldı, bayılacak Dılencıyle koyu bır pazarlık sonucu satın alıyor bobışı Eve yollanıyorlar beraberce Etm en ıyısı, kem.ğın en korpesi, sutun en tazesı Nafıle Kopekte ne ıştah kalmıştır ne bır şey . Anasınm bağnndan kopanlmış bır yavru gıbı ınlıyor butun gece . Bır gun, uç gun, beş gun „ Doktor çıldıracak Gerı vermeğe de kıyamıyor Duşün taşın, duşun taşın Ne de olsa eski bir tabip Sonunda buluyor melânkolının sebebinı. Ertesı sabahtan itıbaren bır koşebaşıııdadır Sırtında eskı puskü gıysıler . Yanında kopek . Kopeğın ağzında bır çanak . Gelıp geçenler başlıyor para atmaya bu çanağın ıçıne .. Kopekte bır neşe, bır sevmç.. Ve bır iştah .. Doktorda da smırsız bır mutluluk. Rejimi Koruma Konunu ANK4RA 20 (Telefonla) Tür luye Cumhuriyeü rejımını koruma kanun tasarısı Meclıse gelmıştır. Tasarmın esası ozetle şoy ledır: Davalar yalnız S şehrin ağırcezalarında gorulecek ve biı hafta içinde sonuçlanaeaktır. Veriien hukumler beş gün icinde temyiz olunabilecek ve evrak 3 gun içinde başsavcılığa verilecektir.» Memleket dahılınde bır içtımaî YIL ÖNCB Cumhurivet stnıfın dığeri üzerıne hakımiyetını şıddet kullanmak şartı ıle kurmak isteyenler, memleket içmde ıktısadî veja içtimai nızam lan bozmağa kalkışanlar beş seneden 12 seneye kadar hapıs bu curme ıstirak edenler 2 seneden 4 seneye kadar hapıs olunacaklardır Mılli jararlar aleyhınde propaganda yapanlar bır seneden beş seneye kadar hapis olu nacaklardır MAARIF Vekâleti vdâyetlere bırer taraım gondererek çukolata bisküılerın ıçıne konan nıyet kâğıtlan ıle resimlenn yasaklanmasını ıstemıştır Bunlan alanlardan çoğunun çocuklar olduğu, bu niyet ve resımlerm ahlâki bozucu mtebkte bulunduğu nedeni bu emırde açıklanmaktadır. Erdal TÜSAVÜL *** • DILENEN, dilenmege alıştığı için dıleniyor kuşkusuz. Sadaka veren de vermeğe alıştığı ıçın venyor olmalı. Vermeyenlenn kı de aynı alışkanlığm ters orantılısı Elınde paketler dolusu yıyecekle eve donen kuçuk burjuva, sadaka ısteyen adam ıçın: •Dileniyor ama benden varhklı olduğu ranhakkak .» dıyecekür. Gunluk mesaısını akşama kadar bırbırınde tekerrur eden çaylara, kahvelere, sıgaralara ılâveten «Bngun git, yann gel» nakaratı ıle dolduran burokratın gerekçesı «Kerata çalıssm, ekmeğini alm teriyle kazansm • olacaktır. Büyuk burjuvaya göre de dilenci ansdan doğma aktördur Rolunu mukemmel oynuyordur. Oysa, uçu de haksız. Çunku, dılencıük de bir meslek Dılenci, en ağır ışçılerden daha anr bir ış goruyor aslmda. Yağmurda çamurda, karda kıyamette bır duvar dıbme dıkılıp sekız saat nobet tutmak, boyun bukmek, nabza gore şerbet vererekten merhamet duygulannı harekete getırmek . Dıle kolay doğrusu. *#* • DILENCILİĞİN bitmez tukenmez çeşıtlerine raslanıyor yeryuzunde Sadakanın da oyle. Dınsız bır adamın verdığı sadaka govde gosterısmden ıbaretse, batıl inançlara sahıp adamınkı hayır ve dua uğruna yapılan fedakârlığm en ucuz bedelıdır Borç vermekle sadaka vermek arasında da farklı bır ışlem olmasa gerek Orta hallı bır genç, zengın bır arkadaşından para istemış. «Ne yapacaksın? • dıye sormuş benki. «Guzel bir kadını evet demeğe zorlayacağım » demış genç adam. Zengın, sınsı sınsi gülmuş Verıyorum ama bir şartla Sayet kadın evet derse, evet dedikten sonra adresinl bana da bildireceksin.» *** • BİR DEVRİN ünlü haydudu Cartouche, kendisinden sadaka ısteyen bır fakire şoyle demış •Namuslu bir adam aç kaldığı zaman dilenmez, çalar.. Çok sonradan gorme, çok kendını beğenmış ve çok kolay para kazanan adamın bırı, luks bır lokale gırmek uzere aıabasından ınıyor. Karşısında kıbar bır dılencr •Hasta çocuğuma ilâç alacağım.. Bana on lira lutfen...' Hayret edıyor buyuk zengın bu lâflara: On lira mı dediniz? . Boyle bir paranın mevcudiyerinden habertm >ok.» iSiIsınıir .. İyimisinizl 1 Derdiniz varsa şayet ummana dökebilirsiniz ' Bak ve gör .. Benim pişirdiğim yemeği beğenenler de varmış demek . Eristl Nevbahar Eyyamı Açıldı etekler giılii gulşen Snsnzlnk, zam, sinek, ishal, Ye Mayasü, Knrdeşen, Tazan Şen, okoyan şen Çizen şen, söyliyen şen, Snya zam, ekmeğe zam üzre zsm yaptı bakkal Roşen.. *** • ÖRNEKLERIN en etküısı: Gozleri gdrmeyen bır dılenci skşama kadar avuç açıyor . Ama yıne de metelığe kurşun .. Açlıktan gebenp gıdecek neredeyse.. Ne yapsjn' . Başlıyor çaIıştırmaya kafasını . Ve bır Mayıs sabahının erken saatlerinde boynunda bir tabelâ ile dıkılıyor koşebaşına. Tabelâda şoyle bır yazı «Sayın yolcnlar Bahar geldi Siz, tomurcuğun beyazını; siz, papatyanm sansmı; siz. gelinciğin kırmızısını; siz, menekçenin morunu: siz, ufukların mavisini goruyorsunuz ama, ben hayır.. Ne mutlu size ne yazık bana. > Başlıyor sadaka yağmuru.. Bardaktan boşanırcasına. * * * ı>i B BAZI DİKKATE değer omekler daha vardt srrada. Fakat biraz sıvri, bıraz da kışisel. Bunlan athyoruz .. Alınanlar çıkabılır ve de kalbı kırılanlar Aynı gerekçeyle seçım kampanyalan sırasında oy dılenenleri de konu dışı bırakmak ıcabedıyor. Çırkın pohtıkacılarla kendılerıni aynı paralelde yorumladığımız ıçm bu defa da dılencıler alınacak, kalbı kırüacaktır zavalhların. Dr. İhsan ÜNLÜER MelDı FAKALIN 4 Z I S I Z X A Z 1 S 1 Z GÎJNÜN KİTAPLAR1 v ASK ARAYAN • A$K DERSLERI, veBEKARET' KEMEFH NCBIR KADIN k BANAMAYR Kuşlarımız TUrkJye'd* balunto 111 mjn da» kujuD yajarulan. «tetl*rl, ysyıhsları ra göçiertnl anlatır. SS sayfı oiup 30 j renJcli kus restaılerİDden mey. dana Kelmlstlr. Bütun kJUpçı. larda arayıou. M nyta 13 bradu. V OEMED GÜNEY ANTEN VAYINEVİ PK 1264 ist bu dtzıntn her kıtabı 15.TI Sanat Dergisi Abone: Y.lf.k 3 0 TL P.K. 1353 fsfanbul U MEVStMLERÎN cennetı rısınde. Cildıye mutehassısı BAH^R'dan bahsetmek lsMÜCELLtTYAN Beye gostertlyorum Yoksa bıber, kandı. Doktor: toron, sınaıreki, havlıcan, pat« Vnzet ön pö tre sansibıl lıcai tarcın <nbı baharattan deMADAM» deyınce o dağxl. Gunçi liı \e ıfuıUrını yayj . • \ı•«•<;*t*ını t ^ U ben madam ra*y»'ba?l»ma«n bir» Vatanfleftl madmazelîm zooo» demışdaş Mehmedın ılkın cebıne, tı. sonra Cuzdanma daha sonra cfa maaşma CEMRE duser Ve GÜNEŞ GİREN YERE sonra bahar namına ne varsa hepM de buvuk ısı Tanrısı guDOKTOR GİRMEZ neşın emnjle uşuşmeye baslarlar Komşunun tekır kedısi ı=e ÜNEŞÎ goren tum canhlar BAHAR'ın tennometresıdir O, yuvalanndan fırlıyorlar. bızım Tekırle çam ağacınm Bu yuzden yukardaki lâfı dallaruıda visale erince «taederız. Zaten, bu söze doktor mam» dersınız: « Erişti nevMucellıtyan'dan daha fazla Dok babar eyyamı.» Bırdenbıre Şetor Atabey ıçerliyor. Ama guhabeddın bevın de ilhamı arneşin doktorlara rekabet etmetar: «Doğnvor ömrüme bir virsınden değil. Guneşle beraber tnisekiz yaş coneçi Ne n m a n gelen bu sehrl • Sıtanbul'un fençliğini yolda bıratnan görsem» dîye tutturur. Dut yemış biılbülp benzeyen radyolardakı sesler ise bu mevsimde bir arsSOLDAN SAĞA: lan kükremeslne doner. 1 Yülarca Akdeniz'de korsanlıkla çeşıtlı sularda tecrube sahıbı olmuş, Turgut Heis'le yelÇIKAR MISIN BAHAR ken açmış ve onunla Barbaros tarafından Cenevo esaretınden kurtanlmış, Cezayir Beylerbeyı GÜNÜ SOKAĞA Tunus faühi namı ıle Kanunî dev ruıin kapatanlanndan 1538 de S N S A N l bövle lodos balıgr Yunan Denizı'nde a>nı adla aI na çevırırcesine allak bulnılan yerde, Akdenız hakimıyetı ' lak eden şu havada ne var ni Türklerden almak için Andrea sanki. Etekler bu havada açılıDoria komutasmda muazzam bır yor, çıçekler bu havada.. Inhaçlı donanması hazırlıyan Şarlsanlar bu havada daha çok kaken'in Barbaros tarafmdan hetıl oluyorlar. Intiharlar bu hazimete uğraüldığı savaşın, zaferimudn adu 2 TERSİ Hind mi vada, evlenmeler bu havada tolojisindeki ilâhlardan MÖ. artıvor. Dlşi mahluklann kabirinci üe M.S. sekizinci asır ara rınları ekseriya bu havada sismda Orta Asya'da küçük kuçük siverlyor. devletler halinde yaşamı;, mede BENt BU havalar mahvettl niyetleri büyük bir kavim (BuBa hsvalarda lstifa ettim. gunkü Sinkiang, Doğu TurkisEvkaftaki menrariyetimden, tan halkı) Bir tanm aracu Tütüne böyle havalarda 3 Tepesmdeld saç dökülmuş olan TEKSİ bir sesin yanm Eve ekmekle ra pötürmevl, ion daha kalmlaştırılacağuıı gos Böyle havalarda vnattnm. teren nota işareti TERSt savaş Bahar mevsiminin bahan mı gemilerinde topu topçuyu koruvnrdu başına, yoksa köftenin yan zırhlı kule. 4 Bazı tarıhbahan mı vurıîu basurlarma.. lerin Fatih'in topçusa diye şeref Çu ozamn haHne b a b n : lendirdiği (Haddizaünda Fatıh' «ttti tesrif çemen mfllkfinB in fetihte surlan döven toplansnltanı bahar» de3rip «HOŞ nı döken mühendisi Muslihiddın GELDİN» dlye yağ çekiyor baidi) esasmda Bizans'm duşeceğihara. ni görerelc Hünkâr'a sığınan Ma Kurtlar, tujlar, fnekler, slcar dokümcüsü Içi kof dışı neklerınağaralarından; hamam kaplama olmayan Bir çesıt deri. 5 Fransa'da şehir Bır böcekleri, karafatmalar, tahtanota Paraca yardım TERSÎ kurulan inlerinden; Mehmed elçi. 6 Dbrt tekerlekli çift köefendi gecekondusundan. Mehrüklü genis bir binek arabası med Beyefendl villâsından çıKimyada baryum Ahmedî'den kıp kırlara öTdküldü. Bununla öğrendiği edebiyatla şürlerinde da vetinmevîp hırkalar. minün yapmış, hekimlik bilgisi ile tanlar, kürkler, zıbınlar. k e Çelebl S. Mehmed'i tedavi etpenekler, fraklar, robdöşambı miş, asıl adı Yusuf Sinan olan lar çıkanlıp atıldı. Bir don'la bir eairhniz TERSÎ bir haykalasıya kadar sovundu insanvan sesi. 7 Vücut yapısmı oglu. Bu bahann verdigl mutgruplandıranlara göre atletik tiluluk insanın ilkel hayvanlık pin zıddı olanlarm ilim, okuma halfne döntnesinden başka bir taraflan ağır basanlann, kamı nedene davanmıyor. flerde, dar omuzlan çekik tip Baharla birlikte Farma hamNaimadan sonra Vakanuvis olatnın saman nezlesl HüsnüySnırak beş cütlik tarih kaleme almm mayasılı, Kerim beyin astmıs jair ve tarihçimiz. 8 Simması azıyor. falamn isallerî diki zaman TERSt milletler başlıyor, filSn bevln k ı a evden Gözün bir tabakası. 9 Hayvan kaçıvor, Saime ablanın kocası ve bitkilerde organlan, bunJann da kapatma'îi olan o ?ırfintı karsıhklı ilgisini inceleyen ilim SCsH Kuallâva... dah Bir ırk TERSİ bir geyik cinsi. 10 TERSt tarihî eser Dünyayı allak bnllak eden lerimizin tablolan ile OnlO Sevne var yu 6000 kalorilik güne« ket Bey"in soy isml Eserleri tannsınm isıktan saçlannda? günfimüze kadar okutulmuş oBir dte karouz kabugu yere dü? lup, geometrinin kurucusu sayımeden Sülüklüdere piâiının lan 13 cüt eseri ile eski Yukadınlar hamammda vücudunan'ın daha çok Iskenderiye'de nun tüm katmerlerini aralavailim yapmış bir bflgini Dokuz rak güneîe arzeclen Madam yıl Welmar dükalığı kilisesin orGudubetyana soralım ÎH banganistlik, sonralan Leipzig Thovo alır almaz sırtlan deri<!l sek B dertlennden oturu.. Susuzluk ışlerı, muzahrefat ışlerı, mule\ vesat islerı, Beledıye Temızlık ışleri, Pıslık ışlerı, Tanzıfat, Tenvırat, TEZVİRAT ışlerı, derdını ummana doken tstanbul halinna su yenne gazoz kullanmalannı tavsıve edıyor teharet içın Her sene olduğu gıbı bu sene de plâjUrda kalınbarsaklarımızın muhtevalan ıle burun buruna yuzeceğız Belkı de 3 tarafı su ıle çevrılı şehirde a\ağımızı sokacak denız parçası bulamajâcağız Belki de «snda ıslanma vergısi», «Göz banvosu \erçisi», «Guneste yanma \ergısı» gibı vergıler çıkacak. Insanı zamlar ve vergıler kadar gunes de soyup soğana çeMriyor kısacası. G Y A Z I S I Z BULMACA* 2 3 4 5 6 7 8 9 IOM] t I 12 13 14 15 16 17 18 lindekî clldl kavnıla kavrula cocuk Vakasma dönmüs K'1lar, tıiyler, çimenler bitml? de mas küisesınde baş muzısyenlık ıle dinî müzıkte sayısız beste org ıçın parçalar ve daha bır çok baş ka eserler yazmış Alman bestecısi (Johann Sebastian) 11 Bu: dergi veya gazeteye peşin pa ra üe müşteri olmak Gençliğınde uzun hikâyeleri, sonralan yazdığı cTufan, Demirden ve Ateşten, Qua Vadis..> gibi romanlanyle Polonyalı yazar (Henryk) 12 EsM Romada, Yunan'da hal kın bazı meseleler için toplandı ğı anfıteatr şeklınde mahâl, pazar yen Polonya'da şımdiki Gdansk'm eski adını taşıyan çehir Kürk hayvanı 13 Bıtkilerden çıkan su TERSİ çalış ma, is TERSİ demiryollannda traverslerin altlanna, şoselerde düzeltilmiş toprak üzerine konulan taş kınntılan. 14 Oratoryolan, org için eserleri, organistliği ile 19 asnn Bach'ı dıye anılmis bir Fransız bestecısi CCesar Augu^te) Barsak (Eskı dil). 15 Bır işin aslını bilmeden düşünüp taşınmadan konuşma Amerüta'd!) bir göl Bır saz şahnmiz. İC Tul ^erecesı Eski lise ayan okul Bir çeşit deniz yosunu. 17 TERSt 41 yıllık omrü içinde kede. hasta lık, sanatoryum dışındaki eserlerını Almanca yazmış bir Çek yazan (Franz) TERSİ Fransa'nm Akdeniz sahilinde bir prenslık Dolayısıyle anlatma. 18 Ikide birde gayriiradî kaş goz oynatma Bir yapının ağırlığını taşıyan iskeleti tmpres yonızmden sonraki veni ızlenım cilik akımında arkadası Seurat ıle aralan boş renkli çızgilerle resim yapmanın, nolctacılıgın ustalanndan bir Fransız ressamı. YUKARDAN ASAĞITA: 1 3 . Selim ekolü bestekârlannın içinde sesi ve besteleriyle unlü, klâsik kaidelere bağlı bır bestecisi Diğer adı Apolyont olan gölümüz 2 Denizdlikte geminin ve yükünun nğradığı zarar ziyan Bir süre karada kalabilen, yürüyen balık Loca'nrn 6n tarafı 3 Avrupa'da bır başkent Avrupa'nın en bü vuk gölü (Fin körfezinde) Kafîye 4 Avrupanın NATO'ya dahil bir ada devleti tngiltere'nin Doğu kesdminde Kuzey Buz Denizi kıyısmda bir bölge. 5 Lâhza Avrupa'da bir başkent TERSİ P. Loti gibi denizci Törk dostu, romancı (Saygon geceleri Kadın ve para An karanın dort hanımı.) bir Fransız yazan (Claude) 6 TERSİ sevgılilerin bırbırme yaptıklan TERSİ Kütahya'da ilçe Palavra savnrmak (Argoda) 7 Bır hitap edatı Muzık tahsıll sonunda indığı Avrupa kıiltür merkezlennde bir şey edinemeden yurduna dönerek halk müzığini ızlemiş kendine has ve etkj ızı taşunıyan dev besteler <Kullarvo, Tapıola, Finland* (Mılli Mars oldu) ve yedi senfoni vermi? büyük Fin bestecisi TERSİ birdenbıre TERSİ bir renk. 8 Eskiraolann buzdan kulubeleri Birdenbire TERSÎ Karadeniz bölgesi daglarından. 9 Finlilerin ülkelenne verdıği Fince isim Aruzda vez ne uysun dive heceleri uzun oku mak TERSl ilâçlann formül lerini gösteren resml kitap. 10 Harman'm ortası Çok kuv veth sevgi EsHden din kaidelerine pek aldırmavan düedıği gibi yaşıyan TERSl gelir kay nağı 11 187778 TürkRn« Savaşı'nın Rumeli cephesinde Gazi Osman Paşa ve yigitlerinın Dünya savaş tarihine ders olarak hediye ettiği savaşın, dünya basmınm saat saat verdiği sa vunmanm ismi TERSÎ beğenip değer verme TERSl tranlı bir şair. 12 Tann Avusturalya'dald üç göiun en büyüIıi Izafiyet nazariyesi ile ünlü büyük çağdaş bilgin. 13 Yiğit Yazı (Eski dil) Daha yararlı mânâsına • Kimyada osmiyumun simgesi. 14 Domuz etinden peçen bir parazıt Gençliginde ün yapan şiirlerinden sonra earip. gavrî ahlâkt ya savıs! düsünceleri ile tngiltere' nın dısma itılmiş ve vatanı dısında verdiei eserleri rDorain Grav'in porfresi. Ladv Windermere'nin velpazesi, Salome) Ue ünlü tnpiliz piyes vazan (Oscar) Bir nota, 15 Somı olmayan zamana ait A n evi Çanakkale'de Uçe Su (Eslri dfl). 16 Incelik. kibariık TERSt hayat mânâsına 1900lerde moda olmus. zencîlere has Ragtime eılpmlı9mı başlatan eaz müzifine öneülük etmis , Rusva dognmlu Amerikan bp^teel flrvîng). 17 Herkes mânâîma Bir takım kimyevf tertiblerin ilâçlarnı hazırlanmasmtîa ceçen maddeler Kraterfen çılcan yoğun hamurumsu bir madde 18 Hamam eşyasmdan Ciçek ekme ve aynlmıs ver TERSl kültür TERSt kimyada kalsiyumun simKesi BUIMflCAVTN CÖZÜMÜ 5. SATFAM1ZDADIR