Katalog

rCüMHURİTET 14 Nisan 1972 MEBİKAN kamuoyuiida Vietnam savaşı konusunda otedenberi benımsenen ve uzerınde en çok tartısılan baslıca uç esas goruş dikkati çekmlstir. Genellikle askerl şahsiyetlenn ve parlamentoctsld tutucu grubun fıkrine gdre, bu savaş b«lirli ölçude bır basan olmuştur. Bunlar, masa başında muzakereden çok, Vletnam'da zaıeri kazanmaya önem vermektedirler. Buna karşılık, Amerikan libe«allerl tatafmdan genis Blçtide 'tutulan ve bir kısım halk nazaTinda da kabul goren ikinci gojrüş, Vietnam savaşında başaniBizlıktan soz ederek, bunun Vi'etnam'ın kendi içinde birbirine lltarşı kamplara bolünmüş olmasından ileri gelcöğinl telHn etznekte ve ihtilâlci tehditlere karşı askeri olmayan tedbirleri özellıkle desteklemektedir. Başkan Nixon ile seçkin danış manlarııun temayülü olan üçuncü görüş ise, savasın taktlk bir basansızlık oldugu sonucuna varmakta ve aynı sonuçlann Amerikan kaıu ve hazinesi adına daha az maliyetle elde edilebıleceğıni savunmaktadır. Son zamanlarda, savasın süruncemede kalma» ve amaçlar Htibairyle taraftar olanların blle umit ve sabırlannı yıtirmeleri sonucu, Amerika'da giderek des tek kazanan yepyeni bir goruş doğmuştur. Bu goruş esas olartk su noktalan kapsamaktadır: (T) Çbı, Gflneydogn Acva'da askerî «maçlara sahip değildir. @) Çin'in bn gibi çıkarlar pe»inde koşmaya tesvik edilmesi halinde de, Amerika'nın Çin kur banlannı knrtarmak için herhangi bir yetkisi olmayacaktır. (î) BSIgetel yönetimi sorla elinde tntan hukümetleri, sadeee komüniıme karşı olduklanndan dolayı kornmak için biçbir haklı gerekçe yaktnr. tLtNÇLİ ve tarafsız olan her goruşun doğru ve haklı tarafları olmak gerekır. Vietnam savaşı hakkındaki goruş Â ilk, ne de soıt VVashington'un kabuğuna çekilmesiyle askerî ve politlk denge komünistler lehlne büsbütün bozulacak, Hür Dünya ile birlikte Birleşik Amerika'nın da geleceği tehlikeye düşecektir. görülen politıka açısmdan bakdan Vietnam savaşı ile ilgili ilk üç görusun, aynntılı derecelerde mak daha uygun dujmektedır. olmakla beraber, Asya ülkeleİZLENMESİ rındeki ihtilâlci eylemleri yenmek, cesaretlerini kırmak ve soONGORULEN nuç olarak Çin nüfuzunun artış ve yayılışını onlemek için, AmePOLİTİKA rika'nın askeri gucünu kullanması gerektığı hususunJa bırleş tıkleri anlaşılmaktadır. Buna CNTANIN çok yerinde «Halk Kurtnlns Savaşı» adı gore aralarındaki esas fark, daaltında girişılen bütün koha çok savaştaki basan durumu nun yorumlanmasında ve sonu münist ihtilâllerinın, Çin veya ca gotürebilecek tedbirlere ve Sovyet Rusya ve bazan her ikırılen önem derecelerınde gorul sı tarafından teşvık ve destek mektedır. Oysa ddrdüncü görüs, görduğü, hattâ gerçek mılhyetçı eylemlerın dahı bunlar tara«Çin'in G&neydoğn Asya'da as fından ıstısmar edilmeye çalıkeri amaçlan olmadığı ve Ame şıldığı bilinen gerçeklerdendır. rika'nın Çin kurbanlannı knrtar Hele Vietnam savaşmın çıkmaiuney Vietnam'daki 19 numaralı jol bir süre Kuzcy Vietmak için herhangi bir yetkisi sında ve genişlemesinde. Kuzev nam bombardımanl&nndan oturü kapanmıştı. Amerikan hulunmadıiı..» tezini savuıı Vıetnam'ı yarışıreasına destek> B52 bombardıman uçaklannın vardıım ile tekrar açılan yolda trafik yeniden başlamıştır. Resimde: yoldaki bir Gıi makla, oncekl goruşlertfen dahs >en Kıt'a Çini ve Sovyet Rusya' esasta ayrılmaktadır. Bu du nın ne büyük rol oynadığmı ney Vietnam konvoyu görulüyor. rumda konu\a, Guneydoğu As kımsenin inkâr etmesi mümlrön lerin tutarlılığı da, bu konu ile zelliklennin dıkkate abnmış ol ja'da Çın'ın tutumunu ve ko. değıldır. Aslıncfa, Amerika'nın Guneyilgili gerçeklerin ve yerıne gore masına bağhdır. munist tehdidım gözonunde bu. askerlık sanatımn prensip ve oAmerika'da yapılan yayınlarlundurarak, once izlenmesi on doğu Asya politikasını etkıleyen bu konuyu, Çin'in askerî amaçları ile «ınırlamak da anlamsızdır. Çunku bu. Kıt'a Çininin ve Sovyet Rusya'mn ulusal ve idcoiojik ılkeleri, daha doğru'U, ÇALINAN TAÇ komunizmi vavma ve nüfuz Yaıonvc çizen: AYHÂN SAŞOĞIU sahalannı genışletme stratepleri meselesidir. Ancak, onlann metodu, perde arkasında kalmavı \e kendi sılâhlı kuvvefenıi son çare olarak kulianmavı önEormektedir Kore savasına Çin' in mudahalesinde oldugu gibi Kuzey Vietnam'm yenilgisi görulur" hale eeld*iği takdirde. bu «avasa da fıilen katılmavacaklarını kimse temin edemez Çin'in gerçek emellerıni ortava kovarak şekilde daha aktif hareket etmemesinin dığer dnemll h'r nedeni de. heniiz kendi içindeki sorunlarını çörümlevememis ve veter derecede (füclenemernis olmasıdır Bu arada, SovyetlerV olan ZÖTÜ* avrılıkIarı've böî^elerinde Rovvet tehdidirfn artTttafl ile. Orak4«ğuda JaDOnva'nın guçlenmesı de, Kıta Çinini daha temkinli hareket etmeye ve kuvvet dengesl içın Amerıka'ya yaklaşmaya zorlamaktadır. Halen Vietnam savaşının, Uzakdoğuda bu tıpten ilk sorun olmadıgı gıbı. sonuncusu da olacağı kabul edılememektedır Nıtekım. Tayland, Kamboçya, Fılıpınler. Yeni Zelanda v s gıbi, bolgedekı dığer bagımsız ö*evletler, bu savaşta koraunıstlerın zaferi kazanması halinde sıranın kendilerine gelmesınden son derece endise etmektedirler. Bu gerçekler karşısında, Ç.n" in nispeten yumuşayan tutununa bakarak. «saldırgan emeller besienmedi|i..» anlammda bir sonuca varmavı ve dunyada gıttîkçe artan komunM tehdulını gormemezlıkten gelmeyı kabul etmek. elbette mumkün olamaz. Söz konusu görüşün ikinci kısmında, Amenka'nın Çin kurbanlannı kurtarmaya yetkili olmadığı savumılurken. Birleşik Devietlerin kendi halkına ve Hür Dünyaya karjı olan sorumluluklannm hesaba katılmadığı anlaşılmaktadır Bılindiği üzere, önceleri Komünist dünyayı çevreieyen Hur Dunya Savunma Çemberi, gittikçe genışleyerek zamanla Hür Dünyavı saran ve AmerıkajT da tehdıt tden bir Komümst Kuşatroa Çemberi haline gelmektedir Bu durumda. Amerıkanm Güney DoğuAsya'daki devletlere yardımı, hem kendi guvenlik ve yararlannı koruma ve hem de Hür Dünya Ülkelerine yaptığı taahhütleri yerine getırme ihtıyacının bir gereğtdır. Bu nedenlerle, Birleşik Devletlerin, herhangi bir Komünist tehdidi karşısında dost ülkelere yardım hususunda yetkisiz sayılması, Hür Dünyaya karşı oldtığu kadar, Amerikan halkına karsı da sorumluluklanndan sıyrıîması demektir. Büyük bir politika değişıklıği sonucu, Amerika'nın ':endi kabuğuna çekilmesi demek olan böyle bir görüşün benimsenmesi, kuşkusuz. komünizmin yavıİTiasmı ve komünist nüfuzunun artmasmı hızlandıracak. Jeopollt'K üstünlüğün tamamen Komüni=t Dünyaya geçmesine yol açacak, askerl ve politik denge büsbütün bozulacak ve dolavtsivle Hür Dünva ile birlikte Birleş.ik Amerikünın da geleceği tehlikeye düşecek tır. Bövlesine kötü sonuçlara vol açan ve komünirt dünvadan hpskasına prarlı olmayan bu Ribi gorüslerin, Rerçekleri bilen ve <ph lıkeyi gorebilen hiçbîr Hür Dünva mensubu tarafından kabul edılmesi beklenemez » ? * • * ' ^ ~ • • • • • Bir Amerikan helikopterinden fırlayan Guney Vietnam askerleri; doğm hucum ediyortar. kerî bir dıkta yönetiminde idi. An cak, Amerika'nın bu ulke ile ı l s küerini geli}tirip, büyük ölçude ekonomik ve askeri yardımlar yap tığı donemde, Cumhurıyet şekjınde demokratik bır rejım ve seçımle iktıdara gelmış bır hükumet bulunduğu gıbi, sonrakı ık'idar değiîikhkleri de, gerek sav? sın. gerekse geri kalmış pek çok ulkede gorulen çeşıtli bunalımlaniı bir sonucu ıdi ve izlenen dış polıükada herhangi bir değı$,klik yapmamı$tı. tçınde bulunulan kosulların zorlaması ile bir ?üre için yoneüm şekh değisti dı>o cnceki hükümet zamanında yap> lan taahhütlerden vazgeçmek ve son derece guç durumda bulunan dost bır ülkeyi kaderi ile başbaşn bırakmak, elbette Amerika için bu yuk ölçude güven sarsıcı ve itıbar kıncı bir davranış olurdu. Kaldı kı, Amenka'yı savaşa karıştıraT neden, Kuzey Vietnam devriye bot lannın uluslararası sularda Amerı kan muhriplerüıe saldırması ıdi Yanı Kuzey Vietnam Amenka'yı açıkça savasa zorlamıstı Bıuıa rağmen karşı harekâtmı sınırlı tu tan Birleşik Devletler, ancak Ganey Vietnam'daki bir Amenkan Hava Üssüne yapılan saldırıdan sonra sürekli harekâta gırişmıştır. Vietkons mevzilerine D 6 B te. • Askerî mudahalelerde bulunuima>acağuıı, anlasmalara sadık kalınacağını ve askerî yardımla ra devam edileceğini» belirtmekle, hem tuturr.unda bir yumusama gostermiş ve hem de konuyu açık lığa kavusturmuştur. Bu yeai polıtıkanın, anlaşmalara uygun düYENİ SİYASET şen şartlarm gerektirdiği haUerd* de savaşa girilmeyeceği anlamına ÖRLXDÜĞÜ uzere, ilk üc gcriışten esasta ayrılan dördüncü gelmediği açıktır. Ancak bunun Agorüş, genellikle kendıni des merika ve Hür Dünya için yararlı Uk derecesi, kujkusuz, sözü edilen tekleyen subjektıf varsayımların kabulu ile olusturulmuştur Bun anlasmaların anlamına, içeriğine, da ne doğruluk, ne haklılık ve ne yaygınlığına ve uygulamada gösde karşı taraftan başkasına yarar terilecek enerjık davranıj ve belı olma niteliği bulmak mümKÜn cenklıliğe bağlı olacaktır. değildir. Buna karsılık, derece far kı ile prensıpte birleşen ilk üç go T A R I N : niş, Amerikanın ve Hür Dunyanm guvenlik ve yararlan yönün den gerçeklere daha uygun ve ruBaşan anlayışı tarlı bır görüntü vermektedir. Üçüncü gdrüşün sahiplerindcn Nixon, Amerikanın yeni dı? politikası hakkında verdiği son demeç YAGMUR..» ••!• II• • Afşar Timuçin 37 •Arkiar açacaksınız şimdiden!» dedi. Ama, bütün inatçılar gibı ZımbrtJılar da, ortaklaşma>ı bilmezler di, ortak çalışmalara giremezler, gırseler de sonuç alamazlardı. Danışmanlar kurulu, kralı >eniden tahta çağırdı. Kral, tahtı çoktan bıraktığuıı. bundan bövle bılimden ve felsefeden ba$ka bir şejle uğrasmayacağını soyledi. Kurul başkam. «Bilhnden ve felsefeden bir $ey çıkmaz sayın kral, bir ulkeyi yonetmek <;ok daha onemlidir!» dedi. Bu soz karşısında umadu iyice kırılan Zrnk I, damsmanları kapı dışarı etti. Temmuzla birlikte or talık cayır ca>ır janmaya başladı. Toprağı sulamak ne demek, insanların bir damla içecek suyo }oktu. Kcçiler, kıtlık gelene kadar birbirlerini >iyip dormnslar, ne su aramakla, ne de olan sulan degeriendirmekle uğraşmışlardı. Şimdl kör bir sıcak ülkeyi kuruttukça kurutuyor, keçi yavruları sokakiarda, tarlaiaıda, evlerde su su dive ağlaşıjordu. Meclis, >Bu işe çare, bulsa bulga kral bulur. Hem bir ulke bu kadar zaman kralsu yaşadıysa bunun suçu bizim mi? Zrnk I gelsio, tahta otursun, susuzluğa da çare buisun! gibilerden kararlar almaya başladı. Geri kalmıslar için zaman hiç de onemli değildir. ' ^ I, kapısma davanan yeni dajııjmanlaı kn. ruiuna, «Bu sefer japabileceğimiz bir şey yok, çunku geç kaldık, kınlan kırılacak; vağmuru bekleyeceksiniz. vağmur pınarları gurleştirecek, o zamana kadar kim olıir kim kalır, bileme>iz. Yağmurlardan sonra hemen koiları sıvayacaksmız. Arkiar açacaksınız. sarnıçlar kuracaksınız, kısacası su sorununu çozümleveceksiniz. Benim şu durumda >apacağım bir şey jok. Başarmak istiyorsanız kor inadı bırakuı, başka .volu jok!» dedi. Damjmanlar sordular: «Ne yapmalıyız?. Kral kuplere biııdi: •Kaç kere anlattım. bir arada yaşamavı öğreneceksiniz diye! Danışmanlar da bfkelendiler: «Sen, inatçılığı kaldırmamıiı istiyotsnn, oysa böyle bir saçmalık yapamayız biz: keçiler inatsızyasayamaz; burnunun doğrusuna gitmeyen, kafayı çalıştırmak isteyen, kafasuıa taktığı şey içm bojnuz kırmajan keçi, keçi değildir. Kendini topla sayın kral ve anayasaya dil uzatma.» Gerçekten, sosnziuk eanına okudu ulkenin, knraklıkla kıtlık butün keçileri ;• re serdi Keçiler can çekişiyordu artık. O çağlar, bıiyunün yerini, kör üiancın yerini bilimin ve felsefenin almava başladıği yıllardı; çok değetl) bir bılgin ve fılozof oldugu kadar eski ve usta bıt buyucü olan Zrnk I, buyuculükten vazgeçmij olmakla birlikte, kıyamadı, butun Zrabrt ulkcsina yağmur yağdırdı.. Tağmur alabildiğüıe yağdı.. Keeiler de, butun inatçılar gibı, iyilljin kimdea, kotiıluğvn kimden geldiCmi i>l hesaplayamazlat Zmk I yağmnru biraz fazla kaçırdı ve ortalıği sele boğ» du. Yaşlıydı artık, eli titriyordu. Yağmurun böylesine çok yağması karasu>a krpkrp tozunun gerek» tiğinden çok konmasındandır. Tamam demiş keçiler, kral bizimle oynuyor, önce kıtlık ve kuraklık veriyor, arduıdan sel; bunu yapsa yapsa o yapar. Meclis, yeni bir danışmanlar kurulu gorevlendirilmiş, danışmanlarm yanına bir de ceüât verilmij. Gerisini anlatmanuı gereği var mı? Bir noktayı belirtelim: Anayasaya bir madde eklenmiş: «Aklun bilimle ve felsefeyle bozan kişi, kim olursa olsun, tahta geçemez.» Zrnk Hn yerine kcçiler Kvmn VTI'yi tahta çıkarmışlar.» DİŞİ 3OND •Neredeyse guneş doğacalL» «Bu benim, ikinci gecezn.» «Sevdin mi masahmt.» «Biraz kuro buldum, biraz da büyüklere göre», «Kuruluğuoa bir şey diyemem, ama büyükleı için olması ters düsmez.» •Herkes raasal dinlerken çoeuk olmak Irter. Büyuk masalı voktur, çocuk masalı vardır^ Demek sevmedin masalunı.» •Sevmez olur muyum, sevdim. Eleştirdim ba arada. Ama ne dersen de masal dediğin çocuk masaiıdır.» •Bit sey takıldı kafama. Bugün kocan gelebllir.» «Artık benim kocam değil o. Hem söz verdi, srelmeyecek artık. Bn konuyu biürelim İJtiyorum. Ne biliyorsun geleceğini^ •Sezgi.. (arkaa t » ) Zamane Cocuou . Yatan: BIU NAUGH7ON 33 «Makul konuş, be Harry! Günün bırinde karının başına, ma zallah, bir kaza Cilân gelse de ölse, onu görmeden yaşamak zo runda kalmıyacak mısın? Dıyelun ki Lılı trene bınerken aya|ı kaydı da duştu Lokomotıf ülân çarptı.» Ve lokomotıfın Lıly'ye çarpıçuu göstermek İçin yumruğumu sıkıp pat diye arcumun içine vurdum. Şok tedavısıne Ujüyaa vardı bu çocuğun. «Böjle şeyler söyleme, Alfie. Şakasıru bıle yapma.j» «Şaka yapan kun, blrader? Kaza bu herkesin başına gel* bilir. Bana bak, Harry» dıyerek yatağının ayak ucuna tünedım ve hastasıyîa konuşan bir doktor t fadesiyle sozüme devam ettim: «Başka bir üıtimâl daha var. Dışarda Lily'yi bekleyen bir baş ka herifln biri var farzet. Olamaz rru yani? Demek istedlğım, sen buraya yatalı en azmdan olmuş alö ay, değil mi? Kadıncagız bunca zamandan ben dünya zevklerincien yoksun vasamıç. Ne de olsa, o da tnsan deği] mi, bütün öteki kadınlar gibi? Ne yapsa hakkjdır yanlj» Harry, «Karım hakkında bir kelime daha sövlersen su yataktan kalktığım gibi çeneni «SÖZCUSUM3 £ « «EL!» Çeviren: HİHAL YEĞİNOBÛU TİFFANY JONES K&LDOB MDI, ^ .OHLAUA VOCEDlCl İTİBAR KIRICI DAVRANIŞ SKERÎ müdahalelere karşı olan görüşün sahipleri, Amerika'nm Vietnam Savasin» karışmasını Bolecsel Yönetimi ıorla elinde tutan Hükümetleri. sadece komüniıme karşı oldnklann dan dolayı koruma..» şeklinde ni telemekle de. Vietnam sorunu ile İlgili birçok gerçeği dıkkate almadıklannı göstcrmişlcrdir. Gerçj askerl müdahalenin yapıdıjSı sırada. Güney Vietnam as P A MUUAFTZLAI? HALKA ICAHŞ1 M3>AV»N dağıtmm vallahl!» dıye ho«Bir tane içeylm barl.» dedi. murdanrfı. «Bir tanesinden blr şey çık* Yüzüne baktım, elinden gel maz herhalde.» se yapardı hanı. Başkalanna «Çıksa çıksa fayda çıkar,» yardım etmek istıvenın hâli iş diye cevap verdim «Olumlu dü te budur. Kimse>ç 5ğüt ver şünmeğe çalıs bu dönyada.» mçye gelmez zaten Nasihate Sigarasını yaktım ve şen çaen muhtaç otanlar en az ku tır sohbetimle azıcık yflzünü lak asanlardır. güldürmeyi başardım Sonra «Annadık, an^ıadık, slnirlen, Lily'nin dolabının üzerinde du. mesene eanım.» , ran fotofrafını elime aldım. ' Llly tutmus, b5y!e bir" sey «Benim sana söylemek isteyapmışsa kıyamet mi kopa/ ya diğim şundan Ibaretti, Harry: ni? Kimin neyi eksilir? Bilâ Kadm kısmının nerelerde dokis, kadm vücudunu taze tut laştığı, neler yaptığı hiç belll mak gerek. Demek istediğım, olmaz. însanla konuşup gözbiraz ihmal ettin ml, su hor lerinin lçine baktıklan vakit mon denilen nesneler kuruyu bile akılcıklannın içinden neler veriyor. eecflgini bilemersln • Harry'nin dolabma gidip siDiveeefim. kanlanmn sohbet gara paketini çıkardım Benım ederken hatta öbür isi yaparkılen içıp biürmiştim. ken neler düsöndüeünü ögren<A1, bir cigara yak da İçin seler, bir cok kocalar eminim açılsın, Harry. tzin verirsen çok geçirirlerdi. bır tane de ben yakaeağım.» •fnsanm Blünceye ksdar 68Sigarayı alıp r almayacağını renemeyecegi birseydir bu,» bilemedi. T diye ekledim «Yani kan k,i«Doktor diyor ki, gCnd* be» mının aklından eecenler.» taneden fazlan yasakmış.» «Lutfen (karO sözEnu kul• Boşver doktora, moktora allasenl tnsan kendi kendlnin lanma, Alfıe Benim eçimden bahsediyorsun » doktorn ohnalı bu dünyada «Kan, kadın, hanım Hepsl Seni iyi edemeı doktor Ancak yol gösterebllir sana. Llkin lyi amt kapıya çıkar, evlât Seleşme azmi senin kendi tçinden nin kann olmus diye onu 6te eelmeli Bu dereee başkalan kilerden basks bir $ey sanının agzına bakarsan hiç adam yorsun, ama degil » (Arkam var) olamazsm Harry.»