Katalog

SAYFA ÎKf 3T7MHURİYET 6 Mart 1972 AZE VE TEJÖZ BİR HAVANLN SEKİNLlGt: 41 yıl önce bugünler, Türk tnkılâbının nazarî (teorik) izabı bahsinde An. kara'da başlayan, fakat parti içi ve parti dı. şı çevrelerle, basında, üniversitede, devrin ileri ve olgnn aydınları arasında geniş yankılar yaratan milli bir fikir hareketinin, gün ışığına scrildiği günlerdi. Bn hareketin izah ve tartışmalarına, bilhassa Cumhuriyet Gazetesi bn sütnnlarda, büyük bir anlayujla çok geniş yerler verdiği için, şimdi biz de gelişmelerin akışını ve niteliklerini, gene bu sütnnlarda özetleraeyi, zevkli bir vazife sayıyornz. T Bir fikir hareketi vardı Şevket Süreyya AYDEMİR reketi izah için, nazik bir davetini almıştık. Konuya, dünyanın üçüncü tezadı (çelişkisi) olarak girdik. Dünyada ve dünyanın taksimi iizerinde, büyük sanayici ülkeler arasında bir kavga vardı. Emperyalizm bnydu. Bn bir tezattı. Gene dünyada ve sanayiin merkezleşti|i Batı ülkelerinde, yani metropollerde, ser. mayeyi elinde tntanlarla, proletarya dediğimiz işçi sınıfı arasında, bir sınıf kavgası da vardı. Bu da çagımızın ikinci çelişkisiydi. Ama bnnlardan daha önemli ve bütün dünyanın kaderini degistirecek, çagımtzın milletlerarası yapısma veni bir sekil verecek diğer bir çelişki daha vardı, O da, sömürgc ve yan sömürgelerle, sanayii ve dünya hâkimiyetini elinde tntan ülkeler arasındaki milli knr. tnlnş hareketlerivdi. Bu milli knrtnlnş hareketlerinin Sncüsü. onderi ve zaferlerinin müj. deeisl, Tfirkiye idi. Türkiye, cihanda ve cihan tarihinde, bütün cihanın yarınını haber veren bir büyük bareketin, bir kutsal hareketin mücahidi ve bayraktan idi. Bu hareket yeni, müstakil ve cihan ölçüsünde bir inkılâbın ifadesiydi. Nitekim şimdi ülkemizdr heykelleri taşlanan, hâtırasına saldınlan, aleyhinde binbir yazılar, kitaplar, beyannameler daiıtılan, kendisine snikaste girisenler şehit diye anılan bir insan, yani Türklerden biri ve bizim en büyüfümüz. şunları haber veriyordn: «Bugün, şu dogan güneşi nasıl göruyorsam, yann, bütün Asya ve Afrika'daki esir milletlerin kurtulusunu da öyle görüyorum...» tşte Kadro hareketi, bu büyük müjdenin, bn cihan Slçüsünde uyanısın ve yarınki s S . mürgesiz dünyanın; tarihî, sosyal ve ekono. mik prensiplerini izah için ortaya atıldı. Baş. ta Milli önderimiz oldugu halde. sahısların övgusüne degil. hareketin ve eserin nazarî esaslarma kendini verdi. Ne bu hareketin or«ranı olan Kadro Dergisinde. ne bo dergi e t . rafındaki nefriyatta, ne de hareketin prengiplerini derleyen ve sunan eserde. hiçbir şahsın adt geçmeı. Ama önderimizin eseri. bfltftn fikrî ve tarihî prensipleriyle formülleştirilir. Hatt* bn davranısı bir tahrik vesilesi gibi kullanmak isteyenler olmustur: Paşam, göruyorsuruz ya. burada sizin adınız bile yok ! Ama Mustafa Keraal. Kendıne yakişan ve kendinden beklenen cevabı vermeıini bilir: • Elbette olmayacak, onlar ber.i degil, eserimizi izah edivorlar..» Bu sözler, çok sey ifade ederler. Çünkü Kadro Hareketi, lider insanüstü kılındtğı za. man, lider tanrılaştırıldıgı zaman. onun topInmdan kopacağını ve kendini yaratan topluma, yukandan bakacafına inanıyorlardı. Ve o zaman, onların bu duyeularını, değerlendirmeyi bilen insanlar vardı... Evet, bir fikir hareketi vardı. Ve bu hareket, içeride ve dışarıda, inceleme ve eleştirileri bngüne kadar süren, ciddi ve seviyeli yankılar yarattı. Har«ket; 15 Ocak 1931 günü, Ankara Türkocağı'nda, hem bu Ocağın önder ve mensupları, hem Ankara'nın, siyasi vey» sosyal »land» söz sahibi aydınları önünde, heyecan diyebileceğimiz rnh ve fikir ilgileri arasında açıklandı. Meselâ daha sonra, bu hareket üzerinde bo sütnnlarda, Türkocagı önderlerinden Ağaoglu Abmet Bey, urun günler devatn eden eleştirilerine girerken, bu başlayan bareketten. hem de ona karsı ola. rak, şöyle yazıyordu: «Onda, taze ve temiz bir havanın serinliğinl duyuyorum. Çünkü o, hem ciddidir, hem de heyecanlıdır. Çünkü memleketin, ciddi meseleleriyle uğraşıyor. Varsın benim duygulanma ve düşünceleriroe uymasın. Bunun ehemmiyeti yoktur. Elverir ki, tazelik olsun, hayat olsun, fikir olsun, hareket olsun.» tşte bn hareket, Cumhuriyet devrinin fikir tarihinde, adına Kadro Hareketi denilen barekettir (1). Konnya girerken, evvelâ hemen şonu açıklayayım: Son günlerde basın, radyo ve teIevizyonda yayınlanan bir tebliğ, bn hareketi, onu başlatan mensuplarının, hükümet m e . kanizmasına sızması gibi bir gayret şeklinde yorumlar. Bn yorumlamanın tekrar gözden freçirileceğini ümit ederiz. Çünkfl bn fikir çalısmalannı açanlar, hükümet ve deviet mekanizmasında, taten şerefli verler işgal eden aydınlardı. Nitekim ondan sonra da bunlara, ay. nı mekanizmada, yükseliş basamaklarını hız. la asarak, devletin yüksek mevkilerinde önemli vazifeler emanet edilmiştir. Ve onlar bn görevlerinde. başta Atatürk olmak üzere, sözlü, yazılı, cihandeğer takdirlere nlaşmışlardır. Burada ve istemiyerek yaptıtımız bn kısa temastan sonra, konumoza devam edebiliriz. Kominterııdeki tez omintern, Dünya Komür.ist Partilerinin, milletlerarası organrydı. Türkiyede başlayan Millî Kurtuluş Hareketinin, Proletaryanın dünya inkılâbı açısından yeri, bu teşkilâtın 1920'deki ikinci kor.gresinde formüllestirilmişti. Tex, millî meseleler üzerinde ve Lenin'indi. Bunu Stalin ve bir komisyon, işleyerek hazırladı. Hollandalı bir deleçe de, Kongreye sundu. O zamanın (rörüşleri, çafınuzın şimdiki şartlan ve tarihi zaruretleri içir.de, elbette çok değişmistir. Ama Kongredeki bu Tez'e eöre, Millî Kurtulnş Hareketleri, dünya proletarya ihtüâlinin bir peyki. bir uydusu ve bir yardımcı hareket olarak ahnıyordu. Bu havayı, jayet iyi hatırlıyorum. Kadro hareketi ise, Milli Kurtulu? Hareketimizi ve yann bunun izinden yürüyecek bütün milli hareketleri. bir peyk, bir tâbi. bir yardımcı hareket değil, cihan ölçüsünde müstakil ve bütün cihanın yannkj simasını degiştirecek anti kolonvalist, anti emperyalist ve peyklikle, tâbilife karşı ayrı bir tarih baslanficı olarak aldı. Ve öylece fonnülleştirerek, prensiplerini s»ydı. Nitekim bu Rörüs. şimdi genel pren^ip olarak. sosyalist cephede de güçlenmektedir. Şu halde kadro hareketi. yalmz anti emperyalist ve anti kolonyalist defil. aynı zaraanda, daha genis kapsamlan da olan, müstakil ve milli bir fikir hareketidir.. merikalı George Harris, Türkiye hakkında ev velce yazdığı bir eserden sonra, kadro üzerin de müstakil bir eser için geçen yıl burada uzunca bir zaman kalmış ve belki de eserini tamamlamıştır. Sayın Prof. Afet İnan'ın ge nt kadro ile ilgili olarak tngilterede bulup adı mıza gönderdiği bir eser, maalesef postada kav bolmuştur ama, tabiî bulunacaktır Hülâsa yer li, yabancı ve cumhuriyet devrinde Türkiye nin fikir hareketlerini işleyen hiçbir eser yok tur ki, orada kadro hareketine yer verilmesin Dahildeki kitaplar, vazılar konferanslar ve meselâ geçen yıl Milliyet gazetesinde, Yalnrp Kadri Karaosmanoğlu ile benim. tefrika şek lindeki yazılanmda olduğu gibi seri halinde makale ve konferanslarımızı da zikretmeliyim Sadece 1971 yılı içinde bile. Londra İçin dol duruian şeritleri bir tarafa bırakırsak, bir Hintli profesörle bir tngiliz hanımınm bu ko nudaki arastırmalannı zikretmeliyim. Bütün bunlar, kadro ve nesriyatı koleksiyonu ile be raber, içeride ve disandaki yayınlan. pek çok sayıda muhabereleri, raektuplan, lehte, aleyhte yazılanları ihtiva etmek üzere bütün dos yaları ile Türk Tarih Kurumuna bağışlanacak tır. r İngiliz basınma I ogut Haftanın raporu ı Esrar satıcısı İngiliz çocngu Timothy'nin snçüstü yakalanıp Türk Adliyesi tarafından Türk kannnlanna göre hapse mahkum edilmesi, bafta içinde gerek ynrt içinde gerekse ynrt dışında en çok ilgi nyandıran olaylardan biri olmustur. Mahkumjyet kararı verilmif ve işin adlî yönü bir sonnca b a | lanmıs olmp<ma ragmen, gazete yayınlanna bakılacak olnrsa, olayın * ikle lnpltere'de bir fırtına biçiminde sürdürülecegi anlasılmaktadır. Kimsenin bir snç işlemesi, bn snçnn sonncnnda ceza görmesi arzn edilmez. Ancak ortada bir snç vt bn snçu işleyen biri de varsa, o kimsenin ceıa gSrmemesi isteneme». Böyle bir davranış. hnkukiı inkâr anlamına selir. Timothy oUyınj da böyle bir huknk çerçevesinin dısında tutmak ve düşünmek mümkün degildir. 14 yasında bir tnçillı çocugu olan Timothy, TOrkiye'de esrar satarlarken arkadaslan ile birlikte ınçürtn yakalanmış, Tnrk hâkim i tarafından d» 6 yıl 3 ay hapse mahkum edilmiştir. Bn çesit snçjann Türk kannnlanndaki ceıası çok afcırdır. Bnna raçmen, mahkemenin. çocugnn yaşı ve diger nedenleri gözfinüne alarak en haflf cexayı verdi gi de %trek Mahkerne Başkanınm açıklamalarından, gerekse bn konndaki diger hnknkî' vayınlardan. anlasılmaktadır. Sadeee. Tlmothv'nin coenk denecek bir vaşta bulunması dolayısiyle neden çoenk mahkemesinde vargılanmadıgı. konnnun esannı wımeyenlerin hatınna blr sorn olarak gelfbilir Bn eıbilere ae. Türkive'de henü» çoenk mahkemelerinin kurulmadıSı «oylenmekle vetinilmelidir Kaldı ki. Türkive'de çoenk şnçlnlar için cezaevi nitelifinde olmamakla beraber ıslah evlerı varaır ve Ingiliz çocngnnnn buralardan vararlanmasını önleyecek mr durnmn tnevrnt deftldir. Olaym cenel hnknk ve adlî çerçevesi böyle olmasına ragmen Timothv'nin mahkumiveti karsısında înıiüz basmının takındıfeı tavn anlamak cidden eüçtür Onlara söre sankı snçsnz bir cocnk birtakım tertiplerle mahkam edilmistır. hanki Türk Adliyesi esi eBrülmemi» adlî bir hata vapmıstır Nerde ise tngiliz bannı. İşin adlî vününü bn biçimde ortava kovmaU çahasındadır. Bunlar bir vana. Ineiliz hasınının olav dolayısivle eenellikle Türkive've ve Türh Adlivesine karsı eırıst.gı akıl dısı savas ve bn münasehetle kullandıfı ıfadeler en azından nezaketsizligin ta kendisidir tngiliı basını burada tekrarından ntandıgımız bîrtakım vakısıksız kelimelerle Turkıye'ye ve Türk Adllyesine saldırmaktadır. Bnnnn adı dupeduz şantajdır tngllb! basını, tcle\izyonu ile, sinemacıları ile. gazetecileriyle bu olay dolayısiyle Türkiyededir. Kuşkusuz olayı bütün safhalarıyle birİikte tâ başından beri izlemektedir. Fakat ortaya koydugu tutum. ne ağırbaşlılıkla. ne terbiye ile yan yana eelebilecek cınstendir. tngilb basını. hukukn bir yana itmiş. her «areye basvurarak Timothy olayında bir sonuc almak için akılsız bir çabanın içine düşmüstür. Malta'dan kendilerine yol göründüğü zaman bclki de bu kadar çok gazeteciyi oraya «öndermcyi akıl cdememi» olan tnsiliz basınının. bu basit mahkumiyet olayı dolayısiyle Türkiyede scferber olmasının ve çağdışı yayın ıısullerıyle h.ır doM ülkenin maddi ve manevî bütün değerlerine küfretmeyi eozc almasının başka türlü bir Izahı olmamak cerekit. İngiliz basını bu davranısiyle neye. kime ve ne maksatla hlzmet ettiğinin farkında bile degildir Bu tutum. santaji da suursuzca yapmanm örneğidir. Türk ulusuna. Türk adliyesine ve de Türklere ait değerlere. her ne suretle olursa olsun küfretmenin cezasınuı çok ağır oldujunu tnıriliz hasınımn çok lyi bilmesi gerekir. Onlara söyleyebileceklerimiz şu öğütlü sözlerdir: Aklınızı başınıza toplayınız, • • *** Ruh muvazenesi içinde bir yazı kndrosu adronun temsil ettiği fikirler, elbettekî • daima eleştirilmiştir. Daima da eleştirilecektir. Ama ynrt dışında ve kendilerini komünist sayan bir grubun. fikirden ziyade his siyata maglup olan çok nzun yazısı ve bugün de oralarda devam ettirdikleri hücnmlan dahi nazara alsak, kadroya dar görüşler ve dar menfaat kaygulan atfedenler gnrülmemisti. Bu aleyhteki uzun savfalan ise. hem George Harris'e. hem şimdi Ortadogu Üniversitesinde Kad ro üzerinde calışan avdın vazarlara. vermekten çekinmedim. Disiplin ve rnh muvazenesi, bn hareketin temeliydi Ne övgülerden şımardı. ne vergilerden ürktü. Atatflrk'ün cumhuriyetin onuncu vılında. Kadro dergisine beyanatı, aynı vesile ile tnönü'nün. siyasî ha yatının en önemli makalelerinden hirini bu dergiye vermesi. Atatürk'ün aynca şahsımız için. cihar.dejer vazılı Iltifatları. tarafımtzdan. lehimize katiyen bir propaganda vesilesi olarak kullanılmadı. Ve bunlan. sadece rarınlamakla yetindlk. Şimdi ve bu hareketin ortaya atılıstnın 41. yıldönümürri vaşarken, arkaya baktığımız zaman, ancak yüz akhgı ve iyi yürütülmüş bir çalışmanın vicdan rahatlı^ını dnvuyornz. Ve inanıynruz ki yeni ve gene nesllle. onlan lzleyecek nesiller, cihana ilk millî hrurtuluşun. yani çaîdaş mânada çok cepheli bir kurtulu şun ışığını yakan. hayraihnı açar. milletimizin şimdi unutulmuş. hatti Inkâr edilmis Ribi olsa da. bn dünya cilcüsündeki nnderligini, elbette çok daha iyi defrrlendireceklerdfr. (1) Sevket Süreyya AYDEMÎR: Kadro. înkılâp ve İçeride ve dışarıda adro hareketi, genç cumhuriyetimizin, içeride ve dışarıda, en geniş yankılar yapan fikir formülleştirilmesl olarak hızla gelişti. Ama ne yazık ki, bu alanda tek rikir hareketi olarak kaldı. Bu neşriyat. Ortadoğn, meselâ Mnırda, muntazaman iktibas olunuyordu. Almanyada bazı hür dergilerle. âdeta yayın blrliği içinde gibiydik. Fransa ve Almany.ıdan buraya 5zel gazete temsilcilerl geldi. O arada gazetelerinde yazdıkları makaleler dosyalardadır. Yalmz Çin'de yapılan ve rahmetli Sadri Ertemde kalan yazılan sonradan bulamadık. Ama bu dış ilgiler bunlarla kalmaz. Amerika üniversite çevrelerinden VValter n'alker, kadroya ait bütün nesri.vatm fotokopilerini alarak bir eser yazmak için Ankarada iki ay çalışmış ve temaslarını sürdürmüştür. Gene A Şahıs değil eser vet, bir fikir hareketi vardı. Ve bu hareket, o günden bngüne, genç Cumhuriyetimizin, en ziyade yankı yapan bir fikir hareketi olarak gelişti. O günlerde, ve o zaman memleketiraizin tek üniversitesi olan tstanbnl Darülfünunnnda, Hitler rejiminden kaçarak Turkiye'ye göçen çok degerli Almaıı hocalannın, Darülfünun çatısı altmda bn ha E Cumhurfyef'e mektuplar d Küçük çiltçi ve Veıgi 1STAHBÜİ Tasarısı Türk çiftçisi olarak öteden beri âdil bir vergi politikasına taraftar olduğumuzu yazışmalanmızla, beyanlanmızla ispata çalıştık. Yeni bütçeye konan, arazi verbir tasan vertfi reformu üe de gisi kanununda değişiklik yapıkıyaslanamaz. Bu memlekette larak arazi kıymetleri üzerinden 0,006 olarak bütçede karşıhğı bugüne kadar gördük ki, daikonmuş olduğunu bilahare kama çok kazanan az. az kazanan nunda değişiklik yapılacağını çok vergi ödemiştir Parlamenmatbuattan ve meclis saatlerinterlerimizin geçmişten ders ala den öğrenmiş bulunmaktayız. Arazi kıymetleri üzerinden, hesaprak dikkaUerini bu noktalar lanacak olan vergilendirme, esas üzerinde naçizane olarak toplagayesine uymayacak Arazilerimak ısterîz. miz çok yerlerde bayır, çorak veya verimi düşük Aynı mıntıSalih r t T l K ka içerisinde, verim'.i arazi parBursa Ziraat Odaları tl çaları bulunabilir. Bu kıymetli Temsilcisi Mudanya Ziarazi satışları üzerinden rayiç firaat Odası Başkanı yat olarak kabul etmek demek, Türk çiftçisine indirilecek olan bir balta olarak kabul etmekteyiz. Kanaatimiz odur ki. çiftçi teşekküllerinin mutalaasınm almması en salim bir yol olur kar.aatindeyiz. Her meslek teşekkülü. kendi rr.ensuplanmn dert ve çilelerir.i sinesinde toplar ve onlan tesbit eder. Türkiye'de çiftçiler sigortasızdır. Çiftçinin zirai sigortası yoktur. Piyasa garan'.isi yoktur. Piyasadan ihtiyaç maddelerini daima fahiş fiyatla alır. Kendi dcrtleri ile başbaşa terkedilmislerdir. Yeni hazırlanan fcanunda, küçük çiftçi muafiyetinin bulunmayışı gene dikkatlerimızı çekti. Bilhassa köylerimizde en çok nüfus kesafetı aile masrailarının ağır oldugu aileler küçük çiftçilerdir Bu bakımdan burada küçük çiftçi. muafiyeti tanuıması esas olduğu kanaatin deyiz. çüıüttl bu Rileler, kalabalıklığı yönünden vasıtalı vergi yönünden Devlei hazinesine bü yük katkıda bulunmakîadıriar. (,"iftçimizin ödHme gücü üstünde konan vergiler 2 Dünya Savaşı yıllannda o günün hükümetlerlnce ııygulanan toprak mahsulleri vergisi göstermiştir ki, Hazine kazanmacLğı gibi, milli gelirden de düşmeler olmuş, ekmek sıkıntısına kadar gitmiştir. Öğrendiğimize vöre. bugünkü tasanda, çiftçi rayiç sıymetten ° o 50 noksan gösterirse. ceza / müeyyidelerı uygulanacakmış. Hemen peşinen söyleyelim ki, iyi hesap edilmeden çıkarılacak olan bu kanun sonunda arzuhalcilere. avukarlara iş çıkar. çiftçiler mahkeme sapıSanna yığılır. Geçmişte yukanda arz ettiğimiz gibi bunlan çiftçiler olarak gördük. Yüreklerünü yandı. Beş ödenmesi lâzım gfr len yerden eili istenildi Ödeye medi, mahkeınelere döküldü Bu gibi bâdiselere meydan ver memek için, bu kanun hazırlanırken, başta Ziraat üdaları Birliği olmak üzere Çiftçl teşekküllerinin fikrinin sorulup, alınmasında memleket menfaatleri bakımından, büyük fay da vardır kanaatindeyiz. Böyle s t r a t e j i k E t C d Dergisinde Rus politikası hakkında çıkan bir yazı üzerine, Harp Tarihi Başkanı sıfatıyla bir not ilâve etmiştık. Bu not özetle şöyle idi: <Her milli strateji o devletin milli hedefleriyle orantıU olur. Rus millî stratejisini iyi anlamak için genel olarak Rus millî hedeflerini bilmek lâzımdır. Tarih boyu Rus milli hedefleri ana hatlarıyla şu noktaları kapsar: a) Akdeniz'e inmek. oraya hâkim ve Boğazlara sahip olmak. b) Ortadoğu'ya el atıp Mısır'a inmek ve bütün Ortadoğu'nun sahibi olmak. c> Hindistan'ı almak. d) Bütün denlzlere çıkıp sıcak limanlara kavuşmak. e) Dolayısıyla dünyaya hâkim olmak. Ruslar bu milli hedeflere göre milli stratejilerini hazırlamışlar rejimlerini de yayarak milletleri bölmek. komünizmi kabul ettirin kendi hükümleri altına almak voluna girmişlerdir. l e r y ü m d Nixon'm Çin'i ziyareti ve Sovyet politikası I YAZAN: Farulc GÜVENTÜRK EMEKLİ KORGENERAL ve politika adamını bugün (1972) de Nixon'm şahsında bulur gibi oluyoruz. Nixon'm Çin'e yaptığı bu ziyaretin su amaçlara matuf olduğunu sunmaktayız: 1) Politik amaçlar. 2) Stratejlk ve askeri amaçlar, 3) Ekonomik amaçlar. oldular. Mısır'a genis çapta yardımda bulunarak donanmalann Akdeniz'e çıkarabildiler. Mısu limanlarında üslenme fırsatını elde ettiler. Nlsır'ın şuursuz hareketleri, tsrailin Ameriks için bir sıçrama tahtası olduğunu, Kral Faysal'ın ise hiçbir zaman Amerika'dan ayrılamaya cağını. kendisine en büyük ha. sım kabul ettiği Mısır ile dost olmayacağını idrak ve hesap etmeksizin, zamansız ve yersiz saldırısı yüzünden; tarihln kaydettigi en kısa zamanda (6 gün) mağlup ve perişan olması, bütün Rus yardım malzemesinin tsrail'in eline geçmesiyle sonuç. landı. Fakat bu arada bütün p o . litika havattnrfa «3. Cihan Hırblnin köprüsü kumldn* gibi tek bir dogru cümle söyleyebilen Johnson'un tfade ettiği şekilde Ortadoğu'da; kin ve düşmanlıklar daha $lddetle g e . lişti ve de gelismekte devam e t . mektedir. Uzak Dogu'da Pakistan, Hint ihtilaflan baş gösterdl. Yahya Han gibi idaresiz. en ufak bir uzak görüsten. deviet adamlıîı vasfından, geniş çapta stratejik, taktik bllgilerden mahrum kişi yüzünden Pakistan parçalandı. yepyeni bir deviet, «Bangladef» kuruldu. Çinliler Pakistan'ı, Ruslar da Hindistan'ı destekleme yolunu tuttular. Işte Kixon'ın son ziyaretinin nedenl: Szetle. politikman bu büyük konular Ozerinde bir anlaçmaya varrnak. netieetfe A!man ve Balkan sorunlannın gelecekteki eörüşülmesinde Rus lara karşı bir üstünlük saSlamak. RUF politikasına uzaktan ds olsa «DUR» diyebiltnek. onu dahs başka çeçlt politik hareketlerden alıkoymaktır. lara karşı bir üstünlük sağlamak. e) Rusların bütün dünyaya zorla ve askeri kuvvetlerle ideolojilerinl yerleştirmelerine, bu nun silfihh kuvvetleri ile baskı yaparak devam ettirmelerine mani olmak, t) Rusların, Çekoslovakya, Macaristan'dan geniş çapta kuvvetlerini çekip Uzakdoğu'ya; yani Çin hududuna yönelmeleri sonucunda bu milletleri ba = kıdan kurtarmak, g) Balkanlardakl Rus baskı. sınm da azalmasma, Ortadogu ya gittikçe artan Rus sumalannın kısmen de olsa önüne geçmek. CHP içinde aylardan beri sürüp giden bunalım. parti gruplarında ve Parti Meclisinde geniş tartışma ve süriüşme konusu olduktan sonra nihayet Parti Mcclisinin son bildirlsinde açıklanan biçimde, geleceğinin ne olacafi yiriç de kestlrilemcycn bir sonuca bağlanmıştır Buna (Parti Meclisi bildirisinde önerilen çözüm hicimlne bakılarak) bunalımın ftuzdolabma konulduğu nazariyle de bakmak mümkündür. Temeldeki nedenleri lyi bilenler için Parti Meclisi bildirisinln 1. ve «. maddclerinde yer alan çözüm formülünün yeterli olmadıgı meydandadır. Bu maddeler. bllindigi glbl, bunalımın ıÇeşitli Parti Kurullarının yetki ve sorumlulukI l a r ı çerçevesinde ve karşıhklı anlayış içinde birbirine yardımcı ol . maları ve ahenkli bir şekilde çalışmaları suretiyle sağlanabilece I ği> göriisünü saptamaktadır. Parti Meclisi bu çalışmayi ve sonucu < I d a Genel Başkan sayın tnönü'nün başaracağı ümidindedir. I CHPdekl bütünleşmenin, Parti Meclisi bildirisinde yer atan | temennller İçinde gerçekle;mesinin zorluğu. yakın geçmişte olan I b i t e n l e r gözönüne alınacak olursa, meydandadır Buna ragmen I bu köklü partlnin, kendini bulmasını dilemek de blr görevdir. | | CUMHURİYET | Rus stratejisl, daima büyük biı ihtiyat ve tıpkı yırtıcı hayvanlann avları üstüne sinsice sokuluşları gibi. iki iler! bir geri hareketlerle maksadına ulaşma tezini kabul etmiştir. Bütün dünyada tatbik ettikleri tarz: • Kuvvetli bir blok ve mukave met görünce uzun vadeli bir raiizakere açma yolu. bunda da muvaffak olamayınca. •Dünya barısıııı koruma» sloganı altında ikinci bir fırsat çıkıncaya kadar beklemek üzere yüz geri etmesidiı (Kübada olduğu gibi). Rus Idarecllerl dünya hâkimiyetini düşünürken. Çin'in ani .bir geli?me yapacağmı ve Çin millî hedeflerinin birdenbire Rus lar aleyhine ortaya atılacağım tam değerlendirememlşlerdir. Çinliler ve Ruslar birbirlerinı yuunaya hazırlanan iki yılar.n benzemektedirler. Rus yılanınm başı, Batı Avrupa, Ortadogu, Vietnam ve Varşova Paktı hedefleriyle o kadar mefguldür ki Çin yılanı, bunun kuyruk kısmından itibaren yutmaya başlamıj ve gittikçe de hırsını «rttırma yoluna girmişür Çinlilerin milli hedefi bilhassa Rusya için çok mühimdir Gerisinde bu kadar kuvveüi bir düjman bulunan Rusya'nm Batı Bloku ile genis bir harD açmasına imkân tasavvur edilemez. Gerçi Ortadoğu'daki Rus yardımı ile kalkınmıs olan Araplann yenilmesi, Ruslar için bir darbe olmusss da. Mısır limanlarına yerleşerek tesisler kurması ve Akdeniz'e inmesi ona bir fayda sağlamı?tır. Ruslar bugön bfr styasi ve stratejik buhran içindedirler. Batı Bloku bunu lyi deferlendlrip Rus lan Çinlilerle kapıştırmak gibi büyük bir slyasf manevra yaptıklan takdlrde. Rus emperyalizminin vıkılması. dünyanın rahst bir nefes alabilmesf mümkün olur kanaatindeviz N'e vazık ki Batı Blokunu idare eden Amerikan politikamlannda bu bövük manevra>n yapabilecek bir insan henüz eözükememektedir.» O tarihte göremediğimiz deviet Politik amaçlar Daima mevcut heı kal:nük 430 304 304 L 316 321. Kalıtelerinde A 8 aydır vergi ödemek için uğraşıyoruı Bir jTücmım geçen Nisanda öldü. Veraset vergisi İçin izmiT Gider Müdürlüğüne ba?\urduk Tahakkuk yapabilrnek üz^.rt 17 7.1971 tarih 366971 /2S522785 yazı ile Sandıklı Vergi Dairesınden 4.5 dönümlük bir tarlanın takdirini istedi 17.1.9721627 yarj ile takip edildi. özel mefctupla Vergi Müdüründen de ricada bulunduk. Hâlâ cevap almak maalesef mümkün olamadı Vergimizi ödernek için seklz ayiır bizi deviet kapısında süründü rüyoriar. Maliye Vekâletı sayın yetkılllerinden bize yol göstermelerini ve bu acaip sorumsuzluğun kanunî bir müeyyides) varsa tekemmülünü istirham edeceŞim. Rıza AYAŞLIOGLt 167S Sokak No. 12 Karşıyaka tZMİR Öğretmenimi şikâyet ediyorum Geçen gün coğrafya dersinde öğretmenim beni tahtaya fealdıı dı. Türkiyenin belli başlı gnl'ıerini söyiemeın) istedi Daha «TÜRKtYA'mn» der demez JTCH KtYE demesini öğren» diye azarladı ve yerime oturttu. TÜRKÎYE yerine TÜRKÎYA dediğim için beni mahçup eden öğretmenimj, radyo ve gazete haberleri ile bana TtTRKÎYE yc rine TÜRKİYA'yı ngreten s»yiD büyüklerime şikâyet ediyonım. Saygılanmla Gonca ÇAGLAİAN Oçrenci BURSA merikan politikası bugüne kadar yaptığı büyük hatalar ve bu hataları harp lçinrie, harbin hemen bitiminde tekrarlamalan, Churchill'in bütün uyarmalarına ragmen Rooseveltin. Stalin'in zekâ Ve kurnazlığına râm olmast, Eisenhower gibi pasif ruhlu, lnsiyatifsiz, sadece aldığı emirlere bilakaydü şart tâbi olan bir Bsskomutanın bulunu. ?u yüzünden, Ruslar Almanya' ya girebilmişler, Almanya ikiye bölünmüş, Balkanlar, Iskandinav devletleri. Polonya, Çekoslovakya, Macaristan demirperde gerisinde her türlü zulmün. iskencenin kurbanı olmuşlardır General Patton gibi her yönü ile üstün bir komutan, basit bir olaydan ötürü, fakat esasta psikolojikman Eisenhower kıskanç lığı yüzünden bertaraf edilmiş. RoOsevelt'den «onra gelen Truman da biraz uyanmıs olarak ise el koymuşsa da, o da Mc Arthur'un başını yemlş. Ruslarm da tam maskesi düştüğünden karşıhklı Doğu ve Batı Blokları yani NATO ve Var»o\a Paktlan teşekkül etmiştir. Truman'd'an sonra Eisenhove"esasen yaradıhşındaki pasiflik ve gevşeklik dolayısıyla bir iç vapamadan gitmiş, onun yerine gerçek lider vasıflarını hair. Amerika'daki ırk ayınmını bertaraf edecek genç ve cesur Kennedy i; başına geçmişse de: Ameriha'da ırk konusunu eîe alan her Başkanın başına gelen akibet sonucu, o da öldürülmüştür. Johnson hiçbir iş göremeden ve blr başan göstermeden çekilmlş, yerinı? şimdtki Baskan Harbin bitimlnd'en İtibaren yapılan hatalar netieefi Amerika'mn başı. Kore'de ve arkasından Vietrtam'da belâya girmlî, bilhassa Vietnam'da iyiden iyiye bir batağa saplanmıştır. Niron, seçim nutuMmnda. Başkan olduğu takdirde Vietnam harblne nihayet vereceğini, dı?arda bulunan Ameriksi askerîerln) yuvalsrins ksvuçturaeagtni vaadettnlştlr Nixa^ bu poHtikayt Etîtme Mra«tnd;' fVen UzakdoSu'da ve Ortatîofiıı' dı blrbirinden korkunç olaylaı da cıkmakta eerl kalrnad!. Çöyie ki: Ortadogu'da Ru=lar Mısır'a. doîayısıyla Irsk. Suriye'ye ideolojikman hâkim Ekonomik amaçlar S unu kabul etmek gerekiyoı ki, 2. Cihan Harbinden ov yana, bütün dünyaya yar. dım eden silâh. teçhlzat yetiştiren, dolar kaynaklannı aça.i Amerika, Alman, Japon ekonomik gelişmeleri, dolayısıylfi bunlarm gittikçe pazarlarını arttırmaları sonucu ciddi bit ekonomik bunalımla karşı karşıyadır. Çin gibi çok büyük. asırlarca bütün Avrupa ulkele. rine en verimli bir pazar olar bu kaynağı elde etmek, Amerika'nın lktisadt bunalımını çö. zecek, fabrikalarmın irnalâtmı devredecek geniş blr kapıyı açıp. dolara eski itibarını yeniden kazandırmak. PASLANMAZ ÇELİK PİYASAN1N EN ÜCUZ FtYATlNA 430 Kalitede 1 Metre genişlikten aşağı mnUarda rekabetsiz fiyatlar Çelüs Ticaret ve Batı Dofcu Tîcaret Mercan, Vaaıl Çınar Cad. Bible House No. 505 Tel: 22 88 04 26 52 86. Telg: VTKBRAI1N !ST •••»••»•••••••••••••••••••••••»••••••••»••t Yeni Alans: 714 1523 Sonuç 'ikarıda kltaca özetledl&İITıia amaçların tam temlni elbet. te bir görüşme İle mümkün olmayacaktır. Fakat bu çıgı» açılmıştır Milli hedefleri. Rus. ları devirmek, Utakrîngu'nun gerçek hâkimi hallne gelm»V olan Çinliler de böyle bir çıjınn açılmastnı tablatıyla iste. mektedirler. Y VACANCY I Ö Ü p İ " I Tnere is a vacancy for one senior economist with thr ünıted Natıons Development Progranme ın Anka,îı Apphcants must have Turk:sh Natıonalıty be ovet 35 year of age, post graduate degree ın economıcs phıs approxımately 10 years expenence. prefeıably ın devt lopment wOrk and operatıona) research. ExcPllent command Englısh Language required. Wntten «nnhcatıons : should be made m Englısh to P.K. 107 Ankara j W'iH'nıılWirîBWr Herıs: 395'1537 Straletfk ve askerî amaçlar B u da şu bölümlere ayrılaa) Dışarda bulunan Amerikan askerlerini yurt içinde toplamak, b) Ruslarla stratejik alanlarda daha serbest karşılaşabilmek için Çin konusunu bir kenara itebilmek, c) Gerek Kore'den ve gerek Vietnsm'dan karşıhklı Çin ve Amerikan kuvvetlerini çekip. varcfımlarını keserek bu millet. :ere kendi baslarına kendi me=elelerinl halletmek fırsatını vermek, doîayısıyla Vietnam'da hergün dökülen binlerce Amerikan kanının akmasinı Snlemek, d) Nükleer silâhların, diğer a?!sri ve stratejik konuların müzakeretinde, feza yarışmasında, dünya silâhsızlanma so ü O K TOR Tarık Z. Kırbakan ; Oeri Saç ve Zührevi Hasta• üNan Mütehassısı tstlklâl İ Cad farmakkapı No 66 2 l'KL: «4 10 73 Bu ild istek zamanla daha ge. nis anlasmalıra yol açacaktır Bu nedenledir ki, bütün Batı Âlemini memnun edecek gerçek bir olaydır. Dışişleri Bakanlığımıza deviet yöneticilerimize. bu fırsatlardan büyük çapts faydaianmak. açılacak Çin pazarlanndan. blzitn de vararlanmamızı «aSIamak. Atattlrit devrinde olduğu gibi. Ruslara »on zamaplarda birçok gafiller yüzünden eilzel Türkiye'mİ7d'e eiristikleri ideoloiik çahşmalarına son vermelerini kati bir lipanla belirtmek ve ontardan yurt dışına kaçan komüni<:tlerin himay» edllmemesini lstemelr Imkânı hasıl olmustur Cünkii Ruslann oan atacaV bögrüne en aiiır. 81. r'ürücii darbej'i vurabilecek bir 'fopnlitik duruma malik Türkive'nin bu Uteklerini bnvle hir kritik hencâmede redrietmesi zordur ksmstnrtavız. Ye'er kl biz 19(15 RıısJapon har "TTHTBMCTlBilTOMiflTriiıİMHTİÎTOTOîllî^ KONGRE İLÂNI Türkiye Oazetecüer Sendikası olafanustü aenei kongresi 18.3.1972 Saat 10'ds Türkiye GazPtecJer Spndikasınm Basm Saray kat 2 Cağaiojjlu adresindekı lokalinde yapılacaitir. Sayın Genel kongre delegelerinin tesrifleri rica olunur. Tfirkiye (îazeteclleı Senrlikası Genel Töncttrn Kurulu G ÜNDEM 1 Açılış ve yoklama 2 Kongre Ba^kanl k Divanı seçimi 3 Genel Yönetim Kurulu calışma ve hPsap raponı ile Denetçiler raporiını:n okunması 4 Raporlann eörşülmes) ve kurul'ann ibrası 5 Ana tfı^nk tpHili fi Spçimler 7 Türk İş ve Fİj delegesi seçimi 8 Dilekler ve kapanış Cumhurivet 1535 runlannın tartışılmasında Rus defa göstermeyelim. V»^nrîp ıtn^tprrli^irn^ rjafletİ bu