Katalog

10 Şubat 1972 sCÜMHÜRÎYET ÜÇ Tunus'ta rejime karşı tepki büyüyor D/S / OLAYLAR Habib Burgiba yönetimine karşı büyük öğrend gösterileri yapıldı Nepal'deki gerginlik Prof. Dr. Yılmaz ALTUĞ TUNUS (a.a.) Tunus Cumhvırbaşkanı Habib Burgiba'nm «tek parti yönetiınini» şiddetle protesto eden yüzlerce üniversite öğrencisi ile güvenlik kuvvetleri arasında Salı gccesi Tunus sokaklannda patlak veren büyük bir çatışmadan sonra hükümet, Tunus Universitesinin Hukuk ve Güzcl Sanatlar Fakültelerini belirsiz bir süre için kapatmıştır. Aynı karar çerçevesinde, bu iki fakültede okumakta olan 2000 kadar burslu öğrencinin bursu da geri alınmıştır. Burgiba'nın 15 yılhk yönetimine karşı ilk ciddi protestoyu teşkil eden gösteriler sırasında, çelık miğferli polis birlıkleri, gençlen göz ya'iartıcı bombaları ile dagıtmaya çahşmıslardır. Polis, çok sayıda öğıencinin yaralandığını ve bırçoğvmun da, sorguya çekılmek üzere nezarete alındığını bildirmiştir. Atina'da Kıbrıs'taki gelişmeler ele alındı ATİNA Yunanistan'ın Lefkoşe Büyükelçisi Panayotakos ile Admiaki Yunan Birliği Komutanı General Haralambopulos ile Rum Ulusal Muhafız Birliği Komutanı Atina'ya gelmişlerdir. Atina'da, Kral Naibi General Yorgo Zoytakıs'in Başkanlığında yapılan toplantıda, Kıbrıs Rum yönetiminin Çekoslovak yııpısı silâhlar ithal etmesi konusu görüşülmüştiir. Toplantıya Başbakan Yorgo Papadopulos ve kabıne üyeleri katılmıştır. Toplantıda, ayrıca, Kıbrısh Rumlarla Malcarıos yönetimi arasında arttığı bildirilen gerginlik de ele alınmıstır. LEFKOŞE Kıbns Rum gazeteleri, adaya gizli silâh ithali haberlerinden sonra Yunan hüküme tiyle Kıbns Rum Yönetimi arasmdaki ilişkilerın son derece nazik bir safhaya girdiğıni yazmaktadır. öte yandan, Kıbns'taki son duruma, Lefkoşe ve Atina hükiîmetleri arasında yeni bir göriiş ayrılığının ortaya çokması yolaçmıştır. Her iki hükümet, Türkiyenin şiddetli itirazlannı gözönüne alarak Kıbrıs sorununa uzlasmah bir çözümü desteklediklerini açık lamışlardır. Nixon: "Çin'Ie ilişkilerimiz gerçekçi olarak ele almacak,. WASHİNGTON, (aa) Başkan Nixon, geleneksel dış politika mesajında, «Çin Halk Cınnhuri. yeti ile gelecekteki ilişkilerimiz, duygulardan değil, gerçeklerden hareket ederek biçlmlendirilecektir» demiş, «Hangi şartlar altında olursa olsun. SSCB ile ararnızdaki stratejik dengenin aleyhiirin vermem» şeklinde konuşmuş mize daha da bozuhnasına asla tur. Nixon, 95 bin kelimelik uçüncü dış politika mesajında, ABD' nin Çin Halk Cumhuriyeti ile iliş kilerini düzeltirken, bir yandan da Milliyetçi Çin ile arasındaki dostluk bağlannı ve diplomatik Uişkileri sürdüreceğini ve MilUyetçi çin'e karşı askert taahhütlerinden vazgeçmiyeceğini de beUrtmiştir. • OLAGANÜSTÜ HAL Kömür maden işçilerinin grevinin beşinci haftaya girmesiyle lngiltere Rükümeti bütün ülkede olağanüstü hal ilân etmek için Kabineyi toplamıstır. A.B.D. Pire limanı için Yunanistan'a kira ödemiyecek WASHİNGTON (a^.) Amenkan 6 ncı filosu için bağlama limanı olarak kullanılacak olan Ynnanistanın Pıre limanı için Amerikanın Yunanistana herhangi bir kira ödemiyecegı açıklanmıştır. Bu komıdaki açıklamayı yapan Beyaz Saray Basın Sözcüsü Charles Bray, Amerikan ve Yunan hükümetleri arasında bu konuda prensip anlaşmasına varılmıs oldugunu, anlaşmanın aynntılannın ise ıleride tesbit edıleceğini ifade etmiştir. Bray, 6 ncı filo için Pire'de yenıden liman tesisleri yapılmasının şimdilik söz konusu olmadığıra, sadece, filoda görevli personelin aıleleri için yapılacak konutlara harcanmak üzere Amenkan hükumetinin bir yardımda bulunacagını kaydetmiştır. 6 ncı filoda görevli personelın aıle fertlerinin sayısmın 3.500 civarında olduğu bildirilmektedir. Bray, Pire'nin Amenkan 6 ncı filosuna mensup gemiler için bağlama limanı olarak kullanılması konusunun NATO Bakanlar Konseyinin bilgisine de sunulduğunu ve Konsey üyelerinden hiç birinin bu düzenlemeye karşı çıkmadığını ilade etmiştir. epal Riralı Mahendra, blr kalb kirizi sonunda Ocak 19*2 nin sonunda ölmüştür. Bu suretle HimaJayalardaki 11 milyonluk bn stratejik ülker.in 15 yıllık koyu istibdat rejiminin temsilcisi tarihe mal olurken Kırallıkta sosyal ve politik tlejpşiklik için baskılar birden çoğalmıştır. Mahendra, paılamenter demokrasiyi sevmiyen, dünyanın mutlakiyete âşık son kırallanndan biri idi. MiUetlerarası ilişkileri çok iyi yönetirdi, KıraUıguıın başlan• 'cında Komiinist Çine dayanarak Nepal'in Hindistandan lam bağımsız olmasını sağlamıştı. Çinden başka, Pakistan ve A.B.D. ile ivi ilişkiler kurranş ve yürütmüştü. Hindistanla arası hiç de iyi defildi. Belki bu sebeple Nepal Çin • Hint savaşı dışında kaldı. Büyük devletlerle kurdnğu iyi ilişkiler Mahendra döneminde Nepal'e 250 railyon dolarhk dış yardın yapılmasma da sebep olmuştur. Milletlerarası ilişkileri iyi yürüten Mahendra, iç işlerinde hiç de başarüı değildi. 15 Aralık 1960 da bir darbe yaparak halkın ovu ile seçilrniş bulnnan ilk ve son parlâmentoyu dağıttı, bütün siyasî partileri yasakladı, Başbakan B.P. Koirala'yı da muhakemesiz uzun süre turukladı. Kıral bu parlamento ycrine bir «pançayat» sistemi kurdu. Bnnlar bir çeşit meclislerdir. Milli Pançayat'ın 125 üyesi vardır. Bunun 90 ını bölge pançayatlan, 19 unu sınıf örgütleri, 16 sını Kıral kendisi seçmekteydi. Par.çayatlar köy, kasaba, bölge ve rnüli olmak üzere dört çeşitti. Nepalin ekonomisi ilkeldir, silâhlı kuvvetlerin Kırala bağlıuin sebebiyle halk memnuniyetsizliğini açığa vurmaktan çekinmiştir, fakat Mahendra Kırallığının 6on yıllarında artan bir tenkide tutulmuştu. Hayatır.ın son yıllarındı başarıh oldugu dıs işlerinde de başarısı asalmay*. yüx tutmuştu. Hindistanın Doğu Bengali işgali Nepalin raanevra kabiliyetini azalttı ve Çinle kurduğu yakınIık Hindistana ekonomik bakımdan olan ihtiyacı yerine geçmedi. Kral eğer daha yaşasaydı her halde bir halk isyanı ile karşılaşacaktı. Bu bastadan ve gittikçe kötüleşen ekonomik durumdan ileri gelecekti. Kıral Mahendra'nın sağlığı son yıllarda gittikçe bozulmakta idi. 1968 de Batı Nepalde avda iken ciddî bir kalb krizi geçirdi. Mahendra bundan çok korkmuştu, zira babası Kıral Trihuvar. da kalbden elli yaşlannda iken ölmüştü. Son iki yıl Mahendra Valiahti, devlet işlerine hazırlamaya gayret etti, iki yıl önce Kral, Veliaht Bihendrayı Nepalde 1950 ye kadar hükümdar Iık etmiş olan Râna ailesinden bir prensesle büyük ve doğu haşmetini belirten bir düğünle evlendirdi. Son yılda, bugünkü Kıral Bihcndra. devlet hizmetinde çok aktif görev aldı. Babası gibi Eton eğitimli Bihendra bir mutlakiyetçi görünmektedir. Nepal 18. yüzyıl dan beri kırallıkla yönetilmektedir. Bihenda da devleti bizzat yönetmek istemektedir. Katmandudaki gözlemcilere göre yirmi beş yaşlannda olan Kıral Bihendra enerjik, vatansever, iradeli bir genç olarak gözükmektedir. Nepalde bir çok etnik grup lar mevcuttur, siyasî klikler birbirinin boğazına sarılraak üzere beklemektedirler, ayrıca birbirine dost olmıyan iki dev komşu Hindistanla Çin vardır. Bihendra, hemen Katmandu'nun küçük aydın grubur.u daha da daraltacak bir eğitim sistemi öncrmekle yeni düsmanlar kazanmıştır. Hindistanda sürçünde bulunan Nepal demokratik hareket liderleri ise ihtilâl emrini vermiş bulunmaktadırlar. Mahendra bütün müstebitliğine rr.ğmen ülkesinin bağunsızlığım \e toprak bütünlüğünü muhafaza edebilmisti. Batı eğitimli genç Kıral Bihendra ülkesice demokrasiyi ve halk yönetiminl getirehilirse hcm kendini, hem de ülkesini sonu belli olmıyan karışıklıklardan ve isyanlardan korumuş olacaktır. N Baas Partisi tertiplemiş Olaylar hakkında Millet Meclisine bilgl veren Başbakan Hadınouıra, Urtadogudaki bir «Baas Partisine mensup tolcularm kıskırttığı öğrencilerin sokak hareketlerin« başladıklannı» ileri sürmüştür. Başbakan, bu Baas Partisinin hangi Arap ülkesinde faaliyet gös terdığini belirtmemiştir. Bilindiği gibi Baas'ın birbirlerine rakip hizipleri Irak ve Suriye'de iktidarda bulunmaktadır. Tunus'un en büyük caddesi olan Habib Burgiba Bulvannda, gençlerin kahrolsun diktatörlük diye gösteri yaptıklan görülmüstür. Tunus'ta muhalefet, tek parti sistemini sık sık yermekle beraber, çok zaman 68 yaşmdaki Cum hurbaşkanı Burgiba'nm şahsına hücum etmekten kaçınm^tu. Bir. çok Tunuslunun nazarında «Tunus'un bağnnsızlığmuı babası ve baş mimarı» olan Burgiba, 1956 yı lından bu yana Tunus'un rakipsiz hâkimi olagelmijtir. HABtB BURGtBA MAHKÛMLAR SENDÎKASI Green Haven Cezaevinde tutuklu 1800 kişinin yansından çoğu, kendilerini resmî makamlarla temaslarda temsü edecek bir sendika üyesi olmayı düşünmektedir. Tutuklular, New York eyalet cezaevleri yöneticisi Russel Oswald'a gönderdiklert bir mektupta, yeni sendikanın adının «Green Haven Tntnkln Isçiler Sendikası» olacağım belirtmektedirler. Bu sendika, Amertka'da ilk tutuklu işçi sendikası olacaktır. • Belfast, (Kuzey Irlanda), (a.») Kuzey Irlanda'run Katolık azın lığı, dün sabah bütün ülkede yoğun bir «itaatsizlik kampanyasına» gınşirken, çok yerde bombalar patlamış ve silâhlar konuşmuştur. Belfast'ın katoliklerle meskun Ardoyne semtinde, kimliği öğrenilemiyen bir sivıl, bir arabadan açılan yaylun ateşi ile öldurülmüştür. Aynı bölgede, gece yansından sonra meydaria jtelen' şiddetli patlamalarda ise Şu klşt yaralanmıştır. Irlanda Cumhurij'eti sımrına yakın bir bolgede ise, bir garaj ile bir karriyon, patlayıcı raadrleler ile havaja uçurulmuştur. Katolikler, 24 saat süreceK bu kampanya sırasında hayatı felce uğratmaya çalışacaklardır. Kuzey İrlânda'da İtaalsizlik Günü tedhişle başladı P O P kutuları P U R O ambalajı içindeki numaralarda APARTMAN DAİRELERİ OTOMOBİLLER PARİSSEYAHATLERİ KÜRKLER... ve binbir hediye y Mclâhıt ELBURUZ ile Sukrij GtLLÜOĞLU MEHMET FA2IL Nişanlandılar. îstanbul 9/2/972 1AZICI Cumhuriyet 939 Hemşin eşrafından müteveffa Zekeriya Musluoğlu kızı, raerhum Hasatı Kadıoğlu esi, Enis Kadıoğlu ve Neclâ Kadıoğlu'nun, Nerkıs Şenkılıç'ın çok scvgili anneleri, Süleyman, Samı, Rauf, Raslm, Ziya Musluoğlu'nun, Münevver Muslu; Nadıde, Sevdiyar; Munise Eryi. ğit'in hâlalan, Hatice Uçansu ve Salıha Ceteğ'in yengeleri, Şekıp, Eyüp ve Zeliha Muslu. oğlu'nun ablalan VEFAT BAKKALINPAN. ^EDAVA VERİLEN RYANGD LİSTESİNİ İSTE... Büyük kramiyelerden biri belki de senin alckgın PURORiVPOP'larcladın Meryem KADIOĞLU 9.2.1972 tarihinde vefat etmiştir. Cenazesi 10.2.1972 Perşem. be günü öğle namazını müteakıp Fatih camiinden kaldırılarak Edirnekapı Sehitliğine defnedilecektir. Mevlâ rahmet eyleye. AtLESt Cumhuriyet 943 VEFAT Merhum Miralay Halil Nasır ve merhume Fahriye Berkay'm oğulları: merhume Ehlıma Berkay'm eşi; merhume Işık Berkay ile Tendu Berkay'ın ve Halil Berkay'm sevgili babalan; Mehmet AU Berkay'm ağabeyi; Dr. Orhan ve Fatoş Erkay'm amcalan, Sabiha Berkay'm kayınbiraderi, Dr. Naci Berkay ile Dürdane Berkay'ın amcazadeleri; Gnrl. Danyal Yurdatapan, Bedia Bayman, Refia Sezen'in teyze ve dayızadeleri; Muhib Alaybek ve Tomur AlaybeVin enişteleri, kıymetli insan ADNAN BERKAY 9 Şubat Çarşamba günü Hakkm rahmetine kavuşmuştur. Cenazesi 11. Şubat Cuma Teşvikiye Camünde kılmacak öğle namazını mütealap Zincırlikuyu aile mezarhğındaki ebedi istirahatgâhma tevdi edilecektir. Mevlâ rahmet eylesin. Arzusu üzerine çelenk gönderilmemesi rica olunur. Cumhuriyet 949 s SIZIN OZ MALINIZDIR îstanbul Rekiam: 1483/932