Katalog

CUMHURIYET 29 Kasım 1972 ••4fertaçağ Düşünce Tarzı Uzerlnde AraştırI l l l m a » adh kitabın yazarı Q. G. Coulton (1), " " h ü r düsünceyl ve serbest fikri yoketme tlsullerini o eski karanhk devirlerin başlıca özelliği olarak görürken şöyle der: «Ortaçağ zihniyetınin gücünü yapan şey, düzenslz bu yeryüzunde kam» düzeni yaratabilme amacma, he« şeyi feda edercesine, yönelmişlik idi. Bu amacın insanlan, «asaysş», «birlik beraberlik» gıbi mefhumlarla büyülenmişlerdi. Bu hal, bazı üzücil sosyal huzursuzluklann onlarda yarattıği yansımalartn sonucu idi. Kanunsuz barbarlıklara ve bilgisizlığin karanlıklarına dalmaktansa her şeye razı olmak,, onlara çok daha ehven görünmekteydi. Bundan dolayıdır ki, ne kadim ve ne de modern çağlarda rastlamadığımız kadar şid'detli bir "asayiş" ihtiyacı konusunda ısrar etmişlerdi.» (2) Ve yine bündan dolâyıdır ki, ortaçağ, kendisini anarşiden kurtaracak olan her türlü despotizme, her türlü hürriyet kısıntılarına, sanki kurtarıcıya kavuşuyormuş gibi, kollarını açmıştı. Öyle görünüyor ki, bizim bazı siyasî partiîerimiz. Batımn bugün artık lânetle anar olduğu o ortaçağ usullerinl, sırf iktidann o en olçü ' EÜZ şekline sahip olsunlar için, kendilerine birer etkıli vasıta yapma emelindedirler. «Uçaklar kaçırıldı, surada burada bombalar patlatıldı, yıkıcı ve bölücü faaliyetler durmadı veya sinmedi» mülâhazalarıyle olağanüstü durum şartlannı ebedileştirmek, ve bu sartlara uvgun olağanüstü yetkilere devamh surette malik olmak eğüimîndeler. Ülkemizde cereyan «efmiş olan olaylann vahametıne. ve mevcudiyeti muhakkak bulunan gizli örgütlerin arzettiği tehlikelere, ve demokratik reiimi yıkma konusundaki fanatik davranıslara hiç kimsenin yabancı ya cfa duygusuz kalmadığı bihnen bir gerçek. Ancak bilinmesi gereken başka bir gerçek de ?u ki. millî çıkarlara ve toplumun kaderine yönelmiş gibi görülen ve bazen ds gösterilen tehlikeleri, tıpkı küçük çocuklan umacı masallanyle korkutmak ve susturmak istereesine. sivasî yasantılanmızın duzenlenmesinde birer ağırlık gibi kullanma gayretkesliklerine lüzumundan fazla yer vermişizdir. Biz, milH bit geleneğimiz icabı, kendi âlemimiz dısındaki her şeye ilgisiz olduğumuz ve baska ülkelerin sosyal, ekonomik ve sivasal yasantılan ve tecrübeleri ile kafamın yormadığımız için bizdekine benzer ve hatta bizd'en çok daha vahim ve tehlikeli dururalar geçirmiş (ve halen de geçirmekte olan) diger toplumlann ne gibi bir tutuma yöneldiklerini, ve en anarşik Olaylar ve görüşler BASİRET'E DAVET V , ! • i'. Prof. Dr. İlhan Arsel ve düşünce hürriyeti kısıntılanna iltifat etmişti. De Gaulle Anayasasına sempati besleyen hilkümet adamlarımızı.n ciddî olarak oturup Maurice Duverger, veya G. Vedel veya G. Burdeau vesaıre gıbi elek üstü Fracsız Anayasacılarımn kitaplannı gözden geçirmelerini ve beşinci Fransız Anayasası konusunda bu üstatlardan bilgi toplamalannı tavsfye ederiz. Fransa ki (tipkı öteki bütün demokratlk ülkelercîe olduğu üzere), HÜRRİYET ve KAMU DÜZENİ tevazuunun kisi hürriyetini feda etmev den nasıl sağlanabildiğini e De Gaulle rejimine rağmen oradaki tenkit serbestliği, üniversite muhtariyeti. okuma ve öğrenme hürriyeti konusundaki uygulamaların nasıl başanldığını etüd etmelerini ve bu sahada geniş bilgilerle donanmış olmalannı dileriz. Ve asıl, aynı Fransız siyasî sistemini harfi harfine kopya etmekle her şevin düzelemiyeceğini, memleketimizin güllük gülistanhk olamayacağını. Fransa'da elde edilen sonuçlara asla erişilemiyeceğini; çünkü sonuç yaratan seyin kanun metinlerinl aktancaktan ziyade iktidara sahip olanların kişiliklerl, geriş Eörüşlülükleri. ve bilgileri olduğunu hatırjamalannı temennl ederiz. Taklitçiliği haytrlı sonuçlara varma gayretleriyle değil de yarım' yamv lak bilgiler ve çesitli çıkarlar uğruna vasıt* vapmanın bu memlekete çok zararlar getirdiğine inanmış olmalarını bekleriz. . OrtaçaS siyasi îuılayışıyle ve sirf asaylç v« güvenlik saglansın lnadıyle girişîlecek olan acele ve versiz kararlann .ve Anayasa deS'sıkliklerinin havırlı olmayacağını takdlr etmelerini isteriz. Her zaman tekrarladıgımıı gibi. eldeîi Anayasami7 lflfil'de kabul edilmiş olduğu şeklıvle, her türlü anarşik davranışları önleyecek yeterliktedlr. «önleyemedi» diyecek olanlara verilecek cevap: kabahatin Anayasada değil onu uygulayanlann aczinde ve kişilik yoksunluğunda aranması gerektiğidir. 1961 Anayasası ola darumlarââ d"ahl demokrasiyl Ve hürriyeti her şeyin fevkinde bir deger olarak korumak içia nasıl çaba sarfettiklerini ve asayisi sağlamak bahançsiyle bu kutsal değerlere yüz çevirmeyip aksine naşil saygı besledıklerini, ve olağanüstü iktitfan kulkmmak gerektiği zamanlarfla bu d * ğerleri nasıl büyük bir kıskançhkla yaşattıklarını bilemeyiz; eoğu zaman bilmek de istemey'iz. Fakat her ne olursa olsun siyaset adamlanmıza, seçmen olarak naületçe hep birlikte şunu anlatabilmemiz sarthr ki. «toplum düzeni» veya «milH birlik» veya benzerl mazeret ve bahaneleri hükümet etmenin vazgeçilmez birer şartı fiibi göstererek ülkemizi demirden bir cendere içerisinde yaşatma niyetlerindert uzaklasmalıdırlar. Eğer samimî olarak Türk demokrasisi gelişsin düsünce ve tasavvurundî iselar, şu. veya bu maksatlarla diktatoryaya, sorumsuz ve sınırsız iktidar uygulamalanna yol açacak maceralara atılmanın bu milleti daha nice on yıllar gerisine atabilecpğini he^aplamalıdırlar. ğanüstü Hallere ve sıkıyönetim rejimine Batı anlayışıyle. yer vermiştir. Esasen bugün halen ltalya'da ve Batı Almanya'da uygulanan Anayasalardan alınma hükümlerle doludur ve onlara uydunılarak hazırlanmış bir tnetindir. O ül*keler ki, Dİzdefcine benzer anarşik olaylann çok daha tehlikelilerine sahne olmuşlardır, bütün bu tehlikeleri bizim şinun girmek jstediğlmız hürriyetsiz vadüere sapmadan önleyebilmişlerdir. «Onla,rın toplumu baska bizim toptum başka» şeklinde ipe sapa gelıpez iddiaîara mahal yoktür; ak^iıîe, asayiş saglama konusunda Türk toplumu. Batıhya nazaran çok daha kolaylıkla idare edilebilen. çok daha disiplınli,. çok daha itaatkâr, ve çok daha az sicfdet ve otorite tedbirleriyle asavis örneği verecek mteliklerle bezenraistir. Sağolsun o gaddar, hunhar ve kişi>değeri bilmez Radişahlarımız ve devlet adamlanmıı, geçmîs yüzyılıar bovunca, asayiş uğruna giristikleri cinayetler ve Seriatm kendilerihe destek .olan baskı uygula.malanyle, fcu milleti, yeryüzünün en mütavatkâr. en kojay idare edilebilir en se<=siz milleti haline getirmislerdir Bu itibarla «Yetki yetismivor, asavisi, mevcut Anayasa ile sağlamak mumkün değildir» seklintfeki beyanların pek haklı yönü yok gibi görünüyor bize. Okuyucu Mektuplan Geriye Terfi Geçen gün biı Bğretmen arkadas yanm kilo tulumba tathsı .almış, eve götürüp çocuklanna: «Yıytn bakalım terfı ettım» dEmiş. Evde bir sevinç ki görmeyin. Ne kadar terfi ettiği sorulduğunda yüz lira genye demiş. Önce anlayamamışlar, sonra da zavallılann lokmahın boğazlannda düğümlenmiş. Ben de işte böyle geriye ^^ doğru terfı eden binlerce öğ^9 retmenden biriyım. En ileri maaş aldığımda 7. derecenın IV. kademesindendı. Aslında bunun 6 derece olması lâzımdı. Maaşımı soran hiç okul görmemiş kereste tıcareü ya TZİT AT9T ATfl pan bir Karadenizli vatandaşa l\l 1 /±K IJJLİXI eiime 1800 lira civannda geç. . tiğini söyledığimde bana acı SERGİSl Bir gün maasımm 7. derecenm 1. kademesme mdınldiğı bUdınldı. O ana kadar aldığım fark da maaşımdan bir defada kesildl. Kasım 1972'de Gecenlerde. Resim ve Hpykel Galerisinde açılan Dunya Çocuk Kitaplan Sergısiniı gezdik Pek cogumuz değışık ülkelere ait kıtaplan. değişik açılardan tncele Önemli Görev Toplumumuzun belli sosyal gruplanna ve hatta aydın sınıflara hâkim olan görüş: ASAYlŞ'in korunması yönündedir, ve şüpbesiz ki. bundan daha mesru bir dılek, bir tutum tasavvur olunamaz Fakat boyle bir tutuma bağlı kalarak asaiiş saflayıcı her türlü rejime körükörüne KURTARICI gözüvle bakmak,. ve hele siyaset adamiarımızın şimdi ister göründüklen ' Anayasa değisikliklerine destek olmak gercejşten . asınlık sayılmahdır. Her zaman belirtliğimiz gi•bi ba^iretli, olgun, hilpili ve şahsivçt sahibi her , devlet adamı bu üVkevı, hürris'etler Anayasası İle, vani mevcut Anavasa ile mutlu varınlâra strükleyebilir Hükümet icra eden kişilerin tnümkun oldu§u.nispette fazla vetkıye ve iktidara .kai'usjna dilekleri her vprde ve her devırde görülen seylerdeırdir> fakat. sivaset adamv nın bu doynfak fcilme? heve«lerine SET ÇEKMEK biz vatanda<=lara düsen en tabii hak ve en önemli b,ir GÖREVPÎR. . .' ,",;. . \^ >.. (1) G. Ç. Coulton, Studies In Medieval Thongfct. . (Russell & Russell, Ntw Yflrk 1Ş65). (2) G. G. CouHon, a.g.ev, sh. 218^ ,; • • • • mdı oemesS TBu • " «taplann İyice Bilinmeli De Gaulle Anayasası örneğine sanlıp. Ffansız siyasî rejimine benzer bir sistemle selâmete çıkarız hayallerlne kapılmanın hüsran verici olduğunu unutmamalıdırlar Fransa gibi bir ülkc, De Gaulle Anayasasıyle, olağanüstü durumları öngören bir siyasal taktiğe. askerî ve siyasî meziyetleri itibariyle De Gaulle çapında kuvvetli bir şahsiyetin varlığı nedeniyle gidebilmişti. ve fakat giderken de fikir ve düşünce özgürlüğüne ve tüm hürrivetlere zarar getirmevecek itinayı ihmal etmemişti: Ne adalet mercilerımn vetki ve bağımsızlıklarını zedelemis, ne Damştay, Yargıtay. Anayasa Mahkemesi gibi örgütlerin otoritesini azaltmış, ne gerçek anlamıyle «istisnai» diyebileceğimiz merciler ihdas etmiş. ve ne de bizim siyaset adamımızın akıl almaz bir hasetle heves besler olduğu olağanüstü yetki rejimir.e TL. maaşımdan, 680 lira da v a r d l . ^^yg Teyonundaki kiders ücretinden toplam oiaralt taplara bakmaya gelenlere tokat 3217 TL.'sa devlete borçlu çı a t l U y o r d u . Reyonlann üzennde, kanlıvorum. Bunu da. her ay k i t a p l a r l n a r a s î r d a birkac panmaaşımın °'o 25'ı kesılmek su k a r t H v a n i , . «Kitaplara el sürmsretiyle ddemem ısteniyor. Go ^ «Dokunmaym». rüyorsunuz va sayın büyükle^ l n s a n l ,Q Be,k] m e r o e rim. nasıl da terfi edip gıdi fcatlar eibi mvazılmıs pankartlayoruz. Herhakle yakında onun sebepleri vardır Ve n nak cu derecenın sonuncu Kademe nbunlan ] l size anlattıklan zaman, sindea emeklıye aynlacagım pankartlann adedinl az dahi buSızler durumu düzeltmesenız labilir, bir iki tane daha koymade bızım durumumuz kendili lannı istivebilirsiniz. Ama ayni gın düzelip gıder. Daha doğ sergide bulunan diğer ülkelere rusu Maliye Bakanlıgı kendın CAlmanya, Amerika, Hindistan, ce yavaş vavaş düzelüyor. Iran, tsviçre, Yunanlstan) ait Eğer bu personel kanunu çık kitaplann sahifelertnl rahatça marmş olsaydı hiç degilse bu çevirerek incelemek fırsatı verikadar gadre uğramıyacaktıtc. lirken. kendi reyonlanmızdakl Lise öğretmenlığınde onyedi ceklerın sozcüsudür: Bu yülık nizmetim oldu. Branşım Ingüizce. Personel Kanununun ük Utbik edildiğınde 7. dere sürülmez, dokumılmaz. KiUbı sevdirmek için açılan ceye lntıbak yapılmasını hak mjnpt^ra,^, bfivie bir sergide sızlık olarak düşünüp. yakınB a ş k s n t t e . b S y l e b l r davrada düzelır Umidiyle haKfcım ^ ^ u a kızartmalı ve o 5 olan 5 dereceye ıntibatamı sa ^ çabuklugu ne yerle*Lüu Muhasebe müdUrüne çıkıp f e n ^ ^ T e m [ e d i n İ M , o k u . aman isterseniz daha da genvunuz. raini7İ sürünüz» yazüaye terfi ettirin fakat şu Uçbin n konulmalıdır. küsur lirayı benden şimdi is Bu, belll amaçlı karanlık adam temeyin. kışa giriyoruz, odun. lara bir ihtar olacaktır. D. ÜrOm Ankara kömür blr sürü dert var. Durum çok kötü ev Idrası vereUSUİSÜZ miyeceğım, çoluk çocuk pertşan olacak. hem devletten ma as farklarından ben alacaklıyım ona sayın dedim. «Hayır UGVaiTI olmaz keseriz» dediler. 2.4J972 tarihli Cumhurlyet Şimdi düşünün; geriye tergazetesinde yayımlanan Eskişefilerden dolayı üçvüz küsur hir II merkezinde yapılan ban lira daha az maaş alırken kausulsüz becayislerle ilgiH yalan maaşın V 75*1 de kesilin zıya Bakanlık Müstesan savın « ce elime 1000 lira büe geçmi Nusret Karcıoglu 145.1972 tariyor. hinde aynı gazetede verdiS cevapt« bSyie' bb" olaytn v*it olSimdi nefsirnla tek/möcade madijhm ve yaoılan birkaç belem. bütün bu şartlar altuıda cayisin tamam*n kantmi olduğu sınıfta dertsiz gibi davrana nu bildiriyor Kendilerine yanbiknem ve görevımi aksatma lış bllgl aVtanlmaktadır. Usuldan yürtitmeme çalışmamdır. süz yer deSiştirmeler halen deBunun da ne kadar zor olduvam etmektedir tstenilirse uğunu vann siz takdlr edln arsülsüz ver defistiren ilkokul öt Uk. Saygılarımla retmenlerinîn adlannı açıklamak suretiyle bu iddis taraTnran Görell fımdan Isbat olunup Bakanlığa Ş.A.Î.R. Lisesi bildirüir. Inc öiretmenl Isparta Adı saklı 8. dereceye kadar eeldim. s ö k ü Açılmadan Kapandı! OKTAY AKBAL % Evet Haytr İPTAL VE YÜRÜRLÜK ıkıyönetim Komutanına sanıkları yargıç önune çıkarmadan 30 gün gözetim altmda buhındurma yetkisıni tanıyan Sıkıyönetim Yasasının 15. maddesi Anayasa Mahkemesi tarahndan iptal edilmiş, karar 14 Ekim 1972 tarihli Resml Gazete'de yayımlanmıştır. mektup geldi. Ne bildiri varmış elde, ne gündem!... Bu durumda kongre toplamak ne işe yarayacak! Vazge^nişler, olmuj bitmış! Tütengil'in yazısını okurken düşündurn. Ben büe ügilenmedım bu kongreyle. Gündemde hangi konular yer alsin diye sormuşlardı, yanıtlamadım. Ne diyecektım? Kitap okuyanlara kötü gözle bakıldığı bir ortamda, öğretmen kıyımının hızla sürdürüldügü bir toplumda, kitabın tehlikeli bir silâh sayıldıgı bir zamanda Yayın Kongresi toplanacaktı da ne yaran olacaktı? Tam tersine, zararlı bile olabılirdi. Çünkü gerçek aydınlar ya katılmayacak, ya da toplanüya gelseler de ağızlannı açmayacaklardı. Tutucular, çıkarcılar, çağdışı bir kafa taşıyanlar, geçmişin özlemcileri ortalığı boş bulup kültür ve yayın evrenimizi gerüere götürmek olanagını bulacaklardı. İlk yayın kongresl Hasan Ali Yucel'in Egıtım Bakanlığının başlangıç güalerinde toplannuştı. Önemli kararlar alınmıştı o toplantılarda. înönü Ansiklopedısini çıkarmak, klâsikler yayınına başlamak, Devlet Kitapüğım kurmak. Kısacası kültür ve yayın dünyamızda yararlı etkileri görülecek bütün ileri adımlar Birinci Yayın Kongresinde atılmıştı. Yıl 1939. Demek otuz tig yıl geçmiş aradan! Bir ömür! Kimsenin aklına gelmemiş yeni bir kongre toplamak. llk kongrenin temel ilkeleri uygulanmıs iyi kötü yavaş hızlı. Şimdi yeniden toplanacak bir kongrenin amacı neydi, ne olmalıydı? Bugünkü ortamda hiç bir kültür kongresinden yararlı sonuç alınamavacağı ottadadır. Aşın sağcılar kuru gürültüler koparacaklar, kongrenin gidıştni istedikleri yöne çevirteceklerdi. Böyle bir kongrenın alacagı kararlar ise yurt kültür yaşamına yararlı değil zararlı olacaktı. Kültür işleriyle de görevli Devlet Bakanı Arar'ın bu kongTeden vazgeçildiğini bildiren mektubu hüzün vericidir. Bir fiyaskonun, bir başansızlığın, Türkiye'deki aydın küskünlüğünün elle tutulur belirtisidir bu. Ne bildiri hazırlanmış. ne sorulan sorulara bir karşılık verilmiş! . Bu durumda yapılacak kongrenin gerçek bir kongre olarnayacağını neyse ki önceden görmüşler, anlamıslar! Bir başansızlığın açık itiraîı da olsa böyle bir çağnyı yok saymak. ertelemek yürekliliğini göstermişler. Melen Kabinesinin pek çok alanda olduğu gibi kültür alanında da bir çıkmazda, bir yarulgıda olduğu bövlece açıkça ortaya çıkmış oluyor... Savın Ararta yaptığım bir görüşmeyi hatırladım birden. PEN Dünya Yazarlar Birliği'nin 1973 kongresrnin Istanbıü'da j'apılması söz konusuydu o sıralarda. E=ki Kültür Bakanı Halman. Dublin'deki kongrede Türkive P E N klüp yöneticilerine danısmadan böyle bir çağnda bıJunmuştu. Böyle bir kongr»nin Türkıye'ye çok şey kazandıracağmı biliyordu Halman. Güzel bir örgütlemeyle, başanlı bir düzenlemeyle dünya yazarlannı îstanbul'da btr arada toplamak Türkiye adına eşi benzeri olmayan bir propaganda olacaktı. Halman çekilince Arar benimsedi bu çağnyı. Biz de PEN Yönetim Kurulu olarak bu konuia Arar'la. ilgili Bakanlığın yüksek görevUleriyle görtismeler yaptık. Toplantılar konuşmalar, toplantılar, konuşmalar! Sonuç sıfır! E i iyisi böyle bir çağrıdan vazgeçmektl Biz vazgeçtik diyemeden PEN Genel Merkezi vazgeçti İstanbul'da kongre yapmaktan! Böylece bizler de güç durumlara düsmekten kurtulduk! Bay Arar bir şeyler yapmak istiyor. Ama >apamwor. Niyet, istek yetmez başarüı bir lşi gerçekleştirmeje. Kültür yaşantımız durmaksızın baltalanırsa, aydm gücü durrnadan küstürülürse, en ünlü ^zarlar bir çesit toplum dü$manı durumuna indirilirse. kitap yazmak. kitap okumak nerdeyse suç sayınrsa... O zaman yazarlar kongresine, yavm kongresine. kültür kongresine gerek var mı? Yok!... tşte Yayın Kongresinden vazgeçıldiğinin açıklanması.. Daha bu>ük bir başarısızhktan, tiir fiyaskodan kurtulduğumuza sevinmeli>iz derim ben. Zamanı değil şimdi böyle şeylerin. Kültüre. kitaba. vazara, aydma, öğretmene. profesöre, kısacası aydın kamuoyuna sajgı, sevgi göstermeli önce... önce bu. Sonra bu. Daha sonra gene bu: aydına saygı. ssvgı. | ıki gün önce de kongrenin ertelendiğini bildiren bir başka kinci Yaym Kongresi yapılmayacak! Devlet Bakaru tsmail Arar'dan bir çağrı almıştım bu kongreye katılmak için. Bir S ANAYASA MAHKEMESİNİN İPTAL ETTİĞİ BİR YASA, İPTAL KARARI RESMÎ GAZETE'DE YAYIMLANINCA ' ..YÜRÜRLÜKTEN KALKAR. ALPKURAN AVUKAT, KURUCU MECLİS J maddelerîndeki . «rturriyeti Jlftekim, Anayas^ Mahkemesi vd. nin virürlüğü altı ay erteleme tahdit» suçlarınl işlememek için karannın gerekçesi aynen şöyle samklan 48, Saatten /toplu işlejıen suclarda 7 günden) fazla göz dir: altında tutmamak zorunludur. Anayasa Mahkemesinin 30 gün lük gözaltı süresiyle ilgili hükmü iptal etm'eslnden sönra, artık vitandaşlarâ bu maddenin uygulapamıyacağının, yanı vatandaşlarm 48 saatten fazla gözattmda tutulamıyaosğının bir kesin delfii de çudur: 'erelc y e r t n e Anayasa Mahkemesinin karannda, 15. maddeye ilişkin iptal* hükmUhün kararın Resml Gazete'de yayımından itibaren altı ay sonra yürürlüğe preceği belirtilmiştir. Buna bakarak, Sıkıyönetim Komutanlannın daha altı ay, samklan yargıç önüne çıkarmadan gözetim altında tutabilecpkleri dflsünülebilir. Fakat Sıkıyönetim Yasasının 15. maddesi. Anavasa Mahkemesinin karan ve iptal hükmünün vürürlüğünü erteleme gerakçesi btrlikte ve dikkatlice incelendıgl takdirde, 30 günlük gozaltı süresiyle ilgiM iptal hükmünün derhal yürürlüğe eireceği. bundan bövle sanıklarm Sıkıyönetim makamlannca 48 saatten (tophı suclarda vedi etindenl fazla eftzethn altında bulundurulamıvacajfı: 48 saat sonunda bunlann va sprnest bırakılma.«:ı va da daha önce askert mabkempler rnrafmdan tutuk'amfl karan verilmesi gertekecegi anlaşılmaktadır Sözcüsünün Açıklaması Komisyon .% TEŞEKKUR Rodos eşrafından annemlz TEŞEKKUR Çok ciddî ve ıstırap verici hastalığuna zamanında teshis konulup. maharetli ameliyatla beni yeniden havata ve evlâtlarıma ka\aıstıjran Operatör Dr. EMÎNE SEYtTZADE Hanımın 19.1L1OT2 günü vrfa \ tı ve muteakıp gun de Rumeli j hisarı'ndakı (Asiyan) ebedî is ! tirahatgâhında topraja verilisi [ münasebetlyle çelenk gönder ! mek cenazesine katılmak, mek Ş tup telgraf ve telefonla ha • tırımızı sorarak bassağlığı di ; lcğind" bulunraak suretiyle acımıza ıştirak eden bilcümle akraba, dost ve arkadaslara mlnnet ve şükTanlarımızi sunarız. Evlâtları sdına Abdullah Seylt Cumhurlyet 8550 Konu İCuriıcu Meplls'te gBrflsiilürken, «Anayasa Mahkemesi bir kanun maddçsijıi Anayasaya aykın görerek iptal ettiği ve Kaldı ki, Sıkıyönetina Y«sası•Tümünfin iptali öngöriilen 15. nın 30 günlük gözaltı süresiyle *} iptal hükmünün altı »y sonra yürürlüğe giriuesinl Sngördüğü madde, baslığında da açıkkındıgili 15. maddesi hükmü derhal yü takdirde, iptal edilen maddenin Jı gibi. sikıyönerim mahkemeledaha alü. ay süre ile vatanda'şrinin görev ve yetHlerini düıen rürlükten kallrtrfı ttkdir3er bir başka açıdan da mevzuatınıızda lara uygulâmp uygulanmıyaçalemektedir. " 4 . ğı» sorulmuş, Kurucu Medis •Anayasanın 13)T.. tnaddesine gö boşluk olmayacaktır. Çünkü, Sı kıyönetim Yasasının 18. maddeAnayasa Komisyonu sözcüsu bu re. sıkıyöpetim haHnde askerî soruya şu cevabi vermiştir: «Bu mahk,emelerin hangi suçlar ve sinde, sıkıyönetim mahkemelealtı aylık müddetin konulmasıhangi .kijiler bakümndan yetkUi rinde 353 saydı Askerl Mahkemenm sebebi. iptal sebebiyle bir oldnğu ancak kanunla gösterile ler Kuruluşu v e Yargüama üsukanun boşluğuna mani olmak billr. 1^. madıle, Anayasaya ay lü Kanununun uygulanması öngörülmüstür. 353 sayılı Kanunun içindir. Yoksa Anayasa'ya aykın kırı da olsa yine bir öküde bo konuyu düzenlemekteydi. Madde değişik 80. tnaddesinde ise, Ana olan kanunu vatândaşlara tatiptal fdilince, ancak yasama yo yasanın değişik 30 maddesine «y bik etmek İçin değildir. Anayaluvla doldurnlabilecek bîr bos gun olarak. «yakalanan kisinin sa Mahkemest karannm vayimluk oluşacaktır. İptal hükrati 15. derhal ve nihavet. tıftulma yerine lannvadan önee bile hüküm ifamadde yönünden de Resmi Gaze en vak.ın âskeri mahkemeye gön de etmesi meselesine gelincp: te'de yavımlandısı giinde yüriir derilmesi için gerekli süre hâriç. Kararlşr d^ha yayımlanmadan lü|e girerse. trtadde o giinde yü 43 «aat ve toolu olarak işlenen önee Hükümetçe'malum olacariırlükten kalkacak. ve yeni ka suçlarda her halde yedi gün içinSmâan. bu kararlann Hükümet nun cıkmcaya dek. sıkıyönetim de yetkili» hâkim veya mahkeme^ taraiından bir an Snce uygulanhalinde askerî mahkemelefin han önüne çıkarılması» gereğj belir^ ması mümktn *k}lınacaktır. BuHerşeyden önce isaret edelım ffi suçlar ve Iıançi kişller bakımm . tilmiştir. • na . rîayet .etmeyen Kükümet, ki, Sıkıvönetim Yasasının iptal dan vetki'i oldnjn sorunn ortaGörü!ü»or ki, «30 günlük ^ö,' Anayasava aykın hareket etmiş edilen 15 maddesi oldukca u da ve .acıktar kalacaktır. iptal /?ltı sürosi» nın iptali ile mey oİHr.»'(l) zun bir maddedir ve baslık va hükmünün (bu nedeırie) kararınzuatımızda bir ^nsluk meydana' zısından da acıkça anlasılaca?ı Resmi Gnzetede yavımlandiRi ta tste Kurucu Meclis, Anayasa gelmemekte, herhangi bir sakın* rihten başJıvarak altı ay sonra üzere aslında «Sıkıvönetim MahMahkemesince veriien Iptal hük yürür'iiiee' girmesi nygua» görülca do^ıriamskta, bufkonudaki kemelerinin Görev VP Yefkileri» münün altı av sonra yürtirlüğe müştür. İptal hükmünün vürürlüSe girni düzenlemektedir î«te bu fnad eirme=ini bu şarflsrla kabul etde düzenlenirken. Sıkıvnnetim mesi için yeni bir kanun vaprnistir. Anavasa Mahkemesi'nin içbtı ge Komutanına kitiien 30 sdin gö mak eerekmektedir Bu durumYı>kanrfa bplirtilen nedenlerrekçesipden d e anla^ılaca'gı iîzezetim altma alma vetta«ini ta da, 30 günlük süre il«> ilcıli iple. sanıklsrı 30 gün süre ile £"• re. 15. maddçyle ilaili iptâl hük nıvan hökme ver verilmiştir tal hükmO. Anavasa Mahkemeeet.im altında tutma vetkisinl münün, yürürlüğe girmesi yalnızsi karannın Besmf Gazete'de veren Sıkıyönefim Vasasının ca sıkıyönetim mahkemplerinin Anayasa Mahkemesi ıse kara yay'ımlandıBı günde ytırürlüğe 15. maddesi'hükmü, Anayasa hangi suçlar've hangi kişiler bannda. valnız 30 2ünlük eöza'tı girmiştir. . . MahVemesiMn iptal karan Reskımmd'an yargılaraaya yetkili ola süresivle tlgili hukmU değil. fanıî Gaze,tede.yavımlandıS' ' ta> Nitekim, tutuklulan prangaya cağını tespit edecek yeni kanun kat bütün maddevj jrjtal etmis rihte artık ke^inlJHe yörürlükmaddesinin hazırlanmasmı sağvurma cezasını öngören Ceza tir. Bunun sonucu, Sıkıyönetim ten kalkroıştır .Ve bugünden lamak ve bu madde yapılıncaya Muhakemeleri Usulü KanunuMahkemelerinin eörev ve vetkı ^onra samkların 48 saatten (topkadar sıkıyönetim mahkemeleriTiun 116 maddesi de. Anayasa leri açısından Dir bosluk mev ln olarak islenen suclarda vedi Mahkemesinin 15/6/1967 «arih dana gelmistir Mahkemeler an nin görev yapmalannı mümkün gündpn> fazla gSzetim dltında ve E 1966/34, K. 1967/8 savılı ka» cak kanunda hplirtiipn vetkiîpr* kümak için altı ay ertelenmiştir. tutulmaşı hukuken mümktn Ovsa.30 günlük gözaltı süresivle rarıyle Anayasaya aykın bulukullanabileceklerinden. ancak ] ilsili hükniin vürürlükten kalkndrak iptal edilmiş, bu madde ' degildif.' •', f .'";•. ' kanunda beliailmiş suçlan ve ki<=ileri vargııavaoileceklerinden. ması v e Anayasaya uygun olarak nin vürürlükten kalkması için s o. N" 48 saatlik (kosu^lan varsa 7 gün yeni bir kanun yapm»k gerikeSer 15. maddevi iotal karan lüki z zaltı sürelinin uygutânma derhal vüriirtüge airsevdi. ar medigınden. madde, başkaca bir ya 'baslamasi için, veni kanun, isleme lüzum olmaksızınfeendi• tık ypnf kanun maddesi 4yapı Kâzım ÖZTÜhK, Türkiye vapmaya ihtiyaç yoktur. Cünkü, lıncava kadar Sıkıvönetim*Mah Mğinden uygulama alanmdan • Cumhuriyeti Anayasası, cilt bu konuds Anayasanıo «Kanunkemeleriflde hicbir veni dava kallenıstır. . 3, Istanbul 1966. s. 3799 vd. lar Arfavasava avkın olamaz. \açılamıvacak. davalara bakıla navasa hükümleri. yasama, yürüt •••»»»••••••»•••»»! »••••••••••••••••••••••• mıvacak, hiç kimse bu mahkpme ve varpı organlannı ve idare melerde rargılanamıvacaktı. ts»e ^ S A D A ' ya mülâkâtla bu sak'ncavı önlemek. ve bu a makamlarını ve kisiTeri bağlavan rada Anavasa'va uvçun yeni ka temel hukuk kurallandır» diyen Makina ve Endüstri Mühendisleri 8 madde uyarınca. Anavasanın nun maddesinin hazırlanmasmı ve Sekreter alınacaktır . ^ gözaltı süresini belirleyen 30. mad saflamak amacıvledir kl, Anaya^a Mahkemesi iptal kararımn vü desini doŞrudan doeruva uygula Araştırma vp gelisiirme projelerinde çalıştınlmak üzere rürlüge girmesini altı ay ertele mak mümkiin v e Türk Oza Kaİyi derecede tngilizce bilen bay vs bayan makina ve endüstri nununun 240. maddesindeki «Gömiştir. mühendisleri ve bayan sekreter alınaCaktır. . revi Kötüye Kullanmak» ve 170 Erkek müracaatçılann askerliklerini yapmış olmalan tercih edillr. ", îsteklilerin 9 ATalıS 1972 gtlnUne kadar aşagıdak] adrese sahsen müracaatlan rica olunur. S A D A. Sanayi Araştırma Danışma Ajansı • Mitb?.tnp.sa Cad R2/13 Yeni?ehir ANKARA btal Gerekççsi * *« . S4NAT EISSTİTVSÜ MEZUNLARl AUNACAKTİR BasmCdiirlügümüzde bos teknisyen ve usta tesisatcı kadrolarına feknik hızmetlerde çalıştmlmak üzere aşağıdakl nıteliklerı tasıyanlardan veten kadar eleman alınacaktır Istekhlerin dlploma nüfus cCzdanı aslı ve birer fotograf ile 12/12/1972 günü saat 14 00'te vapılacak smava katılmak üzere 11/12/1972 günü saat 17.30'a kadar Gay rettepe, Yıldu Posta Caddesindekl Basınüdürlügümüz Personel Servlsine müracaatları ilân olunur. ,. . • . ' . , , tSTANBÜL TELEFON BAŞMÜDÜRLÜĞÜ ARANAN ŞARTLAR: 1 Sanat EnstifOsu mezunu olmak. (Elektrik, Elektronlk, Radyo, Motor, Tesvıye, Marangpı, Yapı) 2 18 yaşından kuçük, 36 yaşından büyük olmamak. (Usta tesısatçı kadrolanna tayin edileceklenn 30 yaşından büyük olmaması gerekır ) 3 A»kerMgini yapmıs olmak. (Basın: 24429/8531) İstanbııl Beykoz İlçe Jandarma Birlik Komutanlığmdan • • • • • • • »» • •» • • • • • • • • » • • • • • • •»• • »• • • • • • • • •. • "• I Sillvrl Merker tlkokullarına sobalık kesilmiş 180 ton meşe odununun 81.000 Ura çevresinde alımı ilk temınatı 5300 2 Şile Merkez tlkokullan içuı sobalık kesilmtş meşe ve gürgen kanşıgı 50 ton odunun 20.000 lira dairesinde aJımı ilk liradır. teminatı 1500 liradır. Tifthınln bedellerl İle llk teminatlan vukanda vazılı odunlar üçe Kaymakamlannın baskanlığında mırulan komisyon martfetiyle 15 Aralık 1972 Cum8 eünü saat 15'te fcapalı zarf suretiyle mahallen satm alınacaktır Şartnamelerij ılçeler îlköğretim Müdürlüğünden almacaktır tsteklilenn ük temınat makbuz veya mektubunu havı olarak hazıriavacaklan kapalı sarflanm ahm günü saat 14'e (cadar Alım Komisvonlanna vermeleri lâzımdır. (Basın: 24499/R541) ISTANBUL VİLAYETİ DAİMİ ENCÜMENİNDEN NECDET ATAÇ Narkozitör Dr. TALHA SERHATLI. Narkoz As. Sb. MEHMET CEMİLOĞLU. asistan assubay SELCCK ENGİN, asistan hera»ire NACİYE ÖZGEN hariciye servisi hemsireleri ve butün sefkaOi hastahahe personeline teşekkürü bir borc bllirirt. MtHlBE TİNÇ Cumhuriyet 8554 SİYASAL BİLGİLER FAKÜLTESİ DEKANLIĞINDAN Fakültemizde açık bulunan 12S0 ve 1100 liralık kadrolar için Ingilizce okutman alınacaktır. Isteklilerin belgeleriyle birlikte en geç 15.12.1972 Cuma günü saat 17.30'a kadar Dekanlığa müracaatlan. (Basm: A. 16573 • 24658/8549) 1 Beykoz • Jandarma birlik bina^ı loiman tâdilj, ömerli kövü ve Polenez fedvü Jandarma Karakol binası 2490 sayı'.ı kanun hükümlerine göre açık eksiltme usulü ile ek. siltmeye konulmustur 2 İşin keşif bedeli '58 000 001 llradır. 3 Eksiltme tstanbul Bevkoz îlçe J. Birlik Komutanlığmda îhale Komisyonunda 20121972 (ÇARSAMBA) eünü saat 14 00'de yapılacaktır 4 Eksiltme şartnamesi ve diğer evrak Beykoz Jandarma Komutanlığında eörülebilir. 5 Eksiltmeve pirebilmek için isteklflerin:, A f4150> liralık seçici teminatını B 1972 yılına ait Ticaret Oda=ı belşesinl: C Müracaat dllekçelerı ile birlikte verecekieri eksiltmeve çıkanlmış olan is tutannın vansı kadar bir işin kabulünü vantırmıs olduğuna dair Iş bitlrme belgesini ibraz suretiyle Vilâyet Belge Komlsyontmdan alacaklan veterlik tselgesini Komisyona vermeleri lâeımdır. 6 tsteklilerın veterlik vesikası alabilmelerl için ihale vo tatfl gtinleri hartç 3 gün evvel Vilâyet Ehliyet Vesikası Komisvonuna müracaat etmeleri. Telgrafla müracaatlar ve postada vâk) eecikmeler kabul edilmez keyfiyet ilân olunur. (Basın: 24549/8534) Cumhurlyet 8557 Bayan Memur Alınacaktır BaşmUdOrlütümüz Ş. A. îşletme MOdüriügUnde bp? 30 adet ve ilerde boşalacak memur kadrolannın dolBurulmâsmı temmen* 5.12 l)m günu saat 14 00 de yapılacak sınavla yetert kadar oayan merriuı alınacaktır Aşagıdaki şartlara naız oıaniann smava girebilmelert İçin nüıus cüzdanı dıploma (ası)ian tle) ve Oir adet fotoğrafla ölrlikte engeç 4.12.1972 günü mesal bltimine kadaı Gayrettepe Yudıe Posta Caddesindekı Personel Senrisımlze şahsen müracaatlan tlan ohımrr » Şoiöı Alınacaktır BaşmüdUrlüğümüzde boş (16 adet) ve boşaiaca* şoför kadrolanna asağıdakT rutehklen taşıyanlardan yeteri kadar şoför alınacaktır. •tsteklilenn diploma ve nüfus cüzdanı aslı ?e olrer fotofrafla 15.12.1973 günü saat 14.00 <ie yapılaca» suıava katılmak üzpre Gayrettepe yudu Pnsta CaddRsmdeki Başmüdürlügümü? Personel Servi<!ine müracaatlan ilân olunur İST. TELEFON BAŞMÜDÜRLÜOÜ ARANA.N ŞAKTLAR : 1 18 yaşından küçük 40 yaşından öüvük olmamaR. 2 En az tlkukuı mezunu olmak (ürtaokuJ mezunian tercih edillr) 3 Ağır veya profesyonel vasıu ehlıyetnameslne nai2 olmalc. (Ağır vasıta ehliyetnamesıne naiz nianlar tercıh edilir. Profesyonel ehllvetnamelı olarak sekız Kişı aiınır.) 4 Askerliğinı vapmıs olmak (Basın: 24500/8531 İSTANBUL TELEFON BAŞMÜDÜRLÜĞÜ ŞAKTLAR : 1 En az Ortaotrul mezunu olmsfc. • 2 1 8 vasından küçük. 30 yaşından Oüyük olmamak. 3 Herhangi blı tahsil müessesesı ile Uişklsi olmamafc. (Basın: 24075/8532)