Katalog

2 CUMHURtYET 22 EMm 1972 ir .süreden beri ülkede, devlet güvenliğiyle ilgili suç Jşliyenleri yargılamak uzere, «Guvenlik Mahkemeleri» adı altlnda, özel mahkemeler kurulacağından söz ediliyor ve yetkili kişiler bunlan «ihtisas mahkemeleri» olarak riitelendiriyor. Eğer bunlar, özel bir yasa ile, bugünkü. yargı sistemi içınde meselâ «çocuk mahkemeleri» gibi birer uzmanlık mahkemesi olacaksa, büyük bir sakmcası yoktur. Hemen bütün siyasal partilerin, Milli Birlik ve Kontenjan gruplarının Başbakanla görüşen liderleri, bö.vle özel mahkemelerin kurulmasından yana olduklarını basına açıkladıklarına göre, demekki, normal yargı yerlerinin yanında böyle güvenlik ihtisas mahkemelerinin kurulraasın da bir zorunluk vardır. Bunlar için özel bir yargılama usulü yasası da hazırlamak gerekecek ve bu mahkemelerin hangi suçlarla ilgili davalara bakacaklan herhalde belirlenecektir. B Olaylar ve görüşler Güvenlik Mahkemeleri Ord. Prof. Dr. H. V. VELİDEDEOĞLU letin varhğmı tehlikeye koyan kimı olaylan onlemek amacıyla kurulmuştu ve geçici nitelik taşıyordu. Nıtekim geldi ve geçti. Şimdi ise Milli Güvenlik Mahkemeleri rejimi, bir Anayasa kurumu niteliğinde sürekli bir rejim olarak kurulmak isteniyor. Ülkede yepyeni bir dönem başlayacak demektir bu! Kişisel olarak biz. siırekli «Güvenlik Mahkemeleri» kurulmaktansa, Sıkıyönetim idaresinin, gerektiği kadar, sürraesinden yanayız. Çünkü bu yönetim nasıl olsa bir gün gereksiz olur ve kalkar(l). Oysa Güvenlik Mahkemelerinin sürekli olması tasarlanıyor. kıncası da, ıleride bunlann kaldırılması İçin yine Anayasa değişikliği yoluna gittne zorunluğunun bulunmasıdır. Bu ise, Anayasa istikrarının büsbütün yok edilmesi demek olacaktır. • Başka bir sakınca da, Güvenlik Mahkemesi üyeleririin seçiminde kendinl gösterebilir: Anayasa Mahkemesi, Danıştay ve Yüksek Hâkimler Kurulu gibi d"evletin temel adalet kurumlannın üye seçimlerinde politikar.m ne büvük rol oynadığmın, her partinin ve hele iktidar partilerinin bu üyeliklere kendi felsefelerinin iioğrultusunda bulunan kişileri seçtirmek için nasıl bir çaba içine girdiklerinin türlü örneklerî daha unutulmadı. O mahkeme ve kurullara eskiden, belirli bir partinin adayı olarak seçilip parlamento üveliğı yapmış olanlar bile girme olanağını buldu. • Diger bir sakınca da. «muhalefet» durumunda tfüsünülebilir: Her iktidar. dilediği muhalefeti ezmek için, Güvenlik Mahkemesini bir araç olarak kullanmanın yolunu arayabilir. Son 25 yılımız hep muhalefeti «kannca gibi» ezmenin yollarını aramakla geçti zaten! Eğer bu yol bulunabilirse, vay muhalefetin durumuna! Daha şimdiden sağ basında Ana Muhalefet Partisi için: «Müzmin muhalefet», «Ebedi muhalefet» gibi nitelemeler yapümaktadır. Eğer Güvenlik Mahkemelerinin (iyeleri iktidar partisınin fel?efesine kaydırılabilirse, muhalefet partileri, özellikle Ana Muhalefet Partisi için artık: «tmkinsız mnbalefet» nitelemesini kullanmak gerekecektir. • Bir sakınca da, düşünce özgürlüğü ve basınla ilgilidir: Eğer kısıtlı bir basm yasası çıkanlır ve bundaki müeyyideleri uygulama, yetkisi Güvenlik Mahkemelerine verilirse, kar şıt düşünced'e olan kişilerin, birbirini ezdirmek için nasıl çirkin jurnallara başvuracağını düşünmek bile insanı tiksindiriyor Son Sıkıyönetim rejiminde bunun iğrenç örneklerıni basında çok gördük. O zaman, vay düşünce Bzgürlüğünün haline! Gerçi Tannnın yarattığı en mükemmel ve yüce varlık olan insan kafasını sürekli olarak cendere baskısı alhnda tutmak olanaksızdır.' Kısın çelik borular içinde donan suyun ne denli güçlü olursa olsun bu borulan er geç patlattığı gibi. insan kafası da kendisini sıkıştıran cena*ereyi bir gün mutlaka parçalar. Bunu ben söylemiyorum. tarihteki. hatta günümüzdeki yüzlerce örnek söy'.üyor Fakat ne oluyorsa. «dön baba dön» dünyasında dönüp durarak. bir zamanlar.ön safında gittiği uluslar topiuluğunda şimdi sürekli olarak geride kalari Türk ulusuna oluyor. PIYANGO Al oğlum şu yirmi beşi... diyorsunuz, ver bir ga•zete! Aldığınız gazete değil piyango büetidir. Hem de ikib bilet. Birjnci sayfasında apartman katı, altıncı sayfasında SporToto. ' . v Ver kızım... diyorsunuz. şuradan bir temizleme tozul ' . . . . ' . ' • Aldığınız temizleme tozu değil, piyango' biletidir... •Radyo mu istersiniz, bisiklet mi istersiniz, kostümlük fcumaş mı istersiniz? Lutfen bir sabun!. Hayır hayır . sabun 6*egll o!.. O da piyango bileti Belki elinizi yüzünüzü değil, kara talih'inizi bembeyaz edecek! Otomobil de çıkabilir köpüklerinden, kamyonet de... , . ' • " .. Banka şubelerimiz köşebaşlarında açılmış birer 'siyah şenrtiye idiler simdiye kadar... Bul karayı al parayı politikasiyle bismiUâh ederlerdi. Artık bakkal dükkânlanmız da birer Mill! Piyango gişesine Hörnnüstür Dis macunu kutulanndan buzdolapları sofra takımlan . çıkmakta .. Plastik zeytin torbalartndan halılar. kanapeler sansmıza kucak "açmakta... Başa&rısı güllâçlanndan çarnaşjr makineleri. düdükiü tencereler talihinize gulmektedir. Birdenbire ortalıŞı sanveren bir • 'piyango salgımmn binbir çeşit eşyası, dört bir yandaki vitrinlerde sergilenmektedir: . lşte! Fabrikarhızın meshur fare zehirlerini kullanan sayın müfterilere vereceğimiz 1962 model araba! Hem ne araba}.. Bu arabayı raüsteriler gördükten sonra vay farelerin basına gelen! Bu arabayı elde etmek için. insan. yeryüzünün bütün farelerini zehirliyecek kadar kendinden geçer tşte! J^aboratuvanmızın tnüshillerini kullananlara vereeegimiz iki katlı evin maketi! Hem de kus kafesi cibi bir ev! tnsan bu evi elde etmek için vervüzünün bütün mü'hillerinl icer. Fare zehiri. müshil, gazete. dis macunu. sabun. çlkolata .. Saris, kader. talih, kısmet..: Görünmez perilerin uzattıkları' piyango fişleri sanki bir 6üvCk maskell balod? imiş gibi çesitli kılıklarda dansediyorlar dörtbir yanınızda .. Ev kadınlan kuponlannı mutfaklarda biriktirmekte... Babalar. gazetelerinin belirli köselerlni itina ile kesip muhayyel bir bankanın hâmiline muharrer çekleri gibi cüzdanlarmda taşımakta... Delikanhlar toto fişlerinden tspanva'da şatolar lcurmaktadırlar... Sanki mitolojinin gözü katıalı tannçası. talih yıldızının ışıklannı insanlanmızın mihnet ve tneşakkatten çökmüs omuzlanna serpmektedir. Bu yıldız tozlannın, umutsuz gözbebeklerin derinliklerinde bazan belli belirsiz bir hülya kıvıleımı parlattıgını görüyoruz: Belki? O hale geldj, öylesine çogaldı H piyango, artık fKkkat ediniz, piyango size çarpacagına siz ona çarpmıyasınız! Nedir piyango? Hepimizin imkânlannı birleşttrip. içimizden birine imkân tanımak! Ve tam bize göre is... Çoğunluğu insan gibi yaşayamayan bir ülkerfe, azınliğın yaşama hakkını elde etmesinde bir tek anlam vardır: Piyango! Umudumuz piyango!.. Dörtbir yanımızda piyango... Sokakta piyango. evde pivango. maçta piyango. dükkânda piyango. sinemada pivango işde piyango. issizlikte piyango, zenginlikte piyango. sefalette piyango... Bir dahaki seçimde Bİyas! partiler. vatandaşlara oy listeleriyle beraber pivango kuponu dag:tırlarsa hiç «aşmayınız... Bizim iktidarlar ellerindeki nimetleri bazı vatandaşlara bir büyük piyangonun ikramiyeleri gibi dağıtmaktan başka ne yapıyor zaten? 19/NISAN/1962 Askerî ve şivil Sıkıyönetim Ne var ki durum. pek bizlm düşündüğümüz gibi görülmüyor. Bu mahkemelerin olağan değü, olağanüstü mahkeme niteliği taşıyacağı anlaşılıyor. Asıl kötüsü, bunlann, normal yargı yanında. özel ve olağanüstü bir yargı kurumu niteliğiyle Anayasal knrnl olarak düşüniilmesidir. Türkiye'de üç cephede ölüm kalım savaşı yapılchğı bir dönemde olaganüstü yargı mercii olarak kurulan İstiklâl Mahkemelerijıe bile 1921 Anayasasının bünyesinde yer verilmemişti. Şimdi bu iş. Cumhuriyetimizin 50. yılında yapılacak! Zaten Cumhuriyet Bayramım, geçen yıl olduğu gibi. bu yıl da yine «Askeri Sıkıyönetim» rejimi altmda kutlayacağız. Bu rejim. anayasal, fakat olağanüstü ve geçici bir rejimdir. Eğer güvenlik mahkemeleri gerçekten Sıkıyönetim mahkemelerinin yerini alacaksa, Cumhuriyetin 50. yılını. sürekli «Sivil Sıkıyönetim» reiimi altmda kutlayacağız demektir. Millî Mücadelenin ve Cumhuriyetin olağanüstü olaylar döneminde «îstiklâl Mahkemeleri» çagmı yasamış olan bizim gibiler için, dönüp dolaşıp. yanm yüzyıl sonra yine aynı noktaya gelindiğini görmek, çok hazin olacak Sonuç • Eğer muflaka gerekiyorsa, «Güvenlik.' Mahkemeleri»ni normal yargının dışında olağantistü bir Anayasa kurumu olarak değil, özel yasa ile olağan bir ihtisas mahkemesi olarak kurmak. ülkenin geleceği bakımmdan, en ö*oğru yol olsa gerek. Hiç değilse, değiştirmek gerektiği zaman Anayasa degil, Güvenlik Mahkemesine iliskin özel yasa değistirilır. Ülkede sosyal huzuru kuralım derken. gelecekteki huzursuzlukların tohumlannı atmattan sakınalım! •* • ' (1) Bu düsüncemiz için Ingiltere'nin Tarihi diye yazdığı kitaptan bir nüsha^ını çeyrek yüzyıl önce çok nâzik ve iltifatlı tieyimlerle imzalayarak bize de artnağan etmiş olan «Eski dost»lar, elierine kalemi ahp olmadık iftiralar döktürerek: «Işte bak, , ben yazmamış mıydım; bu zat ülkede askeri yönetim istiyor» o*ıye belkı bize yine saldıracaklar. Varsm bos yere saldırsınlar. Biz, «Askerin politikaya karışmaması gerekliği» üzerindeki düşüncelerimizi vaktiyle hiçbir kuşkuya meydan vermiyecek biçimde açıklamıştık: (TÜRKÎYE'DE ÜÇ DEVİR, s. 186). Eğer bunu okumamışlarsa lütfen okusunlar. Okudukları H&lde, bile bile bu iftirayı atıyorlarsa, o zaman 15 Eylül tarihli Cumhuriyet'te çıkan yazımızın son bölümünü okusunlar! Sakıncaları Bu mahkemelerin Anayasa bünyesinde kurulmasının şimdiden görülebilen sakıncalann. dan birkaçı çöyle belirtilebilir: 0 Eğer bu mahkemeler, kişilerin anayasal özgürlük ve dokunulmazlığı üzerinde tasarruf yetkisi ile donatılacaksa, gün gelir, onu kuranlar için bile. «güven» değil, «güvensizlik» unsuru olarak, ülkenin siyasal ve düsünsel atmosferi üzerinde Demoklesin kılıcı gibi sallanabilir. «Sivil Sıkıyönetim» rejimi bir ülke için «Askeri Sıkıyönetim»den bin kat daha tehlikelidir. Gelmiş geçmis faşist ülkeler ve çağımızın fasist ve komünist ülkeleri. sürekli «Sivil Sıkıyönetim» altındadırlar. Oralarda düşünsel insan dehâsı yeşerememektedir. Çünkü bövle ülkelerde en ma,sum ve iyi niyetli eleştirilere bile, bir takım «rezilet» sahiplerince kötü niyet isnat edilerek, o eleştiriyi yapanın ocağının söndürülmesi işten değildir. lan 0 Anayasa'nın bünyesinde yer alacak o«Güvenlik Mahkemeleri»nin büyük bir sa tar! İstiklâl Mahkemeleri, savaş sırasınd'a dev Niçin kelepçe ? OKTAY AKBAL JEvtt ardmdân Hayır Dünyada Gelişen Olaylar ve B.M. B.M. Genel Kurulu enel görüşmelerden sonra gündem maddelerine geçilince, gazeteler Birleşmiş Milletler Genel Kurul çalışmalanna daha az yer vermeye başlamışlardır. Maddelenn çogu her yıl ele alınıp sonuca vardınlamayan demirbas meselelerdir. Genel Kurul toplantılanna yeni katılan Çin de, bir yenilik getırememiştir. Genel bir silâhsızlanma konferansınm toplanması için ileri sürülen öneriye karşı çıkügı için Çin, Sovyetlerle çatışmıştır. Umutlar uyandırır da gerçeldeşemıyeoeğinden hayal Kı rıklığı yaıatır diye, Amerika da Çini desteklemiştir. Şimdi Moskova kapitalistlerle birlikte vürümekte olduğunu ileri sürerek Çıne karşı yürüttUgü propaganlar greve gıtmişler. Gıda madn sömürmeye başlamışlardır. daya hız vermiştır. deleri dağıtılamazsa halk aç, Bu engelleri kaidırmak için sıotomobiller benzinsiz kalmış, kıyönetime baş vurmuştur. Mec Genel görüşmelerde 125 ülke bunu karşılamak için de Allenlisi dağıttı, siyasi partileri teshdelegesinin nutuk çektiği bildide Ülkenin 18 eyaletinden çoettl, üniversiteyı kapattı, gazerilmiştir. Nüton, Washıngton'da ğunda sıkıyönetim ilin etmişteleri susturdu ve şimdi anayabüyüklerm, Rogers de New tir. Komünistlerin klâsik inançsada gerekli olan aeğısikliği yaYorkta kendi söylediğine göre larına göre Marksizm ancak parak, birleşmeyı gerçekleştıredaha az büyüklerle ktiçük ülkezorla kurulabilen bir devrimdir. cektir. Bilindiğı gibi tljınci Dünlerin 77 delegesıyle ayrı ayrı göAllende başka yolun da olauğuya Savaşından önce Japonyanın rüşmüstür. Bunlann hemen nu ispat etmeye kalktı. Acaba yönetiminde olan Kore, savaşhepsi de Vietnam savaşı yüedebilecek mi? ' ' , tan sonra ikiye bölunmuş. Kuzünden doğrudan doğruya tsrazeyde komünist rejim, GUneyde il'i desteklemesı yüzünden de de Amerıka'nın uydusu olan bir dolaylı olarak nutuklannda Ahükümet kurulmuştur. Amerimenkayı eleştirmişlerdi. Koöncekı hafta Paris'te Kuzey ka, Çin ile banştıktan sonra nuştugu 77 delegenin kendısine ayrı nedenlerle her ikı Kore de Vietnam politbüro üyesi Le Duk nutuklannda söylediklerinm ter Tho ile 4 gün süreli bir göriişme , rahatsız olmuş ve degişen kosine bu konularda Amerika'yı yapan (19'uncusu) Henry Kissinşullar altmda her ikisinde de haklı görmekte olduklarım ifager Washıngton'a gidip Nıxon'a birleşme eğilımı belirmışti. Fade ettiklerini ıddıa etmiştir. Bu raporunu verdikten sonra, Gükat ilk birleşme onensı Kuzev da bir çeşit seçim propagandaney Vietnam Başkanı Van Thieu Kore'den gelmiş ve .•dısannın sı. ile sörüsmek üzere Saveon'a tritmüdahalesı olmadan» RÖrüşmelere girışıleceğı 4 Temmuzda ya miştir. Bu arada'Van Thieu de yınlanan bildiri ile flân edilmış . Parıs görüşmelerindekı delegesi ile Washington ve Londra^daki ti. Geçen hafta ilk toplantı yaBüyükelçilerini Saygon'a çağırpıldı, arkasından da sıkıyönetim Çin'i kapitahstlerle ışbirliğine mifhr Bu pidişler, gelişler arageldi. Bakalım bunun arkasıngirişmiş olmakJa suçlarken Sovsında Van Thieu. ateşin kesilmidan ne gelecek. yetler, Amerika ile bir tıcaret yeceği ve Günpv Vietnam içın bir anlaşması imzalamışlardır Bu koalisyon hükümetinin, kunılmakonuda bir anlaşmamn imzalansını kabul etmiyeceği'. hakkında masına Nbron'un Moskova ziyaİki yıl önce demokratik yolsprt bevanlarda bulunmustur. Sareti sırasmda karar verilmiş, dan Şili'de ba^kanlığa seçilen nıldığına göre Van Thieu, Paris fakat Sovyetlerın Amerika'ya Marksıst Allende gene demok ^nriiTnelennde kabuJ edilen böy Ikinci DUnya Savaşı sırasmda ratik yoldan ülkede Marksızmı le bir plânı kendisine kabul etborçlandıklan 11 milyar dolar kurarken türlü engellerle karşıtırmek ıçın Kissıneer'in Saygon'a Üzerinde anlaşnıaya vanlnıadan laşmış, fakat yılmamıştır* ö n geldiğini öğrendiğindeh, görüştıcaret sorunu çözümlenemezdı. ce Amerika ıktıdara geçmesinı neden önce ona karsı çıkmıştır. Ortaklaşa savaşın kazanılması engellemeye çaba harcadı. AmeKissinger ile Van Thieu arasjnuğrunda narcadığı gerekçesıyle rikaya rağmen lktîdarı ele alan daki görüsmemn nereye vardığı Sovyetler bu borcu ödemıyorAllende, Amerikan bakır malardı. Borç ödenmedikçe de A, bilinmiyor. zira bu konularla ildenlerini kamulaştırdı. $imdi merika'nın tercihll öcaret sıstebunlarm en güçlüsü olan Ken gill her şey eızli tntulmaktadır. mini Sovyetlere uygulamasma N'i.von, görüşmelerin çok ilginç necott Şırketi, hükümet tarafınkanunlar engeldi. Pazarlıktan dan üretilen bakırın dünya pıya bir asama'.'a girdiğini fakat birsonra borç üzerınde anlaşmaya şey soylerse görUşmelerin tehlisalannda satılmasını engenemivarılmıştır. Buna göre, So*ryetkeye gireceginı söylemistir. Eper ye çaba harcıyor. Allende Markler 30 yıl İçinde Amerika'ya 700 Nixon ile Hanoi. bir plân üzesizme karşı olan iki siyasi parmilyon dolar odiyeceklerdir. Yati ile de çatışmıştır. fakat Sili' rinde anlaşmışlarsa. Van Thieu'ni Amerika 10 milyar 300 mil de rejim prezidansiyel (Başkannün buna' mukavemet edecegi yon dolann üzennden sünger olağan görülmüyor. Tüm bu gilüt) olduğundan, Allende dügeçiyor. Varılan tıcaret anlaşdiş gelişler. Nixon'un seçim takşürülemıyor. Bunlardan da daması, Sovyetlerle Amerika aratiği de olabilir. Bakalım. ha zor olan halktan gelen ensındakı öcaretin üç raısli artgellemedir. Bunlar reumden zımasını öngörüyor. Amerika teryade Marksizmm kurulması yocihlı sistemi Sovyetlere de uylunda atılan adımların yarattığı guiayacakur. Kendısı için çok ekonomik zorluklara karsı halkAmerikan seçimlerine 16, Fedeyararlı olan bu anlaşmaya kartan gelen tepkilerdir. Bir gün ral Almanya seçimlerine de 28 şılık olarak.. gizli tutulan bir pahalılığa karşı kadmlar göstegün kaldı. Her iki ülkede de taviz daha vermiş, tsrail'e göç ri yapıyor. bir gtin kârlan azalkampanva en sert asamasma varedecek Sovyet Yahudilerinden dığı için dlikkâncılar greve mıstır Niîcon, vabancı sovdan tsağır vize parası istememeyi kagıdiyor. Şimdi de kara taşıtını çi sendikalan b'derlerine söybul etmiştir. Vize parası kaldıdevletlestirecek diye kamyonculedi£ı nutukta seçmenlerin hanrılmazsa, Senato anlaşmayı ogi aday'a oy vereceklerini kararnaylamamak tehdidinde bulunlaştırdıklan eünler olduğundan muştu. Bu tavız açığa vurulmasonuncu üç haftanın kampanyada mış ise de, vize konusundan söz en önemli dönem olduğunu söyeden Rogers, bu konuda «gizlı ledi. Pakat kamuoyu voklamRİadıplomasinin etkilı olduğunu» CİDDİ nna bakılacak olursa Amerikan söylemiş, Sovyetler de vize pas»rmeni karRrını vermistîr. Bürası Bimarinn ıg Yahudi ailesiKURUMLARIIM] yük çoğunluk Nijtorrtı desteHenin göç etmesine izin vermışler' yecektir. Nixon'un seçim kamİSİDİR dir. • nanyası ve hele para ile ilgili her eün veni bir skandal meydana raktı»ı haldp Amerikan seçjneni McGovern'e oy vermiyor. Filipınli Ferdınand :Marccs'a imrenmiş olacaktır ki, Başkaıı Amerikan secirainin sonu belll Çung Hi, Park de Güney Kore' olmussa da Federal Almanva kesde ansızm sıkıyönetim Uân ettirilemez. öncekj haffa Hıri'îtimiştir. Marcos gibi, Park'ın da van Demokrat Partisi Wiesbabu davranışı İçin ileri süroüden'de seçim kampanvasını açğü gerekçe reform yapılmasıdır mısh. Geçen hafta da Brandt. fakat Marcos, reformları FiliDortmund'da söyledigi nutuk ile pinlerde «yeni bir toplum yaSosyal Demokrat Partistnin kamratmak için» yapacagını söyler"panwa<^Tiı apmıstr Hıristivan De| Kayıtları devam ediyor ken, Park. Kuzey Kore ile birmokratlar iç nolitikada Brandt'BEŞİKTAŞ leşmek için giriştiğı tesebtmsü ın bBsansızlı&ım bplirtirken. Sos ÇIRAĞAN CAD. 71 kolaylaştırmak için bu tedbire yal TVmokratlar «Do&ııvn acılma» baş vurduğunu iddia etmektedir politikasmm başansından sHz • TEL:48O85O Söylendığne göre btrleşmek ' Iıvorlar. Brandt, «Doğuva acılmuMMmmm için Kuzey Kore ile görüşmelema» politikasmı, üzak DofiTi'ya re girişmesıni siyasi düşmanla(llâncılık: 9436) 7600 kadar uzatmış ve Çin ile diplo elepce nedir bilirsiniz elbet. îki eli birbirine bağlayan demirden ya da çelikten bir araç. Takarsın adamın ellerine; yerinden kıpırdayamaz. kaçamaz. karşı koyamaz. Bir güvenlik öğesidir kelepçe. Ellerine kelepçe vurulmuş kifi gördüra mü insanlığımdan utanınrn her zaman. Kim olursa olsun, istcr yankesici, ister katil. ister hırsız. i«ter dolandıncı . Yasalara karşı çıktığı bin kez ispatlanmış birine bile kelepçe takılmasını gönlüm istemiyor. Yantna katmışız iki jand'srma. nasıl kaçacak? Ama ne olur ne olmaz diye bu güvenlik tedbiri alınır her defasında. Suçlular, tutuklar evinden mahkeme kapısına kadar kelepçeii getirilir, ordan alınır geriye gene kelepçeii götürülür. K 6 B. M. GENEL KURULUNDA DEMİRBAS MESELELER A.B.D. SOVYET TİCARET ANLAŞMASI VE 10 MİLYAR DOLARIN ÜSTÜNE ÇEKİLEN SÜNGER KUZEY KORE İLE BİRLEŞMEK İÇİN GÜNEY KORE'DE SIKIYÖNETİM ALLENDE ZORA SAPMADAN REJİMİ TUTTURABİLME SAVAŞINDA. Prof. Dr. Ahmet Şükrü ESMER Ama bir yazara, bir saire, bir düşünce adamına kelepce vurmak .. Bunu akıl, mantık, insaf alır mı' Ne yapmış, bir ya7i yazmış. bir kitap yaymlamış, bir yerde konuşmuş. yasa'.ar onu suçlu saymış. hattâ suçlııluğu kesin olarak daha belli de değil, mahkemeye giderken gelirken tut kelepçe vur! Sanki kac*bilinni«rgtbi! Keçsa bir saate kalmadan yakalanmazmış gibi! Ünlü bir kişi vasalann elinden kaçamaz ne yapsa. Kaçmak d'a istemez. Bir yazar, bir şair, bir sanatçı, btr fikir adamı. bir gazeteci toplumun içinde yaşar, topluma yön vermek. toplumu daha ileri. daha uygar, daha güzel kılmak ister. Onun isi toplumun, yani insanların arasında olmak, onları anlatmak. onlara yeni duygular. d"üşünler vermektir. Kelepçe taksak da takmasak da. vasalann elinden kaçarak kurtulacağmı düsünemez. O yasalarm yanlıslığını ispat etmek ister kendine göre. kendi olanaklarına. inancına göre... Kelepçe takmadılar dîye ilk fırsatta Adüyeden kaçacak. ya da arabadan atlayıp yakayı sıyıraoak'.. Olacak şey değildir bu. öyleyse niye kelepçe takarlar mahkemeye getirilirken Bötürülürken? Herkese uygulanan bir işi ayrımsız yerine getirmekse, o baska... Ama her zaman yetkililer sunu söylediler açık açık: Fikir suçlularına kelepçe takılmayacak. . Bakanından Genel Müdürüne dek .. Sonra ne görüyoruz; bir şair mi tutuklu, hemen gelsin kelepce1 Bir yazar mı durusmaya götürülüyor. gelsin kelepçe! Bir gazeteci mi, bir bilim adamı rnı, bir düsünür mü, gelsin kelepçe! Bu garip tutumun nedenini anlamak zor... Çetin Altan'a da takmıslar kelepçevi. Mahkemede «fikir suçlularına kelepçe vurulmaz» demiş. Jandarmaya da söyleyince aynı seyi, dönüşte kelepçe takmamışlar. Soğuk bir şey duydum birden bunu okuvunca. Adliye koridorlannda elleri kelepçeii bir ünlü yazar! Yargılaması bitmemiş, sonuçlanmamış bir davadan dolayı getirilivor. elleri bağh... Bir yazı yazmıs, onun hesabını vermej'e. Hesabı verecek. anlatacak, açıklavacak. Belki de aklanacak. O kelepçeii eller. o parmaklar, oturup masa basına yeni yazılar yazacak. O yazılan on binler, yüz binler okuyacak, aydınlanacak.. Daha önce Daglarca'yı da kelepçeii Rönnüstük Adliye koridorlannd'a. Bir de resmi var. Koca şair elleri önünde kelepçeyle bağh geliyor Adalet önünde hesap vertneye. Ne oldu sönra? Davası aklanmakla sonuçlandı. Türk edebiyatına yüzlerce şiir kazandırmış bir kisive kelepçe taktıran bir toplum olduk'biz! Yarına bunlar kalacak, anlatılacak, sıkıntıyla, üzüntüyle. Şairlerine, yazarlanna en ağır davranışlan uygun gören bir toplum olduğumuz. kısacası gerçekten uygar olmadığımız meydana cıkacak. Gelecek kusaklar bugünlerin tarihini yazarken. okurken bir Altan'a. bir Daglarca'ya. daha baskalanna kelepçeler taktıran insaniar olduSumuzu görecek. Çağın anlamım bundan çıkaracak. Sonuç da herhalde pek iyi olmayacak bizler için... Adalet görevini yapar. Yasalar var bu iş için. Kimse kaçamaz elinden. Kabul Yazarlar da. şairler de. bilim adamlan da birer yurttaştır. «Imtiyazlı» kişiler değiller. Tamam. Ama bir yazı. bir şiir. bir kitap. bir konuşma yasalara ne denli aykırı, ne denli ters sayılsa da. bu yüzden o kişi yargıç katmda hesap vermeye çağrılsa da. hattâ bu yüzden mahkum olsa Ja, sonuc olarak işledigi bir «fikir suçu» dur. Ne cinayet, ne hırsızlık. ne soygunculuk, ne vatan hainliği!.. Fikir suçu, adı üstünde bir düşüncenin zaraana zemine, o günlerin tutumuna. anlayışına. kabul edilmiş yasalanna ters düşmesi, o kadar. övleyse niye, düsünürlere. şairlere. yazarlara kelepçeler vurmak, onlara bir katil, bir soyguncu gibi davTanmak, niye? Vietnam matık ilişkiler kurmuştur, fakat henuz, Doğu Almanya ile ilişkileri düzenleyecek, bir anlaşmaya vanlamamıştır. Doğu Almanya' hükümranlığının tanınmasında ve Büyükelçiler aunıp, verilmesinde direnirken, Brandt, ise «bir millet ikı devlet» formülünden daha ileri gidememiştir. Muhalefet tarafından Almanya'mn ikiye bölünmesini onaylamıştır diye suçlanacağından korkuyor. Oysa gerçek olan da budur. ^uıırtnıUOTiuıhîtİHftninıııtıııııııııııııııııııııııııııııııııtııılıııiHiıiii ş ^ l ^ ^ s i e r . *K.K. . . = 1 E ^ = Eşim BİRGt TURCAN'ın geçirdiğl kaıa sonucu kaldırıldı = gı S.S.K. Istanbul Hastanesi'nde yapılan müdahale ile hayatını S kurtaran mümtaz insan, değerli Hariciye Mütehassısl Operaför 5 TEŞEKKVR | İDr. TURHAN AKSOYf = Ve Kulak • Burun • Boğaz Mütehassısı Sayın Operatör Or. = Ortak Pazar zirvesi Amerika Sovyet ticareti Ve Şili'de... , Genişletilmiş Ortak Pazar zirvesi nihayet, dokuz üye Başkan E veya Başbakanlannın katılmalariyle toplanmıştır. Börle bir toplantımn yapılmasmı, 1971 yıhnın ASustosunda. Nixon"un dolan altından ayırdığı günlerin öfkesi 3 içinde Pompidou ilerı sürmüş = ise de, sonra türlü bahanelerle Ş toplanmasını ertelemiştir. Pompidou, bir takım tayızler. de koparmaya çalışıyordu.' Sonunda zir veye ev sahı^ligi yapmak zorunda kalmıştır, Zirvede lAvrupanın kurulması» gibi çok büvük iş = ele almıruştır. Bu ilk zirve bir = ceşit tanısma toplantısı olmuştur. E Büyük iş iki günde görülemezdi. 3 Fakat daha önceden aşağı yuka = n belli,olan görüşler. bir az daha acıklık kazandı. Para ve ekonomik sorunlar Uzerinde d=<ha vakirı «îörü'? birliSi vardır Nisana kadar bir Avrupa Para Ponunun kurulması konusunda anlaşmaya vanlmıstır. 19P0 vılına kadar da tek bir Avnıoa parası saSlanacaktır Fakat Frarısa siyasî birlige doğru adım Btamıvor. Pomnidou, politik kudretin milli hükümetlerin elinde kalması te7İni savunmus. Avrupa parlâmen tnsiıwn vp«M1prinir> arttınlnmsına karşı çıkmıştır. Hollanda ters kanıdadır. Fakat bunlar son sözler değildir. Herhalde Birlesik Amerika anlamında bir Birlesik Avruoa henüz çok uraktadır. Fakat bir dayamsmaya sridiliyor. | ŞULE PEKİN Ve aslstan Dr. ' • " ' • ' | = I | İSMET SARİ HAYRI DAVAS I ( 5 Ş E 5 5 İle. kaza sırasmda ve tcazadan sonra büyük alâkalarını bizden S esirgemeyen aile dostumuz, müşfik ve degerli uısan. Hariciye 3 Mütehassısı Sayın Operatör Doktor S ile, hastanede yattığı müddet İçinde ılgılerınl gördüğümüz hemşire ve bütün personele; ziyaretine gelerek veya telefon, telgrafla hatır soran bütün dostlarımıza minnet ve şükranJarımızı .büdiririz. ' . • ERCAN TURCAN ^ııııııııiuiıııııııııııııııııııııııııııııııııııııııiuıııııınıuııiıııııınmıııii İLÂH Muğla • Fethiye ve Havalisini Kalkındırma Birliği Başkanlığından 1 Birliğe ait Fethiye sehir içi deniz kıyıs^nda her türlü teitnik ve hukuk! formalitelert halledllmis ve îmar ve tskfin Bakanlıgmca onavlanmıs imar plânma eöre ifrazı yapılarak Darselienmiş arsalar 2490^3^11 kanun hukümlerine gSre açrk 'arttırma ile satısa arzedilmistir 2 Her arsanm muhammen bed?H 15.000 T t oltıp' M2 muhammen fivatlan sartnamesinde ettsterilmiştir 3 Arttırma. Fethive Beledive Bvlenme Salonunöa Birlik Encümenl huzurunrta 31.10.1972 Salı eilnfl saat IT'da 6 8 25 13 nolu adalarda 4^ adet 3111972 Cuma eünO saat lOMa 518 9 nolu adalarda 47 adet 7.11.1972 Salı eünö saat 10 da 1 10 12 nolu adalarda 3P adet 1411.1972 Sah attnü saat 10da 2 11 14 nolu adaİBrda 39 adet 17.11 1972 Cuma Rünü saat 10'da 3 7 15 23 nolu adalarda 45 adet 21.11.1972 Sah gönll saat l(Tda 4 16 24 21 nolu adalarda 46 adet. 24.11.1972 Cuma eünö «.aat 10'da 17 19 2tt 22 nolu adalarda 28 adet arsa ve 28 11.1972 Salı günö saat 10 da çarsıva ait 61 adet dükkân vert tetışı vapılacaktır Bir evvelM arttırmada ihale edilmeven arsalar ondan sonrakl arttırma uününde satısa arzedllecektir 28.11.1972 eününden sonra ihale edilmeyen arsalar heı haftanın çarsamba gününde avnı yer ve saatte ihaleye çıkanlacaktır 4 Artrırma şartnamesi ve flgili evraklar Fethiye Kaymakan> lıgında görülebil}r 5 Arttfrmaya girebilmek İçin isteklilerin her arsa için muhammen bedelinin °V 7.5'u nispetinde teminat yatırması gerekir 6 16.1(1.1972 tarihli gazetemizde neşrolan aynı ilânm 5. maddesindeki % 7.5luk teminat miktan sehven 10.000 TL. olarak yazılmıştır. Düzeltiriz. (Basın: 1 4457 22818) 7585 İki secim Geçen Temmuzda SOvyet danısmanlartnı eeri volladıktan son Tc Amerika'dan vüz görmeyen. Avrupa'dan da silâh alamavan Sovyetlerin kapısını çalmış, Baş bakanı Aziz Sıtkı'vı MoskovaVa vollavarak. Sovvetlerle anlasmava varmıştır. Fakat bu anlaüma ile eski vakın ıliskiler kurulmuvor. Sovvetler. «tsrail kuvvetlerinin issal ettiklpri Arat» toDraklanndan çekilmesi ve Filistin Arao halkmın mesru baklannm konm masi için ellerinden eeleni vaüacaklannm vaartedivorlarsa da. silâhtan söz edilrtıivor. Her halde. bazı savunma silâhlan ve daha örce verilen silfihlann vpdek oarra'^nnı verspipr bile» Sovvetler. Redat'ın is+e^iS saldın silâhlannı vermeveceklprdir. Aslmda. Sedat bu vü?den Sovret askPTİerini Çıkanlan ortak birdiride. iki ülke arasındaki ilişkiler ve Orta • " kornlan"! pöriismek üzere diSı^îvdeki Sovvet vftnpt' cilerinin» Mısır'i ziyaret edecekIeri de belirtilmpkte oldnguno eö re. Breinev ve Kosiein'in de Mısır'a eidecekleri anlaşılıvor. Fakat olup bitenlerden sonra iki ülka arasınrla normalden daha İIP ri ilişkilerin kurulması bundan sonra olağan degildjr.. >Ti«ır •Rpçltanı E n v e r R^dat p»^ıe Mısır Sovvetler T. C. EMEKLİ SANDIĞI GENEL MÜDÜRLÜĞÜNDEN Sandığimız İnşaat ve Fen îşleri Müdürlüğünde çalıştırılmak üzere. 657 s&yılı Devlet Memurlan Personel Kanunun» göre aylık verilmek üzere Teknik Hizmetler Sınıfmdan 1 Adet Elektrik Yüksek Mühendisi veya Mühendis 1 » Tesisat Yüksek Mühendisi veya Mühendis 1 ». Elektrik Teknisyeni (Tekniker Okulu veya Sanat Enstitüsü mezunu) 1 » Tesisat' Teknisyeni Tekniker Okulu veya Sanat Enstitüsü mezunu) eleman alınacaktır. İsteklilerde aranan gartlar : A Askerliğini >apmış olmak B 30 yaşıru geçmemiş olmak C Başka bir MUesseseye karşı mecburl hizroet veya benzeri bağlantısı olmamak îsteklilerin durumlarını gösterir belgelerle birlikte en geç 25 Ekim 1972 günü mesaî sonuna kadar Sandığimız Personel Müdürlüğüne müracaatlan rica olunur. EGITIM Korede sıkıyönetim FEN BİLİMLERİ MERKEZİ İÜNİVERSİTEYE HAZIRLIK Göklerine Hakim Olamayan Milletlerin VATANLARI'da OLAMAZ (Basın: A. 15585 • 23053/7591)