Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHÜRlYürr '17 EHın Î972 aıın Szgürlüğü dflsünce ozftirlfiğünden dofmuıtur. Düsünce özgürlüğü tüm özgilrlüklerin temelidir, kaynağıdır. Bütün diğer özgürlükler hep düsünce ozgürluğüne dayanır. Düsüneenin tarlhl, lnsanın re iruanlığın tarihldir aynı zamanda. lnsanın •aroluşu ile düşüncenin vırolusunu birbirindta ayıramayzz enun için. Düsuncesini taşlara yaımıştır 8nee rnsan. Sonra papirüıu bulmustur. Daha tonra da kâğıdı ve basımevini... Kalem, klğıt, basımevi, gazete, sinema, radyo, televizyon nzun aralarla lzlemistir birbirlnt Türjü sşamalardan sonra düsünee özgürlüğü kışinin vazgeçemiyecegl haklar arasmda yer ' almış. devletln bile bu hakka dokunamıyacağı ger7eğl beninisenmiştir. Jellinek tarafmdan yapılan bir ayırıma göre, düşünceleri söyliyebiltne ozgürlüğü, birey hayatma devletin karışmağa hakkı olmadığl bir «Status Negativus», «Status Libertatls> tir. Ve cBu özgürlük devlet kudretinin sona erdiği noktaöTan itibaren gelışmeğe baslar. Dolayısıyle jalt anlamı ile kişisel bir ozeüjluktür». B Olaylar ve görüşler Basın özgürlüğü ve politika M. Iskender ÖZTURANLI ÎZMİR BAROSU BAŞKAftl kusuz basın özgürlüğüdür. Onun içindir M basın, «Modern uluslann forum alanı» olarak nitelendirilmektedir. Bu nedenle, «Bir yanda parlamentosuz, öte yanda basınsız tki devletten hangisini seçersin deseler. parlamentosuz olan, ama özgür bir basına sahip bulunan devletl çekinmeden kabul ederdim» diyordu Ikinci Dünya Savaşının en kntik günlerinde îngiliz Başbakanı Çörçil. Büyük Atatürk de, «Basın özgürlüğünden doğacak zararların giderilmesi, yine ba* sın ozgürlüğüdür» demişti bir zamanlar. Devletin amacı özgürlüktür, özgürlüklerl korumaktır. «Vatandas, olup biten her olay hakkında süratle haber alma hakkına sahiptir. Eğer basm vatandaşın bu isteğini yerine getirmeıse, toplum ve hükümet bireyln bu alandakl çıkarını korumakla görevlidir». Gunümüzün modern devletl basın özgürlüğünü kanatları altına almak, onu korumak zorundadır. Bu özgürlüğe karşı çıkmak durumunda değildir. JDemokratik bir devlet basın özgürluğunun karsısında olamaz. Basına yardımcı olur ve onu kontrol eder sadece. Basın haber toplama ve haber yayma aracıdır bir yönüyle. Haberlerin doğru olarak yayımlanması vatandas için çok bnemli bir konudur. Bir gazete, haberi istediği gıbi yorumlayabllir. Ama önce onu doğru olarak vermek zorundadır. Eğer haberi olduğu gibi vermiyorsa basın suçludur. Yok, haberin olduğu gibi verilmesini bir başka kuvvet engelliyor. ya da bellrli bir biçimde, verilmesini zorunlu kılıyorsa, o zaman suçlu bu baskıyı yapandır, bu baskıyı yaptırandır. Demokrasilerde haberin engellenmesi ve lstenilen biçimde verilmesi diye bir $ey yoktur, Haber ancak totaliter bir devlette engellenir. Haber vermenin ve haberleşmenin engellendiği, ya da tek kaynaktan verildiği bir Clkede basın özgürlüğünden ve demokrasiden söz edllemez. Yalnız sol ve sağ dikta rejımlennde basının gö. revi, «Bireylere değişik ve aynmlı fikirlerf sunmak değil, onlann siyasal eğitiminl olpşturmaktır». Bu rejimlerde özgür basından degil, ikfidar sahipîerinin buymğu ve boyunduruğu »ltın* da tutsak bir basından söz edîlebilir ancak. • doğaldır. 17. yuzyılın lnsam, 16. yflzyıl insanîtım doğrusunu yanlıs bulmuştur. «20. yüzyılm lnsanı tfa 18. yuzyılın doğrusuna yanlış demlştir». Sosyal lnsan çağındayız simdi. Zamanımızda geçerli olan sosyal ve ekonomik haklar, sosyal ve ekonomik ödevlerdir. Siyasal haklar bildirilerl, «sosyal haklar büdirileri» yle tatnamlanmıştır. Sosyal lnsan, her şeyde olduğu gibi basın alanında da sosyal bir politikanm uvgulanmasım lstemektedir. Sosyal politika ne liberal, ne faşist, ne de Marksisttir. Günüraüzün sosyal politikası toplumcudur, insancıdıı ve bafışçıtftr. Toprum ve insan iliskileriril gözSnünde tutan, hem toplumu tojjlum olarak, hem bireyl birey olarak, hem 3e devleti devlet olarak ele alari ve • bunlar arasında bir ahenk, bir denge yaratmağa çalışan bir politik.adır sosyal Dplitika Geçerlidir ve tutarlıdır bu 'neilenle. özgürlükçü ve* esitlikçidir aynı zamanda. Tntsakhk içinde. eşitliğin dteâil, Bzgürlük İçinde esiüigin yanındadır. İpliğin ucu ocukluğumun hoş anılarından biridir; annem yün çilesini bileklerime geçirir: • . Tut bakayım. derdi. ' . " '. Çile, yün iplığinden kangala verilen «ddır. îpüğin ucunu yaTcalayan annem, çileyi yumağa dönüştürmek için sar , maya başlardı. Yavas yavaş erir, kocaman bir yumak olurdu çile .. O zaman ipliğin gonunu kıvınp ' yumağm içine saklardı annem. Bazan öylesine saklardı ki, ipliğin ucunu bulmak zorlaşırdı. f • Ama bir kez bulduktan «onri çözülmeye başlardı yumak .. " tplüfin ucunu bulmak yasamın her kesiminde kolay degildir. Uzup süre birbirini pörmemis dostlar ipliğin ucuntt buluncara kadar zorluk çelferler. tlk buluşmada söyliyecek şey bulamazlar. Söyliyecekleri öylesine yumak yunafa'k olmuştur U içlerinde, lâfın heresinden' baslıyacaklarıııı bilemezler: '> Nasüsınî " " ( îyiyim, ya sen? , . . • , îyiyim.ı • . > Masallah senl lyl göro*öm. îlk dakik'alar geçtikten «onra, vumaic çözulür» Artık' çileden ypmaga sarılan ipligf. düsünp'elerin örçusüne çekmpye hasladımz demektir. Ne var W. birden. 61n?az bu iç .. llmik flmik yürur. Hex bir ilmik. kendinden so,nraki Umiği atmak içihdlr, v . * • " Okurundan uzun söre 'ayn kaldı*ı zaman. köşe yazarının basına aynı şey gettr. Konular Syleslne birikmis. Cyle" sine Sanp sarmalanmısty ki.. haneisine el atacağmı şaşınr. Bazan hepsini birden sövleraeb ister. hiçbir sey söyliyemez. Bunu ;yi biidi&imden birbucMk' yı! avnlıktan sonra ilk yazımda hem ipligin ucunu bulmak hem ipin ueunu kaçırmamak. için ffüsündüm 1971 Nisan'ınm sonundan bçri kö•semden uiaktayim Bu sflrepin sek\z avî cezaevinde tutuklu geçti; on ayı dısarda Cu.mhuriyefi beklemekle .. Cumhurlyet'l beklemîk ceraklyordu Çünkü dfinya basın tarihlntte belki hiç^ rartlanmamıs bir nlusumun gerceklesti&ini sezlnliyordum 1971 yazında. Nadir Nadi gazeteden avnldıktan sonra, Cumhuriyet.'tarihine yakışır yörünıresinden çıkmıs, yön degiştirmisti. Okurlar dHjrumu Tcavradılar. ve eazetevl boykot edeceklerini mekfuplarla yeni yönetime bHdlrdller Birbirinden uzak on binİerce insan, sSzlesmis Bİbl eazetevl bırakmava ySneldl Makinede baskt sayısın.' eösteren mraıara günden ffüne düsüyor: diîsme durmuyordu. Ortalama Rünlük satısı siTrekll olarak vüzbinln fi'tünde bulunan Cummırivet. ortalama elll Wn satısın ajtına ksvmıs^ı Her 8»zeteyi bir ailenin oktıdngunu düsunürsek. en ısagı iki vüz bin okur. Cumhuriyet'te olan bitenlaji sessizce protesto etmistt Ç Sosyal demokrasi çağı. • ' Jnsanlık sosyal demokrasi çağında yaşamak' tadır. LibeTal demokrasî Çağı çok gerilerde kalriııştır. tnsanlığımızU. düşüncelerimizle. Anayasamızla sosyal hukuk devletini gerçekleştJrme çabası içindeyiz. Bu nedenle de sosyal.hukuk devleti gereklerine uymak zorundayız.. Sosyal huknk flevletinîn gerektirdigl poHtl' ka, baslh •özgürlüSünü tanır her çeyâen önce. «Anay^amızın eşıtük ilkesı vatancfaş için suç sayılan fikirleri. etkisi daha geniş olan basın yolu ile Işlenmesf hallnde failinln imtivazlı tutulmasına hak ve lfnkân vermez». Vefmçı ama • düsüncesinden, kanaaünden ve bu düşüncesinl sözle, basın yolu Ue açıklamasından ötürü de cezalandırmaz hiç bir vatandası. Düşünce eylem'e dönüştü^ü takdirde cezalandırma söz konusu olur. «özgürlüğü yöketme özgürlüğü ojamaz» denildiği zaman da gözönünde tuttilması Eereken budur,"Modern ceza adaletl de bu noktadadır. Yasaklanan şer, devlete ve Tejhne karşı girişllen yıkıçı eylem. ya da eyleme davettir. Sosyal hukük devletinde «iiklr stıçu»' dlve bl^'suç yoktur. Düsüncenin eyleme dönilşmemiş şekline biçbir sınır çizüernez, hiQ bir ceza. verilemez. Çünku fikir ve düşünce, «her türlü kalıp ve kuraldan bağımsrzdır». .• ' Dilşünce Szgürlüğfi, Anayasamızın 20. maddesiyle düzenlenmistir. Madde aynen söyledir: «Herkes düşünce ve kanaatlarını söz, yazı, resimje veya başka yollarla tek basına veya toplu olarak açıklayabilir ve yayabilir. Kimse. düşünce ve kanaatlerlni açıklamaya zorlanamaz». . Gdrülüyor ki düşünce özgürlüğü, bir konuyu, bir fikri, bir problemi yalmz düşünmek hakkı değil, o konuyu ve'o fikri serbestçe soylemek, yazraak ve yaymak hakkıdır bir bakıma. Basın özgurluğü, bu hakkın basın yoluyla kullanılmasından baska bir şey değildîr. Düşünceyi yaratıeı bir guç haline ğfctiren basın özgürlüğüyle düşünce özgürlüğünü birbirinden ayırmak kolay değildir bu nedenle. Politika ve tarif Politikanın objektif bir tanımlamasım ortaya koymak mümkün değildir. «Topyekun objek' tif bir politika yoktur da »nun için mümkün degildir. Politikanm liberal yönü, tuiucu yönü, faşist yönü ve Markslst yönü tarif edilebilir». Ama politikanm kendısi taril edilemez kdlay kolay. Liberal politika, frenslz ve sınırsız bir basın özgürlüğünün yanındadır. Faşist ve Marksist bir politika ise, basın özgürlüğünt tanımaz hıç bir zaman. Çünkü bu politikanm uygulandığı ülke*. lerde, «Kisinin, devlete karşı ileri sürebfleceğf ve devlet tarafından saygı gösterllmesl gereken hak şeklinde bir özgürlüğe sahip olması> hiç bir turette düşünülmemiştir. Liberal politika da, faşist politika da, Marksist politika da tarihe kanşmıştır çağımızda. Zaman çığ gıbi akıp gitmektedir. Hayat yürumekte, ilerlemekte ve değışmektedir. Değişen zaman ve hayatla birlikte düsüncelerin de değişmesl Çörçil'in tercihi Basın özgürlüğü, otoriter, liberal ve totaliter asam'alardan geçtikten sonra bugünkü durumuna ulaşmış, her türlü baskıdan kurtulmuştur. Çağdaş dünya, özgür basının ve özgür insanlann tfunvasıdır. özgürlüğün bütün teminatlan içinde «En güvenilir ve en kesin» olanı hıç kuş ÜLUSUN SEStNİ BOCMflK.. OKTAY AKBAL Evct Hayır Fiat artışları ve Türk ekonomisi. ayın Başbakan, geçtiğimia gunlerde yapüğı bir konusmada, iktısadi durumun memnunıyet verıci oldugunu, ıstikrann sağlandığını ve fiyat artıslarının durduğunu söylemiştır. Sayın Başbakana göre, tarımsal üretiınm düzeyi mem nuniyet vericiydi ve bu yıl sonunda Kalkınma hızı yüzde Tnın üzenne t çıkacaktır. Oysa, belli olan 8 ajrlık gostergeler, Türk ekonomlsınin enflâsyonist süreç içinde bulunduğunu, fiyat artışlannın söylenenin aksine durdurulamadığını kanıtlamaktadır. Fiyat artısjan, tıpkı 1971ve' daha önceki yülarda olduğu gibi yüzde T'lik kalkınma hızını tüm sonuçlanyla birlikte yok edecek bir düzeye daha şimdiden ulaşmıştır (Tablo J). * * " S SEKİZ AYLIK GÖSTERGELE.RE• GÖRE TÜRK EKONOMİSİ ENİFLÂSYONİST BİR SÜREÇ İÇİNpEDİR. Hüseyin MERTOĞLU dir. Buna dayanarak 1972 yüıbir ekbnomfk a^lına toplam fiyat artışının yüzde 18' tadır. ^ den aşağı olmayacagını söyleyebiliriz (Tablo II). Resmî makamlar, enflâsyonist gelişmelere karşı her türlü tedbirin almdığmı söylemektedirler. Gördüğümuz kadanyla, bu tedbirlenn tumü toplam talebi kısmaya yöneliktir. Kısa vadede arz olanaklarını arttırarak âtıl kapasite kullanımlanna gidilmemiştir. Uzun vadede yeni arz olanaklan sağlayacaS yatırunlar ise enflâsyonu hızlandınr gerekçesiyle yapılmamıs, ekono mınin geleceğı 1971 ve 1972'nin hatalı fktisat politikalan ile ipotek altına ahnmıştır. „ Toplam talebi kısmak için alınan tedbirlerin faturasmı kısa vadede köylü başta olmak Uzere memur ve işçiler ödemistir. ••A ağrmızla çelişkiye düsmeyelim!» CHP Genel Başkanı böyI I I le diyor. Çağımız nerde, biz nerdeyiz? Çelişki sozcüğü haTT fif kalır1 Çağımıza ter? düşüyoruz, çağın çok gerilerinde kalıyoruz. hattâ çağdışı oluyoruz. Ulusümuzun büyük çoğunluğu hangi çağda yaşıyor? Yirminci yüzyıl uygarlığında mı? Yoksa toprak altındaki yuvdlarmda taş çzğ> günlerinde mi? Yarısı okuma<!iz yazmasız bir ulus cfek4 uygar uluslarla çağdaş sayüabilir mi? En hızlı ilerlemeyle inrak yanm yüıyıl sonra Avrupa'nm hemen hemen en geri kalmış biı ülkesi olan îtalya'ya yetişebileceğımizi en yetkili kişilerden duymadık mı? Öylevse nerde çağda$lık, nerde bugünün uygar dünyası, nerde biz? Yapacak i? çok Göz açmaya vaktimiz yok. Durup dinlenmeye, dalga geçmeye, boş<» zaman hErcamaya... Hiç vaktimiz Vok. Oysa bütün zamanlammzı uçuruyoruz havaya! Kırk milyona yaklaşan bit nüfus. Yarısmm ksrnı doymuyor, yarısı iyr giyinmiyor, sağlıkb konutlarda yaşami^or, iş lulamıyor, yoksunluk yoksulluk çekiyor. Kurtulmayı, kurtarılmayı bekliyor. Kimden ötekj yandan mı? Yetişmiş aydın yığınlanndan mı? Yurdu yönetmekle görevli kişilerden mi? Hayır, yazgıdan!... Yalnızca yazgtya bağlanmış insanlanınız.. Aç da kalsa tok da olsa yazgı diyor, yazgı biliyor. Kim değiştirecek o yazgjyı? Kendisi. Ama bu bilinçten çok uzakta daha Ulusun yetişkin, aydın, çağdaş nygarlık nedir Nlen insanlan verecek bu biliııei.Onların çoğumm da işine gelmiyor ulusun yandan coğuna iyi nedîr kötü iıedir öğretmek; bh yaşama bilincine kavuşturmak... îyi nivetle bu yazgıyı yenmek isteyenler, halkın büyük çoğunluğunu bilinçlenme ışığına ulaştırmaya çalışanlar, çağdışı kalmamamız için uğraşanlar da var, bir küçük azınlık. her zarnan horianan, her zaman suçlandınlan, her zaman yenik düşen bir azınlık... Ulusumuzu çağına yetiştirmek ya da çağından kopar rnak savaşı sürüp pidiyor yıliardır aydmlar, aydın geçinenler arasmda. Büyük çoğu>uuk 3gisiz. kayıtsız, hattâ bir yerde kendisinl bilinçlendirmek isteyenlere karşı, düşman!... Şaym Ecevit halkımızı çsğdas uygarhk koşullarma ulaştırmak çabasmın öncüleri"iden Lid»ri olduğu parti de öyle. Türkiye'yi gerılere atan her davransın kHrsısına çıkmayı görev biliyor t$te son basın tasarısı... Halfcjmızi" büyük çoğunluğunun umurunda değil basın yasası, bilmem ne yasası; yazgı. bir lokma yiyecek, biı kanş giysi versin, yetcr. diyot Büyük kentlerdeki aydınlann çekişmesi ilgilendirmıyor yığınlan Oysa bir ulusun gercek yazgısı oralarda, oralardaki tartışrnalarda yazıhyor; hazırlanıyor. Basın yasası aydm güçleri susturursa halkın bilinçlenmesi yolunda sürdürülen bütün çabalan cngellerse; yalanlan, yanlışları ortaya çıkarmak olanak dışı olursa bilmem hangi köyün bilmem hangi evindeki Hasan da Fadime de bunun rararmı çeker. Basını susturmak. bir ulusun uyanısını önlemek demektir. Düşünen kafalan ezmek demektir. Temel bir sorundur bu. Hafife alınamayacak, geçiştirilmeyecek bir konudur Sayın Bk:evit'in söıJerini dikkatle okumakta yarar var: «Üyesi buhınduğumuz demokraiik ülkeler topluluğunda düşünce ve yayın özgürlüğü smırsızlığa doğru giderken bu anlamda demokratik sayılamayacak ülkelerden bile bir çoğunda düşünce ve yayın özgürlüğü günden güne genişlerken, bizim basın özgürlüğünü kısıtlayıp daraltma yoluna girmemiz dünyanm tersine gitmek, çajhmızla çelişkiye düşmeK olur. Turkiye üyesi bulunduğu ülkeler topluluğunda büyük itıbar kaybına uğrayacaktır. Bunun ötesinde kendi demokrasimizi ciddi olarak yaralamış olacaktır. Hukümetin de, T.BÜ.M'in de tafarıyı, çağdaş özgürlükcü demokrasi anlayışma daha uygun bir görüşle ele alacağını umuyorum CHP bu konuda kendi üzerıne, düşen görevi sonuna kadar yapacaktır.» Büyük halk yığınlarııu içinde bulunduğu yoksulluk. yoksunluk batağmdan kurtarmpkta en büyük rol basına düşüyor Yazarlara. düşünürlere, ülkiicü aydınlara düşüyor. Gerçekleri saklamak, örtbas etmek, kalemleri kiliüemek mümkün değildir. Hiç bir yasa bunu yapamaz. Hele özgürlükcü bir demokrasi ortamında çağdışı bir basın yasası çıkartmak olacak iş değildir. Belki bir süre gerçekleştirilir b'öyle oıumsuz çabalar. Ama sonuç almamaz. Çıkmazlan aşmak, bir Oataktan geçmek, bir uçuruma düşerek yarasız, beresiz çıkmak mümkün müdür? Bu da öyle... Basın bir ülkenin yönetiminde dördüncü güıjtür Bunu da her zaman ispat etmiştir. Bilmeyenler düşünce özgürlüğü kayasına kafalarını vurunca anlarlar bunu. Parasaİ ve f iziksel gostergeler • Fiyatlarda artış hızlı Türk ekonomisi, Î972'nln Bk 8 aylık donemtnde geçen yıl» benzer biçimde yüksek fiyat artışları ile karşı karşıyadır v« öyle sanıyoruz kı, kamu otorıtelerinin aldıkJarını iddia ettikleri tedbirler, bu gelışmeyi önlemeye yetmeyecektir. Yıl sonuna kadar 4 aylık bir raınan kalmıştır. Bu 4 ay, Türk ekonomısinde iktisadî nayatın canlandığı ve fiyatlann mevsim lik olarak artıs gösterdiğı bir dönemdir Mart Eylul arasındakı 6 aylık dönem ise, normal olarak fiyatlann nlsbeten düsüs gostermesi gereken bir dönemdir. Ocak Agustos aylan arasında fiyatlarda toplam yüzde 9.5 oranında bir artış meydana gelmiştır. Her ne kadar, bu artış geçen yılın aynl dönemine kıyasla daha düşukse de, önemli olan ortalama fiyat artıslan düzeyıdır. Geçtigımiz yılın ilk 8 aylık döneminde ortalama fiyat artışı yüzde 14.6 iken. 1972'nın 8 ayında bu artıs yüzde 19.8'e daha şımdıden ulaşmıştır. Bu da göstermektedir kı, en iyimser bır tannunle. yani yıl sonuna kadar hıçbır fiyat artışı ol mayacağı varsayıhrsa, 1972'nin toplam fiyat artışı yüzde 17 cıvannda olacaktır. Ne var ü , az önce de değindiğımiz pbi önümüzdeki 4 ay ekonomideki fiyat artıslarının özellıkle hızlandıgı bir dönem Kamu vetkllilerinin alındığmı iddia ettiklerl tedbirler Iste bu türdendir. öystt, kamu yetkililerinin bu tutumlari pratikte talep baskısını arttıncı nıtelık taşımaktadır. Kamu maliyesinin elindeki parasal araçlar sorum,suzca kullanılmaktadır. Hazine olanaklan sonuna kadar kullanılmıştır. Emisyon, beklenenın çok üstüne şirndiden çıkmıstır. Fıyasadaki toplam para mikta• • ' . " . ' n ; yüzde 7.3lük bir buyün» için öngörulen ^sınırlann çok üzerindedir. Kaldı kl, tsrri büfcçesinin 7.9 milyar " llralık açağl zaten en büyük tehlike kaynağıriı teşkil etmektedir. Parasal gostergeler de fiyat artıslarının yüksek olduğu yolundaki savımızı doğrulamakta<ur. Flziksel iaynik vs £ulla•nımlara da baktığımızda,, 1972 yılında toplain kaynaklarla kulIanımlar arafeında 7 üâ 9 mılyaı lira .açık olduğu görülmektedir (DPT"nin dönem ortasındakl ge Hşmelere göre yaphğı hesaplamal. Bu açîğın «dı, talep fâzlası ya. da enflâsyonist açık olarak biiinir. Toplam arz Ue bu kaynak açığı lli&kilendirildiğinde 1972 fiyat artışınin yüzde 1920 olacağı bir kez daha kesinlikle ortaya çıkacaktır. ÎARIN: DÖVİZ STOKU VE ENFLÂgîON 3 Nadir Nadl'nln ySneâml bırâktıfı günden BnceıJ altı aylık döhemde ortalam» günlük satış 115 blndl * Nadir N^di. vBnetimi tekrar ele aldığı gün satıs, yuvarlak rakarn .45 bini aosteriyordu.' Ve ne denli klvanç vericidir M. Cumhuriyetin baıkı savısmı.isaretleven gösteree simdi cünden güne vükselmektedir Sqzle$mis eibi Bazeteyi bırakan on binlerce okur, sözlesmle gibi sazeteve vönelnjekfedir. ." ^ Dünya basın tarihinde böyle bir olây var«rni, bllmlyorum " ' . ' • ' ' • . Ama .yoktur sanıyorum, Türkiye gibi yânsı alfabesiz blr toplumda Cumhuriyet olayı. onur ye umut jrerieidflr. Aydın okur kitlesl. objekttf haberi. Atatürk i[keleru ısıiında devrimci yorumu, ve namuslu tutumu benimsemis, bu yön«!e fikren örgütlenmlstir Bir gazeteyi gazete yapan; rotatıfler, kâğıOarj mürekkepler değiK işte budur. Bu düzeydeki okurdur. • îşte bu okurdur bizi bugüne getiren.^ ' • Şımdi karsı karşıyayız, goruyoruz birbirimlze: .• • ' NasrlsınT ' • • • ' " ' . ' . . .îyiyim. ' . .. • • , ' Ne var, ne yokî . , , ' Çok şey var, çok şey yok. Güngün konuşacagız. anlatacaŞız. Bugün ipUğm ucunu bulduk: ipliğini. pazara çıkafaclv gımız İ£onul|Lr da elbet bulunacsk . " / v I « .. , . . TABLO I.* •" . < " . ' . , .•• TOPTAN EŞYA FÎYATLARI O B N E L ENDEKSİ . AYLIK .ARTIŞLAR . . . . ' «v. • Gerçeklesen »Jevsimlik «larak T'.' • * Sanayl hammaddelerl ve yan 197T ' beklcfien •• ' / Fark* mamüllennin fiyatlanndaki arOCAK f İ& tışlar yüzünden tanmsal girdi.+ li . ŞUBAT + 2.3 + ıff. . . ler fiyatlannda artışlar dtmuş 0.4. MART + 0.1 tur. Buna karşüık, tanmsal ü•0Y. . NISAN 'tf* + 0.5 rünlerin taban fiyatlannda bır MAYIS * • 0.04 + 13 değisme olmamıştır. öte yanr HAZÎRAN08 •' ,+ U +0.8 dan, gıda maddelerinde sürekli TEMMUZ 2.1 '+ 3.?., + t.6 artışlar meydana geknış ve böy AGUSTOS 0.6 + L0 + 0.4. lece Türk köylusü ürününü daha ucuza satmak, temel ihtiyaçKaynak Devlet lstatistik Enstküsü. Agustos 1972 lannı daha pahalıya sağlamak v « « " * ' *J •» » r".u Ûyat endeksleri bülteni.. • . t ya da sağlamamak duru • . munda kâlmıştır. Talebi arttır • . TABW>f n ..•*. ; ' mamak. • fiyat artışlaıjnı önle"" mek ıçm tanmsal Urünlerin ta • . 197Î 1972 YILLARI (OCA*K •AGOSTOS) ban fıyatlannı sabi» tutmak poDÖNEMİ ORTALAMA İIYAT ARTIŞLARI litıkası işte köy%ü. bu hale ;,i«^^jr««, . sokmuştur. Oysa, toplam talebi ENDEKSLER •• . . . 1911/1910 1972 1971 kısmanın yolu. taban fiyat larıToptan esva " ' . ' . . * " . "» ' '*''• ' nı sabit tutmak, raemurun sırtıfiyatlan genel endeksi ' ' .* 145" » 20.0 na yeni vergi koymak, asgari üc Gıda maddelerı endeksi ' •' ' ıou ' 16.5 retleri düşük tespit etmek suSanayi hammaddeleri ve yan mamulleri retiyle saglanamaz Kitlelerin sa endeksi ' 20.5 2Ş.0 • tın alma gücünü kısıtlamak hiç Kaynak: DÎE, Agustos 1972 flyat endekslen bülteni.: Okuyucu mcktubu • ,. »• ; . «Çaüsma Bakanı Sayıd Uıuner'e açık mektup»: tşçı eBnekllIermin aylıkiarına «am vaDHacagı habertnizı gazetelerde Okudum dıger emekliler gibi ben de sevındim Yalnız beyan emgınia «am nlsoetlennin esitlık ?e sosvai adalet Hkelertne tets daştügti Ranaatıne vararak asafıdakı açıJclamayı vattmak Mrunluluftunu duyâum Meselâ: % 30 olarak yapılacak zamdan 540 lira avbk alan emekl) 163 ve 1800 lira avlık alan eraekll ise 540 Ura fark alacagmdan »e bu zammın terfiî. veya m'iHrteeec bir hak ola ."+. ı4 Jşçi emeklisine'zâm önerisi rak vertlmeyip, ftayat .pahaiılığı gozönunde tutularik »erileceğınden aşitsızük ve adaietsızlık açıkca prtaya çıkmafctadır Yapılacak zarnlaı seyvanen yabutta emekli .maaşian kateKorılere avnlnsaJs suretlyle yapılmalıdır '• Saygıtarımia . < Hilmt ARAR K<;kı Sendikacı ve tüı i9d . ' . ,,' • .'Kızı|cabamam Öâretmene biraz ilgi 1^ = Sr: ile ile ^ , = Hasbi NAtBOĞLD = Evlendiler. ZZZ 161019T2 ^ Beyoglu ^ = NermLn BAY1ND1RLİK BAKAMLIĞI KARAYOLLARl GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 14. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜNDEN CBVRSA) 1 Bölmnlzin îne?B! . Borfvuk yolutnıh Kro (47^784100 ^94T» leri arasmda vautınlacak sanat vanılan istinat dı> lsinin eksütmesi 2490 sav?h kantımın £\ rnad<1e<rfne müteahhit nam ve hesabıpa venlden ve «arl mukai olarak acık eksiitrop u«nılü 11e vamlacaktır 2 Isin ke<!if bedell 1.451753.04 lira olup kaö temlnatl 114.605 1S flradır.' S tstn ihalesi 25 10 1972 Car'amba pOnu s»ıat 15 00 dr Bnrsa'da thıaçmarindaki Karayollan 14. Bölge" MUdarluğü bfnasında vapıls,caktır 4 Bu Ise ait Jcesif ve "iartnameler her sfln ıresat saatleri dahillnde Ankara'fta Kamvollîfn Genel MfidtlrlflOT Ma!7em« Sube MfiriörlfiŞünde tstanbui'da 1 BursaMa 14. Bölge Mîirifh'fifyi Mnlzptnp AmirHklerinde efirülebilir s Eks'lrmeve eirebfirnek IcJn:. "a; îçtekirTerin 1972 vjlma aft Ticaret ve Sanavi Oda«a beleesi 8irketlerfn «an tarihinden «son'ra ajınmıç hall faalivet bPİepsi ne bu ls İçin 114.60518' llralık katl teminat vermeleri •. b. TalrDİertrı en eeç müracaat son eünu olan 20101972 Cuma eflntJ mesaî saati sonuna kadar bir dllekçe lle Karavollan 14. Bölge Mudürlügüne. müracaat etmelert fMOracaatta eenel evrtfc kavdi tarlht muteberdir > ve dilekcelertne bu lsln eins ve Brieminde en az blr defada 75g.000 Hralık bir is vaptıihnı etBsterlr tasdikl) belee veva sOresi dolmamis rB> srubiînrtan en az bu isin kesif bedeli kadar mflteahhitlik kamesini. elde mılunan lsleri bildirtr teahhut bevannamesl tekni* • cersnnel bndlrisi fle bu eksflrmenin llftn tarihmden sonra almmıs 102 587.R5 liralık malt öurum bildJrt^in) muteahhitlerin is vertni (rörOo tetkik ettiklerine dalr Bölge Mtldflrlüfffinden alaeaklan tasdikll belgelerinl. bir adet fotograf eksiltsls olarak ekliyerek btı İsin eksiltmesine girmek için yeterlik belgesi almalan lânmdır 8 Bu ts sarl mukavelell olup 10Q,000. TL. sı 1973 mall y> hnda bakivesi 1973 mall vıltnd» «denecefctir 7 thalfîve eirmek Istevenlertn ihale euntl olan 25 10 1972 Carsamba eflnO saat 15 00 de yukanda vazilı lstenilen belgeler fle birlikte thale Komisyonu Baskanlığında hazır bulunmalan ırerekmektedir. • .. Keyflyet İlân olunur. * (Basın: 22173 • B. 1065/7424) ÜNİVERSİTE ADAYLARI 7AY SÜRELİ FEM KURSLARI y 15 ka^rn 1972 o o o o o o mtteı Ftn CĞFTIMI ı TEST UYGULAMAIAHI ÇUMAKTeSI P*ZAI< StNmARI GVÇLU OCRE\iM KAOROSU GECE GUNDUZ BROSUS ISTEYİMU Cumhuriyet 7431 CÜBAŞAK DERSANESİ Türkiye Ziraî Donatım Kıırumu Genel Müdürlüğünden D O K T O B Aıans 70347/7423 Tarık Z. Kırbakan Deri Saç ve Zuhrevi Hastaiıklan Mütehassısı tstiklal Cad. Parmakkapı No. «6 J 44 10 73 . Sıtıavla Müf'ettiş , : *. Muavini Âlmacaktır 1 Kurumumuza, Hukuk, Siyasal Bügiler, .tktisat, îşletme ve OrtaDoğu îdarl tlimleT Fakiüteleriyle, tktisadl ve Tıcari İliınler Akademisı, Yüksek Iktisat ve Ticaret Okulu ve bunlara eşitliğı Milll Eğitim Bakanlığınca onanmış yabancı okul ve fakülta mezunlan arasından yarıştna' sınavı ile Müfettış Muavinı alınacaktır. 2 Sınava girecek adaylann, 1.1.1972 tarihinde 30 yaşım bitırmemış ve askerhğinı yapmış olmalan veya' bu hizmetlennın ertelenmiş bulunması şartfır. * 3 Yazılı sınavlar 1214 Aralık 1972 tarihlennde Ankara tstanbul ve İzmir'de yapılacak; bu sınavı kazananlar Ankara'da yapılacak sözlü sınava çagrılacaklardır. 4 Sınav konulanyla. diğer hususlan lhtiva eden açıklamalar Ankara'da Genel Müdürlüfümüzden, Ankara dışmda da Bdlge Müdürlüklerimizden alınabileceği gibi, isteyenlere posta ile de gönderilebilir îsteklilerin 28 Kasım 1972 tarihıne kadar Genel Müdürlüğümüze başvurmalan ilân olunur REAAINGTOM' • STANDARD CED VEL (Elektrikli modeli de vardtr) ACI BİR KAYIP Cihadiye Barutçu'nun est, doktor Ismet Barutcu'nun babaEI, Asude Barutça'nun kayjnpederi, Nur ve Is,* Barutçunun dedelerl, Suhutay ve D5kümcü ailelerinlıi büvükleri, eskl muhariplerden ve Ankaranın en eski Gülhanelisi Şeyhuletibba. mütevazı ve iyl insan,' Emekli Tabib Albay Ilkokul Cgretmenllgl yaparkeh tst%nbu] ünlversıtesı ,Fen Fakültesl «6oto]i Botanık (Biyoleiı) dalındah rrrezun oldum. Şehir Hatları Bahçe tipi ekspreı Esasen tstanbul İçinde btı llKoseferlerini yapan gemilerde bas kuida asıl ÖJretmen olduium taraftaki kamarsdn votculann hu tçın yine Istartıul ortBÖ8r«nzurunu tedirgin eden seyler olmıne eeçebllmeiı Umldjvte belll maktadır Rapınm hemeo karsıformalıtelere eört • Öakanlıfa sındaki büfede bazı Barsonlar vol başvurdum «F» tnazeret srueuya karşı saypsız hareket ettikbundan gırdıgim sıranöda 4 yılleri (fibi kendi bevaı ceket ve hav dır orfaögretıme eeçemedim Bı tulannı yangm söndfırme cihazıafada durumömu açı^kjayan bir na veya ner bulduklan verler» mektup da almadım' asmâktadırlar. Geçenlerde BüBu arada evlendım ve eslmin vükada'dan Köorüve <rabah 7 45 iş.Vennin tie tstanbul olduSunu seferini vapan Fenerbahce eemibelirten evrskları eksHfsı/ olasinde bir volcunun ear=ondan be rak Maanf kanalıyle gönderdfm vaz ceketini bfıFeve eötümne«:!ni • tstanbuİ'da birçok ort* vç It istemesi Ozerine «bo cekrHn <• sede, bransım olan derslerı Huna zaran ned1r?> ^?en kendi rektık ve Eriebıvst'Pakültesl meketin! orava. , asarsan ben irrraı zunjan okuturken ve çoSu boş edeı miyim?. dive ktfstttıçs ce«eçerken *4.vılrtır benım ta?e vap vermiştir Bu volcu o verin yojenya ait. oldu6unı> .Ir«nd1<rinin •bılgılerımin ılkokul «ınıflarını müşteri oldugnnu bdşun» anlatokutmakl» koreltilmesınin |7«maga calısm^sş'da oar^onun faz hı sadece ts\\ ve tnlâşılmaz la tertısmavı sOHürec^int dfi«ü formaiıteleı mı »oksa Bakannerek münakosadân fmaeluo.dolıâın Jöu Ö6retmenrlen haberi rumda) va7 eecnjistir ı bile yoje mu? tleılilerden açjklama hekllvnnım • Acaba» baradaki durunîu hale Yühsel ftZTASKIN (Ozen) yola koyacsk bir örpnt. Sehir Rp\ Ahme» Hasim tlkokalu lan Işletmesinde • o mooNılT yk tsnri Sakb tstanbal • BaTrampas» Adalar gemisinde 'Yüksek Tazyikli Buhar Kazanı ve Yardımcı Malzemesi Yaptırılacaktır 1 Kurumumuz için blr adetbuhar kazanı ile yarüı.'^c] malzemesi mübavaa edilecektir ' 2 r Bu t?e ait tdart ve teknık şartnameler ^nkara'da Genel MÜdurlüTf Malzeme MüdürliiSünden: f tstanbul'da BeT şiktâş'da Baaıkcıhk Müessesesi Müdürlügtlnden bedelsia >% . v \ Olarâk temfa^edilebilir ' v J Üzerinde buhâr kazanı ve yardımcı malzemesi vazüı Ka • palı tekîif mekrubu en geç 20/10/1972 eünfl saat 15.00'e kadar Genel Müdurlük Yazı tslert Şefligine verilmesi ve avnı tarihte ele eeçecek. sekilde. DOstalanmaeı sarttır. Postada vffki eecikmeler dikkat nazara almmaz * ~ Kurumumuz ihalenin tamamım veva .blr kısmını yapıp yapmamakta veya dliedigine vapmakta serbesttir MEHMET ŞAB.\N BARÜTÇÜ 15101972 günü A.O.TJ. de ebediyete intikal etmistir. Cenazesi 18101972 Carsamba RÜnü ögle namazını mOteakıt) Hacı Bayram camli serifinden kaldırılacaktır. Kendlsinl se. venlere duvurulur. Ogln: Dr. îsroet BARUTCB Cumhuriyet 7458 babadan oğula ^ , REMIVAC Halâskârgazl Cad. 34/4 Harbiye Tel.: 47 8*11 îzmlr Cad. 33/27, Yenlşehlr, Ankara Tel.: 17 43 49 (Basın: A. 15149 • 2?589/7429) KAYIP Ankara'dan atdıjım 1İ4797 nufnaralı pasaportumu kaybettim. Hukumsuzdür. tsmet KAHRAMAN Cumhurıyet 7439 KAYIP At arabaa ehliyeümi kaybettim. Hukumsüzdür. Mnzaffer DÜZ Cumhurlyet 7433 • ' Et ve Balık Kurumu Genel Müdürlügü (Basınr A. 14928 ' 22297/7427) Yeni AJans: 3102/7435