Katalog

ÎKİ ıCUMHURÎYET: 8 Eylul 1971 boyln, asık ve düsünceli yüzlü bir generalin havalftini çprür sibi oldular. Zira 15 Ajustos'ta taribe gömülen milletlerarası parm sistcminin bu âkıbetini çok önceden lezmis olan General de Gaulle idi. General, çesitli vesilelerle eski iktisat kitaplarını açtıgı za. man, «Altın ve Dolar» kısmını oknr ve geçenlerde patlak vtren bflyük par» krizinin benzerlerini tahmin ve bevan ederdi. Aslında. keramcti iktisat bilgisinin kıymetinden değil, tecrübeleri ile elde ettiği, olaylan öncedrn §eziş kabiliyetinden ileri geliyordu. Fakat, dün\anın para sisteminin böyle birdenbire düsmesi ne De Gaulle'ün Istrdlfci tar»da, ne de tahmin ettigî sebeplerden dolft. vı olmustnr. 1914'dpki Rrctton Woods Sözleşmesi ile kurulan harp sonrasi millctlerarası para sistemi bn krizin tohumlanm ekmis ve krizin oluşumu vzun bir laman almıştır. KEHANET! C"* AFÎL, PEYGAMBERlNaralarında Ortak * Geçen hafta Briiksel'de yapılan Pazar toplantısına katılanlar, nznn DOIAR BUHRANI Prof. Dr. Mahmut SAKBANİ I (New York Devlet Üniversitesi Ekonomi Profesörü) lüznm kalmadan yapabilmektedirltr (1). tîçüncü varsayım ise, ortaya çıkması mnh. temel olan dış ödemeler dengesi problemleri. nin kısa siireli olacagıdır. Bretton VVoods fisteminde esas, »ıkıntıda olan memleketlere MPF'nno kaynaklarından gerekli dSvizleri vererek bozulmnş olan Sdemeler dengesini döıeltmekti. Bn isleyis süphesiz afır scrma>c harcamaları altında ezilen geri kalmış devletlerin çerçek problemlerini nazarı itibare almıvor. Gelismis ülkeler bile, dahilî fiyat seviyeleri \e verimlilik trendlerindeki farklar göıönünde bulundnrulduğu takdirde bir «iire sonra kendilerini aynı t a n problemlerl* karşı karsıya bulorlar. Son varsavım da Dolar'ın süpheve yer vermiyecek kadar kovvetli oldnfudnr. Ba varsayım mevcnt sistemin en zavıf noktasını teşki! etmektedir. ABD 1957'den b?rî dıs ödemeler dengesinde açık \ermektedir. Bn arık Vietnam savasından sonra büvümiistür. 1949' da hfir dünya altınının %80'lni elinde bnlnndnrurken simdi ABD sadece 10 milvar dolar. lık bir altın rezervine »ahiptir. AMII zamanda bn miktarın bes misli \abancıların rliode konvertibl dolar olarak bulnnmaktadır. Sadece doların milletlerarası ana ihtivat paraK olması, altın rezervinl ABD'nin başa çıi kamnacafı bir bücnmdan kartarmıstır. ten tonra milletlerarası likidjte mevcodiyeti için Dolann arzı elıem olmaktadır. Yeni iiretilen altın milletlerarası ticaret ihtiyaçlanmn yalnızca ufak bir kısmını karşüayabileceğine ve milletlerarası döviz ve altın ihtiyatlarmın mübadele sürftti fazla veya devamlı vükselemiyeceğine göre, Dolann bu boflufu ber raman doldurması zorunludur. Altra fiyatlarını yükseltme fikri uzun vâdede etkili bir sık defildir. Amerika, ellerinde Dolar olan yabancıların altına hiicum etmesinden korktuğundan dolayı, faiz nisbetini indirme siyasetine girmekten kaçınır. Bu çareye ancak Dolann honvertibilitesini geçici bir söre için kaldırmaya ran olduğu takdirdp başvurabllir. Aynca Amerkadan başka her filkenin parası milletleraram para fonunun muhalefeti ile karşılaşmadan dtvalüe edilebilir. pa ınemleketleri için de varlttir. MilletİPrarası para sistemi değişrn iktisadi durutna uyçun mantıki bir parite ajarlanmasma »er verse idi veya bir denge mekanizmasına sahip olsa idi bu olanaksız durum bu şekilde uzamazdı. ÜNDEN UNE Yaltmk'tan Bakana Bakandan Yaltınk'a Şimdi ne olcıcak? ca^ını tahmin etmek güçtür, çünkü birçok dcÜşkenler mevcuttur. Mamafih her yeni sistemin yüriirlükte kalabilmesi için şart olan bazı taktnrier vardır. Bir kere mevcut sistem olan altın standardı sistemice dönülemiyecektir, çünkü bu sistem döviz kontrolu ve dalgalanan kurlara müsaade etmemektedir. Aynca hiçbir fiike de gclir ve fivat ayarlaması yapmağa muktedi değildir. llcride dnşünülcbilecek çareler arasında «ovnak knr sistemi» özellikle izerindt durulacak hir noktadır. Akii takdirde parite etrafında ilerdeki şartlara RÖre ayarlamalar vanılabilecek şrkilde daha gen!5 bir mar.i bırakılmalıdır. tkinci olarak. Avrupa paralan hilhassa \lman Markı. Dolara eöre yükseltilmelidir. Japonlar da mııhnkkak ki Yen'in değerini '«10 veva '«15 oranında arttırmalıdır. Geri kalmıs memleketlerin kurları ise özel durumlanna uvgun olarak değerlendirilerek mütalâa ediltnelidir. Üçüncfl olarak cümrük resimlerine zam yariM, kota ve mıınzam verçilerin \ükselmesi hiç kimsenin menfaatine uvmaz. Amerikalıların Nison'ın koyduğu munzam verçileri devletlerarası kurların veniden deserlendirilmesl mevzuundaki pazarl'.klarda kullanması kuvvetle muhtemeldir. Hiç dpğilse çrnel eğilim bu vönde belirivor. e nihayet Dolar ana ihtivat kuru olmaktan cıkarılmalıdır. Hiçbir kura bağlı olmayın milletlerarası bir para hiriminden baska bir şev bu dnruma uzun vâdede bir eare bulaıruu. Bu venl birim. özel cekim haklannın (Special Draning Rights) eenisletilmesinden başlı başına veırt bir deeer birimine kadar uzanabilir. Her sey mali\e hakanlanmn ve merkez hankalarımn önümüzdeki aylarda ibraz edecekleri baslrete baelıdır: bunu tarib çösterrektir. Bü^ük rikirler dosduklan zaman dalma >adırganırlar. (1) Oynayan kur slstemine Hlrazfar olmuştur. Bunlann en önemlisi, bir memleketin iç ve dış. ithal • ihraç arz ve taleD elâstikiyet vanısırun uygun mîktarda olmadığı takdirde, oynayan kur sisteminin denge ayarlamalarına meydan vermiyeceğidir. ugün kaçınılmaz bir soru ile karşı karBandâ para sisteminin durumunun olacak?. şıya bulur.maktayız: Şimdi ne Şu ne ola Sistemin Ana Hatları , â e l < i h n sözlesmeye göre, diin' vı para knriannın kıymeli Dolar'a gore avarlanmıs. Dolar da ıltına baflanmıstı. Hiçbir memleketin parası, ba paritenin üstünde veva altında '.l'dcn fazla «ynamıyacaktır. Milletlerarası Para Fonn ba sUtemi kontrol etmek, ve 9ye devletlere, kendi kaynaklanmn dısında ihtiyaçlan oldn. ğn takdirde. milletierarası ihtiyat temin etmek üzere kurulmustur. Tıllar bovnnca, MPF* nuıı ikraz kaidelerini serbestlestirnıek veya ihtivatlannı arttınnak üıere. birrak plinlar trklif edilmis ve bnnlardan bazıları da kabul edilmlştir. Ba husnstaki en Mn yenilik Ise, son zamanlarda tatbik edilen özel çekim haklan. A NA VARSATIMLAR VE ANA HATA* • I.AR Bretton VVoodg «özlesmesi, dört varsavım» dayanmakta oinp, bnnlann geçerli olması, sistemin yürütülroesinde hayati bir rot oynar. Simdi bnnlan dünya tecrübelerinin ışıfında ineelevelim. tlk varsavım. milietlerarası ticaret ve yatırımın isabetll olması icin sabit kur'on elıem olusndar. Ba gSrüse göre. «oynavan» knr sistemi eeleceğe ait hesaplar yapılmasını imkânsıılastmr. Fakat, pek tabiidir ki, hiebir sabit knr sistemi nznn bir süre davanımaz. tkinci farazive ise. «ovnak» knrlann spe. kölasvona yol açacağıdır. Sabit knr tristemi, »pfkültsyonn önlemek bir yana. spekölatörlerl sabit bir knr tentln etmek snretivle milkâfatlandirmaktadır. Bn snretle spekülatörler maamelelerint hiçbir fi\at avarlamaıına Sam Amcnnın . dert torbası ''ört sene zarfında 4mevika görülmemis bir kargaşalık içinde kalmıştır. A merikan ekonomisi, ber ikisi de bu sene '• 5.5 in ttzerinde olmak fizere yüksek enflâsyon ve IssizJik buhranı ile karşı karşıya RPİmiştir. Bu çetin şartlarla mücadele etmek için uygun olmayan veya tatbik edilemiven nitclikte birçok çarelere başrurulmuştur. Böyle bir yanlıs Idarenin arkasındaki sebepler poHtik ve İdeolojik olup bnrada tzahı imkânsızdır. Bur.dan baska Amerika'nın bütün sanavi kollanndaki ficret sözleşmeleri, verimlilik artış oranınm birkaç misli daha fazladır. Bu riurum Amerikanın dünya piyasalanndaki rekabet şansuıı oldukça sarsmıstır. Diğer taraftan yabancı mallar bilhassa Alman ve Japon maUan Amerika dabili piyasasının gittikçe artan bir kıv mınl kapmaktadırlar. özellikle Japon!ar gizli ihraç subvansiyonları, ithalit kotalan ve tarifeleri ile desteklenerek. Amerikanin dıs ticaretinin • 31'i kadannı elde etmişlerdir. • Ten'in değerini arttırmak çabalarını kaypaklıkla tTçistirmişleı ve böyük döviz ve altın farlalıklanm indirmeye pek yanaşmamıslardır. Aynı durnm Almanya ve diğer ban Avrno n J ŞiipheH avantaj oların bn imtiyazlı dorama. Avrnpalılar ve bilha^sa Fransi7İar tarafından Amerikalılann, bü\iik bir batası olarak kabul edilir. De Gaulle'ün dediü «ibi. ba h»l ABD'ye hiçbir zarar görmeden dıs Sdemeler denceslnde açık vermek gibi asın bir imtiyaz bahseder. Bövleliklp Amerîkalılar dısarı dolar nakledcbilirler ve hir « E n r o D o l a r » p i y a s a s ı Işleterek ve hat> tâ Avropa mevdnatmı da knllanarak, namnslu bankacılar gibi Amerikan firmalannm küçük Avrtıpa işletmelerini mahTetmesine meT* dan verirler. Daha da ilerl Ridenlcr Amerikalılann Vietnam saiasmı bu suretle finanse ettiklerini dahi ileri siirebilirler. Ba eörüslerden birlncisl kısmen doğru, iHncisl ise irerçekten tamamen ıı?aktır. Dolar bir kere Milletlcarası Para Biriml olarak kabn] edildik Bn isin icinde bir js var ama. o ise ben bir törlü nüfuz ederaedim: istanbul Gümrükleri Basmüdürü. birgün durup d«rurken sanki kendı çümrük islerinden sorumln de|ilmis trıbı. bir bomba demeç patlattı. Kendi maheti memurlarının 3000)00 lirayı alınca kacak doltı kamvonları memlekcte soHttıklarını sâyiedi ve Gümrüsü. ruşvet ve suiistimal ile bulaşık olarak teshir etti. Aradan kısa bir süre geçtikten sonra. bu sefer ba»ın topiantısı vaptı ve bir de mal beyanında bulnndn. Biz bu eümriiklerde ne oluvor? acaba bu adamı konustaran, kabadayı taUtıiine sürüklevcn sebep nicedir? dije düsünürken ögrendik ki. kendisi istanbul Gümrükleri Başmüdürlugünden alınmıs. Anlasılan. senelerce devlet hlzmetinde bulnnan bu zatı: namus kabadayısı haline setiren onun. görevden alınacafı haberinin kulaklara ulasmıs olması imis. Kendisi namına üzüntü duyduk: fakat son zamanlarda. bcli bükülen iktidarlar karsısında bazı memnrların. bir seyler koparmak içın taUtik celâllenmelenne başvurduklarını görünce, bunn eski bir alıskanlık telâkki rttiU. Bu stratcjik celâllenmeve selmesi çcreken tepki. çok jrecikmedi ve sayın Gümriik Bakanı açıkladı ki, bu 7at hakkında 7 dosya özerinden vfirütülmekte olan takibat \ardır; kendisinin erdemliti hakkında hiçbir sev söviemek roiimkıin degildir. Ama, raizacı bakımından. borçlanmaktan korkmavan cesur bir vatandas olduğnnda sünhe voktur. Borçlanırken. bu borçları nasıl ö'deyeceğini pek düsünmemektedir. Gerçl borçlanarak aldığı apartman katı. belki borcunu öder ama. insan hir apartman katını, içinde otnrmak ve kendinc maletmck amacıyla alır. voksa ona yalancıktan sahip olup, bir çün esUi sahibine geri vermek için almaz. Ne ise, onun borçlanma cesareti karsısında Uendisine bnyranlı&ımızı ifade ettikten sonra, gördük ki. savın Yaltırık Bakanı, televizyonda açık oturuma ça;ırmaktadır. Kendi kendimize: Ha: dedik. hu zat mntlaka meydanlarda çınçar çıkar. mak istiyor. bn kendini savunmuvor, Bakanls ngrasarak ün yapmak sevdasındadır. Oysa savın Bakan reklâmdan, meydan kavgalanndan ho«lanmayan crdemli. düröst. ivl nivetli bir vatan evlâdıdır. O da Yaltırık çibi «ümrüklerde riisvct alındıjından süphe etmiyor, o da biliyor ki. takibata uiravanlann. hapishaneleri ho\la^an. ların vüzde sekseni gerçek kaçakçı değildir. Gcrçekleri. elleri kolları serbest, silâhından, kahvesinden tutun da. her seyi hrr sıınrdan memlekete rabatça sokmaMadırlar. Eziyet cekenlcr gurbet dünvasında iiç bes kıırusltık tasarruflarını Türkive'de de^erlendirmek istevenlertlir. Kahve kaçakçılıfının «olntu hiraz kesilinee kah»esiz bile kaldık! Bu. vıllar ve vıllardan beri bö\ le de\am etti. belki bövle de devam edecek. Ama hu arada geçmis seneler içinde sayın Yaltırık'ın sesini hiç dtıvmadık. Meier duyduinmuz zaman. onnn nasırına basıldıfcı zaman imis. Bn cins memur tipinden hoslanmadıiımızı tlzlemiyelim!.. Onun yapacağı sey, sayın Bakanın karsısına çıkıp adav oldnjin zaman eürültu etmektir. Yaplıjı tnktiâi de zekice hDİmadık, belki isin içinde kurnazlık vardı ama, kurnazlıjın da zekâ düsmanı oldntn, Törkive'deki ka. çakçılı|ın büyüklü|ü kadar bü. yük bir gercektir. Nevşehir Pamuklu Dokuma Sanayii Anonim Şirketi Müdürlüğünden: Fabrıkamızda mevcut takriben 53 ton muhtelif pamuk telefi; 6.5 ton üstübü ile 6 Italem hurda malzeme 17 Eylül 1971 Cuma günü saat 11 de pazarlık suretiyle satılacaktır. Şartnamesi fahrikarmz Tıcaret Şefliğinden temin edilebilir. Fabrikamız ıhaleyi yapıp yapmamakta serbesttir. (Basın: 20242/7434) İ LÂN Kadıköy İkincİ Sulh Hukuk Hâklmilğlnden Sayı: 971 12 Satış Mahkemcce verilip kesinleşen izalel şuyu llâmına ıstinadcn Ksdıkoy Hasanpasa mahallesi Mezarhk ve lcmaıl Hakkı Bev sokakUnnda kâm 4. 6, 8. 55'1 tai kapı, 133 pafta. eski 877, yeni 1259 aria. 44 parsel sayılı 200 M2. miktarındaki gayrımenkulun açık arllıımaya nkanld'.ğı. MCHAMMEN KIYMETİ : Ehlivukuf tarafır.dan verilen ra. porda jvbu ga\ rırcenkulün muhammen kıymetinin (58 000) EU li srkiz bın lıra değerde olduğu bildırilmıştır tMAR DrRl'MU : Beledıve îmar Müdürlügünden alınan 1/7 Ü7t {jun ve 3086 «ayılı ımar durumunda; Iskân sahasında 1/1000 1'500 . 1'5)100 mikyaslı ımar plânlarında bina yüksekliğinın 12 50 m. bına d'erırliğı tamarnında, ön bahçe mesafesi ımar i=tıkameti. van bahre me'afe<:l kroki^i gibi. arka bahçe rnesafesi ı«e nızamı a\dın!ık bırak'lmak fureti i!e bitUik insa. at nizammda. âmme hizmptıne avrılan saha dısında kslan m ı . halde in = aat vapıîmak U7ere imar durıımu verümiftır. HALİ HAZIR DIRIMT' : Yıne eh'ıvukuf tarafınrian verilen raporda kayden ah^ap bahceli iki ev vasıflı. mahallen Mezarhk sokağından 4, 6. îsnnai! Hakkı Bev sokagından 57 taj ka. pı No.'lu mahallen yanvana bıtiiık ınsaat ni?amında yapılmı» üç ahsap ev ve arkada basit bir evi ihtiva etmektedir. Mezar. lık sokağına cephelı 4 tai kapı No.'lu ahsap evin önü kiieük bahçe vasıflı ev iki katlıdır. Zemın katında bir tashk (beton) bir koridor, sağda bir oda ve bir iç antrede bir alaturka tuvalet vardır. 13 ba«amaklı ah?ap merdivenle birind kata çıkılmaktadır. Bir sofada bir oda. sagda bir dolap mahalli ve sa8da yola cepheli bir oda vardır. Yanırdaki ahsap evin keza önünde küçük bahçe mahalli vardır Giriste bir sofa üzerinde solda bir oda zemini beton bir iç aralıkta basit bir depo vardır. Birinci kata ahsap ba?amakh merdivenle çıkılmaktadır. Çıkısta bir snfada bir oda buiunmaktadır Üçüncü ahsap evin bahçede volda bir kömürlük mahalli ve Sİrişte bır kıicük «ofa (avnı zamand'a mutfak olarak kullanılmaktadır ) Yanında bir oda daha vardtr Arka cephede tsmail Hakkı Bev sokaâınrian dar bir koridordan girilen mahalde ba«it b;r taslık bir tııvalet ve kiçük bir sofa üzerinde hir odayı ihtiva etmektedir Elektrik Mezarlık yokağına cepheli evden verilmpkted'ır Evlerın üzen çatılı ve çatı örtüsü alaturka klremıt kaphdır Evler tamamen ahsap. eski ve tamire tnuhtaçtır. Su kösedeki sokaktan çeşmeden temin edildiSi açıklanmıstır. Bır'neı açık arttırtna^ının 19'10'1971 Salı günü saat 13'den 14'e kad.ir vap'hp muhanrT.en kıvmetınin vüzde 75"inı buldu§u takdnde o gun mustensine kat'î ıhslesi yapılacakur Aksı halde en cok arttıranın taahhüdü baki kslmak kaydivle on eün mudcfçtle uzatılarak ikinci açık arttirmasının ise 29/10/1971 Cuma günü =aat 13'den 14'e kadar vnnılarak o eiın en fazla arttırana ıhate edı'.ecektır tpotek sahibi alacaklılarla diâer alâ. kadarların ısbu cavrırrıenkul üzerindeki hakları ve hususıvle faız ve mairafa dabıl bulunan ıddıalarını evrakı musbitelerıvle birlikte 13 eün icinde bildirmeleri lâzımdır Aksi halde haklan tapu sKilleri ile sab't olmadıkça <;atıs berfelinın pavla«*ırı!ma=ırdan harıç bırakılscaklarrtır Bırıkmıs versıler hi'^eriarlara. taprı hürrı. dellâlive re^mi ihale pulu müstprive ait. tır. Satıc pesin para ile tapu kavdı mucibince !cra ve tflâs Ka. nunu hilkümlerine pöre vapılır SRrtname ilân tarihmden ıtıbaren mahkeme dıvanhnnpsine a«ı!m!«tır t'teklilerin eeüp okumaiarı ve fszla bılgı ıstpventenn "»71'12 savı ile baskâtipliBe müracaatlsrı, ahcılarm ı«e vü?de 10 ni«betir>deki pev akçe!eri ile birlikte vazılı u'in ve saatte Kadıköv 2'nci Sulh Hukuk rde hazır hıılu'imaları ilân olunıır (Basın: 5688) 7438 on haftalarda et sonınu günün konusu olmuştur. Halen de olmağa devam etmektedir. Her sorunım ortaya çıkışında olduğu gibi bunda da suçlu ve kusurlu aranmı?tır. Et fiyatları yüksekliğinin sorumluluğu bazılannca toptancı , kasaplara, baulariDca perakendeci kasaplara,' bazılannca da celeplere ya da gerekli kontrolu yaparnadığı için belediyelere yüklenmiştir. S Et sorunıı Vet. Hek. ve Ziraat Yük. Mühendisi 'kmcı 5 vılhk k^jüınm» plânında kişı başına \iü!few*y»U lık et tüketiminin (tavuk etı dahil) 1967'de 15.7 kg., 1972de 18 kg. olacagı tahmin edılmıstir. (115 yılhk kalkınma plânı hay. vancılık bölümü) Bu tahmınin tum olarak ger. çeklestiği kabul edılse bıle. bun dan Turk toplumunun, rfençelı beslenmesi ıcin Rerekli olan etın üçte bırmden daha az bır tüketımde bulunduğu sonucu çıkmaktadır Kaldı kı bu tüke. tim sevıyesıne çıkıldıgı süphe. lıdlr Zira ıstatıstiklere gore me selâ 1967 vılında mezbahalarria toplam olarak 183 806 ton et uretilmıstır Bunun ki"=ı başına dü«en mıktarı 5.6 kg.'dır An. cak birinci 5 yı'.lık kalkınma plânı mezbaha ^cı kestmSeri genel kesımlerin "o 37'si olarak kabul etmektedir. En son lstatıstiklere göre (lW<n Tiirkıve'de 36351 nnn ko. yun. 15 336 00» kılkeçı. 4 931 ıVO tıftıkkeçı. 13 189 000 sıŞır, 1 178 000 rr.anrfa vardır Normal dogumlar ve normal ölum oranları muvacehe=ınde hayvan trjDHıluklannın, sayı ve deŞerinde bir artma va da eksılme olmaksızın verebılecrgl e t miktarı <kasaplık cuç) hesapları m;stır (11 Bu he^aba »öre kovun topluluğu °ö 33. keçı • 44. « sıcır °n 2> et vermektedir. Ts' . * kat ke«m vp «uvenılır bır ara=tırmava davalı olmamakla b". raber Turkıve sartlaTinda kr,saplık gucün knvın ve kecılerrie >•> 30. sı£ırlarria «lı 12 old;ıgu kabul edilmpkteriır Bnnun sebebı. doâum ve olnm oranlarında Tıirkive sartlarınrla alevh tekı deai<.ik!iklerle sıî'rlann öncplikle süc havvanı olarak k'illanılma^ı. daba sonra ka«ar>lık olarak vararlanılmasıdır (Ya«ama süre«ı U7adı;5'ndan ta. bıî ölüm nranı artmaktariır ) Bu oranlar üzerinden hesap vapıldı*ı takdirrie görülür kı Turkıve'de vılda ke=ılehilecek wam' havvan miktarı 1(19 milvon b?s kovun 4.6 miivon ha« kılkecı. 1 S miivon ba« tiftik keçı lfi Tiilvon bas sıgır ve 014 Tiilvon ba« mandadır 1969 vılmtfa vuvarlak he?an me/bahalarda 6 miivon baş ko. \un. 126 miivon has kılkeçı. 318 bin tiftikkeci 1 45 miivon baş °ıüır ve 131 bin manda kesilmiş tır. OörüldüSO eibi.' me?baha dıı kcsımlcr genel kesimlerın «i 63'ü olduğu kabul edıürse Türkiye"de kasaplık güç tam olarak kuHanılıyor demektir. Buna « â men ki?i basın» tüfcetim fiİda 14 15 kg.'dır. Eger dengeli ve yeterli beslenmenin gerektirdi. sı tüketım seviyesine çıkmak ı«tersek büvük bir et »çığı Ue karşılaşacaeız Türkive'de üretım ve tüketim azlıgı ha«<ns bir denge durumu yaratmaktattır. Bu bakımdan üretim ve tüketim seviyesini etkıleven ufak tefek etkenler den. gevi derhal bozmakta ve bunun sonucu et sorunu önem kazanarak güniin konusu haline gel. mektedir. YAZAN. Rafet YAVUZ I UrUnlerde bolluk olmuştur. Bu bolluk ot, saman ve diğer hayvan yemlerinde de vardır. Bu sebeple hayvan Uretici ve yetistiricisl bir taraftan kurak yıllarda eksilttiği hayvan varhgını tamamlamaya çalışmakta, diğer taraftan hayvan satmava zoriayan tanmsal gelir darlıâı olmadığından en lyi fiyatı buluncaya kadar hayvanını bekletmeyi tercih etmektedir. Kasaplık hayvan muvaredatınm en bol olması gereken bir zamanda bu durum uzun vâdede Urettminin artmasma neden teşkil edecek niteliktadır. Bu baHımdan çikfiyekkogerek«f;,t ^ ^ ve Balık Kunımunca muhtelif ülkelere 7 9 milyon dolarlık canlı hayvan ve et ihracatı yapılmış tır. Aynca özel sektör tarafından özellikle Busyaya canlı hayvan ihracatında bulunulmustttr 1971 yılı içinde de ihracat. artan hızla devam etmektedir. Miktarı fazla olmamakla birlikte ihracatın et sorununa etkide bulunması doğaldır. Tlirkiyede bir de canlı havvan kaçakçılığı sorunu vardır. Fakat canlı va da et ihracatı kaçakçılıgı önlevici niteHkte oldugundan et sorununa olumsuz bir etkide bulunmıyacağı tahmin edilmektedir. Cumlnniyet Bir fotoğraf 30lirayageliyor Ankara Beledıve Encumenınin 411.1971 tarih ve 7770/18417 «ayüı kararı ile hazırlanan bir şartname gereğince Ankara Gençlik Par" EvhBdirf«B.JI«murl«ğu*s«lonu bir fotoğraf stüd\osuna kirays j^J^ maddesl «^re> â:nce çekilen resimlerın bir tanesının tabı 5. TL. sı olup her pozdan en az 6 adet yaptırnınk gibi rnantık dışı bir şart feonulmuştur. Bir poz reslm 30. TL. sı olur sa ve fotoğrafçımn ?lınin çabuklufunU da dHişürürsek. gerıve fotoğrafçıya verilecek paranın bızlerce bulunması kalıjor demektir. Beledıye, kendisine bu sekılde bir eelır temm ederken, tr.ezkur fotoğrafçıva ise l>es mıslı gelır sağlanmasma aracı olmaktadır. Sayın Ekrem Barlas, nasıl oluyor da sizi oylanvla bu mevkıye getıren Ankara halkının soyulmasına seyircı kalabıliv^rsunuz Acıklamak lütfunda bulunur mıısunuz? Duruma. belediyeler ve bele. diyeler kanalı ile Sıkıyonetım elkoymuştur. Büyük sehirlerrie toptan ve perakende et tıyatla. n tesbit edilmiştir. Fivatlar toptancı ve perakendeci kasaplar tarafından beğenilmedi§in. den bir kısım perakendeciler dükkânlannı kapatmışlar ya da kapatacaklarını bevan ve ifade etmi?lerdir. Toptsncılar şu ve. ya bu şekilde kasaplık hayvan geliştne etkili olmuşlardır Ne. ticede et darhşı ve fıyat yük. «ekliğl devam etmektedir Et sorumınun bazı yanlarını ve bir kısım gerçekleri açıklamak istiyoruz. Giirpınar Ortaokulunun kanısına killt asıldı Fiallar neden yükseldi? Et ihfiyacı nedir? B eslenme uzmanlan, her bir canlı kilogram ağırlık ıçın günrfe 1 gr. protem gerekiı olduğunu ve tasıdığı bazı özelliklert dolavı«ıyle bu ıhtivacın üçte birinin havvansal proieinlerden karsılanması lâzım geldiğini belirtırler Yetıskın bir insan ortalama 70 kg kabul ed'. lirse. bövle bır insanın \ete!ı ve dengeli beslenmesi için S'i'1de 23 25 gr. havvar.=al protp. ıne ihtiyacı oiur. Bu ıhtivacın tamamı etten kar=ılanmak ısten diğl takdirde eünde 150 160 gr. kemıksİ7 ve vağsız et va da bunun yerine 250 . 300 gr. ke. mıklı. vağlı et tüketmek ıcaD eder Bövlpce vılhk adam başınj tüketilen et rr.ıktannın 9 0 . 100 kg. olması tfü'oınülür. An. cak toplumu oluşturan kisilerin hep^ının vetı«kin çaSda olmanıafi (Türk toplumunda toplam nüfusun ° « 42'sinı 15 va«ınd,n / kuçüklenn teskıl ettıgmı ı=tatı^tıkler eö=termektedir> hav. vansa) protem lhtivacının biT ';ı«mının siit re vuınur'a gıhı riığer ha\van«al bes;nlerden kar «ılanması. kı«1 basna vıl'ık et tuketimır.în 5) . 54 IJB ülmaf sını yeterli kılmak'adır. NİMBÜS 'kel üretim biçimi, yem flretımi veter^izliâi. havvan ı>klarnın ıslah edllmemis olma«ı. havvan hastalıklan ile mücadele vetersizliîi sıbı uzun vâdelı nedenleri bir tarafa bırakarak kısa vâdeli sebepler üze. rirde dıırmak istivoruz • KVBAKLIK: Normal yıllarda hile ha\"\an vemi üretimı. mevcut hav^an varhâına yetmedığınden havvanlarımızda kronık bır beslenme vetersizlıği ve verim azlığı bulundujhj bilinmektedır. Nitekim bınncl beş vıllık kaJkınma plânına gore Turkıvede 25 rnilvon büiükbaş havvan binm rarlığı vardır. Oysa ot ve vem uretımı 16 miivon büvükbaş hav.an bırimi varlığına yetebildiğinden 9 miivon bırim havvan mu*Mk aç. ya da hepsı ve'ersız beslenme koşullan icındedir Hal bövle iken bazı yıllarda ot ve vem tlretimi daha da az olmaktadır örneğın hayvancılığın pn voiun olduâu ıç doğu ve doğu Anadoluda 1970 vılmdan çenve do*nı üç vı! üst üste kuraklık hiiküm sürmüş. ot gehsımı ve vem üretimi son derece az olmustur Bu villarda vetıştırıcı ve besmı beslivpmiyeceğı hav\'anlannı kımpn damızlıklar da dahıl olmak üzere çok ucjz fıvaflarla elden çıkarmak zorunda kalmıstır Bu vıllarda dosu Anadoluda canlı havvan fiyatlarının 2 lırava et fivatlannın da 5 lırava kadar düştüğünü gazetelerde vavınlanan haber ve röpoTtailsrdan okumı;s ve öğrenmısızdir firetıcı halkın bu yıllarda büvuk sızlanmalan olmuştıır Dpvletin bnnlara vardımı ucuz fıyatla bır m!ktir vagnn tahsis ed?reV orta Anadoludan buralara vem (otsamant nakünden ibaret kalmıstır O da dafıtımm M diızenlenmemesl sebebivle bır takım «racıla'in (vem satıcılannınl 1slne varsmıs tır Et ve BalıV Kunımnnıın do& u boleelerinderı satın alarak kpstısi havvan mik'arlnn da mılvonlarca havvan varlı&ı tcinde cob sipırh kalm'^tır t'^tîlctp (iç vıl sürpn kuraVrlızın bir ha^nn azalmasına ve dolayısiyle bujflnkü dnrumun olusumuna sebep tvi hesanlanmar'an ytir.Uü'pn olanaSi muhakkaktır. bu gibi prnjpler de uzun variede et Uretîm potansıyline olum•» BD TIL T*RIMS\L suz etkide bulunmaktadır TtMDE GflRtM.RN Et fiyatlanmn normaltn UstÜT Hava îaıtlarmm uvpın dp ar'mo »nstermesinde persoseb*biyie mı nl ba$t« n«»l kB"""!' 'njılu 1? snr1»«r"<>l<' olmak Uzere bır kısım tarımsal n ve emeklılık kanunlarının ha İ A TAVRC HAYVAN KEStM LERl VE SEKER F\BRtK%LARl A. O. NIN BESİ PRO.JESİ: 1969 vılı ıstatistiklerıne »öre Tilrkive mezbahalarında 2 R77 R30 Adı Saklı kuuı. 306 bın oğlak, 676 058 dana kesilmiçtir Bu miktar ttlm mezbaha kesimle'inin takriben • / « • sine tekabdl etmektedir (Baş olaralO Mezbaha dı$ı vavru hayvan kesimlerinin en azından mer baha lçi kesımleri kadar olduİM muhakka'.itır. Böyleee yavru Nereya sidersek gidelim, yarhavvan kesimlerinin Türkiyede dım nıyetıne makbuz kestirmei et Uretiminin artmasmı olumsu? ısterler. yönde etk:led:»i anlaşılmak'adır Fakat bu durtım devlet daireTarım Bakanlıgmca vayır.lanan lerlnde, daha agırcs Işlerse, ış bir genelgeye eöre 12 kilorian daha çok degışır. Artık o hale Mısafir olarak bulunduğum daha az agırlıkta bulunan kuzu gelmıs bir rnesele Id bu. fcisı RIZP Kalkandere ilçesmde bır ların kesilmemesi gerekmekte verdığn parayı nıçm verdığınt Cuma giinü camide namaz kıldir Fakat kontrol vetersizligi ya bılemıyor, ya da ögrenmek mak tçın gıtmıstım. Vaaz etsebebıvle çenelge hükümleri 1 ? ıstese de hele heİP «Bpn hu pa mckte olan, ismini sonradan öğlememekte küçuk kıızular da rendigim Nazım Çakmak !s:mrayı vermrm» dedığl zaman. kı l! camı ımamının zamanırnızın kesilmektedir Geb» havvanlann yametler kopuyor, «Bu parayı pprceklennı fasıh bır hsınla kesımı de Ha\van SaJ'.ık Zabıvermeve mecbursun kardeşim, halka duvurduğunu memnuntas: ve Et Teftis Nizamnamesimn istediğin vere şikâvet et..» açık hüktimlerine ragmen vıne iukla musahede ettım. Bır ara ilçede yapılmakta olan ılkoku'.a kontrol vetersizligi sebebiyle önGeçenlerde dıploma almam ı yardın) mevzuuna temasla inlenememektedir. çin Atatürk Ortaokuluna gıtti'Ti. sanoğlunun a\ı feth ettıgi, havaSon vıllarda DUnva Ban'sası Once 5 TL. istPdiîeT. Adr. Si da ıstasvon kııMuiu hatta ayda Türkıvede havvancılıgın gelistıvassmor'a vardım Vermek t«'e olan bır kısinın nabız atışlanrilme'i proıelerinin gerçeklesti meymce vetMli blr kışi, «Dip r.ı yeırüztinden savabildiji bır rilmesi İçin Türkiye^e kredi tah Inmayı alahilmem için bu v«r devirde okula ihth'aç yoStur. •A: etmistir. Buna {liskln olarak dımı vapmav* merhur» oldıı5u bunlara yapılan vardım, hajir ha\Tancı!ı?ı epli=t'rme proiel°n mu bıldırmesin mı, vok d:r> sanlmaz demek Türklük ve nrıs genel müdiirlüfü adı (le bir de lomayı alamazmı^ım. Kisi var Wmanlıkl3 baSda'amaz bu fiGene! Müdiirlük kurulmu?tur dımı gönlü ile vapar Ama d=v kırde olanların ya eafil veya tlk uvgulama olarak Seker Fab let dairelenndp «Ya »ardımı satılmış aianlar olduîunu açıkrikalan A O ca genç sığır bevap. ya da ben «enin ışint vap çn sövlevebilirim. dedi ve bizzat sisine başlanmıçtır Genç sığır mıyorum. istedlğln yrre sikâvet önder olarak yardım Sampanbesiriliginin amacı. Avnıpa «tan <t« npnılirse vazılt olur vaLan vflsı açtı. Ben bir öğretmen olarak tebrik ettim ve sagduvulu dartlarına uveun kalitede sıâır daşlara. ınsanlann da bu tıp dm ıviamvetiştirmek ve bunlan et halinlarını tebrik edeceğıne lnanıyo tlgililerin dikkatine. de Avrupava ihraç ederek bir rum. Erdojan Vorulmaı taraftan Avrupanın et ihtivaciCaynırt Mah. Yasar Ozoan nın karsılanmasında btr katkiKasaplar Sok. No: 3 tlknkul ö|retmeni da bnlunmak faknt asıl önemli StVAS RIZE olarsk Türkiveve dfiviz karandır maktır Fakat Drole Türkiye geT • • • • • • • • • • • • » • • • • » • • • • • • • • • • • • • » •• • • • •• » • çekleri dikkate alınmadan uvsrusıl ettigi ek a!ım güçien İle ke kurtarılrnadıfı stirece üretim po. lanma^ başlanmıstır. Genç hay za bir kısım tanm ürünlerine tanslyelint kısa sürede arttırmak van beslivoruz jterekçesi fle da u\'srulanan taban fivatlannm vük na beslenmis selismesinl ta seltllmesi de sebep olmuştur. mtimkün de«ldir Hal böyle omamİ8mnan bu havvanlardan 1 12'8/1971 tarihlt Cumh'irivet sa lunca tlretimi azaltan en basit fak'ör «atan has'a'ık Kurakhk ki sene iclnrle bir kac vtİ7 bini zetesinde belirtildiSI özere per vs. İle Miketiın arttınct faktörkesilmistir tsin acı tarafı bu sonel kanunu 10 milvar emekliİpr has«a.« nlan ilretimtüket'm havvanlann etleri ceşitll npd»>Tv lik kanunu 3 milvar toplu Is sfi7 dengesini hozm«kta, et fiyatlnlerle Avnıpa pazarİRrına d» ihleşmelerl 1.52 milvsT Uralık ek nmn annrmsi vüsselmesıne serac edilememiş. yurt içinde tüalım giicü olanagi yaratmışlap beu olmaktadır. kctilmiştir. dir. İ Bu nasıl fş? «Bir olcııl açmak hin hapi«har.e kapatmak» fipmeksp bır okul kapatmak da bın hapısiisns açmava esıt olur her halde Durum bövle iken Dınîî kaza=ınm Gurnmar kövO ortaokulunun kapısma necîen kara kılit asıldı? Bakanlıktan beklPdıklerl ortaokulu kendi emek ve oaraları ile vaptılar ama ne vazık ki e^timeıler veftgretımıs!erını sırf para ve ™eçm ic:*ı vaomak lütfunda bu:unanl»r;n calısmas'.yla ortaokula b;r ögretmen olsun eönderip politik vön rien de olsa açık bu'unduramaz mı ıdl' Varolun. saîolun Öğren^iler sıze her zaman dua etmek*p'ıeri Siz de bu dualann karşıhğını verirsinlz her halde: Isim ve adres saklı örnek din adamı Sonuç Mrk'vertp et (Jrot*m potnnslyeli smi'iıdır Kas*phk sriiç »onun» ki'iar kM!ls»nıtmnktadır. Ureîım bıçımı ılkellıkten r (1) 7iraat tktisadı • 7,irai tslrtmorilik: Prof Dr. Kâ/ım Kfivlö t<«îfl Ziraat FakülteM vavını No 31. I ve II nci heş yıllıh kalkınma plânları. Tarım t'tatistikleri özetl 1%9 l).l E.