Katalog

FA İRİ. :CUMHURİ1ET = 21 Eylül 1911 vvelki yazılarımda, 19'1'de başlayan iktisadi duraklamayı izah ctmeye çahşuken, maziye donmenin. mazide kalkınmanın seyri hakkmda fikir edınmeğe çalışmanı» lüromunu nelirttim. Cnmhuriyette cıkan 11 Eylöl 19T1 tarihli yazıda, 1955 . 197* doneminde, Turkiye'nin hüyüme htztndaki değişmeleri, yıllık olarak ve bîrçlıra alt denemlerin yıllık ortalamalan olarak tespit etmeğe çalıştun. Bu incelemeden cıkan baştıea netice, Türkiye'de bu devrede kalkınmanın seyrinin muntazam ve istikrarlı nlmadiğı, dönemler itibariyle biürnme hınnda hissedilir defrtşmelerin, iniş ve (îkıaiatm bulunduğu şeklinde idi. ¥ statistik Enstitüsüııün talıminlerine daya*• narak. kalkınma hmnı. bu devrede aynrdıfcımız dört alt dönemin. yıllık ortalamasına «öre ölçersek. sonu görtirüz: lSâSâS doneminde '»8 olan biiyüme hızı, 1S5S62 doneminde #i,î.8'e düşüyor. Bundan sonrak) dönemde ise U9G31961). kalkınma hızı yukselerek •oS.Vye çıkıyor. Nihayet. 196S10 doneminde. ortalama büyüme huı «»«,2 olup evvelki döneme nazaran hafif bir dfişme Rösteriyor. 1971 yılınm muhtemel olan düşük neticesini, bu son dönemin ortalama» sına ksUavdık. trizdeki yavaşlama daha belirli olurdu. Su halde. vavaşlamalann hızlanmalan takip ettiği bir dalgalanma manzarası meydana çıkar. E KAUUMMAHM SEYRİ VE SEBEPIER1U1ERİHE Prof. Dr. Osman OKYAR Türkiye'deki gibi kcsintiletin, hissedilir hıı değişmelcrinln bulunup bulunmadığldır. Bn Mçim kalkuıniA biıe mahsus bir ı e y «WUr, y«ksa başka mcmleketlerin büyüme hızlannda. bcnzer veya farklı şekilltrde, laman zanum hiss«düir dcğişmeler oluyor mu? Bütün RPİişcn memleketleT kapsanmak i$tendili takdirde konu tkblatiyle genislet. Burada. ancak iki komsu memleketin, İr»n vt Vunanistan"ın 1959 . 1968 doneminde î yüllk kalkmma tecrübelerine de|inecefeimu dönemde tran'da kalkınmanın seytine haktığımız taman, kalkınma hmnın nwpeten alçak olduğu bir dönemden (1559 19641 sonra. bu hızın helirli olarak yUksek kaldtği bir dönemin (1964 1968i şeldiüni förüriiı. Birinci dönemde yıllık ortalama büyüme h m ',5.8 olmuş, ikinci dönemde tse, ortalama hıx •.1«.9'« yükselmiştir (x). Yunanistan'ın teeriibesine gelince, bu memlokette büyüme luzında değişmeler, Iran'a göte daha sık ve şiddetti olmuştur. 196662 dönemindc. büyüme hızı 1960 y\Unda °o3.3 seviyesinde ikcn. 19<SVde ••ll.Te yükselmiş, nüıteakip yılda şiddctle düşerek. •/»3,"'e inmiştir. Sonraki dönrmde U%n . 19661. hüyüme h ı n devamlı olarak yüksek Untmvi vc dört vılın ortalama kıymetl °(.8,2"i bıılmuştur. Bund»n sonrakl yıllatda ıl9«7 ve 19«S) hir yavaşlama haşlsmiî v» biiyüme hızmın ortalaması °'»5.9'e Inmi^tir (x) anda değişmelerin sebeplerini tespit ctmedişimiz icin, mnkayeseli «larak bajka »etieelet pkanMdc d«»nımnnd» değiliı. Bu 9 yıllık dcvredc üç memlekette ortalama yıllık biiyüme hızlarım mukayese ederek, tran ve Yunanistan'da bu hızın, sıra ile, *'ı7,8 ve *W,2 seviyelerinde bulunmasına mukabil, Tiirkiye'de •aji civannda kaldiRim soyleyebilirfe. Böylece, bu de\Tede, Tmkiye'de büytimB hızı, komşıılarma nazaran hissedilir ölcüde alcak olmuştur. * * * •Un yatinın harminl. bagimlı dcğiiken «Un kalkuuna hııma bağHyan ve çeşitli varsayımları ihtiva eden bir çok model kurulmuştut. Bununla beraber, kalkınmayı tayin eden başlıc» unsurun yatırım olduğu şeklindeki düsünte bütün modellerin gerisinde yatar. Vukarıda özetlediğim kalkmma Eöriişünde bir hakikat payj vardır. Yatmmm kalkınmada önemli bîr unsur oldaRunu kabul etmemek imkânsudiT. Kalkınm» »ürecini, *ı çok basit modtllerin yardımı ile Urif etmek. düşüncelerimize acıkttk ve kesinlik vennek bakımuıdan taydalıdır. ununla beraber. kalkınma hmnı *det« otomatik Wr »ekHde yatırıma baglıyan «örüş. son yıllarda ku\vetinden kaybctmistir. F.lle tutulur. sozle gorülür tesis veya fabrikaiarın yanmda. iktisadî hayata vc onun gelişmesine göriinmeyen nnsurlann da tesir edebileccği BOriişü «ittikce kuvvct kazaniyor. Bu unsurianB başında. hükümetee takip edilen iktiüat politikası ve bu meyanda hu politikanın para • kredl politikasi, kambiyo pnlitika«ı. biitce ve verg» potitikan. yatırım politikası «i*i önemli vecheleri (seliyor. Fertlerin ve tc«ebhü«l*rin da\ranışları. miite^ebhislerın kabiliyeti de kalkuı» mayı etkileycn önemli unsnrlardan ^ayılıyor. Sözii uıatmayalım. kalkmma 'hakkındaki ikinci ebrüse nazaran. kalkınma. cesttll «beplerin etkileri altında cereyan eden kompleks bir olay olarak gorönüyoT. Doğrusu hayret!. C * ğ S a ; 'l 9 y J "; f Heı refornı gibi finiversite refonnunu da devlet Atatürk, rahmetli MHlî Eğitim Bakam Doktor ReşH Gaüp J t e Isviçrelı Profesör Malş'i bu maksatla sörevlendjrmi?. Turk Cniversitesi cerçek anlamıyU 1MS3 de kurulmuştu. Sonra zamanla her raüessesetnizin başına %etexı onon da başına çeldi. üniversitenin yozlaştıŞına ittitakla bütün mıuet karar verdi. Yine derse îirmeyen profesSrlcr. yine kendilerine rakip telâkki ettikleri sçençleri iulcyen otretun tiyeleri, Tİne huyuk «hirlerde kümelenmeler. aytıı kürsüde birbirini kostekleven hocalar, birbirleri alevhine ÖBirncileri kıjkırtan tlım adamları, politika militanlığım imtihanlarda not vermeye kadar sırayet ettirenler.. B Netic«: thtilâl kararsShl haline eeien üniversiteler. « fınl. versitelerde barınan çcteler... hocalara hakaret etmeler, ders %i okunmadan çeçcn eünler, avlaT. scr.eler... İ' l î Mart Hükümeti. hütün bu olan bitenlerden ürtiversitem lerde hi« kimseyi sonırolu tutmadı. Yalni» memleketin «et» " % itine ya»k oruyor. bu böyle devam edemeı. diye acele Ue i jş, versite reformuna el attı. ? Gazetelerde okudufumuza gore. eçltim refonnurm ;\ mek ftzere Ankara'ya çağınlan Îstanbul ünivrrsitesi Rektörü. ^, bu toplantıva bizrat katılacafeına, bir mektup jöndererek. «An ~% karadaki komiteve münhasıran ür.iversiteden kimseler citın»^ vip akademilerden de profesorlprin davet edilmis olmasnfl %"• pTOtesto» edip toplantıya katılmamış. Sayın Nazım Terıiotl"İ Eptim Bakanma vazdığı bir mektupta, .Komisyonun yalnıs ;ğ üniversiteleT rnensuplanr.3 mhısaı ettirtldığı taKdirde gel'.p W çalısabileee&irn» hildirmis îstanbul rniversitesi Yönetim Ku p ( nılu da toplaatılara akademilerin davet edilmesi üzerine. «ürd i . , versne fikrini zedelevıci her tüılü davranıs karşısında her za fe man sa*lam ve vapıcı (masallarıM b'.r tutvım takmmıs olan Ts 'g ;.* tanbui Üniversitesinin bu sefcrki davrani">ı. bu çerçeve ıçinde ğ '•>. mütalâa edilmelidir» diye de botazdan zor geçen büyük bir \ söz evlemiş.. v, B Y K alkınma seyrindeki çizginin buaktığı «elel intibadan. W » ve JS71 yıltarmdaki duraklamanm. münferit. kendine mahsus özel bir olay otmadıjı neticesini çıkarmaya temayül ediynrum. 1571'den evvel. kalkınma hınnda belirli değişraeler göriiidüğüne göre. Ik'mcî Dün ya Harhinden sonra Türkiyc'nin kalkınma tecrübcsJne, dönemler itibariyle dalgalanmalar, inişrıkışlar arzcden. peryodik bir mahiyet taşıyan bir hareket olarak bakmak miımkiind\ir. 11er yavaşlatna veya duraklamada özel sehepler ve şartlar olabilir, hunUr biiyüme hramdaki değişmeyi siddetlendiriei veya hafifletici İMİkamette olabilir. Bununla beraber, dalgaianmnlarda müşterek sebep veya sebeplerîn mevcut olması ihtimnli büyüktür. Eier dutum boyle ise. hunların ortaya çıkarılmaM vc tartışılması bncm kazanır. ürkiye'ye mahsus durumun (ahliline seç* mcdcn cvvel, akla gelebilecek bir soru, başka memltketlerin kalkınma haıeketiode. ~İ ran'ın vc Vunnn'tstan'ıtı tecrübelerinden * bu memlcketlcrdc. kalkınma hmnda, devrcden dcvreye hissedilir dcğişmelerhı, sıçram» veya İni$cıki5laıın bulunduğunu. dlğer bir deyişle kalkınmanın munta/am, ahenkli bir fekU» de ccrejan ttmemiş olduğuoa aıüıyomz. Ş « unanistan ve Itan'ı bırakarak esa» konumnta avdet edellm ve 197SÎ1 yıtlannda duraklamaM aydınlatacak başlica ipuclan üzerinde du«iinme|e baîlıyalım. îukarıda. çesitU vesilelerle, kalkmma hızmdaki değişmelerden bahsettik. Bunlanıı sebeplerine yaklaçmak iizere. kalkınmanın mahiyeti ve kalkmma teorîleri hakkında Wr kac WM söylemek yerinde olaeaktır, çünkü kalkınma hızı dediğimiz ölcünün, kalkmmada etkîli olan bütün unsutlann bir muhassalası olması gerekir. Knlkınma ve sebepleri hakktnda şimdivç ka d»r iktisat Uteratüründe eeşitli gorüs ve teoriler ileri sürülmüîtür, fakat bnnlaruı eMstan uzerlnde birle«tikleıi pek söylrnemez. Kalkınmayı adetâ mihanikî. otomatik bit hareket «ektinde tasavvur rfen görirçlerin yanında, bunun daha karışık. cirift bir olusum oldufuııu, maddî »nsurlar yanında «arri . maddi «nsurlann kalkmmaM toyin cttifint ileri süren görüşlcr vardır. Sahsen. sonuncu görüse katılma temayülünde olarak, sade yatinm iizerinde. fiılki tesisler üzeriııde düsünmenin. difecr unsurların aleyhine olarak, vatırımm strateük öneminî lazla* ile büyütmenin aleyhindeyim. öyle bir kalkmma yaklaiimma temayül edlnce. tiimü « e kmlkınmn araîtinldıjîi veya kalkınmanın yavaşlaması üzerindc dumlduğu takdirde. cefltil unsurları gö? onünde tutmak liizumn belirir. Ekonomini» icinde cereyan eden olaylar vc etkili olan unsurların yanında, Iklim sartlan giW ekonominiıı dn>nda bnlnnan ve bilhass» tarrm iiretimt nrerinde etkiii olan hususları da hesaba katmak icabedccektir. t B • * * k B irincî görüşte, kalkınma hızını tayin eden hâkim unsur yatnun hacmidir. Son yılUrda. iktisat Uteratüründe, ba|uns«z deği;keı> fs) Kaynak: O.E.C.D. National Accounts of less developed countries, Paris. Haziran 1970. BUGUH YAR1H Çimhold, öınek bit Bu başlığı dikkati çeksin dije »eçtik. Çünkü. seçtığimiz hu Âmek, kamu iktisadi kunıluşlannda yıllardır siirüp giden ve devlet l»rasını çarçur eden carpık düzecin kangren olmu? bir yanırı yansıtmaktadır. Ç.imhold, Tiırkiye Çimento Sanayii Anonim ortaklığının bir Iştirnkidir. Sermayesinin büyük kesimi. bu iktisadi kamu knrultışun» aittir. Çimhold, özel kurulutjlara. kişilcre sermaye tem ; n rcier. ya da onlarla iMirakler kurar. Yani. devlet kescsir.den rıir çeşit özel kifilere ya da kunıluşlara fon gürevi yapar. Başııv dafi tnudürü on bin lira alır. Bir yere gftrevle gittiği zaman >nilujru 250 liradır. tlangi, genel tnüdfir zamantnda kımıldtı, basma o genel müdürün haıısi akrabası jcetirildi, ne Işler yapıldı. h'ıze verilen bilgide mevcuttur. Bugnnkü. Sayın Genel Müdürün b'.i uygulamada hiç bir kusırru yoktur. Bir çare »rayıp. bu kuru'.ustan kurtulmak için kıvTandıjsını da hiliyoruz. Kastunıı^. Vimsev hedef alroak olmadısı için konıımın detayına çîrmiyoTII.'. GüUüğüatüz hedet. kamu ikti;adi lölrııluşlaı»rtın'*ve ülk«jı"ıB'i '•* cidılı bir sorununa yctkililerin eçilmesini saelamaktır. Sar.ırız. bu yıl kamu iktisadi Uıırııluşlarının kati hesapları fnıüjiilürktn konu Yüce Meclis'te de dile gctirilmişti. Oüşününiu. milyarlık bir kamu kuruluşunun cenel müdürü üc hin lira alnıakta, onun bir i$tiraki olan. bu hiçim şirketlerin başına %ftitıienleT on bin lira almaktadiTİar. Bu miktar, üç aşağı. beş >ukarı değişebilir. Ama, bu eerçefı degiştirmez. Ve de, bu kaııalUrdan, kamu truruluşlarının ka\naklan mirasytdi sibi tükelilir. her biçim kötö idare ve suiistimal sSylentîlerinin de kaynağı bunlardır. Fakat. ciddi hiçimde kimse bunların üstüne eğilr. eğilememiştir. Oijer yandan, kaynaklannı bunların sökamu iktisadî kuruhışları. yatırımları için, ciddi bir kayııak bur.alımı içindeijirlcr. Örneğin. Türkiye Çimento Sanayii, bugün bir çok tabrikalr.n için para sıkmtısı içindedir, diğer yandan her ay Çimhold'un personel giderlerini kar$ılama çabası harcamrıktadır. Şimdi. Sayın Sanayı Bakam'na soruyor ve iİRisini rica ediyoru»: tktisadî kamu kurulu?lannm bu biçim iştirakleri için nc \aptılar. ne yapmaktadırlar. ne yapmayı düşiinmektedirler? (,'ünkö, bnnlar bir va»a ttonusu olan şeyler değildirler. Ciddî ve dürüst bir yönetim kısa sürede bunları yoluna koyabilir ve memleketin ciddi bir »orununu rejimi kokutan bir kaynağı ortadan kaldırabilir. Bunlar bir «stein ve rejim sorunu da değUlerdir. Şu ya da bu M'i kamulaştırmadan önce, kamu iktisadi kuruluşlannı rasyouel bir idareye kavuştnralıra. büyük yol •Imı? oluruz. Başka *eVtörlerden şikiyetten önce, kendi yönetimindeki hıırum vc kuru'usları idare, dürüst ve rasyonel bir yönetime kavuşturmalı. Miiistimal kapılarını kapatnulıdır. Sayın Sınayi Bakanının ciddiyetle bu sonın üzerine eğilmesir.i bekliyoru2. lgitt mercilerin muı^Rabesindcn uzak durrnasını bilen veya malum sebepler yüzünden, müsamahanın şımanklığına kendini kaptırmış olan kaçak, hattâ müsaadeü Kut* an kurslannm. bu memkketin başına büyük işler açmak tasavvurlannı kuvveden fiile çıkarmak isteyen bir zümrenin türemesine meydan verdiğini, ytt I lÜRKÇEKUR'AM YAZAN /annedersiniz ki. hu üniversltede «aScı *e «olcu çeUisme ğ lerdr insanlar öldürülmemiî. bu mektupların »ahihi Nazım fŞ TcrzioKİu. binbir dert ve ıstırap ile karşı karsıy» eelmemiştir. Annierinde acık oturıım vapılarak rejimi alenen vıkmak i s t c venlerin nutuk cektikleri üniversiteler hu üniverBiteler detıldir. kendisi ve vSnetim kurnlu tiveleri. davafeı, molotof koktevtini, talebeleri evlerine eötüren ve orada heraherce komptn ^ Uur.uı iieretim üveleri meselesini. unutmııya henzrmektedir. •'; Taleheden aeır muamele eörmüs olan Savın ReUtfir. elâlem %' evlâdını üniversitelere Uevlet Pİiyle okusunlar. adam olsunlat dive (çöndermekte olduklarını nnutmıışa benzemektedir. î o k s» bu çocuklar. nniversite hocalannın, akademi hocalanyla «ibar cekişmeleri arasında ralsinler dive dejil... S a n n Tentoî:lu Ribi düşünenler. höyle bir ortamda hükümete vardımcı olmava mecbur oidisktannı unuturlarsa. bİT eün retorm tinin onları eormezlikten tflmesinr şasmamalıdırlar. Yüksek «fcretim miiesseselerimizin neden vozlaştıgıiM di daha ivi anlıynruz. Türk milleti. vüz milvonlarca lirayi. hir takım savtn zevatın birbirleri ile çekişmesi. bu çekişnıelerrie hizip knrtnan ve hizip üvelerinin favorize cdilmeleri için vermivor.. Aslında hnkümet. reformu hiç kim«eye sormadan Eğer îstanbul Tniversitesinin fikrini almak istemisse. cöstermiştir. Utanbul Cnıversitesi Rektftrü *e Yfinetim Kurulu bu neıakete »akışıksız bir cevap vermijlerdir. Bundsn *onr» her vazifeye erlmevenin başına eflen onların ba?ın» eelecck olursa şasmamalıdır. Ciinkü artık söz haklan ile birlikte. devlct ve halk nezdindeki itibarlannı da kavbetmts olacaklardır. Gelsevdiler ne sövlevereklerdi? Belki de reformtın getirerepi veniliklerin karşısında oldulclan için, böyle aaçma ve gülünç bir bahane ile vazifeden kaçOemek sizler akademilerin temsil edildiğ) bir toplantn» katılmazsınız öyle mi? üemek akademi profesörleri sizinle van yana oturulmayacak insanlar.. Demek tikir kafalarda değil. mensup olduğunuz müesseselerin i^imlerinde.. Tevekkeli değil «hlerin 'idarc ettisinir. üniversitelprde talrbeler hirbirine düşn)|A oldu hirbirlerinin vanında tıpkı sizler <tmi nturmadılar. ' Birbirlerine silah çektiler. Vah... tih... t»h... Reşat OĞUZ M. Eğitim Bakanhğı Başmüfettişi bancı dillen de ögreniyorlardı. Vabancı diller ıçın ayrı hoca var deniyordu. O esnada görmek nâsıj olmadıydı. Bu arada yataklarına bajdaş kurmuş esW medrese moUaları misali Cumhuriyet MoUaları vüksek sesle Kur'an iîttıyorlardı. Gczilerimız sırasında köylerimizin çoğunda, ortaokut için yaptınînaış zanrunı veren Kur'an Kursu binalarma rastiadık. Hatta bazı bilyük köylerimiıde bu binalann ortaokula tahsisi arzulanna şahit. olduk. Rehber defişittliglnin köyiüyii mâkule yönelttiğmi de gördük. nışla ona bağlı fcalmıs bir toplum aramrsa hiç süphesız, bu toplum türk toplumu, Türk milletidir. Ne vazıtt m, tslamiyetin itabulünden sonra gelıp geçen yü2 yıllar içinde btlhass» 17. yüit yıldan sonra, dinin kaynagındaki taıilet, ahlâtc. vasama sevinci. insanhğa hizmet sevgisi, hoşşörürlüluk, çıkarcılann tetslr ve izahlarına uydurulmak istenmiş, Mlah ile kuı arasına girme dalâletl cemıyetin bünyesine sülük gibi yapışmıştır. AUah'ın ttulunu kendilerine kul yapmak istemlsler ve bunda muvaffak da olmuslardır. ürk Miîleti yüz yıllardiT, Kur'anı Kerimin buyruklarmı kendi dili Ue okumak '.steğini taşımaktadır. r Geçenlerde. Edirne Lisesinde berabt çalıştıgım çok sarrumı bir Müslüman coskun ve bilinçlı bıt Türk Milliyetçısı olan arkadaşımla Kur'an Kurslan ve Kur'anı Kerırn üzerinde konuşuyorduk Kur'anın dUimi?e çevrilmesine. hiç olmazsa meaîen olsun hız verilmeli demiştim. Arkadaşım, hemen ttiraz ettı: «Mealen kelimesini kabule »eben ynk. Hı. Muhammet Kt»p olduğu için, Kur'an Arapça tıazil o)du. bu demek Müslüman olan AraplaTdan Rayrı Millrtlerin Kur" anı ilânihave (sonuna kadar) Arapca nkumaya mecbur olacağı manasına selmez. Ben Tiirküm, mealen değil. Kur'anın kendi dilime aynen çevrilme«ini isterim» dedi. Kat yuvası ve o;r çesit medrese honlamass olduğundakı ısrarımız; bu devamlıhğı. kurs kelımpsinin ifade ettıği mefhumdan çoktan uzaklaşan kurumların ;slaha muhtaç vönlerinc. bîlhassa mall kaynaklanna dikkat ve ütizlikle eğilineceğine, bu Işlerin başında olanlarm büyük ülkilcülüklerinı bilmis olmanın huzuru Ue ınandıgımızdandır. YARIN na vaptıkları açıklamalardan daha bclirli bir şekilde öğrcnmiş bulunuvorut. Bu yazılarımuda faaliyet gösteren Kur'an Kurslarının bünyelerini açıkllğa kavuşturmanın zorunUHfcuna değinmek ve hu arada tmaroHatip Okullarımızın müfredat proeramlanndaki celişkiye de Işaret efmek istiyoruz. Bir süre önce «Cunıh\ırlyet»te belirtügimiz üzere, vatandaşm Kur'an Kursu açmak ha'skı elbette hürmete sayandır. Ancak. Kur'an Kurslannm nlc:n açıldıgı sorusundan hareket' \e temelincleki kanuni maksat. la. buşün yöneldigi hedeti vatanöaşm gözil önüne sermek mecburiyet halmi almıştır. Söyle ki, Kur'an Kurslan nköğrenimini vapmıs olanlara Kur1 an'ın okumasını öğretmek makçadını güder. Hedef sadece budur. Bunun dışına çıkmak, Kur* an Kursu vesiyle ittiiıaz ed'.lerek, glzli emellerin hizmetiîie girilmek demektir. Bu, Türk Milletinin layik bir anlayısla idaresine. Atatürkçülük ülküsüne, İslâmhğm kökürrU teşkil eden AHah ile ku! arasındaki rnanevi münasebetin, teml2 imanm strannı aşarak. Dini Hi5siyatm sörnürülmesinde vol almanın biyanet tablosudur, Acı Kayıplarımız Merhum Abdülkenm Duygulu; MıUaddes Duygulu'nun oğlu; merhum Ömer İzzet Buyükyazgan; Nuriye Büvükyazgan'm kızı DUYOULU ve BUYÜKYAZGAN ailele.rinin çok sevgili oğlu; kızı ve torunu İki tip kurs K fı'MjıtSfcüta, aradeniz'in kuzey UleTinden birinde büylik bir Kur'an Kursu binasından ve faalivetinden söz ettiler geçende. Bu Kur'an Kursunda. Kur'an tedrisi ile bıvlikte i?lâmı ılimîerin de okunduâu ve bunun. çocuksu hilelerle vürütüldüğünü de açıkladılar. Kur'an Kursu b.nasmm dış kapis; civarmda gözcüler var dır, teltiş yetkililerl çe'.irken binarun kapısmda ve baska beHrli noktalarmdaki düğmelere basılarak çaîan zillerle ilgililere haber verilmektedir ve faaliyet Kur'an tilâvetine (ahenkli okuma> çevrilir. Bu hususlan anlatan tmamHatip Okulunun eski öğrencisi <1mamHatip Okıttuna devam edip de vakit mi kavbedeyim. buradan kı«.a voldan maa$a kavuşnıak var» divor ve ilâve ed:yor: «Bnrarta vemek içtnek bedava ve çok rahat.» T DR. NEjAT DUYGULU EŞİ F I İ K A DUYGULU V KÜCÜK otmum m DUYGULU 18 Eylül 1971 Cumartesi günü Bursa yolunda elîm bir traîlk kazasi sonucu velat, etmişlerdir. Cenazelerı 21 Eylül 1971 Sah günü (bugün> ogle namazmı müteakip Şişli Camündea almarak Zincirlikuyu'daki aile mezarUgına defnedilecektir. DVTGl'LU ve BÜYtKYAZGAS AİLELERİ ve OGLU f Reklâmcdık: 1792/7774 BV t ZLU DEPOMUZDA SAĞLAM TESLİM J t T TtCARET Eminönü. Asmaaltı Kız.lhan 4 îstanbul Tel: 22 52 13 26 3» 2» Reltlâmcılık: 1790/ 7773 30 TL. CA î r 1 Tlkel sartlar B îstanbul Vilayeti Daimi Encümeninden 1 Eyüp Gümüşsuyu îlokulu onarunı ile kanalizasyon ışinin 18.149.41 lira çevresinde ymptmltnası. tlk teminatı 1.36121 Uradır. 2 ~ Kadıköjde Kaptan Hasanpsş» ve ErenuBy tVkokullan onarımlannın 18.205,n lira çeTresinde yaptırılması. İlk teminatı 1.365.39 Üı3dır. 3 Çatalca Aydıaiar kö> okum tamiratmın 18.998,27 lira çevresmde yaptırılması. İlk teminatı 1.424^7 liradır. 4 Beşiktaş Vüdız ve Burakreis Okullan sıhhi tesisat onarim işınin 19.230.31 üra çevresinde yaptırılması. îlk teminatı 1.442,27 Uradtr. 5 Sarıyer Şükrij Nailipaşa İlkokulu onarıtnıwn 19332^5 lira çevresinde yaptırılması. İlk teminatı 1.465, liradır. Tahmın bedellerı ile ılk temmatları yukanda yaîilı işler 12 Ekirr. 1971 sah günü saat 13.00 de îstanbul Sultanahmet Yetebatan Caddesinüeki Öıel İdare binasmda toplanan Daiml Encürtıende a,iTi ayrı açık eksiltme suretiyle ıhale edilecektir. Şartnameleri îst. Bayındırlık ve MiUl Egitim Müdürlüklerinden alınacals veya görülecektir tstftklilerin ilk teminat makbuz veya mektubu, 1971 yılı tıc&ret odası vesikası ve ayrıca tamirier ıçın şartnamelerinde yaaiı kayttlara uyularak ıhaleden 3 gün evveline kadar (tatil gunierı hariç) vilâyet makamına murücaatla ahnmi'ş yeterlik beıgelen ile birlikte ihale günü saat 15.00 de Daıml Enciimende haaır bulunmalan lazımdır. ir müsahademden sbz etrnek ı isterim: 56 \nl önce blr müfettiç arkadaşımla tstanbul tmamHatip Okulunun vakınmdakl. çok büyük bir bınası olan Darüîkur'anı. o civardakt îsmail A | a ve Üçbaş medreselerindeki Kur' an Kurslannı teftiş etmiştik. Gerek Darülkur'anı (Kur'an EvD, gerek vukarıda adlannı yazdığımız medreseleri. yurdun dört bucagından sfilmiş 1012 va$mdan tııtun da 20 vaçmı aşmıs, öğrenci kalabalıŞı doldurmusru. K';r'an Evinîn sa*lık şartları diSerlerinden de çok fecl idi. Karvola ve ranzalann altmia ekmek kırıntıları. yatak altında dokunmaktan tiksinti duvdugunuz çoraplar, rens'.ni kaybetmiş yüz havlulan. bpvazUJına çoktan veda etmiş yagırlaşmıs vatak Örtülert ve bilhassa vastıklar insanı üzüntü ile ürperten man2aralardı. İsmail Ağa ve Gçbas medreselfrinde, dur«m dikkatli ve temizce bir tertip icinde idi. Tır> kı Kurtuluş Savaşı sıralannda cocukîuk miisahad»lerîmin anılarını kaD"..ıyan klâsik medrese tipinde bir verleşme idi. Medre^enin merdivenle inilen Izbesinde kazan kavnn'or vurdun U7ak knselerinden selmis iriliufaklı öŞrenciler burada yemek viyorîar. sınıf ve vatakhane flarak kullantlan medrese odalarında bekleven kalfalann emlrlerine koşuyorlardı. Baslannda takkelerle Arapça AraW Esasen, gerçekte Kur'anı Kerimin sadece Arap dili ile okuBazı Kur'an Kurslan, bu fa nacağma daır, ne Ayeti Kerime ne de Hadisi Şerif vardır. aliyetleTi ile ImamHatip OknlTürk milletı ilmi taîü üstün larmın karşısmdadırlar. Bazılaçok sayıda din bilgını yetiştirrmın da İmarnHatrp Okuluna ö t miştir. Bunların yapaca&t tercürenci haıırladığvm bundan bncemeler yaygın ha!e getirilebilir. ki var.mızda beUrtmiştik. hiç olmazsa namaı «urelerinin Türkive. vüzlerce ve beikt bintercüme ettirilerek halknnızın lerce, kanunun muraîtabesinden eline verilmesi. ibadete esas olan sıvırılarak tehlikeli yallara sapan buvrukların neler oldugunun Kur'an Kurslannm tozu dumamü'min tarafmdan bilinmesine na katrna çabasımn etkisi içindehiztnet edilmiş olur. dir. Şeriat özlemini çekenlerin. tslâmi esaslann ahlâkî hüMimlerini hiçe sayan ba2i tarikatlann yuvalandıgı Kur'an Kurslannda tozlu, taşlı ücra köyîerln yanık yiizlü çocuklarmm masum ruhlan karanhgın cehennemine tutsak yaptlarak şarMandırılmakta, beyinlerine Atatürk düşmanlığı deDO edilmektedir. İki tip Kur'an Kursunu böylece bir daha açıklıt* kavuşturduk tan scmra, icrasmda zorunluluk duyduğum bir hususu dile getirmek isterim. GeTçi Kur'an Kurslan ile il<îiU yönetmeîikte okutulan surenin Türkçesinin de öğrencive okutulmasmm şart koşulduğunu bu işle meş?ul olan bir arkadasım soylemişti. Bunun kısa zamanda gerçekleştirileceğini ummamak için hiç bir sebep yoktur. Aynea özellikle ekiemek isterim: Kur'anı Kerimin tercümesinin bütününu ögrencilerin ve halkm eline vermenin zamanı gelmistir. Türk Millctl Müslümanl* kılıç zoru Ue değiU inanarak kabul etmis. vayılmasında büyük rol oytıarnış, tslâm Medeniyetinin dogmasına sebep olrnuş milletlerin basında gelmtstir. Dünyada. tslftmlljtın en na""îsiıı bekçisl, vecitU bir inaMadem ki, Kttr"an Kurslannda öf renüen ftyetlerin de Türkçelert çocuklara okutulacaktır. bu takdirde bunun Müslüman Türk MiUetinin istifadesine sunulmasmda ne gibi bir sakmca olabiUr. Müslümanlıkmaalese!, AUah ile kul arasına maksatlı olarak girenler tarafmdan, «Dünya tçin bir lokma, bir hırka» iskolastisizmine, kbhne felsefesine onırtulmu$, iünyada bir lokma ve bir hırka bulduktan sonra, <Ahireti İçin çahşacaksm telkini y»pümıstır. YıUarer. ftu millete bir lokma bir hırka telkinlert vapıldı. vaazları verildl. Halbuki al'.n cerintn fazile*ivle pırıl oınl narrnjs ve seref konuşan îokrr.alar ve en ıyi hırkalar b j miileMn hakkıdır. Ha!kımi7in kendi diîi He okuyacağı. tmamHntip Okııüanmızdan vetisecek. vetisen avdın kafalı din adarnlanmi7in «arr.iml rehbprliĞi ı'e Kur'an tercümesi MüsîümanUğa ba|lı!ığını artıracak. A'.laha olan inanç sömüriicüleTin Dinl duvpulan sömürenlerin saldınsmdan a.n narak bulutundan. sisınden kurtulara!. aydmhfa ka vu«acaktir. tstisnalannm bulundugunu kaVul ederek, müsaade'.imüsaadesiz. Kur'an Kurslannın AtaHirkçuluğe duşman yetıı'ıiren, tari VEFAT Şîrketimiz Kurucu Dl. HEIM DUYGIHU'YU l%\« Riiçük oğlu He beraheı elîm bir tralik kazası sonucu kaybetmiş bulunmaktayız. Cenazeleri 21 Eylül 1971 Sah (bugüro ögle namazını müteakip Şişü Camiinden almarak Zincirlikuyu'daki aüe mezarlığıaa defnedilecektir. PEGA PETKOL VE GAZ ESDÜSTRtSt A. §. 7775i Ortaklarından ve Murakıbımız çok seTgili arkadaşıttiız; değerlı insan. V E F A T Şirkeümiz Kurucu Ortaklar.ndan NIHAT DUYGULU'nun sevgili ağabeyist ve kıymetli ortatımız; sevgili arkadaşımız; değerli insan Dr. NEjl\T DUYGULU'yu EşiveKüçük Oğlu ile beraber elîm bir trafik kazası sonucu kaybetmiş bulunmaktayız. Cenazeleri 21 Eylül 1971 Salı <bugün> öğle namacmı müteakip Şışli Camiinden almaxak Zıncirlikuyu'dakı ade mezarhgm defnedilecektir. PEGAGAZ A. Ş. 1794/