Katalog

SAÎFA DÖRT i CUMHUBtTET: :29 Agustos 1971 kat bü>ük bir kısmı Aksaray Postanesınden atılrruştı ve gazetelere gondenlmışti Bu. aradığımız kışının Aksaray chaîinda oturduguna ve gazete okuduguna oır deiıldi Konjnun çorülmesı îçtn Posta Idaresı v» mektup gönderilen gazete sahıplen ıle ışbırlığı yapmamız g9rekıyordu Once posta ıdaresi ile anlaşmava vardık Yazı karakterleri konusunda uzman olan bır polıs arkadaşımuı po^tanede gnrevlendırd:k Bu arkada'ım.z DOStanedekı gorevıne başlarr.adan once mektuplan çok sıkı bır m«•lemeden geçırmış ve harflertnın o«*llıklennı e^terlemıştı Sonra gazete sahıolerındpn rlcada bulundum Rlcam, mektııp larda karşı çıkılan kortılarda methıil kışıyi tahnk edecek nıakaleler yazmalanydı. Bu ışte de anla<=ma"a varmıştık. umhuriyetiıı ilk yıl lanndan itibaren başlayan sosyal reform ların yanı sıra Gazi, Silâhlı Kuvretlerimizin geliştirilmesi konusunu da önemle ele almıştı. Üç tarafı denizle çevrili olan ülkemizin sa•uıtmasında, Deniz Kuv vetlerimize dü.şen büyük görev dolayısıyle Donanmamran tücelik ve nitelik baknnmdan modern bir hale ulaştınlması başlıca cabalan arasmdaydı. cBahriye Vekâleti î h dasına Dair Kanun> 29 Arahk 1924 tarihinde kabul edilerek yürürliiğe girmiş ve Ankara İstüdâl Mahkemesi Başkanı Cebelibereket Milletvekili Ihsan Bey (Eryavuz), Bahriye Veküliğine ge C «Antstan. EmefcB Korgtnrtf EKREM BAYDAR Bahriye Vekili jhsan Beye gönderilen ilkel bomba tirilmiştL O zaman Başvekil Ali Fethi (Okyar) BeydL Şeyh Sait Isyanından sonra kabineyi kuran Ismet Paşa da thsan Bey'i Bahriye Vekilliğinde bırakmıştı. miri konusu, daha sonra açılan meclis tahkikatı dolayısiyle riyast edebiyatmuza da girmiş ve «Havuz Yavuz Meselesl» adı altında uzun yıllar anlatılıp durmuştur. İhsan Beyin donanma konusunda aldığı en önemli kararlar; Yavuz zırhlısının tamiri ile bir tamir ve inşa havuzu yaptınlması olmuştu. Yavuz'un taAncak Tavuz 1927 yılı Şubat ayında, tamır havuzuna aürurken kazaya uğradı. Firma bu yıizden mukavele sartlannda değiHavuz • Yavuz şıklık istıyor, Başbakan îsmet avuz'un tamiri içın 1926 yı Paşa ilo kabınemn dığer üyslerl 1: Aralık ayında bir Fran buna yanaşmıyordu. Bu kararsız finnasj ile roukavele lara rağmen, daha sonra ılen sülmzalanmıştı. Fırma tarmrr.tı bır nıldüfune gore îhsan Bey. şohsî yılda tamamlayacak, parasını da yetkısıni kullandığını belırterek, taksıtle ild yılda alacaktı. mukaveleye, fırma yaranna bazı Konumuzun dışmda olmskla beraber tas» bir batırlarma yaprnak ıstenm. Entarili adam ostanede gtirevli arkari?sımız bır hafta snnra elmde bir 7arfla geldi Mpktııp Oevlet Demir Yollan Genel Müdurluğune hıtaben vazılmıtı. îçindekı Ise bır iş isteme dilekçesıydi. Mektubu postaneve bir kadın getırmış. arkadasmız da odırıı (nzlıce takip ederek evi Oğrenmi'tı. Evı hemen gozaltına alciırdım ve üç sıvıl memuru aram8 ile gorpvlendırdim Memurlar. evin Ost kafındakl odalardan binnde; sırtında entari, basmda takke plınde trsbih olan vaslı bır adamı mmder üzerınp baSda<; kurmuş otururken bulmııslardı Kendisıni tutuklu olarak A n kara'va sevk ettik îsHklâl Mahkemesinde vareılanmara ba<!arlı. Fakat yarplanma1;! sona erm»»den bir kalp krizi sonunda bKiıL P Y konuveresimAYHANBAŞÖĞÛTI I GüNAHKAR KRALIÇE maddeler ekietmlşti. Bu yuzden îhsan Bey hakkında Meclis tahkıkatı açıiması ıstenmış ve Başbakan Ismet Paşa'run Malatya Mılletvekılı sıfatı ile verdığı tahkıkat onergesi Mecllste kabul edılmıştı. Seçımler yeni yapılmış, îhsan Bey Ceöelibereket'den mılletvekıli seçilmlş. fakat Bahriye Vekâleti kaldınldı£ı ıçın bu defa da tsmet Paşa tarafından kurulmus olan kabıne nın dışmda kalmıştı Ihsan Bey hakkındakl tahklkat, Cumhurlyet devnnde açılan İlk rnechs tahkikatı olmuştu. Sonuçta Ihsan Beyln Dlvanı Ali"ye (Yüce Divana) sevkl kararlaştınlmış, Yüce Dıvan da İhsan Beyın lkl yıl hapsıno karar vermışti. Işte geçırdığl safhalar yüzünden kamuoyunda da tlgi lle ızlenen Havuz • Yavuz meselesinın ilk gunlerındeydl. Yavuzun tamın içın talip olması süresi henüz bitmemişti. YARIN: lh«»n Be\in. Rıhrne Vekili oldaîa jflnlerde japılmış bir karikaturü Istifam kabul cdilmi} or Hediye paketi u sıralarda îhsan Bey adına posta ile gönderilen paketten bir ilkel bomba (Machıne lnfe"rnal) çıkmış, fakat buyuk bır tesadüf esen patlamamıştı. Ihsan B«ve yoneltılen suı'îast boylece başansızlığa uğranr.ş bulunuyordu. Bombamn bulundugu paket îstanbul'dan postaya verı'mış oltlugu ıçın, bomba ozel oır kurye lle Istanbul ESnniyet Mudürlufüne gondenlmışti. Kutunun ıçıne bir dinamit çubuğu yerleştinlmişO re kapağı açılırken dmamıti patlatacak kap sulü ateşlemek lçin d« tertibat yapılmıştı. Kutu, isrnlnl şimdi hatırlayamadığım bir postahaneden (hedıyelık eşya) kaydı ıle göndenlmış tı. tlzerindeö adres de ujdurınavdı. Kutuyu kabul edip muamelejlni japan posta memuru da, gondcren şahsm eşkâlıni hatırlayamıyordu. B zez Tahsin BERKAND 91 Teşekkür ederim, altı bnçukta buluşacağu. !?irketten beııden evrei çıkmıştı. Bir arkadaşiyle gönisecektı. jNcredc ise celir. Öyle ise ben size Allah.ıısraarladık diyeyim. Güle güle efrodJm, yıne £örüşelim. Günsel) fiderken terasanın ötcki tarafından Doğanın erldığini farketti ve kabahat işle>en bir lnsaıı tclâsiyle başını çevırraeden oradan uzaklaştı. ^r Konuşurtarken Aylinin sık sık «aatınejSfc ması huzurunu kaçırdığı içın ona berab»r> 8 » gaza gitmeyi teklif etmis ve bu vesile ile Doğanla buiu?up bulaşmıyacaklaruu d» aniamak istemlsti. tşte bulusmuslardı. Aylinin yüzünün tatlı bir anlam aldığını hâlâ göru^ordu sanki... Onlar hep böyle buluşacaklar, aerişecekler, mutlu olacaklardı. Günseli kosar adımlarla arabasına. erine re yalnızlığına doğru «riderken ıçinde buvüb bir isyan ve kıskançlık duyuyor, yumruklannı sıkıyordu. Ben de, ben de mesut olacağım Ben de vasamak, sevilmek, mutlu olmak istıyorum. Ben de gencim, ben de gnzclim, hcm ondan da curcliın. Evet, ondan trüzelim ben Etrafımda dıinen erkeklerın, en ufak bır ısaretırale. bana koşacaklarını biliyorum. Istemiş olsam, bana geçici bir hevesle dcğil, cıddî bir amarla yaklasnca kolan meselâ Cahit. meselâ Selim, meselâ Ahmet yok mu? Fakat onlann biç birisi Dofan değil ve o bir başka kadını »e\iyor. Doğan Rprçekten Aylini »eviror mo idi? Gdnseliden başka hiç kimse böyle bir şüpheye düsmezdl. Çünkn basta ailesi olmak üzere bıiiün dostlan onun Aylinle »adece meslekdas ve arkadas oldnğunu, Aylinin kocasından uzakta vaçıyan, daba doğrusn kocasmm bıyanetine njrayan evli bir kadın olduğnmı biiivorlardı. Ancak Dofanın bafasının içinde tasarladıği plândan da kimsenin faaberi yoktu. Buno bir başkasıns a çarsa basarna ulasamıvacajına Dnğan garın hir tehimle manmakta ıdj. Vtllardan bcrı se\dıci l>n penı; kızdan baskasivle evlenme^ı bır sanne hıIr aklıntian (çetırmi'difi için ne yapıp vapıp oım krndisıne rjkla^tıracaKtı. Buna kararlı ırlı. Çok ıMırap çektıçj balde bn kararından I,IZKPÇmck ıstcmivordu. Günselıvi herkpsten Jvi tannordu Dnfan ( • > nıın. k>elki de çncukluçunda u^rartıjh felâlietlrr yuzunden. belkı de o müthta kazadan «nnrn enrırdi ' hastalıklar te bnhranlar sebehirie hıs b*kımından mutereddit ve karamz bir genç. kır olarak f«*rjp*ltu. «iduprJaı yrtlarc* ww*> anlaBhsîf."* ^' * •"• » « "" • Tpr.ıştıktan bir kaç sene sonra d.ıh.i hrnüs iyi TSrkçe bilmcdıği gunlerde Giın^eli ona. bir tnraftan doktorla karısını ne kadar sevdiğini. ve onlara ne kadar minnettar oldııjunu »nlatmi'j, bir taraftan cla dünva vüzünde kendısini çok yalnı« bissetmrkte olduçunu itiraf etmişti. Hattâ onun : " çiin, göılerınde yaşlarla, soyle konustufuiın cnutamivordu: Onları «nam ve babam ifihl sevironım ama onlar benım dz annpmle babam değıllerdir. Italy.tnın brr knsesini çok sevivorum ama bo> rası ben'm ö> vurdum defildir. Kafamtia ovle » • fir düşunrclor, Içımde 5;le karmakanşık ve birbırme hır benzemîien dııvgular rar ki bazan birbinvlt cenklpsen bu dıısıincelerle du^fiılarm kafamı çatlatacaklarını, kalbinu koparacaklaruu sanıyorum. Sonra, çok sonra bir fön, kendi öz ynrduna ka^ustuktan sonra da şörle demışti: Halamı çok sevivorum ama onıınla aramızda corüs ve »nlayiş farklan var. Belkı de çocukl'iğum onun kntl.ın arasmda geçmış olsavdı birbirimizi daha iyi anlıvaraktik. Ona, kendi kanımdan bir ınsana kavuşmus olmaktan Relen heyecanla baçlandım. Fakat. bılmem benl anla>abilivor musun Doğan, habamı tantmadığınt için sevemezdim. Bu sebepten halamı onun kardesı oldu?n için sevdığimi tam olarak snvliyemem. Belki de bu sevtfim. kardeşinı çok « • © ven halamın bana karsj göstprmekte olduğu sonsuz seFkat ve hudutsuı serfi jüzünden dnjmustur. ' ' (Aıtıa tm} Alman malı DİŞİ BOND ÇACPlftMA inamit çubuğunu incelerken, sanJı oldugu kâğıtta ba zı harf ve rakamlarla beraber (Radvail) adını sordük. Bu, o zaman Almanyada pek meşhur olan bır barut ve patlayıcı madde fabnkasının markasıydı. AmbalaJ kâgıdmı fabrlkaya Bondererek, rnumlcunse «Me zaman ve kime gönderıldiğinin bU dirümesini» ıstedun. Gelen cevapta gonderllme tarıhı belırtılmıyor, yalnızca «Tur kive Millî Savunma Bakanlığına gonderilmis olduğu» bıldınhyordu. Mıllî Savunma Bakanlığı Posta Mutemetlığındekı kayıt'ardan ıse boyle bır paketın alınmadığı anlaşılıyordu. D Politik konu TİFFANY JONES GARTH lay şahsi değıl polıtık bir konu huvıyetıne burunmuştu. En kuvvetli ihtunal bu suıkastın Yunanlılar tarafından duzenlenmış olmasıydı. Çunkıi Yavuzun tamın konusu Yunanistanda buyuk telâş ve korku yaratmış, Turk donanmasının kuvvetlendırılmesı çalışmalan Yunanlılan ürkutmüştu. Ancak Yunamsran, hıçbır zaman arkasında bır buyuk devlet olmadan Türkıyeye karsı çıkma cesarefıni kendıs:nde bulamamıştı. Şeyh Saıt Isyanı da başanya ulaşamadığına g o re, Türkıye'de kanşıklık çıkarmayı kendısıne başlıca mesele edınen Ingılız Gızll Servısının de bu olaydakı rolü en az Yunanıstan kadardı. Işın ıçyüzünu ortaya çıkarmak İçın elımızdekı tek harekst noktası posta memuruydu. Ama maa lesef o da hıçbır ıpucu verernıyordu. Çabalarımız bu yuzden sonuçsuz kaiciı. O 65 Orta boylu bır adamdı Küçuk bır gobeğl vardı. Bunun dısırda dıkkate değer özel bir goruntüye sahıp olduğu ıddıa edıleme/di.» ölçülü ve afır adımlarla yörürfiiğu içın daıma yorgun bir vatandaş tesıri uyandırırdı çevresmde .. Ovsa gerektıgınde »on derece çevik oimasını bılıvor, kaplan gibi de yırtıcı kesılebılıvordu bır hamlede ömrü gunü tehlıke» den tehlıkeve kosmakla geçmistı Buna mukabıl bir kerecık olsun vakayı ele vermıs degıldı Polıstcki sicıli tertemızdı. Paolı ıle aym yaşta İdi. Gtnstıklert her vurgundan nok »ansız bır başan ile çıkmıslar. dı vıllar yılı. Her zamankt afır adımlari» trenden mdı, gan arkasında bıraktı, bir taksive atlavarak Pans'e geldıgi zamanlar mdiği mütevazi otelin adreîini verdi. Odasına çıkar çıkmaz da Valoti've telefon etti. «Alo... ValotiT...» «Evet » diye karşı taraftan, ınsanda uyku3unu alamamıs ganp bir tesir uyanrfıran mahmur bır ses cevap verdi. «Ben Serrutı... Nasılsm, iyı mısın?..» «Pek ivi •ayılmam .. Nereden telefon eriıyorjun?. » «Burarian, Paris'ten... Biraz önce geldîm » «Bız seni va bu »k^am ya da yarn sabah l rkltyorduk • «Birtakım ?r \ ler oluyor ve Cok suratli oluvcr .. Bu durumu dıkkate alarpk h»rren pelmevı uvgun buldum. Ne vakıt Eoruşfbılınz?..» «Korkunç bir cce rpirdik.. Kendimizi toparlamak Türkçesi : Şehbal AYGEN zorundayız .. Bıze blraz musa. ade etmelıs'.D... Nedır bu başımıza gelenlerî..» «Haklısın... Bugün ögle üstıi iyl mı?...» «Mükemmel...» «Saat kaçtaT...» «ögleden lonra olsa çok daha ivı... Üç nasıl?..» «Nerede bulusuyoruzT..» «Superlatıfte.. Arka kapıdan gır, avluyu geç... Bıliyorlun değıl miT..» «Biliyorum... öbür srkadajlar da gelecek mi?.. » «Tabii gelecekler.. Daha doirusu ksldığımız kadar geleceğİ7 . Yani üç kışi ..» «Mesele yok...» «Şey, Sarruti... Saat üçe kadar herhangi bir sebeple »eni aramak gerekirse nerede. «Henüz bilmiyorum... Tren den yenı mdim... lstasvondan telefon edıyorum tana...» Serruti kiyasıva terfbırli bir adamdı Ne olur ne olmaz diyerek kaldıgi ye^ imriıîık sızlı tutmavı bir n. vi zorunluluk tayıyordu «Peki » dıye mm'riandı Valoti «Bııluştufumuz zaman gorusurüz.» «Tamam .. ö£leden sonra »aat üçte "Superlatıf'te .. Ken dım iyıce toparlarsın O zamana kadar.* Paris'te blr sürü tamdıfı ve eskl dostlan vardı. Fakat şımdilık hıçbırıne gdrünmemek ka ranndaydı. Tedbirın her çeşidini noksansızca uvgulamak istiyordu. Şu berbat meselenin çözOmlenmesinden önce ıa5da solda fazla görünmemeli, tam sfperde kalmalıvdı. Sonraki tutumunu vukuu muhtemel olay lara göre avarlavacaktı. *** Saat lkl otuzria Jabeke, «Superlatif.e gırdıîınde Clavet ile Valotı'yi hararetli bir tartı?maya tutusmu? bııidu. Serruti gelmedpn «nce buluşup durumu bır kere daha gö» den geçJrmenin favdalı olacagı kanaaöne varmıslardı. Sılhassa Paolı'nin ölumunden sonra Clavet've hlçbir şekilde tahammül edemez bir havava bürlinen Valoti, her şeve raSmen Içine düstijklen çıkmazdan bir in evvel kurtulmak, kaatill bulmak kavıplara kanşan be? vua bin dolan da tpkrardan ele sejırebılmek icin telâşlanıyor. dunımu sımdjlık idareye gayret elıyordu. (Arkaa tm) Mechül kışkırtıcı akat yıne posta ıle gonderilen halkı kışkırtıcı rnektupların sahıbııu kısa ba surede tesbıt etmıştık. Butun olumlu yonlenne rağmen, yıllarca süren cehalet ve yobazlık yuzunden zaman zaman devrımler aleyhıne sinsi çalışmalar yapılıyordu. Meçhul bır kışı, Cumhurbaskanma, Başbakana. Bakanlara, Meclis Başkanına, mılletvekıllenne ve îstanbul'da yaymlanan gazetelerın sahıplerine devamlı olarak mektup gonderıyor, şapka devnml, lâyiklık, cumhunyet, ba lo gıbı konularda hezeyanlar savuruyordu, Içişleri Bakanhgı 15 kadar mektubu bir yazı ıle Emnıyet Müdürlüpne gbndermışti. Yazıda «Mektupları yazaıun tutuklanarak Ankara tstiklâ) Mahke» mesine gönrierilmesi» lstenlyordu. F İstanbul Teknik Üniversitesi Nükleer Enerji Enslitüsünden: Î.TÜ. Nükleer Enerjl Enstitüstl 19711972 yılı n. Dönem üniversıte Üstü Nuldeer Mühendislık öğretımıne 1 Kasını 1971 günü başlanacaktır Bu doneme, l.T.U Fakültelerl mezunîan fle önlversHeler Fen Fakultesı Fizık lisansına sahip olanlardan 2ö öğrend alınacakbr. Kajntlar, Gumöşsuyu blna5indak) 410 N'o tu Enstiti) Bürosunda 13 Eylul . 16 Ekjm arasmda yapılacaktır Eskı oğrencılenn kayıtlarıoı yenilemeleri önemle rica olonur. (Basın: 18167/7193) haf aavntesl Galatasaray C.S.K.A. V« Moskova « L«ningrat gezisJ Posta ve gazeteler ektuplar kamıs kalem ve siyah mlirekkeple yazılmıştı. Zarfiann üzenndeKi rrrühürlerden çoğunda Istanbul >akasındakı postanelenn muNır)«»rl okunuvorciu. Anfl^o'tj V3kp«ındpn atüaniar ıse bir ıiu tanejdı. Fa Jet uçaklarıyla Gidij . Dönüs 1. anıf otel ve yemekler, maça gırış, Bolsoy Operası, konserler, folklor gostenlerı. jebir rurları, rauzeler dahıl. 4.70O TL. Merkez: Beyoğlu lstiklâl Cad No: 184 Tel: 44 54 09 Şubc: Atatürk Buhan No: 103 Ankara Tel: 18 47 84 Iİİ4 M