Katalog

DÖRT: rUUMHUK ÎYEJ :10 Ağustos 1971 Bnşlaıken «CTJMHURÎYET» okuyucalav nın karsısuıa Uk defa 6 Ekim 10 tarihlmto çıkmıştıra. 50 yılî >ir suskunluk döneminden ınra «MUSTAFA KEMAL'İN IZLt TEŞKİLÂTINI BEN îARE EDİTORDUM» baslı£ı tında yayınladığım »nılarım nduğumdan büyük bir llgi göri. Z Kasım 1910 gününe kadar iren anılarımda, Büyük Kurta. cımız, Rurtulu? Savaşını yönerken t» kiyilik bir frnpun göıvine ve yöneticisfne yürekten ıçlı obnalan halinde »klın « « acafcı Isleri nasıl basardıkları>. düsman gizH teskilâtlannın ine nanl »«zdıgınnîi, onlan ısd kontrol altın» aldıgımı», unan Mrlflderinta Anadoln'da[ konos plânını naml ele rcçirIğimtal, kiBBeMn «Felah Grna» m naml knrtddntntra T» MII ealıstıfım anlatmıytnn. Sayın oknynctüanm, Knrtuln» saferie bitmesi ve kah unan Ordtumının tekrar tjtanol a gJrmesl tle Felah Gmpnan görerimıı sona erdijjini ve entm d« 5 Ekün 1933 tarihlnd* îenel Konn*y Baakanlığındald y«m gflrevima baBUyism nm hatırlayacaklardir. 1 inılarrm Emekli Korgeneral Ekrem Baydar. tstacbul'un ünlü Emnlvrt Müdiirü Ekrem Bev diye tanındıhnd» KnrmaT Yarbaydu !»e. önce kendisini» nyacajı prensiplerl kovarak başltmıştı. Felah Grnpuuan bv nnı bilen Büyök Ktrrtancı At» türk'ün benl dab» tonr» foanbnl Emniyet Müdürlftffioe Uyta etm« terveecâhtnde bahmdatuaa da anılanmd» belirtmiştim. îs*« btnfüa haaladıiim amla* (m derTİn: U Aralık 1SS4 fle n Hariran 1K7 tarflılert araaHMİtki kftpsayaeakrtalerm •laylanm tır. Hal«n H yafmdaynn. Tanıranlar herhangi bir ibtiraaun olmadığını bilirler. Anüanmı açıkbv raaktan g»yem; «Geçmi$ devirl»lerin iyi bilinmesi halinde eski hatalarm tekranndaa kaçınüabilecegl v» Büyuk Kurtancının karjunna çıkanlann kimlvr olâugunun 1yi bilinmesl yotandakl förfslerimdir. Amlanmm flk neMarım Saym Emekli Emniyet Mfidurt SeÛhattin Salısık'» da hu^rla"«»>««» teçekkür aderina. Y Ekrem Baydar Emekli Korgeneral ÜMTHTA topukta, bol paçah külhanbeyler, kabadayv lar tttreınişti. Kadmlar sekak'.ardan geçcmlyordu. Kab»dayılar, aehrln çeşitU bölffelsrtnl aralannda p»y!aşmı», yol kea meler, kadın, kız kaçırmalar, artmiîtı. Hırsızlar, yanlcesiciler Tatandaşın camnı yakıyor, fcumarhaneler lşliyor, oteller rtnderuevi gibl çalt$ıyordu. tleride •nlatacağım gibi kabadayılar p o lis karakollannı basma cesaretini büs kendilerinde buluyorlardı. lstanbul, Atatürk'ün BKuladıgı bir şehir halin* maaleseJ gelememişti. Kurmoy Yarbay rütbesl lle görevo başladığım zaman lstsnbul'un manzarası böyleydi. Bu Hildfelçiler, kabadoyılar ve ojanlar şehri ladıtn. 80 Çunktt sehrin oramnda Anlatan :*lEmeİcli KorjenfeTtl EKREM BAYDAR fARlN: na karjılık aehlrde bir emnlyrt tejkllitının Tarlıgından söz edilemesdi. An» bemen belirteınm ki, bunda refakir ve kahraman polislerimlfin hiçbir suçu yoktu. Onlar böyla yönetiliyorlardı. Gtiîel tstanbul'un işgalı sıra•ında şehrin bütün yönetimini vs asayiş denetimint işgal kuvvetleri elinde tutuyordu. PoLslerimiz, insanın değil ağzına almaya, hatırlamaya biie sıkıldıgı Rörevliler haline getiriimi^îerdi. Sankl bir robot jfibi çalışnnaya E konu veresim: AYHAN BASOĞLU GÜNAHKÂR KRALİÇE mecbur tutulmuşlardı. Fakat yu kanda da belirttigim gıbi bu durumun sorumlusu. sadece, onlann bu ha!e getirilmesinB. bu duruma düşürülmesine seyirci kalan imparatorluk yöneticileri idi. ı.MNtfET MüdürlüKUne şetiı rildi*im haberi benden önce ı İstanbul'a gelrniş ve bazı çevreler hemen yıkıcı propa?andaya başlamıslardı. «Teakilâtın memur ve »mirlerini detistireoe jjitn» söylentisi heınen etkisini Eöstermis. herkes buzursua bir hale düşmüstü. Önce bu dedikodulan ftnlemem, asılsız oldukianru ispat ederek benimle çalısacaklarm itimadını kazanmRm gerekıyordu. Hemen çahşmaya başladım ve kısa bir süre sonra oütün memur ve âmirler söylentiÎTrin asılsız oiduğunu görerek *örevlerine canla başla S2n!dıl«r Halk • pojis ilişkiîeri ise tahmin olunamayacak kadar kötüydü. Osmanlı imparatorluîu d«vrinden kalma slışkanlıklarla halk polisi kendisine düşman %6 rüyor, onun kendisi tçin gerekli bir devlet memuru, en vskın yardımc:s! oldugu görüşünü kabule yar.aşmıyordu. Bu allMİiyi ortadsn kaldıramadıgim» Ukdir de başanya ulaşmamuta tmkân yoktu. Çünkü polis, aradan yıllar geçmesine rağmen «haHye» korkusunu halkııı «ihninden çıkarmayı başaramamı$tı. Bütün bunlar polisin disiplin içinde çaUşmasını, dolayısiyle de tstantanbul'un namuslu kişıler için rahat ve korkusuzca yaşanır bir jehir haline gelmesini bnJüyordu Göreve nasıl getirildira. <i; Sarın Ekrem Baydar'ın anlattığı hu anılar, C.umhuriTFt Gazetesi için »rkada?ı mır ORHAN ERİNÇ taraftndan kaJeme »lınmıstir. TahBİn BERKAND 73 nm övip iıc ba kilitlere, pnrmklart ne lfl> vardı? Kalfa yin* yatknnda T* bm *ef*r kararh bir tavırla: Lizımdı, dedl. Vakitll vakitri» blti rv. hatjı» eden var. O da kira? Anlamiütım. Sen *«nı rfietflkie «ndsklanmdan çıkmııtı. Kira «laeak? Halak Bey. Ne istiyormoj? Sözde evl söreceti celml» Imi». haiamnui odasmı ciyaret etmek istivorrau}! MasaU Onp*> düz ma«»l' Ke«ki İçeri alsayduı» ona. Belki halısınm ruhun» bir tstih* okur, ondan af dilerdı Ru f»k»m kadıncağu nlpd T cıkirdı Dııa ed?cek«e halannın k»brini ziynre» etüin' Onu ireıi ıl;n^dık da evde yükle hafif. p»batla aiır kalan ne varsa alıp fbtürjeydi, oyl* mi? Tnk caıı.m. dyle fe» yapar TUT Siz lnl'ıı>or?ıınuı küçük hantm. 7»TaIlı ht'icıfııu/ kac nda ont .nandı da tn*'*6<ta p'|> man olarük t,<l;>rıfı döktü. Tnni holaırdao h»herslc bnradan hlr («vler ml aldt riemek i«'i;orsun? Bir kcre dcri! kac ker* hanımefendivl* kavea rtti ve ?rrtj dolaolan açip gümüjleri, »ıki Ifletreler alıp (ötnrdii. O ı»nııı gcnrti. cnhlldi. Boffln dyıt hhr »ey vppmıvn'ntın? eminim. Adam yeılisinde neyse yetmlşinde de ndnr. Vallnh ki7n>ı ben buranm bekeislyim. Halanna da %iii verdim. Ben ««i iken »na ba eve sokmam. Mcğer ki... fcnrad» yertAjlr. "Svi H M > «tftt^nnuz. o U k çirter. MtediğiniıH Rakkır var dadı. Sen yine blldiğin yolda Daha fazla konuşamadan baheey* cıktnn. S«nizce arkamdan «eldi ve bahcıvana aeslendl: Ahınet, küçük hanıma rkek toplayiver. Giillpr hıı sene maşalloh pek çok. Sessiıce denîz tarafına dosrru viirüdüm Benlro kırık kanapem bâlâ yerinde idi. VasTnur, kar, rözjâr onn ytrinden kıpırdatmamıstı. Bir. denbire onu arndan sökiıp attnak istedim Onunln birliktc hütiin rocukluk ve llk eent;lik hâlıralarımı da kafamdan nokeceğimi snnıyordum. Elim ijfke ile uzandı ama. hemen vazgertim v* ynrfun, heztfn bir halde kanapeye oturdum. O cavallı cürük tahtalarm eiinahı nevdi? Kar^mda dmiz. etrahmda yeçil yem^esfl •taclsr, havada leylâklaruı. «rüllerin. «ünbüllcria bayıltieı bnğulan... Size çay jtetirdhn hammcıgim. Bn ses kulaklırıma uzaktan. tâ halamın yanuıdan gelivordıı. Onun hatırasına «avjpsırlık göstermefcie oldupnmu dn?iindüm Bana Haluk'u förmemekliğimi tavsiye etmisti Bense onun bo tarsiyesine kıılak Bimanııstırn hâlâ onunla sörtifüyordnm. Mazerelim ne? Yalnızlık.. evet yalnızlık cehennemi.. Ba yalnızlıkta ölüm mü vardı? Bn kadar iradesis ve zayıf olmak bana yakiftt mıydı? • lArkaa rar) ^ Polisin durumu f H H J yıllannda tstanbul'un I I I / A 1 mılyon 200 bin kal w J a ~ d a r olan nulusuna. kar DİŞİ BOND MOOBSTY İICIhJCtYİ YAYA TAKAJ3 sılık emniyet kadrosu: müdürler ve âmirler de dahil olmak üzere 1800'dü. Bu sayıdan hastaHr, hava degişiminde bulunaıı'.ar, bürolarda görevlendirilenler çıkarılırsa geriye 1800 kadar oolit kslıyordu. Aslıncia bu sayının bir kısmı «a ilçelerde förevliycü. Bu vetersizliğe rağmen kadronun ta^viyesi için/ n«rhangi bîr istekte bulunmadfnt<^ünkükemlyetln degil keyfiyVtîîı esai kabul edilmesi «terektiftin* ıcan»yordum. Emniyet teşkilâtının elindekl tek motorlu araç beninn makam otomobilimdi. Bu otomobiı ds çogu zaman Babıâli Yokuşu'nu bile çıkamıyordu Poüsin elindeki muhabere lmkânı da birkaç şehir teleîonu ile karakollar arasmda çelîili manyetolu telefon hatlarma ra'in hasır kalıyordu. İşe kendimden başladım ŞTE göreve basladığım «aman tstanbul'un ve emniret tesküâtıniD genel durumu kaba çizgileri ile böyleydi. BÜTÜÎC Gazi"nin şahsma ve ltlmadına lâyik bir emniyet müdürü olabUmek için «balık bastan kokar* deytmini gözönünde tutarak. önce kendlmi kontrol altına aldam. Kendim ıçin koyduğum ve uyRUiamaya titizlikle dikkat ettiğim prensipler sunlardı: I TİFFANY JONES Ba ı6zleri beklemiyordiımKı«rdı|ımı hHsettim. Sen de çek tvi bir »rkada?«n Haluk. öyle İse daba mk bnlnfalim yavram. hter misin tnmarteıi «üntt Büyttkada'ya sidelira? ArtJk havalar düreldl. Ad», şimii kirabilir ne güzeldir! Bir tarafta akssyalann, bir tarafta sflllerin koknlan ile bir eennet diran. Birdenbire fö|sfime bir haneer «aplandı tanki. Bnndan evvel Büyükada'da geçirdifimiı aaatleri ve sonrasını hatırladım. Henttı hav» «erin Halftfc, dedlm. Daha ••nrs orava da jrideriı. Hiç «flcenmeden. çok tablt Hlr ieıle eevap verdi: Olnr vavrnm. Sen ne laman l?tersfn. Rn u.vsal, bn yumnsak baslı açabey. ban rtnler fceni âdeta korkutnver. Onn biraz fazl» nygal. tatls vmnnsak b»şll v« Szellikle fazla afabey bnlnyeram. *** Çoktandır Bakırköy'e fitmemif<lm. Ev* 6yle örlemi^im ki Gftlna» Kalfa He Ahmet b*ni «cvinolc karsıUdilar. Hele dadının elle. rime bir snrılısı vardı! Güzel hanımcıîım benitn, ne vakte ka. dnr biıi ralnız bırakacaksınız? Koskoca kofk ISMI bir çöl oldu. Odalara, gofalara bakarken kim acıvor. Rn larav kadar büyak evf bırakıp kficSk hlr apartıman dairesine tıkılmak o . lnr mn? Odanıı. esyalannıt, babçeniı. her |«y ıiıi bfklivor. r Saf ol dadı. Ere lyl baktıjhmja c«k MemnTin olnynrnm. Takind» elbet celırim. F.ve bakma* olnr Miryac?; AkmtdiJl d* henim de baska isimiı yok. O bahcede, ben ev. de nîrasıp dnrnvornt. Bir sanive, bir şry ıSylIyeeekml» flbi yntknndıı. hemen vaz|;eçti. N> «5vliyecek<ıin dadı? Niçin snstnn? Sey.. küçük hanım. Kapının kilidinl de. fiştirdik. Bahce kapısına da bir çıngirak koydak. Çıngırak zaten vardı. Vardı ama, elini nzatan oniı tntablliyor ve sessizce içeri dalırordn. Ahmet bn sefer onn parmaklıihn tâ tepesine, el değmeyeeek bir yere taktı. Hırnzlardan mı korkvyorsnnaı yoksaT Kipek nerede? Köpek iki »y rvvel «ldfl. Fakat Ahmet'* t«ı vermisler. bnstBn yann blr knrt köpegi getirecekler. Sofada kareı kamya dnnrtTH knnnşnyor. ««ki Gtllnaz Kalfanm âdetidir, beni sörür jçörwet bilttin söyliyeceklerini büyle avaküstü ve »rka arkaya aıralar. Kh. artık bnndan «onra rahat nykn •Tnrsnnnı. H m n filSn tetalikeıi kalmadı de. mektir. Hırsızdan korkrafnmn yok blzim. HamdoUnn köyam&ı ba bakimdan rahattır, emnİTetüdir. GARTH Kastamonu İli Daimî KomisyonBndan (Sinema kiraya verilecektir) ösel tdare Mtldürmgünce yaptınlınu oltn ttlortfer v* Mltn» tesisath Sinema binası tesUm terlhindetı 28/3/1978 tarüüne l » dar kiralannıak Uzere kapah Bart usulö. artttrm«l! turetlyl» müsteclr lehinde "e yem şartlarla Ihaleys çıltanlmujtıt. Sinemamn bir yıliık muhammen öedell (İOO.ODO.) HT« © • ttjp geçici temmah (22.250. > liradır. Artörma 24 Agustos 1971 «alı ftintl ««at 15J0 d» tl D»lm! Komisyon huzurunda vapilacalrtır. Şartoamert h«r C^a «nesal »atlert dahlllnde görtiebilir. Taltplerln 2490 sayılı Kanunun J234 ttncO tnadde!«rtx>e t*+ flkan haarlayacaklan teklif melstuplarıaı thals ««ttrdeB Wx saat evrel mafebua karşı'ıgında KomlsyoD BaîtomUfm» w melen tanmdır. (Basın: 1ST7S) 6T75 Sanayl ve Ticaret Bakaniığı Küçük Sanayl Geliştirme Merkezl Gaziantep Pilot Profesi Müdürlüğünden : Sanaji ve Ticaret BakanhSı taraftndan. Blrleşmi» Milletler kalkınma programı özel yardıa fonunun lçbirliği U* G». ılantep'te kurulan «Küçük tanayi geliîtlnne merkeıi, Gaziantep pilot projesinde» mukaveie il« çelıstırmak fizer*: Mlnar, Injaat mühenrfiıi *• tttUatp makin» mOhendid almacaktir. Adayların flllt askerlik gBrevini tamaınlamn olmalan T» en at 4 yıllık büro ve untiy» tecriibelerınln bulantnan şarttır. Ocret tatmİDkâr olup, togılızce bllgisl terclh »ebebidir. tstek. HleriD 31 Agustoı 1971 tarihin» kadar Mhwn Gatianteptekl Pilot Proje Müdürlügüne mnraoatlan; *ey» hal tercümelerl. nl P.K. 161 Gazîantep adresine göndermeleri gerekmektedlr. Bütün müracaatiar gizl) tutulaeaktır. (Buıı: U08T) «771 • MfldftrLvet makam odannda yatmak, • Hiçbir dav»ü kabul *mı*mek. • Hediye kabnl etmemek, • Kadın konusunda hissas ol mak. hiçbir kadınla ralnız olarak konuşznamak. • Mai, aftlk edtnmt yohm» (itmemek, • Ziyafetlere. resml katull*re iştirak etmemek, • Ccretsiz bir ?ey almamak. sattn alaıalaniBi da fatora II* yapmak, • Olay yarlertne süratle yetlsmek, • Tangın çikan yeriere ttf»tveden ftnce fîtmek ve y»tm»cıbğa mani olmak. • Içtci lçmemek. • Çok iyi bir haber »lm» teşkilSti kvraıak. • Personele bir baba fefkatl göstermek, baçar. göster«nleTl nakdî mükaîat ile taltif etmefc, • Bilhasaa ceceieri sehri Ma> zat tefti; etmek • Gecelen nereye ve hangt saatte gideceğlmi gizU tutmak, 0 Her yerde ber laman b«l» nabileceğim faancım faratmak. • Gecelert ne vaDaca»ıını yar dımcılanma bile açıSlamamak. • Makam otomnbilim tsnıodığindan tece hareketlerimi bet bangi bir vatandas ribi UksUer» le yapmak. • Makam şoförttne ve personele gece çalışmalanm için y a » hş ve sa$irtıcı bilgiler vermek, 9 tltimas ve himaye sist^n* ni kaldınnak. • Hadise verlerinde mrdeo bire meydana çıkmak. • Dosva vazı eibi tortaatyeelHkle uiraşmamak. • Yemeklerimi ge!iş1rUz»l yer lerde mtitevazl lokantalarda her hanri bir vatandas sibi vemek, • Asayi<se «nuetsir otaylara ve bu olaylan vsratanlara karsı çok »ert davranınak. • PolisiD itibannı Istte etmak Jçin büyük çaba sart etınelc Uyguladıgım prenslplerin e> hlmlu sonuclann; e*ir«ve bs^lsdiktan uç a; sonra almaya ba# CİNBTET 46 «Şöjrl» btr katamı toparlamam lâaan fikriml açıüamadan önee.» (HAklısın... Ben de mym •«• yl yaptam senden evvel... öğlen» kadar Moreau'cun telefon etme«ni beltledim... AJjlım* kötü bir şey gelmlyordu bu süre içind«... Her çeyi güzelc« ve gereğince yoluna koyduktan sonra bana telefon eder dlyordum ken di kendimf Paravı teslim ettiği ni, karşılığında da malı ald'.Jım büdirecek diye ilâve ediyordum. öğlen tlstü beklemekteD usandım, Serruti'yi aradım. Bana Moreau'nun ne vakit geleceglni sorunca suratnnu> aldıgı çekli tasavvur edersin... Bîn annden iki «aat önce buluşmuş olmalan lâzımdı... Oysa Serruö'nin Moreau'dan baberl yoktu henüz.» «Ne yaptm bu bsber flzerlne?...» tNe yspabiUrdlm?... Hlç... Svmn mukabil Serruti, tstasyon civarına blr adam gönderlp duramun gtaden geçîrilnaesi gerektigi kanısmdaydı. Böylet» bir •aat sonra da tşin IçytMI anla> •tlacaktı. Mesele gön glbi aşiMrdı. Gaseteciler olayı ooktan haber almıştı... Aynı Rünün akçam baskılanndB haber yayınlaadı..» Jabek* ba^ıaı tkl tarafa salhjordu: «Olur şey degil... Hiçbir şey anlıyamıyorum...» «Hiçbir çey anlamayan yalaıa sen degilsin Saatlerden bert kafa patlatıvoruın... Arna haU aynı noktadayun...» «Y» Valoti ve Claret?.. Onlar ne diyor?..» «Onlann <!tı bizdenftJ7İ«< W yewk bir seylerl yolc... Senin »Mt selöz» doğru gelecegtnl sby letnistim ikisine de... Ama sen Türkçesl: Sehbal AYGEN 25 daiuka erken gelöm...» «Erkeni geçi bir yana oir»k da geldığime şüiret... Az kalsın hiç gelemeyecektim... Şu halörıe baksana bir kere...» Jabeke böyle söylerken suratını Paoli'den yana uzatmıştı. Berikl öylesine endişeli ve dalgın dı ki genç adamın suratmdaki şiş ve çürükleri o ana kadaT farketmemistl bile. tleri doğru bir adım atarak dikkatle baktıl «Bu ne hal böyle?.. Deminden beri baktığun halde görme mişim... Kavga mı ettin birileriy le?..» «Evet... Ksvga ettim... Ama birilertyle degil, sadece bir ağaç la. Paris'e yüz kilometra kadar kala, rira.1lardan birinde ufak bir hata yspmıs olacagım... Arabayı feontrol altına almakta biT6z daha gecikseydlrD simdl ya hastanedeydlm ya da morgta..» «Mezarlıkta da olabiiirdin .» «Bir santim kaldj ölümie armmda... Arabanın ön tarafı ber bat... Tiirekler acısj...» «Ergeg başına gelecektl böy le blr kaza... Kaç defa soyledina sana... Gaza basarken daha diic katü ol diye...» «Haklıstn...» «Haline şflkTet... Ocuz kurtulmuşsun yine de...» «Seninle yaptigırn telefon ko nuşmasından sonra sinirlerim berbat otasustu... Kabahat biraı da sende... Bir Bn önce burava yetifip «eninle konusoıak U«yordum..» «Kazadan sonra araba ne ol du?.. Senı buraya ksdaı eetır»büdi mı oan?..» «Getirmesine getirdı tabtl.. Motorda bir şey yok beresei ver sin...» «Ne şans degil mı?. Bir günde ık! lcurban verecektik a> kalstn desene. » Ben geberseydlm on< opk finemlı çayılmazdı... Beş yüz rın dolarhk mr emaneti yerine EÖtürmeki»» eort'vli rieğildım » Jabeke her seye rağmen sakalaşmaktan aen Kalmıyordu « Ne olursa olstın arkarian yine de gözyaşi dftkerdift evlât...» diye Paolî mınldandı. Sonra ilâvp etti: «Küçük bir konyak ıster misin?.. Aiunı başın» gstirir.. » « Verdiğin Kötü haberlerden sonrs gerçekten ıhtıyacım var . » Paon tçerı seçerek orafla Btraz Walandı Sonra elind» bir şiş» »e iki kadehle dondü 6un lardan binni Jahefee've uzatu ve doldurdı « Sonuç KPsınıesMkier sonra polisler çıdip \Toreaunun anasına SCT ttaben »ermişler... Kadın snınrla \<omaya sırmis... Hastaneve s»ldırmak zorunrta kalrnı$lar.. Ne bcrbat çry ou böyle . » Bir »üre Konusmafesızın ıçkllertnl vudumladılar « ÇimıîJ ne yapaca5ır?...ı dlye Jabeke ninayet sordu. (ArkAa t*z)