Katalog

SAYFA DÖRT: ıCUMHURİTEl :28 Temmuz 1971 Savaş taritıini EH KORKUNÇ HAVA BOMBARDIMANLARI Derleyen: Adnan TAHİR STALYA'd» fasüsmin dtişI mesi 25 Temmuz 1943 tari• hine rastlıyor. Bu tatihe kadar İtalyan yanmadasında hava bombardımanlarından nasibini almayan şebir kalrnamış Eibidir. Ingiliz hava kuvvetlerinin îtalya'yı ilk yoklaması bu tilkenin, Almanya saflannda s a vaşa girmesinden sonraki ikinci geceye rastlamıştır: 12 Haziran 1940. Bu tarihten itibaren R.A.F. lıalya'yı sık sık tekrarlanan akmlarla muntazaman voklamış, fakat «ddi bir bombardımaıı olayı fcaydedilmemistir. Oy sa aynı tarihlerde Alman şehtrlerine akm tistüne akın yapılıyor, buralardaki zayiatm e n büyük ölçülere ulasnnlması için dev saldınlar uygulanıyordu. Fakat 22 ve 23 Ektm 1942'den Itibaren tntiueüklenn tutumunda hiç beklenmeyen defişiklikler olmağa basladı. Durumun, fenadan köttiye gideceği anlaşılryordu. Ciddi ve şakaya gelmez saldınlar çaği ttalya için de açılmı$ sayüırdı artık. tlk olarak 85 «Lancaster», Genova yı merhametsizce bombaladı. Ertesl gece, yani 23 Ekim 1943 gecesi ikincl defa bombalanan Genova ile büyüK endüstri merkezlerinden Torino da ayru âkıbete uğrayacaktı.. 14 Şubat 1943 tarihme kadar Milano bava akmları konusunda rahat bırakıldı. Torino ise, aynı yüın Kasım ayından Şubata kadar tara sekU kere dövüldil Genova da Kasım ayı içinde dört kere bombardıman edildi. Kuzey kesimlnin, bağlantı itibariyle bir sanayi üçgeni te?kil eden bu merkezleri, yaşantılannın en talihsiz dönemind girmiş bulunuyordu artık. Özellikle Torino bunlann basında geüyordu. Sadece 1942 sonbabannda •Roval Air Force» un dört raotorlu ağır bombardıman uçaklan 15 defa yoklamıştı. Toplam olarak bu saldınlara tara 1336 uçağın katıldığı biiiniyor. Buna rağmen gerçek facialar benüz başgöstermis sayılmazdı. bombardımanından sonra tUlyanlann en önemli sanayi merkezlerinden biri sayılan Milsna fehrinden bir girnnüş. Vittaria Emanoele caddesinin iki taralı hâlâ tüten bir yanjın yerinden farksız. Fonda görülen Duomo Katedrali de bu bomhardımandan nâsibini almış. meşhnr Scala di Milano da Taıunıs, kül olmnştur. AfıutM 1943 y > ' Savunmasız şehirler yerie bir ediliyor İ Milano MİLANO, ilk büyük darbeyi 24 Ekim günü yedi. 74 adet «Lancaster», navamn Kararma 25 Temmuz 1943 ten başlıyarak Eylülün 8 ine kadar süren serî bombardımanlar sonucu İtalya'nm rviilâno, Torino ve flenova şehirleri birer harabeye dönmüştü. Fakat Müâno'ya karşı çirişilen en şiddetli saldın Ağustos ayına rastlayacak, bu büyük sanayi merkezine sadece yarun saat içinde 1500 ton tutaruıda bomba atüarak, mevcut birvalann dörtte biri havaya uçurulacaktı. sını bile beklemeksizin sehre çullanmıs bombalannı yağdırmıştı. Fakat bu tarihten sonra lar, cMitchell»ler, «Marauder» ler saldırılannı daima gündüzleri yapacak, Kuzey şehirler; üstunde uçarak hep belirii hedcflere yönelecekti: Yukan îtalya'nın endüstri merkezleri ile Orta ttaiya'nın demiryolu güzergâhı başta gelen hedeflerdendi. örnegin Palenno, Napoli, Catania, Messina. Rcfçio, Foggia. Bari, Terni, Livorno, Pisa ve daha bir sürü şehir boyuna bombalanıyordu. Fakat ilk defa «Luftwaffe» nin generalleri tarafından düşünülüp uyguîanan, sonra da İngiliz ve Amerikan Hava Kııvvetlerinin taklit ettiğı taüyüıt ölçüdeki bombardımanlara bj şebirlerden hiç biri mâruz kal yıkılmayan taranan tecı bir âkıbetten uzak kalacaktı. Ama her şeye rağmen savunma yeteneklerinden yoksun bir sehır onarılması son derece güç ve uzun vadeli bir yıkırru ugramtş. hiçbir suçu olmayan halktan da bını asKin ınsan olmüştü. Bu durum, lngiuz havacılan için tarihe ücreti ödennıeksizın geçirilen bir eğlence gecesi şeklinde savaş tarihıne girecekti. Yarın. Dresden 1945 Belirli Hedef A RALIK 1943 ten İtibaren akınlara Amerıkan Hava Kuvvetleri de katılmağa baş latnıştı. «iJatted States An»? Air Force» bırliklen şiddetini muntazaman artUran baskmlannı 1943 yazırm kadar sürdürdüler. Bu tarihten itibaren bom bardımaalarm şiddet derecesi büsbütün artacak, tngiliz uçaklarma kryasla bunlar yeni bir teknik uygulamaga baslayacaktı «Uçan Kale»ler, «Liberator» mamıstı. Amerikan uçakian biri 19 Haziran, diğeri de 13 Afustos 1943 tarihlerinde olmak üzer» Roraaya iki defa akın yaptılar. Fakat şehrin mertemne Wı tek bomba bile atılmadı bu iki akın sırasında. Oysa Milano'nun kaderi çok başka olacaktı. 8 ve 17 Ağustos arasmdaki dokuz gece sii Muazzez Tahsin BERKANO 63 Şinıdi bu satırlsn yazarken. bu olava neden şaştığıma feırjyorum. Bundan başka. onun beni görmfsir.i istemtyıjım c r saçma... Bilâh kis. normül bir şekilde hareket etraeli idim. Onunla gözçöze gelince de en dost jülümseyişimle ona seiim vermeli idim. Ooğan'ın da herkes gibi bir kız arkadaşı vey» sevgilisi «1 • ması çok tabiî bir ?ey değil m i ' Aksini düsürımek mânasız! Bazen insan ne kadar şuursozc» hareket ediyort Fakat... Sadece merak rdivorum.. n giizel kız kimdi? Do|an onu seviyor mu acaba? *** Doğan o kızı seviyor mu acaba? Bugiin vine oııları gördüm ve birdenbire biç bckle • mediğim bir şe.v oldu: Kalbim kuvvetle çarpmağa başladı, başım cjnııdii, düşmemck için duvann kenarına dayandım. Onlar geçip git • tikten sonra da arkalarır.dan uzun uzun bakarken kendi kendime kızdun. Böyle sinirli küçük hanım beyecaniarı bana »akı^mıyor. Ne oluyorum? Şimdi serinkanla düşünüyonım: Vaktiyle Doğan beni öpmüştü, ben de onu... Oudakları ne kadar sıcaktı ve ben nasıl vanmıştım! O zamstn beni seviyor nıuydu? Ya ben?! Sonradan her şey nasıl değifmişti Yarabhi? Ben nasıl fırtınaya tutulmuş bir çöp gibi uçmuş, uçmuş ve nihayet verlere serilmiştim! Doğan neden benim vardımuna koşmamıştı o laman? Sevmiş olsaydı V ' i P beni o telşljfcgglöf kurtarmaz nııydı? Havm ^bayır. bcni sermlyttr, sevmemişti. Onun yamndaki kızı süzel sanmıştım. Yanılmışım. Vücudu hiç güzel değil. Bacakları kalın. \ürü}üşö de bir arayip. Dojan'ın koluna öyie bir vaslamşı var ki... Ne saçma şeyler düşiinüyor ve yazıyorsun Giinseli! Çıidırdın mı sen? sj: >;: * talihsiz şehri bombaladüar da bombaladılar. resince « R ^ . F J » birlikleri bu göreceğim geldi. Fakat önümde daha haftalar, haftalar var. •'.'• 'f •'.' Nedense S MdllCOÇOğltf I k n ve ou resım AYHAN BAŞOĞLUJ j GÜNAHKÂR KRALİÇE AVAŞ tarihi bu bombardımanlar konusunda nedense pasiî kalnuş. fazla aynntıya eirişilmeksizin durum kısaca öîetlenmekle yetinümistir nedense. Oj'sa daha öneekiler, özeUikle Torino saldınlan tnRiliz savas dosyalannda bütiin genisliğinee anlatılmış. olayların ta derinine varıncaya kadar inilmiştir. Bu sükutun sebebı nedır aeaba?.. Ve böylesine acıraasız bombardımanlara De diye lüzum görüîmüstür?.. înjtfüzler. Badoglio hüküme\\vim bir an önce savastan çıkma çarelerini araştınnakla rneş gul olduğunu gayet iyi biliyorlardı o dönemde. tlgiıilere şöı e karşı taralın sürekli saldınl a n ve baskı oolitikası. Roma' yı bir an önce teslime ?orlamak amaoından ileri geliyor olabilirdı. Yine ilgiltlere göre bu kendi tarzında bir taktikti ama beserî kurallara hiç mt hiç uymuyordu... Çok vahşice6ine bir zorlamaydı Dikkate ahnması fcereken bir nokt» daha vardı... Kuzeyin bu en verimli sanayi merkezlerinı kıyasıya bombalamaktan tnaksatları, muhtemel bir Alman işgaline karşı artık ışe yararaaz hale Eetirmel? olsa gerekti. Bu bakimdan yanılmadıklarını olaylar ispat edecekti. Çün kü sadece bir ay sonra Alman biTlikleri Italya'yı ışgal etmışti. Fakat Almr.nların ışgalinden öncekı dönemd? de bu seb. ri devamlı olarak bombardımana lüıum voktu.. Çünkü zaten yerle bir durumdaydı ve hıç bir işe yaramaz fıaldeydi ltalyanlara eöre. bu Kasıtiı bombardımanlann itiraf edilmesi sakıncalı gbrünen bir kulisi vardı muhakkak. Çoktandır içimi kemiren bir konuyu nihayet Alberto'va açtnak fırsatır.ı buldum. $imdi rahatım. Birkaç gunlük tatili Varoze (le gerirdiğim için bu fırsatı buimak giiç olmadı. Roraa'daki hızlı vaşayıştan ve fakiilte çalışmalanndan sonra burası bana bir cennet kadar çiizel ve dinlendirici gönindii. Yalnız fizüldüğüm şey eski arkadaşlarımın da başka ufuklara uçmuş ol ıtıaları... Janet'i. Anna'yi ve fiteki dnstlarımı bu defa evlerir.de hulamatiım. Öyle nldnğu halde. ayUrdanberi uzak kaldığiın eviiıiize. hahçemize kavuşmak beni çnk stvindırtli Hele benim için bir haha olan sevEİli Mberto ile beraber yaşamak övle taltı ki... Onunla konuşmak için hasUhaneyp sitmejti tercib ettim. Eski cünlerde olduğu r'bi kn. ğusları ve hasUlan ziyaret saatinden sonra «dasında. beyar eömleğini çıkarmış. masasında çalısırken Kördiim. Başını kaldırdı. latlı t»tlı KÜJümsedi: Ne var küçük? Bir şey mi istiyorsun? O da beni senelerce evvelki küçük kır nlarak RÖrmeği tercih etmişti ama. benim cidrtî bir tavırla içeri eirrti^imi (öriince âdeta telâşlandı. verinden kılktı. hana dnğrıı telrtı Sizi ratutsız etmiyonıın va doktorcv Dize Gelmis Bu akşam, hiç beklemediğimiz halde Doğan geldi. Ancelâ buna çok sevindi ama benim keyfim yerinde değildi. Unlan ba$basa bıraktım. derslerimi bahane ederek vemekten sonra odama çekildim. Bira? sonra kapının kapan. dığını duydum. O da fazla kalmadan eitmisti. Kendimden hiç memnun deçilim son tiınlerde. Lünımsuz ve snnradan saçma. »ersiz buldufum çocubça şsey'er düşünüvor re vapı yornm. Bana yakışınıyor bu kaprtsler. Bos yere Ancelüyı t)a üıüyorum. Kimbitir neler dü • şiinüyor. ne olmıyacak söphelere kapılıvor zavaUıcık! Sıkılıyorum. En doğrusu bu... Istanbul'a kavuşacağım zamanı iple çekiyorum. İmtihanlar biter bitraez vola cıkacağun. Halamı da çok T m »r«âur: : '$ÜB» eski Tamanlarttfc fttfluja ettıf Wr İ8tiv*r«ıwı kiiçük difm s«edurum» hakma. artık benden bir sev istemedisini eöriiyorum Bu sözlerde içli bir trinaye rurdt ama »çraak istedijhm konu ile llgisl olduğu için buna fırsat bildim. Benim ıstememe ne lüzum var Alberto? Siz bana her şeyi vermiyor musunuı? Gönlümün sana neler vermek istediğinl bi bilsen Lili! tşte bu olmadı. Artık ben çocuk değilim ve beni daha fazla ştmartmamza lüzum da vok. F.sasen ben hu konuyu sizinle çnrüşmek üzere çeldim SevRiii doktorutnun vüzünde öyle hir endise belirdj ki onu vatıştırmak için elini tuttum. O kadar onemli değil. hemen üzülmeyin canım. Sen boş yere bu kadar teredtlüt etmezsin Lili. Ne söyliyeceksen çahuk sövle. Onun biraz sinirli bir Uvır alması canımı üiktı i m a kararlı idim Mııtlak knııuşacaktım. Bütün irade gücütnü toplayarak söze başladım: ,. Ne münasebet kizim!. Ş«yle çel, *anı • A TİFFANY JONES GÜNESİN GÖZÜ üMuJ Mooeu UES , KUZEMl GUSTOS ayında vukubulan seri saldınlar sonucu Milano, Torino ve Genova zaten dize gelmiş durumdaydı. Harris'in hava kuvvetleri bu devirde öyleslne gelişmişti ki, hedef saşınna ihtimali diye bir şey söz konusu değildi artık... Oysa adı geçen şehirlerde hedef namına pek bir şey de kal mamıstı. Buna ilâveten ttalyan ordusu hava savunması ko nusunda sıfıra vakın derecede âciz düşmüştü. Röylece miidafaa imkânlarından yoksun şehirleri durup dinlenmeksizin bombalamaic bir marifet olmasa aerekti. ttaîyan kamu oyunun ve yetkililerinin ianısı buydu. O güne Kadar yapılan bombardımanlar Hamburg'la kıyaslanmavacak kadar halif geçiştırilmiş, sör konusu şehirlerden hiçbiri «Ateş Fırtınası» na mâruz bıtakılmamıçtı. Fakat 12 Ağustosu l'i'e bağlayan srece Milano'yu korkunç bir sürpnz bekliyordu. Lombardiya eyaletinin bu ünlü rner kezine sadece yarım saat tçinde tngilizler I5«ı ton tutannda imha malzemesi vağdırdılar. Bir tek mahalle bile kurtulamayacaktı bu ölüm yağmurundan. Kırkbin yapıdan onbirbini yerle bir oldu... Şehir içı trafiği işlemez hale getirildı. Yeniden yerine konması imkânsız tarihî anıtlar havaya uçuruldu, Duomo Katedrali bir sürü isabet aîdı ve vtllarm meşhur Scala'sı vandı. kül oldu. (4rkU> nt) CINAYET 33 Konu^acak tazla bır şeylerl olınada|ı tçın havadan sudan bahsederek içkilerinı vudumlamağa başladılar. Paoli ancak saat sekizde çıkageldi. Ortaklar:nın elini teker teker sıktıktan sonra masaya yaklaştı. çantasını açtı, dolarlan b > şalttı. « tki hisse... Hepsl buraait. Sinıdı tam bir dikkatle işe da...» koyulalım ve hata vapmamağa Göz ttamaştıncı bir manzaraycaUşalım.» dı bv;... Moreau fçini çekerekPaoli şöyle bir davrandı: ten dolar yığınına şöyle bir «Moreau haklı çocuklar... baktı. Hemen baslavaiım... Ha aayret...» « Bu ne kalabalıK böyle reMasanın etratına oturdular, is? .. Hani dolariar hep yüzlük tomarıarı değiştokus ettiler ve olacaktı . » hummalı bir taalivete seciler. «Hepsl de ytizlük... Sana Banknotıann »ümü de vüzfazla göründüğu için ara verde lük olduğu için sayına tsı yauîak rjara bulunduğu kanısma nm saatte famamlandı. Noksan kapıldın... Demin de sövledim voktu. Herkes pa'ina lüsen vüva... Burada iki hisse var... 6 e zer bin doları tnmanu tamamınim ve Jabeke"nin hissesi... na eetirmi^'i. Jabeke Bniksel'e s i m biliyorsun... Özel bir i ş . > «Ne bir eksik, ne biT fazla ..» diye Paoli fconuştu. «H9 «Sahi... Bak ben hn noktasap bilsisi verli verinde kimseyı unutmuşum.» ler oldugumuz için övünebiliriî Paoli, Clavet'den yana dönbeyleT.» müştü: Moreau, bir aralık salondan «Sen paranı tamaı.iayabUçıkmış, elinde dert çanta ile kı din miv..> «Tamamladım... Son san sa bir süre sonra dönmüştü . Tomarlan teker teker ve ttina tünine kadar... İşte şurada.» ile verleştirdi. cantavı sövle «Güzel... Simdi oturup ekbir tarttı: sik noksan fashnı ayarlamak «Beşyüzbin dolar deyîp zonındayız. tnsan haü bu... De geçmemeli... Amma da agırğü mi çocuklar?..» mış...» «Moreau'nun bu konuda «Besyüzbin dolar demek, İyi bir fikri var reis...» diye vaklaşık olarak dörtyüz kilo alValoti konuştu. «Herkes, Rarşıtm dernektir... ASır çekecek hkh olarak bir digerinin paratabii...» sım kontrol etsin divor... Hern Bunu, sinsi bir tebessümie vakitteı kazanırız, nem de sagClavet sövlemişti. Paoli. cümlam bir usul.> lenin ucunu vakaladı: «Benimkini saymağ» hiç «Serrutl. malm Karsılığını luzum vok...» diye Moreau mıbir de altm olarak isteseydJ nldandı. «Sizinkiler tamam çı!c vanmıştın Moreau...» nğı takdirde gerisını ister istemez benim tamamlamam gere «Haklısm reıs .. O «aman Kecek deği) mi'.'.. Aynca naraMarsilya'va eıtmeh tçin tels bir mn tümünü de bana emanet kompartıman değil. bütüa bir ettiğinize göre şayet noksan o vaaon aerekecekti.» karsa sorumluluk yine bana Paoli, viski şışesine uzanarak Türkçeslt Sehbaî AYGEN bardağım doldurdu... Sonra aynı $ışe elden ele dolaştı. Hepsi de kadehlerini Moreau'nun sıhhatine Raldırdıîar Cünku şu sırada sıhhatinın bozulmaması şarttı. Paoli. içkısını vudumladıktan sonra süzel bir nükte vaptı: »«Bana bak Moreau... Ben senin vennde olsaydim. elime de damdan düşercesıne beşyüz bin dolar geçsevdi, bir şans denemesi için Montecarlo'va kadar uzanmaktan kendimı alamazdım ..» «Ne tesadüf .» diye Moreau avnı cıddıvetle aevap ver di: «Su anda aynı sevı düşünüvordum... Tatihimin vaver sitti gin) tasüvvur ectin bir Kere. Toplam bu ıkı saat ıçınde üç dört misll artabilir... Böviece beşyüzbini Serruti'ye verip malı alır, g e n Kalan vüz binieri de cebellezi edebilırim...» Şaka ile pek arası hoş degi'.di ama. vaptıjı zaman da iyi vapıyordu. Buna rağmen nükte beklenen tesıri gostern:is savılmazdı... Benkıler zorakı bırer kahkaha atmakla veundıler. «Sayet bövle oır kararın varsa. şans defîemesı Konusıında da ısrar edivorsan sendea bir ncam var...» diye Clavet araya sirdi. «Nevmis?..» «Monteearlo'va Kadar ne dive zahmet edeceKsin tJel şansını bızım Kulüpte dene Senı KıraHar sibı ağırlanm orada... Emın Jl...» (Arıun TiPKAMy JoJ ö EV.ÛMS VE GARTH K Tesadüf |4EE L.UKT. AŞK, ^ F ^ A T SEM P E B VHSDI BU NE kr^CJİI? AÇ UIIC SEN BEMI D DOSTUM, CVlSAUA vs OMBARDIMANIN şıddeti ne rağmen o gece ölenlerin sayısı binı a.şmamıştı. Bu şanslı bir tesadüfün sonucuydu. Çünkü Milano halkımn çoğunluğu o eece sehirde bulunmuyordu. Üç kesimde müthis bir «Ateş Fırtınası» oatlak vermistl. \V& bombardımanı digerlerl izleseydi korkunç bir felakei olarak tı koca şehir ıçın. Fakat tngi \\z uçakian. birineı akmdan ancak kırksekı? saat sonra tekrardan söranoüler.. Bu defa bombalannı ancal? merkezin chsında kalan sanav tesislerine boşaltacaklar, böyiece sehrin