Katalog

DÖRTs CUMHURÎYET b rvasım Adolf Hitler hazırlıklarına başlıyor OKAK muharebeleri bütün şiddetiyle deyam etmektedir. Rus tanklan sağı, 8olu top ve makineü tü Aklını oynatanlar, çıldıranlar, kendine kıyanlar saymakla bitmeyecek kadar çok cı ve utanç vertci bir durum» düşmeselerdi. Fakat sa\raş devam etnıektedir... Ve kural djnîemeyen, beşeri aynntılara da meteîik vermeyen bir savaştır bu. 0 «Sizin »skerleriniz fle vmk. tiyle btze »ynı »eyi y»pmıştı . » diyor Rnslar. «Şimdi 0 «Yerin dibine gömOlınBs haldeyiz. Günlerden Pazar mı detil mi?... Bnnu bile farkedemiyornt. Rışarda hava nasıl?... tyi mi kötü rafi? Haberimiı bile olmuyor artık. Kim kazanıy«r, kim kaybedl. yor... Sonnrauz ne olacak?... Meçhul.» Ovsa günîerden Pazar'dır Yangm yerlerinden çıkan kesif tîuman ve bombardıman sebehiyle şehri örten toz bulutlan olmasa gökyüzünün berrak bir maviHge büründüğünü herkes görebilecek. Isı derecesi yirmi bir. Ama mevsimlerden baharmış, aylardan da Nisanmış. Kimin umurunda. Çarpışmalar bütün îiddetiyJe sürüp gidiyor. Her iki taraf ağır kayıplar vermektedir. Sokaklarda ölü ve yarahlardan geçilmiyor... YaralUara aldıran yok... Sürüm sürüm sü. riinüyorlar... Kanlar içinde. Devamh bombarrfırnan sebe. biyle hastahanelerden dışan adım atmak imkânsız. Cesetleri ancak gecenin karanlıklannda toplamak ve gömmek mümkün oluyor. Yaralılar da ?ayet sag kalmıalarsa gerekli mödahale yapılıyor. Aklını oynatanlar, çıldıranlar, intihar edenler saymakla bitme. yecek kadar çok. Ağır yaralı durumdaki toru. nunun Sldüğünü haber alan ih S fek ateşine tutaraktan Leipzigerstrasse'ye doğ TU ileriiyor. Buradaki mukavemetin yandan fazlası kınlmış sayüır. Ama beş saat sonra Köthenerstrasse'de ve Primalbrechstrassede direnme giicü korkunç bir hal alacaktır. Ruslar bu kesimlerde geri çekilmek zorunda kalıyor. Çünkü Gestapo Sarayı buradadır. Te peden tırnağa silâhlı iki bin SS, el bombalan ile Ruslan önce durmağa, sonra da tersyüzü döndürmeğe muvaffak oluyorlar. Berlin garnizonu Potsdamerplatz'dakl nezaret binalanna çtkilmlştir. Huslar burada da kınlması son derece güç bir savunma ile karşılajıyorlar. îki taraf da inatçı... Almanlar, sığındıklan yapılar delik dtesik oluncaya kadar dayanıyorlar... Fakat daha fazlası imkânsız... Hemen o çevredeki metro geçidinden faydalanarak kaçmaktan başka çare yok... Öyle yapıyor buradakilerin tümü ve Nellendorfplatz'a giderek bu defa orada mevzileniyorlar. Zukov, aynı aksam Spandauyu işgal e<fiyor. Kreuzberg mahallesine doğru yürüyüş devam etmektedir. Mariendorf da diişüyor. Ruslar'ın kontroluna geçen yerlerde halk perişan... Kaçıp kurtulma lmkânını bulabilenler kaçmıç... Kaîanlar da artık kadere boyun eğmişlerdir. Yapacak hiçbir sey yok... Hep^i ürkek ve boynu bükük... En korktuklan şey başlarına gelmiştir. Ingilizlere ya da Amerikalılara esir düşmek haydi neys«... Fakat Ruslar onların nazarındı» barbar, vahşl ve lâftan anla. maz bir toplum... Keşke ölse. Isrdi d"e böylesine gurur kırı Sığınakta B CTÜN bunlar Olup biterken, acı gerçeklerin inkâr edilmezligini nihayet kabullenmis görünen Führer, intihar hazıriıklan yapmaktadır. Yanm da bulunan Nizi yöneticilere siyaniir tüpleri tfağıtmağa başltyor. Fakat yine de kesin bir karara varmış sayılmaz henüz.. Hâlâ çekimser, hâlâ ümitli... Garip bir ruh durumu içinde. Kınntı ve kalmtıdan farksız ufacık tefecik ümitlere bile dört elle sarılıyor. Günlerden 28 Nisan Cumır. tesi. öglenüstü toplantısmda Ge neral Weidling bir teklif atıyor ortava. 6 Ellerinde henuz yıpranmamış «ayılabilecek İki birlik var. Doknnıncv ve Onsekizinei Alaylar. On. sekiıinci Alay ıırblı birIlktir. Her iki knvveti bir. leştinrek bir yıldmm harekâtına «eeilebilir. Batı kesimindeki HeerstraMe bn hamle lcin gayet »yirnn. Çok siddetli bir topça atesi ile Rns çember) Tarianıp kınlabilir. Açılacak gedikten Hitler ve beraberindekiler Spandan yakınlanndaki Pickfli. dort könrâsnnr rarabilirler. «SS . Nordland» ve «Mönchenber» birlik. lerinden arta kalan kav. vetler de bn yıldınm çıkısı nrMinda kendîlerinl rahatça himaye edebilir. Sonrası kolav. Yakınlsntıa styanür tüpleri dağıtarak intihara hazırlanan Hitler bu teküfi ciddiye alıyor. Oysa bu da diğer bir çeşit intihardan fark?ız. Ama yine de ihtiyath... M ı . cerayı göze almadan önce başa. n ihtiraallerini ölçüye vurmak için bir deneme yaprpak teşkilâtma bağlı iki bin çocuktan ve sekiz yüz topçudan kurulu bir kuvvet topluluğu yapacaktır. Fecî ve kanlı bir sonuçla ka. par.\yor deneme. Ates hattma »evkedilenlerin tümü de bir anda eriyor, yok Oluyor. Bu ^dOB^mfty î Hitler, iktidanmn en parlak günlerinde fırsat buldnkça kürsüye çıkar uıun uzun konuşurdu. Bu konuşmalann altı saat bile sürdügü oluyordu. Söylevlerinln belirli yerlerinde Führer; kalabalısrı etkilemek amacı ile artistik pozIar takınmayı da pek sererdi. tiyar bır kadın sağlık merkezlnin bekleme odasıncfa önce korkunç çığhklar atarak başını du. varlara vuruyor sonra da ken. dini kaldırdığı gibi pencereden aşağı atıyor. Altıncı kat penceresiodenl. rARIN: Hitler, Eva Braun ile restnen evleniyor Tıl 1945... Mayıs'm hirincl gunü... Berlin savaşı kesin olarak bitmls; Hitler intlhar etmiştir. Başkenün son sa.vunucn.lan da ister Istemes düşmana teslim oluyorlar... Hazin bir Berlin hâtuası konu veresim:AYHANBAŞOĞLU I J GÜNAHKÂR KRALİÇE Yazan: 16 FAİK BAYSAL Hedef Reichtag TNI günün öğlen vakti Ruslar saldın harekâtmı biraz daha hızlandırıyorlar. Berlin son nefeslerini alıp vermektedir. Bir çesit can çekişme. Bir tâyin emri çıkıyor bu sırada. Sovyet Ordu Komutanı General Bersarin'e, Berlin'in idare âmirliği görevi verilmiştir. Saatler 16,00'yı göstermektedir o anda. Stalingrad'i kurtaran adam oîmakla şöhret yapmış durumdaki Ciukov, Sekizinci Ordunun başındadiT. Maiyetindeki tabur kotnutanlanndan Yüzbaşı Stepan Andreeviç'e bir emir veriyor: «Reicbtağ istikametinde ha. A GÜZEL ©AVAW I ACKADAŞI Yüzbaşı Stepan henüz yinnt üç yaşında... Emrindeki tabur da gönüllülerden kunılu bir hü. cum taburu... Bir çevik kuvvet. Genç subay eınri alınca sevinjyor. Fakat önünde üç önerali engel var: 1 Sprea nehri. 2 Zaptediltnesi »on dere^ ce gfiç bir kale baline getiriien Dabltiye Nesa. retl binası. Bn binaya Ruslar, «Himmltr'in e . vi» adını takmışlardır. S Atmanlann geçilmes bir siper haline setirdikleri K ö i l Bsenka dönüp baktı, yüzfi ıpıslsktı. ÇOK yalvardı! dedi, ama dinlemediter. Kar Geçiti çabueak arkada kalmıştı ve yökü hafifleyen araba yıldızlann aydınlattı(ı yolda soluya soluya ilertiyordn. Esyalannı Brnno'ya teslim edeltm! dedl »•för, ' ..' " ' " Mnyo Slttlerden birlnln yerlne otnrmuştn. ' ' ' blmaz Smail! diye b»|ırdı. Bo aptallık olnr. Neye? Başımızı beliya sokarız sonra. Esyaları ne yapacağız öyleyse? En iyisi «ebre vannadan hepsinl atalım fitsin. E|er Brnno'ya teslim edersek onları, baskıns u^radı^ımız meydana çıkar. Ondan seora da bir daha bn yoldan geçeraeyiz. Zaten geçemlyecegi*. Bis söylemesek de ba iş bir rün raeydana çıkacak. Bn sefer bizj yakalayıp kemen »uçn üstümüze atarlar. Kim. •eye lâf anlatamayız sonra Muyo. Ondan sonra da Brnno bizi knrşnna dizer. Biliyorsnn, Al. lab'tan sonra bütün Manastırda Benito Brnno konufnyor, Mayrann Brnno. Konnfmalar bu volda uzayip devam eder. ken Azamoviç arabayı durdurdn. Herkesle ye. niden ayrı ayn vedalaştıktan sonra asagı indi. Otobüs hemen hareket etti ve motörün agnltnsn gecenin sessizli|1 içinde daha uzun süre dnyuldu. Sonra ber sey yeniden derin bir karanbga gSmüldü. Kanlı olaydan bir ay sonra Brnno ber şeyi ögTenmişti. Hemen harekete geçti ve Kar Geçitintn arkasında öldürülen yol. enlann kokuşmns cesetleri bulnndu. Fakat me. sele hemen örtba» edildi. Çünkü olayın içinde dott bilinenlerin parmafı vardı. Çetnik'lere karşı yeni bir knvvet çıkmıştı. Bn knvveti ain. dirmek işgal ordosnnnn işine gelmemisti. Val. nız Alman knmandanı bir şey vapmamıs olma. mak için Kar Geçitine bir kae asker gönderip yolu güven altına aldırdı. Brano gerçekte yalnıı Draja ve Neniç'in değil, bütün Türkler'in de düşmanıydı. Olay meydana çıkınca şoförü ve mnavinini hemen tevkif ettirmiş, fakat iki gön sonra istemeyerek serbest bırakmak zornn. da kalmıştı. Bn Draja'nın yediği ilk ynmrnktn ve çatısma bundan sonra her gecen gflnle sid. detinl biraz daba arttıracaktı. Azamoviç bir ligara yaktı, yolon »o! tara. fındaki bir tarlanın kenartndan vürümtye bas. ladı. Kafasının içinde durmadan Bsenka v« Dürkoviç konusuyordu. iolculut» çıktıtmdan beri İki büyük tehlike feçirmisti ve bnnlann her ikisinden de burno bite kanamadan kurtnl. rauştu. Fakat bir türlü sevinemiyordn. Dürko. vtç'i, hatta Stekilerini bile fcnrtaramadıgt için eanı sıkrhyordn. Havastan büsbüton nefret e t . meye baslamıştı. Her taraf sanki ölülerle <(s. luydtt, knrsnna dizilen insanların iniltiierıyte knlaklan çınhyor gibiydi. Birden durnp geri çekildi. Dürkoviç'in yerde stirünen, gözleri oynlntas, pıbtılasmif bir kana bslanmıs koca. raan kafasım basar gibi otmnstn. Korkvsn çok uznn sürmedi ve önüne çikan engelin çok geçmeden Dürkoviç'in kafasiyle biç bir ilgisi olmadı|ını anladı ve tekrar yürümeye basladı. Bir mısır tarlasına çirdi ve yapraklann bışırtısı arasında yanm saat kadar yol aldıktan sonra bos bir meydana cıktı. Bir sirara yaktı, ve artık biç bir sey düsünmemeye çalıştı. Fakat nedense içinde hâlâ o mısır yapraklannın kom bısırtısı arasında yürüyorranş gibi bir dnygn vardı. Halbnki her yer koyu. knrsnn gi. bi ağir bir sessi/lik içindeydi ve en nfak biı çıtırtı korkunç yarışmalar yaparak lâcivertimsi karanlığın içinde bir yere çarparak cara gibi dafılıyordu. Gökyflzö kıpır kıpırdı, bazı yer. lerde yıldızlar birbirlerine o kadar yaklaşmıs. lardı ki kocaman birer salkımı andınyorlsrdı Sanki neredeyse kopap düşüverecek gibiydiler Azamoviç nfak bir tepeyi astıktan sonra biı sürü ateş böcefıyle karşılaştı. Sanki onlarn meydana çıkmasiyle sessizlik daha da artmıştı Oldum olası ateş boceklerini severdi. Onlanı karanlığtn yumusacık örtüsfinfl bir bıçajın siv ri ncvyla çiıer gibi çizmelerine, bir ksvılor eibi yanıp s5nmelerine bayılırdı. Bir saniye ka dar dnrdn, daireler çizen bir ateş böcegini göz leriyle iılemekten kpndini aiamadı. Bn iri at« bSceği yeryüzünp dösmns bir yıldıza ne kada da benziyordu. Sıçnyor, döşüyor, tekrar sıçn yor, yervüzünden kurtulup yeniden göklerdet yerine çtkmak için dunnadan çırpınıyordo. \%a moviç sigarasını tüttürerek bir süre hep onla nn arasında yürüdü. sonra ates böçekleri bc birden kayboldnlar. Bir an önce evine varabi1 mek için adımlannı sıklaştırdı ve bir soluk' ~m™•""^ lArkan *a Tecrit TIFFANY JONES Kore Savaşına katılanlar hak isliyor KORE Savaşına iştirak eden general, subay, astsubaylara da tstiklâl Harbine Istirai eden muharip gaziler gibi haklar tarunmalıdır. zari dıkkatlenne «aygı İle arz Kore savaşlanna iştirak eden ederim. yabancı devletlerden Amerika Osman MENGC ve lngiliz, Yunan, Habes, Kana4. Kore Tngayı ile da, Tayland birliklertyle harbe cepbeye iştirak eden giren subay ve astsubaylarına Emekli Astsubay hem Kore Savaşına girdiler diKÜTAHYA ye ayhk olarak büyük maas bağ landığı gibi kıdemlerlne de ikişer sene hak verdikleri görülmektedir. Bunlar, emekli olduklannda maaşlanna Vo90 veya yüzde 100 ilâve edilmektedir Sayın MU11 Egitim Bakaru Aynı zamanda evvelce savaşSinasi Orel'den bir temenni, tan dolayı ne maaş bağlanmış12 Mart muhtırasmdan sonra sa, aynı o maaşı emekli olduKurulan Nihat Erim Hükümeğunda vermektedirler ve büuunin programında yer alan e§i mum devlet vasıtalanndan da timimizde yapılaoak reforrn bedava istifade etmektedîrler. hakkında 24 Eylul, radyodata Türkiye'de Kore savaşlanna veciz komışmanızı Ugi ile dlngiren subay ve astsubaylara ledim. böyle bir hak verilmediği gibi Sbzünu ettigtaiz retorm tasancak bıdemleritnize bir sene iağında. Tallrn ve Tcrbiye Cteleklenmiştir. resinin Bakarüılf örgUtündeki Benim istediğira stıdur: Hiç vüksek kademede buVunanlann değilse Kore savaşlanna Iştida fikirlerinin Satkısı oldugu rak etmis subay ve astsubaylabir Rerçektir. Aynca 8. Eğitirn rırmza hiç değilse devletin bilu. Surası kararlanndan da vararmum vasıtalarından bedava ya. lanacaâı ileri sürülmektedir. rarlanmalanmn teminidir. Ayrıca, kıdemlerimize 2'şer sene Bütün bu baş vurulan teşkıilâve edilmesint ve enıekli tnalât ve KşUerin dısuıda emekH olmus, hâlâ bayatta ve Maan•slarımıza %90 veya '/«İOO lam fimize uzun yıllar çeşitli kadeyapılmasını ve bu husus için melerde hlzmet etmiş olanlann devlet büyüklerimizin, kanun da düşünce ve tecrübelerinden yapıcı milletvekil!erimirfn na. Cumhuriyet'e mektuplar B GARTH AŞKENT dışmda, çarpıçmalara devam eden «Steiner Grnbn», bir çıg gibi gelen Rokosowskij emrindeki knvvetler taraîmd'an kıstınlmıştır. Ruppin kanalı çevresinde kıpırdama yeteneklerinin tümün. den yoksun kahyor bu grup. Rokosowskij, Mecklenburg dolaylarında durmadan ilerlemektedir. Ruslar'ın agır basması ürerjne Batıya dogru çekilmek zorun da kaîan Heinrici, Keitel'den ayrı düşiiyor. Hava kararmış. korkunç ve meşum bir gece daha inmiştir başkentin üstüne. Rus topçusunun ateşi bütün şiddetiyle tfevam ediyor. Bir aralık özel sıSmak iistunde patlayan mermi. ler buradaki anteni kopanyor. Hitler'in ve beraberindekilerin bütün dı? dünya ile irtibatı kesilmiştir artık. Emekli ler ve reformlar bu hususta tstitade ediiec birçok egjtimciler. pedagog] vardır. «Emekliler tühenmiş insarü dır!..» zihniyeti bir bakıma d ru olmakla beraber, bunun nmda sayılan az da olss form Konusunda faydalı oiy bir bayli maarifçiler var kı kir sahasında enertileriru a vitirmemişlerdir. Eğitimimizde yapılrnası tas ıanan reformun sizce tespit len ana hatîan maddeler ha de basında vajnnlanarak bu mekli maarifçilerin ve ay kimselerin mütalâalanna vurulursa reform. toplumuı za da maledilmis olur. Arif GftNENDİK Şisli Ortaolmlu Müdüt Türkçe Öğretmenliğind Enıekli Levent. Nispe caddesi Uhık Apt. 5/2 Çıldıranlar S AATLER sanki yürümüyor, dakikalar da geçmiyor Berlin halkı için. Geceler ne kadar uzun, geceler ne tahammül edilmer şeymiş meğer. Da. ha sonra ele geçen hatıra def. terleTİnderı birinıJe başkentll hir harnrnefenHirin şöyle yazdığı okunacaktır: