Katalog

Cumhuriyet BASIN UYMAYl AHLAK Y.ASASINA TAAHHÜT EDER Sahibi : Cumhuriyet Matbaacılıi ve Gazetecililc T. A. Ş. adına NAZİME NADÎ Soruırüu Yazı îşleri Müdürü: SAMİ KARAÖREN Basan ve Yayan: CUMHURtYET MATBAAUL1K ve GAZETECİLİK T.A.Ş. Cağaloğlu Halkevi Sk. N. 3941 ^ Atatürk Bulvan Yener B |"l nDV O bI MA r D .» ANKARA; Tel: 120920 • 129544 U ^ l yeniselıir Apt ABONE ve ILAN 3 6 12 İZMİR: Fevzipaşa Bulvan Afsaroglu îstıanı Tel: 31230 24709 GÜNEY tLLERt: Kuruköprü 34 aokak No. 40 ADANA Tel: 4550 393* 1 Aylık Ayhk Avlık Ayhk Yurt t«l 22,50 67.50 135. 270. Adl Posta Vurl Dıjı 45 135. 270. 54fl. Baslık (Maktıri 250 Ura 80 2. ve 7 ncl sayfa (Santiml) 85 3 üneü sayfa (Santiml) 75 4. 5 6 ncı sayfa (Sanümn Nişan, Nikih. Evlenme, Doğum 100 Ölüm. Mevlid. Tesekkür 23 üneO (3 Sm.) 150 Ölum. Mevlid. Tesekkür (5 Cm.) 100 SAYIS1 75 KURUŞ SIKIYÖNETIM (Baştararı t. «ayfadaJ lektronik cihaz ve 19 adet çeşitli savaş malzemesi ele geçirildiğini söylemiş: «Bu miktar, silâh malzeme ve eephanenin, takviyeli bir piyade alayının ha fif tilihlsrla teçhizine yetebilecek bir ölçfide oldnğunn öıellikle belirtmek isterim» demiştir. Bakan, konuşmasında, bütün çabalara rağmen, henüz 183 anarşistin yakalanamadığını, burıun da, kurulmuş örgütün henüz dağılmamış olduğunu gösterdiğini bildirmiştir. Aşırı solun yurt dışmtfa da faaliyetierîni sürdürdüğünü öne süren Ömeroğlu, yurt dışındaki bazı Marksist kişi ve kuruluşların harekete geçirilerek, tutuklula. ra verilen cezalann protesto ettirildiğini söylemiştir. Ömeroğlu. iki somut örnek vermek ıstediğini beürterek, sıkıyönetimin ilânmdan sonra, Nurhak Dağlarındaki çatışmada kaçan A. Tun crr Sümer'in 21 Ekim 1971 gürtü Maraş'ta yakalandığım sçıklamıştır. Sümer'in ifadesinde çatışmadan sonra bir dış ülkey; gççerek oradaki askerî kışlaya sığındığını ve üzerinde bulunan 12 bin liranın da anarşik eylemleri sürdürmek üzere burada kendisine verildiğini îtiraf ettipini bildiren lçişleri Bakanı. 10 Kasım 1971 günü, tstanbul'da mahalle bekçisiyle yaptıgı çatışmada yakalanan Cemal A'.paslan Ertuğ'un ifadesinden ue r/atışma sırasında beraber olduEu ve sonradan kaçan arkadaşlannm Sıkıyönetimce uzun siiredir ar.inan Nahit Töre ve Fevzi Bal olduklarının anlaşıldığinı sözlerine eklemiştir. Bakan, Sıkıyönetimi uygularr.alarına ilişkin bazı rakamlar da vermiştir. Buna göre, Sıkıyönetim ilân edildiğinden bugüne kadar 994 sanık mahkemeye sevkedilmiş, bunlardan 458' inin duruşmasına tutuklu. 536*sınm duruşmasına da serbest olarak devam edilmiştir. Mahkum olan sanık sayısı 333. serbest bırakılanlarm sayısı 406 iır. 100 sanıkla ilgili davalar kaara bağlanmışür. Anarşi olayarmdan sanık olarak arananlaın sayısı 968, yakalananlarvn sa.ısı ise 785'tir. safhasına alabildiğine cüretle dil Bzattıçını» söylemıştır. Uğur, sözünü ettiği savcının, iddîanamesinde, Türk ulusuna mal ederek belli bir devlet görüşünü savunduğunu ve bu görusün. «milllyetçitoplumcnluk» sözünün nasyonal sosyalizm, yani faşizm anlamına geldiğini sözlerine eklemiştir. Bir milyon liralık afyon. estar, etoin ÇALIŞMA (Bastarafı I. «avraı)a> fedakârhk yapacak takatları kal madığını belirten Tunç. Fedakâr lık, fedakârlık yapma imkânı olan dan istenmeiidir» şeklinde konuşmuştur. Çalışma Meclisinin dünkü oturumunda konuşmacılardan Ertan Ziver Saver, •Plânlı dönemde Çalışıtıa Bakanlığı ve fonksiyoııları» konulu tcbliğini okumuş. daha sonra delegeler bunun üzerinde tartışmışlardır. flk sözü işveren kesiminden Haluk Kayır almış, kendi isteğiyle işinden ayrılan işçinin kıdem tazminatımn SSK'nun ödemesini, buna karşılık işverenlerin SSK'na prim yatırmalarını teklif etmiştir. Sendikacı Sabri Tığlı. iş güvenHği ve iş kazalan üzerinde durmuş. «Mcnıleketimizde insan ve emeği çok ucuz i; kazalarının ön lenmcsi yolunda gerekli ciddi ted birlcr almmazsa Türkiye bir süri sonra harpten çıkmıs gibi malul ve sakatlar ülUesi haline gelecektir» demiştir. Yurt dışındaki işçi lerin mahaUi bankalarda 4 milyar marka .vakın paraları bulunduğu nu öne süren Tığlı. bunun sebebi ni açıklarken. «Yurt dışındaki iscileriıı memlekete gönderdikleri dövizlerin yararlı şckilde kııllanıl dığına Inannıadıklarını» iddia etmiştir. Metallş Sendikası Başkanı Kaya Özdemiroğlu ise, Çalışma Bakanlığının adının değiştirilerek gö rev kapsamının genişletilmesini is temiş, vatandaşların zekâtlannı Çalışma Bakanlığı bünyesinde ku rulacak özel bir kuruma yatırma larını, Bakanlığın da bununla istihdamı genişletecek yatırımlara harcamasını teklif etmiştir. Çaltşma Meclisinin sabahki otu | rumunda söz alan Türktş Genel Sekretcri Halil Tunç. devletimizin rosya! bir devlet olduğunu. sosval devletlerde ise Çalısma Bakanlıâı eibi bir Bakanlığm fonksiyonları nın şimdiki gibi dar kapsamlı ola mıyacağını belirtmiş. daha sonra Başbakan Ekonomik İşler Yardımcısı Karaosmanoğlunun önceki gün vaptığı, »Ben de bir vatandaş olarak fîat artıslarını yakından hissediyorum» seklindeki sözlerini elestirerek şöyle konuşmuştur: •Karaosmanoğlu dün burada ge cinı sıkıııtısı rektiğini söylerkcn. bir taraftan da günde hrüt 19.00 lira kazanan isçilerin fedakârlık yaDmalarını istedi. Bütün samimi yetimle junu söyliiyorum: Ekono mik sıkintı yüzünden işçiler dünü arar hale gelmislerdir. Bugünkü ekonomik sıkıntı. dün bir avuç kisinin yarattıği anarşi sıkıntısını geçmiştir. Anarşi sıkıntısi bugün ekonomik sıkıntıya dönüjmektedir. Fedakârlık. fedakârlık yapmak imkânı olanlardan istcnmeli dir. Fedakârlık yapacak takaiımız kalmadı. Fedakârhk yapmak im kânı olanlardan hiç bir sey isten meden ıriinde 19.50 lira brüt kaz»n cı olan fşçiden fedakârlık is(emek. yapmazsa onu tehdit etmek çajhmı t l l uyu;an blr görüs AP adına Millet Meclisi Grup Başkanvekillerinden Âli Nai;i Erdem, sıkıyönetimin başladığ: günden beri iç güvenliğimizd'e olumiu gelişmeler görüldüğünü ifade etmiş, «Y'alnız, bu güvenlijin ancak ve ancak sıkıyöne. timin devamıyla mümkün olubi. lecfği şeklinde bir yanlış intiba vermemek ivin, sıkıyönetimin cn kısa zaraanda tona erdirilme. si. kanaatimizce parlamcntonun miişterek arzusndnr» demi.ştir. «Yalnızca askcr gücüyle» anar şiyi durdurmanın yeterli oîmadığını, uzun vâdeli tedbirlere ihtiyaç olduğunu sözlerine ekleyen Ertfem, demokrasımizm gelistirilmcye muhtaç yönleri olduğunu ifade ederek, bunların her birinin TBMM'nin «mtşru plâtformlsrında» yapılabilecegi. ne inandıklarını belirtmiş, «Gücünü ve kajnajını millet irade. sinden alan parlamentolar tas. dik mercileri değil, tnüzakere yerleridir» demiştir. AP adına ve bazmoıfin ele geçhildi Narkotik Büro Detektifleri değeri yurt dışında bir milyon lira olan 7 kılo Baz Morfin, afyon, esrar, eroin ve nembütal ele geçirmıştir. Fındıklı Caddesinde öncekı akşam yapılan baskında «Tophanenin büyük patronu» olarak bilinen Hüseyin Demir, Konya'dan getirdiği uyuş turucu maddeleri kıyafet değiştiren polislere satarken tutulmuştur. Yırmibeş yıldır uyuşturucu madde kaçakçılığı yapan ve bu sürenin 20 yılını cezaevlerinde geçiren sabıkalı, gırtlak kanseri ve feîçli olduğundan bundan 6 ay kadar önce Sağmalcılar Cezaevinden tahliye olunmuştur Aynı zamanda uyuşturucu mad de de kullanan, uyuşturucu mad de bulamayınca kriz geçiren sabıkalı. «Benim hayatta yapacağım başka iş vok» demiştir. £vli ve üç çocuk babası olan Hüsnyin Demir, «Cezaevinden çıktıktan sonra Konya'nın Akhisar llçesine Rİttim. Buradan uyuşturucu maddeleri aldım. 8 bin lira peşin ödedim. Kalanını matları sattıktan sonra ödevecektim. Bana çüvenleri vardı. Bütün bu malın değeri 80 bin liradır. Fakat ayağım sakat. kan ser oldujfrım için kaçamadım. Polisin kucağına düstüm» demiştir. Narkotik Büro Detektifleri Hüseyin Demir'in yanında gördükleri Abdülâziz Sanoğlunu da yakalamışlardır. Verilen bilgiye göre Abdülâziz'in Hüseyin'in muhafızı olarak, malları kaçırmak için yanında gezdiği iddia edilmektedir. Tunç konuşuyor ' Memur Yardımlaşma Tasarısı için şimdiye kadar kesilen 1,2 milyar liranın nereye harcandığı bc!li değil ANKARA (Cumburiyet Bürosn) Personel Kanununa göre bir yıl içinde kurulması gereken «Memur Yardımlaşma Kurumu» ile ilgili U s a n 1 Aralık tarihine kadar kanunlasamadığı için. gerek Maliye Bakanlığı ve gerek her ay avlıklarından yüzde 5 oranınrfa kesınti vapılan memur. lar eüç durumda kalmıştır Şimdiye kadar kesilen yüzde 5' ler. 1.2 milyarı bulmuştur ve bu paranın nereye harcandığı, belli değildir. Memurlar, kesintileri geri istemek üzere, Danıştay'a başvurmağa hazırlanmaktadır. Öte yandan. ılgililer. tasannın e ay önce hazıriandığını, fakat anlaşılmayan nedenlerden ötürü bunun parlamentoya sevkedilmediğinı ve bu?ün de bu durumla karşrlaşıldığını sövlemektedirler. Malive Bakanlığına yakın çevreler ise Maliye Bakanı Sait Naci Ergin'in bu konuda bir açıklama vaparak askıda kalan sorunları aydınlatacagını belirtmektedirler. • Tüketimi (Bastarafı 1. Sayfada) arzında artış olduğunu, fiyat artışlannın ise son bir iki ayda durakladığını öne sürmüş, vergi gelirlerinîn önemli ölçüde arttıgını, devlet harcamalannm personel kanunu nedeniyle daha da fazlalaştığını, bu nedenle bütçenin finansman gücünün azaldığını, belirtmiştir. Sanayi vatırunlannın mutlaka arttırılması gerektiğine ışaret eden D.P.T. uzmanı Alev Damalı, tüketim hızmı kesmek için yeni vergiler getirilmesi ve devlet carl harcamalannda tasarrufa gidilmesl, yatmmlann artması için kredi imkânlan ve döviz rezervlerinin smal yatırımlara yöneltilmesi gerektiğinl sözlerine eklemiştir. lantının çok yararlı olduğunu belirtmiş, konferans beyetince ber yıl tlkbahar ve Sonbahar aylannda düzenlenecek Türkiyenin o sı ralardaki iktisadi durumunun tartışılacağı bu toplanülann geleneksel hale getirileceğini söylemiş tir. Düzeltme 1971 Sonbahannda Türkiyenin. Ekonomik Durumu konulu seminerle ilgili olarak dün yayınlanan. haberde 9 aylık dıs ticaret açığının 505 milyon lira olduğu yer almıştır. Para biriminin dolar yerine yanlışlıkla lira olarak yazddı ğını belirtır, özür dileriz. Soysal'a göre Açık oturumda konuşan tstanbul Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ertuğrul Soysal, devlet kamu kuruluşlannın sürekli olarak zarar ettiklerini bunların ıslahl için gerekli tedbirlerin hızla almması gerektiğini kaydetmiş. «Devlet kamu kuruluşlannın faydasına tnntlak surette inanıyoruz. Türkiye'de sanayileşmenin alfabesini razan tktisaıli Devlet Teşekküileridir. Özel teşebbüs olarak şimdiye kadar bu knruluşlardan çok şeyler öğrendik» demiştir. Dıs Ekonomik îşler Bakanh&ının aldığı bürokratik tedbirlerin, dış ticareti frenlediğinl öne süren Sanavi Odası Başkanı Soysal. bu Bakanlığa bir günde gelen 1.200 evrakı kaydedecek memurun dahi bulunmadığuıı öne sürmüş bu halin dış ticarette gerilemelere yol açtığınj Iddia etmiştir. Türk ekonomisinin kurtuluşunun sanayi mamullerimizin ihracına bağlı olduğunu belirten İstanbul Sanayi Odası Başkanı Ertuğrul Soysal. hükümetin önilmüzdeki yıl alacağı veni yumuşatıcı tedbirlerle ihracatl arttıracağuıı ümit ettiklerini sözlerine eklemiştir. «II aylık fiyal artışı,% 17'dir» Gruplar adına yapılan konuşmalaıın tamamlanraasından sonra Başbakan Nihat Erim. kürsüye | gelerek, çesitli konuşmacılar tarafından hükümete yöneltilen eleştirileri cevaplandırmıştır. Erim, hükümetin de Sıkıyönetimin devam etmemesi konusunda tıpkı parti sözcüleri gibi düşündüğünü: ancak, bugünkü sartlar açısından Sıkıyönetimi 2 ay daha uzatmaktan başka çare bulamadıklarını bildirmiştir. Aşnı solculann devlet örgütünde görev aldıkları yolundaki eleştirilere de cevap verirken Başbakan Erim. zararlı faaliyette bu lundukları yetkiü mahkemelerce karara bağlanmamış kişiler hakkında söylentilere bakarak iş lem yapamıyacağını ifade etmiş, Ben. kulağıma söylcnen sözlerle insana kıyanıam» demiştir. Reformların geciktiği iddialarına karsı Erim, Toprak Reformunun en erken Ocak ayında Mec! ise sevkedileceğini, mali reform kanunlarının da Aralık sonuna kadar yine Meclislere gönderileceğini belirtmiştir. Başbakan, devamla, gecikmelerin bos durulduğu için değil. Parlamentonun eleştirisine daha az muhatap olacak kanunlar hazırlam» endişesinden ortaya çıktıjını »eylemiştir. Erim, ekonomik konulardakı eleftirilere de cevap vermis, hayat pahalılığına devalüasyon, Per sonel Kanunu ve toplu sözleşmelerle Brtan satm alma gücü ve dı$ ülkelerdeki işçilerimizin gönderdikleri dövizlerin piyasaya yansıması gibi faktörlerin yolaçü ğını bildirerek, gerekli tedbirlerin alındığını bildirmiştir. ERİM'İN KONUŞMASI Başkent notlatı (Bastarafı I tç sayfaları açtrm. Uç tane, neredevse anadan Urvan hatun kiçınin o b'.çim oozlan ve haberin ba^lıgı da şöyle • «Havat pahalı. çıplaklık ucuz olmaz.. snvunanlar (zam) vaptı». Ne kadar ters başlık ve cümle bunlar Hayat VJahalı.. tek doğ ru vanı bu, ba$lığın.. «çıplaklık ucuz olmaz.» bu olmadı işte. asıl çplaklık ucuz olur. yakında. bu Kidişle millet tüm çıplak olacak. en ucuzundan. papuç olmus < dünkü rakamlara göre 1R02751. elbiseler. gömlekler, çoraolar. Kravatlar. hattâ bel kemerleri vamna vaklaşılacak gibi dpgil.. eh namuslu Dara kazanan alamıvaca£ına çöre çıplaklık vakında baslıvacaktır demekt'.r.. (soyunanlar zam vaptıl bas!ı*ına trelince... Vallahi bunda da mürettiD hatâsı olmuş.. soMinanlar değil. (sovanlar zam yarjt:) daha akla \atkm değil mi? E? Gtoba (Bastaran 1 Sayfada) çıkmak için tek yolun siyasi partileri bir vuvarlak masa etrafında toplavarak Meclis'e dayanan veni bir hükümet kurmak üzere ortak bir güç meydana Retirmek olduğunu öne sürmüştür Reformlar.. Hükümet; Personel Kanunu için. kanun kuvvetinde kararname yelkisi istedi ANKARA, (a a) Hükümet, Personel Kanununun uygulamasında görülen aksaklıkları gidermek içm. «Kanun kuvvetinde kararname» çıkarma yetkisi istemiş, bu konuda bir kanun tasarısı hazırlayarak, dün Parlamento'ya sunmuştur. 7 madtfelik tasarıya göre. U. tisnai memurluklar, kademede ilerleme şartları, derece yükseltilmesi için açık kadro şartı, çalışma saatleri, en az ve en çok ayhk miktarı, mahrumıyet ödenekleri. sosyal yardımlar ve mecburi hizmetler gibi konular yeniden düzenlenecek ve Personel Kanununun bunlarla ilgili hükümleri değiştirUecektir. ANKARA, (Cumhuriyet Bürosui Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, dün, Başbakanlık Basın Merkezi Başkanlığı eliyle yaptığı bir açıklamada. 7 aylık dönemde fiyat artışmın yüzde 1: 9 aylık dönemde yüzde 16,2; 11 aylık dönemde ise yüzde 17 olduğunu açıklamıştır. Bazı gazetelerde son 11 aylık dö neme ait artışın yüzde 50"den fazla olduğu yolundaki yayım üzerine yapılan açıklamada avrıca Söyle denilmektedir: "Resmî kayııaklara dayanmayan rakamlan esas alıp, halk efkârını yanıltmak. fiyat artışlannı önleme mücadelesine kötü, vıkıcı tesirler icra etmekle ve sadece kendi çıkannı düşünenlerc fırsat hazırlamaktadır.» Bir masal gibi Görülmemiş pahalılık (Bastarafı 1. Sayrada) lar sığır 35 kuruş, koyun 40 k u . rus. kuzu 47 kuruş... Aradan iki yıl geçmiş, et fiyatlannda yüzde 30 zam olmuş, koyun etir.in kilosu 52 kuruşa yükselmiş. sığır eti 46 kuruş. Nihayet 1944 yılında büyük pahalılık fırtınası esmis, et fiyatları üzerinde büyük tartışmalar doğmuş. 10 Şubat 1944 tarihli Cumhuriyet'te koyun etinin 3 Subat'ta 200 kuruşa satılmasına karşılık, 9 Şubat'ta 330 kuru?t3n ahcı bulduğu yazılmıs. Ertepi günkü nüshada İse şu tatırljr yer almıs: «Et fiyatlannın aklın ve hayalin kabul etmiyeeeti bir dereceye ySkielmeıi isi dün yeni bir «afhaya jirmistir. Kc7u. lar dan baslı ve eiğerli olarak 3M 3N koraşa. koynn ZtS . W8 kuruşa. sıfır eti de Î02 knrnşa tatılmiftırj» Bir yıl daha geçmis, ,1945 yılında ete narh konnlujr Köyun perakende 170 kuruş.. Ancak narh gelince bu kez kasaplarda et bulunmaz olmus. Gizliden gizliye fiyatlar 190 kuruşu buluvermiş. Etraftan feryatlar baslamış, fakir halk Belediyeyi zorlar olmuş. İçişleri Bakanı Ömeroğlu, konuşmasjnın sonunda Sıkıyönetimin iki ay daha uzatılmasının bir zorunluk olduğunu ifade etmiştir. DP adına konuşma Vedat Önsal, Demokratik Parti »rupu adına yaptığı konuşmada. iaha çok hükümetin çeşitli ikisadl konulardakı tutumunu eleştirmiş, uygulamalarırun sıkı.önetim uygulamalarına ters uüştüğünü öne sürerek, «Türk •konomlsinl kurtannak yolunda hükümetin alabîlecefi en isabetli tedbir, çekilmek olacaktır» demiştir. Anarşi hareketlerınin elebasılarının yakalandığı hususunda nandjncı delülerin ortaya koaamadığını söyliyen Önsal, hükllmetln bu alanda ciddl gayret ıarcadığı inancuu kamuoyuna verleştiremedijinl belirterelt, sıkıyönetimin kovuşturmasından <urtulan «ban aşırı solcuların» ievlet örgütüne sızdığını iddia Btmiştir. D.P. sözcüsü, daha sonra retormlar üzeruıde durmuş, hükümetin kuruluşundan bu yana sekiz ay geçmesine rağmen, herhangi bir reform tasarısının Mec lislere sevkedilmecligini, toprak reformu ön tedblrler tasarısı i!e finansman kanun tasansını birer reform kanunu nitelifinde görmediklerinl iddia etmiştir. Ticaret Odası seçimlerini, İktidar Listesi» adayları kazandı Istanbul Ticaret Odası Meclis ve Yönetim Kurulu seçimi dün yapılmıştır. Meclis Başkanlığna yeniden Emlr Sencer, Başkan Vekilligine Mahmut Sucuoğlu seçilmişlerdir. Yönetim Kurulu seçimini ise. «iktidar listesi» adayları kazanmışlardır. Yönetim Kurulu üyeleri, oy sırasına göre, şöyledir: Omer Gazioğlu, O l â l Vmur. Necati Tandofan, Mehmet Küçükdeveci. İhsan Erez, Muhip İsmen, Ibrahlm Hatiboğlu, Behcet Osmanağaoğlu. Hasan Özer. Tevfik Ercan, Nuh Kuşçulu. Erez konuşuyor Öteki konuşmalar İstanbul Teknik Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Ze\yat Hatipoğlu, ve Bogaziçi Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Oktay Yenal da «1971 sonbahannda Türkiyenin ekonomik durumu»nu eleştiren açıklayıcı konuşmalar yaptıktan sonra toplantıyı izleyenlerin çeşitli sorulan panelciler tarafuidan cevaplandırılmıştır. Paneli izleyen eski Bakanlardan Prof. Dr. Fethi Çelikbas, yaptığı konuşmada kamu iktisadi kurulus larının enflâsyonu körükleyen bir faktör olmaya devam ettiklerini öne sürmüş. Türkiye'de mevcııf bütün sanayi kuruluslannm büyük küçük farkı gözetilmeksi*>n özel veya kamu kesiminde. ol sunlar mutlak surette ihracata dö n;>b hale getirilmeleri için çalışıl ması gerektiğini kaydetmiş, •Türkiye'nin kalkınması İçin bir ihracat seferberliği açılmalıdırdemiştir. Oturumıı yöncten ekonomik ve sosvat etüdler konferans heyeti başkan vekili Kemal Kurdas.top »:: Pahalıhk Görüşmelrrin şekli dsfrisîyor Bu aıada. verilen bir yetcrlik önergesi geri alınmış ve AP'li Nuri Bayar. grup adına söz alarak. Başbakanın konuşmasında. pahalılığın nedenleriyle ilgili söz leri dolayısiyle konuya açıkhk getirmek istediklerini bildirmiştir. Sıkıyönetimin uzatılması yolundaki Başbakanlık tezkeresini incelemek üzere toplanmış olan TBMM'de. bundan sonra, görüşmelerin şekli değişmiştir. APIi Nuri Bayar, AP iktidarıJ nın ekonomik alandaki uygulamalarınm yerinde olduğunu savunarak. Erim hükümetinin işbaşına geldikten sonra ihracatm azaldığını iddia etmiştir. Personel Kanunu ile devalüasyonun fiyat artışlanna sebep olmadığını da öne süren Bayar, bazj rakam lar vererek bu iddiasını pekleştir meye çalısmış, Erim hükümetinin Personel Kanununun pek çok hükümlerini de uygulamadığını söylemiştir. KISACA DEFN'EDİLDİ Ankara"da vefat eden Profesör Vasfi Uasid Sevif. dün tstanbul'da törenle defnedilmiştir. DENİZE İNDİRİLDİ Deniz Nakliyatı tarafından Denizcilik Bankası Camialtı Tersanesine sipariş edilen koster tipi dört gemiden üçüncüsü olan «Çaldıraıı» gemisi, dün denize indirilmiştir. ZEHİRLENDİ Yeşilköy Hava Sokak Motel 1. Blok 2de 2 numaralı odada kalan Alman uyruklu Roland Böhm, odasıııa aldığı bütan gazından zehirlenerek ölmüştür. KAYBOLDU Tanınmış bir ailenin kızı olan 17 yaşındaki D. K.'nın lsviçreli bir milyonerle yurt dışına çıktı»ı tespit cdilmiş. ancak nerede olduğu öğrenilememiştir. MGP adına MGP adına Genel Başkan Turhan Peyzioglu söz almış, sıkıyiSne timin 2 ay daha uzatılmasını olumlu karşıladıklann! büdirmiş tir. Peyzioglu, parlâmento ile silâhlı kmvetlerin yıpratılmaması gerektigini de ifade etmiş, komünizme karşı kuru kanun maddeleri uygulamanın yetmeyeceğini, demokratilc rejime inançla sahip çıkarak başanya ulaşacağını sözlerine eklemiştir. Millî Birlik ve Kontenjan grupları MUU BirUk Gmpu aduıa Ataklı, Başbakan Erim'in Anayasa değişikliğine gerekçe olarak sıkıyönetimin bir an önce sona erdi rümesini gösterdiğini hat:rlattıKtan sonra, Anayasa değişikliklerinin gerçekleşmiş olmasına rağmen, hâlâ sıkıyönetimin devam et mesini eleştirmiştir. Ataklı, ügililerin bir yandan huzur sağlandı derken, bir yandan da sıkıyönetimi uzatmayı istemelerinin çelişkisine işaret etmiş, Erim hiikümetinin başanh bir uygulama gösteremediğini ve güvenini kaybettigini öne sürmüştür. Ataklı, «Ekonomik ve sosval sorunlann polis zihniyeti ile halledilemeyeceğini artık açıkca kabul etmek gerektiğine» de işaret etmiştir. Kontenjan Grupu aduıa konuşan Fahri Korütürk ise, sıkıyöne timin uzatdmasına taraftar olduklarını belirtmiştir. Bundan sonra Millet Meclisi Grup Başkanvekillerinden Necdet Uğur, CHP'nin görüşünü açıklamak üzere, söz almıştır. Uğur, konuşmasının başında, bu kez de sıkıyönetimin uzatılması için olumlu oy vereceklerini bildirmiş, ancak bu uzatmaların bir yerde durdurulmasını ve hükümetin programına geçirdiği diğer hususları da artık gerçekleştirmeye başlamasını İstemiştir. Bundan sonra sıkıyönetirr.in uygulamaları üzerinde duran Uğur, bir sıkıyönetim savcısının «ibret verici hikâyesini» anlatacağını belirtmiş, kimliğini açıklamadığı bu savcının, usul hükümlerinin dışına çıkarak, «Ka. mu hukukunu, Anayasayı ve Meclisleri yokmus çibi hiçe sa | Nuri Bayar'a. Başbakan Ekonomik Işler Yardımcısı Atillâ Kara osmanoğlu cevap vermiştir. Kar,aosmanoğlu, bazı mamullere yapılan zamların, bir devalüasyon sonrası için zorunlu bir işlem olduğunu, AP iktidarımn şu veya bu nedenle uygulamakta geciktiği. ancak eninde sonunda uygulamak zorunda kalacağı bu işlem leri kendilerinin yaptıklaruıı bildirmiştir. Karaosmanoğlu. rakamlar vererek. ihracatın azalmak şöyle dursun. daha da arttığmı açıklaım?. teşvik tedbirlerinin yeniden düzenlendiğini. ancak. «Zebil dağıtır gibi» dağıtılmasının da düşünülmediğini sözlerine eklemiştir. Yeniden verilen yeterlik önergesi üzerinde Senatör Fatma Işmen aleyhte konuşmuş, sonuçta önerge kabul edilmiştir. Daha sonra da Sıkıyönetimin 11 ilimizde 2 ay süreyle daha uzatılmasına ilişkin Başbakanlık tezkeresi oya sunuimuştur. Fatma îşmen, Mehmet Ali Aybar ve Celâl Kargılı dışındaki üyelerinin oylarıyl hükümet isteği, kabul edilmiştir. Karaosmanoğlu cevap vrivor OJayların atdındaki (Baştararı I. Sayfada) nin. değisen Türkiye koşullan içindc öteki taraf elinde gerekli fikrî ve bünyevî dinamizme kavuşamıyacRğ» ve sonuç itibariyle partinin yok olmaya mahknnt edileceği cndi5<si içindcdir. Bu duyguların körüklediği parti içi tartısmalar, özeliikle son bes yılda iki tarafı beraber çalışamaz durunıa getirdiği gibi, zaman zaman tatsız ideolojik saclamalara kadar varaıı gerginliklere de sebep olmuştur. İki tarafın bir masaya oturamıyacak durumlara eeldikleri çok çörülmüştür. Bugiin ise dnrum, geçmişteklndcn farklı değildir. Taraflat, partiye hakim olmasi gerekli görüşler üzerinde mutabakat halinde değildirler. Her iki tarafuı. isin basındaki korku ve endişclcri sürüp gitmektcdir. CHP'nin Türk deınokrasisinde ve parlamcnter hayatta, hatta iktidar olmada hir alternatif olnıası gcrckiiliii bile tarafları ortak bir anlayışa getirmeye jcterti olmamıştır. Hatta. CHP Gcnel Başkanının da bu yoldaki çabalarının roğu kez sonuçsuz kaldığı söylenebilir. tşte, CHP Kurultayına pidecek mesele: gcrçekte, partiye hakim kılınması gereken ttöriişüıı sahibi kadroların meydana çıkanlması miıcadclesi olacaktır. Eğer taraflar. iizerlerindeki korku ve endişelcri lıafifletmeyi ve tcme! görüş iizerindeki farklılıkları bugiınden bertaraf etmeyi basaramazlarsa, yakın bir Kurultayın büyük olaylan da herabcrindc eetireceçini söylemck. bir kehanet olmayacaktır. Ortak Grup toplantısında pündem dışı bir konuşma yapan KütBhya Milletvekili ve eski Maliye Bakanı Mes'ut Erez. devalüasyonun sonucları ve havat pahahlıeı konularına değinerek, «Busün ishaoında olan hükümetimiz fiyat harpketleriyle. fiyat Bu gidişle artışlariyle devalüasyon sonrasıBu gidışle vakında okullara nın eerpktirdiği ölçüde Takından yeni bir ders konulacak.. «bunilgilenmemis. ba;ka konularla lar ne Idi?» olacak bu dersin amesıcul olmuştur» demiştir. dı.. ögretmen qıkacak kürsüye Mes'ut Erez. Agustos 1970 debaşlıyacak konuşmaya: valüasyonunun başanya ulaşma«Çocuklar. dersimir (Bunlar dıfn yolundaki iddialan cevapne idi?) şimdi bakınız. elimde ladıgı Eündem dışı konuşmasıneördüjHinüz »u nesneye vumurda bu iddialan öne sürenlerin ta derler.. tavuk vumurtası.. esfierekçe olarak ihracatımızan yekiden aUlarımız bunlan alırlartertnce aftlrjarnasıta ltöst*«îkledı tanrsi on paradan, sonraları rini belirfmlş, bâzı rakamlar ver tavuklann bu nesne«ti elde gide miş ve özetle şunları söylemişpahalılündı. 1971 vılı Kasım ayıntir: da tanesi tam 100 kuruşa çıktl.. «Bu rakamlar devalüasyonun daha sonralari fivatlar durdunılbaşansını göstermektedir. İhramadıği için vanına vaklaşilmaz catm yeteri kadar artmaması rtevalüasyonun muvaffak olmadığını oldu. Simd) bu vumurta lâboradeğil, ihracatı teşvik tedbirleri^ tuarımi7!n en dcserli eşvaları anin zamanında ahnmadığını çösrasındadır.. simdi camlı kututerir. Fiyat kontrnlu kararları suna kovuyortım. herkes şöyle ile iiçili rormalitelrrin ilıracata hir metrpdpn «"yretmeye başlamenfi yönden etki vaptı|ı da sın.. benim anne annpm vumnraçıktır.» tavla çnk ırÜ7pl nmlet »aparmış.. Ulkenin doğru konuşnıamakBen haval meval hatırlıyorum. tan, hatalı ve yanlış demeı;lerden ama tadıni dpğil zarar gördüğünü öne süren Mf s' ut Erez, istikrarh bir ekonomi Stı gnrdüğünüze. «ucuk. şuna için üretin.ı arttırmak ve sunî nastırma. suna işkemne. şuna fiyat artışlariyle mücadele etzeytin denir. bir zamanlar Et mek gerektiğini ifade etmiştir Balık Kurumu diye bir devlet AP Ortak Grupunun dünkü 'op kiırulusu vardı hunlar has olalantısında Bingöl Milletvekili rak bu kurulusıın diikkânlarında Mehmtt Sıddık Aydar da gündcm satılırdı.. vine IM7I vılının Kadışı bir konuşma yaparalt dep«ım ayındp su gnrriüğünüz işkem rem bölgeleri üzerinde durmuş, henin kilnsu o vılların Tivat sö«ve bu bölgelerdeki çalışmalsnn ter;elerine enre III lirava. sucuk yerlerinde incelenmesi arnnciy'e bilmem kac liraya ^atılır idi.. AP Ürîak Grupundan bir heyetin Kv . corııklar.. simdi «ize. (%• görevlendirilmesini istemiştir. sulye denilen hir hitkinin UneAydar'ın bu önerisi oy birliği sini eöstPrrcPtim. >at» \XTI ban ile kabul edilmiştir. dan çok rer idi.. çeşitli cinsleri var idi.. Eveeeet.. işte alçıdan Tapılmı? hir pirzola. muhafazası eüç ol< Bastarafı 1. Sayrada) ıtneıı icin Milli l'sıtiın Bakanlıeı Parti Meclisi toplantısında bunader« ara;lan atölvelerinde valımla beraber anlaşmazhklan göz pıldı bu.. su kısmı kemiktir. su den geçirecek ve bir çare bulmakısmı et. su kısmı da yağ.. bu ya çahşacaktır. parçalar. «a fınnda va ateşte. ya da salıanda vapılırdı.. Genel Sekreterliğe Çayâîı Davasınlâ : (Bastarafı 1. sarfada) Dünkü duruşma sırasında sanıklar, dinleyiciler arasında bulunan ve polis olduğunu ileri sür dükleri bir kişinin üzerine yürüyerek salondan çıkartlmasını istemişlerdir. Sonuçta, bu kişi salondan çıkarılmış, söz alan sanık Ömer Güven, sivil polislerin duruşmaları izlemelerinin engellenmesini istemiştir. Bunun üzerine konuşan Hakim Yarhay Coşkun Dündar, Dinlcyicilerin buranın intizamıııı bozmaya hiçbir hakkı yoktur. Tedbir almacaktır» demiştir. Ortak savunmanın 153. sayfasına kadar olan kısmı dün Mahir Çajan, Ulaş Bardakçı ve Necmi Demir tarafından okunmuştur. Ça yan. savunmayı okurken, zaman zaman açıklamalar da yapmış. bu aıada askeri savcıyı suçlamaya başlayınca, kendisine duruşma Yargıcı Coşkun Dündar tarafından müdahale edilmiştir. Yarbay Dündar. «Sizler, kültürlü mü nevver kişilersiniz. Hepinizi en gin bir sabırla dinliyoruz. Hiçbir saldın ve hakaretin savunmaya kuvvet kazandırmıyacağım bilmelisiniz. Dilediğinizi söyleyin ama, hakaret etmeyin» demiştir. Bu arada, savunmada. Atatürk'ün sosyalist olmadığı, ihtilâlci olduğundan bahsedilmiş ve sanıkların demokratik devrim görüşü belirtilmiştir. Ortak savunmanın 156. sayfasından sonrasınm okunulması için duruşma, bugün saat 9.15'e bırakılmıştır. «Et, 140 kuruş olmalı» 170 kuruşluk narha kasaplar karşı çıkınca 6 Eylül 1945 tarihli Cumhuriyet'te bir yazı yayım lanmıs. Büyük ve tanınmış hir celebin iddiası: «İstanbul halkı eti hiç bîr zaman bngvnkö ka. dar fahiş fiyat farkiyle yememistir. Etin kilosn 140 karaş olmalıdır ve olabilir. Oysa. rica ederim söyleyiniz. tstanhai kasaplannda koynn etini 175 karu. şa de|il de 180 19» kuruşa bile almak mümkün müdür?» Daha sonraki yıllarda fiyatlar yine artmıj. yine et sıkıntıları doğmuş, narhlar konmus... Ancak her ne kadar fiyatlar h?r yıl artmışsa da, görüldüğü gibi büyüklerimizin anlattıklan ma. sal değil gerçekmis .. tnönü, Alman (Baştarafı l. sayfada) Reform konusu Reformlar konusunda partilerin aralarında görüş farkları olduğunu belirten CHP Genel Başkanı. özetle şunlan söylemi? tir: «Bir reform programı Hân edil miştir. Zorluklar reform kelimesinin tabiatından çeliyor. Czerinde anlaşmak iâzım. Reform konularında partiler arasında görüş farklan vardır. HS kumet. tarafsı/ ve partilerüslü olarak bu noktai nazarları bir lestinneye çalısacaktır. Hiçbir parti. reform aleyhtan ve reforma güçlük çıkaran durumda bulunmak istemiyor. Kn «lelleme beklemiyorum. Göçlü. ğünü tabiî jcörüyorum..» tnönü Diğer yıllarda fiyatlar «Ordu müdahalesi beklenemez» Inönü, daha sonra Alman ga» zetecilerin, «Ordunun parlamenter çahşmalar ve hükümet üzerindeki etkiler nedir?» şeklindeki sorularına da özetle şu kar şılığı vermiştir: «Ordunun vaziyetint biliyor. sunuz. Bir askerî müdahale olmuştur. 196» müdahalesi çibi birşey. Ordnnun müdahalesini, emsali memleketlerde Röriilenlerden ayırdetmek lâzımdır. Or du, esasen sivil idareyi ele al mak istemiyor. Arzusu, partilerde, Meclis'te, memlekette »ivil idare durumlara bir çıkış yolu bulsun. Sivi) idareye dalmış olan Uir ordunun harp kaabiliyeti azalır. Bonn bizim ordu mükem. mel bilmektedir. Onun için iler de ordnnnn tekrar müdahale etmek için fırsat bekledijini ve. va fırsat yaratacağını tahmin etmek, tamatniyle haksız ve yer sizdir..» Eveeet.. suna ayakkabı, buna kumaş, buna seker. buna çimen to, buna demir. buna da kâjpt dcrler. » Ders bu minval üzere devam ederkeeen bir öğrenci merakla sorar: «Şu tcavanozdakiler nedir öğretmenim?» «Haaa bunlar mı? Çocuklar bunlar. dersimizi ieat edenlerin beyinleridir., ta«a 1971 yılından kalmadır ve hepsi de renç beyinlprdir.. » Zil çalar ve çocuklar kantine koşarlar ithal malı vit«nin haplannı alırlar, hapların kimisi leblebi. kimi'l elma şekeri, kimisi yumurta tadı verir, yalarlar. en kuvvetli aday: Kâmil Kınkoğlu Koyun eti 1950 vıhnda ortalama 234 kuruşa. 1955te 375 kuruşa ve 1957'de 390 kuruşa yükselmiş, aynı yıüarda sığır eti ise sırasiyle 226. 285, 299 kuruş olmuş. Bundan sonraki yıllarda i.«: fiyatlar ortalama kuru; olarak şu sırayı izlemis: Vutarlar.. Kabul ediliyor Trabzon'da <Bastarafı l. «avfada) de bulunduğu 60 ın üzerinde şahsı sözaltına almışt:r. 11. Kolordu Komutanı Kenan Evren, gözaltına alınmalarla 1 1 gili olarak T.H.A. muhabirme şunları söylemiştir: «Gözaltına almalar devam ediyor. Onun için bir sayı söylemek mümkün değil. balen sayı değişiyor. Açıklama yapmaya da yetkili değilim. İsim ve sayı veremiyeceeim. Tutuklananlar arasında ünivenrite öğretinı üyeleri de vardır.» Avrıca Karadeniz Teknik Ünivprsitesi Rektör Vekili Prof. Orhan Uzunsoy. sözaltına alınanlar arasnda ogretim üvelerinin de bulunduüunu dngrulamış. «Cç dört kişi snzaltına alınıtı. İsim lerini açıklayamam. Bir kısmı almıp sonra serbest bırakılıvor» CHP adma Oemireî (Bastarafı 1. sarfada; Soruşturma Komisyonuna ka tılacak CHP'li üyeler ise MiP.ct vekili oiarak Selçuk Elverdi, Me lih Kemai Küçüktepepınar >\P Se natör olarak S ı m Atalav ve Sa. lim Hazerdağlı'dır. DP'den Hasan Basri Albayrak MGPden de Fehmi Alpaslan Soruşturma Komisyonu üyesi ola t i ! i ; i i Edindiğimiz bilgiye göre, çözüm yolları özeliikle şu nolstalarda birleşmektedir: (T) Parti Meclisınde Genel Baş kan İnönünün seçtiği yem üyelere rağmen oy çokluğu anlaşmaziığın bir bölümünü teşkil eden ve Ecevitçiler grupu diye tanınr.n üyele rdedır. Bu duruma göre gerek Genel Sekreter gerek Merkez Yönetim Kurulu seçiınleri oy çokluğunu kapsayan Ecevit'e yakın üyelerden oluşacaktır. Genel Başkan tnönü önceleri Genel Sekreter için Millet Meclısi CHP Grup Başkanvekili Dr. Kemal Demir'i saptamıştır. Ancak istişareleri sonunda Dr. Kenıal Demir'in gerekli oyu sağlayamayacağı görüşü kuvvet kazannııştır. Bu nedenle her iki tarafın oyunu alabilecek kişiler üzerin durulmuş, bunun sonucu da istifa eden Genel Sekreter Yardımcısı Adıyaman Miiletvekili Dr. Kâmil Kırıkoğliinun adı ortaya çık mıştır. Her iki tarafa mansup Parti Meclisi üyeleri son dakika da beklenmedik bir durumun çı^ maması halinde Kurultaya ksdar Genel Sekreterliği Kırıkoğlumtn yapabilmesl İçin oy kullanacak lardır. Keza, Merkez Yönetim Kurulu seçimleri de bu göıüş içinde sonuçlanacaktır. Ancak eski Yönetim Kurulunda 34 değişiklik yapılmıştır. Ecevitçi grup yaptıklan 34 kişilik değişıkıik'.e eski Merkez Yönetim Kurulun;:n seçimi için çahşacaktır (2) Aynı çevreler son dakikada beklenmedik bir durumun çıknıa ması halinde sonuçların bu şekilde olacağını belirtmektedirler. Bu çevreler aynı zamanda israrla • beUlenmedik durum^ sözünü et Kor«n eti: 1958: 500, 1959: 61 1960: 663. 1961: 757, 1962: 802 1963: 862. 1964: 919. ZİLELİNİN DURUŞMASI GİZLİ YAPILDI ANKARA TÖS Genel Başkanı Fakir Baykurt ve arkadaşları ile yargüanmakta olan Gün Zileli, Dev • Genç'lilerle birlikte TCK'nun 146 1 maddesine göre yargılanacaktır. Bu nedenle Zileli, TÖS Dâvasuıdan tefrik edilmiştir. Sıkıyönetim 2 Numaralı Mahkemesinde dün devam edilen duruşma sırasında Gün Zileli'nin sorgusu yapıhrken, gizlilik karan alınmış, dinleyiciler ile basın mensuplan salondan çıkanlmışlardır. Zilelinin sorgusundan sonra dinleyicilerle basm mensupları yeniden salona ahnmışlardır. Gizlüik karannm. Zilell taşkın hareketlerde bulunduğu için ahndığı öğrenilmiştir. Böylece, 142 sanığın da sorguları tamamlanm:ştır. Sığır eti: 1958: 417, 1959: 573 1960: 663, 1961: 657, 1962: 72 1963: 787. 1964: 841. İç ve dış politika CHP Genel Başkanı tnönü, bir başka soru üzerine de, iç politikadakı bütün gelişmelerin, demokratik re.üm içinde yapılması gerektiğini belirtmiş, dtş poütika olarak Avrupa topluluğu içinde bulunduğumuzu ve dünyada ba"ıs isteriiğimizi İfade ettikten scnra şöyle konuşmuştur: «Dıs politika olarak, Avrupa camiasındayız. Avrupa cantiası içinde kalacaeız. Dünvada barıs isteriz. Milletler arasında emniyet istpriz. Ancak; veni harbin. nukleer bir harbe varması düsündiirücü hal almıştır. Tahmin pdiyoruz kı. milletler. uzun bir sulh devrine çireceklerdir. Tabiî, bunların hepsinin üstünde hir taarruza uğradı£ımız zaman. mrmlekptimizi hakkıvla. Ve nihayet yıllar zamları, zam lar yılları kovalamış. 1971 yıli Temmuz ayında koyun etinin kilosu ortalama 1980. sığır eti ise 1840 kuruşa yükselmiştir Ancak bu ortalama fiyatlar dı. şmda 28 30 Hraya kadar et satılmıştır. Bu tarihte yeni biı narh getirilmiş. etin azamî satı; fiyatı 22 lira olarak saptanmıştır. Yani 33 yıl öncesine oranls etin kilo satı? fiyatı yüzde 5 bir 500 artışta durdurulmuştur.. Her kasabın. dondurulmuş fi. yatlarla satış yaptıgı varsayımı. na davanılarak tabiî... Töre flnkara (Bastarafı 1. Sayrada) zcrklik tanınraasının gerekçesi ise siyasal çevrelprin ve özeliikle iktidarın üniversite calışma öğretim ve eğitiraine müdahale Ptnıemesi ve pğitimin her türlü dı$ etkiden uzak bir ortam içinde sitrtlüriilmesidir. Halbuki tasarı. üniversitelerin sadece denetinıini değil. yönelimilli dp sivasal îktîrların tpmsil (Bastarafı 1. Sayfada Nahit Töre ile arkadaşı Fevz Bal, 10 Kasım gecesi Üsküdaı Doğancılar semtüıde bir gecı bekçisini yaraladıktan sonra kendileri de çatışmada yaralanmış v« kaçmışlardı Olaydan sonra devamlı izlenen sanıkların son defs Bostancıda görüldükleri öğrenilmiştir. Ancak iki DevGençli bur dan sonra iz bırakmamışlardır Polis bu arada Nahit Törenin ç< şitli eşkâllerde çektirdiği fotog raflardan vararlanarak veni izleı bulmuştur Polis ılgıiilerinın verdiği bil. eiye göre. Türkiye Halk Kur. ttıluş Ordıısu Istarbul Yürütms Kurulu tkinci Başkanı olan Na. r^ ı r ~ 1 t*\