Katalog

ımhuriyet 1 AHLAK YASASrNA TAAHHÛT EDER. • • • Sabibt: Cumhuriyet Matbaacıük ve Gazetecüik T. A. Ş. adına NAZİME NADİ Sorumlu Yaa îsleri MüdÜrü: ZtYA NEBİOGLU Basan ve Yayan: CUMHURIYET MATBAAC1L1K ve GAZETECtLtK T.A.Ş. Cağaloglu Halkevt Sk. N. 3941 B Ü R O L & R •¥ * •k * 1 A J A A Atatürlc Bulvan T*n«r SK R : i* 1 5 6 12 Ayhk Ayllk Ayhk Ayilk AdJ I«rt îçı f urt D ı n 22.50 45. 67.50 135. 135 270. 211). 540 İZMÎR: pevztpaşs Bulvırı Afsaroflu tsuanı Tel: 31230 24709 GÜUEY ILLERI: Kunıköprü 34 «okak No. 4 ADANA Q Tei: «40 393* 2. va 7 nct ttyla (Santlml) «3 üncü cayfa (Sanümi) 8* «. S. 6 ncı ıayfa (Santtmii 73 Nişan. Nüt&h. Evlenme. Doğutn 100 Öltim, Mevlld. Tesekkur 23 üncü (5 Sm.) 150 Ölüm, Mevlid. Tesekkiır (5 Cra.) 100 75 KUBÜŞ <3£« *.«.»»» Savcı 2i saniğın Baştarafı I tnci savfada) Jtniyle aranan şahsın sine yardım ettikleri» iyle de, çevirmen Seçi, öğretıci Ayşe Z«ynep gazeteci Tanju Cılızoğeci Avdın Engin ve ögnçer Yücesan için 5 yır bapis ceıası talep et uşma başhyor n T. Alb. Turgut Bozıruşma Yargıcı Dz. Yrb. r Aktnut, üye Yargıç ızaffer Bostancı'dan mey len (3) Numaralı SıkıMahkemesinde saat jaşlıyan duruşmada, ö n . :lardan Mahkeme Kuru. matları olup olmadtğı ıştur. Sar.ıklardan Şiar hariç, diğerleri genellikJtlannı bildirmişlerdir. üzerine sanıkiarın kim» in tesbitine geçılmiştir. 10.30'da duruşmaya verilakikalık bir aradan soiı. eri Savcı'nın iddianamejyacağı bildirilmiş ve bu bir istekleri olup olm». rulmuştur. Bu sırada söz tnık Avukatlarından Or. aaydın, yaptığı kısa ko3a, iddianamenin daha dağıtılmış olduğunu ve r tarafından da okuntfuliîdirerek, «Bu iddianame rada oknnraası. uıun zalacaktır. Pazla zaman kay nek için, iddianamenin sanıklarla ilgili kısımlaıkunmasını istivorum» deAskeri Savcı bu isteğe amıştır. «eme, iddianamenin okunn kanun hükmünden ol1 bildirerek, iddianame.Tıen okunmasına karar jtir. ık. iddianamenin okvmmadün geç vakte kadar sona iğinden duruşroa, bugün .45"e ertelenmiştir. aname okunuyor ıklarla ilgili soruşturmayı ?n Askeri Savcı Yrt>. Nevizmeci. sast 11'de iddianai okumaya baslamıştır. 128 ık iddianamenin giriş böıde; «Memleketimizde Vktiaz fflişmişliği yanında daşlarıtnızın bü>ük bir tns 1 fakir ve tnuhtaç durumda lan bir vakıadjr. Insan taicahı. ascari ihtivaçlarını nden uzak kimselerin, kenjrumlan sebebivlc mabzun leciis Notları (Ba$tarafı l inci sayfada) it» diye düştü vazo 12 Mart1 inde.. gürüitüsü değil Türie, dünyada duruldu. Türk ılı Kuvvetler!, C.H.P. Kocanilletvekiii Prot. D t : Nihatı :ı'e. «Rolük dnr, Kındıralı de dur» un aksine, «Koş 1 dediler. Nihat Erim koşarC.H.P. kimlik tcartım düiü, içeri girip durumu görıre vBen içeri Kirriiijlmde vakınlmıştı» tekmüinl verdi. pjştır» dediler... «Ben su lam sterim» dedi. «Al» dediler, 0 yedi ay mı ne uğraştı yapışnC& için.. amma, vazo öyle haldeydi ki, yapıştırdıkça tea yerlerden kırüıyordu. ve varlık sahipterine karşı da gtptadan daha ileri bir ruh haleti içinde bulunmaJan mümkün ve tsbiîdtr. Dâva konusu komfinizm, işte, Türkivedeki bu attnosferi ve bu ortanu istismarla saiıneye çıkmaktadır. Huıurunuza ıtetirilmiş bulunan işbu dâva sanıklarının, bir taraftan Eerçekleşliıilroesine çahştıklan konu i)e ilgfli olarak, ne tiisbet i ANKARA, (aa( Bir suçun işte ciddi ve samimi olabilcceklrlenmesini açıkça tahrik ettiği idrini ve diğer taraftan da bir diasıyla hakkında kamu davası amezhep şeklinde taassupla basçüaa Prof. Eahri Savcı'nın yarlı föründükleri ideolojilerinin gı'aunasına, Sıkıyönetim % Nuinsaa havsijttiyle, demokratik maralı Mahkemesinde dün devam ilkelerle ve rubayet temcli T.C, edilmiş ve Askeri Savcı, iddiana Anayasası nlan müesses Türk mesıni okumuştur. tentel nizamUrıyla ne nisbette bajçdaşabileteğini te$bu ve tesAskeri Savcı Yüzba$ı Baki Tuğ bit noktasmdan, komprime haltarafaıdan hazırlanan iddianamede de olsa, doktrin ve latbikacie, Bahri Savcı'nın Çeşitii tarihtından bahsetmek faydalı förüllerde yaptığı konuşmalar ve yaz müşlüm diyen Askeri Savcı, dığı yazılar eleştirilmiş, sanığın komüntemin iftrihî gelişmesini. bazı yazılan ile •Komünizm pro Türkiyedekl geçmiş komünist pagandası» yaptığı, ancak zaman hareketlerl ve bu arada Marx aşımına uğradığı için koğuşturile Engels'in felsefesini geniş ma yapılamadığı kaydedilmiş, bir sekilde anlatmıştır. «ııcak «Halkı suç i«l«neğe tabrik vc teşvik» füli sebebiyle san«ın TCK 311. maddesi uyannca 3 yüdan 5 yıla kadar cezalandırü ması istcnmiştir. Tilrkiyede, Lenin'in «tki TakSanık müdafii Uğur Alacakaptik'inde» belirtmiş olduğu iVaetan, iddianamenin b a a kısımıan lerin, Mihrl Belli tarafmdan için yayın yasağı konulmasmı is«Mİ1H Demokratik Devrim» şekUnde ortaya öülmış olduğunu, temiştir. Prof. Savcı da avukaübunun gerçekleşmesi ic.in seçinın i?temine katılmış, geçen cellen hedeüeri, yine Belli'nin 3 nu sede yaptığı, mahkemenin görevrnaralı «Aydjnlık» yaymları arasizlik karan vermesine dair tasınua çıkan kitap*sn pasajlar alebinin de karara baglanmasım larak açıklayan Askeri Savcı, istemiştir. «Maoizm»in «Demokratik DevMahkeme heyeti, yaym yasağırim» görüşünü ve hedetlerini an na matıal olmadiğma, görevsizlik latmıştır. 1969 yüında T.K.P. takaran verilmesi yolundakl talerafından bastınlıp, yurt dışınbin de reddine karar vermiş, dudan Türkiye'deki çe?itli adresleruşmayı başka bir güne ertelere postalanan «Milli Derookramiştir. tik Devrim ve İçyüıü» adandakî brosürde ortaya konulan komunist ilkelere iddianamesinde genis yer vererek bunlan eleşTÖS Genel Başkanı Fakir Baytirert Savcı, yurt ıçi ve dj'indakurt ile 142 arkadaşının duruski Marksist Leninist eylemlert malanna dün 2 Numaralı Süayöanlatmıştır. netim Mahkemesinde devam edilmiştir. Y A R 1N: Dünkü duruşmada Savcı YüzbaSANIKLAR VE şı Baki Tuğ, sanıklardan IbraOLAYLAR him Kanlıbaş hakkındaki ek id j dianamesini okumuştur. Daha sonra söz alan sanık avukatlarından Turan Güneş, askeri savcı taralmdan hazırlanan iddianameyi tenkid etmiş, iddianamede suç unsuru bölümlerinin bulundugunu. bunlar hakkmda tutanak, tanzim edilmesini istemiştir. Duruşma başka bir güne bırakılmışür. Irfan Solmazer ve 82 arkadaşının yargılanmasına, 1 Numaralı Sıkıybnetim Mahkcmesinde devanı efîilıniştir. Duruşmada Donanr.ıa ivomutanlığına yazılan ta(Baştarafı 1. sayfada) limat gereğince götıderilen üç rü;müştür. Demirel, bir ara evitanığ:rı Uadclcri okuntnuştur. nin önünde bckkyen gazetecüerl* Tanık ilakine Albayı Ahmet de konuşmuş. Genel Başkanlıktan Becan. ytminli olarak alınan y«zı istîfa edip etmeyeceği yolundaki h ifadcsinde 19T01971 yUında Debir soruya da. »Tiirkiyeden ne *arince Makine Smıllan Okul Komandan bcri parti genfl haşkanlamutanı olduğunu bildirerek, derını partilerin iradesi dışında biriiiz teğmenlerinin kursa iştirak takım çevTeler tâyin ediyor?» etüklerini belirterek bu bilgicevabını vermiştir. yi vermiftir: TÖS duruşmasına devam edildi Olaylar ve TBMM (Baştarafı ltact sayfada) dahe sonra o genel kurulun o hükümete Cumhuriyet tarihinde az görülür bir çoğunlukla güven oyu verdıği ve daha daha sonra. bütün eözler 12 Mart'ta çevrildik leri kişilerden, arrıldığmda, ufaktan ufaktan «güvwı»in «güvensizliğe» dönüştüğü; en "sonra da Başbakanın parlamento çoğunluğunun yarısuıı patlatıveren gün dem dışı konuşmasmı yaptığı Mec lis Genel Kuıul salonu.. Sağında ve solunda kulisler. Fokur fokur kaynayan, fısır fısır fısüdaşan kulisler. Birinde kuşkulu bir memnunluk. ötekinde hiç saklanmayan öfke ve yentlginin hiç alışılmamıs, alı«ümak da istenmeyen acı tadı... «Muhalefet»in kulisinde salt ço gunluk CHP'de idi, 27 Ekim 1971 Çarşamba günü... Ve Başbakanın istifa mektubunda dile gelen suçlamalann yarattığı adı konmarnış memnuniuk. 12 saat icine sığıveren önce gelişmerün getirdiği yine adı konmamış kuşkularla bulutlamyordu... Bu yüzden yorumlar yorumlan kovahyordu. içinde mi olacaktt yalnızc*?.,. Genel kurul salonunun öbür yanmdaki AP kulisinde İse sessir bir Öfke vardı. tnüthiş bir öfke... Erim'in istifa mefctubunu, başbakana örgü bir deyimle söylersek, «hazmedemMnişler*» APIUer,. Bu nasıl bir mektuptu?... Demirel hakkında böyleseni düşüncede olan bîr başbakan, o halde ne demeğe, hükilmetin' kurduğu günlerde, AP genel başkanmı «ikna edilmesi gerekcn kişi» olarak gördüğünü söyler, o kendisini bir kez ararsa, kendisinin ona yirmi kez gidecegini açık açık bildirirdi... Böylesine bir sorunun cevabınıda, başbakan adına yine AP'Hler veriyorlardı ama: Erim, diyebilir di ki, «ben istU» mektubnmda ne demissem, hükümet i kurarkeu de öyle düşunüvordum, genel başlanınıı hakkında... Ama, demokratik parlâmcnterler rtjîmi kurtannak amacıyla ta\iz vermeje mecburdum o günlerde...» Prof. Savcı'nın 5 yıla kadar hapsi istendi Hükümet Sözcüsü, komutanların muhtıradan vazgeçmeyeceklerini söyledi ' Demirel (Baştaraft I incl savfadal nin özlemini de dile getinnişlerdir. Bn açıdan Mnbtıra bir kere daha okunmahdır. ! Arar: "Adalet Partisi yöneticileri yanılgı içinde,, ANKA.RA (Cumhuriyet Bürosu) Hükümet sözcüsü Ismail Arar. .Adalet Partisi yöneticileri biiyiık bir yanılgı içindcltr» demiş, «Komutanlann bir yenilgiyi kabul ederek mubtıradan vazgeçecekleri düşünülemez» şeklinde konuşmuş tur. Nihat Erimin istifasmdan sonra TRT muhabiriyle görüşen Adalet Bakanı ve Hükümet Sözcüsü Lsmaıl Arar. «İstifanın gerekçeleri nedir?» sorusuna şu kar şılığı vermiştir «Demirel için kayırma iddiaları vardır» AP Genel Başkanı ha kında «kavırma» iddialan vardır. Ken disi" Başbakan iken, kardcsleri için Türkiyemizin devlet bankalarıııdaıı hüyük ölçüdc krediler sağlanmıştır. Bunlara ek olarak, dışandan dcvletçe saŞlan»n 3 railvon dolarlık kredinin t milyon 180 bin doları. yani V> milyon "00 bin lirası «BaşbakaRinkardeşieTİdir» diye atıf yapılarak Demirel kardeşlere v e . ribniştir. Bn kayırma iddiası ile ilçili sornştnrma islcmi. aylardır parlamentomnzda uvUııdadır. Insafla diisunülsün. Bo bn'i sören vatandaşlarda politika usnllprimizp. politikada faziletin hâkim olduğnna inanç ve güvenç kalır mt? •lyamıyacagımı «aygi İle bellrt. tim. Çünkü AFnin tntumu hükümete nefes aldırmama, halk havrına giristiSimiz reformlan baltalama, devamlı yıpratma, kanonlan engelleme polîtikası. nın başlanficı idi. Buna da » t . bep. liderin şahsî meselesi o l n . yordu. Halbnki, bence, politi. kada fazilet mntlaka hâkim kılınmalıdır. Bn iste mnsamaha olamaz.» Nihat Eıim (Baştarafı 1. «arfada) «Cumhurbaşkanlığı Genel Sekrettrüğinden bildirilmiştir: Cumhurbaşkanı Cevdet Sunar, Başbakan Profesör Dotrtor Nihat Erim'in istifasını kabul etmemi? ve Parlamentonun, Türk Silâhlı Kuvvetlerinin ve Türk kamuoyunun tam süveniııe sahip olan hükümetin istifasını gercktirfn bir durum olmadığını bildirerek. hükümetin programını gerçekle?» tirmek üzere göreve devam etrne» sini istemistir. Başbakan Profesör Doktor Nihat Erim de bu isteğe nyarak istifasını geri almış ve göreve devam etmeyi kabul etmiştir.» Milli demokratik devrim İsabetli yol Önceki gece yansı, Erim'in istifası «En isabetli yol» olarak niteleyen Cumhurbaşkanı, ne ol» muşru da ertesi sabah bu istifayı reddetmiş, «Silâhlı Kuvvetlerin. Parlamentonun ve de kamuoyunun tam giivenini» taşıdığını belirterek başbakanhk görevînl yine onda bırakmıştı?., Cevabı bulunamayan soru, bu dı« CHP kulisinde... Bu sorudan kalkınca. 12 saat içindeki gclişmelere Uiçkin yorumlar da çeşitleniyordu. Ortnk olan kanı, AP Genel Başkanı Süleymsn Demirel'in «sonunun yaklastıfı» idi Demirel. yaniış istihbaratla, yaalış ovnamıştı.. Başbakanın istifasının kabul edümesi ilk bakışta parlamentonun devamı demekti.. Ama. bu yargı Uzerinde CHPtüerin uzun vadeli bir kesinlikle konuşmadıklan da dikkati çeüyordu... «Faztjet» sözleri geçiyordu basbakanın istiîa mektubunda.., Herhalde ilk TBMM birleşik toplantısmd?.. bu mektupta önce suçlann Demirel hakkmdaki soruşturma hazırhk komisyonu raporu TBMM'nin önüne gelece':?!.. Böylece parlamento bir kez daha fbelki de son kez) kamuoyunun gözleri altrada oylamağa bırakılıyordu.. Ve Demirel komisyonu için dile getirilen bu düçüncelerin, Erim hükümetinin getirdigi ve getireceği tüm reformlar için de geçerli olduğu yine CHP'lilerin sözlerinden anîaşıhyordu. «Benden sonra tufan» 12 Mart'tan yedi ay 14 gün sonr» patlak veren bunalınun bizi dönüp dolaşıp getiridigi nokta yine derookratilc parlâmenter rejimin kurtarılması değil mi aslında?., O ne yüce bir şeydir kl, onun uğruna 12 Mart'tan suçladıgı siyasi ekibine taviz üstüne taviz veriUnis ve o ekibin. dirayeüi genel başkanı da «benden sonra tufan» dı ye dUşünebilecefc rabaUığı bulmuştur.. Önümüzdeki günlerde. bu yüce kavramın erdeminden dem vurarak. AP enel başkanının başka oyunlar sahneye koydugunu görmezseol, 12 Mart Muhürasımn, yedi ay 14 gün sorvra en baş hedetine ulaştıtını dtlşünebilirsinlz rehatlılüa.. Kardeşlerini kayıran lider Politika sahnesi, fazilet konasunda en küçük bir gSlcevc yer verraemekle temiz tntulabilir. Düsünelim, herhangi bir medenî deviette, bir demokraside, kardeşlerini devlet imkânlariyle kayıran bir lider, bn hal m e v . dana cıkınc» acaba politika «ab. nesinde ön plânda kalabilir mi? 12 Mart inkâr edilehilir mi? M Mart'ı varatan olaylarla bizdeki bv ters tutamun etkisi nasıl inkâr edilebilir? tçte ben. 29 Eylü! gflnO, Mil. tct Meclisinde bn noktaya dik. kati çektim, uyanda bnlnndum. Amma görü yorum ki, ilçililtr hatada inatla ısrar ediyorlar. Çok yazık. 6 syd» bir, bu yüz. den çıkan bunalımlara bn m e m . leketin srtik tahammülü yok. tur. Türkiyemit nuzur ve as». vis içinde yaşamalı, millî kal. kınms ve halk refahı ugrnnda vapılmast zornnln olan büyük iktisadî ve sosyal reformlar a n . cak, aiyasal istikrarla, ySnetim. de devsmlilıkla şerçfklesebilir. Halkımızın vuzfintt güldürecek, devletimîzin kamn hizmetini güçlendirecek olan Snemli u l u . sal hamteler, hısım akrabaya, e«e dosta iltimas yapar»k itiba. nnı yitirmiş olan kişilerin eline düşerse dnrnrerir. İstifanın gerekçeleri «İstifanın gerekçesi Adalel Partisinin hükümetteld üyelcrini cekmesiyle başlavan huhrana bugüne kadar Sayın Cumhur başkanı nezdinrie vapılan top lantılarda bir çözüm volu bulunamannş olmasulır. Buna bavka bir gerekçe aramak vcrsiz olur. Bubran ortada, herkes blliyor. Buna bir çözüm yolu bulabilmeit için çeşitii çabaiar sarfedildi. Bizzst Sayın Cumhurbaşkanının başkanlıirında vapılan toplantıUrda ve Meclis Başkamnm aracılığı ile ama maatesef bir çözüm volu bulunmadı. Bu durumda memleketin içinde bulunduğu çok kritik durum da gözönünde bulundurularak hükümeti zorla avakta tutmanın mümkün almayacağı cn isabetli hareket tarzınm bükümetin tstifası ve bu suretle de tarih ve millet karşLsında da hrrkesin so rumltılujru almuMnı daha isabetli bir rol olarak telakki ettik. Başbakan zatcn S Lkımde bu arzusunu Sayın Cumhurhaskanına iletmis bulunuyordu. Bu nedeolerle bökümet istifa etti» Adalet Bakanı Arar. «Bn Ola. tanüstü Bartların, Adalet Parti. si, izale ohınduğu göriisünde midir?» şeklındokı bir soruya ise su karsılığı vermıştır : « Eğer bu gârüşte ise Sayın Adalet Partisi yöneticileri, ber. halde büyük bir yanılgı içinde. Irr. Bonu açıkça söy!fyebilirim. Çi\nkü t ; Mart Mubtırası oknndtftftân «ttnra bir kenara atıUn bir günlük Raztte değil. TesiriıJi. ctkisini balen devam ettiriyor. Kurnlacak hükümetler için bel. li hedefler ve amaçlar göstermis tir. Ve bu Muhtırayı veren kim stlrr de el'an sorumluluk mcvkiindedirler ve Türk Silâhlı Knv vetlerinin komutanları ve G e . ntlkurmay Başkanıdır. Binae. naleyh onların bir yeniİRİyi k a . bul ederek bn Muhtıradan vaz. geçeceklen düşünülemez. Eğer Adalet Partisi yöneticileri Muh. tıranın artık etkisini kaybettiçi tesirini kaybettiği gibi birtakım yaniış tutumlar içinde iseler, ki, bSvle bir sey olmasını asla temenni etmem, memlekrt için çok vahim buhranlara yolaçan bir yoidalar demektir.» Millî Güvenlik Kurulu Milli Güvenlik Kurulu. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'ın baskaclığmda düa sabah saat 10'da toplanmıstır. Mllli Güvenlik Kurulu toplantısma, kurulun tabii üyelcrinden başka MÎT Müsteşarı Korgeneral Murettin Ersin de katılmıştır. Milli Güvenlik Kurulunun be« bucuk saat süren toplantısından sonra gazetecilerle Başbakan Erim arasında karşılıklı olarak ju görüşme geçmiştir. Erim Bildiğiniz gibi bükpmctin istifasını dün gece sayın Cumhurba«kannıa arzettim. Bu sabah da gerekçeyi yazılı olarak Millî Güvenlik Kurulu toplantısından önce imzalı tstifamla birlikte sundum. Konu. MSUi Gü. venlik Kunılunda, sayın Cumhurbaşkanmuı açması üzerine is tisari olarak görüşüldü. Seticede, famı kabul etmediğmi ve hUküm«t programının uygulanmasına devam olunmasını söyledi. t>urumun nezaketi iki saat süren oradaki müzakere esnasında ortaya çıktığı için ben de buna gös öoünde tutarak Curahurbajkanının arzusıınu kabul etrlm. Hüktt metin istifasını geri aldun. V.ıifeye devam cdiyonız. Soru Cumhurbaskanlılı Genel Sekreterliğince yapılan açık lamada parlamentonun size güveninden bahsediliyor. Sizce parlamentonun tüm olarak güveni var mıdır? Cevap Parlameotpda bir der, Tİ fa güven oylaması oldu.t3Zl p« A ^ aldık. Soru AP'nin sıze güveni var mıdır? devam etnıekte midir? Cevap Onu, resmî olarak parlamcntoda yeni bir güven oylamasına gidildiği laman göreceğiz. Çünkü, kendileri ısrarla hükümetten üyelerini cekmelerinin, desteği de çektiklerine dclilet etmediğini dün gece yine söv> ledUer. Fakat ben bugünkü şarttar altında hükümetin CHP'nin VP AP'nin en az bu iki partinin desteği fle rcformlann ve 18 Muhtırasının önçördüjtü işleri yapabileceğini savundınn. Bu gerekçe iie istifamı verdim. Ama bugünkü MUU Güvenlik KuruInnda ortaya konan zaroretler karsısmda Cumhurbaşkanın da istifayı kabul etmesini sakmcalı bnlması karşısında bir memlekrt vaziresi olarak istifayı geri aldım. Soru AFden hükümeti destekleyeceklerine dair yeni bir haber mi geldi ki.. Cumhurbaşkanına, parlamentoda hUkümete tam bir güven vardır diye açıklama yaptı, yoksa AP'si parlamen toda yok mu sayılıyor? Cevap Ne o, ne o... Soru Hükümetl değişürmeyi dlişünüyor musunuz? Cevap Hiçbir şey düşünmüyorum. Soru Hükümete yine AP'den Bakan aünacalc mı? Cevap Bilmiyorum. Soru Dün Meclis'te yaptığıruz basın toplantısında hükümete Bakan veren siyasl partilerden biri beni desteklemezse çekilirim, demiştiniz? Cevap Çtkildim.. Soru Çekildiniz.. Ancak o partilerden destek gelmeden Cumhurbaşfcamrnn isteği ile göreve devam ediyorsunuz, karannızı değiştiren başka bir davranıs rru oldu? Cevap Bu sabah saat 10'da, Milli Güvenlik Kurulu olduğunu daha önce söyledim. Veı 2,5 saat Millî Güvenlik Kunılunda memleketîn her türlü iç ve dış dunımu gözdeıı gecirildi. Hastl olan nazik durum gözden gecirildi. Cumhurbaşkanı istifamı benim ısrarıma rağmen kabu) etmemekte ısrar etti. Soru DP'yi hUkümete dâvet etmeyi düşünüyor musunuz? Cevap Hiçbir sey düşünmüyorum.. TÖS duruşması Olimpiyat (Baştarafı 1. saytada) İnceleme sonucu Mimarlar Odası Sekereteri, fore kazılc sisteminde yapıldığı ileri sürülen yolsuzluk iddiası konusunda şunlan söylemiştir: « Temel sistemi, fore kazıga çevrildikten sonra ilk keşfinde ve eski birim fiyat listesinde, fiyatı bulunmıvan fore kazık birim fiyatı, 16/1/1969 tırihinde, Bfden Terbiyesi Ger»l MSdürlüğünce 468 TL. olarak teshit tdilmiştir. Ancak müteahllit. ha zırlanan tutanağı ihtirazi kayıt koyarak imzalamış ve fiyat anlaşmazlığt yaratmıştır. Bayındırlık Bakanlığı. Bavındırlık Kurulu konuyu incelemi?. her türlü malzeme. işçilik ve uakliyc bedelleri ile yüzde Ş roüteallhH kân' genel giderler dahil olmak üzere beher metre tul 65 sactim cm. olmak üzere fore kazık bedelini 445 TL. olarak tesbit etmiştir. 83 SRNIKll DEVflM EOtLOÎ Özel çıkarlar için bunalım Son haftalarda bir siyasal buhran yaratılmasının başlıca nedenlerinden biri, ksrdeşlerini kayırması yüzünden bir kere daha sarsıntıya ngrayacak olan AP Genel Baçkanının bn sahsi ineselesini örtbas etmek iste. mesidir. Tine birtakım 5zel çıkarlar için bir ulusal bunalım yaratmak yolnna gidilmistir. Genel İdare CHP kulisinde CHP klulisinde yapılan yorumların bir bölümü ise, daha yüksek seviyede idi... Erim'in İstifasmdan sonraki gelismeler, AP Bozbeyli (Baştarafı 1. sayfada) devam edemiyecejrini beyan eden Saytn Erim'in, fjivenini devam ettirip eUirmediğici öfTenebilmek için Meclise muracaati demokratik faziletin bir gereğidir, her halde 12 Mart ile talep edilmj$ olan sajlam e^aslara dayalı demokratik nizamın devamı konusunda bir mesafe katetroiş değiliz.» Olaylann AP'nin de, çoğunlugu iîe bir hükümet kurma gücünün olmadığmı gösterdiğiüi belirten Bozbeyli. Demirel'in kendisine yöneltilmiş suçlamalp.rı bütün parlamentoya yöneıtilmiş gösterme çabasmda olduğunu öne surmüs, «Tekrar edijoruz çojunluk partisi Tepyeni bir kadro ile hükümeti kurmaya talip nlmalıdır. aksi halde bulunabilecek her fortnüi birkaç aylık vade sonunda, tesirini kaybedecek ve yerini buhrana terkedecektlr» demiştir. İtirazlar Ancak müteahhidin Itirazlan devam etmiş ve Bayındırlık Kurulu kararlan «İtiraz edilemez ve defiştirileme?» olmasına rağmen. Bakanlık 3. B&lge Müdürluğünde 4.4.1970 »arihinde müteahhit. kontrot münendisi ve kontrol âmirinin de bulunduğu bir yeni «Fiyat aııaliz ve tutanağı» ile birim fiyat 600 liraya çıkanUnıştır. Bu durum gizli bir tutanakla protokola bağlanmıştır. Birim fiyatının sükselmesi neticesinde, müteahhit. K 9 milyon lira arasında yolsuz ve haksız bir Uâr sağlamıştırj. Vazoyu düşüren yaramaz... 'azoyu düşüren j'aramaz, bir ;eye sinmişti... Baktı ki, «Yabu vazoyu bu hale nasü gtiin?» diyen yok, başladı el seye.. derken, zamklarını d.a îyiverdi.. 7ira şarttı böyle yapısı.. kardeşleriyle ilgili soruş•maya sıra geldiğini çatamştı.. Ik yararma bazı reformlardan ı ediliyordu, vazoyu yeniden .şurmek, dikkati başka yöne kmek en çıkar yol gibi geldi ndisine... «Pat» diye düştü zo ikinci kez. Tam bu sırada, komşular, san Cumtıurbaşkanını yemeğe çardılar, «ben Kelinceye kadar el ınneyin» dedi. Erim de vazoyu a dolabma koydu. Sunay döni, bu deta hanımlar, beyler, înç kızlar, «yemeğe geUyomz» ediler.. oysa buzdolabının kaağı açüıyordu, «aman» dediler, sırasi değil şimdi, ayıp otnr ko. uklara..» buzdolabının kapısı ine kapatüdı.. neyse konuklar idince «şu dolaptoki nesne ne lalde, hep berab*r açalım» dedier, açtılar ki puhüüüüüy... Ele ılınaeak gibi değil, onannak ne ;ezer? Nihat Bey kızdt, «ben bu va:oyu eski haline getiririm ama, şu şu şu zamklan isterim» deriverdi.. Demirel ki vazoyu iki kez kırmışü «ben de zamlt mamk vennem» dedi. Erim de «Vermeısen vcrme ben de bırakır giderim» cevabını verdi. •Layin kursuna i«tirak cdcn tcymenler ekserisi disiplinsizdi. sol yayınlar okuduklarını ve giz li tuplantdar yaptıklannı bilmiyorum ve görmedlm.» Tanık Güverte Albay tsmet Çokmak da, yanlı ifadesinde şun ları bildinnişür: «Deniz Harp Okulunda so» yayınların bulunduğu 1>lr kütiiphanenin sanıklar taratindan kuruldu ğunu bibniyonım. Esasen böyle bir kütüphane dc mevcut değildir. Odamın yakılması olayı doğTudur. ancak klmin yaktığı tespit edllememistir. Sanık S«îkin Padır, disiplinsiz bir subaydı, diğ«r sanıklar hakkında bir şey di yemiyeceğitn.» Tuğamiral Necaü Ünselen ise, «Sanıkiarın gardoroplannda yapılan aramalarda tahanca ve sol vaymlar bulunduğunu, Deniz Harp Okulunda Marksist ve L ninist eaerlerte dolu bir kütüpha nenin kurulmastndan haberi olmadığinı, Esasen büyle bir seyin münikün olamayacağım» belirtmiştir. Güverte Yarbayı Haluk Etetiçe de. «Deniz Harp Okulunda tahur komutam ve idarc âmiri olduğunu» söylemiş, «Harp Okulunda Marksist ve Leninist diye bir kütüphane olmadığını. biidirmistir. Öğleden sonra yapılan durusmada, 27 ve 28 numaralı sicil ve belge dosyaları incelenmiştir. ruşma, ileri bir tarihe ertelenmiştir. Bazı çevreler Gazeteciler Demirel'e: «AP Genel Baskanlığından istifa edecekmişsiniz, doğru mu?> diye sormuşlar, Demirel buna karsıhk: «Kim söylüyor?» cevabını vermiştir. Bunun üzerine gazeteciler, «Bazı çevreler» karşılığım verince Demirel. Sunları söylemiştir: «AP Genel Ba;kanlığına beni gctiren AP Genel Kongresidir, AP' nin iradesi kendi elindedir. Türkiye'dc ne zamandan bcri Parti Genel Başkanlarını partllllcrin iradesi riışında birtakım çevrclcr tâyin ediyor? Türk demokrasisi Allaha şükür hali hazırda RÖstcroıtlik bir demokrasi dcğildir.AP Genel Başkanı Demirel'ı dün evinde ziyaret ederek görüşen parti ileri gelenleri şunlardır: Orhan Dengiz, Ahmet Nusret Tuna, Ibrahim Aktaç, tüirlıan Titrek, Necmettin Cevheri, llüsa«npttin Atabeyli, Nnri Bsyar. C.ü»gor Huıı, Sinan Bosna, thsan Sabri Çajlayangil, Nabit Mentese. Esat Kırathoğlu, Yiğit Kökor. Nihat Kürşat, Tekin Erer, Vıloıaz Oztuna, Mustafa Gülcüçii, Selâhattin Kılıç, Mehmet tnalıiı. Demirel ile görüştükten sor,ra çman miüetvekiUen gazetecüerin sorularmı cevaolandırmamışlar, sadece «sohbet ettikn denıekle yetinmışlerdir. Bu arada Hüsamettin Atabeylı, Erim'in demeci nakkında «berhalde bir Başbakan seviyesinde, bir politikacı seviye«inde bir açıkjama değil. Cevan vermek de bize ait değil» demiştir. Esat Kıratlıoğlu ise: «Sayın Genel Başkanunızın etrafutda e» kisinden daha sağlam duracagimızın işaretidir bu» diyerek, Demirel'in evinde yapıian topl?ır;;ı hakkıiîda görüşünii açıklamıştır. AP Hderinin şahsî meseles! Bn davranıs, işlerin normate gelmesini geciktirir. Bakanlanna bükümetten çekilmeleri talimatını verdigini 5 Ekim gUnit AP açıklayınca ben kararıroı verdim. Sayın Cumborhaşkanımıza düşüncelerimi arzettim. AP liderinin davranısı karsısın. da bükümet sornmlnlngunn t » . Kazıklann boylan uzun ve hatah ölçülmüş Sa>nsı 2692 olan fore kazık boy larının temel alt kotunu bir iki metre kadar aşmış olarak imâl ediluigini. {azlalıklarm gereksL» görülerek sonradan kırıldıgtnı ve ölçülerde de usulsürlükler yapıldıguıı Ueri süren Mimarlar Odası Sekreteri. beton kahbı ıskeielerinde de çok fazla miktardB kereste kullanılmış olarak gösterildigini ve buradaki yolsuzluğun 30 milyonu aştıgım iddia ederek açıklamasına şöyle devam etmiş^ Ege Üniversitesi Reklonugu ıçın bugün seçim yapılacak Hükümet (Ba;taralı I. savfada) eklenecek yeni bir durum o l . madıgını» bilrîirmiş ve «Her z a . man olduğu gibi ve her zaman söylediğim gibi olayları süku. netle izleyeceğiz vc memleke. tin menfaatlerinin ;erektirdi|i karar ne ise en isabetli karan bulup alacağız. Hükümet vazi. fesine devam ediyor» demiştir. İnÖnü: «Bekleyelim» CHPGenel Başkanı îsmet tnönü, Erim'in istifasının kabul edilmediğini Parlamento kulislerinde gazetecilerden ögrenmiştir. G»zetecilerin; «Başbakan son bunalıma, Demirelin şalısî hesaplannın sebep olıluçur.u söylüyor» demesine karşılıic Inönü; «Erim açıktan mı söylfiyor bunlan? Bîlmiyormn, nasıl olacak? Benim. de bildiklcrim sizler kadar. Btkleyelim.» demiştir. ür: tZMtR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Ege L'niversitesi Rektörlüğü için bugün seçim yapvlacaktır. Dört yılım tarnamlay&n Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Uluözün yerine seçilecek «Rektör» için 14 aday bulunmaktadır. Rektöriük için Prof, Yusuf Vardar ile Prof. Burhan Pekin'in çekişeceti bildirilmektedir. Soru ve cevaplar Daba sonra Arar ile gazete. ciler arasında şu konuşma olmuştur: Soru Kabine'deki AP'li B a kanların durumunda bir değişiKlik oldu B U ? Cevap Hayır, otmadı böytc bir şey. saym Erol Yılmaz Akcal toplantıdaydı. Herhalde devam ediyor. Saytn Haydar Özalp yoktu, ama ne maksatla bilmiyorum, belki Nlğde'de. Karakaş ve Ergun devam ediyor. Soru Bugünkü (dünkü) top lantıda bir güven oyuna gitme havası belirdi mi, veya böyle bir istek oldu mu, böyle bir karar var nu? Cevap Biz onu her zaman söylüyoruz, Perlamento bizi desteklemedikçe hükümette, görevde kalmanıızm imkânı yoktur diyoruz. Bugün için böyle bir şeyi âcil bir zaruret olarak görmüyoruz. Soru Çoğunlulc partisi olan AP'nin sizi desteklemek niyetinde olmadığı anlaşılıyor. Cevap O da onlann elinde, bir gensoru getirebiürler. Soru Yani siz güven oyu'na başvurmak niyetinde değilsiniz? Cevap Şu anda böyle birşey düşünmedik. Soru Komutanların tutumu ne oluyor? Cevap Onlar asker. Soru Katnuoyu onlardan da birşeyler bekliyor. Bugünkü (dilnkü) toplantılarda görüşlerinin hangi istikamette olduğu yolunda... Cevap Milli Güvenlik Kurulu toplantısından sonra hukumetin istifasının Cumhurbaşkanfnca kabul etiilmemiş olmasuıdan bir anl.ını çıkarmadınız mı? Komutanların tutumunun ne olduğu yolunda bir anlam ifade etmiyor mu bu?» Bakşık ne dedi? öte yandan C.H.P. Genel Sekreteri Şere! Bakşık da «Dununu nasıl göriiyorsunuz?» şeklindeîti soruya şu cevabı vermiştir: «Bu hükümet ile A.P. arasmda bîr iştir. Bana burmımuıu sok mak istemlyonK. Dişanü»n s e y redip izliyonıı.» G. Yemende bir komplo ortaya çıkarıldı ADEN, (aa) «France Prrs se» ajansımn Güney Yerr.en İç işleri Bakanlığı sozcüsüne da yanarak bildirdigine göre, Cumhurbaşkanmın askeri danışmanı ve iktidardaki «Ulusal Kur tuluş Cephesi» Genel Komutan lığî üyesi olan eskl ordu komutanlarından Ali Abdullah Maysari, Pazartesi günü Aden'de güvenlik kuvvetleri tarafmdan öldürülmüştür. Içişlerı Bakanlığı sözcüsü, «Al Abdullah Maysari, ülke dışındaki bazı unsurlarla birlikte karşıthtilâlci bazı plânlar uygula yı amaçlayan bir komplocu grubunun başkamydı» demiştir. «Ortalama yüksekliği 3.82 ve 6M metre olan kısımlarda, 12 mctredeıı yüksek kısunlardaki imalât için kullanılan birim fiyatı uygulanmış ve toplam kalıp iskclesi bedeli olarak 3.139.393.40 TL ödcneceğine, 32,492,170.78 TL. ödcn mijtir. Geçici Komisyon çalışmalarına ara verdi Terakki şirketi Böylece vürürlükteki ihale sistemiııin yüklenicilere tanıdığı yüzde 25 ve bazan yüzde 30ÜO'a varan kârlardan başka yüklcnici. zamanın bazı Bakanlaru inşaatın kereste ihtiyacının tamamım karsılayan Terakki Şitketi sahiplerinin destck vc baskılan ile 39 milyonu a«an bir haksız kazanç sağlanmak istenmektedir.* Omacan, beton kalıbı iskele pvo jelerinin bugüne dek projelerden çok farklı ve hatalı olduğunu be lirttmş: «Eğer. bu kadar kerestc kullanılsaydı aralarından kedi bi İe gecemezdi. i;çiler nasıl çalıştı onu merak ediyoruz?» demiş ve tesislerin kabulü sırasmda titiı \ davranılması dileğinde bulunmu : , sözlerini şoyle tamamlamıştır: j «Baymdırlık Bakanlığı kadrosunda mühendisler ve mimarlar j bulunmaktadır. Ancak, katî kabul j heyetine bazı teknikerlerin atan dığını öğrenmiş bulunuyoruz. Bu durumun düzeltilmesi gerekir.» Fevzioğlu'nun sözleri Millî Güven Partisi Genel Başkanı Turhan Feyzioğlu aynı konudaki bir soru üzerine şunlan söylemiştir: .Çankaya'dakl toplanönuı sey. ri ve istifa karannın gerekeeler hakkında henüz etraflı açıklama yapılmış değildir. Millî Güven Partisinin «T.B.M. M.» Grupları loplanacaktır. Durumu. demokratîk usuller içinde, partimizin yetkili kurullarında gö rüseceğiı.» Vebali boynuna.. Vazo ortada şimdi.. «bulunnr kurtaracak, bahtı kara vazoyu* deyip teselli olmaktan başka ne var? Buzdolabının açılışmda Genel Kurmay Başkanı Org. Sayın Tağmaç da bulundu.. eger yaniış îıslanmadıysa, Tağmaç, Demir el'e «Memleket kötii bir duruma düşerse bunun vebali sizedir. Bu vcbal altmdan nasıl kalkacaksınız?» demiş, o törende bendeniz yoktum, ol sebeple dedi mi, medi mi elbette bilemem, ama insarun aklına yatan bir soru bu... Genel İdare Kurulu toplanıyor metin istiîası ve arıîından bu içtifanın kabul edilmeyerek Erim in göreve devam etmesi, Milli Güver.lik Kurulu ile Komutanların toplantısı gibi konulan görüşmck üzere dün saat 19.30 da Genel Başkan Süleyman Demirel'in Başkanhğında 3 saat 20 riakika süren bir toplantı yapınıştır. Toplantıdan bnce Demirel, Parti Genel Merkezinde gazetecilerle sohbet etmiş ve; «Başbakan ve hükümet sözcüsü, son siyasî bunalımın müsebbibi olarak AP'yi, özellikle Genel Başkan olarak sizi gösttriyorlar. Bu konuda bir açıklama yapar rmsmız?» şeklindeki soruya şu cevabı vermiştin •Bir bunahm mı varmiş? Bunalım olmadığı bugün ifade edildi. Bunalun var diyen çevreler, bugün bunahm yok diyoTİar. Mcğ?r bunalım yokmuş. Siz onlara sorun.» ze Demirel dajia sonra; «Şimdi sibir açıklamada butunamam. ANKARA (CumhuriyetBürosu) Toprak ve Tarıra Reformu Ön Tedbirlcr Tasarısmı görüşen Millet Meclisı Geçici Komisyonu, yeni yasama yıhnm başla» yacağı 1 Kasım 1971 Pazartesi gününe kadar çahşmalarına ara vermiştir. Komisyonda alınan karar uyarınca. Miliet Meclisı Başkan. iığına bir yazı gonderilerek, y e ni yasama yılıntfa da aynı kotnisyotıun göreve devam etmesi o'.anaklanmn sağlanması istene» cektir. Çın (Baştarafı 1. sayfada) •askıya alınması» vardır. Zira Çinli temsilciler, Genel Sekreteri aday göstennek için oy kullanaaktır. BP nornıal karşıladı Birlik Partisi Genel Başkanı Mus tafa Timisi. Erim Hükümetinin is tiîasını normal karşıladıgını bildirraiş, «Nasıl bir hükümet kuru) masını istersiniz» sorusuna da «Ülkemiıi hugiinkü noktaya getirmis bulunan gruplann teUrm drnenmemcsi pren«ibl içerisinde ycni bir alternatif tesblt cdilmcsinde tarlhî bir lorunluluk balun. maktadır* karçılığını vermiştir. Güvenlik Konseyi çalışmalan durdu Genelkurmayda toplantı yapıldı Şimdi ne olacak? Şunlar oîacais: Heformlann gerçekleşmesîne karşı koyarJann bu istekleri kursaklannda kalacak.. bu bir. A.P. içincieki aleyhtarlar gru bu, DemirePin «gitmesi» İçin yeniden faaliyete geçecekîer, ama oy sırası geldj mi türlU çeşitii oyunlara gırecekler, tutar raı tut maz mı artıS orasını T.B.M.M. Çukurova Tıp Fakültesi, bu yıl ögretimi Erzurum Üniversitesi'nde yapacak ADANA, (Cumhuriyel Bürosu Bır süre önce Ziraat Okulunu eski binasmda öğretime başlaya Adana Ziraat Fakültesmden sonra, Çukurova Üruversitesınin nü ıii ^ rıînn Cukur Valinin cevabı İZMİR, (a a) Mimarlar Odası genel sekreterir.ee İzmir Halkapınar'daki Atatürk Stadı yapınunda yolsuzluk yapıldıgı iddialarına İzmir Valisi Namık Kemal Şentürk. şu cevabı vermiştir. «Bu konu, yapım Bayındırlık Bakanlığına rtevredildigi zaman da ortaya atılmıştı. O zaman inceleme yapılmıs ve karara bağlanmı» bulunuyordu. İddia sa Aynı şekllde, Güvenlik Konsevı çalışmaları da, Çin heyetinin ?elmesine kadar «dondurulmuştur» zira, Güvenlik Konseyinin tabiî üyesi olan Çin, kendisinin ka tılmadığı oylamaların «usulsüz» olduğunu iddia ederek bunlan iptal ettirebilme hakkına sahip ounuştur. Çüıle ilgili haberler ve yorumumuz 3. sayfadadtr ALTIN Cumhurijet 143.30 326.00 3M. 28 Ekim Ramazar •t ö a c 1 ıiıı Genel Kurmay Başkanlığın ceneral Memduh Tağmaç'ın Bâş ria Genel Kurmay Başkar.ı Or. kanlığmda dün bir toplantı yapılmıştır. Bu konuda Genel Kurmay Başkanlığı Genel Sekreteılik Basın ve Halkla Münasebctler Şubesince şu açıklama yapıl. mıştır: «BugOn (dün) saat 16'da G e . nel Karmay Başkanhğındaki Erim de, gazetecilerin «Parlâ1 toplantıda, 12 Mart muhtırası 8 mentoda güven oyuna gitme ihti i ışığmda mcvcnt son durum göz rmüiniz var mı?» sorusunu. «G«n! den geçirilmiştir. Bu toplantıya, soru önergesi vereceklenniş, duy! bütün korgeneral ve Koramiral. madınız mı?» sözlerlyle karşıla! ler ile Orgeneral ve Oramirallec rmştır. «AP Parlâmentodan çeki j katılmıştır.» ıd.43 4 47 ) ı:rw Türkive'dcki durum np Toplantıdan sonra Komutan. Erim'in sözleri i £