Katalog

SAYFA DÖRT ıCUMHURÎYET: 23 Ekim 1971 KURTULUŞ SflVAŞININ İLK BARIŞI | EKİM 1921 tarihinde Ankara' da imzalanan TürkiyeFransa antlaşmasına ait hükümler, sadeleş tirilerek ve özetlenerek, aşağıda sunulmuştur: M 50. YILDONUMUNDE TAHA TOROS «Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükfimeti ile Fran»a Cumhnriyeti Hükflmeti, iki memieket arasında bir antlasma yapmak arıusTinda bulunduklan cihetle, Türfciye Büyük Millet Meclisi Hükümeti: Hariciye Vekili ve Mebns Yusnf Ketnal Bevefendivi ve Fransa Cnm hurivet Hükümeti, eski \t. kıllerden Mösvö Henry Franklen Bnyyon'n mnrah. has tayin etmislerdir. Bunlar, usolüne nyçnn oldagu Iförülen selahiyet belgelerini birbirlerine verdikten sonra, aşagıdakf husnsları kararlaştırnuslardır.» MADDE 1 Antlasma yapan taraflar, bu antlaşmanın imzasından ıtıbaren, aralannda harp halının son bulacağını beyan ederler. Ordular, mulkiye memurları ve ahalı durumnan derhal haberdar edilecektır. MADDE î fşbu antlasma»ın ımza»ını muteakıp tarat lar harp esirleri ile tutuklu ve hapıste bulunan Turk ve Fransız butCn şahıslan serbest bırakacak ve kendılerinı tutukiavan taraftn masrafı ile bu hususta gosterilecek en yakın şehre sevkolunacaklardır. îçbu madde hükmü, tutuklu ve hapıste veva esirliğin tarlhi ve yen her ne olursa olsun, taraf]arın bıitün tutuklu ve mahpuslanna sâmildir. MADDE 3 Isbu antlasmanın ımzasından itıbaren en çok ıkı ay muddet zarfınrfa Fransız kıtaları 8'ınd maddede yazılı hattın guneyine ve Turk kıtaları adıgeçen hattın kuzeyıne çekileceklerdır. MADDE 4 Üçüncu maddede belırtılen muddet zarfında vukua gelecek tahliye ve isgâl, tarafiarın »skerî kuman Ankara Antlaşmasının hükümleri noktadan başlayacak ve Meydanekbez'e doğru gıdecektır (Kuıey »ımendıfer lstasyonu ve bu mevki, Suriye'd'e kalacsktır). Oradan adıgeçen hat, Marsuva mevkiini Surıye'ye ve MADDE 5 Antlasmayı ya. Karnaba mevkıı İle Kılis sehpan taraflar, tahhye edülen Tinl Turkiye'de bırakmak uarazide, bu arazinin Işgftlini zere, guneydoguya meyledemuteakip, tam bir umumi af cektir. Oradan Çobanbey istasıian edecekierdır. yonunda demiryoluna bırlesecektir. Daha sonra Bağdat de. MADDE 6 Türkiye Buyuk Millet Meclisi Hukumetı, Mımiryolunu takip edecek ve desakı Millî'den açıkça tanınan mıryolunun plâtformu Nusay. azınlıklar hukukunun, bu hu bın'e kadar Türk arazısı uzesusta ıtilâf devletleri ile bunrınde kalacaktır. Oradan Nu. iarın fiasımlan ve bazı mütsavbm i!e Cezıreıîbni.ömer tefıkleri arasında yapılmış antarasınrfakı eskı yolu iıleyerek laşmalardaki aynı esasa dayaCezireilbniömer'de, Dicle'rarak kendi tarafmdan teyit ye ulasacaktır. Nusaybın ve olunacağını beyan eder. Cezıreılbr.iömer mevkfleri ile, yol, Türlriye'de kalacaktır. MADDE 7 îskenderun bölBu yoldan faydalanma husugesı içın bır özel yonetım kusunda her ikı memieket esit rulacaktır. Adıgeçen bölgenın haklara malik olacaklardır. Turk ırkından olan sâkinlerı, Çobanbey ile Nusaybın arasınkulturlerinın gelişmesı ıçm, her dakl demiryolunun istasyon ve turlü kolaylıktan faydalanadurakları demirvolu plâtforcaklartfır. Turk dıiı, orada. munun aksamından sayılarak resmî nifelîgi haiz olacaktır. Türkıye'» kalacaktır. MADDE 8 3. maddede söt'i eeçen hat, aşağıda tesbit hbu antlaşmanın imzasınedıldığı «ekılde açıklanmıştır: dan itıbaren bır ay tarfında adıgeçen hattı tesbit etmek KOMÎSYON üîere, taraflann murahhaslarından raürekkep, bip komisINÎR HATT1, Iskenderun yon teşkıl olunacaktır. Bu koKorfezı uzerınde Payat mısvon aynı müddet zarfında mevkıınin hemen güneylnıse ba'layacaktır. de olmak üzere seçılecek bır MADDE 9 Ostnanogullandanlarınca tayın edilecek bir karma komisyon marifetiyl» tesbit olunacai, sartlar ve ?ekıllere uygun olarak yapılacaktır. nın müesjiıi Sultan Osman'ıa buyük babası Suleyman Şahin Caber kalesinde bulunan ve Türk mezan adı İle tanınan mezan, ilâvelerl İle beraber, Türkiye'nın mah olarak kala. cak ve Türkiye orada tnuhafızîar bulundurarak, TCrk bayragı çekebilecektir Pransızlarla yapılan Ankara Antlasmasım Türkiye Büyük Millet Meciisi Hilkümetf adına imzalayan Hariciye Vekili Ynsuf Kemal Bey. S MADDE 10 Türkiye Büyuk Millet Meclisi Hükümeti, Pozantı ıle Nusaybın arasındaki Bağdat demirvolu parçası ımtivazmın ve Adana VU lâyetinde in«a edılmı? bulunan jubelerinln imtiyazı lîe be raber. imtiyazlara bağlı ve ö7ellıkle iîletmeye ve nakliyecilik ticaretlre ait bütün hakl»rı, müsaade!eri ve menfaatleri ile birlikte. Fransız Hukumetinin gösterecegl bir Fransız grubuna devredllme»ini kabul eder. Türkive, Meydanekbez'd'en Çobanbeve kadar Suriye arazisirden ^imendıferle aııker ntkliyatını yaptnak hakkım haiz olacakttr. Suriye dahl Çobanbeyden Nusaybin'e kadar TCrk ara?ı«i üzerinde şimeridiferle a»kerî nakllvat yapmak hakkım haiz olacaktır. îsbu parça ve subeler üzerinde esas itibarivle hiebir avkırı tarife konulamaz. Gerekir=e ifbu kalde hilftfına hareket edebilmesi hususunu ıki hükümet birlikte tetkik etmek hakkım muhafaza ederler. Antlaşmanın imkansi7İığı halinde taraflardan her birl venirfen hareketinde serbe«t kalacaktır. MADDE 11 I'bu manın tasdikınden sonra Türkiye ile Surive arssmda bır gumruk antlasması vapılması ıçın Varma bır komisvon kurulacaktır. Sozu edüen antlaşmanın şartları ve muddeti bu komisyon tarafmdan tavın 0lunacaktır. Yukarıda adıgeçen antlasma vapılıncava kadar, taraflar hareketlerinde serbesttirler. MADDE l î Kuveik Suyu Halep sehrı ıle kuzeyde Türk bolsresi arasında her ıkı tarafı hakkannete uveun bir =urette tatmin ed'ecek sekılde tev7i o'unafaktır. Halep sehri bolgenın lhtiyacinı sağlamak U7ere kendi masrafı İle Türk topraShndaki Fırat'tan dahl su alab.ilecektir. MADDE 13 Yerli veya va rt goçtkıt ahsliden, 8. maddede te^bit edilen hattın 8te veya beri tarafında bulunan mera» lardan favdalnnmak hakkint veva emlâk ve ara7İye mâlik bulunanlar. eski'ii cibi haklarım, kullanmava dpvam edecrklerdlr. Bunlar isletme ihtivaçları lçin »erbestçe ve hıç bır gü'mrük vey» mer'a resmi ve ne de «air hıcbir resim vermeksizin belırtilen hattın bır tarafınd'an diger tarafını ^avrulon ile beraber hajrvan» larını. âlet ve edevatlannı. tohumlarını ve foprak mah^ullerıni nakledebileceklerdir. Bunlara ait vergi ve reîimleri oturdvıklan memlekette ödeveceklerdır. 20 Ekım 1921 tarıhınde. Ankara'da îkı nu'ha olmak üzere tan/ım kıhnmıstır Tnsuf Kemâl Henri Franklen Bnyyon AhlKA£Â ilASMÂSl KABUL EPtLEN 'S/A//G Harita ile flgill not: Bu tınır. Hatey'ın anavatana bafUnması sonucu Türkiye lehlne bu^ünkii Türkiye • Suriye arasındaki sımrlar kesin jeklini almıjiır. kıye Büyuk Millet Meclısı'nde milletvekıllıgl, tktısat ve Hariciye Vekillığı yaptı. Tengırşek en guçlll ve önemll görevını bu yıllarda Sovvet Rusya ile bır dostluk »ntlasması ile biten görüşmelerde başardı ve Fransızlarla mılli mücadenın ılk antlaşması olan Ankara Antlaşmasının hazırlanışında, kabulünde, özellıkle uygulan. masında buyuk gayret ve hızmetlerde bulundu. Atatürk'un vefatından sonra uzun muddet polıtıka dısinda kaldı. Demokrat Partı kurulusundan sonra tekrar polıtıka hayatına dondü. Bu partlden ajnlanlarla birlikte Millet Par tısınin kurulusunda ve devamında gorev aldı 27 Mavıı 1980 tarıhınden »onra Kurucu Meclıs üvehğme seçîldı 1969 Nı«an'ında Istanbul'da Z8türrıeden öldu. Politikada temız kal mi? kışilerden olan Yusuf Kemâl Tenglrşek, aynca Ankara Hukuk Fakultesı'nde uzun muddet profesörlük yaptı. ömrunün sonuna doğru bütun hızmetlerlnı kapsamasa bıle buyuk bır tevazu l!e 0*0lu olan (Vatan Hizmetmde) adlı hatıralarını yayınladı. DÜZELT>IE Dünkfi layımızın, bastan 13. aatırında «Osmanlı Türk rauharebesi» bir tertip hatasıdır. Bo aslında »Osmaniı . Rns muharebesi» olacaktır. Düzeltir, »zür dileriz. Y AR I N Londra ve Ankara antlaşmaları arasındaki farklar konu vcresim: AYHAN BAŞOĞLU GÜNAHKÂR KRALİÇE .<!>>£. Drina'da Son Giin Yazan: FAİK 4 Kamına. çocnklanna çimdl n« diyecegim ben? Bn sözler Sırp kadınını çileden çıkarmaya yetmiştı. Bn yaptıklan düpedüz canavarlık. Zaval. h Popovfç'in ne »nçn vardı yani? Kalın bir ses duynldn. Bunnn labibt, kadl. fe takkeli, kalın beyaz bıyıklı, soğnk yüzlü, bnrnn tavak caçasına benziven ellilik bir adam. dı. Bıraz sonra serbest bırakırlar. Belgrad'da da kaç kisiye bgvle yaptılar. fki «iin sonra adamlar evlerine döndii. EJcr her gütürdükle. ri adamı kurşnna dizselerdi bngiln Tngoslav. ya'da insan katmazdı. Slnvovica'nın etkisinden hâlâ kendini fcnr. tararnamıs olan adam birdenbire avaga fırla. dı. Gözleri kıpkırmızıydı \e her birisi ayrı ay. rı noktalara bakıyordn. Tüzü nykndan fismi? ve iki tas arasında ezilrnis kirli bir alçıya dönmüstü. Benı neden götürmediler? diye sordo. O Popoviç'se n'olmus vani, ben de Dnrkoviç'lm. Benim de sürüvle tavnçnm %ar. Ama ben Popoviç gibi budala defilim. Tavuklarımı sa\as bitince sstacağırn. Baska bır eiin olga berkesın gülebılecegı bn sözlere otobüsün içindeki >olculardan hiçbıri aldırmanustı. Dnrkoviç avakta sallanıyordu \e simdi yüzü sırtındaki yamalı ceketinden daha eski ve sotçnn gorünüyordu. Bir ara fazla ısıça bakmaktan eözleri karaasmıs cibi bnrasuk \e kıpkırmızı eozkapaklannı kırpı«tırdı. tkı yas damlası sakallannın arasından kayarak asafcı düstü. Bu vaslı vc ayvas Durkoviç söründu. fü pibi hiç de tas yürekli bir adam deŞildi. Aezının kösesinde el yapısı, biçimsiz piposuıın tüttüren nzun vüzlü bir adam zavallıyı kollarından tutup verine otnrtto vt etrafına »inirli sı. nirli bakarak: Popoviçi nsab^ns götürdüler! dedi. Neniç'i korkntmak istivorlar. Bnnn bilmemek için insanın delı olması lâzım. Bir tespib sakırdadı ve simsiygb g6zlerin. den Türk oldnfn anlasılan orta Tavlı birı adama dofrn nıandı. Sesi gür ve tertemizdi. H Neniç? dedi. Neniç diye biri vok goslaTyada. Konnsma hemen tiddetti bir tartısmsvs dökflldü. Var! dedi adam. Bir gfin ber meydana BAYSAL rÇıkan kısmın özetr Içî volcularla, üstu de denk ve bavullarîa tıka basa dolu her bakımdan yıpranmı? dunımda olduğu ilk bakışta anlaşılau eski model bir otobüs. sarsıla sarsıla ilerüyordu. Kadın, erkek. çoluk. çocuk. genç. ıhtiyar yolcuların tumu bırbırlerine kenetlenmış gibiydıler. Her kafadan bır ses çıkıyor, ayakta kalanlar dengelerini kaybedip yuvarlanmamak ıçıo kendilennı zor tutuyorlardı. Dunyanın hiç bir verinde bu kadar çeşıtli insanın aynı otobüse doluştuğu görülmüf değUdi. Sırpça, Hırvatça, Arnavutça vc Turkqe konuşuluyordu Taşlıca yakınlannda AJman askerleri otobüsün yolunu kestiler Sofdr fena bozulmuştu: «Arama yapacakîar...» diye bağırdt. cüstünde silâh bulunan var mı aranızda?..» Bir uğultudur başlamıstı aracm ıçınde .. Sonra Almao askerleri daldı içeri. Kadınlar dahıl herkesin üstünü inceden inceje aramağa basladılar. Özellikle ayakları çizmeli genç bir adamdan süphelenmislerdi. Çizmelerıni bile çıkarmağa zorladılar onu. Fakat aradıklannı bulamadılar... Almanlar kızgın ve hırslı görünü\orlardı Elleri bo» dönmek istemedilderi besbellivdi Otobıisteki ta\nıklardan çofunun kafasmı kopanp bunlan kendi vasıtalarma aktardılar. Daha sonra pisirip kendilerine ziyafet çekeceklerdi anlasılan. onun hejkell dikllecck. Bn ıse bütün îugostavva'nın mermerleri ax gelır. Bizım mermerle («rimiı vok. Neniçi tnnç. tan dökpcejiz. Altından da d6k*eniz Neniç adında biri oldnğuna kimseyi inandıramaz^ınız. Neniç'e ge. linceye kadar ben ne masallar dinledim. Masal mı? E\et! Masafm masalı. Neniç senın bövle konnstnjnnn sakın dnymasın. Git hemen söyle Istersen. Sövlerım, ama Neniç »imdi Balkan'da. Balkanda y». Neniç bask» nerede olabi. lir? Her valan ovdnran arkasından hemen Balkan'ı kondoravor. (Arkun »arl DİSİ BOND ADAKtlhJ OLUME VAKIN OLAhJ SESl ©E.L Bu artlasmanın 12 parçadan rnurekkep ekı vardır Bunlar karîihklı olarak avnı tarihte ımra'anan mektuplardır ve sntla«manın ayrıntıları ile 11gılı zabıtiardır Genellıkle ck antîaşmalar, ba7i rnadenlenn Fransızlar tarafındsn ıiletılmesine, Surive' rın Osmaniı borclanra ıstırâkme t^kcnderun ve Antak\a fHata%) bolge'i ıcın ahahrıın hususî bir bayrak kullanmasına Bağdat şımendıfer hattımn ırr'ı\a7ina tr"nlerle askerl naklnat \apılma'ina. tskerderıın Iımanmdan favdalanılma«'na ait konuları kap«amaktadır. rısur KEMÂL TIFFANY JONES [TKSlMI BİLİYOe isAUSuH?; BİÜYOG KiUÇUfJ (TENGİRŞEK) BETtN KÎMLtGI CAZICAClNllNOO O0A0A 8uyaaJL£.tZ\N,rt£ GARTH TUM TUCULARA EMlP FEUCI rKADA, Ankara Antlaşma?ını Turkıye Büyük Millet Meclı«ı Hükümeti adına imzalavan Yusuf Kemâl Teng;r<!ek hakkında kısaea bilJti vermek i^tivoruz. Yusuf Kemâl, dürüst bir devlet adamı olarak Haridve. tktisat ve Adhve V(»killiklerinde bulunmu? ıkı vıl evvel 91 vasında vefat etmistir. Yusuf Kemâl U8781969) Boyabat'ta cfoğdu tstanbul'da tıp tahsıü yaparken bir kaza sonunda elinden yaralandı. Hukuk sahasında yaptığı eğitimınl, Paris'te doktora vermek suretiyle dennleştırdi. Osmaniı ImparatOrluğu devrinde ad!ıye hizmetlprınde bulundu. 1908 meşrutıyetınden sonra Sinop'tan mebus seçıldi. 31 Mart hâdısesı ıle ılıskisı bulunup bulunmadığı kesın olarak hâiâ belh o!ma%an '1 N'ısan 1C09 Adana ığtısa'i) hak'<ında, Osmaniı Meclısımn verdığı karaı uzerıne, Edırne Mebusu Babıkyan efendi ıle birlikte tahkıkata memur edıldi. Mutareden sonra Anadolu'dakı mılü hzrekata katüdı. Bırıncı Tur B Ormanlara kim sahip çıkacak?.. Orman Gene! Mudürlüğu yüz binlerce lira sarfederek orman sevgısını aşılamak için her yü orman takvımleri bastırır. halkmuza dağıtır. Gel gor ki bu hususlara kendısi rıayet etmez. İstanbul Orman Bas.müdürluğrund gecince, (Fatih Ormanla nacak ve eşya yönünden Adem rı> eski Tarabya yoluna cirilip ıle Havvaya benzeyeceksinizdir. O Bu yerlerin konınması or300 metre kadar ilerle\ince devletin omıanları ve Brlcdi^cnin man idaresinin ise. Orman Komülkiyeti olan ycrlerin nasıl ruma Memurları nerededirler? jağma cdildiğini gbreceksinizdir. Tepeye yapılmış 3 ormnn koruO Beni vatandaş olarak ilgilen ma memurunun terkpdilmiş evdiren durum: vatanımın orman leri insanın itini karartır. Bavlarmda her türlu tehlıkelerden kuslara mesken olrmı« viraneler uzak huzur içinde dolaşmam ve misali» Orman sevgici ormanda orman sevgisini doya doya his tadılır. Gezemez'îiniz ki.. O Bır aydın kisi olarak, tüm setmemdır. Bunu asl? mezarda dahi göremiyeceğiz gıbi gelnor tlgıhlerden nca edıyorum (Janbızlere Bu mıntıkada orman ın darına, orman idaresi ve beledinimetlermden istifade eden kı=ı <eden) burada yerlesenlere bır dı lerin ormanda sovgunculuk yap veceğımız voktur Devlet gücüne malarıdır. Bu yerlerde eiinizle galebe çalarak verleşmislerdır gezemezsini^. Hele vanınızda hs Hıç olmazsa ormanda vatandasjn nım arkada;ınız varsa asla.. Der «erbest dols'ma^ını sqğiasınlar. hal önünıize bir iki orman capul S?nın dediğl sıbi (Gölge etmecusu çıkacaktır. Bır ar^ba dayak sinler başka ihsan Istemiyoruz.) yiyeceksınız, uzeriniz bu izbanAli BILBASAK dut gıbi adamlar tarafınd?n ara Sişli KÖY YOLUMUZ YAPILMADI Bız Sandakl) tlçesının Koçgazı köyü aaklnleriyıa. Köyümüa volunun fcumlanması tçın payımi2a düser akaryakıt parasını uç n) önce VBtırdıfımız nalde kısm tcaz8 tle trtıbat kesllip maSdur durumda kalmaktayız. Bızi bu eüç durumdan ktırtarmak içın sayın bakanımızdan ılsılılere eereklJ emir v« müsaadenm venlmesinl düıyoruz. Mehmet S1LMAZ Koçgazi Köyü Okul Müdürü Sandıkh/AFÎON