Katalog

SAYFA DÖRT: ! CUMHURİYET: 26 Ocak 1971 İKİNCİ DÜNYA SAVAŞINDA ve TURKIYE CIHAD BABAM rıında savaşa girmenm sartlan uzerınde Hıtlerle adetâ goz kapaklannın hareketiyle anlaşmıştı. BUyükelçl i a n Istedi; Hitlen n yanından başarılı bir dıplomat edasıyla çıkarken, HıtleT, Kıral Borıs'e selâmlarmı vo muhabbetlerınl yolladı Ondan sonra da elçı kapınm yanına geldıgi sırada, Hıtler sesını bıraz daha dıklestırerek ve sesının tonunu yukselterek: Şunu unutmavındedl, Rusva ne nam ve sıfatla olursa olsun bir kere Bulganstana gırdi mi bir daha onu oradan sokup çıkaramazsmız'.. Tıpkı Baltık memleketlennde olduğu gibi. LMAN DEVLET Başkam ıle Bulgar Elçısi bu tarıhten on gun sonra bir kere daha Röruştüler; Hitler bu arada Molotof'a soylecüğl gıbJ Sovyet Rusya'nm, Bulgarıstan'a garantı vermesi konusunu Mussolıni ıle goruşmuştu Mussolonı, Ruslann boğ&zlara, dola yısıyle Akdenıze ınmelerıne yol açacak her hareket ve teşebbuse karşı olduğunu Hitler'e ıfade etmışti Mussolını, Sovyet Bulgar yakınlasmasını tas vıp etmemekte ıdı. Yme Mussoloni jle Hitlerın vardıklan ortak kanaat de şudur Sovyet Ru» >a Balkanlara sokularak kuv vetle feth edemeyecegı yerleri doktnn yolu ıle elde etmek arzusundadır Savas halı onun bu arzusunu kolaylaştırmaktadır Oysa Balkanlar bolsevize edılmemelıdır Bu dılşünceler altında Hıtler bu poruşmede Sayın büyükelri der. dikkatinizi çekevim. Romanva'da Antonesco tereddüt dnvmadan derhal Almanya'nın vanında ver aldı bojlece memleketinı bolsevıkli£in saldırısından kurtardı. Sız de bizimle Antonrscu çibi bir olursanu rahat edersiniz Siı Sovyet Rusya'nm ordosundan lurumsuz vere iırküvor sunuz! Rus ordusu benim içın bir mizah ve eğlence konusudur. Şimdi ben size kanaatlerimi lojleyeyim. Hitler'e göre barış ve savaş H tTLER konuşuyor, Dragaganoff susujordu, Hıtler ko nuyu bırden değıştırdr Farzedin ki, üçlü pakta girdiniz.. Bu veya herhangi başka bir sebeple Rusya, Bul{aristan üzerine yürüdü? Draganoff bu soruya cevap vermekte zorluk çekınce Hıt» ler: SUi temın ederim ki, de. di, eger bdyle bir şey yapacak olursa o Rusyayı ben üç a ; içinde imha ederim!.. Savaş jçınde ktıçuk bir devletın muhanp bir büyük devlet nezdınde elçıliğııü japmak çolt zor bir iştı, buna rajmen Dra. ganotf, kendısine Sofyadan verılen gorevı, Hıtlerın kızmasına, asabl sozler sarl etmeeme. büyüklük numayişlerl yapmasına ragmen yerine getırmek ıstıyordu Onun içın Draganoff, bir hamle daha yaptı: Anlasmalan bugün inuaJa* sak, bunlann meclisten geçip tasdik edilmesi yine zaman ister, dıye devam etmete ıstedi, fakat konuşamadı. Bırden sustu, acele etmeden çantasını açtı ıçmden bir harita çıkardı, o harıta Balkanlar harıtası idı o hantayı Hıtlerln bnündekı masanın üzenne serdi, Bulgarıstan'dan, Selânığe ınen yol tarmızı çızgi ile çızılmiştı.. Büyukelçr Bizim Akdenize çıkma ihtıyacımız %ar.. Bize nefes alacak bir ytr linnv, dedı . Hıtler haritaya goz attı, biç tereddüt etmeden tstediginiz olacak!. dedi Bıügarıstan, Almanya'nm yatkinci Dunya Savası »ırasır.da Turkne nın, Alman\a'daki Bfivükelçisi Hüsrev Gerede (ortada) devrın Cumhurbaşkam tnönü ile. Sag baştaki de o yıllann Başbakanı Reîik Saydam'dır. Ikincı Dunya Savaşı yıllannda Von Papen, Almanya'nın Ankara'daki Bhvükelçisi idi. A FAKİR BAYKÜRÎ 129 «Bak bir de vemın içırecek! Pekey, valla'» î e n i d e n taktı mengeneve. îeniden basladı egelemeve. Alnından tfrler aktı GSmlejfcının venijle »ildi terlerini. Atrıvan helini, vorulan koInnn dnymadı. Dilinl çıkara çıkara etelevip bıtirdi. Sonra çıkardı menseneden, verdi l ' l u «Ellerin d>rt r5rmesin! \Uahım «eni \arsıllarm »errinden, iftirasından, evini aramasınaan, tornnlarına göz komasından konısun. esırgesin'» dedi Ulngiıs. Koştu hemen evine. Evınde Zakeyi beklemete başladı. Zaker Zakey de ha devmce çıkar gelir mivdi hlc? O. kız evinin gelın kıiınm eki» esı oldu iki üe cündür. Cıkar jelir mi>di hiç? Isterse anası arann, U l m n s nınesı tnz vumurt. lasın, otunır kız evinde, «A'aaaa karılar, yeten n gavri be! Acık ralnız bırakın bızı' Aha b n . jtün son! Evci kövünün reo kamvonnna binip gıdecek benlm DfiHJ bacım! Acık lâf edelim avol! İki bıdır edelim' Bız ononlan kan yalas. tık. biz onnnlan ahretlik olduk Herkesm >ardır bir çalı ardı yarenliti. Bızim de var. ÇekL lın tidin artık avol'» devip sa>ardı karıları, Dürıinıın başına veniden oturordu: «Dürüiiü, bak ninem! Ben Uluçusnm. haba. rın olsun! Ben Uluruium. Temizim. AUahım da tcmiz. Talnızım, AUahım da valnız. Yoksulnm. Allahım da voksnl. AUahım alıp verdıfcinı p a . ra\lan alıp vermez ki, varsıl olsun! Kırılası var. sıllar, Allahıma. bana, bize bir sev kovmamıs. lar ki, nevlen, nasıl varsıl olsun. olalım"' Duruu, fözel kızım. viirecitinl berk dutnyorsnn deSıl mi kızım? Vanr varmaz, afılanası köpeklerine katmer verecekırfn, ınçı Riçı gıcı devecen, koprklerin valını karscan, gıçı eicı cıçı drvecen, \akacan kendini. Knldan kSpekttn. dilkiden davsandan, hecbir <evden korkmavaeaksın, d e . fıl mi kızım! Horoılar ötmedrn. tan ver!ei<>yt*; madan, safaklar sökmeden, hörelenrceksin *n<. manın fistune. de^il mi kızım? Hörelendikten sonr» da elinlen onnn comak çıkası aîzmı k a . patacan, tırpanı sovle bir sefrrde burkacan, 'A! ha, al ha nâlet" de\ecen, dejıl ml kızım? Ondan sonra bohçanı alacan, Içine azıklarım doldnracan, usalca havata çıkacan, hayattan dama varacan dnmdın saçaSa inecen, saçaktan «ubrelerin ttstüne ı t l t i a c a n . atlarken. 'Destur, rabbivasir, \elatl vâsir 1 ' devecen. ondan sonra toparlanıp hemen kalkaean, dereden vokan k o . sacan. ağılanası kdoeklcri ürerse gıçı gıçı RIÇI devecen, gine de ürerse bırer katmer atacan, ondan sonra heç ardına bakmadan kosacan, e n . »ü'^ıj oknynp kosacan, defıl mı kmm* Allahım senin dizlerine Serrekbasan Kclojlanın knvatı. nı \erecek. dejil mi ki7im* Knsa kosa Karate. penin. Bilhosnn »oliannı vutacan deiıl mı kız ı m ' Gıin dofmadan çalılann arasında kavb». lacan, de^il mi kızım? O cahazlar, o candarraaIar isterlerse dan gibi sacılsınlar. Karatepenın, Bilhosun adamları seni ^ermezler. onlann sıncıvece candarmava eskiva verditf duvnlmamıstır, lorülmemıstır de^ıl mi kızım? Daha olmaısa çekip esknaların kavalanna gıdersın. desilesi Sısebbejin konafında kapanıp kalmaktan«a. Bilhosnn üsthndeki kavalarda eskiva ataslannın basında otnnın. ata«UT tandıkça eırpı atarsın. ata«lar farıdıkca odon atar«n o » " « » lerin. o voksulların çorbasını bisirirsin. bovle« daha evidir de»ıl mi kiTim» Bn dediklenmı anlıvor^un. bellıvorsnn. deHl mi Dürüm, Tesll göTİii mavam maralım, ansm. « " » » * » Dürunün röztırinin İH eüliivordn GBiane» nfacık aizının di«leri He narlıvoran «üt t ı M . Her zaman ıslanmıs eibı rfnran dndakları acılı^o^ ak di«lerinin »ra«"i«tan nfacık dili rSrflnü^ordn Bir saf. hir çocnksn. basını MİIıvar. veni ıJilleren cocnkiar ribl. her ramankinıleıl daha düzgün hir sövlevi«1e: «Heva 1 Heva Ulnr m Pine. valla hera!» diyordn bir saf. bir ç o cnksu. «Heva mı dedin?» dive sonıvorda Zakey. «Heva! Valla lıeya üingns ntne!» Kollarını uzatıp basını avoçlannın arasın» ahTor, «Heva deven dillerine knllar korbanlar olavım senln ce««nr kııım. benim akıllı, fikirli, »ekâlı kızım'» divor, nflrilvü 8püvora« ZakeT. Opövordu vfizünü. rSzüna. hasını boynnntı. EU lerini alıp oksnvor. Bnfivordn. Ama bırakmıvorlardı: «Hadin çavrl k ı ı laaar' Ne bu sizin ze\danız? Biribirinize vapısıo kalacak«ımt, sonra avırmak lor olaeak! D e sile«i Kabak Musduva, bir masanfma karmlık İki kız vollamak eereğecek, hadin g a y r i ! ^ diy» dalıverivorlardı lceri. «riutms ninem beklivordnr'» diroHn z « tktir. «Ben hemen ko«avım! KosaTim da rarn» bakayım! Bir dîveceH. kovacı«ı. TeTecet» y o ' lavacıih var m ı ' V»r«a alıp geleyim. olnr mn gÖ7Mim"» divordn ft» fıl. DiırB de basını saHiYordn gene taf taf. c o enksv çocukcn ve Inanclı: «Heya nine. valla. heva' .» divordn fıs fts. Zakev gülüyor. tfgsfl CÎIH bir karabakka! knsn eibl ncno eidivordn Ulnrüsnn evine. t'lurus. odaeıtının içinde tek baftna, blrin» bir «eyler konnsnvor. ona bir sevler soniTar, bir karsılık beklemeden hahire konnrovordns «tnsanlar bile deüsivor. «en de deiistin! De>i«mek kötS bir sev defii ki! Dejtfsen 61meı k i ! Defi«en röçlenir, veni istere yarar. Teni isler, k^îl küimaz. MClllC0«£0ğlll | konu veresim: AYHAN BAŞOGLU endiilüste isyan Hatalar H tTLER bovle söyledıkten sonra kendme guvenen bir ıfadeyle devam ettr Montreıu antlaşması Ruslann istedl^t gibi dpjpsse bile (trne de Ruslar boğazlara in> mrmelidir. Boğazların bekçisi Turklcr olmalıdır. E^er Ruslar boğazlarda us kuracak olurlarsa. hiç tereddüt etmeden iddia edebllirim ki, Turklerin boğazinı sıkarak onları zorla bolşrvik ederler Bizim de hatalarımız oldu. Duçe'nin tavsivecileri hiç ivi kimseler degildi.. Ben Mussolini'nın, Arnavutluğa girmesine \e Tunanlılarla çarpışmasına hiç taraftar defildım. Fakat bir kere oldu, ben de çaresız bu oldu bittiye nza göstrrmeğe \e hattâ bu yanlıj tutumu benimsemeğe mecbur oldum. Cenevredeki bayUr (Cemiveti Alrvam) na\aşı dnıtâurmak istıyorlar. Durdurabileceklerini sanıyorlar, halbuki savas durmamalıdır. ÇÖHK8 savfif aenilen ş*v\ "ha"rışçılann iddia ettiklerı gibi tena bir şev değıldır. tnsanlar dofuşe dölıışe bueunkö medenı\etı kurdular.. Dıkkat edınız butun keşifler savaş dolayısıvle vapıldı, bans tse insanı dejenere eder. Medennetler barış Tamanında kokar, çurur.. DİŞİ BOND WfUİE Ö5HEHCİLgg!NOQ4% İki madde Î TİFFANY JONES \ B I O T t tamanlamak U7ere So\>et Rusva nm Bul ?arlara earant; verme jolundakl girişımi dolavısivle 12 maddelik bir muhtıravı Snfva' va ulastırdığmı hatırlataliTi • Bu muhtırada bılhas^a Turkı \<=\} ilsnlerıdiren Ikı madde EOZP bütT^k nifelıktedır • Madde 4 Sovvpt RuTca, bn^azlar mesele«ini çunev «• mriarının riıvrnlifi bakımınrtan hRvati t»lâkki edpr ve hie hir Tamtn rünevrien tehdid edU m^^e miiMmaha rft^termer • Madde 10 Ffrer TürHve, Rııltarintnn'a «aldıramk olurna *ovvet RHÎT» ona elinden eelen müddi '•ardımm tutnnmi vanacak ı r Bi''ır»ri«tan'ın Tnrk Trakva«ı üzerindeki emellerini tahakkuk ettireeektir. eyidir degil mi tırpıştm, değil mi benim g6ıe! tırpısım*» de^ip dnrayordo. • ••sısssssıısıııııııııııııııısısıııııııssııaiii••••••• •ısııı MTIIJI « •> •» 17 vamlı olarak vnsamavı tercih e der Tekrar sokaj» dujtukç» Ugılenirız Vcendısiyle Jean henuz çıkmamiîtı odadan. Matgret'ye bır sey ijsret edıyor» du O hanım şemsıyesını unutmuş BıHyorum. Ya.. Evet lâzım bana da Ve komiser ıçını çekerek avaSa kalktı gttı pencerevı kapattı dJ îunmek ihtivacınd» oldugu zamaa larda \aotıgl gıbı sırtını kalonfere dajadı Bır saat sonra, masasmın Qstunde vavılı, çeşith servislerden îelmış notlan kafasında ozetlıyebıhvordu Önce otopsi adalet dnktorumm eoruşıinü doğrulamıştı. Hemen hemen üç merreden ates edilmn ve öliım çok âni olmuştu Ölünün mıdesinde çok az alkol izine ra<rtlanmıştı. ama yemek yememişti ATtık aSlıvortlu Bırden azıcık vukan kalkan alt dudajı "iegı=tırdi vu7unu: o fazla ket Mucadele ettıgi zamanlarria. kenrlı^ıni tf«\ık edecek bir ın<ana ıhtıvaeı vıırken o kadın tammıvorrtu bile onu Arada «ırada helli belır«iz »sSir Mr hıckınk muvarertpn bir korrtelSnın sıktıjl »ıska bo<*a7iTids pstlıvordu AvsŞa kalktı Bir sev unut. mart\5ından emın olmsk ıçm etrafına bakınrfi tçinı çeke çeke konusuvordu: Ama tabıi bunlann hiçblrl «avılmıvor Go7vaslarının eerismd» acı bir eului belirdi Her seve raSmen ben g S . revımı vaptım Hskkımda ne Husi'nHucunuzıi bllmiyorum ama . Fntn olun ki Savet kadm sözünfl ke'mıeTnis nlmasa Maip^t ivtce «ıkıntıva ııSrivacaktı konuıtnayı sürdurmekte Hsv» hns bana «5re Vicdanım rahat benim Herkes söyli\pmez bunu h5vle Bır sev ek'=iV<ı Ne oldugunu hılpmivor^u Sovle bır gö? dah» attı etrafa bos clmasına lajmıî çihı bir elıni ovnattı Maigret avakt» kapıya doğru eeçır'vordn kadıni" Geldığınız için çok teşekkür ederim Yanlması gerekli sandıemı sevi vantım Koridors çıkmıstı Sivil nolıslcr ?ulerek konuşuvorlardı MaSrur basını bıl» cevirıp bakmadan srn'iun %anından geçti Ve Maigret, kamyi kapahnca nencereve vürudu, havanın so*uk o'masına rağmen ardına kadar açtı Çetın bir cinavet sor?usuTidar cıkmıscasına vorpmdu G«»enikle havarın sörm<>7lıkten gelinen vnnlerine bakmık 7oruncla kalmflı&ı zaman duvıı !an o buruk sıktntılı duygu var. dı MaİRret'nin içinde D'amatık degldı nniartıkla n tsyan ettirıci degildi OlaSan. iistü hiçbir «ev sövlememi'îtı Hiç bir veni ufuk açmamısti Ma. ıgret'v» Buna raîmen bu konutmad?n •nırfe bi)'s»ntı«ii gibi bir sey duv. m"«ru Maiırret Masanm bir kösesinde poli» bölteni «eık duruvordu Jçind> »ranmaVta oian yirmive yaVın oto*r»fl»rı rardi Ge Oynayan eölgeler Bir mektaa Mk I ' M H N snnra olavlar 6*> K iP<=ın» ıreh'M k! HıtlT t* nnnn'vp 12 Msrt 1941 de Tıirkıve'nın ^mırlanna savaı postfrpeeih haVttmda bir m»!? "ın eondprdı B'i mektutj Von Paoen elıvle Turkıve've gelır kpn icındp ne va7ilı olduSu pek tvllı olrna'1ı«ı if"n o 7anon ka muovu cok hevecanianmıstı Cumhurhsskanı tnonıi. 12 Mıırt tanhi' mpktuba 17 Martta r^vıtT) vordı bu mo'<tubu o 7a •nani'i PeUn Ruvuke'fisi Hu= rev Gerede •«'rısen Hıtler'e u a^tırdı ve bnvlece savas ıcm r"pkı Ttırk Alman ılıskılen ba "<i anlainsı ıcındp dondu kal bunlar Bır çeşıt aejeneresana ışaretlerı tajıyan kafalard) hep« GARTH ••• I K*RfD\Kt satirlan oku vanlar o tarıhten bu vsna n 7amankı fn'tanlann dıisun ^plen lle olavlann nasıl gelıs iıjınl en7dpn secırebılırler ve her halde dtısüren insanlar bu fconuşmalardan ve bu konuşTiaîara raSmen olavlann gelıs me tarzmdan kendılerine Röre cnk ılsn çekıcı netıceler çıkara MHrler Y SO N AYLÂK MUSA ( r MUSA' JYI VESl B \ imtihanlanna Hazırlama eM1,ii r J M J,30DEVRELER Ocak 1 5ub«t S ÜNİVERSİTE S Şubat H«jır«A ıonu Msrt M ı y ı »onü 15 Mart May * »onu 1 N l s ı r Uay a »onu 3 M«y s U ı y • »onu 2O May a S M«z r»n B»ır»n Ha«ır«n M n u H t t ran S n§v gunu •<»HJf ıat« • h i! j •yrt y.p r h İi AHMUT G Ö K SE N lersanesı T« Cumhunyet 753 «Erost Strowitz, Benoville yolu üstünd» bır çıftçı kadını öldıirmekten Caen mahkemesınce p yaben mahkum olnıuştur. Ve altında kırmızıyla bır 8neAdalet Sarayının çstt katinda n «Tehlıkelı. Her zarnan sılâh çalışan Parmak izi büronınun taşıyor..» fotn§rafçılan. önemli hiç bir Kendini pahahva satacak bir parmak fzınin çıkmadıgını s5y« bıçkın Evet, ancak Maigret bu luvorlanîı nu butun bu bulagık renkstz kaNihavet Kredi Uyone bank«bartmalara. bütün bu a j e hikâea Couchet'nln çoV Ivi tenındıyelenne bütün bu hâlâ daha aSını «aat flç bueukta bankava çıklığa kavuşmamış, golgelerle ee!diS"il ve her ay sonunda ol« dolu cınayete tercib ederdı. dugu gibi Oç yüz bln frank yenl Bırtakım hayaller bırakmıyor. basılmıs para aldıgını dogruludu pejini Maıgret'nın Martınneri yordu pazar gunu ChampsElyse'es'dekl Couchet'nin Vospes »lanma ga kıhklanyla Rorüyordu Cıklet lince. üç vüz bin frankı, kasada rengi bır pardosü ve boyu siyab daha Snceden bulunan altmıs bln ıpek kurdelâlı bir kadın frangm vanma kovduğu. hemen Zıle bastı Jean gdründü. Mahemen kesın şekilde çıkıvordu igret olaya karısmıs burfln ki«iortava ter hakkında istemış olduğu fişleri almıya gönderdi onu Çahçmava devam edeeegi tçiı» kasavı kilitlememişti Ka«a zatea Fazla bır şey yoktu Nine bir «rkasmdaydı Sırb kasay* dayakez. yalnız bir kez Montmartrelıvdı daki bir arama tarama sırasmd» vskaianmışh Fuhusla geçinmeLâboraruvardaki ısık bir arm dığıni isbat edınce de hemen bındasından dısanva çıktığını gösrakılnustı teriyordu Ya 6teW böiümler* bakmsk için çıkmtîtı, yahut daCouchet'nln oğluna gelince ha alda vakını lâvabova eitmek k'irmacılık masasıyla. kaçaVçıhk ıçm çıkmıstı vaptığından kuskîılanan bevaz 'ehlr bürosu tarafmdan (»özaltin Odasına döndüğu zaman para Ha hıruluvordıı Ama dogru düacaba hâla daha kasada mıydıT rüst hiçbir «ey elde edilmiş deDuruma bakılırsa değil di Cuncıldi hakkında kü a zaman kaatilin ajhr ka*a Ahllk zabıtasın» telefon etti kapısını çekip paralın almık Celine'nln sovadı Lolseau idi için eesedl kenara itmesl «er«SaintAmandMontrond'd» (}o6kecekti mushı Polis ivi tanıvordo kenBu olavin teknlV ySnüydü Bir dısini Ve*ik»lıvdı Oldukça düztek kaatil hırsız mı vırdı Yok» Cun selivordu muaveneler». "«a kaatil v« bir da hırsız mı var Kötü bir kız değil divoHu dı ayn ayn. Cnke»«ı bir vnhut fki prVekle de(Arkası var>