Katalog

SAXFA DÖRT: :CUMHTRÎYET: bajlangıçta altı ay Tnnanlüarla birlikte çalıştık. Ondan «onra ken di başunıza çalışıp kırk yıldır süngerden ferahça geçindlk. Araa gel gor ki bu işde piyasayı ellerinde tutan Yunanlıiar, bizim süngercilijri söndürmek lçln cllertnden gelenl yapıyorlar.» «Dört yıl önc*kl fiyatlardan 203» llra eksiğl veriliyor bugün. Melat sünşrerin en )yl tttrfi hall hazır bizden 25026» liraya almıyor. Yunanlıiar aynı süngerl kendl süngercilerinden 5M«W liraya alıyorlar.» «Eskiden otuz ton süngec çıkaran Bodrum, iki ton zor çıkanyor şimdi..^ «Peki, bn I? Için blr kooperatif kurmadmız mı?» dıvorum. «Onu da kurduk, Mahd»t Mesuliyetü Sunjrer îstihsal Te Sahş Kooperatifi. kooperatif kredisl )v lemedi. Simdi adı rar, kendi yok kooperatifin...» •Bak karşıda blr taneM dentze römülmiiş motnron, öburlerl de ter^anedc, oraM »Unsıer motorlan mezarlıeı halinde. blr kumı da turist motorn oldu...» •Eskiden 45 bin kişlnin karnı doyardı fiuiKercOikten Bodrum'da.» Sdzcüklerin uzerine basa baaa $u sözlerle konujmasını tamamladı Hüseyin Cengiz: «Şunu unntmayın kl. fhndfkl fiyata füngerlmlzl iattıfımu takdirde, nynl flyata kmdimise mal edemeylz.» Aldı sozü. elli yafinda denlz yanıgı yüzlü Mehmet lmbat, junları söyledi: •Plyasa Yunanlılarm elmde bnfün, söndürmek l^tlyorlsr blzim süngerdliğl, nitekim erdiler isteklerine. Eskiden iki yiızden çok sünner teknesl vardı Bodrnm'da, (imdi sekiz on tekne anca var.» «1938 yıhndan berl liuıgercilik yapıyorum. Benlm ınp. (tangava, dalgiç herbir tertibahm iki yıldır knllanmadan dunıyor motorumda. Affedersin kancık (turist anlamına) gezdiriyom şimdl.» Sonra kredi dağıtımındaki yolsuzluklan örnekleriyle sıraladı. •lımir'den, lstanbul'dsn gelenler Bodrum'un kredi plâsmanından biiyük payiar aldılsr. Sonra da buraiı olmıyanlara, ehil olmıyanlara büyiik ölçüde krediler ve rildl. Bunlardan biri borcunu ödemeden Lihya'ya, ötekisi Tunus'a kaçınca Rodrumlulann >dı batakcıya çıktı.» •Bize karışan bakanlık anlamıyor bu isten, daha dojhnsu hakkımızı arayan yok.,. Bankalann önünden geçemiyonız. Ben Ikl yıldır çıkamıyorum »efere..^ •Daha ne diyeyim ağabey, ıfinRrreller eanmdan bndl artık.» Bodrumlu sungercılerin içındeki umutsuzHtk bundan açık. bundan etkili baska bir sdzle anlatılamaz dı. Sözıin kısası süngerciler çok dertli, çâresız ve de canından bezgin. Canlan bahasına denizin otuz, kırk kulaç derinliklerinden söktulderi süneerler iki yıldır depolarda beklıyor. Yeniden ava çıkmağa istekleri yok. Insanm ister isteroez aklına şu soru geUyor •Acaha kıvılanmızda siingerelli&in «onu mu geldi?> Tıirkiye'4e banlarm derdme çâre hulacak, kırk yıllık Atatürk armairanı bu sanatı siirdiirmck için ellerinden tntacak. onlara destek nlacak hlr yetkili yok mndur?> :14 Eylul 1970 Bodrumlu Sünaerciler tU adıyla TTaHfc»m»«, bagOnku adjyla Bodrum Uk çağlardan berl Akdeaız'in en ünlü limanlarmdaıı biri, tam bir denizciler besiği. Ahmet KÖKSAL E Ortaçagda Rodos'tan gelen SalntJean sovalyelerinin antik yapılan yıkarak yaptırdıklan, aimdi muzm olarak kullanılan finlü Bodrum kalesinin dnündeki liman kahvefjndeyiz. lskelede stra sıra dizilmiı balıkçı kayıkları, yolcu motorlan, irili ufaklı takneler, «anri»11yr, Liman boyunca «ırainnjın masaların, iskemlelerin çoğu bombos bu aabah. Denizin yüziinü ürperten vakhsiz blr yıldızkarayel masada oturanlarıa saçlannı karııtmyor, eteklerini uçuruyor birkaç turist kadnun. Bodrum'un unlü süngercileriyU oturuyoruz blr masa çevresinde. Son yıllarda Ege'de sungerciliğin kötüye gittiğini duymustum bazı denizdlerden, gazetelerde çıkan haberlerde okumustum. Yolum Bodrum'a düsmüsken bu ibuv*n nedenini, ın^lp» bir d*. ralı mmgarcllarden dinliyeyim da dim. Ükln Bodrumlu tüngercüerin en kıdemlisi Halıl Kantyelle ko nuştuk. Halil kaptan elli yüdır Iskenderun körfezinden Çanakkale Boğazma kadar uzayan bütün karasulanmızda sünger çıkamu*. Bütün karssulanmızm üstunü ve altını evinin içi gibl tanıyor. Yaşı yeunise ulaşmıa ama gene de delikanlı bir duruşu var. Elli yıldır denizlerin türlü çalkantıanda, tuzunda, güneainde yanmıj yuzü. Konuşurken gozleri çocuksu bir aydınlıkla dolu yor. Halil Karayel, bizde son yıllarda süngercilığin gerileyiş nedeni olarak, bunun satısııun Yunanlılann tekelinde olusunu gosteriyor. «Ayda cfinger satılsa blr gün, billn kl, önce Yunanlıiar satacaktır» dedi. Turistlerin 13 liraya sür düğü doların siınger satışında 9 lıradan alındığını, bu yüzden Bod ruralu sungercılerin kilo baama kuk, «Ili lıra aarar ettikleriıü söyledi. Bodrum'daki depolarda iki yıllık sünger bulundugunu, aradan üç yıl geçince esnekllğmi kaybedecek olan süngerin hurda durumuna girecegini acı acı anlattı. «Ynnanlüar Llbya'ya kadar bütün Akdenlz'de serbestçe avcuık yapıyorlar. Donuglerinde Patakos, sungercileri merasimle karsılıyor. Bizimkiler ise kararola mnızdan blraı açılsa hemea yakaianır...» Bodrumlu süngerciler boğazlanna kadar dertli ve umutsuz. Şım diye değın buraya belen bütün ilgılüere aıılatmışlar sorunlannı, gazetelere yazdırmışlar. Dertlerıne bir eğılen çıkmamış iki yıldır. Her gelen yetkıli dınlemiş onları; «Olıu yaparız islnuu* deyip gitmis. Gidiş o gidiş., bir ses, bir seda çıkmamış ardından. «Bıitıin ufrajmalarmıız boja ıtittl, derdimizi anlatmadık yer kalmadı» dıyorlar. Kırk yıllık rüngercilik yapan Hüseyin Cengiz, 6nc« geçmifinl ozetiedi bu sanahn: •Sungerdllk Bodrum'da ata yadifârı bir ranattır. 1930 yıllannda Atatürk, tzmir suikastını ortaya çıkaran Şevkl beye burada sungercili^in imtiyazını vermijtl. Sungerciliğiıı oğTcnllmesi lçln de Bodrumlu üç süngercl: HuseTİn Cengiz, Halil Karayel. Mehmet tmbat konu ve resim: AYHAN BAŞOGLU endülüste fsyan Bodrum'da sünger motorlan tersaneye çekHmlj blr halde Bir olayın başlangıcı 99 MUZAFFER BUYRUKÇU • Ama ne oluna olsun çok kötü blr jcy yaptınnt Cevdet bey. Çocufu kudmız. O anntamıyacak bunu. Blr insan kobıy yeüsmiyor. Ayrıca siıe sunu söyleye>im: Tazı yarmanm okulu yoktur. Yanlıs dü$ünu>orsunuz. Eğer kabiliyetl varsa blr hamal da, bir hademe de yaıar oUbüir. Bütfin mesele bu insanlara kaabiliyetlerinl ıröstereeeklerl tmkânlan hazırlamakUı; iyi bir s«y yapıyorlar» onları tef•ik etmektlr. tste Makslm Gorkl. O da senertUkten yazarlıia geçmistlr. Buna ne deninlz?» dedi B» tat bey. Heyecanlıvdı ve tit jide öfkeleniyordu. •O baskaaa, onun gibl müstesna blr kablllyet iki asırda ya gellr ya ırelınec. Blzim kaptoyla onu mukavese ermeyln» dedi Cevdet bey. «Nlye etmeyeylm? Ne terk vsrT Ayne» ell kalem tutuyor. Gaıetcde mnharrir dlre geçinenlerin çogvndan iyi. Blru çalujırs» çok iyi bir yazar olablllr ve lit de bSyle davrandıfınıı için Dtanıraıms. Ams sizin düşüneelerinlıi anlıyornm ben. Siı demek lıtlyonnniıa M, insanlar eemivetlerdekl yerlerlnl dolmrken retlrirler; alnına Tanrı tarafından taamsl olaeaksın yanlan hamal olnr, baska blr iey olmaz.» «Tamam! Evet, aynen bSyle dflşflntiyoram ve dogm dflsUnflyornm, Sonra tizin knllandıtınıı o vtanma tftbirinl de reddedlyomm. Bir kapıeı parçası hlçblr ı ı m ı n benl ntandıramaz. Ayak takımına çok fazla yüı veriyonnnnz Re«at bey:» «Çok yanlı» dflsünüyorvunm Cevdet bey. iıte size blr Srnek. Hem de çok yakın bir Srnek. Patronnmnz, orta oknln bile bitirememiş, ımmı bnffln koskocaman bir tazetenin tahibi ve tanınmif blr romancı. tmkân verirıeniz Itısanlar hersey otnr Cevdet bey^ «Riea ederlm. yeter! Klfl, kftfl! Blr kapıeı parça» yüıünden mflnakasa edip blrbirimiri kırmavalım. Kftfi !» «Kifl degil Cevdet bey. Mfinakaşa edeeefiı. Ortalıkta blr hakmzlıkla blr mfidahale meselesi IHHIMMICHIIItH J var. Slı ne hakla benlm vaaUeme mUdahale ediyorsunuz?» «Efendlm, efendim, müdahale m!7 Evet, müdahale ederlra, ben mUdahale ederim, benim selahlyetim var. Gldin patronla konnşun. Bana patron ne diyorsa ben onn yapannu dedi, öksnrraeye basladı. «Patron size hlçblr caman blr çoenğiın yaıdıgt yasıyı Inklr eden blr vaıı kovnn demet. Ne o kadar akılsiz ne de o kadar vlcflansı?<1ır. Saniyen sizin, tamamlyle benim «ahama firen bir i»e el atmanız da haddinl bllmezliktlr. şıraarıkhktır! Ben bn çoco|un hikâyelerini yayınlamaya devam fdecefim. Efer kendinize gfiveniyorsanıı bandan tonra da böyle bir »ey yapın bakalım!» «Ne yapartnız Resat bev? kovdurnr mn«nn « beni?» dlye bafırdı ve sinlrll blr kahhaha attı. «Eh, aiı yapın da gSrflnflnBz. Talmc çok kStü blr insansınız. Sizden ISrreniyorumj» dedt Resat bey, vnrdn hapıyı çıktı. «Kapıyı vnramazsınız, bana hakaret edemeı•lnlz!» dive bafırdı, kapımn Snfine çıktı. «Allah Allah, Allah Allah!.. Şn münasebetslze de bakın. babası vasındaki adamla konuşmasına bakın! Resat bey Refat bey. Ba gazete senln gini mttdttrler çok gSrdfi.» Içerlye girdl, odanın kapısını ırüruItUyle kapadı. Görültüyfl duyan mfirettipler dısanva cıktılar ve afagıya inen Doğan'a «Ne olnyor?» dlye •ordnlar. •Hlç, münakasa ediyorlar.» «Senln dalça lçln mi?» dedi Hidayet. «Evet.» «Sıçaaydı afzına pls morutun.» dedi Hidayet. S O N DİŞİ BOND İL&N Ege Üniversitesi Fen Fakiilfesi Dekanlığından Fakflltemiz Geael Botanik Kürsüsüne Saha Etüdlerine dayanıklılık özelliğme de sahin, sınavla bir asiıtan alına caktır. îsteklilerin en geç 16.10.1970 Cuma günü saat 17.00 y» kadar Kürsü DirektSrlüğöne müracaatian ilân olunur. TİFFANY JONES Bğsr ra^nar sukruraht > kavuşmanm başka çarc g[ yocaa şarfınızı kaöul ed'yonJm, başım ve onıu lartTlın ^t,,,!^^» rtrtnmcz^ (Basın î. 363320807) 9159 ^ bfr bpucuguffij \a muhur' »uyoru y .34. .» nadır bu haşıma q lanlar fc» Gibali Tekel Tütün Fabrikası Müdürlüğünden 1 Fabrikamız ihtiyacı için beheri 500 kişiye yemek pışırebilecek kapasitede, 3 adet Buharh Yemek pişirme kazanı pazarlıkla satın almacaktır. 2 Pazarhk 25 Eylül 1970 Cuma günü saat 15.00 de Fabrikamız Satınalma Komisyonunca yapılacaktır. 3 3 adet kazanın tahminl bedeli 42.00. lira olup, geçici teminatı 3150. 1 1 radır. 4 Geçici teminat pazarlık günfi saat 14.00 de Fabri kamız veznesine yatınla caktır. 5 Şartnameyl tetkik edecek tallplerin bu ifle iştigâl ettiklerin! gSsterir belgeleri Ue birlikte hergün mesai saatleri dahılinde Fabrikamız Le vanm Subesine müraeaatları Tln olunur. (Basın 20982) 9157 19 Bunu soran Perry ifli. « öyle ya...» dlye Malsky tebessüm ederek eevap verdl. «Sız de l.B M. üniforması glymıs olaeak, Jes» ve Wath*la bırlikte gireceksinlz. Ama sizin zırMı Odaya gıtmenıze luzum yok... Kapıda kapıcınm ya nında kalacaksınız... Daha sonra anlatacağım size .. thtiyar adamın biri kapıeı... Geveze ml geveze .. Çene çalmaga bayılıyor .. Sizin görevtniz orada onun!a kalmak ve havadan sudan konuşmak .. Hesapta bulunmayan bır takım akıilikler de çıkabilir pekâll... Ama blz gerekli tedbirlerın tümünü peşinen almış olacağız. Meseli hiç beklenmedlk blr anda muhafızın biri isimlze burnunu sokmak hevesine kapılabllir...» Maisky dimdik gözlerle Perry'ye bsktı: « Bu çeşit akailikler vukuunda durumu kurtarma görevi size alt. . Merakhlan zararsız hale getirmek «izln l$in çocuk oyuncatından farksıs olacaktır.» Perry rahatlamıstı: « FevkaUde... Görevim bun dan ibareUe, teresağından kıl çeker gıbi zahmete katlanmaksızın yapanm ben... Gerçekten çocuk oyuneaft...» Chandler, yüîünfi fözünu buruşturarak homurdandı: < Bu durumda herkesln g8revi belH oldu... Ya tiz ne yapacaksınızî» c Ben de kamyoneti kullanacağım...» diye Maitky cevap verdi «Heplnize kıyasla ben biraz ihüyar sayılınm... Soyguna fiilen katılmamda faydarfan ziyade zarar var bence... Çünkü çok hızh bir Iş bu... Bajdöndürucü bir lüratle çahsacaksınız hepinlz... Bilhaııa tşi buirdikten »onra fırtına gtbl kaçmamız gerekecek... Şo lip blr süre ıçln tati! vipıtrpk.. Yanl, hepinlz burıyı ho«ç» vgkıt çeırirtneRe Relmıs blreT vatandas hüvivetirıe bürüni'r'lksınlz . Uçbes ırün bırbiriTiızi Fnrmek vok Daha sonr» <l\irum normale döner gibl nld'J mu bulusaeag'z . Herke* hisseMni ılacak ve sehrı avn ayrı terkedip gıdec*Siz . • « Bana g?re bu «on kı?ım Kakıncalı .• dıye Perry nvrıldandı. «Parayı hemen pavİB?malıvız . Bfiviece herkes kendl durumıından sorumlu olur .. Canı ne ısterse vapar • • Ben de aynı fıkirdeyım ..» dedi Chandler. Kısa bir tereddütten <onra Mısh arava gırdi' « Böylesi bana rfa m pun göriinüyor . » « Nasıl isterseniz bpvler . Bu noktalann tartisma^ını daha »onra yapacajı? zaten HPT feve raBmen ana hstlart ıle plânımı müvafik bulduSunuZ kanısındayım .» « Fevkalâde ..» diye Mr.h Maisky, Wash'tan yana donmüştü: « Ya siz? .. Sız ne düşunüyorsunuz bu konuda' . » « Benlm tçln gayet uygun... Her bakimdan mükemmel .. Ben, kendi hesabıma sizin ba* na dediklerinizl tynen uvgulamaga gayret edeeegim • « Merakımi çeken hu nok» tayı sormak lıtiyorum > dıye Chandler blr kere dah» nrava girdi «Blektrik tesisatınıp ve kumarhane plınlanmn Kcu.alannı nasıl elde ettiniz? . Kımden «atın aldınız? . • Maisky. gözlerinl elınriekl sigaranın atesine dıkmiştı: « Muhakkak öerenmek Istlyor musunuz'.. Emın miııniz arkadasT... Bunlan bana te i J Bilıyorum.kprnık dauil mı s&zciik, "bana h<zp kap^ard bır prans< GARTH Jamea Hadley CHASE TürkçegJ Şehbai AYGEN kımsenln bir «ey •öylemedlginl görünc* devam etti: « Cnemli blr noktı daha var... Çözümlentneml» bir nokta... Basknnı yaptık, soygunu ba sardık •• kaçtık... Haber yildınm glbl yayılacak bütfln »«hrt... Buradaki poli» mOdürü çok yaman bir adatn... îçi mllyon dolu sandıkla sehri hemencecik terketmeğe kalkışırsak basımız belâya girebilir... Heyecanm biraz yatışmasını, tanslyonun da düşmesini beklemek zorundayu. Bunun için de parayı oturduSum AYLÂK MUSA tasarlıyorumadamlârsımı gul Ntt TttrMye Sağlık Memurlan Okvl %e Kolejlerini BltlTcnlcr Cemiyeti tatanbul Şubesi Başkanlığıncfcuı: Çubemlzin 1970 vılı genel konnresi 19.9 970 Cumarteıl (ünu laat 14 te cemlyet merkezlnde assgıdakl gündem üzerinden yapılacsktır. Ajmı günde nlsap terain edıleme. di<l takdirde 26 9.970 SÜnu ekae riyete bakılmakstzın kongrenln vapılacafı Hân olunur. Tönetim Kurnla GÜNDEM : 1 Açilış 2 Kongre divarı seçlml 3 Yönetlm kurulu ve murakıplar raporunun okumnan 4 Yonetlra Kurulunun Ibratı 5 Mutasevver bütçenin tetkik ve kabulü