Katalog

SATFA ÎKİ 12 Ağustos 1970 CUMHURÎTET TEŞEKKVR S essiz v« föstrrışsiı yasayan bir insandı. Aramızdan d» dylece kaybolnp gıttı . Gerçekte, bir Tarib Bılginı olarak, mezar taşlannı bile dile getiren, arsivleri konusturan canlı ve hayat doln bir hali vardı 5 Agnstos 197S grünn toprafa verdığimiı Ça|atay Ulneay, 1909'da Çerkesie dogmustn. Izmır öğretmen Oknln'ndan sonra 1933'te Gazi Terbıye Enstitüsü Tarih Bölümunu bıtirdi. tlk rörevine, Rurdur Ortaokulnnda basladı. Daha sonra Manisa Lisesine getirildi. Manisa'nın zengin vakfiyelerini ve arsivlerini ineeliyerek «MANİSA TARİHt» Ue «SABX'H * \ OĞt'LLARI» adlı ilk iki eserini yayınladı. Tumii ıle el degmedik belçelere dayanan bn iki eseri, O'nnn tarih alanında, gelecekte bir deter olacagını göstermisti. Balıkesir Egitiın Enstitüsü ögretmeni iken, 1947'de Londra'ya Britisb Mnsenm kltaplıfını ve Record Offîce'deki Türk yazmalannı incelemeye gönderildi. \vnca, Bibllotheqne National, Vatikan ve Venedik arsıvlerinde çalıstı. Döntince, Topkapı Saravı arsivinde görev verildl. 1951'de tstanbal Egitim Enstitüsu oğretim üveligine getirildi. Çsfatay, artık, » m ettiği yolda yürfln e k olanaklarına kavusmns bir insanın rafcathfı içinde yalnız taribî vesıkaiar ile nfraşıyor, dnrmadan büvuk bir zevkle çalısıvordn Vzvm süre, arşivlerden, mflzelerden. vsktlyelerden eikmadı. Onlan, fisler halınde degerlendırerek ileride yazacağı eserlerin hazirIıgına giristi. Bir yandan da ögrencılerını yetistirme yolnnda çok emek veriyordu. Yetisdirdiği genç tarih öfretmrnlerine; Anadoln' nnn çeşitli yerlerindeki arsiv ve vakfiveleri ineelemek; böylelikle, biltamiven birçok gerçeklerin ortaya çıkanlmasını saflamak zevkıni asilamaya çalıstı. Kendisinin, bn bakıradan yaptığt hizmetlerin değen, Snümüzdeki vıllarda meyvasuu vermeğe baslayınca anlasılaeaktır. ÇAGATAY ULUGAY Enver KARTEKİN Iıstıfı olurdu. üınlenmek, ycmek aklına bile gelmezdi. Birlikte vazdı|ıın» «YÜKSEK MüHENDÎS OKULU'NUN TRİHλ adh eseri b*zırlarken o'nun sabahlara kadar nynmadıği geceler olmuştu Çafatay'ın yayınlan, yalnız memlekettaizde değil, dünvada rekor sayılacak sayıy» ulasmıştı. 1939 1970 arasında «32» telif eaer, 178 raakale yayınlsraıstı. Bnnlann çoğil yabancı dillere çevrilmis, adı, memleket ufnklarını aşmıstı. O'nun, kendi ıncelemelerıne ve el defmemiş beltelere dayanarak vavınladıgı eserlerini, on bölümde toplamak mumkündür. Bunlardan: 10'n Manısa taribı ile; 13'ü Osmanlı tarihl ile; 7'si Genel Tarib ile; 4'ü Tiirk Tarihi ile; 211 sevahat, kesif ve mncitlerle; 10'n biyografilerle, 10'n Türk kabramanlan ile; 8 ı Osmanh Devletının ve halkının sosyal yapısı ile tleilidır. Avrıca, orta vs lıse ogrencilerinın tarih dersleri ile ilgili fi oknl kitabı ve 1 de Tarib Ansiklopedisi yayınlamıstır delerlenmesi ilk «eı. Çagatav'ın kalemiyle başlamıştır. Ortava keydngv belçelerle aydınlatüan tanhi gerçekler karsısında, eserlennın ço£n bilım alanında dvuldiiğu kadar, bazı çevrelerde tepki yaratmıştı. özellikle, «Osmanlı Sultanlarına Ask Mektnplan 1950», «Haremden Mektuplar 195<j». «Osmanlı Saraylannda Harenı HaTatıma tçvfizü 1959» adlı eserler y»yınlandıgı vıllarda Padisab ve Halife bayranları arasında ve gerici çevrelerde büyfik bir yanki yaratmıstı. «XVII. ei îüzvılda Baruhanda Eskıyalık ve Halk Hareketlen, 1M4», «XVIII. ve XIX. Tüzvıllarda Sanıhanda Eskıyalık ve Halk Hareketlen, 1955» adlı eserlerinde bir bılim adamına yarasan eesaretijle bütün çerçekleri ortaya koyman da, o zamanlar canlanmava başlayan Derebevi ve Aga dökfintulerınin ba•nn» citmemisti. Kendisi tehdit edıltnis. tehlıkelı gunler geçırmısti. Fakat o. bnnlann hıçbirine aldırmadan, tarıbın karanlıklanna gomülmüs olan haknzlıklan ortaTa kovmakta devam etti. Son eserlerinden birl elmn «Atçaiı Kel Mebnet, 1968» de bnnlardan biridir. mlatt. Bn KanmılardaM calışmalan ve j a n U n pek çoktnr. Ayrıea, Royal Asiatle Sotlety üyeli|ine dâvet edilerek jırraisti. Münib'te 1957'de toplanao «Uluslararası Müsteşrikler Konçresi» n« katılmıs; davet edildiH taalde (taieblr •mmsa kortnlamadifi para darbgı jtsnnden) Teni Delhi, Londra ve Moskov» kon(relerine katilamamıstı. 1956'da, Bati Anadoln'va hlzmet edenlere. Btrçama Kermesi'nde verilen altın madalya ile 1983*te, Manlsa'ya vaptiği hlzmetlerden dolayı gfimfis »ilt kazanmıatı. Cafatav'ın kisilifi. eserleri fle paralei Wr değer tasıyordn. Açık kalpiiliği, yardımscver liği, hümanıst düsunceleri ve mert davranı?lan ile herkesin kaibınde ver etmisti. Baskalamun acılan karfimnda kendi dertlerfnl anvtnr, her bstnvanık arkadafins bütBn varlıfı ile yardıma kosardı. Hayatmda hicMr maddi ba£a «nem vermeıdi Bflıfslnin deHnIi|i ve nıteliUerinin üstfinlüffl vanında. heşırörflrlütii ve aiçakeönflUüiafo o'nn «rnek bir ingan sayaeak kadar sevdtrmisti Çagatav^ daha birçok defterli eserler verebileceği bir sırada 4 Agnctos 1970 ıflnfl ann n n kaybettik. Elinde. vine ManİM>a alt bir tarib ile. «Osmanlı Devletınde Zevbekler» adlı iki esert vardı Bnnlan tamamlavaraadı Aynca, Türk Tarib Knrnmn «Harem Oe Padisahlann Kadınlan ve Kıılan» adlı eaeriniD basımına gecntısti. Meraleket o'nnnia flstfin bir bllim adamını, ınsanlık yetiskin bir deferini, bızler yeri dolmayaeak bir varlığimızı kajbettik. Eserlen ve yetıstirdiği bınlerce ögretmen o'nn Slümsüz kılmıştır.. Fakat, bızler, artık o*nan •esını. o'nun eksilme>en kahkabasını. pöıleıine baktıgimız zaman Içimiı) ıntan yalunbğtın bir daha dnymıyacak oldnktan aonra... SE1MEÎ CA6AHI uğurlayanlara ve olayuı akıl almazlığıru paylaşanlara tesekkür ederim. SEÇKİN ÇAĞAN TESEKKÜR 3 Agustos 1970 günü müessif bir trafik kazasmda kaybettıçimiz Karayollan Genel Mudür Muavini tnşaat Yuksek Müiıendısi Çocuklan î cenaze törenlerinde yakm alftkalan fle bizleri mtitehassıs eden basta Karayolları Genel Mudürü taym olmak Ozere bötOn Kararollan eamlasma: diger zevatı muhtereme arkadaşlanna celenk gönderen müesseselerle başsaehgmda bulunan dostlanrnıza en derın kalbi mınnet ve şükranlanmızı arz ederiz TOPÇAM GÜFMAV rtZE» SEDEN AtLELERt Reklârncılık: 2096/813(1 GÜLTEKİN TOPÇAM SUZAN TOPÇAM ALEV ve ALP TOPÜiM'ın ATAUY COSKUNOGLU Eserlerindeki anlam tserlennde; Devletl'nln Ç agatayvönetiminden Osmanlıeilekes taalkötü bıkmıs kın, özellikle kdylünün çektiklerini dlle gf tirmege ve ortaya koymaya calısmıstı. Hastalık, kıtltk ve nzun süren savaslann sonnnda yoksul dfisen Anadoln halkının saray, eşraf ve afalar elinde nasıl sömürüldütünu; toprakla birlikte nasıl alınıp wtıldı|ın> bötfln belfeleriyle ortavs dökmüstti. Tarihlerimizde yer ahnanu« olan bn konanvn incelenmeri ve Öteki çalışmaları tnsan üstu çalışmaları C alısmalan, t»ra anlamiyle tnsan takarlnin üstunde idi. Günde 18 • 20 saat ça Y ve nrt Içinde ve ynrt dısında Ulm yapmı? olan Çafatoy, Tnrk Tarih Karnmo'nda ve Türk Dil Knmmn'nda nyelige kabnl edil Hayır Hoson vannış! Bir buiDSikçı Demırel, «Konuşun konuşun, demokrasi sız« bu hakkt veriyor» der. Ecevit, «Halkla butunleşmek, halkın dlhni anlamak Te halkın dilınden konuşmak gerekır» der. Ganteleri, kitmplan kanftırsam. notlanma, eski yazılanma bir şoz atsam bnnlar gibl daha neler bnlnr çtkanrım size. Inönü'den, Bayar*dan, Gulek'ten, Menderes'trn, Aybar'dan, Satır'dan, Türkeş^en, AIİean'dan, aklınıza politikacı olarak kım gelirse ondan Politika arenasına atılan kişinin dilinden duşmez «halk» sozıi. Hersey halk içindir, halk yarannadır! Kâğıt üstünde, kitap sayfalannda, sfiylev cfimlelerinde hep btnle, hep böyle! öte yandan bir bula«ıkçı Hasan çıkar karşuuza. tşte övle dnrup dnrnrken çıkar. Yok çıkamaz da, çünkü, iki aylık rapor almıs gecekondasnnda tuanıp yatmaktadır. Tabanlan şisraış, yürüyemez. Neden mi? Tatırmışlar iki saat falakaya çekmisler Vur Allata vur! Hlltonda bir Hariciyecinin vüz dolftnnı çalmıs ıtıı, çalmamış mı? Çalmamiftır, ama inanmaz ki kımse ona. îlle dayak \iyecek, Ule ıstırap çekecek, sonra snçunu itiraf edeeek. Gelenek bn, bSyle gelmıs böyle gidlyer. Oemirel ile Ecevit, cici demokrasimizin vapısık düsman karde«leri «halk da halk» diye tempo tutsnnlar karşılıklı! Istediklerı kadar halk dedikleri oy yifinına. yaranmaya «aljşSHilar! Halkın dorumunda değişen hiçbir sev yok. Falaka ayiu falaka, kotefi atan ei aynı el, dayağı yiyen de bep aynı kiaj^ ya da kişiler: Bnlasıkçı Hasaniar Hiç dnydnnaz mu l i ı . bir avokatın, bir doktorun, bir senel mfldürün, bir tüccarın, bir kotnisyoncunnn, bir emlâk sahıbinin, bir çiftçinin karakolda falakaya >atınldıfim, «itiraf et bırsızlıgını, yoksa » diye saatlerce dSvfildüğunfi. Hayır. Hiç hırsızlık etmezler mi böylelerı? Hiç vssa karsısmda suçin durnma düsmezler mi? Ama karakol da^ajı. falaka, kdtek. sopa di\e birsey tanımazlar onlar. Niye? Çünkü «halk» degıllerdır de ondan! O dnrmadan övülen, goklere yüceltılen «halk» yer falakavı, sopayı! Politika dvgüleri kurtarmaz onu davaktan. Galiba kural şn, «halk» diye ne denlı övülürse, ne denli baa tacı edilırse, o denli kötülesi^or dnrumn «halk»m Hıltonda bir bulasıkcı Hasan varmıs, bir de Haneiyenin bir Genel Müdur Yırdımcısı. Tok bir de garson bilmem kim var. Bay Genel Mudür Yardımcısı parasım masa üstunde bırakarak (tüzflim banvosnna girmis dus vapmaya. Garson bilmem kım de atnermış cebine paralan. Tüz tane de dolarcık! Tiirk haricivecileri lira verine dolâr kallanıvorlar herhalde. Iste halk olmayan birinin imtıvaıı sıze! O bulaşıkçı Hasan'ın üstünde çık saydı bn dolfircıklar yemes miydi bilmem kaç ay hapis cezacını, \erdi elbet. 4ma Haricıveciler dolâr, mark, mble. frank, liret tasırlar istedikleri kadar, kimse birsey demez. Bilmem, belki de haklarıdır bn. Halk olmamanın ayncalıklan olaeak öyle' Masalımızı sürdürelım biz, Hariciyeei bay banyoya ginp de garson da paraları cebe atınca kıyamet kopar. Hariciyeei ba> yuz dolâr da juz dolâr diye tntturunca, garson yakayi ele verince, suç bnlasıkçı Hasan'a yıkılır! Anlayamadım, Hilton Oteli'nin bilmem kaçıneı katında, bilmem kaç nnmaralı odasında bnlasıkçının ne isi oldnğnnn? Bulaşıkçı dedigin mntfaktadır. Ama garson snçn ona yükler, nasıl becerirse Alırlar bnlasıkçıyı mntfagından götfirürler karakola, falakaya yatınrlar basarlar sopavı. Neden sonra garson suçnnn itiraf eder, bulaşıkçı da «halk» olmamn dayak yeme imtiyanndan yakaıını knrtarır . Bn bir tek olay. Duynlan, gazetelere geçen. Her rün ber geee «halk»ın başına neler geliyor kıyıda kösede. Devlet daırelerinde, karakollarda, tapularda, maliyelerde, vergl mtraorluklannda, hastahanelerde, daha nerelerde nerelerde! Halk olmak iyi bir sev defii: Ne yapıp yapmalı, «halk» olmamah. Demirelie Ecevit düsman kardesler tarafından övülsen de, baş tacı edilsen de ivi değil «halk» olmak, halktan bırı sayılmak . Inanmazsanız gider tabanlan »igkin bulaşıkçı Hasan'a sorarsınız. Tok, o da şikâyetçi defil, daha fazla dayak yemediğınden muflu, nasıl mutlu olmasın, beterin beteri var, hırsızlık üstünde kalır, aylarca hapse de eirerdi. tki saat falakaya çekümls, halk olmak kolay mı? Bn kadannı çeker sineye, gider kendisine dayak atanlara tesekkür de eder, ellerini de bper, daha beter durnmdan kurtnldugnna sfikreder tşte size halk. Halktan biri Kime, neye, nasıl, niçin. neden Gtindelik hır olav Bir kesli. * . , . , ..r«.a« Devalüasyon ve yeni tedbirler odot'yu Bekler kerr, bu kere, Godot gerçekten geldi. Bir buçuk yıldur geldi gelecek diye beklenen devalüasyon nihayet açıklandL Serbest piyasada (karaborsa) dolar fiyatı 12.80 TL'na düşmüşken; resmî dolar fiyatı bazı istisnalar dışında 15 TL'ye çıkanldL Daha önce yürürlü ğe konan vergi kanun • lan, Personel Kanunu, yükseltilen tanm ürünleri taban fiyatlan. gider verçilerinde veni artışlar ve açıklanan kredi politikası tedbirleriyle birlikte. devalü asyon, ^konomi politikasındaki sfenel dcğişmelerin bir parca«i n larak uygulamava kondu. T.C. Bayındırlık Bakanlığından: (Yapı veİmar İşleri Reisliği) 1 tzmir Halkapınar stadı plstlerinln takrîben (12.700. ) ra2. lik kısnnnın Tartan. Rekortan veya emsalı plftstik örtö malzemesi üe kaplanması 151 kapalı rarf usulO ile eksütmeye konulmustur. 2 îşin keşif bedeli (3 250.000.) lİTadır. 3 Eksiltme Ankara'da Yapı ve Imar tşleri Reisliği İhale Komıayonunda 4 Eylul 1970 Cum» günü saat 16 da yapjacaktır4 Eksiltme çartnamesi ve diğer evrak yurt tçinde mezkur Reıslıkten yurt dışında ise ilânm yapüdığı ulkelerdeki temsilcüoklerimizde görulebüır 5 Eksütmeye girebilmek için lsteklilerin (Kapalı zarf usulu ile eksiltme şartnamesi hukümlen dahllinde) DEVALÜASYON GETJRD] GÖTÜRÜYOR •> G YAZAN Frof. Dr. Gülten KAZGAN gelecek yu için plânlanan firetizni artırması ve ıç fıyatlar tutulabü dığı olçude de gelecek yıl ihracat gelırını artırması beklenır. Hukumet, bu uygulamayla, devaluasyonun ureticı gelirine intikaliru de sağlamıjür. Ancak, tutun ıçın, bu, vârıt olmamıs; tuccar elındekı bü yuk stoklann kıymetı bırden yuk selmı«ür. Aynca, geleneksel üıraç urunleri taban fıyatlan ortalama • 2025 artırüdığj halde, bu urun A ler ıçın dolâr uyaü 12 TL. ya çıkarümış, yanı, dovız fiyatı *n 33 oranında yukseltilmi«hr. Bu da, ihracatçı lehıne kâr artışı demek tır Herhalde, para ayarlamasına bağlı olan bu kazançların da, Hazıneye aktanlmasını sağlıyacak tedbırlerın alınması gerekır. selecektir. Ancak, ithâl mallan pa halılajmalıdır ve, bu, ithalita çok bağlı sanayi dallannın kftrlı olma sını onlemelidir ki, hiç olmarsa. bundan boyle, bu tıp sanayilerin gelışmesi onlensin; Türkiye'nin Ab vız gelirlerini kemıren bır kaynak bertaraf edilsin. larının. bu kere resmi kanaidan, luks tuketım mallan ıçın israf edılmenne yol açacaktu. Bınncı bozukluğun giderilmesi, yurt içinde makına sanayıınin kurulması ve yeni ihraç piyasmlan ve yeni ihraç mallan ıçın uretim kapasıtelennın yaratılmasına; ikıncı bozukluğun gıderılmesı de, bir takım vergi tedbırleri yanmda •bozuk düzenın değışmesıne bağ lıdır Yoksa. Türkrye, sık sık, ye nı de\aluasyonlan sırtlayıp, Sısif efsanesi gibi, bir süre sonra. para kıymetinin tepeden asagı yuvarlandığını görecektir A C 130.000) liralık geçid teminatım, B 1070 yıhna alt Tiearet veya Sanayi Odaa belgesınl. C Müracaat dilekçeleriyle birlikte »erecekleri (Kapalı zarf usulü ile eksiltme yartnamesinde belirtüen ve usulune göre hazırlanraıs olan) plân ve teçhizat beyannamesi Serraaye ve Kredi imkânlannı bıldiren mall durum bildırisini. teknik personel beyannamesını taahhüt beyannamesini Bayındırlık Bakanlığından alrmş olduklan (B) grupundan keşıf bedeli kadar işin eksiltmesıne gırebileceklenni göstern müteahhitlik kamesini ıbraz suretiyle Yapı ve tmar tsleri Reisliği Belge Komısyonundan alacaklan yeterlik belgesini. Kapalı zarf usulfl fle eksiltme sartnamesındelcı ömeğe göre bazırlanacak teklif mektubunu yukarda belırtilen errakla birlikte zarfa koymalan lazımdır. 6 îsteklüer teklif mektuplannı 4 Eylül 1970 Cuma gunfl saat 15 e kadar makbuz karşılıgında tbale Komisyonu Baskarüıgına vereceklerdır. 7 Yeterlik belgesi alınması İçin son müracaat tarihi 31 Agustos Pazartesi gunu mesal saati sonuna kadardır. 8 Yabancı uyruklu isteklüerden 5 B ve 5 C fıkralan aranmaz ancak bunlar teknik yeterügıni gösterır belgelerini zarta koyacaklardır. İstekli bir ortaklık olduğu takdirde. ortaklıgın sırkolerinı ve ortaklık adma teklıfte bulunacak kimselenn bu ortaklıgın vekıli olduğunu göstenr belgelerinın Turkiye Cumhuriyeti Konsolosluklannca onanmıs olması lazımeUr. 0 Telgrafla mfiracaatlar ve postada vaki gecıkmeler kabul edüemez. Keyfıyet ilan olunur. (Basın: A. 1186219186/8116) KAYIP Nufus eflcdammı kaybtttlm... Hükümsüzdür. KEMAL TAK ıCumhurıvei «127> inanıp inanmayacagımz size OKlAY AliBAL fstanbul Jandarma Levazım Amirliği satin alma komisyonu Başkanhğından ANKARA J. AĞIR BAKIM FABRfKASI tHTÎTACl ÎÇtN 106 kalem 966 mode! 12 volt 6 sılındırlı yatak motorlu Pover Dodge Pıkap b) 25 kalera 954 tnodel 6 volt 4 sihndırlı Wılhy« Ptkap. 8 adet 960 model 6 «Ilındırlı super motorlu WUlıy» Pikap c) 34 adet 960 model 4 sılindırlı 12 volt Jeep d) 55 adet 960 model 4 «iUndırlı, 12 volt Landrover tıp (88) oto Cem'an (228") kalem oto yedek parçası. Kapalı zarf usulüyle satın alınacaktır Muharnmen bedeli (760.686) yedlyuzaltmıs bin altıyuzseksen altı lira olup, geçıcı temınatı (34 178) otuzdortbin yuzyetmışsekız lıradır Evsaf ve şartnamesı Istanbul Ankara J. Sat. AL Kom. Başkanlıklarıyle îrmır Ege J. Denıı Bolge K.lığında goriılebıhr Ihalesi 28 Ağustos 1970 cııma cunu saat 11 OO'de Demırkapıdakı Komısvonıîa >apılacaktır Teklıf raektuplannın ıhale saatmden bir «aat e« «eüne ksd»r Komısyona verilmesı şarttır Pcstad^kı geclımeler kabul edilmez. (Basın 19254/8114) a) Ihraç ve Ithal mallan fiyatlarındakı artış, tabü, diger kesimlere de ıntıkal edecektır. Bu bakımdan, dığer butun etkenler bır tarafa, sadece bu nedenle fiyat arüglan nın olması muhakkaktır. Bu fıyat artısları, birkaç yıl alışageldiğunlz ve istıkrarı bozulmamıj saydığımız •'• 45 oranmdakı artısların da üzerine çıkabılır. Fakat, ithal malı yatınm mallan fiyatlarındakı artış (mai fıyatlan buna intı Nihayet, (Parlâmento'da onaybak etmedıkçe) yaürımlann cftzibe landığı taktirde) Ortak Pazar Kat sinı azaltacak; harcamalan genisma Protokolü Kasımda imzalanaletılen gruplann tüketim artışlan cak, Turkiye, gumruk vergıleri ve kısmen stoklar ve fttıl kapasiteden mıktar kısıtlamalannın azalulmakarjılanabilecek; daha önce ve sı gıbı tâvizler yukumleneceğı «Ge esanh olarak getirilen vergi tedçıs Donemıne» gırecektır Bız •* bırlerı; faız ve reeskont haddl yük 66 6 oranında devaluasyonun «eid selmeleri, bu fiyat artışlarının s.ld di bir koruma» sağlıyamıycağını detlı bir enflâsyon haline dönüşme evaluasyonun uygulandığı döbılıyoruz, Ama, suraa da bir ger sıni önleyeeektir Ancak, sunu da nem bazı bakunlardan elveçek kı, 9 TL. eşıt bır dolâr kuruy belırtelım ki, vatırımların azalma risslz olsa da birçok bakıın la bu tâviz donemıne girilmesı. sı ihtımali, gelısrneyi, kısmen âtıl lardan elverıjli olarak seçılraıştr. •en kisa sıirede tntihar» gibı bır kapasıtelenn massedıhnesıne bağBır kere, içinde bulunduğumuz ay etki yaratacaktı. lı yacaktır. larda, yurda ddnen ı«çıler ve geYukarıda belırttigimiz nedenler len turıstlerın serbest pıyasaya in den oturu ayrıea değüıilen nokta tıkal ettırdıği ddvizler, artık reslar gozonunde tutolmak kaydıylaml döviz fîyatı serbest pıyasa fidevaluasyonun donemı \e koşulla vatı üstunde olduğu ıçın, Merkez \gulamaya konan yeni tedbir rının ı>ı duşunulmuş olduğu kanı Bankasma intücal edec«ktir. Do •ma varmaktayız. lerin olumlu yonlerını hiç kuvız girışmde, bırden görulecek ar rum=ememekle beraber, şunu tışlara pek şasmamak gerekır An < belirtelım ki, ödemeler dengecak, bu arada, devalüasyon ıhtima sının ne 15 TL, ne de 16 TL lık bır lını gozönünde tutarak serbest pi evaluasyonun başan jartla» kurda, dengeye gelebıleceğını san yasadan dövız toplamıs olanlar, itnndan bıri, devsiuasyonu ızlemamaktayız Bir kere, bugun ıçın hal malları stoku yapmış olanlar yen fiyat artışlarının devaluıthalâtm azalması söz konusu deda büyuk spekulâtıf kazançlar sağ asyonun etkısmı bertarai edecek ğddır Sadece, (ıç fıyatlar tutulabıl lama olanağını buldular. Hukumet, sevnede olmamasıdır mek şartıyla) ılerdeki yıllarda, bu speküUtif kazançlan Hazmeye 9 Agustos 1970 devaiuasyonu, oy ıthalâta baglılığı çok yüksek sana ıntkal ettirmek için de tedbırler sa, kojlu ve memur gıbı tükeum yılertn kârlılığı azalacağı ıçın, ıtduşunmelidır. Çunku, bu yapılma rnevlı \uksek gelir gruplarının ge hallt artış oranı azalabılır Bekle dığı taktirde, üretim kesımınden lırleruıı artırıcı tedbirlerle eşanh yen transferler, butun ddvız respekülâtif tiearet kesimine doğru, olarak uygulamaya girmekte; ayzervlennı ve muhtemel ihracat ge c haksız ve uretim aleyhine bir ge rıea, temınat hadlerının o 50 ın lın artışlarını alıp gotürmeğe y« lır transferi yapümış olacaktır Bu dırılmesi ıle pıyasaya bır mıktar tecek tutarlardadır. Stokların tas arada. Merkez Bankası da elındepara çıkması mümkun görülmek fiyesi. âtü kapasıtelenn massedıl kı 130 milyon dolâr tutarındaki tedır Harcama akımmı genışletımesı, sınaî mâmullerın ıhracat rezervlerden spekulâtıf bır kazanç cı bu etkenlere, yakında başlıjaıçın câzjbesuıı artıran (yeni kur 1 sağlamış olaeak, bunu da ithalât cak toplu sozlesmelerle isç ücret artı vergı iadelerıne) rağmen, Tur için sıra bekleyenlere odetecek lerı artışı da eldenecektn Bur.a kıye'nın oderneler dengesıru sağb ür. gore, devaluasyonu, enflâs> onıst yacak ihracat gelırı artışlan bekfıjat artışlarının izlemesı beklene lenmemelıdır. Ne serbest pıjasaIkinci olarak, elde, tütun. kuru 7 büır mı iEkonomi politikası ted dan resmı pıyasaya mtıkâl eden üzum, çımento, seker. dokuma gi bırleri \e devaluasvonun devlet dovız artışlan. ne de geleneksel bi bazı temel mallarda buyük stok butçesıne etkısı uzerınde, dun, bu urun stoklannın tasfiyesı buna ye lar ve ekonomık durgunluk dola sutunlarda Aslan Baser Kafaoğlu tecek gıbıdır. Türkıvenın odemeyıâyle, uretim kesımlerınde âtıl durdnğu için, bu sorun uzeruıde, ler dengesi bomkluğu, iki tenıel kapasıte mevcuttur. Bu da, gerek burada, tekrar durulmayacaktır.) toplurnsal ekonomık yapı bozuk yeni dövız kurlarında ıhraç olana luğundan gelmektedır: ğa yaratarak âtıl kapasıtenın masGorunuş odur kı, genel fıyat se sedılmesa ve stokların erıtilmesi vıysınde sıçrayışlar olaeak, faa) Yurt içinde "ol oranmdaki ge gerekse ihracat gelırrnin yukselkat, alınan dığer ekonomı politika lir artışı. ithâl malı tnakina talc tılmesı gıbı, hera durgunluğu gıde sı tedbırlerı istıkrarı bozmamak bıni, "o 2.7 oranında artırmakta: rici, hem döviz gelirlerini artırıcı, kararmda direnıldıgi taktirde. ge fakat. geleneksel ihrııç iırünlerimı hem de ıç fıyat artışlarını sınırla nel fıjat sevıyesmdekı artısların zin ihracatını. bu suratll talep «ı yıcı bır etken olabilecektır. Anenflâsyon halıne donüşmesıııı öntışını karşılayacak çapta artırmak cak, burada da, Personel Kanunu le\ecektır Avrıca. ekonommin bu hiç olmazsa geleneksel piyasalan uvgulaması, yükseltilen tarım ugunku stok % âtıl kapasite duru e mız leinde murakün oboamakta runleri taban fıyatları, yaklaşmak mu da ıstıkrarın sağlanmaaına eldır; ta bulunan toplu sozleşmeler do verışlıdır. layısıyla ışçı ücretlerı artışlan Devaluasyon dolavısıyle. fıyat b> Gelır ve tuketım seviyesi çok dolayısıyla ıç tüketim artışları. ıh sıçramaları olması muhakkaktır. vuksek bır gelir kategonsıni o!u= racata (tutün, kuru üzura gıbı ıç Bunlarm başında, geleneksel ıhraç turan toplum katları. kaçak itha' pıyasada tukeümi pek az olanlar urunleri fıvatları ve devalüasyon tuketım mallan ıçın çok yuksek bır hârıç) onemlı bır rakıp olabılecek dola\ıs:\le dış pazarlarda satıa ola talep yaratmakta: bu da, resmı katır. Sanıyoruz ki, hukumet, daha nağı artacak ftâze meyve sebze naldan yapılmayan ithalât ıçın ser onceki ve yeni vergı tedbırlerıyle, gıbı' tanm uranleıı ve tuketımde best pıyasada bır kur tolusmasına bu gruplann nakdî gelıılerinde or bunlann yakm ıkame urunleri gel vol acmaktadır. Bu bakımdan, de tava çıkan arbşları kısmen perı amektedır Bu urunlenn bır kısmı, valüas>onu izleyen kısa bir sure lacak, bu rekabet de kısmen on•"pamuk, >un, meyve sebze gıbı) sonra serbest pıyasada, dolâr filenraiş olacaktır. ımalât sanayıı hammeddelerıdır; vatının 1820 TL'va çıkması kım şekere ve akaryakıta yapüan zam, seyı şaşırtmamalıdır. Hukumet Uçuncü olarak. devalüasyon bel bu mallarm ıthal malı girdılerinm ciddi olarak ödeme dengesi sağla li başlı tarım ürünlerı taban fivat fıyatlannın artışıyla beraber. gımayı düşunüyorsa, bu smıfin gelarıyla birlikte açıklanmıs; taban da gıyım ısmma gıc'"'lennı kap hrlerini, önemli ölçüde törpüleye fiyaÜannda, üretici lehıne ortalasıyan tura tüketim gıderlerinde ar cek va «Avrupa tüketim malı> ta ma •/. 2025 kadar bır artıs vapıltış kaynağı olabilecektır tkmci olebini ortadan kaldıracak tedbirmıştır. Yıllardır, artan malıvet gi larak Gthalât damga resmı • 25' leri de abnalıdır. Yoksa, lfhal kı » ' derlerine raâmen, değismeven fıten °o 10'a indınlse de, teminat sitlamsJan devara erfflcçe, bu sıyatlar, özelhkle stnaf bitki üreti lıadlerı azalsa da, transferier sürnıf, 50 TL. dan da dolârı alra, Avmmi son yıllarda baltalamaktaydı. atlense de) ithâl mallan fiyatlan rupa malı kuuanaeak; İthalât, Or Yuksdtilen taban fcvatlarmm, bu ve, öıellıkle. ıthalâta çok bağlı otak Pazar dolsyıaiyle, lîbece edil yü mevcut stok üzermden üretıcı l*n sanayi geçen geliri yüksertneai ve Düzeltme Aslan Baser KBİaogluTnm dün. ttü yazısında «tthalat v« thracat ne olur?» ara başlıklı bolumde geçen Bu nedenle ithalâtta bir artıs beklememeiidir» cümlesl «Bu nedenle Ithalltta bir azalıs beklememeiidir» olaeak, dıpnot lan numaralanndBn 2 Ue 3 de ver degistirecektir. DüatüUr ozür dılenz. Zaman va kosullar D TESEKKÜR Çok kıyraetli wlıfiınuz; munataz tntas anmızdan aynlman Ue duyduCumux acıya, cenazestn* gelmck; telgraf; tnektup gondermek; telefon etmek ve ziyaretimı» gelmek suretiyle tjttnk eden «rkad»«lanna: aknba; dost va T*kınlarımıza; vefatından cvvel v* tonra her türlü yardımjarı. nı eıırgemiyen Mannara Adalı dostlanraıza icten tesekkUr • derli. AtLBSt Cumhurlvet "12Î Fiyatlar ns olaeak? u ödeme dengesi HAYRİ BORAY'ın D muştenlenmız, Yeni vergilere ve TUrk parasında yapılan kıymet ayarlamasına rağmen, stoklarımız tUkeninceye kadar mevcut mallarımıza hiç bir şekilde zam yapmıyacağımızı ve başlamış olan Mevsim sonu satışlarımıza aynı tenzilâtlı fiatlarla devam ettiğimizi bilgilerinize sunarız. YENİ KARAMURSEL MAĞAZALARI İSTANBUL (SKanlnun, O^.nb^, lUd.köy, Unkspam) ANKARA (Kmlay. U l « ) İZMİR, BURSA, ADAPAZARI, SAZİANTEP, KÜTAHYA, İNEGÖL, KARÂMORSEL. Üancüık: 9104/8124