Katalog

TRAS... ÎRAŞ... TRA$... ERKEKIHUH NBtSAIAHt ATOM TKA5KCAIUBK mm H*Ç OUUZSA RAHAI 0LS8N 47. Yd; Sayı: 16522 umhuriY Kurucnsu: VLMJS NADİ Telgraf ve trtelttup adresl: Cumhurlyet tstanbul Posta Kutusu tstanbul No 246 TelefonJaı 22 42 90 22 42 98 22 42 97 22 42 98 22 42 99 EMlLti ZOLİ MEYHAME DÖHya "^(L'Assommoır) Edebıyatında Natüralizm kurucusu buyuk Fransız ,1e Zolamn en çok begean ve fılmlerı yapüan rocıît bır arada, fıyatı 15 REMZI KİTABEVt Cumhurıyet 7503 26 Temmuz Pazar Senato Araştırma Komisyonu, tller Bankası ve Simel Şirketi hakkındaki iddiaları inceledi Fahiş liyatla arsa alındığı tesbit edildi ORHAN DURU ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) tller Bankası ve hu bankaya bağlı Simel Şirketi hakkında inceleme yapmak üzere kunılan Senato Araştırma Komisvonundan bir heyet İstanbul'da yaptıjp incelemeler sonunda Maltepe civarrnda Mehmet Kavala'ya ait 12 parsellik bir arsanın civanndaki arsalara oranla çok yüksek bedel ödenerek 3 milvon TTJ bin lirara îller Bankasınca latm aIındıgını tesbit etmistir. Bıhndıgi gibı Tabıi Senatör Şukran Özkava, tller Bankası ve Simel Şırketı hakkında bır araçtırma onergesı vermıs ve bır Senato Araştırma Komisyonu kurulmuştu Komısyon uzun «uredır iddiaları ıncelemektedır Komısyonun ınceleme konuları arasına ozellıkle, halen Nevşehır Mılletvekılı olan Esat Kıratlıoğlu (AP) tller Bankasında Gene! Mudurken yapılan islemler eırmektedır. Avrıca lller Bankası ıle Simel Sirketinin ve Simel Şırketı ıle beledıvelenn ılıs kılerı uzerınde durulmaktatfır (Arkası Sa. 7. Sü. 5 de) b AGCSTOS 1945 G I N Ü ATOM BOMBASININ PATLAMAS1İLE BIR ANDA H1ROS1MA ISTE BU HALE GELDt Yeni vergiler altın iiatım düşüriıyor "Her taraf ateş denizi gibi idi,. Barışı savunmak için o korkuDçatom bombası gerekli mi? tosanlık, bilim niye aynı hızla ilerlemiyor? Bir Ders ehşmiş uluslarla gelişmekte olan uluslar arasındaki mesafenin bu sonuncular alevhine gittikçe açıldığı bir gerçektir. Yakın gelecekte dünyanın bir açlık tehlikesi ile karşüasacağını, bu tehlikeyi finlemek için acele tedbirler alınması gerektiğini yetkili ozmanlar yıllardan beri bagıra çağıra kamu oynna duyurmaya çalışıyorlar. Sayuı nzmanlara göre gelişmiş devletler gelişmekte olanlarla sıkı isbirliğir.e girişmeli, gayri sati ulusal gelirlerinin yüzde bırinj yardım konusuna avırmalı ve fakir toplumların tarım tekniğinde hızlı adımlarla ilerlemesini sağlamalıdırlar. Bu yapılamadığı takdirde yirmi yıla vannadan yer yüzıi yuvarlağında, şıddetli patlamaUr olacak. dünyanın başı belâya girecektir. 1 DPTİÇİNMECLÎS ARAŞT1RMASI TALEP EDİLDİ ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Nevşehır Mılletvekılı Selâhattın Hakkı Esatoğlu, CHP Devlet Plâalama Teşkılâtı yonetıcıleriDin çalışmaları hakkında Meclıs araştırmasını istemış, bu konuda hazırladığı onergejı Meclıs Başkanlığına sunmuştur Bılındiğı gıbı, onceki gün bazj gazeteler D.P.T. Teşkilâtı yonetıcılerı konusunda DP.T. uzman ve yardımcüarmın suçlayıcı bır bıldırıanı jayınlamışlardı Esatoğlu onergesinde AP'nın, Devlet Plânlama Teşkılâtınm bılımsel ve cıddi çahşraa yapmasını onledığını ve yolundan, amacından saptırdıgını \e bu teşkılâtın Özel, kejfi ve gizli çalışir bir orgüt durnmuna» gırdığinı one surerek şovle demıştır. •D.P.T.'nın başıuda birıncı derecede sorumlu ve yetkili mevkilere şeriatçı, lâik dun>a goruşunden uzak, sağcı insanlar getirilmişlerdir. Bu kimseler DP.T.'yi bir medrese havasına sokmujlardır. Bn yoneticiler Plânlama Teşkilâtını kendilerine bağlı sağcı Koriısleri paylaşan jakınlarıyla doldnrmuşlardır. Dıdas edilen pro je ihaleciliği sayesınde hiç gerek(Arkası Sa. 7. Sıı I de) ANKARA (CmnhurİTrt Bflrosu» Emlak ve arazıler ile taşıtlarda vergı artışlarını ongbren tasanların kanunlaşmalarından once, bunlara olan taleptekl yükselme altuı fiyatlannda bilyük duşmelere yol «çmıştır. Gider verglleri ile ilglli de*i|!klikler de toazı mallarda stok yapılma sına sebep olmusttır. Geçen yılm 24 Temmuzunda 1850 hra olan külçe altının grmmı bu yıl avrii tarihte 15.15 e duşmuştür. Cumhunyet altını ise aynı tanhlerde 127.50 Hr»dan 105 liraya ınmiştir. Buna karşılık Reşat altını 197 liradan 229 hraya çıkrruştır. Taıruunen psıkolojık nedenlere bafh otan Reşat altını konu dı^ında tarakılacak olursa külçc alün ile Cumhuriyet altınmdakı düşmenın nedenleri hakkında Merkez Bankasından bir vetkili şunları soyletnlştir: (Arka«ı Sa 7. Sü. 4 de) OKTAY AKBAL İJİ tepesine tırmaıurken bujiık bir ağacın tara ortasından yandığını gorduk. Tepeden etrafa bakınca her taraf bır ateg denızı gıbıydı. Yanık ve yaralı insanlar ınlıyor, tırnaklarıyla yerleri tırmalıj orlardı. Sonra Danbara'ya doğru yola çıktık. Danbara yanmıyordu, ama bütun evler yerls bır olmustu. Nasılsa ayakta kalabilmış tek bır ev de boştu Kapısında bır çıft sandal duruyordu. Kaçanlardan bırisi bir an durdu, sandalları ayağına geçirdi, tekrar koşmaj'a başladı. Biraz ötede bır adam elindeki boruyla birşeyler söylüyordu. Yaralılar Ninosima'ya gitsın diyormuş. Biz de oraya gjtmeye karar verdık ve nehir vapuruna bındık. Annemin önünde ben yaşta bır kız duruyordu. Bütun vücudu yanıklar, yaralar içindeydi. Çok acı çektiği bellıydi. Durmadan «Anne, anne» dıyordu. Bırden anneme «Affedersinız efendım, yanmızda çocuğunuz var mi?» dıye sordu. Kızın gozlen kor olmuştu herhalde Annem «Evet var» dedi. • Lutfen şunu ona verin» diye elindeki paketi uzattı. Yemek tasıydı bu. lçinde, okula gıderken o sabah annesının hazırladığı yemek vardı. «Sen nıçın yemiyorsun?» dıye annem sordu. «Ben öleceğım. Lutfen bunu kızınıza verin.» Kutuyu aldık Bır zaman nehirde ilerledık. Vapur denize çıktığı sırada çocuk, «Efendim» dedi, «Sıze ismimi soyliyeyım, eğer anneme rastlarsanız lutfen burada olduğumu so>leyin.» Adını soyledi ve son nefesını verdı. Çok, pek çok üzüldük. Annemle başbaşa ağladık. Bu k a >aşasaydı dunyalar benim olurdu. Yaşamadı. Oldu. Hemen hastaneye gittik. Yanıklar ve yaralılarla doluydu. Içlerınde bazıları acıdan aklını kaçırmıştı, yaralıların arasında koşup duruyorlardı. Butün bu insanlar yanmasa, yaralanmasa, şımdı sağ olsalardı ben nasıl mutlu olurdurn. Vapurdaki ^aHMl kız yanmasaydı. yaşasaydı, anr.eH a M M B sîne kavuşsaydı H HÜKÛMET, KAGIT ZAMMIKI GERİ ALMAZSA, T.G.S. EYLEME GEÇECEK ANKARA. (Cumhnriyet Bürosn> Turkıve Gazetecıler Sendıkası Genel Ydnetım Kurulu dun vaDtığı toplantıdan sonra vayımladığı bıldınde, kâğıt fıatlanna yapılan zammı, sıyasi ıktidann basın hurrıyetıne karşı cıkma'i şeklınde nıtelemış ve kâğıt fıatlarının esasında fıkır ışçılerine zarar verdığini one surerek hukumetın zammı gerı almaması halınde evleme geçılmesını kararlaştırmıştır. (ArkaM Sa 7. Sü. 1 de) Fakat «gelişmis uluslar, geliştnekte olan uluslar» derken ne demek istenmektedir? Şimdiye degin sayın uzmanlar tarafından vapılan bilimsel tanımlamalara rağmen bn deyimler ardında ustü örtülıi bir gerçek yatıyor değil midir? Geçenlerde Lahey'de toplanan 2. Dünya Beslenme Kongresinde genç bir Afrikaiı kürsüve çıkmış ve acı gerçeğin üzerindeki örtüyü kara elleri ile çekerek onu çınlçıplak gözler önüne senneyi başarmıştır. Ghana'yi temsil eden 7! vaşındaki Danak adlı bu genç delegenin sözlerini F.A.O. belleteninden özetliyerek aşağıya aktarıyorum: «Gelişmis ne demektir, gelismekte olan ne demektir? Biz bu ayırımı kabul etmiyoruz. Bfitün uluslar gelişme halindedir. Zira gelişme, siyasal, ekonomik ve kültürel değişimleri içeren bir gözeüktür. Bu açıdan biz gelişmis ile gelişmekte olan deyimlerinin bir anlam taşıdığına inanmıyoruz. Düriist olmak gerekirse bu deyimleri bir vana atmalı, onların yerine açıkça sömüren tilkrlerle sömürülen ülkeler deyimlerini kullanmalıdır. Sömürü dediğimiz olay ulusal olsun. uluslararası olsun bir takım resmî ya da özel kurumların eseridır. Ve ne hazindir ki fakir ulusları fakirlikten kurtarmayi iş edinen zengin filke uzmanları bu somürfi olayına karşı gözlerini kapamakta, onu görmezlikten gelmekte, hattâ olağan saymaktadırlar. Bu konçreyi düzenliyen TA.O. da, Birleşmiş Milletlerin öteki kuruluşları gibi yürflrlükteki politik düzenleri korumaya çahşmakta. sorunun temeline inmiyerek yiızeysel tedbirler arastırmakla \etinmektedir.» Aralarında dünyaoa tanınmıs hukukçular sosvologlar ve tarım uzmanları bulunan 1500 kisilik hir kongre önünde 27 vasındaki kara renkli bir Afrikaünın söyledifi bu srirlrr perçekten il^inçtir. Gelişmiştı. çelişiyordu, selisecekti gibi bir takım soyut kav Ecevit, mesaj vavımladı... OKTAY AKBAL, ATO.M BOMBASI K l RBANLARI \MT1 Ü M N D C • Cumhurbaşkam Cevdet Suuay, dun Hadımko> bolgesinde 1. Zuhlı Tugay birliklerini denetlemiştir. Sunay, bu arada şehrin su meselesijle ilgilenmiş ve şehre su veren Terkos tesislerini gezmiştir. Cumhurbaşkanınm denetleme ve incelemelerine Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç, Kara Kurvetleri Komutanı Nazmi Karakoc, 1. Ordu Komutanı Kemal Atalay, Vali Vefa Poyraz ve yiıksek rutbelı suba\lar da katılmıstır. «Prof. Balta'nın devrimciliği, insan sevgisi doluydu» \NKARA (Cumhuriyet Bürosu) Profesor Tahsın Bekir Balta'nın olümü üzenne C HJ?. Genel Sekreten Bulent Ecevit bir mesaj yayınlamıştır. Ecevıt'in mesajı şoyledir: «Prof. Tahsin Bekir Balta'nın ölümünün C.H.P. için ve Tfirk siyasal hayatı için ne kadar büyük bir kayıp olduğunn, kendisi ile bir süre Parti MeclUinde çalışmıs olanlar çok iyi bilecek dınnmdadırlar. (Arkası Sa. 7, Sü. 8 de) Haftada 2 gün tatil Senato'da reddedildi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Cumhuriyet Senatosunda dün, Devlet Personel Kanun Tasansı gorüşulurken Cumartesı gununun tarn tatıl yapılıp yapılmaması konusu uzun uzun tartışılmıştır. Sonuçta, memurların Cumartesı gunu de tatıl yapmalarını ongören onergeler reddedılmıştir. Memurların haltalık çalışma suresını 39 saat olarak duzenleyen, 45 madde goruşuiurken onergeler verılmış, çalışma saatının 40 a çıkarılması, Cumartesı ve Pazar gunlennın tatıl yapılması ıstenmışttr OLAYLARIN ARDÎNDAKt ANKARA, (THA) Amerika'nın «Time» dergisi muhabiri Le Griggs'le bır konuşma yapan Başbakan Demirel. «Hakiki demokrasivi gerçekleştireceğiz, bunu biz yapamasak bile Türkiye, mutlâka yapacaktır» demiştir. Ulkede bugun Turkıye tarihınde goriılmemış bır demokrası mevcut olduğunu, basın ve radyonun dıledığı eleştırıyı yapabıldigını, ancak bazı hurrıyetlerm suıtstımal edıldığını belırten Demırel, «Karışıklıkların çoğunu çıkaran radikal sol ile nasıl baş edeceksiniz?» sorusuna şu cevabı vermıştır «Halk, 1969 seçimlerinde asırı solu tasvip etmedigini gosterdi. TtP, Meclisteki 15 miUetvekiuiğinden 13'ıinü kaybetti. Radikaller sayı bakımından kuvretli değildir. fakat gerçek bir demokraside eurültu mevcuttnr ve Türkiye'de görülmemiş demokrosi var.. TURAN TULUY OLDU ANKARA. (Cnmhurijet Bürosu) Roma Buyukelçımız Turan Tuluy, onceki gece ttalya'dı kalp krızı sonunda vefat etmıştır. (Arhası Sa. 7. Sü S de) arr. DEMİREU «TİMEy> DERGİSİNE DEMEÇ VERDİ İNSANLIK VE BİLİM Elektrıkll tren koşuyor dümduz ovada. Başımı kaldırdım kıtaptan. Yemyeşıl bır ulkede uçuyoruz. Bunlar köyler mı? Koy e v l e n mi? Irıli ufaklı koskler, bir damlı, iki, üç damh. Du(Arkası Sa. 7. Sü 6 da) AVashington Posfun afyon konusundaki makalesi GERÇEK «Mitchell'in sözleri, Johnson'un mektubu kadar tepki yarattı» «ASHtNGTON «VVashington Post» gazetesınin dünku sayısında, birıncı sayfada Alfred Frıendly imzasıyle yayınlanan makalede, Amenkan AcTalet Babanı John Mitchell'in «afyon ihrarı» ile Jlgılı sozlerının Turkıye'deki tepkılen eleştırılmekte ve «Amerikan Dışislerl Bakanlı|ınca yayınlanan ve Amerika'nın Türkiye've karsı ekonomik müeyyideler düsünmedigini belirten açıklama, vaziyetin gerginligini bir nebze olsun hafifletmi« gorünmektedir» den lller Bankasının durumu tesıs edılmış olup bu hukumle re göre çalışması gerekir. 4*59 sayılı tller Bank&ai Kanununun 20 inci maddesine göre «Ban ka, raemur ve hızmetlıleri hakkında Memurln Muhakemat Kanunu uygulanamaz.» Madde 21'e göre, «Banka işlemleri, Ar Urma, Eksıltme ve thale Ka nunu ıle Sayıştayın denetleme sıne bağlı değıldır.» Üsteük f Başbakanlık Tüksek Denetleme «; Knrulunun denetlemesine de ., tabi değildir. : Bu durumda kontrol sadece ' Banka Miifettişler Kurulu ile •' Imar ve Iskân Bakanlığının denetlemesine kalmaktadır. Siya(Arkası Sa. 1, SU. 1 de) Û Yahudi etklsi Soz alan tabıl senatör Mehmet özguneş Amerıkada cumar NADtR NAD! lller Banlusı, lürkıye'dela Belediyelerin, su, kanalizasyon, harita, imar plânı ve elektrik işlerini yüriitmek için kanunla kurulmus bir devlet bankmsıdır. Banka; bu yoldaki hizmetini daha verimli yapabilmek amacıjla 1,5 milvon lira sermayeli Simel şirketini kurmustur. Şirket. Ticaret Kanununa göre, *•• İ