Katalog

TRA$...TRA$... ERKBUHİN «SABAMİ ATOM Ufet.. TW$ MÇAIIARM KUUAMN HİÇOIMAZSA 1IU$IHZ RANATOLSON 47. Y ı l ; Sayı: 16518 umhuriY Kurucusu: YUNUS NAU1 Telgraf ?e mektup adresl: Cumüurlyet tstanbul Posta Kutusu îstanbul No 24b Teiefoniar • 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 YayımlancLgı her ulkede «KADIN» anlayışını altüst eden dev eser: Çocukluktan yaşldığa kadar SIMONE DE BEAÜVOIR KADIN I üç cılt oiarak ÇIKTI «Bağımsızlığa Doğru» 1 çıkmış ve bizimle un kitapçılara gönderilTT*AYINEVİ PK 889 tst. Reklâmeılık: 1962/7411 , Çarşamba 1970 Temmuz p . , . , . , ! , , . io7n T o m m ı I Seoato'da dün Emlâk Tasaıısmm ttimti kabnl edildi Kirada olmayan binaların vergi oranı değişti ANKARA, (Cumhuriyet Biirosu) Cumhuriyet Senatosunda dün bbıa ve arazi vergilerinde beyan «««sını jretiren ve bu verırileruı oranlaruu değistiren Emlâk Vergisi Kanun Tasansı forüsülerek tümu kabal edilmistir. Demirerin rakiplerini temizlemek için parti içinde uydu bir muhaletet kurmaya çalıştığı öne sürülüyor SEIGIM AHUSMUI AP'deki mücadelenin Kongrede çözümlenmesi bekleniyor ISTIFA Orhan DURU Rahat Sıkı rgeneral Kemal Atalay imralı ilk bildirileri ok'uyan vatandaslar lli Hazirandan beri içinde yaşadığımız Sıkıyönetimin pek rahat geçeceği kanısına varmışlar, sevinmişlerdi. Sayın Orgeneral gece sokajça çıkma yasağını önce hafifletmiş, birkaç gün sonra da bütün butiin kaldırmıştı. Gazinocnlar memnun, turistler memnun, günün yorgunluğunu deniz kenarmda söyle mehtaba karsı çıkarmak istiyen i} adamları memnundu. Olı. bu ne iyi bir yönetündl. Cinayetler, hırsızlıklar, saldınlar azalmıs. vatandaş huzura kavusmuştu. tktidarı tutan basm «Dünya varmış!» diycrek keylfleniyor, handi ise Sıkıyönetimi sandıksal demokrasinin vazgeeilmeı bir desteği Imi» gtbl tSitenneye Ç«lıjıyorda. OrgenMal Kemal Atalay imzası ile diinkii gazetelerde yayımlanan 12 numarah Sıkıyönetim bildirisini okuyan kimi vatandaslar belki gene sevinraisler, <n« iyi oldu, saym Komutan bir soruna daha çözüm yolu bnldu» diye yürekten bir oh çekmislerdir. Bn bildiride ?1 Temmuz gününden başlamak üzere Sıkıyönetim bölgesinde işçi ve isveren kurullanmn topiu sözleştne için zorunlu olan loplantılan yaproalanna müsaade edildiği kamuoyuoa duyurulmaktadır. bk önce sabahlara değin gezip tozma özgürlüğü, sonra patronla isçi karşı karsıya gelip toplu sözleşme pazarlıguıa girişme özgürlüğü! Doğrusu, boylesine demoklatik bir Sıkıyönetime drnek demokrasilerde bile zor rastlanır olmah idi. Ne var ki toplu sözlesme özgürlüğünü mehtapta Boğaz sefa»ina çıkma ozgurlüğü ile bir tutmak mümkün değildir. Bu ikinci özgurlük sadece bireyleri ilgilendlrdiği ve tek yönlü olduğu halde birincisi bir yanda çalısanlar. öte yanda çalıstıranlar olmak üzere iki yonlüdür ve tüm toplumu ilgilendirmekte, aynı zamanda karmaşık bir hukuk mekanizmasına dayanarak islemektedir. Mekanizmajım bir dişlisini kaldırdınız mı, toplu sözlesme dediğuniz kurulus anlamtnı toptan yitirmektedir. İşçi ve işveren sendikalan temsilcileri bir araya geldikieri zaman hal hatır sormak ve karjılıklı çay, kahve içmekle yetinmezler elbet. Ortada işçinin emeğini değişen koşullara göre yeniden değerlendirmek, daha doğrusu işçinin yarattıgı artık değerden işçiye verilmesi gerekli payı ayarlamak söz konusudar. Bu da her zaman kolay olraaz. tşverenin elinde 1 yerini kapat5 ma yetkişi vardır. Buna lokavt diyoruz. İşçinin ise hakkını korumaya yarayacak biricik kozn grevdir. Normal özgnrliik rejimlerinde toplu sözleşme pazarlığı bu silâhlar masa üzerine konarak yürütü lür. Silâhları ortadan kaldırdınız mı herhangi bir pazarlıktan soz etmeye de Imkân kalmaz. Oysa sayın Orgeneral Atalay'ın imzasiyle daha önce yayımlanan 13 numarah bildiri. Sıkıyönetim bölgesi kapsamındaki bütün iş yerlerinde grev ve lokavt yetkilerinin askıya alındığı kamuoyuna duyurulmuştu. Buna rağmen bir kısım işverenlerin lokavta gitmeseler de hoşlanmadıklan işçileri ihbarsız, tazminatsız grnp jrnıp Ijten çıkardıklannı duyuyorduk. Sayüan brşyüzü aştığı söylenen bu vatandaşlarm dunımu ile bugüne değin ilgilenilmcmi$tir. Sıkıyönetim alttnda da yaşasak sosyal adalet ilkelerinin uygulanmasını istemek hakkımızdır. Şimdi grevsiz toplu sözleşme pazarlıklarına izin vcrmekle sayın Orgeneralin işçi haklarını koruyucu bir tutumun icinde buIonduğuna inanmak güçtür. Hali vakti yerinde vatandaşlann pek hosuna giden Sıkıyönethn. i$çi kitlesi besabına bir baskı araci oiarak kullanılmamalıdır. Tasarının daha sonra maddelerinin görüşülmesi sırasında, bina vergisi nispetleriyle ilgili maddeye bir fıkra eklenerek, «Miilk sahiblnm oturduğu binanm vergi tutaruıın, bn binanm yıllık gayri safi iradınin yüzde ll'unu geçemiyeceği» öngörülmüjtür. Görüşmeler Görüşmelere öncekı gün başlanmı?tı. GP grup sözcüsü Ferit Melen, tasannm getirdiği «beyan sisterai»ne karsı çılcmıs, beyan esasının pek çok zorluklar doğuracağım belirterek, «Demokratlk bir düıende vergi irattan alınır» demıştır. CHP sözcüsü Fikret Gündoğan ise, «Türkiyede sniistimal islemez, rüsvet sürdürülraezse bey»n usnlfl ftvkalâdedir. Tahrir nsulü kalsaydı, birçok mabzurlar dofaoktı» demıştır. Dün sabahki oturumda konuşan Maliye Bakanı Mesut Erez, tasarı için bılgı veTmış, yürürlükteki bına ve arazi vergisinın yeni esaslara baglandığını, halen (Arkası Sa. 7. Sü. 4 de) ETMİS ANKABA (Cumhuriyet Bu rosu) Refet Sezginin Devlet Bakanlığından istifasından conra AP içlndeki durum değişik bir yönde gelişmektedir. Grnp içindeki muhaliflerin söylediklerine bakıhrsa Sezgin'in istifası Demirel'in muvafakati ile gerçeklestirilmi? ve Demirel bu şekilde ken di üzerindeki tartışmalan başka yöne kaydırmak ve yeniden parti içinde bir post mucadelesi yaratnak istemiştlr. Birleşık Amenlta Adiıye Baka nı John Mitchell bir kongre komıtesmde, anünarkotik mueyyideler tartışılırken eroin ihra catına izin verdigi için Türkiye' yi ekonomik yönden cezalandınlması tekliîlennl prenap oiarak tasvip etüğinı söylBmiştir. Başkan Nixon"un en yakın ba kanJanndan olan Mitchell, Mikü metın yeni antinarkotik tekliflerini desteklediğıni kongre üyelerine bildirmiştır. Amerikaya giren eroin'ln nam maddesınin yüzde 80'inl temin eden Türkiye'ye karşı ekonomik cezaî tedbirlenn ahnması Ohio temsücisi Charles Vanık tarafından teklil edilmiştir. Mitchell. de bu teklifi desteklemiş tir. Mitchell, böyle bir teklifln kabul edilmesi için önce Dışişleri ve Ticaret bakanlıklannın kararlanntn alınması gerektiği Üzerinde durmustur. Amerika Adliye Bakanı afyon ekimi nedeniyle Türkiye'ye ekonomik ceza istedi Washington, (THA) «Şike muhalefet mi?» Söylenenlere bakılırsa Demirel'in parti içmdeki yönetim stüt daima iki grupu çarpıstırmak ve bu grupların üzerinde kendisini tartışma kabul etmez Genel Baskan ve lider saydırmak yoluyla olmustur. Bilgiç taraftarlan partide bulunurken bu böyle olmuş, ancak onlann ihracı ile durum değismiştir. 26 milletvekilinin ihracı grup içinde bir muhalefet boşluğu yaratmış, 41'lerden parti için(Arkası Sa. 7. Sü. 2 de) Tarım Bakanı: «Âmerikanın afyon için islediği sadece dosHuk nişanesidir» ANKARA, (THA) Tanm Bakanı îlhami Ertem, afyon ekıminin sınirlandırılması konusun da Amerika'nm baskı yaptığı iddialarmı reddetmiş «Âmerikanın tatedigi sadece bir dostInk nişanesidir. bir cemiledir» demiştir. Bakan, Türkiye'nin 1963 ve 1966 tarihlerinde çıkarılan iki kanunla milletlerarssı uyuıturucu madde mücadeleıine katılmaya karar verdiğini söylemiştir. Bakan Macleod Sıkıyönetim'de: Savcının da katıldığı tahliye isteğini mahkeme reddelli • İki numarah Sıkıyönetim Mahkemesi'nde dün «Proleter şoför» yargılandı tki NumaraU Sıkıyönetim Mahkemesi, dün «Proteleter Şoför» oiarak tamnan Ahmet Yaifcm Ozerdem'in yargılanması ile çalışmalanna başlamıştır. 16 Hazlranda cereyan eden işçi yürüyüşüne katılmaktan sanık oiarak yargılanan «proleter şofBr» Un avukatlannın tahliye istegıne, Askerî Savcının da katılmasına rağmen, Mahkeme tarafından serbest bırakılmamıştır. Selimiye taşlasında faaUyete geçen tkl Numaralı Sıtayönetım Mahkemesinde yargılanan Ahmet Yalkın, sorgusunda 16 Haziran giınü, üzerinde «proleter çoför» yazüı minibüsü İle İşçileri taşıma dığıru, ancak kendisinin yüriiyüs sırasında, nefesi kesilinceye kadar «Bağunsız Türkiye» diye bafırdıgını söylemiş, poliste işkence altında ifadesinin alındıgını iddia etmiştir. Duruşmada, sanık şoförü, da(Arkası Sa. 7, Sü. 4 de) AP'li Ozer, dönek olmtyacağım dedi Ingilîete Maliye Bakanı, Macleod da kalpten öldü LONDKA, ( a j ) IngUter* Maliye Bakanı Ian Macleod Pazartesı gecesı, ani bir kalp fcrizl sonucu hayata gözlertrü kapamıştır. Kendisı 56 yaşındaydı. Bundan 12 gün önce fini bir apandısıt knzl sonucu nastahaneye fcaldırüarak amellyat edılen ve Pazar gıinü taburcu olan Macleod, saat 24 sulannds yatmaya çeltılmış ve aradan on dakika geçtıkten sonra olduğu yere düşerek blmüştür. Macleod'un ölümü, kendisml 18 Haziran genel seçimleıinden sonra bu göreve atamış olan Bas bakan Edward Heath tarafından açıklanmıştır. tskoç olan Macleod, üç ayn hU kümetta çeşitU görevler almıstı ve ülkenin en dirayetll polltikacılanndan biri kabul ediuyordu. • Politikayı saraydan tarlaya gctirdiklerini soyleyen 3 milletvekili çardak önünde üre(Foto: Hikmet ÇETİNKAYA) ticilerle birlikte tütün diziyorlar CHP'nin tutumu sonuç vermeye başladı Tütün ıli/ııı ıııilletvekillerini köylüler lerlelti HİKMET ÇETtNKAYA SÖKE «Toprak işleyenin, su kullananın» sloganı ılk sini Sdke Belediye Başkanlığı seçımlerinde vermişe benziyor. Gerçı, AP seçimleri kazandı ama, CHP hatırı sayılır oy aldı. toprak ağalannın karargâhı olan Söke'de... Ve 1400 oy farkmı 157"ye uıdirirken, «Saray politikası» nın tarla politikasına dönüşümüne Temmuz sıcağında «Tütün denizinin yorgnn savaşçılan da> tanık oldular... Parlâmentoya tütün tarlasından giren CHP Manısa milleuekiü Veli Bakırlı, Parti Medısi üyesi Izmir milletvekili Talât Orhon, Kemal Önder, hayat kavgasını toprakta sürdüren insanlarla sarmaş dolaş oldular. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Köylüler, üç milletvekiline biraz Turkiye Sondörler Cemiyeti Geda kök söktürdüler!. nel Başkanı Necdet Tokyürek, dün Veli Bakırlı, tütün tarlasında düzenlediği basın toplantısmda doğmuş, büyümüş, onbaşı oiarak yurdun bazı bölgelerindeki kurak askerlik yapmıştı. Politikaya çok İık konusuna değinerek, elde her türlü irakânın olmamasına rağgenç yaşta atılmış, daha açıkçamen, Ugililerin meseleye bilinçli sı kendi kendmi yetiştirmişti bir şekilde eğilmemeleri sebebiyTalât Orhon ile Kemal önder le mevcut yeraltı kaynaklannm ise hukukçuydu. Orhon, CHP değerlendirilmediğini belirtmiştir. Kurultaylarının değişmez başkanı Aynı zamanda sondörler taraiın kimliğini bir süre lizerinde taşı dan kurulmuş bulunan Türkiye mıştı. Önder, Türkıye'de ilk kez Sondörleri Sondajcüık Sanayi Titoprak işgali yapan Atalan ve caret Anonim Şirketinin de başkanı olan Tokyürek tankerlerie su Göllüce köylerinin toprak kavga(Arkası Sa 7. Sü. 3 de) smda savunuculuğunu yapmıştı(Arkasi Sa. 7. Sü. 1 de) ANKARA, (Cumhuriyet Bflrosu) AP'lı Senatör Hamdı özer, Fınansman Kanun Tasansı mıizakeresı sırasında ve bu tasarıya karşı çıkması üzenne AP lı Senato Başkanvekılı Mehmet Unaldı'nm kendisine «Si» hangi partidensiniz?» diye sormasını ve bazı AP'lilenn de kendisini istifaya dâvet etmesim ele alarak dün geçmiş tutanak hakkında bir konuşma yapmışANKARA, (Cumhnriyet Bfirosn) tır. Türkiye Büyük Millet Mecliözer, «Ben hie bir zaman issi bugün saat 15'de birleşik oiatifa etmiyeceüm. Beni belkl rak toplanacak ve Başbakan ihrae edebilirler. Ama tekrar Demirel ile ilgili Sonışturma girmek için dönek olmayacaHazırlık Komisyonuna üye seçiğım. AP dikta partisi de*ildir. mi yapacaktır. AP'nin basına samimi oiarak Bılindiğı gıbl komisyonun üye ba|lıyım, tenkitlerimde bafımsavısı 10'a çıkanlmakta. 6 üye sızım. Şakşakçi degilim» deAP'ye, 3 üye CHP'ye, 1 üye GP mîştir. ye düşmektedir. Cizrelioğlu partiden istifa ettiği için AP'nin 2 yeni aday göstermesi gerekmek tedir. Dün toplanan Ortak Grup Yönetim Kurulu AP'li senatörlerden Mehmet Nuri Ademoğlu ve Nafiz Ergeneli'yi aday göster meyi kararlastırmıştır. T.B.M.M.'de bugün Demirel Komisyonuna üye seçilecek TÖS, SENATO'YA VE PARTİ GRUPLARINA MUHTIRA VERDİ Emekli, dul ve yelimlerin tepkisi devam ediyor ANKARA, (Cumhnriyet Bttrosn) Personel Kanunuyla uygulanacak maaş artışlarından emeklı, dul ve yetimlerin ancak 1 Mart 1971 tarihinden sonra yararlanacaklan haberimn tepkileri devam etmektedlr. Turkiye Sivil Emekliler Derneği Genel Başkanı Namı Ocakçıoğlu. dün bir açıklama yaparak, bu uygulamanın 1101 sayılı Kanunun ruh ve anlamına aykın olacağını belirtmiş, gerekli teşebbüslerin yapıldığını söylemıştir. Namı Ocakçıoglu, yaptığı açık lamada, 1101 sayılı Kanuna göre devlet personelınm llgılı kanunlarla ayhk maaşlanmn yükselmesi halinde emekli, dul ve yetimlerin de bu yükselmelerden belirli bır oran ıçmde faydalanraası gerektiğini belirtmiş ve gerek Başbakarun ve gerek(Arkası Sa. 7, Sü. 3 de) "Kvıakhğı gıderjci çareler gOlünç.. Italyan sinemacılar İstanbulahayranoldu • Istanbul Maccrası adlı filmde rol alacak Rossana Brazzi, Julie Stewens, Fikret Hakan ve Güzin Özipek basm toplantısmda... DMMA'nde öğrenciler direnişe devam etti İstanbul De\let Mühendislik ve Mimarlık Akademisüıde dün de öğrencilerin bir kısmı sınavlara girmeyerek, direnişLerine devam et 1 mişlerdir. Bu arada Abdullah Çelik adlı Mimarlık Cemiyeti Başkanı. | komandolar tarafından polisin gözü önünde fena halde dövülmüş, 3340 ! kadar devrimci öğrenci gözaltma alınmıştır. Komando öğrenciler ise | «Türkeş» marşını söyleyerek suıav salonlarına girmişlerdir. Öte yan , dan Ali Ziya Şalman ve Rasin Deniz adlı öğrenciler zorla sınava so > Kargılı, GHP'den ihraç edildi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) CHP Yüksek Disiplin Kurulu, dün yaptığı toplantıda, îçel Milletvekili Celâl Kargılı'nın partiden kesin oiarak ihracını kararlastırmıştır. Orhan Okay başkanlığında toplanan kurul, Kargılı'nın savunmcsmı incelemiş, neticede adı geçen milletvekj^in parti politikasına. tuıük ve programına aykırı hareket ettigı gcrekçesiyle «Istanbul Macerası» adlı bir film çevirmek üzere Istanbul'a gelen. İtalyan sınema yapımcısı Oscar Brazzi ve kurdelânın oyuncuları. dün ortak bir basın toplantısı düzenleyerek, «Tarihi kentin film çevirmek için bir cennet olduğunu» belirtmişlerdir. Filmin baş erkek oyuncusu Rossano Brazzi'nin kardeşi olan Italyan yapımcısı, toplantıda îstanbul'u övmüş ve «Bupün sabahtan akşama kadar Istanbul'u gezdim. yedi tepeden yedi saat, bu tarihi kentin tüm güzelliklerini izledim. Benim kanımca İsOrtak Pazar'da hazırük dönetanbul, Avrupalı filmciler için mine çeçiş toplantılan bugün eşi bulunmaz bir cennet, diğerbasbyor. Dışisleri Bakanı Salerini bilmem ama, ben yılda en nn Çağlayangil, toplantılara kaaz iki filmimi burada çevirmeye tılmak için Brüksel'e hareket kararuyım» demiştir. ederken «Çalışmalann olomlu Filmin Türk yapımcısı ile birsafhaya çirdijpni» söytemiştir. lıkte. «Istanbnl Macerası» nda Bu açıklama, resmî makam eahibi kismin «mutad üslubu» orol alacak Rossano Brazzi, Jularak değerlendirilmeüdir. Çfinlıe Stevens, Fikret Hakan ve kü Türkiye ile Avruna EkonoGüzın Ozipek'ı gazetecüere tanı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) T.ö S. Genel Başkanı Fakir Baykurt, ılkokul öğretmenlerinin durumunun yeniden gözden geçirılmesıni temin maksadiyle Cum hunyet Senatosu ve parti gruplan başkanlıklanna bir muhtıra yollamıştır Muhtırada, ilkokul öğretmenlerinin âdıl ölcülere vunılmadan geçırilen Personel Kanunundan daha tazla yararlar saglaması istenmekte, bunun ıçın de bazı maddelerinin düzeltilmesi önerilmektedir Muhtırada gözönüne alırup değiştirilmesı lstenilen noktalar şöyle özetlenebilin «1 tlkokul öğretmerüeri \tZMİR, (Cumhnriyet Ege Bü çin taban aylığı 12. derecenin rosu) Başbakan Süleyman (Arkasi Sa. 7. Sü. 1 de) Demirel'in kardeşi Hacı Ali Demirel'in oğlu Yahya Demirel, dansöz Canan Can'la Kuşadasından Izmir'e dönerken özel otomobilıyte trafik kazası seçırmiştir. Kuşadasında «KJüp33» de fazPARİS, (THA) 15 gün önla miktarda alkol alan 22 yasınce doktora yapmak üzere Padaki özel yüksek okul öğrencisi rıs'e gelen Ankara SBF Maliye Yahya Demirel ve sevgilisi CaŞubesi mezunu Cengız Zapçı, nan Can, İzmir yaknüarmda şa kaldığı pansıyonda havagazından rampole yuvarlanmışlardır. Kazehirlenerek ölmüştür. ?a sonunda Canan Can, muhteCesedi ölümünden bir gün lif yerlerinden yaralanmış ve sonra bulunan gencin, devlet sıFransız hastanesine kaldınlmışnavuıı kazanarak jurt duşmda tır. Olayı duyan Yener Özketen öğrenim yapma imkâruna kavuşadlı gazeteci ise, Şevket Demi tuğu belirtılmistir. 23 yaşındakl rel'in kayınbiraderi Ercan Işık Zapçı. tzrrurîidir. tarafından hastane bahçesinde dövülmüştür. Olayla ilgili koğuşturma devam etmektedir. ı Hacı Demirerin ., dansöz sevgilisiyle Irafik kazası geçirdi Bir Türk doktora öğrencisi Pariste öidü OLAYLARIN ARDINDAKt Ortak Pazar yolunda mik Toplulufn fiyelerl arasmda bir karsüaştırma yapıldığı zaman, ortaya düşündürücâ rakamlar çıkmaktadır. Ortak Pazar veya diğer adıy la Avrupa Ekonomik Toplnluennun altı üyesi vardır. Ba nedenle «altılar» diye de anılmaktadrr. Almanya. Belçika, Fransa, Hollânda, ttalya. Lüksemburs*nn toplam nüfusn 185 mil GERÇEK yonu aşmaJttadır. Temmuz 1968 den beri bu ulkeler arasmda sanayi mallarına uygulanan gün> rükler kaldırılmıştır. Dıs ülkelerden ithal edilen mallar için de bir tek pümriik tarifesi kabul edilmiştir. ts gucü, semuye ve hizmetler için serbest r». kabetin perçekleşmesinde smır (Arkası Sa. 7, Sü. 4 de)