Katalog

SAHÎFE DÖRT 8 Haziran 1970 CUMHÜRIYET kı altında bulunmal?, dıştan gelen sıyasi bir baskı, bir başkandan diğer bir başkana gönderi len bir mektup. anıtında «Barbaros belki donanmayla seferden geliyor» yazısı bulunan bir kahramanlık nn't""" tam karşısına gönderiien yabancı gemiler elbette bir toplumda aynl malar ve patlamalar meydana getirebüecektir kolayca. Tophnnlaraa dıştan ve içten gelen türlü etküerle tarih boyunca eski yaşamı sürdüren kuvvetlerin yıküması, çürümesiyle türlü değişiınler meydana gelmiştir. Asrın unotma barikalar asrı feyıidir Her yıldmmda blr gece, bir* gölge devrilir Blr nfkn • ltila açılır, yükselir hayat; Yükselmeyen düşer, ya terakki ya inhitat. Uygarlıkların değişiminden hemen önce beliren anarşinin, büyük kanşıklıkların ilk bakışta kavimlerin istilllan, hükumdar sülâlelerinin tfevrilmesi gibi buyük siyasal değişikliklerin etkisinde meydana çıktığı sanılır. Fakat gerçekte esas neden o kavmin düşüncelerinde meydana gelen değişımlerdir. Bu değişimler kâh uzun asama devreleriyle olmuj Fıkret'in dedığl gibi: Beçer, bn şimdi mnazzep lürfiklenen meflâç, Adım adım edecek zirvei halâaa nrnç. ya da «Evet sabah olacaktır, sabah olnr geceler Talön basre kadar «ürmezj» dedığı gıbı «KÎMBİLÎR BELKİ TARIN BELKt TARINDAN DA TAKIN» olarak devrimlerle meydana gelmiştir. Uygarlıklann yenileşmesini doğuran, Gazneliler, cezveliler, samanoğullan, pastırma oğullan, memlükler, küllukler, Yemlükler devletinin toz olmasına Saksafonya, patagonya, gaskonya devletlerinin kurulmasına ne Kral Nabukodonosor'un ne Septlm Sever'in ne Koltnk Sever'in keyifleri sebep olmamı? kıtlenin lıkir ve inançlarındaki değişmeler etken olmuştur. Bu değişmelerde iki çsaslı neden yatmaktayJı: Birincisi uygarlıklann unsuru olan dini siyasi ve sosyal inançlann ve geleneklerin değişmesi.. Bakın bir devrimci bu konuda ne diyor: < Bütfln ölrnü* nesHierin pfleneklcri yasayan ins^nın düsünen kafası üstüne bir kâbus gibi çullanmakta» Ikincisi ise ilimlerin tekniğin, yeni buluşlann getirdiği yepyeni düşunce ve yaşama koşullannın mejdana gelmesidir. Karmakanşıklığın zorunlu bir hal aldığı bir devirden sonra egemen olan yepyeni bir kudret çıkmakta ortaya. Bu da KALABALIKLARIN KTJDRETl'dir. Bugün ihtilallerin birbiri ardınca yıktığı bunca iktidarm harabeleıi uzerinde yalnız bu kudret yükselmektedir. Ve dostlanm görecek miyim Bütün esaretlerden kurtulmuş bir hak Ve tahtın elleriyle kırılnus kölelik boyunduruğunu Bir yanda ta uzaklarda bir tan gibi doğan koskoca hürriyet Atiz vatammızın üstüne sıcak ışıklar serpmekte. Daha bir asır önce devletlerin ananevi siyasetleri ve hükümdarlar arasmdaki rekabetler olaylarm bellibaşlı nedenlerini teş kil ediyordu. Bir Imparator karjı ulkenin kıralına: BOZIXUYORUM SANA ERKEKSEN Ç K MEYDANA C Bir nâme yolladımı derhâl: Dok zülfünü meydane gel Al deyrenl seyrane gel, diye iadeli taahütlü uçakla bir cevap alı Değişik yapıdaki top lumlann dış çevre den gelen etkilerc dayanıkbk derecele<ri nedir? * * NCEKİ yazılanmızda örgütlenmig ve örgütlenmemiş gruplar adı altında iki çeşıt toplumdan bahsetmiştik. Aynl d\ıa şekilleri, uniform giysileri, iki geri, bir ileri marşlan, özel bayraklan ve apayn ideoloj ileri olan grup lara «örjfitlenmis graplar» diyorduk. Meselâ türlü spor klüpleri, özel kıyalet ve marşlan kendine özgü idare sistemi olan okullar ve üniformalan «loganlan ile bazı partiler bu orgütlenmiş gruplar sınıfında inceleniyordu. Konumuzca ilginç olan işte bu örgütlenmiş gçuplar ile örgutlenmemiş yam bir takım bağlarla birbirine bağlanmamış serbest gruplar olacaktır. Bir dış etkene karsı bu iki grubun gosterdiği reaksiyonlan göreceğiz. FRENCH nam sosyolog araşürmasında bir korku atunda, bir umut kıTiklığı, bir panik durumunda orgütlenmemiş gruplar üzerinde denetneler yapmıştı. Bu ö*eneyde örgutlenraiş gıup olarak atletizm takımları ve öğrenci bırlıklerini kullanmıştı. örgütîenmemiş grup ise ilk kez bir araya gelen birbirlerini once PSİKOSOSYOLOJİK YÖNDİN SEÇIM ve HILK1N GÜDÜLME Dr. iHSAN ÜNLüER 0 Toplumların dış etkilere dayanıklık dereceleri den tanımayan kolej öğrencileriydi. French her iki grup boyle dalgın dalgın derslerini çalıçırken nuınaradan bir yangm çıktığını haber vererek, «yangın var yangın var ben yanıyorum» diye bağınnış ve onlarda bir telâ? hali yaratmıştı. Örgütlenmi? olan gruplar diğerlerine nazaran daha fazla umut kınklığı ve saldırganlık gostermişlerdi. Tehüke anıncfa örgütlenmi? gruplar daha çok paniğe kapıhyor aşırı olarak kuşku tepkıleri gosterlyorlar ve derhal önderlerine başbuğlarına elebaşlanna sığınmaya doğru koçuyorlaıdı. örgütlenmemiş gruplarda i«e tehlike aaında elebaşrya yönelme, 8iğınma görülmemekte, daha çok blreysel davranıslar görülmektedir. TOPLUMDAKİ «DtZEN» DEĞİŞMELERİ Asker kasketimi kafese Koşa basıma koydum çıktm. Ne o? dedi kumandan sokakta Selâm Tennek yok mu arbk? «Hayır!» dedi kns; Selâm vermek yok artık. Affedersiniz, dedi kumandan: «Ben var sanıyordum da.» «Zaran yok», dedi kuş, «tnsan dediğin yanılabüir.» Prevert Eyüboğlu Blr grupun yapısında meydana gelecek değişmeler ya içteki bir takım zorlamalar, ya da dış etkenlerin tesiriyle meydana gelmektedir. Dıstan gelen herhangi blr tehlike amnda bir kısım bireyler «Dönersem kahpeyim millet yolunda bin azimetten» derken bir kısmı da amcalanna güvenerek «Çıkma korundan kazacuğum» diyeceklerdir. Amma çoğunlukla grup üyeleri biribirine sokularak kaynaşmakta ve dış düşmanlara karşı iç çatjşmalan bırakmakta bulacaklardır çareyi. Bununla birlikte ustaca kullanılan dış etkıler çoğunlukla alt grupları birbirinden ayırmaya ve yarattıkları karşüıklı güvensizlık ve korku ile bir bölümün diğerini suçlamasına sebep olarak grupun bolünmesine yol açabüirler. Bazı aılelerde mâruz kalınan tehlikeli durumlarda aile birliğınin borulması ve tehlike geçtikten sonra tekrar kurulması görülmektedir. îktisadî bir bas TRANSFER yor ve ondan sonra da kahraman ordular kralların yoluna er meydanında şehit oluyorlardı. Elbette ne kral Septim Sever* in ne de cumhurbaşkanı Koltuk Sever'in sevişmelerme ve dövuşmelerine dayanmıyordu iş. Ta mutbağa kadar uzanıp aikosnomos ev yasası dedığımiz ekonomik nedenlere dayanıyordu tum savaşlar aslında. Artık halk topluluklannı devlet baskanları değıl de devlet baj kanlarmı halk tâyin ediyor. YARIN: I Menfaat nerede ise ol tarafa yollanınz 29 Mağaramsı bir kuytunun içindeyim şımdi... Üüye büzülmüş vaziyette. Ellerim dızlenmde, gözlerlm karşıki görüntüde .. Bakıvor, bakıyor, bakıyor ve ağlıyorum gaUba... VEDİNCİ BÖLÜM Kahverengi bir battanlyenin örttüğU küçüi kjLryolanın bir kenarında yanyana oturuyorduk. Adına karyola dedıkleri basıt kerevetten gayri, lıücrede mınimıni bir masa bir de sandalye var. Tam kapının karşısma isabet eden yerde kapağı aralık bir de gardrop... lçinde elblseler... Masarun üstünde bir kitap duruyor. Saroyarun bikâyeleri... Hücresıne girdiğlmden bert Mary Weaver öylece oturuyor... Kıpırdamaksınn ve agzını açnîadan. Gri yürdüden bir eteklik giynü?... Üstündo de bej rengi kalın bır hrrka... Öylece oturuyor... Dimdık ve goğsunü germiş vazdyette. Elleri dizleruun üstünde. Kendisini son defa göreli sadece ylrml dört saat olmuştu... Buna ragmen bıraz daha cayıl. lamış gibi geliyor bana. Çehr» hatlan enikomı gergin, gözleri de her zamankina kıyasla daha çukura kaçmış sanki... Diıdaklanndaki sert ve keskin çizgi şimdi çok daha belirgin. Bakışlan donuk... Garip bir donukluk bu .. Bir noktaya dalmış, neler düşünüyor kimbilır?. Konuşmaya nereden ve nasü başlasam acaba?... Kalkıp masaya yaklaşryorum... Parmaklarımın arasında Saroyan'ın ldtabı... Sayfaları karıştınyorum... Gelışi guzel... Sessizlik agırlaşıyor da agırlaşıyor... KüçUcük odada, büyüyen, devleşen bir sükut... Dayarulır gibi degil... Mary yine tarafsız görünüyor... O, hep böyle zaten... Kendinl olaylann gelişimine terketmij, kadere de boyun eğmiç bir hall var... Fakat iki. mizi de aynntılı bir konuşmaya goturecek U K adımı benden beklediğl Tmıhplrlrglt. Ben de pekalâ farlnndayım,.. Elle tutulur hale gelen sessizlik uzadıkça bunu bozma üıtimali de azalıyor... Biraz daha susmaya devam edersek iki cümle soyleme yeteneğini bile bulamnksniin aynlmak zorunda fc»i«^«{ı« Karar vermek şart. Üç dört saniye süresince odayı arşmhyorum.. Bir asağı bir yukarı. Sonra birdenbire duruyo «Avukat Staymania buluştunuz her halde?... Nasü gitti?...» Aklıma gelen ük suaU sormuş, cevap bek. liyordum. Duymamış mıydı, duymazlıktan mı gelmişti acaba?... Hayır, durmuştu. Duruşundaki sertlik yumuşadı. omuzlan gevşedi yavaş yavaş .. Başını gogsüne doğru eğdi.. Ellerim uğuşturdu... Sonra biraz kısık biraz da boğuk bır ses... Çok derinlerden gehyormuşcasuıa insam etkıleyer Ifade tara..: Alışmıştım artık buna... Bir I konu ve resim: AYHAN BAŞOĞLU CEM SülTAN Türkçesi: Adnan TAHIR gün Bncekine kıyasla daha da kalın çıkıyordu sesi: «Ayni mucip sebep üstünde ısrar edlp duruyor... Amcamı öldürdüğümü inkâr hevesina kapümak hıç bir İse yaramazmıs.. Fakat kaçamai noktası da yok değilmis... Sözde ben ci« nayeti gelip geçici bir cinnet anmda işlemişim... Bu nokta üstünde durmak ve direnmek lâzımmıs... Ancak bu sekilde kurtulma ihtimali söa konusu olabüirmiş .. Savunmaya böyle bir yön vermeliymiş... Bir delilik, bir çügınlık anı... Dtline doladığı bundan ibaret...» «Delilik... ÇılgınMB» kelimeleıtninttsttinebasa basa konuşmusttl. Bu ffcl kelîmeyi hecelerken sesi bütün bütüne kısık çıkıyordu. Ylne susmuştuk. Başını benden yana çevlrdi, ümitsizlığin yumusattığı gözlerle baktı: «Diğer bir deyimle ben hiı akıl hastasj Msiliğlne bürünmeliyinişim...» Yine sükut... Koyu, mânasız, tahammül edflmez bir sükut... Söyledikleriyle îlgill olarak benden blr açtfclama, bir yargı beklediği besbelll... Fakat ne diyrtüirim... Aptallaşmama çabası içinde sabırla bekliyorum. Bereket, fazla bekletmeksizin tekrar konuşuyon «Sormak, eğrenmek istediğiniz başka bir şey var mı?...» Başımı iki tarafa sallamakla yetindim... «Konuşma salonu yenne beni burada, huc. rede görmek arzusunu siz ilen sürmüştünüz.j Değil mi?...» Çenemi indirip kaldırdım. Bu, onaylama anlamına geliyordu. j.nrr.r,jjj..j. (Arkaaı nt) nis: «nwn Otobüs Satın Alınacaktır TİFFANV Ankara Eleklrik, Havagazı ve Otobüs İşletme Müessesesinden: (EGO) 1 Ankara şehri ihtiyacı için uzun vadeli kredi ile 100 adet komple otobüs satın alınacaktır: 2 Bu işe ait idarî ve fennî şartnameler çahşma saatleri içinde Müessesemiz Dış Ticaret İşleri Müdürlüğünden ücretsiz olarak sağlanabilir yeya istek halinde gönderilebilir. 3 İlgililerce şartnamelerimize uygun olarak düzenlenecek teklifler, idarî şartnamemizin 14: üncü maddesine göre verilecek geçici teminatla birlikte 22/6/1970 Pazartesi gunü saat 17,30 a kadar MOessesemizde olacak şekilde gönderilmi; veya MOessesemiz Yazı İşleri Müdürlüğune teslim edümig olacaktır. 4 Yurt içinde imâl ve monte edilmiş komple otobüs teklif edilebileceği gibi, ithal malı komple otobüs de teklif edüebilir. 5 Yukanda»' 3. uncü maddede belirtilen saatten sonra verilecek veya gönderilecek teklifler geçersiz sayılacaktır. 6 Müessesemiz 2490 saydı kanuna tftbi olmadıfından ihaleyi yapıp yapmamakta veya sipari^i diledifine vermekte serbesttir. Basın: 14582A: 8212 5810 Istanbul Belediye Başkanlığından 1 Fen îşleri MUdürlüğU Beyoğlu cihetine lüzumlu 20000 M3 beton ve kaldınm altı kumu ile 10.000 M3 beton asfalt kumu, cem'an 1H60.000 liralık keştf bedeli dahilinde satm alınacakür. t k teminatı 45^50 Uradır. (Fen ts. Malzeme tkmal Şb. Müd. de 2650 kuruş). 2 Atölye ve Garajlar Müdürlüğüne lüzumlu 23 kalem İç ve dış l&stüc 998585 liralık tahmüı bedeli dahilinde satın alına. cakUr. İlk teminatı 31.6S5.40 liradır. (Atölye ve Garajlar Müd. de 2496 kuruş). 3 FaUh Belediye Tahsü ve Tahakkuk Şb. binası Ikmal mşaatı lşl 217.689.92 liralık keşif bedeli dahilinde yaptuılacaktır. Ök teminatı 12.134J0 Uradır. (Fen tş. Yapı Şb. Müd. de 544 kuruş). 4 Temizllk İşleri MUdürlüğüne lüzumlu 2800 adet dert yelek cem'an 210.000 liralık tahmın bedeli dahilinde satın alınacaktır. İlk teminatı 11.750 Uradır. (Levazun Müd. de 525 kuruş). 5 Karaağaç Kurumlan Müdürlugü personeUnln 29370 parça ldrli iş elbiselerinin 1970 maU yılı sonuna kadar. yık». ma, ütüleme, sdküklerinin ve kopuk düğmelerinin dikümesi işt 66J89.40 Uralık tahmin bedeli dahilinde yaptanlacaktır. tlk t*mınatı 4569.47 liradır. (Karaağaç K. Müd. de 166 kııruş). 6 Karaağaç Kurumlan Müdürlüğüne lüzumlu 171 kalem tıbbî ecza 32.321.10 liralık tahmin bedeli dahilinde satın ahnacaktır. İlk teminaU 2424.08 Uradır. (Karaağaç K. Müd. de 81 kuruş). 7 Harita Müdürlüğüne lüzumlu OzaUt, şeffaf ozaUt ve amonyak 26.000 Uralık tahmin bedeU dahilinde satın alınacaktır. İlk teminatı 1950 liradır. (Levazun MUd. de 65 kuruş). 8 Mezaruklar Müdürlüğüne luzumlu 2000 Idlo çift atıl. mış pamuk cem'an 17.000 UraUk tahmin bedeU dahiUnde sattn alınacaktır. İlk teminatı 1275 Uradır. (Levazun Müd.). Keştf ve tahmin bedeUerl ile ilk teminat miktarlan yukanda yazüı işler 19 Haziran 1970 cuma günü saat 11 de Belediya Sarayında toplanan Belediye Encümeninde, kapalı zarl eksilV mesi suretiyle şartnameleri veçhile ayn ayn lhale olunacaktır. Şartnameleri hizalannda yazüı MUdUrlüklerde bedelsız olarak görülecek veya tesbit olunan Ucretleri mukabUinde satın Uınacaktır. İsteklilerin ilk teminat makbuz veya banka teminat mek» tuplannı, 1970 yül ticaret odası vesikasım veya bağh bulunduklan demek belgelerini, (3 üncü iş için inaleden 3 gün evveline kadar «tatil günleri hariç» Belediye Başkanlığına müracaatla alaraMan tştirak belgelerini) havi olarak hazırhyacaklan ka palı zsrflannı ihale günü saat 9.30 dan 10 a kadar Belediye Encümenine vermeleri lâzundır. GARTH İ8İ5 SMIURJ rlsl lf AYLÂK MUSA ü I j Deniz Kuvvetleri Komutanhğı Seyir ve Hidrografi Dairesi Başkanlıgmdan büdirilmiştir. DENtZCİLERE VE HAVACILARA 66 SATILI BtLDtRÎ 9 üft 12 Haziran 1970 tarihlerinde 09.00 ile 17.00 saatleri arasında aağıdaki noktalann birleştigi saha içinde seyretme, demirleme, avlanma ve bu sahanın 1600 metreye kadar olan yflksekliği can ve mal emniyeti bakımmdan tehlikelidin KARADENİZ tSTANBÜL BOĞAZI ÖNLERÎ K 9 SAHASI 1 Ind nokta : E: 5832 No: lu Şile fenerinden 002 derece 18,5 mil mesafede enlemi 41 derece 28 dakika Kuzey, Boylarm 29 derece 38 dakika Dogu: 2 nci nokta : Enlemi 41 derece 50 dakika Kuzey Boylarm 29 derece 38 dakika Dogu 3 üncfl nokta : Enlemi 41 derece 50 dakika Kuzey Boylamı 30 derece 17 dakika Dogu 4 üncü nokta : Enlemi 41 derece 28 dakika Kuzey Boylamı 30 derece 17 dakika Dogu DENtZCtLERE VE HAVACILARA ÖNEtfLE DUYT7RULUR: 2^A>UİN DÖMAAEZ # S S İ 1 i i 1 Basın: 15800 5800