Katalog

SAHIFE DÖRT ealr glden Ermlya Peyjambertn Kudus Agıdlan da o çejnirtedtr. derek Arnavutlar RaHyeslnc celdlk.» 1950 yılı Şubatuun yırmıyedincl salı günü lstanbul'da G6ztepe'dekl evtade vefat eden Hacı Fatma Hanımefendi, 1393 (M. 1876) bozgunu içinde eski Zagrarun larayi âlilennden birinde «mnhibbl fukara» blr ayan kızı olarak doğmuştu. Ev liya Çelebi'mn kaydettiğl AmavutköyU ana babasının yedl köyünden blriydl Öbürlerinln adı «Büklümük», «Hınata», «Müsellim», «Sötfltlildere». «Güred> ve «Canbaı» köylerldlr. Hanımefendlnln babası Emlnpa&azade Şevket Bey Balkan Harbi İçlnde ya?ı altmiAi pek ax ceçerken ölmUıtur. BUyuk çlftçl idl; koy, konı, çayır, tarla ve bahçe, toprakları, at ile, etraflıca görmek Uzere bir ayda ancak dolaçılabilirdl. ÇiMik binalan lle deglrmenlerlnin sayı 31 yüze yakla$ır. Eski Zagranın tek gül yageısı Idi. Agm balmumu ve muşanbalarla sarümış kesme blllur blr şlşenln içinde eski Tilrk usulü lle elde edilml? blr miktar gill yağı, HAnımefendlnln elinde, muazzam servet tasfiyesinden kalmış tek nefis hâtıra idl. Şevket Beyin Arabaeı Köyu ve Ayı Köyündekl gül bahçeleri beşyüz dönümden fazla İdl. Kanaının köyleri arasında da Arnavutköyü Üe Hırut» köyünün gill bahçeleri me?hurdu CUMHURİYET GÖZLER YAŞU OZGCNTJ yaanak zordur. DoksanUç'un, BlnseklzyUz TetmlîaJtının ergen delikan lılan, «Blinllk kulan kaç klşi kalmıştır?.. Bozgun 1876 TUrk • Eus Harblnln halk agzmdakl adıdır. Pakat öncesl lle ve sonraa lle deı tan İçlnde destandır. Bu yazılara eskl Zagralı Ham 9atma Hanımın resmlnin karşınnda başlıyorum, yüreflm dağh ve gözlertm ya?lı. Evliya Çelebl, bugüa Bulgarlstan'ın gallba blr vilAyet merkezl olan eskl Zağra'nın Onseklzincl YUzyıl ortasmdakl yüzunü seyahatrmm»«tnin üçüncü dldinde anlatıyor: «... Şlmal caniblode daflardır, mafevld bağlardır. Edime fehrine yirmidört gaat ılf»rla rldilir kl aran mamur ve tbadan köyler ve beldelerle müzeyyen sahradır. Zağra bu sahranın şimalindedir. Şehir hanelerinin pencereleri kıbleye bakar. Kat kat sarayi alüerdir. 3000 adet Hremiüi hanei zîbası vardır. 14 mahallrtlir, 17 mihraptır, çarfi Içindeki büyuk eami Hamzabey Camii demekle nurnftur, azbn kubbeli, mevnuı minarell bir caml olup çece ve gündüz cemaatsiz oltnaz, Inıbbeleri kur?an kapbdır Yine çarşı içinde Yenl Camii, Noktacı Camii, Nalbey Camii, Alipaşa Camii. Tekke Camii, bu beş cami de birer minareli, kubbeli kirgir binalardır. 24 mektcbi, 5 adet hamamı dilistanı vardır. Çifte Hamam, Alaca Hamam, Küçük Hamam, Pa?a Hamamı, Tenl Hamam. 855 adet dSkkan ile müzeyyen olup, Unkapanı'ndan aşa^ısı Czun Çar^ın fayet mamurdur. Kârjlr bina metin bedesteni anka bezirçânlarla doludnr, bir pazan husflnd&r. Ulema, ?urr«, süleha*ı çok, derviş Nibat ademlerl bt haddü hesabtır. Elvan çuha, fahir kumaşlardan elvan sof, «agi, melAgl frfyerler. Âbü havası jayet lâtiftir Beyaz ekmeğl, ayvası, san balı, nohutlu çSreği, tavnk börefcl, Bey Armadu, Hüsnflyu•uf Armudn, ayvası, elvan kiran meşhurdur. Ebalisinin nimetleri bol, her hanedamnda blr aynı sefa revan, mnhibbi fukara faribdost İdrmlerdir. Bn çehirde üç gfln Ikamet edip c*nl»n ile can lobbetleri ettik. Buradan cennba doğru (4 B Eski Zagralı Hacı Falma Hanım nsoz üRK RumeU, TUrkiye Kadyolannın prograralannda arada blr ve birkae dakifeftlık «Kumeli HaraJan» lle cüı* ve yoksU Kırkpınar gUreşlertnde kaldı. çiçekler âlemldir. TUrk oyaahğı sanatın en yükaak noktasına Sel&clkte çıkmıştı: H u elâdır g&zlermhı boyaaı Klrpiklerl SeUoiğia oyasıZagra, Kızanlık, Hasköy, tsllmye, Şumnu, hangl blrlnl u yayım, blrer Ttlrk beldesiydi. Kizankğm ve Zagranın gül b&hçelerlnl bilen vax mıdırT Bugün o TUrk beldelerlnin yasayan hfttıralan blrer yanık terermümdür: Indlm ySrln bahçesine gfilden geçilmea Onu da bozduk, kendi haa malımızı çalarak sözünü bayagı laştırdık: lndim jiria bahçesine gül dlbinde sül'bar diyorus. TİH8 aynı yanıfc sas gttzlart kara blr «Ali?» den bahseder. O güıel delikanlı acaba naaü giyl YZN AA Reşad Ekrem Koçu T nlr, kuşamrdı?.. Gömlegi, min tatu, oepkam, poturu, fesi, kUUUn, kusagı, çonbı, kundunu st, fllAn nasıldı?. GU»1 TÜcut j&pısmın ve güMİ yüa nakşının çanma denk, elbet ö pitoreakdl. Bia« Allfi çtaebilecek tek resaamımız var mı?. Rahmetll anam Zagralıydı. Emsalsis dantel&lar örerdl. Zaonedarim Id, yirmlslnden sonr» arbk ibda, yaratm» kudretine n h l p olmuştu T» bltlrdlH blr lfine muhakkak bir lslm koyardı: «Göz vaalanm», memleketinln hasretlyle yapümı? bir peyfMj; cTfllü Lâle» oralarda kojın kar aJtında çık&n blr kır çiçeği, «Iğriboyun» yine oralarda yine kar altuıd&n çıkan lerrln aileslnden baska blr kır çlgeğidlr. Gecelarl ekaeriya diainln dlbinde oturmak mUşterek Eevklerimiadendi. îate bu yazüann Uk parçajan dantol&lar örülürken dlnlediğim h&tıradan toplanmıştır. T*rlh kaynaklanndan ve dlvanlardan ben ds çok aey kattım, v* şu haklkata rardım kl, 1830 dan sonra tarihlmlzl tltl» blr dlkkatle okumaya mecburuz, onun 'çlndlr kl, adını «Bozgun» koydum. Blr <Roman» olacaktı, TUrk Rumellyl, blllurdan blr gülttn hayat hikâyesi içlnde anlatacaktun. Tmn lşlne 1938'da ba$ladım. Yaflandıkça ük müsveddeler bugunkU aekllnl aldı. «Borfmı» artık blr roman dejlldlr. Tadıru blraı buruk bulurıanu, hosgörün; ak Mkalı ve ak aaçlanyla zlnclrlerlnl »UrUyerek Babll'e Kibardın. hanı aanrar pftreri, Gttnldin, nerd« kaşm ksaresL önce müphem olarak duyardım, yaşım ellijri Bstıktan sonr» hakıkati, bülurl&şmış olarak gdrraeye basladrm. 1878 ve 1912 den bu ysna TUrk Rumellyl kir ysaıya taafiye etmisi». Oyacılık blr TUrk Muhayyıle «ırurlan aeyredenleri hayretten htynrte düsUren incecik ipllklerU blr YARIN ; Yağ Gülü. Gülcü Kızlar ve Oğlanlar 1876 run trgen delikanlılarıhdan ve felinlik kızlarmdan zamanımızda kaç ki?l kalmiftır? wJ Moıllcoçoğlu Konu ve resim: AYHAN BAŞOĞLU I QEM SULTAN DEFINE TALİP APAYDIN 20 Naııltın kırımT dadi. Biraı iyileştin mlî Gelın; Yook, dedi İncecik sesiyle. Sonra gene lnlemeğe ba?ladı. Çırpınıyordu. Sarı Umba ı?ığında tekkenin ıçi yoksul bir görünüçteydi. Mezarın baçındaki uıun tBjın gölgetl karjı duvara vurmujtu. Kabrin üttunde yejil bir 6rtü vardı. Yerde hajırlar »eriliydi. Köylüler ikide bir kapıdan bakıp geri çekillyorlardı. Veli hoca kalktı difarı ptti. Okuya okuya yorulmu?. »eji kısılmiftı. Ne oldu ufaklar? dedi. Daha pijmedi mi kurban eti? Pi|ti hoeam, tamam. Kazanlann bagında Deli Seyit vardı. Pek beeerikliydi bu i»lerde. Eti dograyıp tuzlayıp ocağl vurmujtu. Kendi yağiyle kavuruyordu. Köyden ekmtk bekliyoruz hoeam. Gelince indirecegiz. Hele junu ayaküstu yeyiver. Acıkün ellâm. Kazandan etli bir kemik alıp uzattı. Hee, iyi. Mübarek burnuma koktu. Çömeldi, nyırmağa bagladı. Sıcdk olduju için sakınarak fiffilüyerek yiyordu. ÖHlrleri dikilmla bakıyorlardı. Plftni» mi hoeaefandiT İyi iyi. Pifmiş. Hem de pek gözel olmus. Tuzu muzu yerinde. Ea o kadannı beceririı hocam, dedi Seyit. Yeter ki Allah kabul etsin. Âmin evlât. Kabul edecek infallah. Habip de geldi, okuyor. Hoca kemiği fırlatıp atü. Yağlı ellerini ayakkabılanna sîldi. Oh, d«di. Mübarek g»zel olrauf. Pilâv da pijti mi? Pijtl hoca emmi. Et tuyuyla pijirdik. İyi oldu. Köyden kasık neyi Utedik. Stasdi geür. îyi. Bitimkini ayınn. Hoea hakkı. Pilâvm dibinden. Etin iyi yerinden. Elbet ayırınz hoeam. Ayıp ettin. Dua eden sen, amin diyen biz. Hakkın büyügü «iıin. Ha ijte. Sağol. Seyit Alinin omuzuna bir jtplık vurdu. Gide•eçi sırada geri döndü, Seyidin kulajına fuıldadı: Kelleyle bacaklar ne oldu? Onlan büdm eve yollayıver. Hoca emmin paça corbasını aever. BEin ya? Seyit Ali soğuk davrandı. Kendisi gStüreeekti onlan. ö y l e düjünmüftü. Olur hele, »en merak etme, dedi agız ucuyle. «Ula hınzır hoca, ona da mı gör diktin?» «Rabbenaa, hep bana... Gözünü toprak doyursun. Sen okuduysen biz de boı mu durduk? Kelleye de mi göz diktin moruk?» Hoca gidince o da avlu kapısına doğru yürudü. Duvarı dolanıp Yatınn alt ba$ına indi. Su d5kecekti. Başını kaldınp baktı. Kalın taj duvarlar alaca karanlıkta belli belirsiz görünüyordu. Kö?eyi döndü. «Duvara işesem çarpar mı bu?« dedi kendi kendıne. «Çarpsın bakalım hadi» Duvara ijedi. Birşey olmadı. Sessizce güldü. Sonra dönüp gerilere baktı. Köyde bir iki cüız ıjık yanıyordu. Kapmın yanına gelince, Allah Allah! dedi. Etme kurban oldugum. Kurtar şu garibl. Içtenü »öylüyordu. Sonra yükaek sesle bir du« olcumağa basladı. Köylüler oturu}lannı düzelttiler. Gelin içerde gene çırpınıp bağırmağa başlami|tı. Sancjjı gittikçe artıyordu. Topal Şerifin oğlu kapının yanmda birden hıçkırarak ağlamağa bajladı. Birkaç kişi koluna girip götürdüler. Etme Yakup? Ne oluyorsun yavu, el adama ne der, Ayıp olur.. diyerek oradan uzaklaîtırdılar. Yazık, dedi oturanlardan birisi. Zor ij bu karda?ım. Teze çocuğu var. ölflverirse ne eder bu garip? Ce\'ap veren olmadı. YanuıdaH, Allah büyüktür, diye inledi. Yirik Habip içcnle seainl koyvermişti. Ezan okur gibi uzata uzata Kur'an okuyordu. Bir zaman suaup onu dinlediler. ' « • Dell Seyit; Biriniz tutun la, dedi. lndirelim gu kazanlan. Köylülerin ikisi üçü birden yekindiler. Koca WyMT^IIH nplarından tutup indirdiler. Nerde kaldı bunlar? Eti soğutmayalım bart Gelirler simdi. Hele sabret Biriniz gidin de karjılayın. Bağırın şur*dan, çabuk gelsinler. Kimse kımıldamadı. Kazanı bırakıp gitmek İV temiyorlardı. Ne olur ne olmaı. Yutkunup bekliyorlardı. Gece ilerlemi?ti. Asağılar ziiSri karanlıkh. Tepenln başmda hafif bir riizgâr esiyordu. Yatırıfl ağaçları hışırdıyordu uauldan. Ocağm alevleri gittikçe söndfl. De hadi yavu. Nerde kaldı bunlar? Acıktık be! Veli hoca içeri girip ÇLkıp duruyordu. Yirik Habip işaret etti yorulmuytu. Yoo, oku sen oku. Ben Odndiden beri okuyorum. Habip bir iki kere boşa saJlandı. Sonra yeniden bajladı. Okurken gözleri büsbütün derine batıyor, ağzı büyüyor, bir tuhaf şekil ahyordu. Dışarda seslenmeler oldu. Susup dinledi. Ye. mek yenecekti herhalde. «İyi» diye düşündü içinden. Okumağa devam etti. « Kadınlar gelınin ağzına «u damlattılar. S e d çıkmaz oîmuştu. Incelmiş dudaklan oynuyordu sadece. (Arkası var) TEŞEKKÜR Ejim Berrtn Ardakoc'un doJumunun baçarı lle sonuçlan. masını nğlıyan Soıyal Sigor. talar Kurumu Bakırköy Do Jnm Hastanesinin başheklml tnü«fik ve saygı değer inıan Dr. Naci Buçukoçlu Ue dljer muhtcrem doktorlu bashekim muavini Dr. Nuırat Orhun, Dr. Leman Ataberk, Dr. ÜlkO Erbll lle hemjlre ö t den Hanım». fekreter Neclâ Hinıraa âlenen tefekkür etme. me gazeteıüıtn tavsvutunu «•ygılsrıml» rica edertm. Ejl: ERGtN ARDAKOC • • • • • • • • « •• • • • • • « • •I • • • • • • • •• « • • • • • •• • « Cumhuriyet '16M DIŞİ BOND BURAOÛ. OLDUGİUKIU v/C Bü TZSEKHUR TALtA YANIKOĞLU nun ruhunu taziz içln Şubatın (21) incl Cumartesl günü (bugün) öğle namazmdan sonra Sİ5 11 camlınde değerli mevlidhan Hacı Hafız KANİ KARACA Urafından Mevlid okunacaktır. Dostlarımızın ve arzu edenlerin teşriflerl rica olunur. B11A1 AzU Tanıkoğliı Cumhuriyet 1673 Çok acı biı kayıp TİFFANY JONES Merhum Aziz Cihangirojlu Ce Hanım Cihanglrotlu'nun oğlu, Hatice Alieva ve Rukiye Yalçm'ın kardesleri, Bahar Cihangiroğlu'nun eşı; Celâl, Yıilc rel, Aziz Cihangiroğlu ve Gül«er Karaman'ın sevglli babaları, Alâeddin Karaman, Suna ve Nural Cihangiroğlu'nun kayınp«derleri, Erol Cihangıroğlu ve Slm Karaman'ın çok sevgi11 dedelerl, Fazileül insan Ali Asker Cihangiroğlu 4nl blr kalb krlzl sonunda 20 Şubat 1970 Cuma günu ebedlyete lntikal etmistir. Mevlâ rahmet eylesm. AİLESİ Heri} Reklâm 4991675 İ LÂ N GARTH Kocaeli Asliye 3 üncü Hukuk Hâkimliğinden Mehmet Ciğerdelen'ln konkor. datonun tesdıkına dair yapılan mürafaası sonunda: Mahkememlzin 969407 esas, 97019 müteferrlk sayıh ve 37. 1.970 tarihll kararı ile Mehmet Ciğerdelen'ln konkordatonun taıdikına mütedalr verilen kar«r «üresinde temylz edilmemekle 7.2.1970 tarihlnde kesinlejtlSinden İİK. nun 300 Uncü maddeıl gereğince hükmto kednle^tlgi ilan olunur. 12J1970 Haklm 11192 İstediğiniz mamulât nedir? New York Eyalefi Ücrefsiz Yardım Servisi isfediğiniz mamulatı size bulur Aynı zamanda, banka referanslarınızı göndermeyi lütfen unutmayın; ve bu mamulatı kendi hesabınıza mı, yoksa baskaları hesabına mı satın almak istedijjjinizi açıklayın. Iste bütün yapacağımz bundan ibaret. Biz, mektubunuzu alıralmaz. hangi mamulatı istediğinizi derhal gereken malâtçı firmalara bildiririz, ve ondan sonra, imalâtçı, arzu ettinğiniz mamulât hakkında doğrudan dogruya size yazar. New York Eyaletindeki imalâtçı firmaiarın sayısı 40000 den fazladır, ve bunlar, akla gelen het seyi imal ederler. Gayat kısa bir sıire içinde, New York Eyaletindeki ihracatçı sirketlerle ticarî münasebetler kurabilirsinit Mektuplarınızı, lütfen, ju adrese gönderiniz: The New York State Departmentof Commerce (NevvYork Eyaleti, Ticaret Dairesi), Dept. B N O International Division, 230 Park Avenue, New York, N.Y. 10017, USA. AYLÂK MUSA r, \ «MMı \ \ İ İ A i i Bötun yapacagtnız, kendi başlıklı kağıdınızla bize yazarak, ithal etmek D O K 1 O B \ fjtediğiniz mamulât veya teçhizatı iârif etmekten ibarettir ingilizce yizarsanız, müracaatınız bittabi daha çabuk muamele görür. ama herhangi \ ; DERİ, SAÇ ve ZÜHREVİ bir dilde bize yazabilirsiniz. Arzu Hastalıklan MUtenassısı ıttiğiniz mamulât ve bunlan hangi tstiklâi Cad. Parmakkapı islerde kullanmak niyetinde No.: 88 TEL: M 10 13 4 olduğunuz hakkında ne kadar fazla •••••••••»•••»»»»»»•« tafsilât verirseniz. biz de size o nispette daha etkili tarzda yardım • OOKTUB edtbiüriz. •••••••••»••»••»•••< Basm 10431859 | Tarık Z. Kırbakan ' Süıeyya Atamal A!nByenetunestaıl naklettl 1 \. 0J t 1 Yeni adres: Snaaelviler 68 N E W YORK EYALETININ 2DAKIKALIK A R A Ş T I R M A SERVİSİ i i İ İ