Katalog

TCRK A N S İ R L O P E D İ S İ Fasikül : 139 (1. Baskı) 1ÜRK A N S İ K L O P E D İ S İ Fasikül : 53 (2. Baskı) İ S L  M ANSİKLOPEDİSİ Fasikül : T (2. Baskı) J Mılli £Sıtım Bakanhğınca yayımlanan bu fasıkuller Bakanlık Yayınevlerıyle butün krtapçılarda 10'ar lıra fıyatla satümaktadır. (Basın: H271/14S7) umhuri Kurucusu: YUNTJS NADt YAYINLARI SANDER İN mAlRU UHY1M YARATAN P t Y E S J O H N H E R B E R T > M ı 13 Şubat Cuma 1970 DUŞENIN DOSTU J.AMES BALDVVİVın önsozule kıtap halmde çıkıyor. 8 h< r< Sander Yaymları Galatasarav, 173 Osmanbey. 271 T E L : 44 01 34 T E L : 48 32 0H (îlâncılık 6429 1475» 46. yıl, sayı: 16362 Telgraf re mektup adresi: Cumhuriyet istsnbul Posta Kutusu İstanbul No 246 Telefonlar: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 ^lYfNLARf SANDER YAYINLArtt Sunay'a bilgi veren Başbakan Demirel, "Hükümet işbaşında, takat fedakârlıktan da kaçınmayız,, dedi ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Cumhurbaşkam Cevdet Sunay dün, Başbakan Süleyman Demirel'i kabul ederek kendisiyle iki saate yakın süren bir görüşme yapmıştır. Görüşmeden sonra, Demirel, istifa etraediğini ima ederek, « Hükumet vardır. İş başındadır. Memleket, hükumetsiz değildir» deraiş ve hizmetlerin aksamaması için geçici bütçe hazırlanacağnu söylemiştir. Başbakan aynca memleketin hayruıa hiç bir fedakârlıktan kaçınmayacaklannı sözlerine eklemiştir. (ArkMi Sa. 7. Sö. 6 da) BAŞBAKAN DEMİREL. DÜNKÜ TEMASL ARI SONUNDA EVİNE DÖNERKEN BASIN MENSUPLARIM, OTOMOBİLİNtN İÇİNDEN, BÜİ'LE SELÂMLIYORDU... SECIMEGirMIYOR AN'KARA (Cumhuriyet Bürosu) aşbakan Süleyman Demirel. AP Genel Ba»kan Yardmtcısı v« Seçim tsleri Başkanı tsmaJI Hakkı Tekinel'in. AP'nin Haziran ayında yapılacak kısmi senato seçimiyle birlikte. genel milletvekili seçimine taraftar oldugu yolundaki sözleri hakkında fikrini soran gazetecilere, «Erken seçim. su anda me\zuubahis değildir. Hayır. olamar. Tekinel'in söylediği. yanlıs anlaşılmıstır. Tekinel. seçim takvimleriyle ilgili beyan da bulunmuştur. samyonnn» demiştir. Demirel, bu sözleri Meclis'teki Başbakanlık odasında, parti ileri gelenleriyle yaptığı çesitli görüşmelerden sonra söylemi?tir. Dar Boğaz ülme komsun» gelir basına, derler. Bu sözün tam Isırası gibi geliyor bize. 1963 Bütçe oylamasında Sayın Demirel'in öteki mnhalefet partileri ile anlasarak Inönü hüknmetine karşı oynadıgı oynnu, aradan beş yıl geçtikten sonra, fimdi bir kısım A.P. milletveMUeri kendl Başbakanlarına karşı tekrarlayarak Sayın Demirel'i çok güç bir durnma soktnlar. Gerçi 224 kırmızı oy aldıktan conra Grup toplantısında konnşan A.P. Başkanı, yenügiyi hemen kabul eder bir üslubu benimser görünmemektedir. Bes yıl önceki red olayı ile bogünküsü arasında birtakım aynealıklar da vardır. O zaman Sayın Inönü, Bıitçenin tiımü üzerinde yeter çoğunluk saglayamadı£ı takdirde bunu hükumetine güvensizlik »ayıp istifa edeceiini pesin ptşîn söylemis ve aradıjı çoiunlugu bnlamayınca da sözfinü tutmnstn. Sayın Demirel ise bn konn ile llrili herhangi bir yüküm altına girmemis, hattâ son dakikaya kadar 72'ler grupu temsilcileriyle görüserek ontarı kararlarından caydırmaya gayret harcamıstır. Gayretlerinde nmdnğa basarıyı saflayamamıs olmakla beraber A.P. Genel Başkanı bogün iktidarı bırakıp gidiverecek bir tutumnn içinde görünmemektedir. Grup arkadaşlanna yaptığı konu«mada Bütçe Kannnunun herhangi bir kanun tasarısından ayırdedilemivecefi tezini savunmus. «onra da birtakım aritmetik islemlere tiriserek •Bizim Mecliste «u kadar üyemiz vardı. Bundan 41 düsersek 213 kalır. Gene de muhaliflerin toplamından daha eiiclüvüz» demek suretiyle hem arkadaşlanna moral enjeksiyonn yapmıs, hem de iktidarını sürdürmek için Meclis çatısı altında yeni kombinezonlar arayacağinı belirtmiştir. Biçimsel hukuk mantıgı açısından Bütçe Kanunu Tasansı ile herhangi bir kanun tasansı arasında bir fark bulunmadığını söylemek mümkündür. Bizim Anayasamız da bu görüsü doçrular niteliktedir. Ama bir iktidann bir yılhk çalışma programı demek olan Bütçe Kanununun elbette özel bir agırlığı bnlnnmak gerekir. Kaldı ki, tasıdıgı politik anlamın önemine göre, kimi hallerde bir kannnnn bir tek maddesi ynzünden çekilmek zornnda kalan hükumetler de görülmüştfir. Adalet Partisi içinde 12 Ekim •eçimlerinden beri sürüp giden ve dün ividen iviye patlak veren bnnalım. bizce Sayın Demirel'in nmdntu şibi Meclis içi aritmetik denevler, ya da partiler arası transfer kombinezonları ile çözülebilecek bir bunalima hiç ben«ememektedir. Seçimlerden hemen sonra Başbakan do|rn bir söz söylemis, «Türk ekonomisi önümüzdeki devrede bir dar boğazı geçmek zorunda kalacaktır» demişti. Biz ise bnsfin vürürlükteki boınk düzen değismediği sürece dar boğazlardan biçbir zaman kurtaIamıyaca&ımız düsüncesini payIasmaktavız. Nitekim ekonomimizin yamsıra caten dar boğazda bulunan politika Ta^antımız da tittikçe karısır olmns. işte bnjiin nihavet B Kırmızı oy veren 41 milletvekili, AP'den ihraç istegiyle Haysiyet Divanında ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) «YAŞA. KOCA REIS!», «Gazanız mübarek olsun!» sesleri arasında karşılanan Saadettüı BURİÇ. Yeşilko\ Ha\aalanında... (Fotoğraf: HA) Bilgiç: «Bağımsız olarak da hizmet görülebilir» l«tanbul Mılletvekılı ve 41'lerin lideri durumundakı Saadettın Bilgıç. dun bir nışan torenı ıçın uçakla geldığı Istanbul'da gazetecılere «Herhanfi bir partiye girmiyeceklerini ve yeni bir parti kurmayı düsünmediklerini» soylemıştır. Beraberınde, İstanbul Mılletvekillerı Mustafa Güngor, A. Şeref Laç. Turgut Topaloğlu ve tbrahım Abak olduğu halcîe «Taşa, koca Reis!», «Gazantı mübarek olsun!» seslerıyle karşılanan Bilgıç. 1.50 kadar tstanbul delegesıvle el sıkı^arak. opuşmuştur. Saadettın Bilgıç. gazetecılerin sorusu uzerıne Ankara'da bugun bir deklârasyon yayımlayacaklarım bıldirmış. ıhraç edildiklerı takdıroe tutumlarınm ne olacağı yolundaki bir soruya karşılık. (Arkası Sa. 7, Sü. 3 de) NE DEDİLER ii Bütçenin reddi, dolaylı bir güvensizliktir 9t • PROF. HIFZI \rELDET VELtDEDEOĞLU: «Benim kanaatime göre, bu durumda Hükumet otomatik olarak düşmez. Fakat haysiyeti olan bir Hükumet çekilirj» (Arkası Sa, 7, Sü. 1 de) B ÜTÇENİN MecUste reddedılmesı ıle ilgılı olarak «Hükumetin dnrumu» hakkında çeşıtll görüş re yonımlar yapılmaktadır. Kendıleri ile konuştuğumuz hukuk otoriteleri, goriışlenni şöyle açıklsmışlardır: Demirel'e yakın çevreler, Hükumeiin çekileceği kanısında ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) AP içinde Demirel'e yakın çevrelerde beyan edildiğıne gbre Hukumet, bugıin ya da bırkaç gun içinde istifa edecek ve yeni kabıneyi, yine Demirel kuracaktır. Aynı çevreler, Demirel'in bir koahsyona gıtmesının soz konusu olmadığını ifade etmış, bağımsızları %re diğer partilerden bazı milletvekillenni AP'ye almak suretiyle, yeni kabineyı kurabıleceğinı söylemışlerdir. Bilindiğı gibı, 41'lertn dışında AP Gnıpu, 213 sandalyeye sabip bulunmaktadır. Anayasa bakımın dan degilse bile, moral bakımından bütçesi reddedılmiş olan hükumetin ısttfa etmesi gerektiği, bu çevrelerde de öne sürüt mektedir APIllerin hesabma gdre. hükümetin istıfasından sonra hükumet kurma vazifesı, yine Meclls'te en çok sandalyeye sahıp parti olan AP'nin Genel Başkanı Demirel'e venlecektir. Demırerin de bir koalısyona gitmeden. bütçej'e leyhte oy veren bar oartilerden AP Millet Meclısi Grup Yonetim Kurulu dün yaptığı toplantı da butçeye kırmızı oy veren 41 Parti temsilcileu, ^ APTi mılletvekılıni tedb:rl! olarak ve kesın ıhraç telebıyle Hay «Seçim» konusııniı siyet Divanına SRvketmeye karar dün de .görüştüler Termiştir. Sıy»si partiler temsilcilerinin Grup Yönetim Kurulu saat seçimler konusunda bir süredir 15.30'da toplanarak yarım saat yaptıkları toplantıya. dün de kadar bir toplantı yapmış ve Mıllet Mechsınde devam edılmıs Yönetim Kuru'.unurı karan prup ve AP'h yetkihler toplantıda sozcüsü Ahnvt Çaknıak tarafın•Son durum karşısinda genel dan basına açıklanmıştır. milletıckilleri se<;imlcrinin one Grup Yönetim Kurulu kararı alınarak 7 Hrziraıı tarihlnde kıssoyledir: mi senato seçimleriyle birlikte «Tıllardan berl politik alsnda yapılmasını teklıf etmışlerdır. mücadele ettiğimiz CHP ile tetnas Dün Millet Meclisinde yapılan kurarak, 1969 seçimlerinde seçim toplantıya, AP Genel Başkan heyannamemizle millete vaadetYardımcısı îsmaıl Hakkı Tekitiğimiz hususların Repçekleş nel, AP Senato Grup Başkanı sinl sağlamak üzere Meclisin güŞeref Kayalar, AP Meclis Grup venine mazhar olan hükumet Başkan Vekili Orhan Eren, programı csaslanna göre hazırCHP Genel Selcreter YardımcıIanan ve Senatoda bütün AP'I sı Turan Güneş ve CHP Gruseuatörlerin ittifakla tasvibtni kapundan Reşit Ülker ile Zihni ANKARA, zanan Bütce Kanun Tasansma Belıl, Güven Partisi Grupundan (CUMHURİYET dünya parlâmento tarihinde emsa. Emin Paksüt ile Ferit Melen ka BÜROSU) line rastlanmayan bir şekilde toptümışlardır. yekun muhalefetle birleşerek Tekinel'in sözleri Gerçi Anayasanın 89 ve JO4. kırmızı rey vermek sureriyle maddeien bükurnetlerın Meclis Bütee Kanununun Meclisten gecToplantıdan sonra, bir basın tarafından hangı şartlar içinde mesine mani olan ve partimizin toplantısı yapan AP Genel Başduşürülebileceğinirj hukukî esakan Yardımcısı ve Seçim Işlerı mesru plâtformlan dışında topgore, Başkanı îsmai! Tekinel, «Bu sını göstermiştir. Buna lantılar yapmak ve toplu kararlar (Arkası Sa. 7, Sü. 4 de) gensoru önergelerinı takiben ve almak sureriyle ve dolayısıyla her rilecek güvensızlik önergesırun Kün basın yoluyla partimiz ve 226 kırmızı oy toplaması gerekiktidanmız alevhine neşriyata semektedır. Demirel hükumetmın bep olan ve böyle bi r hiyanet bütçesınin red edılmiş olması cephesi kuran aşağıda isimler Anayasanın bu tarıfme uygun oır jazılı 41 milletvekilinin Parti Tügüvensizlık sonucunu taşımasa (Arkası Sa. 7, Sü. 4 de) bıle unutulmaması gereken bir cüıet olayın dışında yatmaktadır. O da şudur: AP iktidannm 254 mevcutlu gnıpu dün ve dür.un oncesınde bir çığ gıbı gelişıp gelen olaylar .•nanzumesıaın sonucunda 212 (Meclis Bsşkaıu hariç) mevcutlu bir grup durumuna düşmüştür. Bu rakarrun A\KARA (Cumhurivet Bürosu) ise hukukî anlamı APnın, doMillet MecUsınde Bütçenin layıayle Demirel'in artık tek ba reddedılmesı dolayısıyle CHP şına iktidar olmadığıdır. Gerçi | Hükumet, 2 aylık içinde de bazı toplantılar yapıl41 kınmzı oy sahibı AP milletmıştır. vekili şu dakikada Partinin çabir bütçeyi (Arkası Sa. 7, Sü. 6 da) (Arkası Sa. 7, Sü. 3 de) Şimdi olabilir? Moaşlar, "Geçici Bülce,,ye kaldı CHP yetkilileri İnönü ile görüşlü Meclise sevked^eek Düşmeden düşmeye fark vardır. Israil hava saldmsında 70den fazla sivil öldO Dış Haberler SeiTİsi KAHİRE Israil jet nçakları, dün sabab Kahire vakınlanna kadar gokularak 1967 Haziranından bu yana vaptıkları hava akmlarının en büyüğünü düzenleyerfk, 70 kisinin öiümüne, yüzlerce insanın da yaralanmasına yol ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Butçe Kanun Tasansının reddedılmesmden sonra pkonomik nayatın aksamasmı önlemek üzere hükumet önumüzdeki günlerde TBMM'ne iki ayUk bir Butçe Kanun Tasarısı sevkedecektır. Yeni tasannın özellikleri özetle şoyle olacaktır: • Bütçe, 1970 yıünın Mart ve Nisan aylannı kapsayacak şekilde 2 aylık olacaktır. • Geçicı nıtelıktekı bu bütçe, hükümete 1969 malî yılı bütçesinın 12 de altısı tadar bir harcama yetkisi verecektır. • Hükumet, vergi kanunianna dayanarafc iki avla kayıtlı olmaksızm gelir tahsiline devam edecektir. (Arkası Sa. 7, Sü. 6 da) OIAYIARİN ARDIHDAKİ GERCEK Eslci Yunan tragedyaları gibi.. Başbakan Demirel, soğnkkanlı görünme gayretlerine rağmen, yediği ağır darbenin etkisi altındadır. Daha dort ay önce, genel seçimden başarıyla çıkmıs ve önemlı bir Meclis çoğunlu| u ile hükumetini istediği gibi kurmuştu. Şimdi bu hükumet sallantıdadır. Gerçi, Başbakan Demirel hâlâ kendi partisi içinde çoğunlugun desteŞine sahiptir ve Çarsamba günkü yeoilgiden sonra bile «213 kişilik grupumnzla duruma hâkimiz» gibi moral yükseltici sözler söyleyebilmektedir. Ama, her halde o da göruyor ki, dnrum, ne 1969 Ekim seçimlerinin zafer günlerindeki gibidir; ne de, yeni hükumetini kurdugu günlere benzemektedir. Oylann ynzde 46^'sini alıp Millet Meclisindekı ıskemlelerin jüzde 57'sini ele geçirince, kendini yeter derecede knvvftli hissetmis ve âdeta, parti içi mnhalefete raeydan okur gibi, eskl çahsma arkadaslanndan büyük bir kısmını. cesaretli bir operasyonla kesip atmıstı. Basbakamn nasıl tehlikeli bir oyun oynadığı, simdi biraz daha aydınlıga çıkıyor. fktidarı ortaksız olarak elinde toplamak ve Adalet Partisi içinde kendisinden sonra gelen kuvvetlileri tasfiye etmek plânı, başlangıçta Demirel'e kolay bir başarı kazandırdı. Fakat, hemen arkasından «Dosvalı Muhalefet* akımının kendini gö'stermesi, parti içinde hükumet sommlc'ugunu tasımıs bazı kisilerin meydanı kolarca Demirel'e bırakmıyacaklannı meydana koydu. Eski hükumet u^elerinin, Demirel yönetimine ait öaemli suiistimal do«>alarıv| a ortaya çık Bir kısım muhalefet hükumetin derhal çekilmesini istiyor A\KARA. (Cumhuriyet BüroMi ı Millet Mechsınde 1970 yılı bütçe kanun tasansının 224 oyla redA, m«,,nB ortava cıkan durum .,,!„, „„