Katalog

YFA DÖRT= :CUMHURİYET= :25 Kasım 1970 EYLÜL 1969 günü înti hunharca vuruldu. öldugü gün 32 yaşına henüz basmıstı. enç yasına ragmen UnU Boliv ı suurlannı da asarak bütün Stln Amerika kıtasına yayümıs I B1NBAŞI İNTİ PEREDOnun 6ERİLLA GÜNLÜĞÜ D vuı vn \ DÖNECEGIZ GÜNEŞ Che Guevara tarafından baş.tılan gerilla savaşının güçlü •i, ünderi arbk hayatta defeill. ölümüne sebep olan olaylar t suçlular teker teker tesblt eilmistt. CIJL. belM înti'yi öldürmekle aşan kazanmıştır, ama Bollvyaakl devrlmci harcketln gelişmeInl durduramamıştır. Bu günlüğün yayıru içln haırlık yaptığımız şu günlerde, ahte bir »olcu mllliyetçi etietl takman emperyaUst ss«rt rejime karşı devrimci saaş yenlden başlamış taulunmakadır. Nancahuazu narekatı Bollvya 'e Lâtin Amerika devrimine yeıi bir yön vermiştir. Bu denerin tarihsel önemi vardır. Ha•ekât hakfcında bugüne kadar rapılan ysymların sayısı, bunu ıynca bellrtmektedir. Che'nln Bolivya günlUğünde de selirttiği glbl harekâtın öneülerl Lâtin Amerikanın kurtuluş pjlunu açmışlardır. İnU, Ulusal Kurtuluş Ordusunu kurmalc ve örgütlemek için durup dinlenmeden çalısmıs, bu konuda başarrya ulaşmış ve bu uğurda haystını vermiştir. înü'nin gürüüğü bu yuzden bizJm Sağlıklı bir gelişme glzli savBŞ g ı r n s t T ' r i a yazıloaıştır. Günlük l^lerl do sürdUnoek zorunda olan Btnbaşı tnti, zaman zaman y&zılanna axa vermelK dunmaıaıda kalmıştır. Kumandan Che öldükten sonra ikl yü süreyle aralıksıa çarpışan înti, Nancahuazu savaşlarında çok önemli blr rol oynamışır. înti'nin el yazmalan. gerillanın günlük yaşamını anlatraakla kalmamakta, savasın yönetlml ve politife eylemler hakkuıda da bilgüer vermektedir. Aynca bizlere bu savaçta tzlenmesl gereken devrimd yolu gösterraesi yanısıra, Lfttln Amerika devrimlnln öncüsü Küba devrimiyle UglU düşüncelerüıi açıklamaktadır. Intl aynl zamanda Kıtamızm kurtulu» tezlerlni ortaya atan vo tecrlibelerl ü» geliştiren bnderln Che oldugunun da altun El yazmaian Inü'nin düşünce ve duygulamu istek ve tutkularım belirtmekle birlikte eylenüerinl ayrmtılı olarak pek vermemektedir. Günlüğıi okurken onu gerılla kolunun şefliğlne, giderek Kurtuluş Ordusu Başkumandanlığına yükselten olaylardan söz edümediğıni göriırUz. Ne var ki Cke'nin, «Gerilla günlügü» nde Koko ve tntı'den hararetle soz ettiği ve heı iki savaşçının guçlU birer askerl v« siyasl militan olarak yetıştiklerlnı belirtmektedlr. K\rm«ndarjimi2 Che fiiuevera, Koko ve Inti'nin kişiUklerlnde yetü devrimciler keşfetmlşti. tntl, tTlusal Kurtuluş Ordusunu yenlden ele almaya karar verdlgl zaman olgun ve gelişmlş blr Mşilige sahip olmuştu. Birblrlne taançla bağlı ve kenetlenmiş bir avuç Insanı toparlıyarak silâhl: bir güç haline getirdi. Ve kısa sürede Bolivyanın kurtuluşu için devrimci savaşa başladı. Nancahuazu'daki ilk savaşların Lfttln Amerikada gerilla savaşlarmın sonu olduğunu lddia eden bazı solcu çevrelere karşı çıkarak bu yanlış fîkrin yayılmasını önledi. Halk nezdinde Ulusal Kurtuluş Cephesinin sllâhlı kuvvetlerine karşı duyulan sevgiyi arttırdı. Turo faciasından 9 ay sonra, Temmuı 1968 de kurtuluş ordusunun savaş çağnsı, yani «DafUra döneceğiz» sloganı bütun Bolivyayl sarmıştı. Bu kliçUk cünüe eylem programımızuı bir sentezidır. Bu çağn Amerikan emperyalizmine karşıdır. Nancahuazu'daki eylem emperyalizme çok şey kaybettirmiş ve emperyaUzmin devrimci güçlere karşı hiçbir şey yapamadığım ispatlamıştır. Kurtuluş Ordusunun yayınladığı ilk beîge, siyasi durumumuzun derin ve açık bir tahlılidir ve yakın gelecekteki savaşın gelişme koşullanm belirtmektedir. Tavlz vererek pidilen yolun altmda korku vatar. tnti'nin günlüfüne yazdıği. Kurtnln? Ordusu Gcnel Knrmayının önsöıünün fotokoplsi... içln son dereee önemll bir belgedir. Günlük, Che fie birUkte çsrpış&a arkadaşlanmızın duygu ve düşüncclerinl bizlere yansıtmakta ve Milll Kurtuluş Cepheslnln L&tin Amerika Kurtuluş Savs, şuıda oymyacagı önemll rolU göstermektedir. Intı'nın günlügü bu uzun ve Bu ise yanli} yöntemlerto gunden güne prestijinı kaybetınesilM yol açnu$tır. Temmuz 1970'te yeniden silâhh savaşa karar verildiği gune kadar geçen süre «milliyetçi sol>u» cepheden iyice ajTilroasını sagl»mıştır. Emperyalizm kuskusuz. durak» samadan ilerleyen, devnme karfl butün gücünü ve baskı rnakinasvnı harekete geçirerek saldırıya ga çecektir. Ulusal Kurtuluş Ordusunun daj larda yeniden savaşa başlama eyta • mi Inti'nin Che öldükten sonra iki yıl süreyle yaptığı çalışmaların «9« ndir tnti'nln eJ yazmalan. bir balama. bu çalısmalan belirtır. Yazmalar. tarihî önemi yanı gıra. bır .büdirı. nıtelıği de taşımak tadır tnti ayrıca. tuttuğu noüardt, Chc'ye sevgismi, bağlılığıru. Küba devrimine verdığı onemı de behrtmektedır. Bu notlar tnti'nin yaymlanmak üzere bıraktıgı tek eserdır, bu vdnunle de Ulusal Kurtuluş Savaşının aynlmaz bır parçası, kahrtman gerülalann fıkirlerîni yansı» tan ve tarumîayan tek belgedır. Inti'nin fıkirlerınden surekli ger çekler yaratacağız ve savaş şıanm\t daıma «Dağlarda Tafer ya da olum» olacaktır, Bolivya Ulusal Kurtuln» Ordusu Genel Kurmayı İNTİ FEREDO tıeme yine de karışık ve duzensiz bır donem olarak bakmamak lâzımdır. Tam tersıne Inti'nin ölümunden sonra uzun ve jantemli bir çalısma dönemi başlamiîtır. Politık durum butün açüdığı ile tespit edilmiş, iç örgütlenme sağhklı bir bıçımde yürütülmüştür. BİNBAŞI İNTİ PEREDO'NUN GERİLLA GÜNLÜGÜ konu veresim: AYHAN B A Ş O Ğ L U endülüste isyan FAKIR BAYKURT 69 Bir tartındı, yere uzattı kansını: «Kanşma!.. Ke« sesini!..» dedi Veli. Havana bovnnnun üstüne düstü. Dam 4öndü. Evin kapısı havaya çıktı, camları yere indl. Baca yattı. Yattı yere, kalkamaâı Havana. Veli, Düröyü tutnp kaldırdı verden: «Dıis Snüme!» âedi. İtti kapıdan. Bîr itti mi bes adım 5te fırlatıyordn. Sonra da varıp tutuvordu ensesinden. Merdivenin başında, ensesinden kavradı gene. «îörü bakalım aşsava'.» dedi. Elinin altında sürüUledi kızı. tkiser ikiser indi merdiven basamaklarmı. Ahıra vardı doScrnca. Açtı kapıyı. İtti kın içeri. Ellerinin üstüne kapandı kız. Burnn pisliÇe, sidiŞe değdi. Elleri battı. Dizleri battı. Batan, acıvan verlerine bakacak bali voktn. Sersem tavnfa dBnmüstü. Veli, dananın ipini çözdü direkten. Dönüp kızının rllerini arkava aldı, başladı bsglamaya. Dürfi bir çıtnndı. Ahırı samanlıfı çınlattı. Havana yatıyordo vnkarda. Kendinde dtîildl Havana. Karnı ynkardaydı. Kollan bacakları aynktı. TJlHBUSun evi uzaktı. Duyulamazdı çıfclıfı. l'lagus, bir köseden bir köşeye, bir kapıya, bir bacaya, boyuna arsınlıyordn nfaeık odasını. Ama Dürüyü dnymuyorda. «Kes sesini «eberesi!» dedi Veli. «Cıjtnntn» boşnna!» ' » • • Batladı kızının ellerinl. Sımsıkı hafladı arduıa, Ellerinl de beline bafladı. Sımnkı «ardı dananın ipini. Sonnnnn ne olacafını, başına neler gelecfğini bilemiyordn DBrü. Tasarım çucfi silinlp gitmisti. Kabak Musdnnun Evcideki evinde, ireceler boyn çektiklerinden, cekeeeklerinden! 8te blr acının içinde kıvranıyordn. «Ekmek aı yok sana!» dedi Veli. «Heç bağınp çafırayım deme. Aglamak inlemek feydasız. Kapan bnrada eelin olnp gidenere. Ata otomafile bnradan bindirecem seni. Kapıyı da kitleyip gidecem üstünden. O karnındaki aksi clnle birlikte ya geber, ya cınya çir. tstersem keserim seni ulan! tstersem iki üç azanı keser, sakat korum seni. Mnm gibi edecene kapanm seni bnraya. Girer çıkar basanm tekmeyi. Ekmefi aşı da keserim. DOslerindc eörürsün knrn bnlcur pilâvlannı ancak!» Sımsıkı sarıp sarmaladıktan sonra yemlecin içlne dofra fırlattı kızını. Sonra yürüdü kapıya. Bıyıklan tHriyordn. To« tos solnyordu. Görmezdi yeri göğfi. Gözleri bufvlanıyordn. Çekti kapıyı. Kapattı. Kocaman firenk kilidiydi. Kitledi. Anahtannı beline soktn. Târfidfl yokarna. Havana bâla yatıyotdn. Hâlâ baynndı. Evsen görünmüyordn. Sofra tahtasının altında. «(Yatın böyle gözelce'.)» defll içinden. «(Dinsiıin bakından imansız gelir! Siıl namıssızlar sizl!)» dedi. Kapattı kapıyı. Kitledi. Bu anahtan da koydu cebine. îürüdü aşağıya. Deıin bir solnk aldı. «Oooota be!» 6td\. «Oooh ulan be!» Koca kapıvı da kapattı. «Dünyayt basıma zindan ettiniz ulan!» dedi. Gökyn*üne baktı. O kadar yüksekti ki! Böyle yüksek oldDfnna çörmemis gibiydi. Caminln onündeki çesmeye dognı vürfldil. Şakir Rafız öjleni oknyordn. Abde«t alanlar vardı ikl üç. Tanastı, elini yüzfinü yudu. Camiye vnrmadı. Vurdn Linlinin kabveye. «Nasıl evin içindekl durum vaziyetler?» dedi Linlin. Elinl salladı Veli: «Bu kadarmıs yavu!» dedi. «Düıelttik. Kı» na fibi vn ettik. Zopavı alıp da çiriçince birez, mam gibi oldnlar noolacak! Avrat basladı yalvarmaya. Kızın da elini kolunn ba|layıp kspadım ahıra. Kapıyı kitledim üstünden. Bırakıp eeldlm. Elleme acık dine imana çelsinln. Dine imana gelenece gebersinler açlıktan!» tki uç kişi oyun ovnuyordn katavede. Kapının Snü, camın dibl güneslikti. Oraya bir rnasa «andalye çıkartiı. Otnrdu. Bir kahva söyltdi Linlino. Radyoda kfiçekçcler vardı. Soora «ıneıf mınırır blr oyon havanna ceçildi. •E|er dinleyen yoksa sn dıngırtıyı da kapat Linlin!» dedi. «Herifler habire çalsınlar ça^ırtunlar Ankara'da. Duzlan kuro tabii, noolacak! Biı de barda ffltümüıden yanalım, basımızdan duman çıkaralım! Ulan ne âlâ melmeket be, üf!..» Linlin radyoyn kapattı. Gelip bosu aldı : «Demek kapattın ahıra Veliknl?» dedi. «Kapattım Linlin! BSyle çekip dnrmaktanM. » «Vatla eyl «tmisstn!» dedi Linlin. «Avrat kısmına yfiz verdin mi aziyorlar LiuUn!» «Sırttanndan zopayı eksik etmeyecekgin!» Girdi çıktı, Vellnin yanına blraz oturdn, gene kalktı Linlin. DSrt yamna bakınıp durnyordn. «Tavn. sahtden kspadın tnı DSrüva. Havanayı?» «lnanmıyorsnn!» dedi Vell. Anahtan çıkan p gösterdi: «Hem dövdüm, bemi kapadım. Mflebbet verdim ikisine de!> Güç şartlar öylece CIA'nın korkunç ted hiş ve baskı makinası serbestçe harekete geçrni;, derrimci kuruluşlan kanlı bir bfçimde eznjj^ Vsymm. Yietoı glbi guçlU devrimcUeri öldürmüştür. Eıaperyalizmin korkunç mek» nlzması Ulusal Kurtuluş Ordusuna dddl darbeler indimüştlr. DUşman örgütümüzün ta içtne sızmıştır. örgütümüzün gelişmesl çok güç şartlar içinde sUrmüçtür. Hatalanmız çok olmustur. Ancak, hata yaptnak kaçınıbnazdır. Almak zorunda ka\dığunus açırı korunma tedbirlen baz&n bizleri teblfeeli biçlmde tecrit etrnişür. Düşmarun gözü önünde bir gizU örgüt kurmak güç iştir. Hele bu duşmamn, bizlerln bir şeyler hazırladığımızı bilmesl İ5İ bUsbUttin güçleştirmektedir. Korkaklar, ideolojik inançlan zayıf olanlar en küçük çatlaklardan süzülerek kaçıp giderVer. Emperyalizm bütün gücüyle örgütlerimizi zayı* düşürmek içln çaba sarfeder. Fakat bütün bunlara ragmen tnti taralından kumanda edllen çekirdek yenılmez blr kale olmuştur. 1969 Eylulünün ilk günlerinde bu örgüt, yenl bir bildlri yayınlayarak, gerilla savaşının yeniden başladığtm ilân etmi$ttr. Ne var ki, bir hiyanet bizi bOyUk kayba uğratacaktı. Genl? ve büyük lmkânlarla koordine edUen hükumet kuvvetleriyle yapılan bir çatışmada tnti, yaxalanarak eslr duştU. Pek yaton gelecekte lnti"yl v&hşice katleden caniler ve ona hiyanet edenler, halk mahkemeleri Önünde hesap vereceklerdir. 1969 Eylulü bizim için bir yenilgi donemidir. Bu günlerden kı sa bir süre sonra yasalara göre ışbaşma gelen silik ve zayıf Cumhurbaşkam degiştirüdl. Tek yaptıkları i ş Gulf Oil'u mülileştırmek oldu. Aynca, gerçek değeri sıfır olan, ıkinci derecede blrtatam kararlar da alındı. Ne var ki, yeni askerî iktidar, hallon sevgisinden yoksundur. Ve hele halkm hiçbir şekılde itimat etmediği sıyasî kuruluşlarla isbırliği halindeydi. B DIŞI BOND İ OL0UÛUMÜ2U •••••••••••••uımıııııııııııııııııtııımııııııııııııııııı 91 « Paralar da henüz meydanda yok En ufak bir ize rastiayamadık. O'Connor öldü. Collonun, yediği kurşun sebebiyle omuz kemıği kınlınış. Ama çabuk iyileşecek... Bu kızılca, kıyametten sonra dişe dokunur bazı bilgiler de edindik. Villâyı, geçen yüın Mayıs ayında Franklin Ludovick isimli biri kiralamiî. Kiraladığı andan itibaren de oraya yerleşmij. Beşinci adanun ta kendisı olacak bu. Evin içinde uzun süredir doğru dürüst bir temizlik yapümamış. Bu yüzden Jeff heı tarafta bir sürü parmak izi buldu... Hepsi de Washington'a gdn derildi bile. Beklediğimiz cevaplar neredeyse gelir. Villâyı kira ya veren komisyoneuyu bulup ko nuştum. Ludovick'i bir güzel tâ rif etti... Bu târif lâboratuarda alınan sonuçlara tıpaüp uyuyor Altmı?, altmış beş yaşlannda bir adam... Ufak yapılı, hafif, saçlan kum rengi. Araba olarak esjri bir Buick kullanıyormuş. Fakat ko misyoncu arabanın rengini de plâka numarasmı da hatırlayamadı. Kirişi kırmış... Şu anda vil lâda onunla ilgili hiç bir ipucu yok. Anladığun kadan Ludovick arkadaşlanna madik oynamış, pa ralann tümünü de alıp tüymüş olacak. Ama şimdi nerede? . Meçhul? Buna mukabil şehri terketmediği muhakkak... Çünkü bütün yol ve ka\şaklar sıkj kont rol altında. Adamlannuzı atlanp sınır dışına çıkmış olamaz... tmkânsız bir şey bu...> « Çok güzel Hess... Mükemmel bir i« görmüşsünüz ..» diye Terrell mınldandı. «Kamyonet konu sunda yeni bir sey yok mu?~» « Hayır... Fakat T.R.4. marka arabayı bulduk... Villâdan bir buçuk kilometre kadar 6tede... Bir I'penin arkastndald mağara gibi bir yere gizlemişler.» « Ya Perry?. Ondan haber yck mu?.... « Bar.a kalırsa Perry öTmüştür... tddiaya girerim... Arabanm içi kan deryasmdan farksızdı... Bdylesine kan kaybeden bir ada mın hayatta kalması muci?e olur. Onu. bir yere eöfflmüs lar • Elindekl kâğıdı blr kenara bıraktı: «Hess hakü... Bu heril şehrl terketmiş olamaz . Buralarda bir yerde gizîeniyor Butün çevrenin altını üstüne ge> tırmek pabasına yakasına vapışacağız... Paralan da bulacaği2... Maisky neredeyse, mılyonlar da oradadır... Hazırhklannı. zı buna göre düzenleyln Hess.^ Bu konuda kaç klşiye Ihtiyacınız varsa alabilirsiniz. En açılcgöz, en güvenilir eleınanlan tercih edersenız işimiz kolayla» sır tabiî.. Ben kendi hesabıma bunu da başaracagıni2dan emlnlm...» Berikl ayağa kalkmıştı. Esnememek ve gertameTnek Için feendinl zor tutuyordu. «Ense köküme b'.r kurşun vemezsem 1yi haberlerle döneceğirae inamyorum şel... ŞimdJ gidip adamlanmı toparlayayım. Kaybedecek vaktimlz yok...> Terrell valniî kalu kalmBZ t< lefona sanldı. kadm gardıyaıu tauldu. LoUta"yı odasina getiT' mesi ıçin emir verdi. Fakat genç kadırun agzındat tek kelime almak mumkün Ol mayacaktı. Gelmlş, karşısına oturmuştu Yüzü sapsanydı, gözlerl de kaı çanağmdan farksız. Suallere cs vap vermiyor, oturdugu yerdı Öne, arkaya doğru sallanıp du myordu. Tanfsiz sıkıntılar için de oldugu ve çok ıstırap çektığ besbelllydL Hayatına blr sürü erkek ks nşmıştı ama, mınlann en unı tulmazı Jess Chandler olmuştt Gerçekten seriyordu onu. F« kat Jess yoktu arbk.. Fed bi şeMlde BlmüştU. ölürken d genç ksdımn bütün ümitlerir beraberlnde alıp götürmüstU. Lollta"yı konusturmaya uğra mak şimdilik boşuna vakit ka] betmekten başka işe yaramayt caktı... Terrell. başını iM tars ta sallayarak kadın gardiyaı teltrar çagırdv «Alm, götürün . . . rkf ze..» TİFFANYJONES GARTH Maden işçileri te yanda, maden işçilerinln dü2enledikleri toplantılarda, işçilerin tümU adtna konuşanlar, devrimci amaçlar için eyleme girişeceklerinı belirtmişlerdir. Maden işçüert. Bolivya' da sosyalizmin gerçekleşttrilmesl İçin silâhlı savaşa katılmak istemektedir. Butun BoUvya, aynı bıçimde düşJnmelrtedir. Bununla birlikte ulusal bülndn uyanması ve gellşmesine ragmen Kurtuluş Ordusu güç bir durumla karşı karşıyadır. Bu güçlükler Bolivya'da halkın kabul edebüecegl bir Uderden yoksun bulunması ve sahte devnmcilerin eylemleridir. Bununla birlikte geç.rdiğimiz dö James Hadley CHASE Turkçesl ŞehbaJ AYGEN «Dev &dıml&rla üerllyoruz desene...» Terrell, son bir yudumla kahvesinl bittrmiştı: «Şimdi bütün imJcİnlan zorlayarak beşinci adanu bulmalıyız.» O aralık Jacoby glrdl odaya: «Rahatsız ediyorum şef... öztir dllerlm... Blraz önce Was hıngton'dan önemli bir haboı geldi. Bvryurun, bir gOs atın. TerreU büdlrlyl aldı, Hess" ten yana bir göz atU ve okumaya başladı. Bltlrdlkten tonra da şöyle dedi: «tşte adamımız... Beşinci adam... Serge Maisky... Roxburgh cezaevlndB on yıl yatra.ş.. Hapisbanenln ezcahaoe bölUmünde yarduncı olarak ça> lışıyormuş. Geçen Nisan ayında trhliye edlimis... Eir de fo» EöndeTeceklerml» bl O o oK x o a Tarık Z. KIRBAKANÎ! Oerl S*c v* ZDlııe*] baıtalık» tan Mütehassnn • tstUdfd Cad. Parmakkapı No : 66 Tei «4 Ifl 1t