Katalog

SAYFA DÖETs 23 Ekim 1970 Ankara'nm resmî tebliğlerinin basına iotikali TTCtLtZ lagal Kumandanhiı, yalnıa bamnı değil, haberltfmeyi, mektuplan dm suuür ediyordu. Bunun için lngilizler blr Sansür Heyeti kurmuşlardı. Büyük Postanede çalıçan bu h« yet, isgald devlet temaüciİMi ile Padişah Hükumetini temsil eden birer üyeden kurulmustu. Bu heyatin haberlesmedt, özellikle, Istanbul postahanelerinden Anadolu'ya aülkn mektupları sansürü, çok önemliydi. Farkma vamuıtık. Bu sansürden lngüizler genis bilgi ediniyorlardı. De mek ki, çalıçmalanmızı bu yftne de kaydırmahydık. Sansürden Ingilizlerin yararlsnma biçtoılerinl öğrenmeliydik. Harbiye Nezaretlndeki arkadaş larımı kullanarak bu heyette padisahm tanaUdsi olarak görev gören mflmessill deği?tirttün. !İ , GİZLİ TESKJÛTI'NI ö£» BEN İDARE EDİYORDUM İ MUSTAFA KEMAL'iN fımfcff Korgemraf EKREM SAYDAft I D Yüksek makamlara tesir «derck bir a ajamnı ^ j n ı nn sür heyetine padisahın mümetsili olarak sokabîlmeyi de başardım. Istanbul'dan Anadoluya yazılan bütün mektuplar sansür edilirken, çok dikkate değer bil giler çıktığuu Ingüizlerin bunlar dan yararlandığım iyiden iyiye tespit ettik. Meselâ, Anadoluda mevcut birliklerımızin yetleri, numaraları. akraba ve arkadas mektuplaşmalarında geçiyor, în gilizler bunları hemen kaydediyorlardı. fRUMU derhal Ankara'y» Genel Kurmay Başkanlığına bildirdim. Bu olay Sansür Heyetine karşı A alınan tedbirlerimiz Genel Kurmayımn gerekll karar ve tedbirl«ri alarmk fizre ile bana geçti: # Aıkerî blrinderimbte pof te mnnarMi verflmek suretiyle biriiklcrhnizin yerJezinis gizlenmesl saglandı. A Ankara'dan İstanbnl'a ba na zarfianmış yüzlerce mektnp gönderildl. Ba zarOarm içindeki mektuplar ayn ayrı el yazılan ile çok tabiî bir hava verilerek yanlmışb. Adres ve isimler de sahiciydi. Ancak Içindeki bilgiler doğrn olmayan, yanütıeı btlgilerdL Biz bu mektuplan çesitli ramanlar da çeşiüi yerlerden postaya •erecekiik. Büyuk Postanede sansür he yeti ba mektuplan acacak, okayacak ve maHlrierm ettne yanhs bilgfler ge^lııııiff ele* eaktık. Bunu basan ile uyfuladık ve çok olumlu sonuç elde ettik. Böylece IngOit Isühbaratına yanlış bilgüer vererek Anadoludsü durumumuzu «kamufle» etmek imkânmı elde ettik. Bu iş için Ankarada Gen«l Kurmay Başkanlığı çok başarüı bir görev yapmıştır. Mektuplar aon derece inandıncı ve tabüydi. Sansür ReyetindeH ajanımız uzun sür* Durada görev jrapabildi. Resmî tebligler Mcılkoçoğlİİ%.:} konu vcresim: AYHAN BAŞOGLU endülüste isyan DİSİ BOND TİFFANY JONES GARTH AVI NADOLCnun göbeğinde, An karada, Mustafa Kemal tam manâayla teçkiiâtlarvmış, btt tün dünyanm dikkatierini üstüne çckmij, Itilâf devletlerinin endişe ile izlediği güçlü bir varhk haline gelmlfU. SivU mukavemetin yanında eğitim görmüî askerlerden kurulu Milli Kurtu lu? Ordusu da savaf alanlarında vuruşuyordu. Yabancı basm. Mustafa Kemal re Ankara üe çok yakından U« güeniyordu. Mustefe Kemal'ıa dış temsBeileri yabancı başkenU lerd* Ankara Hükumeü adına temaslarda bulunablHyorlardı artık. •Telsizi Osman Nuri'nin evinin bahçeslne kurmamızm sebebl yüksek »**«!« Ve Ank»r» Bükumeti. önenüi sıydı. Böyle. alıcı anteni yapmak Içln öıel anten) dlreklert kullanmay» luzum olay ve geligmeleri duyuran re*> mı«tı. mi bildiriler (tebliğleri yayınlıyordu. Bu resmî bildirfler tstanduğu saatleri büdiriyor, onlan öğrenlyorduk. bul basmma duyurulmak üzer» YARIN Bu öğrendiğimlz bügüer tah Inebolu'ya o saatler arasında habiM de geçüiyordu. Mustafa Kereket ettiriyorduk. min edilemeyecek kadar işlmize malin bu bUdirilerinl Bünü gü. yanyordu. Beykoz'dan veya BoÎNGİLtZLERÎN ANAVABogaz'da ve Karadeniz'de Inginüne basma ilatmek tehlikeli ola ğaz'ın baska yerlerinden AnadoTANLA HABEBLESMELB. liz devriyesi ohnayan uzun saatbilirdi. îngüider. Istanbul Anlu'ya silâh, cephane ve personel BİNİN PEŞİNDEY12. lerde sil&h yüklü gemilerlmiı kara arasında gizli bir telgraf götürecek olan yelkenll küçük ge Inebolu'ya büyük bir selametl* muhaberesi mevcut olduğunu müerimıze Boğaz'm kontrolsuz ol ulajıyorlardu. anlayıp bu telgraf muhabcre mer kezini bulmak için çok eeni? tMnnııııııııııınııııııııııııı ıııııııııııııııııııııııınınıııııııııiiim"""111 çapta harek*t« geçebüirlerdi. Ankara Istanbul arasında blr telgral bajlantısı mevcut olduğu gfirüB vey» şupheshü ortaya koy mamak, Ingilızlerde, bu haberletmenm kuryelerle yapüdığı ka naatini canlı tutmak lârrmdı. IngOizlerin dikkatbni Ankaradan ls tanbul'a. Istanbul'dan Ankaraya gidip gelen canlı kuryeler varmıs iitikametisde bulundurton bunlan gBrünce deflslverİT Urden. mak blrlm üstfimüzden Ingilia 36 birec de fıstık üzOm abr ridMrfan, Hliyon nra? dikkattni sryırmak demekti de. Yidlkçe »anlır. rldikçe sanhr baaa...» xın. Bu sebeple, Bostancıdaki giıll Kâmile: K.*YADtBİ YOLOKDA telgraf merkerimirden aldıgunra «Aksamfistfl bir kflo fıstık. Mr kilo fizttm Kabak Musdu: Ankara'nm resmî tebliğlerini ahp bir daha Udcyim bakalım, bireı cğebilir mi. «lcine seker koytna kıız!» dedl. «Blr 8fitW îstanbul basnunafiçile dört gfln ybn?» gmyf» yap baaa, Gaytası şöyle bolcans olsun sonra veriyortuk. Bu tutumu«Sen bn ltl olup bitmis say avrat! Gitmentn Kâmile hanım! Bn s»bah içimde bir hoşluk var. muz arruladıSunız düşüncenin bir gereği yok. Emme zaran da olmas. İkindm Ağzıınuı içi acı dejfl. Gönlüm kanatUnıp uçaIngilizlerde yer atmtsini stLglaçık var, eyi otnr. ö p okşa birez benhn yerime. dı. cak nerdeyse. Yani, Cnceden bireı mırm kınn Sana karsı da mohabbeti artsm şinciden.. » idin emrue, hemen dflzelttin, eyice gözüme gir> tngilizler blzi çok iptidai bnft». din. pravo! YıUarın Cinli Kâmflesi oldnn biliBosalan fmcam ahp çıkü Kâmile. Mnada yor, telgrafU telsizle haberleşyon mu? Bütün huyUnmı resim jibl beUedin. ardından bağırdı: mekten uzak bilgiâzler sayıyorBut^n söyle ata binecem. Gökçimene varacam «Gayfalhmı da getir hemen! Bal varsa bal du. Çok jükür ki 6yle sayıyorlar birez. Kayın pederim Veliylen düjtfin işinin gükoy! Ymurtann lop isterim. Karabiberi de ekdı. bu onlara pahalıya mal olanünü konuşacam. Aldıflm altmlan çösterecpm. caktır. sik etme yanında. Bu lop vmurta bişirmeleri (eAltanlan aldmı biliyon mu Kâmile? Emme sana Mn bellet Dürüye, Bunlan bekliyonnn senden. söylemedlm mâsuz! Cinlerin toplamveriyor deye Anası karı bilmes her şeyi. Teteri kadar görkoydum kuşağımın arasma. Neyse, kayın pede> ciisü yoktnr. Ben masuz ka alıyorum td her rim Veliylen konuşup förüştükten sonra Kayaseyleri sen gSsteresin deyi!» dibine peçrp dürzü Hüsnüyü bir daha armyacam. Gün knslufa gelİTken kalktı. Giymip kn«anŞu alacpj kurtarayım nanussızdan.. » dı. tndi asafıya. Atım eekti. Atladı üstüne. Sür. Kâmile kahve pişirmeye gitti. Mnsdn sedirin dü Gökçimene doğru. Gün kızanyordu. Karm üstünde oturuyor, dar gelen poplin pijamaların toktu. Ağznnn içi bal bal Utlamp dururordu. içind' kendl kendine konnsuyor, esniyordn. STANBIX'un işgalinden ItlKrrlartn flstfinde yanmı yöresini sflze sflze gitti. baren, işgalci devletlerin içinSütlii kahveyi getirdj sonra K&mile. • • " Bir ild yerde keklikler havalamp nçtu. Bir yerde en çok Ingüizlerin haber«Sen nassın bakalım Kâmile hanua?» , ;*.? de İÜT tavsan kıçtı. «öyle krrtsr td. avcılar bj. leçms şeklini incelemeye başlaKâmile baktı, gözlerinl kaçırdı kocasmdan: lip gelmiyor hele! Tani bir bilseler, alti aym dık. Ede ettiğimiz bilgilere gör» «Vasıl olayım? Eriyim çok şükür!» dedi. içinde tamaml RariteleT almamıs bnralan. A. haberleşme şekilleri şöyleydi: «Eyi ol! Eferbn! BÖyletokgözlfi avrattarB marfkanlar felân blbniyorlar şükür! Dürhftnlü O JıUarda elektronik lâmbab canım kurban! Eferim! Şu dfifün tşini fazla saitüfekleri var namıssrzlann. Matdnelileri de alrp telsiz alıct ve vericileri henüz landırmasak eyi ohir diyonun ben. Bilmem sen gettriyorlar basan. Bir daradılar mı tak tak tak. yapılamamış olduğundan, îstanne divorsun ha? Tabti sen de benim cibi dütak tak tak! A» kuşu deye bir şey bııaknuyorbul Boğazmdaki lngiliz sava; ge sünüyorsnndnr gatti! Nasıl olsa olacsk bir is. lar...» mllerinin telsiz vericileri ekuatör Czatmanın ftleml yok. Bir an 8nce çıksrıp atlü vericflerdi (Şerareli, söner Batlarm araama gelmee derin btr nefea a t malı aradan. Çıkmnnalı da başka tslere bakmalı. dalfalı vericüer) telsiz alıcılan dı. «Blrim ba yerler ceımet ulan! l s yok, dnKızı befendin defcfl mi Ktmile? Ho* bir yüzü ise krlatal dedektorlu alıalardı. man yok! Temiı hava her yeri Saflam blr gıda TBT defn mi • Ingîliz Amlral gemlst 1H ctes hakımlan otmadıfı halda. kızlan nasıl bn kar Kâmile: «(Sevtadirlk deli!)» dedi içinden. telsiz muhaberesi yapıyordu: dar gözel olabiliyor, şasiTormn!» «tnce çayır pibi fözleri namıssızm! Böyle saA Amiral Remisi Malaya Köye doğru ağdı usulca. Atı kişnedi. «Taaa n sac. föküş göz kızlara bitiyonım yaru Kâsuhluı çok yükaek takatU olan!» dedi. Yelesini veptl atınm. «Blr daha rafle!» ekuatörlü vericiyle. Malta akişne de Dürtim çıksm saçafta. Çıkmaz namıs«Sen bu ise olnp bitmiş pibi bakıyorsun emdasından da yararlanarak, Asız! Çıkmaz. naz eder. Anası karıdan aldıiı huyme, anasuun gönlü yok Musdu?» dedi Kâmile. na vatanla haberlesiyordu. lan satar. Daha bir sfire de bırakamaz o kıHı «Anasının mı? Anasına ne yavu? Bnbasımn A Aynı gemi. daha küçük keçi düzenlerini. Yolladığım boçâyı atar soykaî gönlu var ya! Yetmlyor mu?» takatli eknatörlü verid isEmme atsm! San bahn muron tcibi ederim, ba«Kızın kendinin de eönlü yok? Pırlattı attı tasyonla tstanbul ve Çanakmnr gfbi vutnrumm ben onu, tnsanoğlu seker bocâvı dün?» kale Boğazuıda) emrl alrtnvidirip beygireğln beygiri biie alışünyor. Kar«Kızın da mı yok? Soçâyı fırlattı attı mı? da bulunan öteki tngiliz harp talı kaplanı alıstmyor. Ben bir kızı alıstıramaLâflan birer birer konu? Kâmile! Onun gönlügemileri Ue haberlesiyordu. vacam mı kendime? Hem) ben kancık tasmıam nün olup olmaması da mesele değil! O şimdi Anavatanla olan haberleşme yabanıl olanını aeverim, elleme!» öMe der, iki üç çün sonra bir türlü daha olur. şifreli, öteki gemilerle olan icraAldığun buluzlan. entaıüeri ^eyince, laylon donya ve ikmale ait haberleşme şifGeçti gittl evtn yanından. navana gftrdü ları göynekleri görünce, efendime söyleyem, alresiz (açıkl olarak yapıhyordu. ardından «Hindl pibl knbarmış da, surtaü» dedL tınları bilezikleri de dakınca. bahusus ki, göOsmanlı ordusunun bütün tel«Samrsm ki bütfln Tflrldyenin holcümdan! tldde türüp Ankarada Mehtap lokantasında et kebabı sizlerine el konulduğundan ve o bir gelip geçiyor buralardan. Gönül diyor, sakyidirecem, Gençlik Baçâsında kayığa bindlrezamanki Osmanlı tekniğinin tellan sursya camm dfbine. tam geçerken bir te> cetn, dondurma alıverecem, taksi tomafilleri var, siz alıcı \e verici yapmaya yeneke kütf boca ediver basma. Boca ediver de atıp birinin içine, bir Çankaya. bir Baraj, bir terli olmadığı inancmdaki îngiummer! Mnhammede san olstuı Topak Soyulcan2 lizler, bu lasa mesafeli haberÇankaya. bir Baraj . Teldirecem durmadan. Bii(Arkssı van leşmelerinin dinlenmiyeceği lnan ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••lallıa cı içindeydiler. Endisesiz, açıkça haberlesiyorlardi. kus. Bllmedlgln bir seyl de böy 58 lece öğrenmiş oluyorsun. Blr Kızı ensesınden tutop ürküterkeğe karşı gelznenın ne kadar memefte çaiışaraJE sbyle bir sars yersiz olduğunu da bu veslleyle tı: gördün işte, KaOc diyorum saSTANBUL'da îngüizlerin hu c Ne oluyorsun?» Ben senı ihtiyatsu hareketmden, kenna.» paniğe uğratacak kadar korkuır; dilerine aşırı gövenmelerinFakat bzuı yattıSı yerde yatden, bizleri küçük eörmelerinden bir adam mıyım?» makta devam ettigml, kalkmat» yararlanmahydık. Bunun için de Bir kere daha smtmıstı böyle da pek nlyetll ohnadıgmı sezinteskılâtımızın telsiz dinletneyi aoylerken. Kızın agn pembe bu leyince saçlanndan yakaladıgı gl öğrenmesi ve kristal dedektörlü yuvarlakla açümış, kıpırdamaöi çekti. dogrulmağa eorladı. alıcı temin etmesi gerekiyordu. dan duruyordu. GUneşten bronzGenç kız, başına gelenlerdea Daha önce de bahsettiğimis Asmı? tenl. ince ve muntazani sonra bıtkın düşmuştu. BayüOrhaniye kışlasındaki muhabere hat'an, korkudan karmakanşık taburundan iki adet kristal demak üzereydl sankL Perryiuıı öalıyle büsbütün guzelleşmiştı dektörlü alıcı çaldırdik. Bu alıkoUarı arasına yığılıp kaldı. AVsbsS ve dayanılmaz bir güzeicılan muhabere üsteğmeni Osdam bu defa yıgılıp kalan çıpııktı bu. man Nuri efendinin Beylerbeyin lak vücudu blr bamlede arabade ağaçlıklar arasında faaliyete Paniğe KaptMığı İçin o ana oın lçlne atü. Kendisi de yanıgeçirdik. (Osman Nuri, Kurtu«»dar susmuş, berüdnin emırna atladı. Bu son hareketl yalu; Savasmdan sonra, Alraanyalennl aynen yerine getlnniştı parken ayağı cabancaya çarpmıa da Yüksek Mühendislik öğrenimi Paksr yavaş yavaş topariamyot ta Silân, mehtabın ışıklan alua yacarak general rütbesine kadar g*Wydı. Önce derin denn nefes da parlayarak tnılundugu yeryükselmistir. 1958 yılında Ankaaldı. sonra clrdenbire naykırm» den biraz daha ıleri kaydı. K» rada vefat eden bu vatansever Sa başladı Aynı zamanua yan' bunu eörmüştu. Bitktn durumda askere rahmet dilerim). Telsizi bsçındakı pıkeğe dönmüş, Kenolmastna rağmen şuursuz blr ha Osman Nuri"nin evinin bahçesidini savunnıi gayretiyle yumruk reketle kolunu uzattı, tatencavı ne kurmamızın sebebi yüksek sallamağa koyulmuştu. Miniminı James aldı. a^açlar bulunmasaydı. Böylece. ellenyle erkegin yüzüne, gözüne alıcı anteni yapmak için özel ve göğsüne rastgele vuruyor"!u. Perry. arabaya oiı as önce Hadley CHASE anten direkleri kullanmaya lüatlama çabası ve telâsı lçınde Perry çiıgına dönmüştü. îki zum kalmamısb. Bu tesisin babunun farkma bue varmamışts. »iinl blrden feullanabllmek İçin şına Ca teşkilâtımızdan muhaTürkçesl Kız namluyu trtr hamlede atalancasıın usuicacık yere bıbere teğmeni Raşit efendiyi gedamdan vana dogrulttu, tetlge 'dktı. Kızın uzanıp silâhı alnıaçirdim. Raşit efendinin emrinde bastı, ateş ettı. sma hiçbır şekilde ımkân yokŞehbal AYGEN 2 tane de îngilizce mütercimi bu \x> Raydut namlunun ucundakl lunuvordu Artık her gün lngilir alevi görmüş, paUamayı da duy gemi'eri arasındaki açık haberBlr kolu tle Kızı enseslnden rulmak ıçtn davraadı ama vaut leşmeyi hangi geminin hangi samustu. Sonra kamında bir sısardı, serbest durumdakl el'.y ^ bulamadı. Çünkü Perry da atîaatte nereye gideceğini, nöbetçi ge a hissettl. Taş kesilmlşçesine de üd bilegru blrden kavrad: m ş, yanına gelmls vo niz çökminin Boğaz'ı ve Karadeniz'i ne hareketsu kaldı blrdenbire. Par Olup b!:rr.şt; lşte. BCız kaoana müştü. Kaybedecek vanu olzaman kontrol edeceğini kolayca magını büe kıpırdatamıyordu. tastınlmıştı. Ikıruyor, sıkırayor. mayaniann teiâşı Ue kxnn bluŞaakmdı... Tombul rUsU ter 1fakat kendinl kurtaramıyordu. zunu parçalıyor, tdkinlsini ^kiş çindeydi. Soguk. bua gihi bir Kollanmn arasındaki körpe tiriyoröu. KOLERADAN KORCNMAK terdi bu... Arabanın yan farlan. rticut debelendikçe Perry bir tu bulunduklan yeri nlsbeten ayArkası Ü5tü yaanldığında sl< İÇİN: haf oluyor, damarlanndaki kadjnlatıyordu.. Bu aydınlığın çer rl bir taşın sırtına batüğıra ve • Açıkta satılan ber türlU mn kaynadıgını, şakaklannın da çevesinde genç kızın çınlçıplak canuu yaktığınj hlssetti. Pık^f meşnıbatı içmeyiniz, zonkladıgını hissediyordu. vaziyette kendini arabadan atbu acı basma gelenlere kıvasls 0 Ekmc^ınızi fınnd&n Yan tarafa dogru uzanıp <Hrtığmı, yere yuvarlandıgını son ve kâğıda sannız, seği ı!e tokmağı indirdl, kapıyı hiçti. Nihayet bir süre sonra ra doğrularak çılgınlar gibi a^ trnlgjfo bulursaıuz ustundeid »^aTmrı dogıu)duğukçtı.fcz:sert bir hareketle ttti kostugunu, karanlıklarda ^ayginizt kızartıp yeyiniz, nu farketti, sesini de duydu: K12. hemen oracıktaki çımlebolduğunu gördfl. • Helanızı tenria tutunuz. « Davran taksl'm vavru rm Ushlne tArkası var} FAKİR BAYKURT İneıilizlarin haberleşmesi I Kurulan telsiz I