Katalog

SAYFA tKÎ :CTJMHTJfcÎYET: 22 Ekim 1970 da. Kızılayın Sayın Genel Başkanı Prof. Dr. Recai Ergüder, Ankara'da Kızılay bünyesinde «Bızır Servis» isimli bir teşkilâtm knraldn|nna müjdeliyor ve, «Bugun büyük kentlerde ani rahatsızlıklarda doktor bulmak ve hastanın ilk tedavisıni yapmak güçtür. Bunun için hasta bir vatandaş saatlerce hastane kapüannda beklemekte ve acil müdahaleyi gerektiren durum larda bile hasta birkaç saat bekledikten sonra atneliyat olabümektedır. Oysa Hıar Servise başvuran btr yurttaşa, içinde doktor ve hemşire bulunan bir arabulâns gönderilecek ve hastaya amnda müdahalede bulunulacaktır. Bu sebeple de artık kan kaybından apandisit patlamasından kolay kolay kimse ölmeyecektir...» diverek servisin bir telefonla barekete geçecek, «Bir gezıcı ameliyathane ve sekiz ambulânstan meydana geldiğını» olanak sağlandığından «Uçak ve helikopterle de hasta nakli yapılacağını. ilâve ediyordn.(l) Ahşümış Kınlay hizmetlerini hayll aşan bn iddialı özellikleriyle Hızır Servisin, ne derece başanlı oldugunu henüı Ögrenemedik. Ancak Kızılay'ın görevini ve gücünü bilen bir kimse olarak Esenler Belediye Baskanımn «Ambulâns yok» feryadmı günlfik gazetelerde okvrken elem dnydak ve gerçekçiligi 8zledik. Kolers oldagu açıklanan sJÜgın hastahftın belirmesinden buyana, bir hafta içinde tstanbul halkı Bızır'dan değil ama 182 yılhk başanh ve güçlü Kızılay'dan ilgi ve yardım bekledi, gecikmeye ragmen bekliyor... ayı ortalannda asırlık T eromnz günlükKızılayla ilgiliyer yardıtn kurumnmuz btr taaber ve resitnler gazetelerde alıyor KOLERA SAL6IMI VE KIZILAY I Av. Yavuz KADIOĞLU KIZILAY ESKİ GENEL SEKRETERİ I» anmak hem bngfinün görevlerine yönelmek bakımından fayda vardır: Başlangıçta savaşta yaralanan askerlere yardım için knrulan Hilâliahmer Cemiyetinin, ulaslararası ve yabancı ulusal derneklerin yardımlaTinı da sağlayarak halk sağlığı hizmetine fiilen girisi Teromnz 1911 yılında Istanbul Aksaray'ında çıkan büyük yançuı sonucu açıkta kalan ve salçın bastalıkların pençesine düsen halka, ilâç ve tedavi olanaklan saglamak seklinde olmuştnr. Trablusçarp ve Balkan savaslannda ordo gıhhiyesi için Hilâliahmer, cephe gerilerinde ve tstanbul'da açtıfcı hastanelerle. balk «ağlığinı da kontrol altında tntmnstnr. 1. Dönva Savası tenei seferberliSinin ilân edildigi giinlerde Hilâliahmer'in 500 yataklı bir bastanesi Dr. Mehmet Emin beyin başkanhgında Gülnihal vapuru ile Trabzon üzerinden Erznrnm'a gönderilnuştir. 1915 Ocak avı sonnna kadar Erzunım'da kalan hartane bölçede ortaya çıkan Kolera saleımnın bastınlma,sında büyük hizmet vermistir. Erzurumnn isgaliyle 100 vatagını ve bazı doktorlannı isgal altındaki halkın saSlık ve salgin Kolera kalıntılanvla mücadele hiımetleri için Erznrumda bırakan hastane, Snce Eninean, 1916 Haziran sonunda da Sıvasa nakledilmiştir. Sıvasta saleın Çiçek ve Kudnz hastahklanvla mücadelede ver alan hastane 1918 yılı Mart avında Sam«ana aktarılmış bir taraftan KÖçmen ve mültecilerle Ugilenirken diter taraftan salgın haldeki sıtrna »avaşmı baslatmıstır. Birinci Diinya Savası boynnca Anadoln ve Rnmelide halk saglıği: askerî saglık hizmetlerinin yanında yer alan Hilâliabmer'in «tmdat mevkileri ve asocaklan» ile kontrol altında tntulmnstuT. Bn devrede yer yer beliren Tifo, Tifüs ve diger salrin hastalıklar karsısında en gfirlü ençel Hilâliarmer Cemiyeti olmuş. Szelliklr Konya'da Tifüs mflcadelesinde 30.000 kisilik amele tabnrnnnn çaihtiyacının karsılanarak bit'ten antılması Hilâliahmer'in örnek bir başansıru teskil etmiştir. Frengi ilâçlannın bngiin dahi Kızılay tekelinde oluşa, Birinci Diinya Savasında Hilâliabmer'in, Tibbıyede açılan Frengi tstasyonuna Neosalvarsan sa|layarak başlattığı Frengi mücadelesinln hatırasıdır. Birinci Dünya Savası sonn ve Kortnltış Savsfı süresince Hilâliahmerin gerek askeri. gerek sivil halk sağlıgı konnsandaki hizmetlerini, salgın hastalıklarla mücadelesini, ana hatlanyla dahi bir makale içinde belirtmek mümkün de|ildir. Bu dönero büyükkurtarıcı Atatürk'ün sozleriyle Hilâliahmer Cemiyetinin «Tarihl harbi uhhıde ve memleketın muaveneti içtimaiye tarihlnde bir mevkıi mahsus izhar..» ettigi dSnemdir. Bn tarihçeyi bltirlrken Kmlayın kornyncu halk satlıÇı çalısmalartnı öne aldıgı Cumhnriyet döneminde; Sıtma, Trahom ve Verem mficadelelerine katkısms isaret etmek isterltn. Sari cocnk hastalıklannm ilk akla gelen ilâcı Gamma Glnbolinin bngân Kızılayın Franksionasvon lâbratuvarlannda hazırlandıgı da ferçektir. Kısılay ve salgın hastalıhlar yürürlükte bnlunan ve Bakanlar B o(tn onaylanmış Türkiye 6/4940 sayıh Kurulumın 11.7.1965 gün ksranyla Kızılay Derneği Tnzügünün (2) Birinci Bölüm «B» bendi 3. maddesinde Derneğin görevlerinden biri, (Salgın hastalıklara, halk sağhğını igilendiren beftzer aietlere ve çocuk ölümlerine karşı mücadelelere katılır ve yardım eder) sekUnde açıklanmıştiT. Bir lonrakl maddede tee, (Barışta ve savaşta görevleri yerine getirebilmek için gereken araç ve gereçlerin haıırlanacağı) belirtilraiçtir. Gerçekten Türkiye Kızılay Dernefl 102 yillık g6rev hayatında salgın bastslıkiarla mficadelenln basanlı örneklerini vermiştir. Bn arada Dernegin tarihçesine kısaca göı atmakta. hem dünün Kızılaycılannı şükran Kızılayın olanaklnrı üzüjü ve yfl» yılı a«»n tarihl tatbikatı ile salnn hastalıkla mücadelede ıtorev alması tabii bnlunan Kızılayın olanaklarını bir eski yönetici olarak hatırlatmak isteric : riı: ?nbe dispanserlerl vardır. am katnpanyamnda hizmet verebilir (3) Kızılay Franksıonasyon lâboratuvan salgının zarun tedavi maddesı olan Serum* Fızyolojık hazırlayabümektedir. (4) Hasta çıkan evlerdeki diger tertlert baska mahalde geçici tskâna tabi tntmak yedirmek, giydirmek ve yatırmak. çadırlı kontrol bölgeleri hazırlamak Kızılayın büyük teerübe ve yeteneklere sahip oldnğn bir konndnr. fî) Salgm bölgesindeki halkm kuyu ve artezyenlerd'en faydalandığı bilinen bir gerçektir Kırılay Derneğinin *u tasfiye cihazlarının klorlama ile birlikte kullanılabileceğinl duşünüvoruz. (5) Kızılav sevyar mntfaklan hiç olmazsa hastahk sonrası nekâhet devresindeki hastalann temiı ve besleyici «ıdaya erismelerini sallayabüir. Kızılayın depo imkânlan ba sahıslann portör olmayacak fiyim esyasına kavnsmalarına elverir. (f) îlâç, serum. aşı ve tıbbt rcalzeme lhtlyaçlannın karşılanmasında ulusal ve uluslararasi kaynaklardan faydalanma Kızılay aracılığı ile mümkün ve «üratlidir (S) Hastalıfa tntnlanların ve vakınlanmn çaiışmatnası ve çalıstınttnaması gercgi bir süre sonra ekonomik afırlıgını . dnvurmava baslayacaktır. Bn insanlara vardım karagttn dostn Kralay'a düser. (9) Bu hastalıgı yapan virüsün her fırsatta tekrar belirip çıktığı böleevı 1015 vıl tehdit altında tuttuğunu yetkilller açıklamışlardır. O halde hastallk kontrol altına alın dıktan sonra dahi halka ve okullara gereklı bılgiyi ve koruyucu eSitlmf devamh olarak Rötürmek gerekir Bu ejîitimin yapılmasında Kızılay ön safa namzettir Aynca bugün dahi kesif korunma eftitiroinin sokak sokak, ev ev yapılması; Radyonun, Televizyonun, basının hoparlörlü araçlann kullanılması. bol broşür pankart ve afiş dafiıtımı, savısız faydalar sağlar ve Ki7ilayın ihtisasıdır. Hans Amca «Alaman»a karsı nedense «tarıht» bir mnhabbetvmlı vardır. • AJman, babamızın oflu gibidir. Birinci Dünya Savaşından önce . Osmanh ekâbirinin Almanya'ya karsı tntumn bir tekerlemeye • stgardı : S Ben sana bayran S Sen cama tırman. i Enver. Almancı idi. Kayzerin Bzellikle ileisinl toplamıstı. ; Ingilizler SOveys üstünden Ortadogo'ya sarkmak isterken, Al • manlar da Bağdat demiTvoluvla Basra KBrfezine dogm Herli • yorlardı. Bu iki devlet arasmda kalan Babıâli. anafora kapılmış • rOzgâr horoıu eibi dönerken. Bertin atır bastı. Birinci Dünva J Savasına, Gohen İle Breslav'ın Karadeniz maeerasıvla girdık . Alman deniıcilerine fes givdirip. Çarlık Rusvaımı» »aldırttılar. . Daha Bnce Alaman Kavzeri fes siyerek fototrafım çektırmış, . mazlnm Müsluman halkımız da easetelerde bn resimien gor . dükçe : , • ! Aman AUah ! Kavzer de Maslüman oldaktan sonra bizım . sırtımız yere çelmez.. dive düsünmüstü. • Aksi Sevtan ! Ne ^lman denizcilerinin, ne de tmparatornn • fes givmesi kâr etti Türk askerini. bnf ve knm çSHerinde kır • dıra kırdıra savasa devam eden büvük askeri dehalar vardı ba • şımwda Alman hayranh»! bir «se yaramadı. Enver ile Talât • ynrt dısına kaçtılar, arkalannda hlr Alman havranlıfı biraka ; rak Pmsva tniütarfeminin ruhonn. edebinl. erkanım henimse ; miş babalanmıı da ne vapacaklarını tmsirdıtar. Bereket bir ; Mustafa Kemal çıktı da : ! Kapitalizmin empervalizminden vnrdn knrtaracagn dedi. • Aman etme eyteme, Amerikan tfidflmflne jireli».. dediler. • Olmax« dedl. S Almanlardan da hUTUılduk. tnrilitierden de. Amerikahlar • dan da.. Bin«ci ve tkinrf Dünva Savaslan arası bagımsız Cum ; hurivet'in kn'Mİusu ve kBk1*«!mesidir. tkinei Dünya Savasında • tsmet Pa«ia ıktidarı. her eece hoo otnruo, her sabab bop kalk ; raıştır «Hitler orduları «atdıracak mı» diye .. Buna rafcmen (a ; sizmin kollan Türkive'nin içindevdl. Hitler hayranlan. Cermen ; ırkının üstünlüçüne dayanan bir felsefenin k«nh eylemini he • yeeanla Izlevip, Alman ordnsnnurt herblf «»ferinde kendileri ; zafer kazanmışçasına sevinivorlardı. S Ne var ki, yenildi Almanlar. S Biz sava«nz kurrnldnk tktnel Dflny» S»v«»ından .. Alman • havranlıtı silinmi^. yerine Amerikan hayranhgı tahtım knr • mnstu. Sam Amca'nın himavesine sıfındık. Celâl bey : • Küçük Amerika olacafız divordn. • Adnan bev ile arkadaslan, Amerika'ya vanp kovboy sap . kası giverek foto mnhabirlerine DOZ verivorlardı. Yıllar geçiyor. . «Amerikasız yasavamam» törküsünu sövlüyor, tSvledikçe de , yozlasıyordnk. Çeyrek vözvıl içinde isler blçlmlendl. Atmanva • yeniden kalkındı. Bizimle iliskHerini arttıroı. K*\A «il»b arka • dashtı verine. simdi blr baska tfirlfl IHski bM»««nıştı. t»el yol • luvorduk Almanva'va Anadoln çocuklan «Orta Avrupa'nır.» taşı topragı altmdir* diye RSçüvorUrdı. Alman kapitalizmi ge • tisiyor. le «omürrelerine etnekçl anyordu. Almanya'ya Işçl ih • raç ettlkçe, bem TOrklye'de İsslzllk mkmtısı hafiflivor, hem de • dısardan isçi dövizleri geliyordu. 1970^6 Işçl dövizlerinin 200 ; milyon doları asmasını bekilvorduk. Dıs tiearetimiıde Alman • va. Amerika'nın önüne geçmisti. Tütfln ve nndıgımızın en bü ; yük rnüsterisi Almanva idi. Konsorsiynmda Amerika'dan • o r ; • na Türkive'ye en çok kredi açan ülke Almanys idi. Türktve've ; Mr. Randall Kanunnna «Sre relen yabancı sennayede. Sam • Amca'dan sonra ikinci sıran Hans Amc» «ltyordn. Ynrt dışm • daki Sferencilerimizin vansı da Atmanva'da oknmaktavdı. J CnmhüTbaskanı Sunay iste bn Almanya'ya gitmiştir. S Ve Sam Amcadan sonra en Snemil ameamrz Almanya'dır. ! Ne var ki, bi* amcalardan tarib boyunca epev çekmişi7dit { Bflindigi sibi. Hatnlefin amcası, nvaltı preusin babasım «ehir S leyip anasıyla evlenmistl. Bu tarîhî dram, amcalan sevimsiz S yapar seyircilerin gözünde... Bi* de Wme «atBea» dedlysek, al« S tarafi fos çıkmıştır. Bir zamanlar : • Chnrchill amca diye kendimlzden eeçerdlk. S Sonradan öfrendik ki, adam, Birinci Dünva Savasında btoe S etmediginl komamıs, tstiklâl Harbinde Ynnanlılan fişteklemis ! tkinei Dünva Savasında Türklye'vi bovnna barbe Itelemls Sam Ş Amca'ya bavranhifımız da pek kötü bir sonuç vermlştir. Sfltten • •Izııruz yandıfı için artık yognrdv üflemek egillmindeyls. • Bnrmn lcindir kl, Hanı Atnca*yi ne kadsr seversek. o kadat • dikkatli olalım. • Devletlerarası ilişkilerimizi ansea . yegen mOnasebetinden j ya da münasebetsizliSinden knrtanp estt dostlnk Uişkİlerine in • zaman doğrn v 1 " hntmnıı «ttaratnı. ; Sonuc ızilavm Kolera ile mücadele olanaklarını bix sadece belirtmekle vetindik. Dernegin en yflksek karar ve yBnetim orsanı olan ve tüıöSün ötel maddesi gereli en az 1/6 sı tabib olması gerekii Kızılay Genel Merkejs Kornlannn. konnvn en etkiH «ekilde pUnlayabileceSine inanıyomı. Bn vesile ile, gerçekten *or «artiarla •»vasmakta olan hükümet yetkililerine de, en güçlu yardımcıyı Kızılav'ın e5reve daveti ile bulacaklarını hatulatmak isteriz. T K (î) Kızılay Derneğinin salgın hastahk böl gesinde derhal görev alabtlecek yeterli adette »mbulâna ve mobilkliniği mevcut bnlunmaktadır. (2) Kızılay Demegi salgın hastahk bölgestnde birkaç dispanser ve seyyar hastaneyi rahatlıkla knrabilecek personel, teçbizat ve hastane çadınna sahiptir. tstanbalun hemen bfttfln tlçelerinde Kmlay Bobeleri ve sabit (1) 15.7.1970 günlü gazeteleT ve Ağusto» 1870 Kızılay Dergisi. (2) 2.9 1965 günlü Resml Gazete. UNDEN UNE Tnhal tesadüf; ba yazann doğnm gflnfine rastgelen bir günde Pasifik Denizinin ortasında yeni bir devlet kuroldu, ve böylece Birlesmis MiUetlerde temsU edilen memleketlerin aayuı lTJrl buldu. FİJt adaUnndan bahsetmek istiyornm: Eger Sadun ve Oda Bora eçleri unutulmağa yüz tutan bir kahramanlıkla denizleri ve dalgaları yenerek ufak tekneleri ile oraya ngramaımş olsaydüar, Türkiye'deki insanlar Paeifik Denizinin göbeğinde, Avustralya'ya bir hayli mesaiede Yeni Zollandamn kuzeyinde Teni Kaledonya'nın dognsnnda üçyuz tane utak ada üzerinde besyiu bin ki9tnin mutluluk içinde göğSvlerM «atlı rözcârlara açarak yaşadıklarını bflmeyeceklerdi. Fiji adalarında bundan bir asır evvel Cakaban isminde bir kral, daha doğrusu bir kabile reisi yasıyordn. Bir gün aldıgı telkin ve hediyeler neticesi bu ülkenin egemenllgiııi götfirdü ve tngiltere KraUçest Viktorya'ya teslim etti, böylece Fiji adaları tam doksan altı yıldan beri tngiltere hâkimiyeti altında yaşadı. Bu egemenlik ne tngilizlere birseyler kazandırdı, ne de Fijililere birseyler kaybettirdi. Anlasılan ananasları olgunlastıran ve gece gündflz açık dur u kapılardan şarküar söyleyerek evlere sokulan Pasifik rüzjtârlannm verdiği mutluluk Fijililere çok gehniş olacak ki, Viktorva'nın küçük torunu Prens Şarl kendisine Londra'da verilen bagımsulık fermanını aldı ve o bağırasızhk uğruna mücadele eden Basbakan Ratu Sir Kamisere Maraya merasimle verdi. Halk o kadar sevindi, o kadar sevindl Id, sevinçten Prens Sarl'ı omuzunda taşımak istedi, fakat bunun yakısık almayacafonı hissederek bundan vaz geçti ve neücede ona geleneksel armaganlar vermekle yetindi. Yetnıiş beş domuz, bir düzine Pamfik denizlerini arşınlayan kocaman kaplumba|a ve halkın aeverek yediği bitkilerin köklerinden bir kaç parça™ Bagımsszlık iyi ama... Fijinin basına şimdi büyük dertler de açıldı. Daha doğrnsu bu dertter \ardı ve o dertlerle tngiltere meşgul oluyormuş görünüyordu Şimdi artık Fiji Devleti meşeul olacak. Biliyor musunuz ki Fiji adaiannda Hintlilerin miktarı yerll halktan fazladır ve bütfin ticaret bu Hintlilerin elindedir, nedense. Şeker kamışı eldmi de azalmıstır, buna fearşılık turizmin gelişmesinden Fijililer memnundular, bir de Fiji adasındaki hava alanını Pasifik Denizinde bütün uçaklann uğrağı haUne sokarlarsa Hintlilerin varlığından dolayı çektikleri »ıkıntıyı unutacaklardır. tşte bu Fiji'dir ki, Gövenlfls Konscyinde Amerikanın muhalcfetine bire karsı on oyla Birlesmiş MUletler Teşkilâtında kabnl edilmiştir. Küçük devlet demeyin... Ben hukumetin yerinde olsam hiç vaMt kaybetmeden bu devleti tanır ve onlann teveccühünü kasaamanın çaresini arardım. Evet küçük devlet demeyip, besyüz bin kişilik bile olmayan Akdenian ortasmda öyle bir Rum toplulugu var ki, başındaM papazın sayesinde evvel AUah dünyanın basma belâ kesildi. Fijililer savas aramayacaklardır. Memleketin dışına her yü kara borsadaa dunyaiar kadar para kaçırarak Avrupa modalarını takip eden sosyetemizin değerli mensuplanna haber verelim kî, Parlsten, New York'tan bıkmışlarsa, şimdi Fiji adasına gidebilirler Açıkgöz ticaret adamlarımıza hatırlatalım: Hemen, Fijinin Istanbul fahri başkonsolo&luğuna talip olsunlar. Ba işi kmracak tüccar arabasına (C.C.) işaretini oturtabüeceği gibi, bütün resmikabuUere davet edileıek sık sık saym Başbakanıa elini sıkmak imkânını bulacaktır. Fifl acaba, Birleşmiş »UUetler'de TürMyefnin Ugüendiği bir konuda ne oy verir diye merak etmeytn? tngüiz delegesine bakacak, o oyunu nasıl kullanırsa o da öyle kullanacaktır. 2 4 CİLTÜK BİLGİ HAZİNESl 127'nci devlet Geçmiste Türkıye'de kurulup, verimli bir seviyeye yükseldlji sırada adeta (finamitlenen uçak endüstrisini yeniden ihya etmeyi de amaç edinen «Türk Hava Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı*nın faaliyete geçtiği bu günlerde, söz konusu endüstri dalınm, memleketimiz için lüzumunu gözden geçirmek herhalda faydadan uzak değildtr. Herhangi bir konuda ttnaUtı Bngören bir endüstrlnü) lüzumunu tayinde en önemll rolu oynayan faktörler, bu alandakl memleket ihtiyaçlarımn büyüklük derecesi ve bu ihtiyaçlan dıs kaynaklardan karsılama sart lan olduğuna göre, biz de incelememizi bu yönlerden yapahm. her araç, en azmdan mevcutiarm bakun, onanm ve reviz> yonu için, mutlaka belirli bir seviyede endüstri kabiliyetini gerektirir. Ancak, endüstriden söz edildiginde akla gelen ilk husus, b»~ imalât kabiliyeti oldu' £una RÖre, bn yaznruzda havacüık endüstri • sinden maksat da, havacılıkta esas unsuru teşkil eden uçağı yapma olanak ve yeteneğidir. K Oİ8H TürkiyedeHavacılık endüstrisinin lüzumu Seyiettin KUBAL HAVA GENERALİ •avat uçakian teskil etmektedır. Havacılıktaki gelişmeler, bansın korunması ve »avaşlann kazanılman için, havalara hâkira olmayı Uk sart olarak kabul ettirdiğinden, savas prensıplerinden «Ağırhk Merkezi»nin de öncelikle havalarda te«isi gerekmektedir. cAğırlık merkezınde ne kadar kuvvet toplansa azdır» deyimlnio îiğı altında, çesiüi fakt8rlere göre Türkiye için yapılan kuvvet ihtiyaçlan hesaplannda, muhtemel düşman hava kuvvetleri ile boy ölçüşebtlecek nitelikte binlerle ifade edilen savas uçağı ihtiyaçlan ile karsılaçüması *abiidir. Bu tip uçaklann süratle demode olması, ihtiyaçlan karşılatna, yıprananlan yenilenae ve eksilenleri tamamlama çabalan yanında, mevcutlann da sık sık modemizesini zorunlu kılmakta ve böylece, üstün nitelikte çok miktarda savas uçağı ihtiyacı, aynı zamanda devamh olarak karşılanması gereken bir istek haline gelmektedir ULAŞTIRMA UÇAGI: Vapılanna göre değişik buyüklükte olan ulaştırma uçaklan, jet, pervanell 1et ve pervanelt motorlarla donatılmış olup, Türklye'de esas olarak Hava Kuvvetlen ve Hava Yollarında kullanılmaktadır. Sılâhh Kuvvetlerde, fcıta, personel ve malzeme ulaştırması suretıle, hareket kabiliyeti ve lojıstik desteği bakımlanndan önemli bir unsur olan ulaştırma uçaklan, ekonomik ve sosyal alanlarda da, en sen yolcu ve yük tasıma aracı olarak, buyük hizmetler görmek tedir. Askerî ihtiyaçlan yeterlikie karsıhyabilrnek ve sivil alanda vurtfun hava ulaştırmastnı sağlavıp, dış hatlarda yabancı firmalarla rekabet ederek. ekonomik güee yeter derecede katkıda bulunabilmek için, uygun nitelikte çok miktarda ulaştırma uça8ma ihtiyaç vardır Bugün mevcutlann çok mahdut sayıda oluşu, elbette ihtıyaca yeter olduklan anlamını ifaö"e etmez. Bu dururo tedarik tmkânlannın son derece sınırlı oluşunun tabii bir sonucudur Bu tip uçaklar, savaş uçaklan kadar çabuk demode olmamakla beraber, yine de, mutad yenileme ve tamamlama ihtiyaçları yantnda, zaman zaman modern tiplerle detiştirmeye lüzum göstermekte ve uçak temininde, nlsbl bir devamhhk istemektedir. HAFtF CÇAR: Askerl ve sivil alanda, eğitim, irtibat, gözetleme, topçu atış tanzımı, harita yapma, zıral Uâçlama, maden arama, v.s. gibi, çok çeşith maksatlarla kullamlan ve genelhkle bir veya iki pervaneli motorla donatılmış bulunan bu uçaklar, hemen hemen demode olmayan ve her ülkede çok miktarda ihtiyaç duyulan tiplerdir. Yaptlan incelemelerde, halen Türkıye'de uçak kullanılan resmî ve özel kuruluşlardan 18'inde temın ve idame imkânlanndaki bütün sınırlamalara rağmen, 350'si tek motorlu olmak üzeTe 20 kadar değişik tipte 400'e yakın hafif uçak mevcut olduSu, ve bunlardan başka, 5/7"i tek motorlu olan 650700 arasında ha fif uçaga daha thtiyaç bulundufu tesbit edllmiştir Mevcutlan yenıleme ve tamamlama için, her yıl takriben yuzde 10 nisbetindeki ek ihtiyaç da dikkate alınırsa, bu tip uçaklara da ne derece yiîksek ve devamh bİT ^stek olcîuğu açıkça anlaşıhr. tAZAN lan satısını durdurduğundan, bu kez Israü, Amerikadan FAN TOM uçaklan alma yoluna gitmıstir. Oemek oluyor ki, savas uçaklarını dışandan almak zorunda bulunan bir ülke, döviz imkanlan ne ohlrsa olsun, almak iıtediği uçağın lmal&tçısı olan ülkelerin dümen suyunda gitmek veya politikasını onlara tasvip ettirmek mecburiyetindedir. Amerikanın askert yardıtnlannın Yunanistana büyük çapta arttırılacağını, buna karşıhk Türkiye'ye daha da kısıtlanacağını açıklayan son basın haberleri politikanın askerl yardımlar üzerindeki etkisinin çok saha büyük olduğunu gösteren yeni örnekleTdlr. •••••••••»••••a ant Fransa'da 22 yayınevi tarafından müştereken yayınlanan kitap Uçak ihtiyaçları B ^ \ En müsait fiyat ve şartlarta satıimaktadır. Broşür ve bilgi için müracaat ; AMERİKAN NESRİYATI BÜROSÜ Utanbul. İstiklil Cad. 387 Tct : 44 2b 36 49 35 58 Jknkara. Mithatp»»» Cad. 6 U . I : U 73 18 İifflir, Ş«hi( Nevres Cad. 7 / 8 Tel. : 26 942 . ütün dünya ülkelerinde Olcîuğu gibi, T^rkiye'de de uçak, askerl ve sivil alanda çeşitlı maksatlarla kullanılan, vazgeçilmeı bir »Taç haline gelmiştir. Bu aracın yurdumuzda kullanma maksatlannı, genellikle, savaş, ulaştırma, eğitim, irtibat, gözetleme, zıral ilâçlama, harita yapma, maden arama, v.s. olarak «ıralayabilirız. Ekonomik mülâhazalarla bütün ihtiyaçlan asgart adette tip. lerle karMİamak üzere çok maksath uçaklar yapılması cihetine gidilmesine rağmen. her görev ve hizmet alanı içinde dahi değişik nitelikte tiplere lüzum görülmekte ve uçak ihtiyaçlarından söz edilirken, her tipten ne kadar olduğunu hesaba katmak gerekmektedir. Bununla beraber, imalât yönüntfen incelemeyl kolaylaştırmak için, söz konusu uçak tiplerini, aranan nitelıklerdeki önemli aynntılara göre, savaş uçaklan, ulaştırma uçaklan ve hafif uçaklar grbi, ana gruplara ayırmak mümkün ve faydahdır. SAVAŞ ÜÇAGI: Devrimizde, miUÎ güvenliğin asıl teminatı olan Hava Kuvvetlerlnin esas unsurunu, üstüa niteUkt» jet Otsarıdan iemin u sariları çaklann dışandan terninl, tip ve kullanma maksatlanna göre, genellikle Politik ve Ekonomik şartlara bağhdır. Bunlan. geçmisten ve günümüzder örnekler vererek söyle açık lajabiliriz: NİMBÜS POLÎTtK SART: Bu şart en çok savas uçaklan ahmında rol oynamaktadır. Şöyle ki; politik alanda vanlan anlaşmalarla vardım şeklinde savaş uçağı ahnabîldiSi etbi, politik anlasmazlıklar sonucu, para ile dahi istenen tiplerin ahnamadıgı haller vardır. MeselS, Türkiye ve Yunani'tanın İVili anlasmalaTa dayanarak. 6*ıs askert yardımlar mevanında savaş uçaklan da aldıklan malumdur. Ancak, bu ülkelerin .yardımı yapanlarca tasvib edllmiyen blr politika izledikleri zamanlarda. söz konusu yardımlann da sınırlandığı bir gerçektir. Nitekim, Kıbrıs buhranı sıralarında Türkiyenin ve rejim ö^ğişikliğinden sonra da Yunanistanm, Amerika daa almakta olduğu askert yardınüarda, geçid sürelerle de olsa, husedilir derecede kısıtlamalar yapıldıgı görültnüştür. Bu devrede Amurikanın Yunanistana karsı tutumu bir aîa o derece ciddî olm"ştur ki, «amanm modern savaş uçağı olan FANTOM'lan Aınerikadan döviz karşıh; bile alamayan Yunanistan, aynı maksatla kullanmak üzere Fransaya MİRAJ tipi savaş uçağı sipariş etmek IOrunda kalmıştır. Keza, yakın geçmiste Fransa, yine politik tıedenlerle, îsraü'e MtRAJ uçak EKONOMtK SART: Yardımlann kapsamı dışında kalan her nevi aksert ve sivil uçak alıraın144 sayfa. 7.5 iira da, politik şartın etkısi olmayan hallerde esas rolfl aynayan ANT ÎAYINLARI P.K. 701 tSTANBUL ekonomik sart, uçağın degerine karşı ödenmesi gereken dövmn sağlanması olanağıdır. Cumhuriyet 1055J Uçaklar geliştikçe roallyetlerl de son derece artmıştır. Bugünkü kur üzerinden yapılan hesaplar, günün modern savaş uçaklan Olarak kabul edilen FAN» TOM ve MÎRAJIardan her blrinin 50 milyon Ti.*na ulastığını, askerl ulaştırma uçaklanndan sık sık sözü edilen C130* lann 45 Milyon T.L., bir değer taşıdıSını, beynelmilel hava yollannda yıllardır en çok kullanılan BOEÎNGTO7, CARAVETXB A.KBABA'nın Büyük Y a n ş m a a : ve DC9 gibi uçaklann 60, 70 milyon T.L. araanda satıldıgını BİLEN KAZANIYOR ve en modern yolcu uçaklannBu hafta bir AKBABA alın dan biri olan JTJMBO JET!"lerin 350 milyon T.l..*na yakın biı BtLİN, KAZANIN değerde olduğunu göstermektedir. Günümüzde, en basit tek motorlu hafif uçaklann, tipine göre. 200.000. 650000 TJ>. arasınd a ahnabüdiği ve en küçük çift * motorlu uçaklann da 950.000 T.L.'ndan başladıgı düşünülürse, Cumhuriyet 105 Türkiye'nin bugünkü şartlar a!tmda. askeri ve «ivil uçak ihtivaçlannı karsilamak İçin, ne PER1HAN PARLA'tun çok döviz ıhtiyaeı olduğu açıkça anla$ılır. Oysa, halen Silâhlı Kuvvetlerin bile ihtiyaçlanm adlı romanı bütün kitapçılaTda. karşılayacak tip ve sayıda uçak * almaya yetmiyen ve istikrarsız ) Dağıtım yen: OLUŞ Yayınevi. Babıftli 54. !ı&ı şüphe götürmeyen dış yardımlann sürekli olduğunuo kabul edilememesi yanında. me»cut döviz imkânlannın da bu ısteklerin tamamını cevaplandı ••••••••••••••••••••• O U & 1U K DİS TABİBİ g racak yeterlikte olmadığı bilinen çerceklerdendir. ŞEHIR 6ERKUSI Carlos Marighella «ARADIGIM WSAN Görüldüğü üzere; gerek uçak ıhtiyaçlanmızm çokluğu ve devamhhği ve gerekse bunlan dışarıdan temin lmkSn ve sartları, yurdumuzda uçak yapmayı öngören blr havacılık endüstrisinin yenîden kurulması lüzumunu açıkça ortaya koymaktadır. ORHAH TÜZÜN S Saat: 13^0 • V3» •îamatya Cad. No.: 400 T e l : 21 75 82 Tank Z. Kırbakoı • ••••••••I ••••I UÜK1 SAÇ *e iUHKtVI Hastabklsn Mütehassısı tstikla) Cad Parmakkap ', NOÎ 68 TE\; 44 10 r. Sonnç Y ukandakl açıklama ve incelemeler gösteriyor ki; millt güvenliğimiz ile, ekonomik ve sosyal gelişmemizin gereğı olan askerl ve sivü Ufak ihtiyaçlanmızı mfikul bir ntsbette karsüayıp, idame edebilmek için tek çıkar yol, mevcut ve plânlanmış endüstri/el olagaklanmızın müsaade eitiği tip ve ölC'ide uçak imal edebflecek bir navaeüık endüstrisinin en Usa zamanda kurulup, geliştirilmesldir. Bu «uretle; müll endüstri. mizin eseri olan uçaklann temı ni, tdameTİ ve kullaDilmasındt politik şartlara bağlıhk kalka cak, daha az döviz isteği ile eko nomik şartın yerine getirilme« kolaylaşacak, kurulacak esas ve gelişecek yan endüstri ile mem tekette üs sahalan genişleyecefc yapılacak döviz tasarrufu yanmda tfışan satışlardan d5vi? kazaneı sağlanacak ve bütün bunlann sonucu olarak, hem ucak ihtiyaslarımızın karşılanma sında daba yeterlt hale ge! cek ve hem de endüstriye da ması gerektiği herkesçe k edilen ekonomik kalkınman eerçekleşmesine önemll ks larda bulunulmuş olacaktıt irada, Türk yapısı uçaklarl; mak.havacılanmıza büyük ftihar vesilesi ola ığı gıb malımız olan çelik kanat aölgesinde yaşamak ve on her çeşit hizmetlerinden yı Ianmak da mUletimize o dc de güven hıırur ve gu.uı recektir SON