Katalog

umhuriyet PENCEREDE koşmalar AŞIRI SAGCILARA Nedir hn ikilik? Ayrt gaynhk? Şn rânım ratana yank deitfl ml? O gozlerl yaşlı, ynregi yanık TAlihsiı anana yaıuk degil ml? Hlerî Allaha açık beklıyen, Senelerdır Jtalbi kınk beklıyen, Bıraz umut, biraz ıgık beklıyen; Kaç mılyon insan» yazık degü ml? * If Occrfr 1970 Sayı: 10 Haftadan EŞKİYA Adnan TAHİR 0 ÇAGDAŞ uyjarlığTn parmakları. insan gofsunun en derinine glrip eski kalblerin ^ 'a jenilerini takacak kadar ^ 'I bir huviyete burundu. Fc. a fethl dediğimlz emsâhız macrıai a d a yon veren aynı parmaklar» dır. Olağanustu hamleler, başdon dururu bir gelişme . Fakat bu koauda da ters orantılı belirtıler >ar. Toplumn. hortlak gormuşçesine urkuten bır nıtelık taşıyor bunlar En onemlileruıden blri eşkiyalık. • ÇAKIBCALI Efe de eşkıya ıdı Sosyal adalete butun ayrıntıları ıle saygı gosteren vıcdanh adam a^•nı zamanda Erışılmez bır ortam varatmıştı kendınce Ele geçmezhğın sembolu ıdj Nıha•vet peşıne Kara Saıt Paşa'yı salmak zorunda kaldılar Ovsa kaçsn değil, kovalayan duşecektl pusma Çakırcalı, vattıgı sıperden Paşa nın alnına nışanlamış, nişanlamış, fakat tetıge basamamıştı bır turlu Çünku Paşa çok gençtı, çok da yakışıkh Kı\amamıştı ona. Efe, bo>le bır eşkıya ıdı ışte. # BENZER ozelliklere sahlp baska hir e$ki>a.\a daha rastla>ahilırsiniz tarihte. Imparatorluk t«pan\a°sinı haraca kesen unlıi Josp Maria . Haydut ama, gerektiğınde kna«Mi du>e»lu %e centılmen. Orneğin, pırlanta ^ttzuğii nu sokup aldığı asii hir kadına: •Elleriniz o kadar guzel ki. btı ibtnacınız ^ok » dem 15. • Bt'YVK Iskender ın huzu•una adamın bırını çıkarmışlar. tmparator kaşlarını çatmış «Utanmı\or mu^un eşkıvalık yapmagR11 • Beııkı pıs pıs gulmu?: «Emrımde kuçuk bır çete >erıne buvuk bır ordu bulun^avdı. adım eşkıya değil, ulkeler fatıhı olurdu> • BtZDE de bir takım mnasır e$knalar \ar Saçı sakalına karı»mış. p«}ıaıirde \e bitli Fakat biz bunlan gozumurde buMitu;or, zoraki birer kahraman gibf gostermeğe çalışı>oruz Sehpp ml dedınız'*. Gajet basıt . Onları hımıterek. asıl tehlıkrli durumdakileri kuçııltmek amarında^ız E\et. en trhlıkeü. en kcırkunç. en rana\ar cşknalar... Kım bunlar?. Vaklaşın lutfen... Simdılik «adece hırinin ismini, ancak kulağuııza fısılda^abilirim: ZAM...» Karanlıktan hlssemizi ahnışu Te bir raflet uyktısuna datauşM. Bütiin ntaslardan gerl kalmışız. >e: reçen utnana yazık degil ml? Bir nîfak tohumu her gün ekilen, Tırnagımız; etımızden sökülen Zaman zaman sokaklara dokulen; Bunca tâze kana yazık degü mı? Tapılanlar Wr ortaçag fearpası, Ne Wr gereii rar. ne de mânâsı. tşte! Tobazlıgin acı meyTası Şu seklz kurbana yazık değil mi? BU SOM İUTAB . . A<SI UAl DE . . . ÇILDfBTACAtf BEN1 BIJTUM DE. . AŞIRI SOLCÜLARA Kızılla kırmızı aranndakı Cıhanın büdığı farkı bılmezler. Bırer allamedır hepsı de sankı: Garbı tanımazlar, şarkı bılmezler. Nasıl olsa millet derde alışık tsterler kl her yer olsnn karışık. Beklerken nıemleket bir parça ışık; Guneşt görmezler, ufku bilmezler. Sorsan binsıne: bu ne hâl diye? Sayıklar ıhtıHU thtüâl dıye . Bakıp kaltanmayainr hayal" diy«; Dı^lıden dem vurur, çarkı bılmezler Pek çabuk «kılir tatlı eanlan, Ne Hak'ta sererler, ne lnsanlan, Kuçumserler aşka tnananlan, Aeıdır, jerçekten askı bilmesler. Attıjım bu taçlar yobaz solcuya. Bu kaçıncı koşma yazdığım suya' Hepsı de ınsancı, züppelık bu ya? Halkçı geçınırler, halkı bılmezler. nillMlllllllllllllllllllillllllllimilllllimillllllllllHinilHIMllllllllllllllllllllHIMMIMIIIIIIIHIIIIIIIII Dçtamı yarınki Cırmhor/yet'te Unutulmaz besteci # Kulaklan duymadığı halde iç dünyasında yakılanan e ş s i z besteleri insanhğa aktarmıştı. SERPIIVTILER FARUK YENBft 970de müzik sanatııun büyiik adanılanndan birini, doğumunun 200 üncü yıldönümü nedeniyle anıyoruz. Ölümsüz scnfonilerin, konçerto ve oda müziği eserlerinin yazan olan Ludwig van Beethoven, 1770 yılında Federal Almanyanuı günümüzdeki başkenti küçük Bonn kentinde doğmuştıı. Çocukluğu yoksulluk içnnde geçmış, yırmi ıkı yaşlarında Vıyana ya gelerek yerleşnuş, devrımci nıtelıklenyle ilgj çeken venmı yanında usta bir pıyano yorumcusu olarak da tanınmıştı. Otuz yaşını aştıktan sonra bilınrtıeyen bır nedenle duyma duygusu uzalmaya başlamış, bu olayın getırdıfi sarsıntı ve bunaltı «onucu mtıhan düşunmü?, fakat üstun bır irade gücü, sanatına bağlılıgı, doğaya olan sevgisı sonucu bu davranışmdıp vazgeçerek kendı iç dünyasında ^nkılanan eşsiz sesleri insanhğa aktarmıştı. Defaiarca sevmış, ama eTlen<îmemışti Beethoven Çevresında kendisıne bağlı bırkaç dostuyla yalnız bır j'aşam surdürmüş, 1827 yılında ötaıüştU. Olaganustü bir sanat dehası olduğu kadar kımseye boyun efmeyen onuruna saygılı kışılığı, msan özgurlügu ve haklanna bağlılığı ile de seçkınıeşen Beethoven'ı yurdumuzda da anıyoruz 1970 boyunca. Bu arada en onemll muzık topluluğu muz olan Cumhurbaşkanlıgı Senfonı Orlcestrası 1969 1970 mevsımı başmdan başlayarak eserlerını dızılerle sunacak, Devlet Operası bıncık hrık sahne verımı «Fidelio» ya ovnava c?k Gerek Ankara ve gerekse tatanbul da duzenlenecek türltl enı rroeramlan ranısırs radyolanmızın di nu konu^a genış yer vermelerı beklenmeıtteclir. Beethoven Ile 1 200 yıl Istanbul Radyosu 1970 başından ıtıbaren yayınlamak üzere «Beethoven'le Ikiyuı Tü» adlı bır dızıye başlamıştır. Dort ay sürecek ve haftada bir gün yer alacak olan dızı boyunca juca bestecırun vaşamı anlatılacak, es«rlerınden bazılan sunulacaktır. B arada, müzık kurum ları, radyo ve televızyon dışmda tum sanat yayınlarının, dergı ve gazetelenıruzın de bu onemlı kultur olayını unutmamalannı düıyoruz. Otuz yıl kadar once Beethoven'ın hayatma aıt gercekten başarılı bır fılm çevnJımştı. Başrolunu, beyaz perdenın dev aktorlennden riarry Baur oynuyor, Beethoven'ı tasavvurların ustunde bır sanat kudrenyle canlandırıvordu Bu vesılevle soz konu«u fı^mm de bır sure sınemalard<ı veya ozel bır programla gosterümesı mumk\ın olamaz mı acaba 7 Katherin Hepburn (gozlu^lu) «Coco» isimlı o\unun sahnesındc Ünlu yıldızın bu .nundakı hutun çarkıları talsolu.. hir 30skarvebirfalso K. Hepburn kendinl tenkit ediyor athtrin Hepburn'ün Broadway'dekı bır muzıklı oyunda başrolU alması son haftalann en onemli sanat olaylan arasına katıldı Bır mılyon dolâra jakın masrafla sahneye konan ve konusunu unlu Pans'U terzı \e moda yaratıcısı Coco Chanel'ın vaşammdan alan «Coco» adlı oyunun yazan «My Fair Lady»nın de vazan olan Alan Jay Z^ernc. bestecısi ıse AndrĞ Prevın Chiınu seyreden Coco Chanel'ın sahnede kendı >aşamını canlandıran ve bu ış ıçın haftada 14 000 dolâr alan Hepburn ıçm jorumu şu «Bu rol için çok yaşlı. Istelik bana eski cağlann su\ari subavlarım hatırlattı hep.» Kısa sure once uçuncu Oscar Armaganını alan \e ojundakı şarkılarmdan hıçbırını falsosuz soyleyemıyen K Hepburn de şoyle dedl: «Şarkılarım gerçekten feliket. Bu rolu kabul ettiğimde herhalde sarhoştum..» Bu vesılejle \akmları unlu \e emektar jıldız ıçın şoyle demektedırler: «Spencer Tracy'ye, mâne*ii ılışkilerin en knvvetlisıyle baŞlı durumdaki Hepbarn, onun olumunden sonra comüldııjıi denn matemden ancak kurtnlabıldi.» Kırkından sonra... Ah şu sanatçılar HOLLYHOOD un 'inlu aktor şaıkıcüaıından Dean Martın kırkından sonra bır keıe daha azmış \e 1969 Amerıka guzellık kıralıçesı Gaıl Ren'ham ıle evlenmeğe karar \ermıştır. Henuz 22 ncı yaşına yenı basan genç kız, aradakı jaş farkına rağmen mustakbel eşını gerçekten sevdıgını, ona mutluluk \ermek ıçm de ehnden ne gelırse vapacagını soylemektedır. Dean Marün'ın asıl adı Dmo Crocettı'dır. Amerika'ja goç etmış bır Italyan aılesının oğludur Sımdıkı karısı Jeanne Bıegger ıle 1949'da evlenmıştı 20 jıl sureyle Holl\wood'un en bahtıvar çıftı dıye parmakla gostenlmışlerdı Ojsa bu Martın'ın ıkmcı evlıhğı ıdı Ilk ızdıvacından dort, ıkıncısınden de uç çocuğu o.muştur. Bu defa da oncekılerden gerı kalmayacağını ısrarla tekarU\aeak kadar kendme guvenmekte ve « Goreceksınız, mahçup duruma duşmıyecegım .» demektedır Ojsa, Hollywood'un unlu de dıkodu \azarları ajnı fıkırde değıl Bır guzellık >aıışmaM kazandıktan îonra, dıkkatlen u'tune çeken Gaıl ıçm ço^ le dnorlar «Asıl gdjeM D»dn Martin ın a=!ını değü, şohretını pajla^mak > Cunejt Gokçer, sahnede kuı ıle beraber. ir §*RKICI ve fılm sanatçısı Yves Montand Amerıka da buHindugu sırada, şarkı soylemek uz"re bır milyonerın vereceği paraye çağrıJır Sanatçı bu ış karşılı«ı 1500 dolâr a'acaktır. Çağnyı yaoan mılyoner, sozlennı şoyle bıtırır «Ancak Mr. Montand, konserinizden sonra evimı terketmeniri nca edeceğim. Film çe\Telerinaen klmselerin nıısafırlerimle gorüşmelerini istemem.,» Montand covaplar. «Konserimden sonra beni misafirlerınizle tanışıp Rnrüşmekteö kurtardığuuz ıçuı bin dolâr indirim yapıyorum, beşyüz dolâr t Babalar ve cocuklar Cüneyt Gokçer ile kızı Deniz Gökçer, «Anatevka» adlı oyunda, rol icabı da baba ve kız oîdular. evlet Tıyatrosu. Kultur Sarayı gostenlerıne «Anatevka»yı da getırdı Metm Rus Yahudlsı Şolom Aleyhem'ın oykülerı ve «Sütçü Tevye» adlı oyunu üzerıne Joseph Stem ta rafından yazılan. Jerry Bock tarafından bestelenen «Anatevka» ıle Devlet Tıyatrosu muzıklı oyunlardakı başarı dızısıne bır j enısını katı\or Istanbul sanatseverlerının, eserı se> redebllmek amacı ile kuyruğa gır *** • BtR FKVNSIZ gazetecisi Moskova'da fılm tarihinin büyük »onetıcisı Sergev Eisenstein'ı ziyaretinde şu sonmı sorar: «Film larıhintîe başdevrımcılerden biri olmamzı, eserlerinızi ozgurce japmanıza borçlusunuz sanıvoruz. Ortamında vaşadıîııiLz rejımin bazı sınırlamaları olatak herhalde. Bu «izi rahatsıı edivor mu?» l y « de olen dâhi yonetici şu cevabı ^erir: «Açıkçasını sovlemek gerekırse ben romatızmr.iı bır rml'vonere benzer.m. Her hajâlımı gerçek leştırmek ımkânına sihıbım Fa«at bazı hareketlen yapmaya kalkarsam afn ve sancılarla kı\Tanacağımı bild'^ım içın ıstemıyerek vazgeçerım » D 1969 AIP•" r:.t 7P " Krnliçesi Gaı] Kcnş.,j.ıi. pn c3 bunun le o l duğunu anlamak ga et koıa} Dıluruze Fatoş Sevengıl vo Nevıt Kodallı tarafından çevrılen oyunda Tod Bolender'ın yonetımıyle başta Cune\l Gokçer olmak uzere tum sanatçıların ustun çabası gerçekten ovguya deger Gunumüze dek turlü Batı kPntİTinde yer alan «Inatevka» nın Devlet Tıyatrosu sahnesınde bır ozellıgi var; sütçU Tevye rolundekı Ctınpvt Gokçer'le kızı rolundpkı Denı? Gokçer'in gerç»k haj a'ta da br^a kız >r oluşl! ı