Katalog

Son Olaylann Işığında Önemı Artan İki Kitap: Felix Greene VİETNAM! VİETNAM! Baştanaşağı resimli 15 lira Andrel D. Saharov ŞOVTET RUSYA'DA DÜŞtNCE ÖZGÜRLtĞÜ VE BARIŞ İÇİNDE TANTANA TAŞAMA 190 sayfa 10 lira SANDER YAYINLARI İSTANBUL İlâncılık:'417010940 CumhuriY KURÜCÜSD: YUPrtJS V'ADÎ 46. yıl: sayı= 16207 Telgraf ve mektup adresl: Cumhuriyet Istanbul Posta Kutusvr îstanbtıl Nn 246 Teielonlar: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 9 Eyliil Sah 1969 Çağımızın bu büyük devrimcisimn eff*neleşmİ5 hayatını şimdi herkes merak ediyor. Fransız yazarı Jean LACOUTUREün yıllarca çalışarak hazırladığı bu e«er: HO Şİ MİNH hakkmda yazılan ve bütün dünyada yayınlanmış olan en guzel kitaptır. Yazıldığı dildcn sonra ilk olarak Türkçe'ye çevrilen ve bir roman kadar siıriiklpyici olan bu eserde ayrıca HO'mın kuşe kağıda basılmıs bir portresi vardır Kıtapçınızdan isteyiniz. Ödemeli göndenlir 12,5 Lira. PAYEL YAYINEVİ P.K. MSls*. ıFeklâmeılık: 3087 10930. HO Şİ MINH BAĞIMSIZLIK SAVAŞLARIMN BÜYtT\ LİDERİ : LtSTE SOMJ ADAYLARIMH İSTİFASI DEVAM EDİYOR et Miidiirlüğii, Belediye'yî uyardı Pumuk üreticileri Ankara Adana yolunu kapadı Tarım ilâçlarımn yetersizliğini protesto oden iireticilerin 600 traktörle kapadıkları karayolu askerî birliklerin müdahalesi ile 2 saatte açıldı TARSCS, (HA) Pamuk fiatlannın yeterşizliğini ve tanra ilâcının karaborsaya düşüşünü protesto amacıyle geçen halta traktörlü yürüyüş yapan yeoü köy halkı dün sabah da duzenledıkleri mitingten sonra. Ankara Adana Mersin karayollanm iki saat müddetle trafiğe kapatmışlardır. Kargıh köyü muhtarı Hüseyin Telli'nin öncülüğü i'ıe düzenlenen dün «abahki protesto mitinginde, kciylü hatipler, çiftçi kuruluşlannın devamlı uyarmasına rağmen, tarım ilacı sıkıntısı çektiklerini. bu yüzden Çukurova bölgesinde yüz milyonlarca liralık miUi servetin heba oldueunu öne sürmüşler, «Gayrimilli iktidar, Türkiye'nin asıl aahibi ve efendisi olan biz köylüleri, üçbeş aracı ve tefecinin menfaatleri için kurban etti» şeklinde konuşmalar yapmışlardır. (Ârkasi Sn. 7, Sü. S da) Tekinel'e göre bağımsız adayların şansı yok ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) AP S»çim îşleri Baykanı ve Genel Başkan YardımciM Hakkı Tekinel, dün basın mensuplarının bazı sorularını cevaplandırmış. bu arada seçimlerde bağımsız adayların başarılı olup olmıyacaeı yolundaki bir soruya : «Oylar siyasi partilere verileeektir. Halkın bağımsızları destekliyeceği kanısında değiüz» demiştir. Baştan eçen gün «düzen degişiküstüne yazdıfım bir yazıyı bir okurumuz begenmemiş. Dünkü Cumhuriyet'in «Tartışma» sütununda yayınlanan cevabında beni kavramları birbirine karıştırmakla suçlnyor, bu yüzden büyük yanılgılara düştüiümü söylüyor, arkasından da dojru bildigi kendi yargılarını sıralıyor. Sayın oknr. yazısında sadece brnim düşüncelerimi eleştirmekle yetinseydi, yıllardır savunduJtnm ilkelere ancak şimdi dejinrae eerrjini duymasına biraz »asmakla beraber «Ne yapalıra, yanlış anlamıs» der seçerdim. Ne var ki, o beni eleştirmek isterken ta Cumhuriyet rejiminin kurulnsuna kadar uzanmakta ve hujriine drk ynrdomaıda ne yapılmışsa hepsini hem yanılgı, hem de kaçınılmaz yanılçı olarak niteiemektedir. Son yıllarda bir kısım sol eğilimli aydınlanraızın benimser ;öründü£ü bn acayip detrrminizmi sakıncah huldugum için konuyu biraz daha açraava calışacafım. Bir kez «Hangi düzen?» başlıklı yazımda brn, düzen kavramını tanımlamaya kalkışmış de|ilim ki, herhangi bir kavramı bir haskası ile kanştırmış olayım. Benim yaptıjım tam tersine, düzen sözcüfcünden ne anladıklarını bir türlü kesin olarak ortav3 koyamavan partilerimizin «dülen!» diye diye memleketi na«ıl bir düzensizlige dofcru sürüklediklerine bir daha parmak basmsktan ibaretti. 1 su Tekinel, başımsız aday Erbakan ile YTP sözcüsü Burhan Apaydın'ın beyanlarını cevaplandırmaEa değer bulraadığını söylemiştir. A.P.'ye göre, Bağımsızlann durumu Erbakan ve arkatfaşlarının bağımsız adaylıklarını koymaları, Turhan Düligil'in Demokratların adayı olduğunu söyleyerek Adana'dan bağımsız aday olması konusu ele alınarak bağımsız adayların şansı hakkmda sorulan bir soruya Tekinel, özetle şöyle cevap vermiştir : «Seçmek ve seçilmek herkesin hakkıdır. Ancak buçünkü secim sistemini iyi tanımak lâzımdır. Nispî temsil sistemi karakteri itibariyle koalisyon hükumetlerinin knrnlmasına ı'rakân hazırlar ve istikrarsız hiikumetlerin knruluşnnu teşvik eder. Türk halkı millî bakiyeye rajtmen 1965te AP'yl tek basına iktidara getirmiştir. AP olarak halkımıza şükran borcumuz vardır. Halkımız ertak hüknmetlerin hizmet jettrnredijini tesbit etmiştir ve oylarin adaylara dejil siyaüi partilere veriIdijHni bilmektedir. Bu itibarla oylar siyasi partilere verilecektir. Biz AP olarak halkımızın huzur getirecek istikrarlı hükumet lerin kuruluşuna imkân hazırlıyacaiına inanıyornz. Ba£ımsızlan destekliyeceih kanısında detiliz. Nispî seçim sistemine aykırı düşen davranışlarda memleket menfaati olduğu kanısında de^iliz.» (Arkası Sa 7. Sfl. 1 de) AKSARAY MEYDAM. YAPILAN KAZI İLE CİVARI TEHLIKE İÇİNDE BIRAKAN K t Ç İ K BİR GÖL HALİNE GELDI CHP, 46. karalbş yılını kutluyor CHP Genel Başkanı Ismet Inönü. 9 Eylül Halk Partisinin kuruluşunun 46. yıldönümü münasebetiyle dün parti örgütlerine gönderdiği kutlama mcsaiında, «CHP nln içinden geçtiği devirlerden son ra yeni ve canlı kalabilmesinin, dünyanm ve Türk toplumunuıı ilerleyen göriislerine göre kendi»ini yenilcyebilmesinden ileri gcldifinl» föylemış. «Bugün toplumu muza haklm olan akıncı flkir demokratlk re)im irinde sosyal ve ekonomik kalkınmamızı sağlamaktır. CHP'nin yeni hedefi, ideali budur» demiştir. Makarios ve Dr. Küçük, 6 yıl sonra karşılaşıp el sıkıştılar LEFKOŞE, (a.a.) Kıbrıs Cumhurıyetinin Rum Cumhurbaşkanı Baspıskopos Makario» ile Türk Cumhurbaşkan Yardımcısı Dr. Fazıl Küçük, altl yıl önce Rum ve Türk cemaatleri arasmda patlak veren çatışmalardan bu yana, cfün ılk defa karşı karçıya gelmiş ve el sıkışmışlardır. Birleşmiş Milletler Teşekkülleri Federasyonu toplantısında, açış konuşması yapan Başpiskopos Makarios, kürsüden inerken. 1963 olaylarından bu yan» toplantıya katılmak üzer# Rum kesimine ilk defa geçen Dr. Kü. çük'le yüzyüze gelmiş ve mütebessim bir çehre ile, altı yıldan beri karşılaşmadıeı Türk yardımcısınm elini çıkarak «Nasılsmız?» demiştir. Dr. Fazıl Küçük de Makarios' un tebessümüne mukabele etmiş ve yıllardan beri savaş halinde bulunan iki cemaatin liderlerinin el sıkışması, toplantıya katılanlar ve Kıbnslı görevliler tarafından alkışlanmıştır. TV, radyo ve basın. iki liderin yakınlasmasını aynntüariyle vermiştir. Aksaray geçidi inşaatı civarda çökme tehlikesi yaratıyor SELÂHATTİN GÜLER Aksaray yeraHı geçitinin temel kazıları, çevredekı birçok binayı yıkılma tehlikesiyle karşı karşr'a j Bu hedef ve idealin savaşçısı ol bırakmıştır. Emniyet Müdürlüğü ile Trafik Şubesin den Belediye'ye yazüan bir jazıda, «Meydana gelecek , duklarını belirten tsmet Inönünün mesajı özetle şöyle devam et bır çökmeden tamamen belediyenin sorumlu olacağı ve tedbir alınması ferektiği» belirtilmiştir. Beledimektedir: y? Başkanı Dr. F'ahrl Atabey, «Tehlike yoktur» derken trafiğin çok kesif bulunduğu Aksaray'da. hemen her gün trafik akımına çeşitli yönler verilmekte olauğunu belirten bir yetkili, şöyle konuşmuştur: (Arkası Sa. 7, Sü. 3 de) ANKARA, (a.a.) Emekli Sandığı Genel Müdürii Sabri Işbakan, dün verdiği demeçte, aylüclannı Defterdarhk vsya Mal Müdürlülclerinden alan 92 bin emekli, dul ve yetimin Emekli Sandığina devir işleminin tamam landığını açıklamış ve bunîann aylıklarına ait çeklerin bankalara gönaerildiğini bildirmişttr. Işbakan, emekli dul e yetimlerin 1.3.1969 tar;hinden bu yana birikmiş aylık farklılık'.armın da kendilerine ödenecefini ifade ederek, «Aylıkları T.C. Emek li Sandığınca bağlanmış ve öteden beri bankalar vasıtasıyla ö ! denmekte olan emekli, dul ve ye timin 1.1.1910 • 31.12.1970 tarih» , lerine ait aylık farkları ile ilgi I li çekler de hazırlatımıstır. P.unlar da 1.10.1969 tarihinde UgiU bankalarda bulundurulacaktır» j demiştir. , atnşaatın gecikmesi. yavaş fit , "' mesi çeşitli yönlerdcn büyük zarar lar meydana getirmektedlr. Her şeyden önce trafik düzeni tam bir keşmekeş içine girmiştir. Yağmur mevsiminin yaklaşması bu keşmekesi daha da arttıracak. Aksaray çevresinde trafik diye bir şey kahnayacaktır.» Kazı devam ederken istinat duvar larınm yapılmaması çevrede tehiike yaratmıştır. Valide Camii.karçı smdaki büyük bir otelin ve diğer bazı binaların tehlikeli bölgeye girebileceği. Belediyeye gönderilen yazıda belirtilmiş ve bu yazı Vilâyet kanalı ile bir süre önce Belediyeye iletilmiştir. İki gün önce yağan sağnak halindeki yağmurlardan sonra geçit inçaatı bir göl haline gelmiş. dola yısiyle taban inşaatı da dunnuşTTTUKLU HALK OYUNCCLARINDAN Ayberk Çölok, Aşık Nesimi Çimen. Tuncer tur. Saraçhane. Lâleli. Vatan ve Necmioğlu ve Yüksel Topçuçürler Tunceü Cezaeunde. Ayberk Çölok ile Tuncer NecmiMillet caddelerinden gelen yağoglu karakolda polisler tarafından yolunanbıyıklannı tıraş etmişlerdir. mur suları, kazı yapılan bölgeye dolmuş ve toprağı da yumuşatmış tır. Bu durumun tehlikeyi daha da arttırdığı ileri sürülmüş. ancak insaat ile ilgili yetkililer İ5tinat duvarlarının yapıldığını, ted birlerin almdığın! söylemişlerdir. (Arkası Sa. 7. Sü. 8 de) Sajın okur, yurdumuzda düzen deüştirmek iddiasını yalnız iki pariinin, C.H.P. ile T.t.P.'in savnnduiTinu ileri sürüyor. Bn dotrn deiildir. Aynı terimi kullanmamakla beraber kimi «relorm» etiketine, kimi «siyasal haklann jeri verilmesi» parolafina dayanarak azçok her parti kendi anlavısına çöre bir baska düzenin şarkısını okumaktadır. Bilimsel anlamı ile burada sosyo ekonomik yapıdan söz etmek yersiz olur. Bu anlamda T.I.P.' in de, CJI.P.'nin de gerçek bir düzen deüşikli^indfn yana bulnnmadıklannı iddia etmek mümkiindür. Nitekim hem C.H.P.'de, hem T.t.P.'de bu iddiayı savunanlar görölmüştür. C.H.P.'deki ortanın göbekçileri ile ortanın fnlcnları arasındaki üstu kapah çatışma bu yüzden sinsi sinsi sürüp tiderken T.İ.P.'i temelinden sarsan Aren Aybar uyuşmazhfı bu yüzden patlak vcrmistir. Her kafanın ayn bir ses çıkardıeı bu hayfüy ortasında ben villardan beri asıl snçlu olarak oy avcılıfı ujrnna Atatürk yolundan uzaklaşan politikacıları lörmekfe ve göstermekteyim. Sayın oknr bu dfişünceyi yermekle bana değil, benden ziyade Atatürk'e karşı büyük haksızlık ve insafsırlık etmektedir. Padisahlıjı kaldırıp cumhuriyet ilân etmeyi, ya da tek partili hayattan çok partiliye jreçmeyi ben hiebir zaman «düzen değistirme» diye nitelemis de|ilim. Atalürk de elbette padisahlıjh kaldırıp yerine cumhuriyeti eetirmek ve hayatında iki kez çok partili rejimi denedikten sonra «Onu çelecek kuüaklar yapsın !» demekle yetinmemiştir. Atatürk'ün yaptıfcı, seriat düzenini çökertmek, din işlerini dünya işlerinden ayırmak. kadını inek sibi satılir bir mal olmaktan kurtarmak. onu erkekle hnknkca eşit kılmak, yurdnmuzda eeitim birlieini kurmak, dıs dünyaya karsı tam batimsız hir Türkiye yaratmak ol"mastur. Caedas ovjarlıja yetismenin ön kosnlları bnnlar ve benzeri döniisiimlerdi iste. Sayın okurun bunları Batı empervalizmine bir Ö7«>nti sayması Atatürk'ü hiç anlımaıriK olmasının kesin belirtisidir. Anlaşılan kendisi Rıza Nur. Sohleimilyon 100 bin lira ele geçirildi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türkiye çapında çalıştığı sanılan bir kalpazan çetesi, rin ceki gün Ankara'da Mali Poüs tarafmdan ortaya. çıkanlmış ve sanıkların bastıkları toplam bir milyon yüz bin lira değerindaki 100lük ve 500lük sahte banknotlar da ele geçirilmiştir. Sahte paralarla birlikte yakalanan sanıkların sorgulanndan sonra tahkikatı derinleştiren Mali Polis ilgilileri, paraların Istanbul'da basıldığını tesbit Etmişler ve buradan Anadolunun çeşitli merkezlerine gönderi'cü (Arkası Sa. 7. Sü. 2 de) 1 3AVRUPAŞEHRINDE İSRAİLLİLERE AİT BİNALARA BOMBALAR ATILDI • Süveyş'te ise İsrail Komandolan, 2 Mısır hücum botunu batırdılar [DIŞ HABERLER SERVİStj BRÜKSEL, 12 ve 13 yaşında iki çocuk, dün Bniksel'deki El Al İsrail Hava Yolları acentasının penceresinden içeri iki el bombası atmıştır. Olay, dört memurun yaralanmasuıa ve büyük maddi zarara sebep olmuştur. Sabotaj; Brüksel'in en kalabalık caddelerinden birinde meydana gelmiştir. Çevrede bulunanlar, sabotajcıları yakalayarak polise teslim etmiştir. Polis. çocukların milliyetini ve adlarıru açıklamamıştır. Hücuma uğrayan «El . Al» bürosunun bir tarafında Pan American ve Sabena büroları. diğer tarafında da Türk Hava Yolları bürosu bulunmaktadır. Birikmiş farklar | Emekli aylıklan 300 liradan az olan dul ve yeîimlprin 1.3.969 tarihinden bu yana birikmiş o lan 10 aylık farklarma ait çeklerin de Ekim 1969 lçersir.de bankalara gönderileceğinl belirten Genel Müdür Işbakan, Istanbul, Ankara ve Izmir'de oturanlann çeklerinin Iş Bankasına, (Arkası Sa. 7. Sü. 3 de) it Uluslararası Sınaî Kimya Kongresi dün törenle açıldı 38. Uluslararası Sınai Kimya Kongresi dün başlamıştır. Kongre ye bir mesaj gönderen Cevdet Sunay: «tkinci beş yıllık kalkınma plânı döneminde kimya sanayiini hızla kalkındırma çabalarından iimit verici sonuçlar elde edildiğini» belirtmiştir. ; Törende hazır bulunan İstanbul VaKsi Vefa Po3Taz, Kongrenin sehrimizde yapılmasmdan duydu ı ğu memnuniyeti ifade etmiş. da1 ha sonra Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay ve Başbakan Süleyman Demirel'in mesajlarını okumuştur. «Halk Oyuncuları tarafından sahneye konulan PİR SULTAN ABDAL oyunu 23 Ağustos 1969 Cumartesi günü Tunceli'de oynanacaktı. Günlerce önce reklâmlar, hazırlıklar yapılmış, biletler satılmıştı. Tuncelili ce yurdun hemen her yanında başan ile temsil edilen bu oyunj görmeye, alkışlamaya hazırlanıyordu. Oyunun yasaklandığı haberi bir bomba gibi patlamıştı Tunceli'de. Vali Erol Yavuz «olaylar çıkabileceği» gerekçesij'le oyunun yasaklandığını organizatörlere bildirmiş ve hazırhklarm durdurulmasını istemişti. Ve Türkiye'de ılk defa halk Emniyet Müdürü ve Polis a halka ateş ediyordu,, Mehmet MERCAN tan bir tepki gelmeden bir piyes yasaklanmış oluyordu. Temsil gününe bir iki gün kala çi" karılan bu yasak kararı üzerine Valiye rîevamlı müracaatîar yapıhyor ama hepsi de sonuçsuz kahyordu. Adliyeciler, memurlar, subaylar, partili partisiz vatandaşlar, herkes herhangi bir olayın çıkmayacağmı esasen böyle bir sebep mevcut olmadığını söylüyor, töminat veriyor, fakat Valiyi ikna etmek mümkün olmuyordu. TİP İl Başkanı Ali Gültekin ile Avukat Kemal Burkay Va(Arkası Sa. 7. Sü. 3 de) Bonn'da.. BONN İsrail Büyükelçiliğine. dün sabah iki el bombası fırlatılmış, pencere camları kınlmıştır. Bir sözcü, personel arasmda yaralanan olmadığını bildirmiştir. Sunay'm mesajı Sunay mesaimda, Türk Kimya Cemiyetinin 50. yılını kutlamakta ve kimya ilminin insanlıja ve milletlerarası kalkınmadaki katkılarına değinerek, bu konuda ülkelerarası sıkı ve süEN YUKSEK PUANI ALDI İstanbul Kız Lisesi öğrencisi Filiz rekii işbirliği yapılması gerekZeynel^il. l niveı«itelcrarası Giris Sınavında en yüksek puanı aldı: lilisine işaretle, şöyle rfemekte(Fen 559.8; Toplam 530,31; Sosval 541.54). dir: «Plânlı kalkınma gayretlerinin ikirıci 5 yıllık döneminde bulunan Türkiye. bu anlayı; ve tutumdadır. Ve bugüne kadar haşarılı ve iimit verici sonuçlar elde edil miştir. l'nrami ihtiyaçlarımızı kar şılı.vahilmek için mevcut Kimya Ünivfirsitc .gırıs sınavlarına katılan adaylardan, İstanbul ÜniverSanayiimizi süratle seliştirmek ve si"ç=ıne kaydol:nak isteyenlerin başvurma düekçeleri. fi7 Ekim tavrni tesebhüslere eirismek zornn rihler:nıle kabui edilecektir. j dayız. Onun için. Kongrenizin so(Arkası Sa. 7, Sü. 4 de)J (Aıkası Sa. 7, Sü. 6 da) Pujad ve atları Fransa'da bir zaraanlar Pujad adında biri çıkmış, ait ve orta sınıflardan vergi almadan ülkenin yönetilebilece|ini ileri sürmüştü. Afırbaşlı, hafifbaşlı Fransız gazeteleri adamı alaya aldılar, kurt politikacılar omuz silkip geçtiler. Fakat bir de baktılar ki demokrasinin beşiİ'ı denilen Fransa'da Pujad taraftarları, yanlıs hatırlamıyorsak. Meclisin 30 sandalvesini kazanıvermişlerdi. Hattâ birkaç yıl öncesine kadar Pujadist'lik bir siyasi anlayışın temsilcisi olarak siyaset pazarında sürdü gitti idi. Şimdi bizim pazarda da birtakım Pujad'lar görmekteyiz. Kimisi parti kurmuş fezay. ;itraekten sözetmektedir. Kimisi, fil midir, deve midir, belli olmayan programlarla ortaya çıkmaktadır ve en yenisi de, bunların içinde, bağımsız aday Prof. Erbakan'dır. Son birkaç ay zarfında havli ün yapan bağımsız Profesör, tzmir'deki konferansında tslâma dönüş akımının lideri olduğunu söylemiş, dinden imandan sözetmiş, arkasından taraftarlarının 59 yerde baiımsız olarak seçimlere katıldıklarını açıklamıştır. OLAYLARIN ARDINDAKİ Lahey'de.. L.4HEY Arapça konusan bir gencin, İsrail Büyükelçilık bina(Arkası Sa. T. Sü. 2 de) Universite ye giriş için 67 Ekirnde boşvurulacok l'ine verılen tıabere göre, Er | bakan'ın konuşmalan başka il '% lerde yaymlanmak üzre band *I lara alınmıştır. Görülüyor ki, | | büyük iş çevreleriyle Çekişme p ye kararlı olan Anadolu tüe |f carının destekledi^i Erbakan, '' seçimler için hayli tertiplidir. Nitekim Konya'da da karargâh g olarak kullanılmak üzre bir • bina kiralanmış. paralar toplan ' nuştır. irkie | (Arkası Sa. 7, Sü. 5 d e ) l Kayseri halkı öğrelmenlerden özür diledi KAYSERİ (Yılmaz GÜMtJŞ BAŞ bildiriyor) Kayseri'de S Temmuz günü cereyan eden kanlı TÖS olaylannın tluruşması, dün 2. Asliye Ceza Mahkemesinde yapılmış; sanık avukatlan. «Hakikî failler ortada yoktur. Onlar hakkmda hiç hir işlem yapılmamıştır» derai^. turukluların tahliyesini istemişlerdır. (Arkası Sa. I. Sü. S de) NADİR NADÎ (Arkası Sa. T, Sü. 5 de)