Katalog

50. cı Yıldonümünde Sivas Kongresi Vehbı Cem Aşkun tarafından hazırlanan ve hatıra vesıkalarla ışlenmı$ bulunan bu eser Tarıh Kurumunun tetkıkınden geçmıştır. Başında rahmetlı Rauf Orbay'ın da bır mektubu bulunmaktadır. Fıati: 5 lıradır tNKILAP VE AKA KİTABEVLERt İiâncılık: 4168/10838 to. y n . sayı. 1OZU3 mhuriye KURUCUSU: ÎTTJNUS ADI TeJgraf ve mektup adresi: Cumhunyet Istanbul Posta Kutusu îstanbul No 246 Teiefonlar: 22 42 90 22 42 96 22 42 97 22 42 98 22 42 99 Prof. Turhan FEYZIOĞLÜnun Yenı esesn BÜYÜK TEHLİKE MÜNİZM Bütün kitapçılarda Genel dağıtım: BATEŞ Fıatı: Beş lıra Bateş: 86/1082: 7 fcylul Fazar AZİZOĞLU, "ESKİ DP'ÜLER Sovyetler, Akdeniz Filosunun YTP'Yİ DESTEKLEYECEK,, DEDİ yarısmı geri çekiyor Ümit GÜRTUNA Adalet Yılı açıldı Bağımsız adayların Işte Böyle.. »var Inonü anlaşması hakkmda fikir yüriıten P J gbzlemciler, bu ol»yın AP ^ oılannı ne dereceye kadar etkileyebüeceği konusu uzerirtde israrla duruyorlardı. Eski Demokratlara sı\asal haklannın geri verilmesine hangi kurvetler karşı gehni$ olnrsa olsun, ba konudaki tutumu ile AP nin bir hayli oy kavbına uğrayacafım »»• nanlar çofunlnkta idi. Am» hu kayıbın oranı ne olacaktı? Yüıde üç mü, yüzde beş mi, vüzde yedi mi? Parl&mentodaki AP gücumı zayıflatmak içın baska çare kalmadığAa inanan Ana Muhalefet Partisi yoneticileri bütün umutlannı AP seçmenleri «ra. sında ba? gösterecek bir bölunmeve bathmuşlsrdı. Bu partivi besleven oy deposu, bttvüR olçüde. bir zamanjar DP yi ayakta tutan oylardan meydana gelmis değil miydi? 12 Ekun gtınü bir kısım secmen \atandsşın başka partilere kajacajh, ya da sandık basına gitmeyip scçime katılmayacağı muhakkak sayılıyordu. Merak edilen nokta sadece AP nin uğrayacağı oy kaybtnın derecesi ıdi. O kadar ki, sahipsiz kaldıin sanüan oy deposuna elini daldırmak uzere kimi kuçük parti şeflerı kollan sıvamava başlamışlardı. Bu arada 37 Mayıs'ın kudreth albayı Türkes bile esld Demokrat o\lannı kazanmak hırsı içinde. vaktivle 27 Mans'a karsı olduğunu, sırf raemleketi kurtar. mak amacıyla ihtilâlin ön saflannda >er almak lorunda kaldığını söylemekten çekinmedi (ihbar etmeyi neden düsünmemış acaba?). Her ne ise, sivasal hakların ceri verilmesı konusunda baslayan, hâli da butiın bütün jatısmavan ba spekülâtif hesaplann fizla abartıldıeı artık anlaşılmı? sibidir. 12 Ekim seçimlerinde AP nin bu yuzden hatın savilır oy kayıplanna uğramasını bekleme> mek daha doerru olacağa bem.tr. Buna karşılık AP içinde Erbakan ola\n vesilesi ile su viirune çıkan anlaşmazlık AP oylarının bölünmesi bakımından belki daha etkili bir rol ovnayabilecektir. Odalar Birlifi seçimlcri Ue başlayan bu iç anlaşmazlık, sayın Erbakan'ın adaylığı veto edilmekle daba da artmış, nihayet sağ \e orta kanat arasında kesin hesaplaşmaya dORru bir bunalım halinde gelişmiştir. Sayın Erbakan. 40 kadar arkadaşı ile baçimsız olarak seçimlere katılmaktadır. Bu adavlardan haneilerinin \P li olduğunu bilmİToruz Zaten bunun pek övle önemi de yoktur. AP muhalifleri hesabına onemli olan. çeşitli il ve ilcelerde Erbakan takımımn harca>acaeı yofun çabalar sonunda AP oylarının azımsanama\acak kayıplara uğraması ihtîmalidir. Mücadele iki cepheli olacaktır. Zıra AP saflannda da Erbakan takmtma vakınlık duyan adavlar \ardir. Kontenjan vetkilerini kullanan Genel tdare Kurulunun elinden (rrldiji kadar hunları Ii<=tp «onlarına doğru itmeve calısmasma rağmen takımlar ara. sında kader birlijpnın cozübnüş ohcaçına ınanmak ırüçtür. savın Erhakan'ın hiçbir hazırlık ^apmadan her hangi bir örgute davanmaksızın, 40 arkadaşı (karde?i demek daha dojrn) ile yalni7 duvfnlarının baskısı altmda bır iest olarak seçimlere trirdieini sanmak vanlıştır. Yurdtımuzda sağ eğilimleri destekleyen re ne kadar sa?a kavılırsa o kadar memnun olan çesitli örgutler bulunmaktadır. Savın tnönu na<:ıl riemolcratik voldan bir di'7en dpçisiklipini eerçekleştirmrk istİTorsa, onlar da demokratik voldan ter<î dofrultnda bir dııze'n deei^iklieinin özlemi içinde çırmnmalrtadırlar. SimdİT© kadar daha bir eİTerişlistni bulamadıkları iein bürfin guçlerl Ue tutucu AP ri deste'Ulyorlardı. Bu kez AP yi oldiga yerde AKDENtZ'E GEÇEN SOVYET S4.VAŞ GEMİLERINDEN BlRt, BOGAZ'DA.. ANKABA Sovjetler, onumuzdekı on gım ıçınde Akdenızdem filosunun yarısına \akın bır kısmını gen çekecektır Sovyetler Bırlıği 718 tanhlen arasmda 20 savas gemısını, Akdenızden Karadenıze geçıreceğıne daır Mont(Arkası Sa 1. Sü. 1 de) "Dâvaların uzamasından yatandaş tedirgindir,, ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) 19691970 adalet yılı, dun TBMM toren salonun*da vapılan bır tdrenle başlamıştır. Açış konuşmasını vapan Yargıtay 1. Başkanı Ferrah Adah, adalet mekanızmasındakı sorunlar uzerınde dururken, çeşıtlı sebeplerle mahkemelerde dâvaların geregınden fazla uzadığını, bunun, vatandaşları tedırgın ettıgını belırtmış Yargıtay Ceza ve Hukuk Daırelerıne 1969 jılının ılk altı a\lık devresınde 95 bın 759 dosyanın ıntıkal ettığını açıklamıştır. 1968 yılında ıse bu rakam 170 bının ustune çıkmıştır (Arkası Sa. 7. Su S dı> sayısı 200 u geçıyor AP ve DP çekışmesı arttı ANKABA, (Cumhuriyet Burosu . a a HA) 12 Etöm'de yapılacak milletvekili Renel seçimlerine, bafimsız olarak adavlıklannı ko^anlarm savısı, 160"ı bulmuştur. 200'u jeçmesi beklenen bu sa>ı arasında Istanbul, 28 adav ile başta gelmektedir. 8 si^a«i partinin ise, 3266 adayı vardır Bu arada, YTP Genel Başkanı Yusuf Azizojlu, dun \erdiği demeçte, «Eskı DP'lılerm bujuk nıspette partımızı destekleyeceğıne ınanıyorum» de i miş, «Haber Ajansı»nın Gire ' sun çıkışlı bir haberinde ıse, Celâl Bajarın. eski DP'lilere bir mektup göndererek, 12 Ekim seçimlerinde YTP'nın desteklenmesini istedifi bildirilmiştir. Ancak bu haber, Ba\ar'ın eski Çalışma Bakanı 'f •ftaresunlu Hayrettin Erkmen ' ile damadı Ahmet Gürsoy tarafından >alanlanmıştır. (Arka<îi Sa. 7, Su. 1 de) " İnsanî Hişkiler, siyasî aykırılıkların üstünde tutulmalıdır „ Çumhurbaşkam Suna\ ın konuşma=ıyl» dun resmen başla\an Kızıla\ Kızılhac Kızılaslan ve Guneş Derneklerının 21 Ulu^larası Konferansı, laraıl Arap çatışmasına sahne olmuştur. Kızılay Kızılhac t ftil lSrQ.lt Avrın " /i.rup Şehır Orkestrasının çaldığı l«tıklâl Mar«ı ile açılan konferansta Suna>, 87 ulkeye men«up delegelerı selâmhjarak konuşmasına başîamıştır Geçirihniş acılar Dunya banşının KorunrrufSı içm gereklı şartlann yaratılması yolundakı dusunceienn ve sa™$^ karşı olan temennılenn konferans boyunca olgunlastırılacağını ümıt ettıSinl bellrten Cumhurbaşkanı «Oeçırilmis ızdıraplara ve acı tecriibelere raçmen, ndünvadald raevcut ihtilâfl a n n u i a sürdürölen sil&hlanma ve uzav Tarısmalannın mnh temel p*li?meleri TC tabii âfetle. nn tekerrörü, tesekküllerinıze belkj daha birçotc veni ödevler jüklevecektir» demlstır TtRKlYE'YE GtRMCbl S4SAKLANAN LtBNANLI M * R I F BEKTAŞ, BİR Z/MANLAR NtSANLANDlGl GÖNÜL YAZAR İLE BÎRLtKTE .. İstanbul casuslar 13KIZ YE ERKEK ÖGRENCİ, 2 ASKERl ÜÇACl KAÇIRDI TUMAKO. Kolombia (AP) «Ho Şi Minh Harekitı» adını verdıklerı bır teşebbuse gınşen 13 kız ve erkek oğrencı. dun Ekuador Havagucune aıt ıkı DC 3 askerı taşıt uçağuu elegeçırnnş, bunlardan oırını Kubaya uçmaja zorlamışlardır Elı sılâhlı oğrencıler kendılerıne karşı gelmeye çalışan bır pılot tegmeru. uçaklann vakıt ıkmâlı yapmak ıçın ındıklen Tumako havaalanında oldurmuşlerdır Bır radyo operatoruyle bır havacı assubay da agır yaralanmıslardır. Öğrencılerın açtıkları makınelı tufek ateşı uçaklardan bırınde hasara >ol açmış, uçak oracıkta terkedılmıştfr. (Arkası Sa. 7, Sü. 3 de) Saomın AP İl ve İlçe Kurulları feshedildi SAMSX.nV Onseçım sırasında «tlusoycular» ile «tdealistler» arasındakı hızıpleşme yuzunden Samsun AP ıl ve ılçe yone'ım kurulları, îeshedılmıştır İl Kurulu Başkanhğma, Akın Balkan m getınlecegı oğrenılmıştır . Öte>andan, «L'lusoy» grupundan Beledıye Başkanı Vehbı Gul, ıkı gun oncekı olaylarla ügılı yargılama sırasında, «Belediyenin ışten çıkarılan işçılere olan 45 eunlük borcunu» kabul ermışjîen duruşmadan sonra, Beledı ye hoparlorunden a>iıı işçılere «Bir ktınıj bftrcun bile olmadığını» ılen surmuştur. j CLMHLRBASjKAM ^L.\A¥, AC1Ş KONUSM\SINI YAPARKEN.. SCII1116 Oldll hatine geldi Selâhattin GÜLER Istanbul, Ikınci Cünya Savaşından sonra yenıden casuslann merkezı halıne gelmıştır. Son bır y:l ıçmde 135 yabancı ajan Mülî Istüıbarat Teşkılâtı (MİT) ile siyasî pohsın çalışmalan sonucu sınır dışı edılmıştır. Bu konuda bılgı veren bır MIT yetkılısı hâlen Sovyetlerın GRU ve KGB'sı ile Amerıka'nın CIA orgutune baglı kırk kadar ajanm Istanbul'da faalıyet gosterdığını belırtmıştır. ÇeşıtU Ortadoğu ulkelerıne bağlı ajanların sayısı ıse 50 cıvarındadır. Boylece Istanbul, Ikmcı Dunya Savaşından sonra kaybettığı casusluk merkezı nıtelıgını tekraı kazanmış olmaktadır GRÜ ve KGB ajanları, Turkıyedekı NATO tesıslerı ile ilgılı bılgılerı toplamağa CİA ajanları ıse bunu orüemeğe çalışmaktadır. OrtaDoğu ulkelerıne bağlı ajanların çalışma ven olarak lstanbul'u seçmelen ıse «eski merkezleri Beyrut'ta artık tanmmış olmalarına» bağ • lanmaktadır. (Arkası Sa. 7, Sü 4 de) MADDENIN, ATOMDAN DA KÜÇÜK ÇEKİRDEGİ KEŞFEDİLDİ BUDAPEŞTE <aaı tvustralvalı bır fizıkçı. maddenin en küçuk parçası olan «Quark.ı tecrit ettiğini bildirmıştir. şimdı\e kadar sadece bir farazive olan qu»rkm keşfi haberi, burada toplanan ilmi konferansta he>ecan uyandırmıştır. «Quark Farazivesi», 5 yıl once fızıkçı Murray Gell • Mann tarafından one sürulmuştu Gell Mann, quark ın atom çekırdeğı olan notron ve protonlan teşkıl eden maddenin en kuçuk ayrıntısı olduğunu ılen surmuş her proton ve notron'da 3'er quark, atom çekırdeğınde notronlar protonları bır arada tutan meson'da ıse daha az sayıda quark bulunduğunu behrtmıştı Ingılız asıllı Sıdnevlı fızıkçt Charles McCusker, kozmık ısınları ıncelıyerek bu gerçeğı ortava çıkardıgını soylemekte, «Şimdi, maddenin yapısı hakkında çok daha fazla sev bilivoruz. Bu buluş. yepyeni bir çalışma alanı açacaktır» demektedır McCusker'a gore maddeyı mevdana getıren en ufak parçacığı Wulma araştırmalan, sona ermıstır Dığer bılım adamları ıse, en kuçuk parça olduğu ılen surulen quark m da daha kuçuk parçalardan meydana gelmış olabıleceğmı belırtmektedır. Lady Limerick Daha sonra soz alan Kızılhac Uluslararası Daiml Komısyonu Başkanı Ladv Limerick «Delegelerin insaııi ili;kilerin. »ı>asî ay> kırılıklarm ustunde mtttalâa edılebileceğini, dun>ava Upat etmekle >ukumlu olduklarmı» ıfade etmış. «Huknmetlenn seçkm temsilcileri ile ulusal demekler başkanları. bufun dunyayı birbirinden avıran onemli konoları pratık insanî olculer çerçetesınde halletmek Eibi tek «ebebe dabir gave Içın bir aıaja (>anan gelmişlerdir» demıştır Beş dakıkalık muzıklı arayı takıben Turkı\e K.zılay Dernesı Genel Başkam Rıza Çerçel bır konuşma yacmıştır Çerçel konuş masmda •Hilâl ile Salıhin kuraklastnasının dun>a sulhunun (ferçekleşmesi ^nlunda bir mujde» oldueunu ıfade etmıştır (Arkası Sa^7. Sü. 3 de) Bir müteahhii, otomobilinde ölü butundu ANKARA, (HA) Fahrettm Yucesar adıncfa 32 vaındakı bır ınşaat muteahhıdı dun, Başkentın Akdere semtınde bır otomobılde olu bulunmustur Bır cınavete kurban gıttığı one surulen muteahhıdın cesed^nın bulunauğj arabanın ıçınde bır tabanca bulunma«ı ve jer yer bmkmış ve etrafa s.çramış kanlann gorulme'inden, bır boğuşmanın geçtığı anlaşılmıstır. lîgılıler, olajın intıhar olması ıhtımalı uzernde de aurmakta, kesın sonucun, otop^ı raporundan sonra bellı olacağını so\ lemektedırler Yucesar'ın ortajı Ertaç Sağıroğlu, olajla hıçbır ılgı«ı bulunmadığım ıfade ederek, «Haberi alınca, çok uzuldum, ıyı arkadastı» demıstır. Otomobılın şoforu Ahmet Kaykçıoğlu ıse, son ıkı gundur Başkentte olmadığını ıddıa etmıs \e olaM jeni (îuvduğunu one surmuştur. 85 000 dolar verüınce Suleyman beyın beyanatı New York Tımes'te raymlandı. Gazeteler İç politika... Dış politika... ı Amerikan Elçisine karşılık salıverilen siyasî tutuklular Rio'dan ayrıldı ehditler Edur OLAYLARIN ARDINDAKİ NADtR NADt (Arkası Sa. 7, Sü. 3 de) Mescidi Aksa >ançını bütün Islâm ülkelerınde üzüntii ve tepki uvandtrdı. Yalnız lslânı âlemı değil, bır mâbede karsı girisılen hareket olması bakımından Hıristivan dun>ası da [DIS HABERLER olavı kınadı. RtO DE JANEtRO Bre ı Türkivede de vançın haklı zıUalı 15 «ı\a^ı t'utukluvıı olarak uzüntüvle, tcpkivle kartası\an bır Brezıha ha>ra sılandı. Hattâ hükumet \etkıgucu tasıt uçağı dun gece lileri, Dısisleri Bakanlığı bırer Turkne «aatı>le 22 0Tde AVKARA. (HA) Ba^hakan açıklama ile uzüntuvü dıle çeBrezıUa Dışışlen Bakanı ^ule\man Demirel dur aksam tirdiler. Fakat hemen arkasınPınton'un uçağın havalandıDe\İPt Bakanı Ozturk. Malıye dan yancının kamn ovundakı ğını bıldınşınden 2 .«aat =on Bakanı Bılsehan Devlet Plaretkisinı sömurmek ısteven çe\ra, Rıo'tfan Meksıka ba<;İJVr.lama Teskılatı ve Malıve Bareler bazı gençlık orçütlerını tıne hareket etmıstır kanları Mu<;te"!arları ile Mer ıleri surerek Türk ratandası Kez BankaM Genel Muduru\le Brezılya Dısışlerı Bakanı Musevilere karşı tedhıs harebır toplantı \apmi5tir 45 sa?t oncekı açıklamasında «B0ketıne cirıstıler. Şımdi «Yahn=uren tnplantı sonunda fi avlık ytkelçi Bnrke El Brick'in diye Lânet Haftası» adı altınbutçe v« plân tatbıkatı ile mât«hliye*l karfihfında serd* rünitülen bırekeite Mmtli v* ıktiesd' ^ıır'am'in gozden beıt bırıkılan 1$ sirtıl ttj(ArkBsı Sa. 7, Sü. 3 de) 1 geçınldi£ı bıldırilmiştir. Demirel, Merkez Bankası Genel Müdürü ile toplantı yaptı \îlerin ıs\erleri önünde altı köseli yıldızlar yakılıyor, «Yahudilere ölüm» çığlıkları atılıyor. Bir ola\ı kınamak. tepkivi eostenlerle ifade etmek de ler taratından bunlara «dur» mokratik düzende olafan savı denilmemistir. Ovsa Türkıye' lır. tsrail'de \ukna gelen teca deki Musevîler baska azınlıkMİîün kundakçı Hıristıvan lar gibı Türk vatandasıdırlar olsa da halkta o ülkeve kar \e Türk kanunlarının himaye$ı tepki pyandırması da nor si altmdadırlar. maldir. Xe var ki, harekete çeBız, Arap tsrail çatısmala<,en örçutün davranısı, eseflr rınd3 Arapları desteklevebılıgorüvoruz kı, bu sınırda kal rız, dıs polıtikamızda Araplara mıraıs, Türkıye'de vasavan \e ajırlık verebılıriz. Ama herolavla ilşısi bulunmayan bır hafde bu devletlerarası tutuazınlıjı topvekun tehdit yonü mumuz, kanunların eüvcnlıne dönüstürulmüsttir. Yıne eınde yasavan bır azınlıfeın teh : esefle eörulmustür kı, kanun dıdine, onlara karsı çirısılen larımıza före saç teskil eden tedhıse göı vummavı gerektirtehdıtler he?ke»in görü 8nun mez, gerektirtnemelidir. de tekrarlandıfı haide, yetkili Uluslararası Kimya Kongresi için 400 delege geliyor 38 Uluslararası Sınai Kimva Kongresi 8 Eylul Pazartesı gunu sehrımızde açılacaktır. Dun bu konuda bır basın toplantısı yapan Kongre Komıte Başkanı (Arkası Sa 7, Sü. 8 de) Erenköy'deki bir gece kulübü, Komandolar tarafından basıldı «Gençlerl dlnden,.imandan uzaklaçtırdıklan» gerekçesiyle komanrfolar onceki gece Erenkoy semtındekı bır gece kulubunu b*smışlar ve ıkı kuiM yaralamışlardır. Olsydsn »onrı m»r»Ur soyleyerek dağılın jmpun kımlıklerl, henuz tesbıt edılememı»ür. (Aıkan Sa. 7, Sü 2 4e)