Katalog

İHÎFE DÖRT deresin bana karjı çeklngenüJının sebebn. anlamış oldum Demek kı ben 1954 de Izrmrde seçınJere gıderken, 1950 de oldugu gibı safdışı kalmamı, ken dısı hakkında pek te\ eccuhkâr olmıyan mektuplan okumus ol duğu için ıstemışti O zaman Menderes'ın yakın dostu merhum Vehbeşe'nın tutumunu da kendl kendıme izah ettlm Tine o zaman polıtıkanm ve politikacının ne olduğunu biraı daha İyi anlar gıbi oldum. «Ohad, kardesim sen doğrn •oyliyen bir arkadasımsın, bana özel kalem kapısından degil, su büyuk kapıdan istediğin zaman geleceksin.. Tükselen insanlann etrafmda riyakirlar çok olur, onlar Insam sasırtır, sen sakın dostluğunu benden eslrgeme!.» •İntibaım o ki tzmir'de seoio yoklamalan kazanman çok zor olacak, İzmirli degilsin... Eskl miHetvekillerinl duşunıp kendilerine yer açntak isteyenler çok çalışıyorlar Orada il idare kuruliannda dort senedir nobet bek leyen arkadaşlanraız var, senin bir gurultuye gelmeni istemem, istersen yoklamalara katılma... Sonra ben seni herhangi bir yerden aday gostere>ım vesaıre gıbı sozlerın gızledığı bır kırgınhk. Kendisıne verılen ozel mektupların sırrını senelerce taşıyabılme kudretı O mektuplarla olaylar arasında vfhımlı ırtıbatlar kurarak tereddut'er ıle dostluk duygularının zaman zaman çatışmagj „ 6 \ftısfos 1969 CUMHURTYET POllTlKfl GflLERISl ^BİTLERvePOBTRELER Yazan: C1HAD BABAN 1 ÎS48 ne l»5O •uıda Demokrat Partioia bahranlar feçirdiği « ı m ı n l ı r da Arrnpada balunan ysJan bir arkadaşun bsna «Türldyede neler oluyor?» diye mektapls sormus, ve ben de ona bır kaç mektapla olaylar hakkında arkad&sça bilgl vermiştim. Bu mektapbur, •amlmi bir dostun dlğer samiml bir dosta yazdığı l»öball fisluplu mektuplardı. Bu mektuplarda TasYİrdekl yanlanmın nedenleri hakkın da da bilgıler verıyordum. Bu mektuplar o gtinun k a n ş ı i •laylannı tasvir ederken Mer> leres ve arkadaşlan hakkında tibarh cümleler tasımıyordu «Jihayet başbaşa konusan iki sa niml lnsanın Uslubu lle kalema ılmdıgı için keltmeleri itlna lle .eçıimemıştl. öyle Id bir yaban 'i okudugu zaman, bu mektup arda bahls konusu edllen şa> ııslara karsı saygı ifadesi kulanılmadığı kolaylıkla soyleneJİlirdL Bu arkadaçnn AvTupadan dön l ü . 1950 de D.P. milletrekill Dldu Yoldamalara girmeslnl tamln lcln onun muracaatlnl ken11 «llmİ9 yapmıştım. Yoklama ffenderes, Adenauer'in tenkidlerine onem vermiyor l a n kaybettigl «aman da Merkez îdare Kuruluna onun lmzası ile müddetl lçinde telgraf çekerek Partl Merkezınden aday gbstertlmesi muamelesinl gene ben ona sormadan tamamlamı? tım. yoklamayı kaybettıgl sırada Avrupada olduğn Için kontenjandan gösterilmesi için kon ımıs olan müracaat «amanını mutlaka kaçıracaktı Bdylece bem fırsatı kaçırmasını önledim, hem de llsteve glrmesi 1çln etkUi zannettığim herkese ayrı ayn rlcalarda bulundum Zaman geldl geçti, bu arkadas benden evvel DJ?. den aynlarak Hıirnyet Partısine gırdı, bır sura sonra da, ben Demokrat Partiden avnlmak lüzumunu hıs settlm İşte tam o sıralarda MUkerrem Sarol her halde benlm Hüniyet Partisıne geçmeml önlemek düşüncesiyle bana bır gün Ankara treninde şunu söyledi « Sana bilmediğin bir seyl Sğreteyim: Senın Hurrivet Partısine geçen o arfcadaşın yok mu? 1950 seçimlerinden evrel kendisıne vazdıgın mektuplan Bavar'a gondermis. O raektuplarda sen Menderes ve diğer ba Dİan için iyi şeyler soylememişsin .» Ağzım açıl. kaldı Sarol bu mektuplardan haberdar olmuşaa, demek muhakkak onlan benl Jumal etmek maksadıvle ilgi11lere teslim etmışlerdı Çünkıl Sarol İM kışl arasırda cerevan eden yazı?mayı nereden bılecek ti? Turkiye'yl ılyaretl sırasınd» Adenaner 907le demişti: «İyi i^ler yapmışsınız. Fakat yatıntn temposunu ayarlanıazsanıı enflâsyon slzl rahat bırakmaz. Bütun emeklerinlz boşa glder« Yalnız dış yatırıtaa fuvenmek tehlikelidi» Fotofraf, Adenauer 1, Teşilkoyde devrin tstanbul Valisl Gökayla (östennektedir. da bulunması Uteğinde bulunmuştu Adenauer ıle, kendisinl Cuma Ovasına inen uçaktan aldığımız gılnün akşamı Konsoloshanede şerefıne venlen bır kabul resmi sırasında, bir koşede yanm saat kadar gbrüştuk Turkıje hakkında bılgilıydı. «^lyi isler yapnussınn!.» dedi, «ne var ki bundan sonra toplanmak, iktısadî dummunuzu konsolıde edebilmek ıçın vap tığınız eserlerin terımlı hale gebnesinl beklemek, blras sabırlı olmak lânm. Bu tempoda ustuste yatınm yaparak giderseniz, çok korksnm ki simdıden başgösteren enflâsyon sizi rahat bırakmaz. Bütün javretleriniz bosa gider. Ankara'da da dostlanma bu göruşfimü açıkladım. Millî bir kaUanmavı valnız dış yardıma guvencrek yürütmek çok tfhlikelidır». Adenauer'ın bu sozlerım sonradan Menderes'e naklettiğım zaman, «Iktisadl durumumuzun nesl konsolide edilmeli?» dedl, «Bir memleketin hamleleri duı durulur mu? Bize elbet yardım etmeye mecburdurlar . N\TO içınde onlan bcda\a mı destek* Yarın : ÇABUK KIZAN İNSAN Sonra ozel mektuplan kendisıne gonderen sâdık kışı Işte Turkı\ede sıvaset bu Bu bojle oldu, bojle devam ettı Menderesı etkılemış olduğunu zannettığım bu hıkâyenın parantezını şımdı burada kapıjorum Ve tekrar WA Izmır seçım jokla malarına donuyorum Lıstede uçuncu olarak nisan başmda Ankara'va dondum Ankara Palas ta ısrrıme bi'akılmıs bır mektup buldum O mektup e'kı îstanbul MılletvekıPermden Salamon Adatto tarafmdan bana yazılmıştı Adatto îstanbul'da joklamalan kavbetnuş ı Bu netıcevı Mukerrem Sarol'un bır oyununa, ve kendı venne Sarol'a ba? eğecek bır başka Musevı mıl le*vekılınm «eçılmek ıstenmesıne yoruvordu B'r dâvâ ıçın Mersın'e gıtmıştı, ertesı gunu donecektı, Gıdıp, kendısı hakkında Menderes'le konuşmamı ıstıyordu Avdetınde bu konuşmadan alacağım intıbaa gore hareket edecektı Mektubu cebıme kovdum, eve ge'd m, telefon ederek Menderes ten rardevu ıstedım Radyo açıktı Adana'dan kalkan uçağın kazaja uğradığını bıldırıyor ve bu kazaja kurban gıdenlerın ısım lerını tok seslı spıker yavınlıvordu Salamon Adatto dedi, elımdekı mektup sankı ahretten gelmıs gıbı avuçlarımm ıçınde dondu ses devam ettı Remzı Oğuz Arık, Galatasaray'dan hocam, be n*mle beraber mılletvekılı olmuş arkodaşım DP'den aynlarak Koy lu Partısını kurmuş ve onun başına geçmıs olan durust fazıleth ınsan Ew ah Ses devam etti. Baha Baban Halamm oğlu, ağa bevım, koltuğa yıkıldım Spıkerın sesını duyuyordum ama artık ne sovledıgım an'amıyordum.. Menderes ten aldığım randevu Içın sebep kalmamıştı Buna rağmen akşam ustu kendısmı gordum, kaza dolayısıyle çok uzuntuluydu Adatto'nun hıkâyesıni anlattım, gozlerı doldu, konuyu değıstırmek ıs edığı ıçm • tzmir'de fe^kalâde netice aldın.. Hiç ummuyordum, tebrık ederim» aedı Dıkkat ettım, 1930'dekı cıvelek bakışh vurpgmden umıt taşı ran ınsan artık kajbolmuş onun yerıne geçen dort yıl ıçnde yuzunun der.nleşen çızg'lerıne bınbır ıstırab gomen başka bır ınsan kaım olmuştu Bu bolümde birl Roma dlğeri Bonn uçuncusu de Ba*dat'a kendısnle yaptığım üç yol culuğun h.kavesını anlatacagım: 1954 seçimlerinden once, müteveffa Alman Başvekıli Adenauer, Turkıjeve gelmış, Ankara'dakı temaslarra ve konuşma'arnı bıtırair.ten sonra, îzmır'l zıvarer ederek tstanbul ürennden memleketıne donmüştü Kendısınl îzmır'de karşılayanlar arasında tzmır mılletvekılı olarak ben de vardım Almanva NATO \ a gırmek ıstıyordu thtıvar Baş»ekıl Aderauer konuşmalar arasında Almanva' nın bu te^ebou^te Turkıve tarafmdan desteklenmes nı de istemefe gelmıştı Türkıvede bu konuşmalar arasında Almanva' nın Turkıve'ye iktısadî yardım POLİTİKA VE POLİTİKACI Ankaraya vannca Mecllstg Menderes'i buldum Sarol un ba na soyledıklenrün dognı ohıp olmadığını sordum «Doğru'» dedl, güldü, «Geçmiş meseleleri kurcalama!.» demek Istiyen o.r aus lşaretlyle lşaret parmağını agzma gdtürdü O z&man 1950 den berl Men Menderes'Ln uçakla yaptığı gezüerden biri sırasında fotofcraflarından birl. Tlne kngın bir anında.. Yanındakl Koprulu'dur. NÎHAt KARAMAGAKAIJ 2 ÇIKAN KISMIN ÖZETt Selim Gediz, çocuklak yıllannı Çengelkov'de mahrumlyet içınde geçirmıstl. Babacı bakkaldı. Okul dısındakl saatlerini ona çıraklık ederek degerlendirıyordu. Çevrede, kendılerinden alış veri» eden bir de unlü doktor vardı Üniversıtede profesorlük yapmıs, emekliye aynlmışti Selim, zaman zaman yalıya dukkândan oteberi goturur, sahane yapıya hayran kalırdı. Daha sonraki yıllarda, profesor Mazhar, sınıfiannı daima bırincılikle bitiren Selım'e Tıp Fakulteslnde Dfvlet hesabma skuması için yardım etmif, boylece de genç adam doktor olmujtur. Şimdi Konya'da bulunuyordu. Bir yandan >ağmora seyredıyor, bıı yandan da eakı gunlert dusunuyordn. însaflı ınsanlardı. Bol bahsis verirîerdl Hel» bavramlarda Yalının ıçini hiç gormemışti Selim oğlan ama, haval ederdı Odalar odalar. mermer sofalar .. Mınderlerı kuştuvu kocaman koltuklar pencereleruı önunde Kuçuk masalarda çay tepsüerı. pasta tepsilerı Tabak tabak kurabıyeler, ıskelenın kar^ısındakı jenı boyanan pastacıdan atmma, Surahı sü rahı lımonatalar, şerbetler .. Kurul efendım koltuklara, ye, ıç yağmuru seyret. Seyreyle gozum' Kaç kısiydı yalının insanlan bıhnezdı. Onlann bazan kırmızı otomobıle dolusup gezmeğe gıttıkleri m gorurdu Çocuklar da vardı jalıda Aralarında Selim yaşta bır oğlan Bır gun top tekmeleyerek bahçe kapısından firlamıs, «lınde sepetl* yaklasan Selım'e haykırmıştı Vur sen de tekmeyi, topu bana jönder. Selim ın topu tekmelemesıne vakıt kalmadıvdu Yabancı oldugu konuşmasından anlası'an bır kadın herhalde murebbıve, kapıda hışımla belırerek oğlanı kolandan jakalamıştı Selim, onlan yanyana kendisıne bakar'arken gorur gıbı oluvor Oğlanın vuzunde acımavla kanşık bır kuçum'eme belırdığını hâlâ unutamamakta Kapıdan geçerken Selim, surunme\evım der gıbı murebbıvesıne sokuluşunu her zaman hatırlar Herha de murebbıye^ı «O pıs bakkal çırağıyla oynamak sana yakısır mı'» demıştı oğlana. Çoktuvdu bu aeı bir süre Selım'in yureğine. Başı onunae daha hızlı yururdu bahçe kap'smdan mutfağa gıden jolu Gavrı hıç oyalanmazdı çakıllı yollarda Sonraları, sele\le bahk <aüığı zamanlar ıska geçerdı unlu profesorun yalısuıı.. Bır ganp utangaçlıkla. Gerçı ı\ı ınsandır Allah sellımet versm Mazhar hoca Tıp Fpkultesınde devlet he«abına okumasını kolaj'aştırdndı Butun sınıflarmı bırıncı 'kle geçıp lı«eyı de bırmcılıkle bıtıren ve jazları bahk satarak cep harçhğını çıkaran bakkal Abdullah efendınin gayretlı oğlu Selım'in, ünıversıtede okumak için çabal?dığını öğrenınce, yardım elıni uzatmıştı. Hem ıvılığıne hıç karşılık beklemeden şaşıhr' Bavramda tebrık yazmayı unutmamalı Mazhar hoca % a Ne vağmur, ama ne yağmur' Yağmur ınsanlar dan arındırdı «okağı Yalnız kamı çokmuş î'lsk bır kedı vağmur peraesmın arasındai beurdı Galıba kendı sokak kapısmın eşığm» sındı Her gun jağmur vağsa sokak her gun bojle ıssız oka hayata katlanma^ı daha zor olacak. Dağ başında ya lıjormuş duygu^uvla Yağmuru, unıversıte »rkadaîlanrıdan Yıldız Gurgen'm valısından sevrermek gerçek bır zevktır. Çocukluğundan beri havalınde vaşattığı salon dekorunu, asağı fukarı Yıldız'm Yenıkoy'deki valısmda bulmuştu Askerken ızın^ Istanbula gıttığınd« yeni yaptınlan yalıya divet edıbnı^tı. Pınl pırıl modern bır y a l u Yüdız Gurgen Ünıversıteyı bltrrinee, doVrtoramı hazırlavaca fiım Amacım felsefe kursusu Ne dersın, Selim? di yordu Selim, bır sev dıyranemısti. Yalıya bakıyordu« Hakkı var kızın Bu devırde boyle bir valı lnsanı ancak fılozofça duşündürür» diye aklmdan geçırmışu Goztep«'dekl o mıcınk ev sekiz yıl içinde bu yalıyı doğurmak hunennl nasıl gosterdı, bır muam 1 m ı Olağanustü akıllı »dammıj Yıldız'ın babası sa yın Ekrem Gurgen Ufacık, tefecık. karayağız bi» kısi ama ak'ı kocaman Kendı=ı onun çok ıyılığınl gordu, hâlâ da gormekte Gaze'esıne çevınler yaptınr ve pıjasadaki en vuksek paravı verır GeçeB yıl da Konva'va gondenp çev^rısm• vaptırdıgı makaleler karsılıâ nda lettıSı banka havalesı Selım'l •lmaktan utand racak m k'aJaydı Selim bır tesekkur vazmış oncian sonra mektup lasmaları âHet olmuştı Bır kuçuk kardeş muamele«ı vapar Selım'e Fkrem Gurgen ısını büen adamdır ıtiraf etmeli Gerçek kaprahst bır memlekette doğsavmıs, borsaları dalgalandıran ssolardan bıri olurdu Tam vakönde «attı Göztepe'dekı evı. dergılerden bır dergı çıkaravım derken, Babıâh'de bır gun lük gazetenın sahıbı o'uverdı O yaz nasıl guleek ve kendi djrumııvla eSlene rak anlatıyordu seruvenm Yalının den z ustundeki merm»r terasında otıınıvorlardı Vıvana ısl ha*ır koltuklarda Ekrom Gurgen ?z otede demır h, yeni satın aldıSı kotrajı go=terıj'ordu Gelecek gelış nde azızım, bu kotranm vennde bır yat gorebılır<;ın Kıvrrık ka a saçlı başını arkava devırerek kahkahalar atıvo'du Bu j a şa gelınceve kadar h»p îı^ı bıre ovnadık Şımoı sıra dıisese geldı Bır duşeş hır duşeş daha Artık istesera de iki bır atamam H^o dj'eş Çunku düzen oyle kunıldu . Kahkahalar Vîrc anlıyaca*ın bAtım olacak gıbi değıl hep okka s'tına gıtmekteyız, heD 'tırtıklanıvoruz ba'i bundan boj'e ben de tırtıklamanm mılletı okka sltma gptınnenin vol larını anvajim, dedım Kahkahala'' Basamak ba« ^arnak tınranmağa çaba'a merdıv^nın uit bsşına, omrun vefa eder^p "=aç «akal aearınca «aban'ıea varır, soluk alırsın Ben «abır17 adamım He e bır sıç ramavı denevejnm, olur a. kendı rekorumu kirarım. dedım Bır davrandım u«t sahanhkta buldum kendımi . Kahkahalar Huner olumlu bır vöne von^ltebılmek1 r tâlıh' Ama h ı ' ı n rn'"=ele sıçrsnabı'ecek ânı k""s*ırmekte Ve havattakı sıçrama» lara olumlu bır jon verebılnek e Konusuvor konu'iıvnr kenrtı m o\lesıne «laya alıvordu kı karsi':ınd?kın° bu koruda nu«unme pa yı b 1P bırakmıvordu B°'kı bu da hır taktıktl Eğleicelı sohbetırı vaıda ke«ıp saatıne bakü. Zıplar gıbı fırladı ko'tuktan Berım kj«ııruma bakmaz^ın Selım'ciğun, Vılâvette randevum var Çok baelı olduğu karmnı kaybettıkten sonra butun sevgıs nı kızı Yıldız'a vermı<:ı Sarıldı Sptu onu, sırtını pa* pat ok^adı Sonra Selim le kucak laştı Gıtmeden tekrar gelecek« ı valı^a snladm m ı ' . Sana hnat dersler verece? m Ihtıvacın var, o\le anlaşıhvoVe cevap beklempden çıkn eı*<ı Az =onra cad de<î°kı kalabalıŞ^ rağmon nnnr I r ı b r r~ermı gi bı kajan otorrobı ını gordj Sclım Derken yağmur ba= adı Yıldız'la «alona çekıldıier Doktor Sel m pencerenın onun<^kı yeşıl ipek kumasla kaph kol'uğa vavılnrş vpamuru sey redıvordu Bo s az da vağmur gelın teller gıbı ışıl tılı Eorunur Be\az nkıvlu bi7ni<>*c Icrn guTiuj tep<; lerde getıd E' bu s ıılanmıs bardakla>'a rrevve su'arı ıçıvor arcı MU'IK de drlı\orardı Pıkaptan Srlım n, sev^ıeğe anlatıaEa çahş"ğı klâsık Batı muzıgı Boğaz a ka^şı ge 'm i m ı : r ı r p^noprprm kıyı sında dumvordu Yı dız Se ım onu A"en mınja» tı rlerme benzetır Ov'e bır so\lj guzellığı vardır, Yıldı? m încer k Mcııdtnur «ol vpnnla çerçeve ve davannvh Bembevaz JU7unde' Badcn bıçımli kapkara goz en paıp bır a*eşle vanT»orau. Çok »eyler dıverek Celm'e bakıjordu Selim, hoşlanmarrıştı bu ya'nızhktan . Ruh ka»gaşalığını \"jzune vansıtmar^k çabasıvla başuu igmış, onundekı alçak masaya bırakılnıs pıskuvl tabaklarına dalmıştı Yağmur kasvet venyor, dedi Yıldoz. Amma da vaptınT Neden ? Yoksa sen hoslanıjor musun? dly» sordu, Yıldız Buradan seyretmesi pek kevifll Bu dekorda. Bana bu dekor da ka'vet verivor, Selim Şa anda ısterdım kı kuy*u, los bır odada olalun. Perdeler de kapalı Gormıvelım «esm bı'e ışıtmeyelin» yağmurun.. Yaradılıs meselesı belkı (Arkası Tar) Dİ6İ Bond WODESTY BLAISE e 51VI CUT1AEI BİU0EK1 A^CUEDEM çıtıvoe • flFFÂNY JONES ^T^ (LK: «ÖODÛSÜME V\i .2ÜRAN ÇOC I ••»•••••••••••••••••• U U b 1 UK \ Tarık ?. KırDakan f X * DKRI SAÇ n ZÜHREVİ HastaükiBn Mateiiaası» lstikJâl Cad Parmakkapı Na 9B fel: 44 10 n • • •••*•• SÜNNETÇİ NÜRİ EŞSİZ Aksaray Miilet Cad. Haseki Hastane du>ak Arslanbey ^alas Apt. Kat: 1. D: 7 Tel: 21 44 66 (îlancıhk. 3836/9401) İ L ÂN Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlıgından Aşajıda adı ve sovadı lle çekilen kur'atı Teçhil» tâyin »dildığı mahal \azılı Doktorun t&yin mahallınde bugün» k»*»r lçe başlamadığı anlaşılmıştır tlân tanhmden itıbaren 20 gıln zarfındı Tazifcsin* biflamad'gı \e\a Bakanl.ga müracaat etmedığı takdırde, hıkkmd» 2000 sayılı kanun hukumlerınm tatbıkı suretıle san'at ierasından men olunacağ; teoiığ makamına kaim olmak uzera l l i n olunur. Adı ve Soyadı: Dr. Mustafa AÇIKKOL T&yin edildifi Vsn, Nakfl mahal 1 APA ve serbesf döviz sahasından alınacak fahsise atfen kapalı feklif almak suretiyle ham deri satın ahnacaklır 1 Bu i^e alt rrrak TS müremmim maWTiat mOessesemizin BeykozdaM merkezinden veya S'rkeci'lelci 5''nci Vakıi Han altında Toptan Mağazamızdan bğTPnıleb lır 2 Kapalı teklif mektuplan en geç 20 81969 günU saat I7 00"ye kadar müessesemize verilmlş olacaktır 3 Teklifler arasında şartlanmızla lhtlyacım'za en uygun olanı teroıh edilecektfr 4 Müessesemız diledijl mlktarda ve alıp almamakta aerb«Bttlr. SÜMERBANK DERİ VE KUNDURA SANATİt MÜESSESESİ D Hastahınesi, Kan Merkez T.biplijın» TaıiuJa • 8381)