Katalog

JAHIFE DÖRT 2 Agustos 1969 CUMHURÎYET YIKİNtl ÇIĞİRI POUTIKABÜSTLERvePORTRELER GfllERISI * Menderes, Başbakan olduktan taaa bır süıe «onra, e t ı v fındakilerin açtığı çukurd». aldatıcı bir âlemde yasarnava başlamıştı Hazreti AH'nuı Malik bın Harıs'e japm» dediği seıleri o, zaman oranları içinde teker teker vapmış oldugu için, artık sözlerimn •*t flillerinin esirl olarak buhTanlara surdklenmiştı. Devlet radvo«,u Demokrat olmayan latandaşlara. «Uçaklar! » dive hitap edivordu MahkemeJerın adaletıne inanan kalmamıştı. Menderes, eski ftoma'da Çiçero'nun elinden tutup kudret sahibi kıldığı Oktav>us'e benzemişti. Hikiyeyi hatırhyacaksınız. Sezarı oldürmuşlerdı Çıçe ron, Roma'mn erı büyuk zek&sı ve hatıbı olarak herkes'en saygı gorüyordu Oktavyüs, Çiçe ron a yalvardı «"Siz benim manevî babamsımz, sız Roma »ınırlarına ısık serpen büvük dehasınız' Sizin istediğiniz fibi bir hukumdar olacafun Herke*« horriyet, herkese insanca muamele vaad ediyorum'» Bır gün Çiçeron hiçblr şey 22 M»yıs 1951 g u n u eskl B u y u k MUlet M e c l i s ı n i n ust k a t ı n daki m e r a s l m s a l o n u n d a yenl ı k t i d a n n y e n l Cumhurbasjkanı Celâl B a y a r tebrikleri kabul edıyordu. F a k a t protokol ta,m a m i y l e unutulmus,, o r t a h k b a y r a m y e r i n e donmuş.tu. olan Oktavyüs U her şey yaptı. Onu Seıar'ın makaımna oturttu Gene bir gün hak ve hürrlyet mefhumlannı birer basamatc gibı kullanan Oktavyüs, Çıçeron un başını vurdurdu Roma'da, hitabet kürsUsunün üzerıne k o > d u ve h a l k o sevdığı başın önünden sevınçlı gorunrnek ıçın zorlanarak, işkenceye ugratüaıa.k geçırtldı Oktavyüs'ten nefret edenler bıle istemeye istemeye bu rulmU korkulanndan alkışladılar Yazan: C1HAD I BABAN Yıkılmaı zannedilen blr iklidaı olmuşlu Zaman ve mekan nlsbetlerl ıçmde Türkıye de de böyle şeyler oldu Başta Husejın Cahıt Yalçın olmak uzeıe gazeteeıler hapse atıldı Vatan Cephelerine ekmek kaygusu ıle zorla katılanlar, 27 Mayıs günıi ellennı havaya kaldırarak «Allah bizi bu işkenceden kurtardı» dıye dua ettıler Çünkil sevmedıklen, begenmedikleri olaylan al kışiamak mecburıyeu Ile karşı karşıja kalmışlardı Imar namı altuıda bır ınsa nın hem evı, hem düXKâru yıkı lıyor, feryadına k'mse kulak as mıyordu Üzüntülü insaıüar dalkavuklann katıkahalan yü zünden seslerinı sorumlu insan lara duyuranuyorlardı Memle ket Kudüsteki ağlama duvarı gıbi, soğuk ve donuk blr tıal a; mıştı Demokrat ^arti blr tarikat havası içinde, korkusuz yaşa mak lsteyen vatandaşa her gün yenl endîşeler verıyordu Hal buki Menderes iktidara gelme den evvel tarlhten aktararak anlattıklarınvm bllen lnsandı Tek partl devrinden bahseder ken «Millî Şef, Onun ağirlıiı nedir ki? Asıl zorha olanlar, hal kın fiklyet hakkinı flindrn al dıktan sonr» MİUİ Şefe sırtlannı dayayıp halk» erivet edenIerdir. Ah\. Ah!.. Hele ÎU mrm leketin b»fnn» bürriyetin jiıne?i bir do|»a'..» diye dövünUr dü Nasıl olmuştu da hürriyetm güneji ugrun» mücadeleye aUlan bu ınsan, keskın zekâsma rağmen kötü bir kaderin gıdişi Istikametine bıle bıle isteye isteye surüklenmişti. Aslmda onun felâketıne, zekâsı ile duy gulan çarpışhğı zaman sekâsı na ortu çekerek duvgulanna ltibar etmesı ve onun bu zaafını bılenlerln onun duygulannı gıcıklamaları sebep oldu Şımdl sıze duvgulan arkasından blü me suruklenen ınsanın hayat kıtab'ndan bırkaç oykü anlata cağım . Menderes, Ba^bakanlı^ının daha. ilk jıralerinden Ulbaren, kısa bir sure sonra çevresinin blr takım menfaat duşkunu dalkaruklarla dolup tajjaca^ından endlşe etme^e başlamıştt. Bunu da açıkça soylemekten çeri kalmıyordu Fctoğraf, Menderes'i bir basın topUntısınd» gostermektedir. konuştuk, kendısınden izın alarak avrılmak istedığım zaman, beni büyük kapıya kadar ge tırdı «Iştr, senin ıririp çıkacağın ve dostluğunu getırıp goturecegin kapı budur » Ben tekrar başarı dlledım, tam avnlırken «Bak» dedl «şlmdi sana hatırıma gelen bır şev soraca Kim Hatırlanın şu Esad Ça^a meselesinde aramızda bir münakaşa ppçmıştı, bir gece Hatay Pastahanesinde sen «Bug~un bo\le vaparsanız varın iktidara geçecek olursanıı ne \apmazsınız''» gibl benden suphe ederek b\r sevler söylemiştın O fıkrini ve kanaatını hâlâ taşıvor musun? O dakıkada hissettım ki Menderes butun o dostluk sozlerıne ragmen bırdenbıre yuıe dujgularının kuvusuna duşmüştd Beni miUetvekıllerınm delüesınden ayırıp Başbakanlığa gotürmesi orada nazık sozlerle ıl tıfatta bulunması ve bana bir sure once soyledığım sozleri gerı aldırtmak ıçınnüş Evet o zaman anladım kı, o bana «Bak senin o giınku sözlerine rağmen ben Başbakanlık koltuguna oturdum. O gunkiı duşüncelerinln hatalı oldufcunu ki rahat edevim» demek ıstemıştı «^dnan bev» dedim «çok trmennl ederim ki, o gfinkü nıutalâamcla aldanmı? olayıın, \azıfetn size başarı dilemektir.» Sırtımı sıvazladı bu cevabımın onu memnun etmedıgınl russettim fakat o benden her halde «O gün söylemiş oldutum o söz için bugün siıden 8zür dılerim» gıbı bır cevap beklemıştı \ eclistekı merasimden beni çekip Başbakanlığa getırmesi her halde Hatay Pastahanesındekı sonuşmamızı unutmamış olmasmdan ilen gelıyordu Nitekım Demokrat Partıde kaULğım altı jıl ıçınde bırçok vesıle ile bırçok de» fa kendısinı zıyarete (jittığım z?man \e her defasında ozel kalemden ceçtığım halde o hıgbır kere bana «Nejp bu kapı1 dan Eirdın* Sana buvnk kapıdan çır dememış mıydım"'» demedı SARMAŞ DOLAŞ 1950 seçımleri neticesınde toplanan Meclis'te Bai'ar Cumhurbaşkara seçilmış Menderes'e de derhal kabıneyı kurma gorevı vermişti 22 Mayıs gtfnü, bu gün Cento olan eski BÜyük MUlet Meclisı'nin Ust katındakı merasım salonunda yenl Cumhurbaşkanını tebrik edıyorduk Menderes geride, onun ikl adım sağ arkasında yer almıştı Yeni Mılletvekıller.ne, protokol gerefınce yaln« Cumhurbaşkanının elmln sıkılacagı sövlenme miştl Onun için Cumlrurbaşk»nıru tebrik bir nevi seçım kazanmanın keyfı ile seçirn tebnki halıni alrnıs, herkes suayla Bayar'ın, onun arkasında duran Koraltan ve Menderes'in de ellerinı sıkıyordu Besml protokol zaler neşesıyle delık deşık edildığınden mületvekıllerınm bırbırlerının boynuna sanldığı bıle gorulujordu Bır bayram gunü yaşıvorduk Mıllet iradesıyle yıkılmaz zan nedılen bır iktıdar iikümış, ta rıhte ilk defa halk oyu ıle bır iktıdar kımsenın burna kanamadan yep>enı ve ünvt dolu in sanlarla iş başına gelmıştı San kı bu memleketm ufuklannı sa ran sısler dağılmış ufuklann otesinden cennetirt hayalı gözlerımızı doldurrnuştu Sanki avuçlanmunn içinde başan kapısını açacak altın anahtarları sımsıkı tutuyorduk Yarın : MENDERES'İN KİN ŞERBETİ Dişl Bond MODESTY BLAISE K GT I A I C 90 Avukat Cezae% mden serbestçe gırdı, Mudur adı na Savcı'nın yanına çıktı. Mudur un makamınd» oturmakta olan Savcı, avukatı Adlı>e'den tanıdığı ıçın buvur ettı >er gosterdı Ana muhalefet partı sı ll Başkanı nın kardeşı oldugunu da bılıyordu Iktıaar, ja da muhalefet ayırımı japmazdı, Devlet n gore\lısıydı o' Yetkılerı çerçevesı dahılınde ge reken \apmaktan ba^kasmdan yana da değıldı. Muhalefet partı ll Başkanı'nın kardeşıne verdığı onem adamın hem kanun adamı oluju hem de Vıenuz hıç bır a>kın .stekte bulunmamış olmasmdandı Kudret Yanardağ ıçın gelmış olabıleceğını kestırmemış değıldı ama bu da onca onemh aayılmar dı Suç ışleyıp tutuklanmış bır tutuklu, kendıne elbette bır avukat tutmak ısteyecektı. Nitekım hâl hatır sorraak, hoş beften «onr» avukat, Ceraevıne gelış nedenını açıklayınca, kar3ilik.li konuşmaya bajladılar: Hay hay, dedı Savcı. Çağırtaynn rnrt Lutfen. Zıle bastı Odaya gelen Kâübe, Kudret Yanardağ ı çağırtmasmı soyledı. Sonra da Efendım, dedı. Az once bır hamm gelmişti Kudret beyın eşıymıg Yuksekten konuşmas» belkl de aldırış etmıyecektım. Ama başladı sınırli sınırlı. ben de evlenme cuzdanlarını gormek ıstedığımi so>ledım Bılıvorum ohnadığını. Hanl çok ozur dılerım, boylelerme hem kel, hem fodu1 derler' Hakkı âlınız var efendım. Kadın, zayıf mah luk kulağıma çalındığına gore, Kudret beyın îstanbul'da hanıroı, çocuklan varmış Burava geürıl dığı zaman bu hanımla tanışmı?, evlenmek ıstemış ler Istanbul'dakı hanımla mahkemehk oldukların dan bu kaabıl olamamış tabi tstım «rkadan gelsın kabılmden, Medenî Kanunu sonraja bırakıp .. Ser'ı bır nıkâh kıyıvermışler' Efendım, bıhjorum Bılıvorum ama, takdır buyurursunuz kı, konuşmalarda âdap vardır Eskı Mudur bunlan fazlaca şımartmış Lâf aramızda, bu hanım Mudür'ün odasında bulu5urmu5 Kudret bey le' Dusunun, resmi bır makam ne hâle getırılmi?1 Çok çırkın.. Bıçak, afvon, esrar satışları, hasUhane, dijçi dümenlerıyle kapı kâğıtları alıp çıkmalar gece ya rılarına, hattâ hattâ ertesı gun «abahlara kadar dışarlarda kalmalar dahası var oncekı Mudur kafa yı çeker çeker gelır, koğuşlarda hukumlulerle barbut atarmış' Avukat butun bunlan bıldığı halde, gen» d« hayret etmıj gorunerek Vah, vah vah, dedı Tabi jımdı hıçbırı yok. Bundan sonra da olmıyacak' Bır şey sorabüır mıyım' Hay hay, buvrun. Kudret beyı neden tecrıde kovdunuz? Mahkeme kararı, yahut Sorgu hâkımlığınce falan » Hayır hayır . hıç bır karar yok ama, ıstesem, ıdareten de onu tecrıt edebılırdım Çunku suçunun mahıyetını bılıyorsunuz Tabi aynı cumleden olmak uzere, Cezaevindekı ayaklanmadan da haberınız var* îşıtmıştim efendım Ne mahkeme kararma ne de benim ıdari otontemı kullanmama hâcet joktu Çunku, ilk tutukluluğu zamanında makamımıza dılekçeyle müracaat etmış polıtık bır takım mahzurlardan dolayı tecrıdıni bızzat kendısı ıstemıştı Ben sâdece bu dılekçeden bahısle aynı şeyı tekrar ısteyıp ısleme oığını sordum Musbet cevap alınca ttıraz edecek hıç bır şev kalmamıstı Avukata Çâresız Haklısmız dedı Tam bu sırada Kudret Yanardağ ışıl ışıl ipek pıjaması uzerıne gıydıgı deve tuyu renklı, lâcıvert ( B SORUMLULUK ENDIŞESI Bu duvgularla ben de sıraya gırmıştim Bayar'ı tebrık ettım Arkasında, Menderesle gözgoze geldık Benı elımden tuttu, yanına çekt\ ve kendı arkasında \er gostererek beklememi istedı Mılletv ekıllerinin bayram sevıncı ile dolu resmıgeçidi netıcelenip raerasun bitınce de hemen koluma gırdi, koşarak Mechs merdıvenlerınl indık, kapıda bekleyen rnakam arabasiyle Başbakanlığa (bugünkU Malıve Bakanhğı) geldık. Or»da kahvelenmizl yudumlarken Menderes, arzu ettıgi, ugrunda buyuk savaşlar vermiş oldugu, netıceye ulaşmış, dftvasını kazanmış insanın memnunlugu ıçındeydl Fakat gene de kıııgın soguduktan *onra agrıması gıbı, onun Başbakan olacagı belıren 14 Mayıs gununden bir halta sonrası olan karşüaştığımız 22 Mayıs gününe kadar geçen zaman içinde, sorumlulugun endışesl de yüreğlne gjrmışti «Seninle biraz husust konu^mak istvyordum» dedi. Sonra konuya geçmeden sordu «Nısılî Memnunsnn y«? Muvaffak olacak mıyız?» «Mu7affak olmanın temenni ederim.. tşiniz lor, Allah hayırlısını versin!.» Tekrar Uzermde durmak lstedığı konuya dondüğünü anlatır bır hareketle «Bak» dedı «Tecelll 5yle istcdi, Başbakan oldum Bund»n sonra benim dostlanm çotslır, etrafımda rivakârlar peyda olur, bır zaman gebr, ben onlann kurduğu seddi aşamaz, ve etrafırnı gorenıez olabılirim benın samımi bır arkadaş olduğuna ınınıyorum. \ e sana gmenhorum. Ne zaman benı uvarraak ibtivacım duvarsan, lelı^le makam odasımn buyuk kapısını gosterdı) işte bn kapıdan içerıde iımse var mı, yok mu duşunmedfn gireceksın. Senden çok rica edivorum, benden bu dostluğu esirgeme, kat'ıven ozel kalem kapısmdan gir»enı istemem » Jones TIFFANY JONES <>n» veresim: AYHAN BAŞOĞLU | j N T İ K A M Y E M İ N İ kordon arla garnıu kısa sabahlıgıvla kapıda belırdı Eskıden ol»a buyuk bır çahmla odaya dalar, konuşmaların en yukseğı, en şaşırtıcısı> la palavra» lar sallardı Şırndı kâtıbın çıkmasını beklıyordu. Kâüp çıktı Buyurun, dedı Kudret Yanardag rugan terlıklerıyle gırdı, Sa» cı'nın masası onunde edeple bekledı Avuk»tı tanı mıyordu Ne ıçın çağırılmıstı acaba"1 Sa\cı son derece cıddı. bakmadan, gvukatı ç«nesı>le ışaret ederek Avukat bey sızınle goruşmeje gelmış dedU Avukat da zâ'en a>ağa kalkmıştı Kaç vakıttır seçım konuşmalarmın en cesurunu vapan bu adamın konuşmalarını dınlemıştı ama, kendısıvle tanıf mak şerefıne nâıl olamamıştı henuz Gerçı konujmaları pek oyle âhım <;âhım ılmi değerı olan şey. ler değılse de, halkı alabıldığıne sanyor, bundaa dolayı da Genel merkezce tutuluyordu Avukat kıspca kendmı tanıttr Yeni Partı tl Baf kanı'nın kardeşıvdı. Avukattı. Beyefendının, {âyet irterlerse, vekâletını almağa gelmıştı Kudret Yanardağ ayakta dıkılıyor, Savcı c Buyrun oturun.» falan demedığınden, o d» tek« hf edememış, sâdece ayağa kalkmak, ayakta konuşmakla yetınmıştı. Kudret Yanardağ Savcı'ja gozucuyla baktı <H« rıf» kul jutmuyordu, bellıydı. E, tabi canım, memleket halklnın tumu de gulgesınden korkan, hot deyınce al sana bılmem ne dı>eceklerden değıldı j a ' Boylelen de olacaktı elbette Bovlelerıne fazla zorlatmava gelmezdı Torpıle çarpmak >uzd« >uzdu kı, « Geç jığıdım geç'. hesabı, çalıyı dolaşmak çıkar gereğıydı A\tıkata gereken bıîgiM \erdı t'tedıklerinı not lıvan avukat Noterı gondermek ja da vekâletnl» mevı tanzım ettırıp ımza ıçın Noter kâtıbıyle gon derme vaadnle çıktı gıttı Kudret Yanardağ usuilacık sordu: lşım bıttı mı bevefendı'' Savcı gene bakmarian: Bıttı, dedı Gıdebıhr rrıvım'' Cevap olarak zıle bastı Odaya koşaraV gelen Kâtıbe Beyı koğuşuna bızzat gotur' dedı Bunun, « Bızzat gotur Yânı henfı bacanağj, Akvazılı şu bu tanıdıklarıyla konuşturma'» anlamına geldığını bılı>ordu Bâşustune efendım' Yolda kâ'ıp Aaaah ah dedı Nerden başımıza çıktı bu belâ" Kudret Yanardağ'ın kuyruğu hemen doksaa derece dıkılmıjtı Neden' Hepımıze kan kusturuyorl Ovle m ı ' Farkmda değıl mısıniz' Yoo Eskıdeıı ablavla Mudurun odasmda goriıjur» dunuz îstesem gene goruşurum1 Kâtıp hıç sanmıvordu ama, gene de: Sâhı mı' dedı Elbette sâhı Hattâ az once özür dıledı 1»« vandan oturu boyle hareket ettığmı kusura bak» mamamı nca ettı Canım efendım, zamanı gelınca ınsafsızca hesap sorabılmek için boylelerınden hıo bır sev ıstememek lâzım' Çunku .. Kâtıp gerçı ondan janaydı ya, gene de agzını sıkı tutması gerekırdı Bırbınnı tamamlıvan bir takım merdıvenlerı çı kıp varı karanlık dehlızlerı de geçtıkten sonra ko» ğuşunun kapısında durdu. Çevrevı ıyıce kollayıp, onceden hazırladığı ıç ıçe ıkı onluğu Kâtıbın avu» cuna sıkıştırdı. (Oevamı rar) istanbul Belediyesinden Semt) Üsk Kefçedede » Çeşme mey. > » » Ada 402 402 402 Parsel 1 2 S Cinsi Kapı N o : Kı ymttı Lira Kurns 322187 . 301280 . 147141 . 40 00 50 Tapu kavdına göre Sahiplerl Fatma Semra Dıkel Recep Bıllı, Mehmet Sadrettın, Nuriye Tanerı Husnıye Doğan, Necatı Özcan, Nural Doğan 263.265.26? K uçd\ık AHmda duk olan ev 259.M16 > » 24257 BÜYÜK OLGUNLUK Samıml olmak şartıjle bır Başbaian tarafmdan bu sozler 1,ıtüecek en buyuk ütüatlaTdı Ben teşekkur ettım, sozlerıne devam ettı «Polıtıka ka\falannı sokak ka^g»Van halınden çıkar mak \e vatandaşı ışı ıle gucu ıte başbaşa bırakmak lâzrm \r kadaslanma da sovledun. Halk Partisi için bn raatlubiyet kolav haımedihr şey değıldir. Vnuı \illar tek başına memleket tdaresine alışmış ınsanlar için bu netîceri benimsemek «ordur Fakat adamlar dogTUSu büyuk olgunluk gosterdıler, btz de bu olrunluğa mukabele etmeliyiz onîan tizmekten «akınmaliTiz » Bıraz daha şuradan buradan » Tavukçu 2S3 1 K ıki duk. 47 49 2 32613 . 00 Ş Aktunç Koyuncuoğlu Bakkal > 2 Duk K. ev 22/1 128055 . 00 Şukru Aktunç 253 137 K.dukkân 5153 22940 00 îbrahım Kızı, E Yıldıt » Toptaşı Cad 253 Imar plânı tatbıkatı dolayısıle 6830 sa\üı kanun ruk^mlerine gore, ıstımlaklerı japılan yukarda «emtı, ada, parsel »ayılı gayrımenkullerın sahıp ve a'âkahlannın ısımleri ıle kıymetleri gosterılmıştır. Avnı kanunun 13 üncü naddesıne gore sahıp ve alâkahlarına üanen 'eblığ olunur N O I • Da%a vukuunda husumet Beledıjeye tevcıh edılecektır Salıh AKTOL Emlâk \e tstımlâk MudBni V (Basın 19970/9238^